ISTUNC si, Bone, viceris libellum,
Bis nobis eris Hercules legendo:
Sed tu dissimula; et putato primum
Quisquis, cum placet, unus esse censet.
Quisquis non placet, ultimum putato.
Non est ordo, nisi legi, libellis,
Non illis numerus, nisi probari.
Solus quilibet est bonus Libellus,
Centum quilibet est malus libellus.
DEnostris istuc tibi in aurem dico libellis:
Tu
[Gap desc: greek word]
ego
[Gap desc: greek word]
suspicor esse
[Gap desc: greek word]
.
NIl stantis tibi, nil placet sedentis,
Pendebis puto, te ipse cum probabis.
IEiuna dicit esse carmina et macra
Antisapus; ipse farctus atque distentust
Existim atione propria, nullo
Hominum invidente: Pinguis esse sic nolo.
CAsta adeo est Teretulla, probri insimulare alicuius
Sit licet infestus, nemo uti possit eam.
INscribentem albis, ita vidi, nomen amicum
Cur scriptiare te viro dicam, cui
Imberbes nondum malas velprimula vestis
Tegit? virum, Beralte, velle mulierem.
BArbaria ut vidit Rhodomani busta sepulti,
Graiorum domitrix hactenus ausa fui
Esse: ero nunc; dixit. quid ero? sum iam ilicet inde,
Ex quo Graiorum hic ultimus interiit.
CUi Rosa cum Lauru Latium, atque dedere Pelasgum
Nomen, in hoc decima est Musa sepulta Tapho.
LInguae spurcicies ferox Pelasgae,
Linguae Barbaries ferox latinae,
Coniunctae tribadum impudente ritu
Gottham in Litterulas dedere pestem.
Hanc dum eliminat, atque prorsus omnem
Eruncat, Rhodomanus interivit.
Bustum nobile Pallas ipsa adorat.
Hoc, hospes, cole, doctus et disertus.
Spurcos Nobilitas nihil mor atur.
VIs moecharis? abnuis. Vis fratrem occidere? nolo:
Furtifica vis rem concumulare manu?
Nequaquam: in superos convicia dicere? furtis
Incestuque sacras comm aculare domos?
Sacrilega calyces benedictos frangere dextra?
Ire per, in summa, vis scelerum omne genus?
Nil minus: i, mentem dementem vino onerato,
Suaviter inque ipsis te gere principiis.
Inveniet vafer hostis in haec delicta fenestram,
Et vitii attonitis condet Amorem oculis.
CUr hodie inculto prodit mea Naevia crine?
Emit heri cultum, vendit eundem hodie.
TUrrito modo crine Gigas, nunc Naevia nana est,
Nana sed est maior sesquigigante mihi.
Nam quod in exstructam cumularat Naevia cirrum,
Fecer at hoc longe mi breviorem hominem.
RUffi villulaprorsus est faceta,
Quae tantum brevior suo colono est.
SI quae altera quis funera laudavit amice,
Prorsus facit id maximus om nium Poeta
Billo meus. Ex quo hic etenim laudavit amicum,
Mortuum putavit hominis se omnis amicus.
ZOilus heic intus iacet. Alma Poesis aveto,
Hac vestr a periit namque salute lues.
SI bene vis furere, invitum rellinque furorem,
Te linquente illo es Barbarus e fatuo.
EBriose, vita quid opus tu tibi censes,
Qui vivere ne queas bibis, mortem ut adoptes?
MAne exsecraris quod laudas vespere sero,
Non placet est morbi cui mala pausa Salus.
BAvi inficete rure rusticus maior,
Quod aureo Lepore facta tam foeda
Tua ultus adsit, aedepol Vigil Victor
Sibi incipit quoque ipse carminis falsi
Nocere bile. Corrige hoc, sodes, ulcus
Amabit ille te, Lepore qui rumpit.
OCtodecim sine te ne sint Epigramm ata nobis,
Octavum, Lector, te decimum que not at.
CUr Saturos ridet semper Lasciva Pipippa?
Labra superna docet quod facit inferius.
TReis annos cruce nobilis Scioppus,
Quaesita, Baroni in sacris libellis,
Tamdem invenit eam in viri culina.
Quae cum ferre Scioppium nequiret,
Stoae terga vicaria impudentis
Conduxit; modo se putet disertum.
FUmum oculis non fert, neque ventre Scioppius ollam,
Et parasitari Madrucio potuit!
Ingenium capitale hominis, miramur amici!
Luciani sapit hoc, Baudiciane, Scholam.
STridere versiculos ait Ampullanus, at illi
Stridenteis nos ignoscimus auriculas.
FLava qui Vigilem com a decorum,
Malis purpureis, rubente labro,
Caesiis luminibus, Durere, pingis.
Si corclum bene candidum atque lucens
Istis addere quiveris, rem habebis.
Isto sed sine diffitetur esse
Formosum Vigil, aureo capillo
Malis purpureis, rubente labro,
Caesiis luminibus, perite pictor.
CAstus Lucius est pol, atque purus,
Lusco lumine, debilique coxa,
Cognovit puto Lucius puellam
Nullam, nulla fatetur hoc, eodem
Quin se diffiteatur in Lepore.
IUliades isthic recubat Iosephus; habeto
In primo sidus, posteriore Deum.
SIderibus nators homines cui fabula prisca est
Scaligeri, dicat, quem putet esse patrem?
ORbiliinasus sit regula Grammaticorum,
Stultius hac nihil est et sapidiputius.
TIbi feriatum, Sanga, per libros multos,
Nisi enim tuo in rubore naviget totus,
Male vela censet explicasse Victoris
VigilI triumfus, et corona rostrata.
Torpere sed ne nos putes, tibi indigno
Palpum hunc putabis adsecrasse Victorem.
O Sanga, Sanga, verminat iecur nostrum
Tuo ut colore pictus, exque form atus,
Tuo met allo obambules, sed ingentis
Sceleris ruina, quae instat haud procul sectae
Tuae, innocentem subtrahere caput mandat.
Ferine Sanga, Scorpii tui frater
Hoc universus occinit tibi mundus.
Compone nidum, suffugit pede ob scuro
AEstas, calore cuius impio fata
Per fas, nefasque vestra secta bacchatur.
Instat perennis bruma, nesciens Sole
Dominante rursus incalere. Fugitiva
Transit scelesta, tempus, asperans, penna,
Poena est perennis, quam libet brevis luxus.
DUm stertit, carmen meditatur, Lucius, hoc est,
Aule, bonam prorsus pigrum destertere mentem.
AD te pauca, legens; tuam sed in rem,
Condo plurima, maximum hocce lucrum est.
VIxerunt multi, Cato mertuus ambitiose est,
Utri sunt, o Plutarche, magis stupidi?
CAEsare qui victus, vitam est Victore potitus.
Belli civilis pars felicissima facta est.
REx Regum virtute, Hominum Deus Enduper ator
Consilio, iacet hic: Nomina, Lector, habes.
ELizabeth sexu mulier, Dea mente, Vir armis,
Ingenio Pallas, corpore dia Charis.
Una hominumque Deum que Amor et Mir atio magna,
Heic iacet, Anglorum propria Relligio.
Paullum etiam restat Superi, ne morte notentur
Ex quo defuncta est, ut prius, ista Dea.
IUlia cum magno quassaret fulmine Princeps
Moenia, contra te, Iulia, Caesar erat.
Vidi ego magnanimorum Equitum ducem; et ardua iussa
Auribus his hausi, queis loca corruerunt
Tormentis invicta. Satis iussisse Triumso est,
O Invicte, Deus quid neget Uranio?
PRaemia Virtuti sunt nulla; est cantio prisca:
Imo illa hoc virtus nomine prisca mihi est.
QUi bene delituit vixit bene; verum operosum est
Et mage luce omni; delituisse bene.
OTia ne pereant lusisse Epigrammata nostrum est,
O felix Famam cui dare lusus habet.
Plurima sed nobis secedunt etia; cum, qui
Suavia sectamur cruda loca institimus.
Illaec materiae tamen asscribenda luela est,
Qui seret in rupem nil nisi saxa metet.
PIcta murice veste conspicatus
Victorem Licinus deambulantem,
Non est hic, ait, ille tam Poeta
Quam cultus velit esse Amator: istuc
Et nos, o Licine, arbitr amur olim.
VIginti quatuor stupes libellos?
O Lector, quater undecim probabis.
RIdes octo ter aridos libellos?
Pingues octo ter indidem minantur.
ANtisape, si quid desipis, facis recte.
Si facere recte muginare deliras.
OMneis Brandius appetit puellas,
Hinc nulla pote, Brandius, potiri.
Nullas Brandius appetat puellas,
Omneis Brandius ut queat potiri.
Si volt Brandius omnium potiri,
Sese Brandius exigat per omneis.
Una Brandius ut queat potiri,
Omnes Brandius exigat puellas.
Nulla Brandius ut queat potiri.
Nullam Brandius obtinebit istic,
Omneis Brandius ut tenere possit.
Ipsas Brandius ut neget potitas,
Solas Brandius appet at neganteis.
NOndum dimidium vides libellum,
Atque is nupturit, Auctor, umbilicis.
Lascivos homini dolare lumbos
Baviscis tribus ilico memento.
VAtes Bacchice, non canis Lyaeum,
Vates Bacchice, verum agis Lyaeum.
DIvinum ingenii vatem laudare supinum est,
Contemnas illum doctius, Heinsiade.
QUid te tam multis velim ego, Bave, versibus, audi,
Dispereas volo, id est, ut semel erubeas.
AUditore bonos carere vates
Prisca est, o Vigili, querela, Victor:
Auditorem ego praefero disertum
Centum vatibus, unicum disertis.
DE Satura IunI plus est didicisse malorum
Una, quam possint sex homini eluere.
Caute te emendes, speculum qui sistis ad istud,
Purgando nova ne crimina des vetera.
SUbrepit naso vates tibi Flaccus acuto,
Cornua ne timeas, naribus iste ferit.
UT vitia expurges scrut abere mentem animi ipsam,
Ut Flaccum capias, omnia docta tene.
Dum discis vatem, vitii natura patescit,
Hic vere scripsit Legitim am Satiram.
SInt saturae Satirae doctrina et moribus altis,
Ebrius est istis Persius, ergo duplex.
LUcanum indomito fas aequiparare Caballo,
Imputat hic frenis temnere frena sua.
Tempor a cum vatum calcaria acuta remittunt,
Cum paucis furit hic pro ratione bene.
NOnfuror est StatI, quamvis velis esse furorem,
Mentis Apollineae vis generosa tibi est.
Maiestas animi nativo fulgurat auro;
Inclusus pretium cui Lapis addiderit.
Sic doctrina tibi. Vates verissime salve,
Proxim a ad AEneae Thebais imperium est.
NEc vis nec doctrina; deest tibi Gratia tantum,
AEtatisque illa est non tua culpa tibi.
Maximus es vates. Ostendis cetera, quae non
Das, data queis iam dum conficiunt pretium.
SCurrilem qui te dixit, Valeri optime, vatem,
Scurrarum implevit maxim a discidia.
HEsterna mihi vespera obvianti
Prensis auriculis, Lucunce, dixti,
Quiddam dicere velle te severum
Secretum mihi. nescio quid istuc
Secreti fuerit, sed illud hercle
Resciscam ilico, cum forum videbo.
GArrulus esse negas et tot complere libellos
Non pudet? hoc quoties obicis, Arifile,
Garrulitate tua libros non crescere sentis,
Si vis multa loqui me, tua pauca preme.
LAudas me vehementer at que dextre,
Verum istas ego nolo, Lippe, laudes.
Vestrae frigidulae placentque laevae.
CUm tener a faceret nequam cum forte puella,
Bis ter non sensit pedere se Lepicus.
Illa tamen potuit. Utaris ceter a dixit
Fratre, sapit vester nil muliebre Lepus.
A Ccumbis sene cum, Popens, puella,
Iam scis quam iuvenile sit senere.
OPpia cum non flex tristissima laeta, dolendo es,
Felicem infelix esse, puella, tibi est.
MEflens Oppia sic iuvat, Cytherae
Crescant nomina ut Oppiae a dolore,
O salve Dea Fletilaeta Cypris.
NIx cadit et splendet, Sol cum redit, interit illa,
Vita fuga est Solis nostra, Obitus Reditus.
PAlmarum Patientia alma Palma est,
Nil est Martia Fortitudo, nil est,
Nil Pellacia, callidaeque Technae,
Is vincit bene, qui ferendo vincit,
Palmarum Patientia alma Palma est.
LAsciva est Teretulla; nil nocet hoc:
Morbus prorsus is omnium est: iocosae est:
Hoc censet decus elegans puella;
Sed post haec, Teretulla tam faceta,
Est Hipparchia, nec sonat Cratetem,
Hoc vero nocet, o puella, magnum!
MUltum OrbilI, vacamus; ergo tu cense,
Negotiorum nascier tibi molem.
QUadrifidis oculis libros videt Orbilianus,
Atque esse heic prorsus dicta rotunda negat!
RIdere Licinum ter videre, Paulline,
Memini; sed illis nil diebus in quem quam
Connisus omni mente, dicere exquivi.
Impune solus ille rideat vatem
Tanti Leporis? o diserte Paulline,
Aliquid nequire dat potentiam Vati.
Merito ille cuncta, parva qui negat, nescit.
SAlve Exlex: mihi quid salis sit istud?
Quaeris, Candide? Sic legunt Legenteis.
UNo scribere me die libellum
Non credis bone Lector? O Poetae
Ne tantum invideas mali iocoso!
TAubmane optime, tuque, mi Sibere,
Vestro candidiusve cultiusve
Ut nil prorsus Amore vidi et audI,
Sic istud bene conqueri queo. Nil
In vos iam licet ardido Poetae,
Qui iam a nemine temper at iocando,
Hoc nigra put at esse de favilla.
IN viridi sibi qui lusum indulgere iuventa
Denegat, omnimodis ludere non poterit.
Vita mea est lusus, vivo dum ludere conor,
Et sic ludendo ludia vita perit.
IN stadio tecum curro qui, Victor, eodem,
Non possim vestros rumpere voce pedes?
Cum tecum ludo lucrum tibi, Ovvene, propino:
Istoc ad metam tardior appropero.
Est sane iocus iste, quod iocosi
Concurrunt sibi mutuo Poetae,
Attritu silicis chalybs in ignem
Scintillis salit; ingenI pericla
Exercentur, ubi invicem teruntur.
Hinc quicquid salit, est lucrum Legenti,
Illud Posteritas ratum esse iussit.
FOrmicam poter as inscendere, longior esses
Unum si tantum, Claudia sesquipedem
ESses, Claudia, cum brevis, rogasti
Statur am tibi Claudiae a Diana.
OUaedam operaepretium est numerorum evolvere causa,
Personarum alia est causa operaeprecium.
Quaedam etiam ob detorta gravienthymemata luctu,
Quaedam ob delicias, divitias alia.
Divitias vatum, quas si quisquam optat, ab auro
Perpetuam magno det phialam ille Iovi.
Quaedam ego quod non sint, mandem esse legenda, legenda
Inque istis ponam summum operaeprecium.
Ne careant Lectore sales, sale dicta trucidem,
Hoc est sum morum summum operaeprecium.
DIxi evolvere carmina esse bellum,
Sed quavis puto paginam unam in hora,
Istuc si sapis et tenes, valebis,
Istuc si renuisque, despuisque,
Dum non vis bene, pessime valebis
Sed nobis, tibi nil mali timendum est.
RIdiculos homines nolendo velle placere,
Optando qui se nolle homini simulant!
NOn omnia quae sunt mala mi usus explicavit,
Idem omnia quae sunt bona mi usus explicavit,
Ignota mala opponere me bonis probatis,
Si desipiam trux doceat Sophista obeundo.
NIl libris opus est inscribere te male fausta
Fata hominum; docet haec Gallia vividius.
CUm me or are venit, iamdudum Candida abivit,
Adventu nequit, ast impetr at omne abitu.
CUm tecum ludo, mea Gellia, tu bibis usque,
Et, quoties superest nec numerare, sitis.
Gellia, tecum aliquid veni colludere salsum,
Sic puto te fugiet tamdem aliquando sitis.
VIgil, iocando rursus exiit dies,
Notas subinde, quod nimist,
Sed ipse tu tibi istud interim sinis
Licere, quod vetas viris,
Solutus ipse Lege sum mea, puto
Favente iure principi.
Vel id negare si mihi volet, age
Poeta sit iocosior.
Volumina ista quattuor, bis et decem,
Mea alta Regna vindicant.
Vigil Leporis atque Apollinis Cycnus,
Lubentiaeque Filius.
Mihi licere multa deputo, quibus
Repulsus est stupor BilI.
SEnex iocose, Victor
Pro n='io rogat te
Fave tuo Lepori;
Ego n='ii sepult:
Haeres cluere dico.
Nisi vis favere, cogam;
Vel ad tui tribunal
Te n='ii citabo.
Minois illud urna
Longe esse iuris hercle
Nosti ipse iustioris.
Et iam incipis favere,
Sed ipse iam recuso.
LXXXIX. Ad Manes C. n='ii.
USurpare tuae poteram quamplurima Mentis
Heredi quaeuni sunt data, dicta, mihi.
n='i, delicium Vigilis, vel mortue, vivum,
Verum ego vivendo mortuus ante ferar:
Quam temerem tanti Victor monumenta sodalis,
Mecum illa intereat, non prior, alba fides.
EXcepisti unum, heredem me scribere pronus,
Ne te laudarem post tua fata, puer.
Servo ego et hoc pactum. Sed de te dicere nemo.
Delicium nostrum, quid sine laude potest.
MAscula feminea conspurcat pulpita voce.
Quae modo tam rauco, rana, pudore canit.
In Bavium, o iuveneis, fluitant hoc menstrua monstro,
Incestare omnem quae valeant Cathedram.
RIdes, nescio quid, pipippa, tecum
Cum flammant Satirae tyrannicarum
Aureis impete verber ationum,
Lascivis Quativentriis minanteis.
Sentis, arbitror, o Pipippa, poenam.
SIphilis, eximii dulcissima cura Poetae,
Qua erubeant multos saecula prisca Deos.
Uni das Medicam morbo per carmina Curam,
Emendas vates versibus innumeros.
Utramque insumpsit natus Iove Siphilidi artem,
Nil poter at propria cultius ille lyra.
ROmus cum rogitatur usque et usque
Excusat, valide esse se tim acem,
Doctum edicere plurimum nequire.
Ignor axputo Romus est, Philippe.
LIpsI iste est tumulus, perite Lector,
Omnem voce recolligis minuta
Doctrinam et Genium aureae Loquelae.
Ambo istunc tumulum se habere clamant.
IUliades IOSEPHUS in hac est, Scaliger, Urna:
Urna ista est ubi nunc Lector? ubique, puto.
URinti candide, si iocum iocando
Istunc vis referire; te saluto.
Vatum Rex mihi Belgicorum aveto:
Ne Regem facias tamen Poetam,
Qui mentirier audet hoc, nec audit.
FInem iterum facio, mir a est res ista profecto!
Tot mihi sunt, nec adhuc ullum ego finem habeo.