1 March 2006 Reinhard Gruhl
text typed - structural tagging completed - no semantic tagging - no spell check except the preface and the dedication


page 50, image: s050

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER III.

Epigr. I. Ad Principem Mauritium.

MAURITI de te canerent quamplurima vateis,
Plura nisi in te uno tu tua facta canas,
Sudarunt alii dignas Praecone, Tuarum,
Nulla est Virtutum non tibi nata domi.
Ergo aliquid dii cupient si dicere vateis
Naturam hamani numinis exhibeant.
Dum Solis lucere, Poli Terraeque videri,
Perpetuum Unius est Vincere Mauritii.


page 51, image: s051

II. De Lectoribus.

NOn credunt, Lupus, Aufidus, Vibiscus,
Sauffeius, Vota, Pestilentianus,
Bauvo, Gellius, Incitatus, Aulus,
Pollus, cum Orbilio, Pipus, Sabellus,
Luscus, Pantolabus, Sacer, Perillus
Olla et Pimpula Castrici sorores,
Sanges, Scorpio, Publius, Procillus,
Bassa et Fannius, Hillo, Lips, Notellus
Palpo, Mabilius, Niger, Libovus,
Arrinus, Licinus, Vacerra, Tendo,
Thersonnus, Cato, Naevolus, Labinae,
Nessus, Friccius, Eunus, et libellis
Quot larvae pote ter decem notari,
Non credunt sibi dicier, Poeta
Cum Lectoribus in silit protervus.
Est ergo quod habere gaudeamus
Rem salvam; Ioca, pipuli, susurri,
Aversi crepitus Ciconiarum,
Extensa digiti exsilite furca.
Non iam vos periisse iudicabo.

III. In Liberium Sangam Verinum.

STipendiar Inomine involat Scalam
Tribarbari foex inficeta Bonnarsci;
Verina quae se, dira bellua, appellat.
Stipes, Stuporque, Stuppa vilis, et Stridor.
Calo protervus ipse, nomen indignus
Stipendiarii mererier lixae.
Stipendium omne qui stipem putat vilem,
Atys Sacerdos quando Gallus aeruscat,
Agilemque clune temperat Chorum torto,
Cultros professus isse per virum et lacteis.
Semivira turpi spina cui salit motu
Ut mas videri nequeat. Attys impurus
Dominatur inter foeditatis asseclas


page 52, image: s052

Ut femininos alliciat amatoreis.
Olim libido vostra, Sanga Verine,
Stipem mereri flore poterat aetatis,
Nunc Exsoletus, ultimum ut retrimentum,
Vulgo petitus; Errat omnibus clivis
Venale monstrum, spemque, Sanga, mendicat,
Ut fortuitas clune devoret glandeis,
Saltim perire ne fame et siti possit.
Hinc ille fons est, lacrimae hinc fluunt tantae,
Virtute cum parare quem videt culca
Quod ipse probris omnibus nequit, latrat.
Nam Cerberi esse quis neget meras fauceis
Evomere tanta quae venena quiverunt,
Quibus scelestus iste, et impius latrans
In genera Regum sussilit, Diis natum?
Fortuna magna, tumida mobili fluctu,
Nimis licere criminum tibi certum est,
Quod ista larva, Pestilentiae scortum,
Catharm arerum, vivit, et diem cernit.
Quid ultra habere te licentiae credis,
Ubi lacessere filios venit Regum?

IV. Ad Quintilianum.

OMnia nostra uno quod sint deducta colore,
Me vatum e vulgo Quintilianus habet.
Parce odiis, Cordate senex; Pictoribus esse
Vateis non nimium condecet assimiles.
Omnia qui vulgo communia dicta ciebat,
Nil modo cum vulgi faece, Catullus, habet.
Illum ego non alio praeponere nomine malim
Bilbilico, lauto qui prior ore, seni.
Quam quod temperies eadem omnia membra colorat,
Nusquam imperfectanaevus ei ibn facie est.
At tu, dum oulpas me, Qumtilianus, adulas,
Longe tam lauta sum minor ipse nota.

V. Ad Lectorem.


page 53, image: s053

GRandia legisti, restant breviora. Sed istis
In toto non sunt deteriora libro.

VI. In Epistolas Aristenaeti.

COmmendars Bonae Venus Thaliae,
Siquando volet aureum Iurvencum.
Sit Graecis ab Epistolis, Amorum
Mystes Optimus undiquaque Aristus.
Qui quamvis pede saltat exsoluto,
Cunctis scitior est tamen Poetis
Lascivum ad numeros ciere carmen.

VII. Ad Naevolum.

REstanteis quoties numerabis, Naevole, versus,
Semperrestabunt hi duo versiculi.

VIII. In Opilianam.

STillicid Icasus Nasum cavat Oppilianae,
Et male olet malis Oppiliana cacans,
Frons quernae frundi, rugosa simillima tora est,
Os hiat, ut pendent ossa cruce e veteri.
Aures sunt aulae veteres, tres ordine denteis
Exustas senteis cruda hieme assimilant.
Sunt Oculi, loculis qualeis, Libitina, patenteis
Et timet, et num quam claudere deinde potest.
Et Iuvenum queritur primatibus, esse Poetas
Qui nequeant de se dicere quid lepidum.

IX. Ex Iocis Iulii Scaligeri.

SEr vilis veluti fuga libertatis imago est,
Scientiae est imago sic silentium.

X. Ex iisdem.

POpulus Tyranno paret? est equus, vires
Qui nescit ipse proprias: Tyrannorum
Non nisi Tyrannide saecula eruit possunt.

XI. Exiisdem.

QUeis navitarum natio facit cuncta,
Ea vota circulo esse similia aiebat,
Enim hi sequuntur, quae instat omnibus, mortem.


page 54, image: s054

XII. Exiisdem.

INsana Pietas quid rei est? Amor Patris,
Est febris hectica uxor, utraque avelli
Nisi morte, non quit: quem gula putas solum
Sapere aliena? censeo Cocum: Rexest
Agricola, Terrae quippe dominus: At Reges
Dei vocentur, Regna quos penes rerum.
Telluris ossa rusticos viros dicas.

XIII. Ex iisdem.

OCuli Sagittae sunt Cupidinis; linguae
Eiusce fulmen: castra sunt mamillarum:
Est antecurforis vice osculum impactum
Campi patentes feminal, quibus pugnas
Movet Diona. Tumulus arrogans Lectus,
Precarium sepulcrum: Habent meretrices
Uti publicae omnes omnibus viris fossae.

XIV. Ex iisdem.

NEmesis vocabit Iudiceis suas scopas.
Sunt Caprimulgi: Parietis bene exculta
Aulea referunt, verit atis abscondunt
Sensum, Poetae. Dives idem et ignavus
Sortis fritillum est. Ipsae opes malae mentis
Petorritum vocentur. Impitus dives,
Stultitiae imago, statua mentis amissae est,
Erecta Sortis Manibus, est pila idem ingens
Inanis a se sed tumens Notiflabro.

XV. Ex iisdem.

PArafitus est Chamaeleon Culinarum;
Sed o beate Scaliger, deum germen,
Chamaeleonte filius Culinarum
Tuus impetitur, hocce quid vocas monstri?

XVI. Ex iisdem.

MAge fausta rres est indole esse regali
Quam regem: Amara pipuli efferri dictae
Orationis est acumen, ut mucro.


page 55, image: s055

Eiusce fulgor liberi Iocus nasi.

XVII. Ad Lectorem.

EN librum tibi dono: Tu invidebis
Si tot delicias tuo palato.
Sim lector mihi, tu tibi Poeta:
Non scripsi minus, ut minus legantur,
Invitis licet omnibus sciendum est
Scriptum a me esse Epigrammaton libellum,
Libros esse Epigrammaton legendos.

XVIII. De Otacilio.

FUrta senex Iuvenis si non vult temnere nupta,
In scirpo nodum condat Otacilius.

XIX. In Vibiscum.

PLenus se fora, porticus, tabernas,
Thermas, balnea, conterit Vibisc us.
Delectarier hunc puto suilla.

XX. In Marranum.

CUm multos Marranus avos crepet, atque habeat, ques
Unde sit ipsius mater nescire fatetur?

XXI. Relligio.

RElligio quid alat sub nomine, quaerere mutum est,
Vix alit orbam se nomine Relligio.

XXII. In Libem.

UT se in aquis vidit, periit, Narcissus, amore,
Libs, cave aquas, odio ne moriare tui.

XXIII. In Opuntium.

CAntabat Glycere, saltabat Opuntius; hoc est
Suave, Charon, vostris auribus opprobrium.

XXIV. In Lycan.

DIvitias quod habet, constructaque fola tuetur
Commota est quoties, milia multa, Lyca.
Non scabie tamen et porrigine nos latet Afra;
Pauperies ditem cum scabie esse mala est.

XXV. In Prodigum.

QUi pransus bene, Prodige, atque laute


page 56, image: s056

Cenasti, cave cuipiam querare
Quod tantum male nunc laves, cubesque.

XXVI. De Cyro Imp.

DUm nulla gerit alitum favente
Rem laevo, Cyrus, ordine Imperator,
Infandi tamen imminent Poetae
Et quicquid facic audit, Euge; tactum est!
Si vis quid, Cyre, perpetrare recte,
Da vatum nihil ebriae cohorti,
Audibis male, rite rem patriabis.

XXVII. Ad Iuventutem.

PIctis lucida floribus Iuventus,
Morosos male quid senes moraris?
An nescis byemem invidere Veri?

XXVIII. In Sophistas.

DUm contorduplicata Syllogismis
Nectit principia omnia implicatis.
Finem perdidit in Bono Sophista.

XXIX. Ad Caronem.

QUi praepostera porticus reperta
In nostris cupis excoqui libellis.
Qui saxum insipidum diu rigebas,
Cur nocturnus in alea cubabas?
An nox est tibi laetior Iuventa?
Sic, o, sit bene; tu tuam proinde
Nos nostram teneamus: hoc probabis?
Sed si istuc tibi prodigum videtur,
En nostrum tibi equum: nec hic Senatus
Nec sentent ia nos capit Catonum,
Quorum si sidei est bonae atque rectae,
Est marmor Pater atque petra pumex.

XXX. In Ollam.

TReis Olla dentes putidosque, longosque,
Hiulco in ore gestat, his tumet magnum.
Ei unum avus reliquit, alterum mater,


page 57, image: s057

Hereditate teritus venit Patris.
Non ipsa factis Olla dis suis facta est.

XXXI. In candem.

PRaemisit unum nuper Olla de tribus
Dentem, datura Cerbero gustum sui.

XXXII. Ex Petronio.

IGnotum violans latro putatur,
Qui noto nocet ille parricida est.

XXXIII. De Nigro.

OCcurrit quoties Niger, nisiore
Pleno riserit, omne est sinistrum.

XXXIV. De Licino.

NUlli Praefica opus, nulli iam Funera mater
Omnes collacrymant risit ubi Licinus.

XXXV. Ad procillum.

SEna dedi nuper, do nunc tibi dena, Procille,
Si potes haec recte connumerare, vir es.

XXXVI. Ad Sabellum.

CAecutire, Sabelle, te necesse est
Cui bis bino oculo videt puella.

XXXVII. De Basa.

VErborum tibi, Bassa, Septiane.
Paucorum: hi mi Bassa litterarum est.

XXXVIII. In Ollum.

NOn es nobilior lacrimosae stemmate cepae
In summum quoties sisteris, Olle, caput.

XXXIX. De Leone et Alca.

IUngunt connubium Leo iam capularis, et Alcae
Quaerendae proli; non, puto, eam invenient.

XL. De Fanio.

FAnius heredem non gratum dum cavet orbus
Heredem fundi se extulit ispe sui.

XLI. De Mabilio Caussidico.

CAussidicus fuerat, castravit coniuge moecha
Mabilius Licinum; fit modo caudidicus.


page 58, image: s058

XLII. De Sibeno.

QUi pendet lingua reus ingenique Sibeni,
Et cruce qui pendet, ceritor ille perit.

XLIII. Tumulus Epicuraei.

SExtius oppetii; quare me viere nolit
Paeroa, voluntati morigera usque meae,
Nescio, siscirem nihil hinc, nisi nolle, referrem.
Quare istuc etiam, saevae, teneto tibi.

XLIV. De Orbilio.

ORbilius spuit, et fremit, et pedepulpita quassat,
Nemo novi morbi repperit ingenium.
Invenit tandem Medicus, dum pulpita circuit,
Plautus ibi a fatuo clausus erat puero.

XLV. De Candido.

LAudibus immodicis ffert senis ardelionis
Omnia, pro Thusco est candidus: omen amat.

XLVI. Ad Catonem.

EDixi, Cato, vel tibi iocandum,
Vel tecum fuit aspero manendum,
Castratoribus illa digna Iesuitis
Res est velle venirss, nolle adesse.

XLVII. De Orbillo.

ORem ridiculam, et nimis iocosam;
Orbillus modo decidens cloacam
Naso apprendit, et est retentus, unco!

XLVIII. De Ollo.

QUi populus Luca bove reddidit olim Elefantum,
Hic te Germ anam diceret, Olle, suem.

XLIX. De tribus puellis.

TRes sunt, etribus una non puella est,
Scortantur reliquae; Ast utraque virgo est.

L. In Palponem.

NOn est Palpo satis bonus Choraula
Praecedit manibus sua ora semper.

LI. Ad Lectorem.


page 59, image: s059

FRivola tanta aliquo condire Epigrammata succo
Non operaeprecium, Lector amice, mihi est.
Auratum phaler as quis non ridebit asellum?
Quis vestem timeat, culte Priape, tuam?
Omnia cum nobis desint, Gravitasque, Venusque,
Nuda tamen pro se Simplicitas loquitur.

LII. In Storicum.

SEverioris ille conditor sectae,
Lapisque durus, adque porticum educatus.
Dormire solus non potest, sine fratre,
Idem futurus norma Rhetorum stricta
Tria verba num quam fundit abs Solaecisms.
Et tertiato turpe carmine impingit,
Poeta quando somniat Maronaeum.
Et esse vulgo creditur tamen magnus.
Imo ille doctis, vulgus haud capit vocem.

LIII. In Notellum.

RUbricam Masur Iexpolit Notellus,
Exambit titulum iste sanguinarI.

LIV. In Sacrum.

INsectarier exsulem Pudorem
Dicunt te, Sacer; es nimis pudicus.

LV. In Sophistas Reales.

COnstuprant quia cuncta, quae Vetustas
Nostra in saecula transdidit, Sophistae
Se dicunt bene maximos Realeis.

LVI. In eosdem Terminaleis.

OLim Terminus, arrogans moveri,
Ipso cum Iove in aede desidebat.
Sic isti modo, putidi Sophistae,
Nil sciscunt Ratione, cuncta rixa,
Et cum lucida Veritas patescat,
La falsa ratione consenescunt.

LVII. Ad Lectorem.

RIdes, Optime Lector, arroganti


page 60, image: s060

Ludenteis numeros ut in iuventa?
Pensabunt senio rigente quicquid
Nunc lascivia distitat solutum.

LVIII. In Pollum.

INgenii cum sefelicem dicere credit
Eximium iactat Pollus habere caput.
Ingenium capitis facile est, Pollisce, videre,
At cerebri nimium difficile ingenium est.

LIX. In Terentum.

NEmo isto est mage sobrius Terento,
Dum glutit, vomit, ebibit, cacatuqe,
Discit, disputat, exigit, docetque.
Et sic officium suum administrat.
Nil est luxuriosius Terento.
Qui salva methodo scit helluari.

LX. In Perillum.

ET quantum ad Culicem, Perille, vobis.
Pulex qui modo factus est Poetis?

LXI. Ad Myconem de Ollo.

ORe solentem olido vice pedere podicis, Ollum
Visceribus reris qualibus esse, Mycon?

LXII. Epitaphium Vetulae.

EXagit ant varii mortuaria saecula casus.
Ebria in obscenam lapsa cloacam anus est.

LXIII. In Zoilum.

ET bonus et malus es; sed, Zoile, quisquis utrum que est,
Neutrum est; i, Sectam tu tibi conde novam.

LXIV. De Pontiliano.

AD quodvis verbum addit, ave, tibi Pontilianus,
Incerti hunc, Picens, arbitror esse patris.

LXV. In Arinum.

IGnosces, Arine mihi, cui lingua tenella est,
Dicere producto commate, Rho nequeo.

LXVI. In Nigrum.

TOtus Candidus est, dentes modo habet, Niger, atros,


page 61, image: s061

Qui non toto ore est Candidus, hic Niger est.

LXVII. Ad Lectorem.

SCribere cum volo ego, tu non vis carmina, Lector.
Iam iam ego de tabula: Sic, puto, factaleges.

LXVIII. In Orbilium.

DEbove cenanti crepat, alto abdomine, venter,
Quid mirum? in cornu foenum habet Orbilius.

LXIX. In Sabellum.

QUiplantat, serit, irrigat, fovetque,
Nil producere quit tamen Sabellus.
Quaesit causa, Sigalion, reguiris?
Ut sese satagendo rumpat ipsum,
Non umquam satagit sibi Sabellus.

LXX. In Cerdonem.

COmite, lavatque, Cerdo, quoties cenitat,
Mundoque semper accubat triclinio.
Tamen venire nemo balneariis
Hoc spurciorque, foediorque dicitur,
Causa est; iocatur semper, ubi solium videt.

LXXI. De Afro.

COndere se iactat, ne quis reperire potissit,
Posse domi, quoties ludere gestit, Afer
Hoc mihi non tanti est: turbae est levis ambitus; et vix
Uno oculo idgnum lumina mille vident.
Hunc ego laudaro qui sic se condere novit,
Invitum ut sese non reperire queat.

LXXII. In Vacerram Impudentem.

ALas haber Vacerra, nec volat tamen,
Pedes habet Vacerra, nec bitit tamen,
Aures, nec audit, nasum habet, nec olfacit,
Oculos, nec hilum cernit, haud tangit manu.
Solo carere notus ore, circulos
Fora cuncta, balnearias, vinarias,
Lassat Vacerra voce Stentoris, domos.

LXXIII. Epitaphium Orbilio condendum.


page 62, image: s062

LUtea dum crocei distillat ab inguine nasi,
Guttaque Cerbereo mergitur ore, cadens.
Invenit mortem spurici sitis alta magistri,
Saxea viscereus non premit ossa lapis.

LXXIV. In Meretullium.

CLamanti Meretullio supinum:
Audi me puerum: adsonabat Eccho
Audi te spurium. Mala est imago.

LXXV. De Philemone Comico.

DUm versus facit occidit Philemon,
Grandis conscius, est necesse, facti,
Qui tortor sibi factus occidenti est.

LXXVI. Ad Lectorem.

DUm de versiculis laboro nostris
Longas nectere disputaetiones,
Et dignis vitia enotare bullis.
Iam factus liber exit umbilicos.
Nil possum graviusque, duriusque,
Quam peccare sub ambitu placendi.
Totum istuc tibi, Lector, imputamus.

LXXVII. Epitaph. Infantis.

ANte fere exstinctus quam natus in ordia vitae,
Nomine vero isthic, Dulciolus, iaceo.
Nil potui, anticipante horae fatalis agone,
Magnum erat ad fati nascier invidiam.

LXXVIII. De Lycophrone.

NOn aliter Cassandra, furenti mente, locuta est
Ad Troiam, in media Chalcide quam Lycophron.

LXXIX. De Pontiliano.

ANgustos queritur sensus sibi Pontilianus,
Ad cogitandum nempe quadrigis opus.

LXXX. Veritas.

ACcept us Plato, Socrates, amicus,
Sed gratissima Veritas ubique est.

LXXXI. De Epigrammatis I. Ovveni.


page 63, image: s063

SAlsum Epigramma perit, titulus si longior ipso est,
Huic est Grammaticus, Iane, Poeta suus.

LXXXII. Acidis dictum.

IN medio virtus; tus aris cedo Deorum,
Sit modo, dixit Acis, vir meus in medio.

LXXXIII. Narcissus.

MOrtis amor causa est, odii quo vita fatigas,
Non alia acri me quam mei amore mori.
Candidus in flamma veluti cinis oppetit alta,
Seque suae impendit, fluminis unda, siti.
Flos iuvenum perii, flammis liquentibus in se,
Quisquis amas, formam disce cavere tuam.

LXXXIV. Ad Pallorem in morbo.

QUid me, luride, quid morare, ipallor?
Non es virginibus negotium aptum.
Extemplo recipe Orbili in Scholam te,
Atque isthic Quatidentios severos,
Et plagipatidas cole invenustos.
Nil mecum tibi, Pallor inficete,
Qui Musas colo gratiosiores.
Isthic invenies tibi sepulcra.
Me flos aureus et iuventa picta
Laetis fervere sentiunt Coronis,
Omnes morosophos putare nauci
Et quantum Orbiliorum amariorum est.

LXXXV. De Amantibus.

ESt puer, est mater: puero parere probatur
Mater, habet sub se non sua iura puer.
Cum sit uterque sibi liber, sibi servit uterque,
Liberum amans uno in corpore mancipium est.

LXXXVI. In Album Amicorum I. Rodeburgii.

FEruntur hic et iste dum peregrini,
Domi manere nesciunt, sibi extorres,
At iste Rodeburgius, pium nomen,
Ita invenitur isse per vias multas,


page 64, image: s064

Ut inde cum reversus appulit portum,
Ubique possit esse, cum domi vivat.

LXXXVII. De Sauffeia.

QUem Sauffeia semel videt priorem,
Nec mente stupet, ore nec ligato est,
Sed totum octiduum siti laborat.

LXXXVIII. Virgilius et Homerus.

SUmma mihi Latius iam non est laudis, Homerus,
Illius est Gray gloria Virgilii.

LXXXIX. De Ollo.

NIl Ollo lepidum mage ad puellas,
Qui praestat nihil, omnibus minatur.

XC. In Volam.

CUr praeceps Vola mortuus Choraules?
Acturum puto fabulam Charontem.

XCI. In Agennin.

COrpore uti noxas luat, improba peccat Agennis,
Scit sibi ab exhaustis nil superesse bonis.

XCII. In Paullum ICtum.

MOlle quod est recipit, quod durum, Paullus omittit,
Et paullus bonus est, et malus Hippocrates.

XCIII. De Scaevola Sammarthano.

SCaevola dum Gallos praesenti laudat in aevo,
Nil tibi, posteritas sera, facit reliquum.

XCIV. In Scioppium.

TRes nisi litterulae restarent, Scorpius esses,
At quia tres restant, hoc quoque deterior.

XCV. Ad Lectorem.

IT liber ad finem; revoca te Lector in illo;
Stat tibi cum lubitum est, subfugit, atque redit.
Obsequium tantisi vis aequare clientis,
Num quam non tecum stet, fugiatque, iube.

XCVI. In Scioppium Illustrem

NAtus es in lustris, in lustris fotus et altus,
Quis tibi nunc titulo hoc sit mage conveniens?


page 65, image: s065

XCVII. In Catonem.

NIl prandente severius Catone est,
Hoc suerunt alii cacare vultu.

XCVIII. Ad Lectorem.

NOnaginta Epigrammatum helluoni
Cum dico tibi, res patrata, Lector.