EX tragico paulum sed iam, rex magne, theatro
Huc dignere, precor, facilis convertere vultum.
Freidekium nec enim solo de marmore cernes
Streiniadae: ingenii lusu sed picta videbis
Numina; Caesareis, regumque illustria sceptris:
Austria tercentum quae messibus alta Rudolpho;
Rudolphum a primo te sevit ad usque secundum:
Partaque semideum lustrabis Marte tropaea.
At florere tuis Pater hic quam dive triumphis
Laurum prospicies; non ullo concidet aevo:
Imperio aeternos et gens dabit Austria reges.
Serenissimae Tuae maiestatis Caesareae humilimus cliens M. Georg. Calaminus Silesius.
PEctore dum revoco memori, tacitusque requiro;
Freidekio ter visa tuo dignissima versu:
Mens iterum formas stupet admirata priores:
Hasque videt magno vix posse volumine dici.
Quae paucis tamen his rerum fastigia tangens
Persequor: o patriae columen bonus excipe Steini.
Quisquis Freidekium longe prospexerit: arcem
Num video? augustam vel cerno, dixerit, urbem?
Tam spatio patet haec lato, tam moenibus ampla:
Ardua tam tectis, nitidis ac turribus exit.
Ac mirum; ex imo tantam fundamine molem
Unum posse virum ad celsas educere nubes:
Centum bis denis alii cum ponere lustris
Pagum vix humilem valeant; signare vel urbem.
Huius non operis sed adhuc finisse laborem
Streiniadae satis est. nec enim tumente quiescis:
Donec coepta gravi sacra Divum limina sumptu:
Vicus et oppiduli surgat Versnizius instar
Arces pone tuas: decus olim cuncta nepotum.
Publica sic floret bene res: sic perpete vivit
Igne focus: si ture precum calet ara perenni.
Primo vix aditu patulis subit advena tectis:
Ac cito, quod miretur, habet. Ferat omnia circum
Intentos oculos: nihil hic occurret inane:
Nil deerit: nulla quis parte superflua cernet.
Hic, quae praetereunt ignavi, multa docebunt:
Artificisque mannum ducent, normaque praeibunt.
Nec tua tam lautis convivas atria mensis;
Et miti exhilarant Baccho: quam corda figurae
Pascunt flexanimae supra caput ordine pictae:
Hic, ubi celsa patent longo cenacula passu.
Trita nec, a lippis hic aut tonsoribus hausta
Cernere erit: novitas animos miranda movebit.
Ingeniosa tenent quaevis emblemata formae;
Uno vel geminis late spectantia verbis:
Ingenii documenta tui felicia Streini
Omnia: quae vitae speculum sint atque theatrum.
Iam brevis angusti mortales excipit aevi
Terminus: ergo modo tener est quocumque regendus
Flos iuvenum: praestans seu lumina flectat imago:
Percellant animos vel acute dicta profundos:
Et sic vera statim est annis sapientia primis
Instillanda homini: venit albae rara senectae:
Ipsos docta viros etiam spectacula longum
Contuitu retinent doctrinae plena senilis.
Dulce quid alloquium, quicquid moveatur, et oris
Mella tui: et summis referam de rebus acumen?
Proxima cenatos laqueatis limina tectis
Accipiunt: iusto simulacra et in ordine viva
Induperatorum monstrant, regumque, ducumque.
Hic quoque suspicies peregrinis edita terris:
Et quae mira parit monstrosus plurima pontus.
Inde salutantem faciles ubi limine Musae
Excipiunt: veras et opes, et pectoris imas
Docti delicias per mille volumina monstrant.
Nam deus atque Dei vates ac iura professi
Enthea: iustitiae praeses Themis edita caelo:
Pulcher et hic habitat medicae pater artis Apollo.
Res operosa alio foret orbe Helicona: vel altum
Scandere Parnassum: bibere aut Aganippidas undas.
Hic sacer est Helicon, hic Pieria, hic Aganippe:
Ausonis hic tellus, hic Graecia, Nilus et Hebrus:
Tam spatio coniuncta brevi quae singula carmen
Ore vetus solito repetunt, et pectora mulcent.
Abdita cum primis superant hic temporis acta
Prisci: Mnemosynes ope tot serutata per annos.
Seu Romana iuvent, seu Graia; Tuiscone creti
Vel veteres: culto quivis hic ore loquuntur.
Nil Pelusiacos inter, vel Thracas et Indos:
Sarmaticos inter populos, Hunnosque, vel omnes;
Quos fovet hic orbis, fuit ullo tempore gestum:
Quod non hic liceat chartis, vel nosse relatu
Streiniadae: hos oculos memor, has ego testor et aures.
Et lustrare viros datur hic in imagine plures
Artibus illustres: probrisve aut laude perennes.
Ceras quid veteres: sacra vel diplomata regum?
Scriptave con memorem veterum monumenta librorum?
Quae mihi ni, Streini, tua perlustrare dedisset
Gratia: non tragico gereret meus arma cothurno
Ottocarus: magni aut caderet virtute Rudolphi:
Primus ut Austriadas hoc servat nomine Caesar:
Iuvit et Ulricus claro me sanguine cretus
Starhembergiades: praestans et Achacius ortu
Ille Losenstenides abavorum iura suorum:
Ottocari et signata manu mihi credidit ora.
Austriam Haselbachii commisit at ille petenti
Beccius: extremas prope qui penetravit in oras
Artes complexus comites: quas Caesaris aulae
Usibus asseruit variis toto impiger aevo.
Iordani sed opus veteris monumenta Iuvavi
Blotius exhibuit: me per libraria ducens
Aonidum tempe divo sacrata Rudolpho.
Blotius his custos iam tot qui praesidet annos;
Antiquae penitus fidei, iurisque sacerdos.
Te sed Melpomene cantat duce: tu mihi venam,
Praesidium Richarde sacrum; magnosque canenti
Suppeditas animos: meditaris et otia Musis.
Solus ad augustum mihi tu, res magna, Rudolphum
Es via, Maecenas: timide tu ducis euntem:
Te mihi sacra patent praeeunte palatia vati.
Pulvere me saltem possim, curisque levare
Continuis: mea cuncta Deo, Musisque vovebo:
Semideumque canam genus, Austriadasque potentes.
Hanc ego per dextram iuro, Phoebumque faventem.
Magnus id o quoties olim Crato; summus et ille
Sturmius optabant: vis dum mihi maior inesset.
Nunc vigor ingenii languet: nunc saepius artus
Uror: et ante diem nivibus caput albet iniquis.
O Maecenatem mihi pridem fata dedissent.
At non in sterilem modo sors me dura senectam
Ingratos inter pueros operasque Lycei
Maceret: haud parcam studio, cedamue labori;
Iudicio recolens iam dexteriore Camenas.
Gressus tu dubios flectes, cursumque fovebis
Librorum auxilio: placido et me numine duces.
Obvia nam paucis penitus tibi cognita novi:
Usus inque tuos vidi collecta, Richarde.
Hic amor, hoc etenim studium tibi; facta potentum
Provehere Austriadum: librisque et imagine ferre.
Tu precor, huc oculos saltem, mitissime Caesar,
Flecte parum: atque animo cultum spatiatus in hortum
Streiniadae ingenio natas percurre figuras.
Non licet hic tantum flores et carpere fructus:
Alcinoo quales et hiems et protulit aestas.
Tempora temporibus collata: illustria factis
Cernere facta licet: gemina hic quae porticus offert.
Quicquid ter centum septenis iamque ter annis
Semidei gessere tui; simulacra, Rudolphe,
Ingeniosa docent: vultusque et symbola regum:
Signaque cum scutis spatio inferiore foventur.
Austria nam medio Pallas sedet ardua vultu
Montibus Europae fictis: stat vertice crista
Pavonis speculum sacra terrae signa potentis.
Austriadum quinas veterum fert pectus alaudas.
Dextra globum gestans bifidum moderamine nixum
Signat: se geminis dominari partibus orbis.
Namque Europa suo prope dextram libera tauro
Insidet insigni: capite at turrita coronam
Sponte quirinalem lectae dat ferre Minervae.
Virgineo ad laevam se subdit America vultu:
Saepe, sed incassum tentata; subacta nec armis:
Parte tegit pennis nudos cui psittacus artus.
Pazan hanc rubeo fera sed vehit Indicat ergo:
Ventriculo generans lapidem de nomine bezar:
Quodlibet arcana arcentem virtute venenum:
Virus et hinc quae certa fugant, bezardica dicunt.
Sed geminae ad Divam quae stant utrinque columnae:
Mystica divinis et signa loquentia formis:
Ales et Ausonidum bellator praeside Christo:
Imperium Austriadis spondent sine fine futurum.
Frustra vos etenim picti post terga columnas
Funibus arreptas: sub et his evertere magnos
Tenditis heroas: viget, aeternumque vigebit:
Nec vim, nec tacitas metuet domus Austria fraudes.
Impia gens Furiis ardet: bene conscia numquam
Mens pavet: auctorem dolus et plerumque requirit.
Cernimus Austriadem iuxta ceu quinque Minervam
Induperatores; bis rex immixtus et unus
Imperium intrepidi foveant utrinque locati.
Ad dextram Habsburga primus de gente Rudolphus
Franciadum sanguis regum tenet orbis habenas.
Ottocari premit hic strati pede colla: Bohemum
Et tumidum regnis, periurum, bisque rebellem
Ultor transadigit; telluri affigit et hasta.
Parta nitent iuxta bis septem Marte tropaea:
Et bene terna monent reges haec verba superbos:
Discite iustitiam moniti: scelus omne severi
Exercent poenis Superi: at pia facta rependunt.
Proximus huic natus iam lapsum Albertus Adolphum,
Infelix bellum regni de iure moventem;
Ensem oculo intorquens rex fundit rure Nemetum.
Et bis sena videns sua pingi et facta referri;
Hoc factum, alterius contemptum et regibus ore
Exprobat [(editor); sic: Exprobrt] ; I, verbis virtutem illude superbis.
Sed iam Fridricus dextram cognomine Pulcher
Boio coniungit Ludovico: et foedera regni
Consortes inter sacra firmat epistola cera.
Invidet Austriadae sed mors hos tristis honores:
Mutua post regum multo cum sanguine bella.
Et sceptra Albertus tenuit qui terna secundus
Armis hic signo populos victrice notatos
Ostendat geminos. Nam finibus ille Bohemi
Acer Sarmaticas excussit Marte phalangas:
Reppulit et celeri Thaboritas impete versos.
En sed Lassoleum post dantem iura Bohemis;
Alberto hoc cretum: quanto truncum ille tropaeum
Erigere hei nisu contendit: fata sed obstant
Perfida: vel patrios aequare ubi posset honores.
Corvus at hic pedibus quinto sese implicat uncis
Romulidum capiti: Friderico avellere nitens
Pileolum Austriadum: rostroque auferre minaci
Ante omnes insigne ducum regale gerentum.
Civica sed, vestit quae pone corona tropaeum;
Hostibus aversis monstrat, natoque recepto:
Composuisse armis Fridericum et legibus orbem.
Palladis ad laevum sed iam latus inclita regum
Facta referre iuvat formis, paulumque morari.
En, ut femineo supplex procumbit amictu
Austria pileolo saltem sublimis; at armis
Pressa diu: dextra levat hanc solatus: et aegram
Maximus Aemylius regnis et honoribus auget.
Supplicis ecce pedes iuxta iam cernere corvum
Hic licet exanimem: signum post terga fugatos
Hunniadas: Albam evictam, Austriadasque receptos
Exprimit. A leva septem vexilla sed hostes,
Designant alios intacto a Caesare fusos:
Signifera hinc lauri vestitur fronde columna.
Marcus eam iuxta Leo victus Marte superbos
Regi submittit Venetos, et paret ovanti.
At sub ea abscisso Boius vomit ore cruorem
Penzenaverides: truncum iam Caesare corpus
Eluso: inque auras figit caput hasta pudendum.
Virgarum vero fasces et scripta rebelles
Verba monent revocare pedem: nec temenre Divos.
Sed iam tergemino Hesperiae rex ore Philippus
Geryones sceptrum levat hic; atque insuper addit:
Ecce sub Austriacam rapitur quoque Iberia terram.
Pontem ita Traianus Graecam infra Dacicus Albam
Inscripsit quondam: quae, Streini, es verba secutus:
Ecce sub imperium rapitur quoque maximus Ister.
Sed tua quis numeret iam bella, hoc crete Philippo
Carole? stans medius quae involvis utrinque figuris:
Verbis res positis aperis sed pone latentes.
Adlatus est dextrum septenas mole columnas
Cernere marmorea: dominum haec orbem exprimit illa.
Nempe quod hic Victor sit Carolus orbis et urbis.
Caesar ad hanc urbi, qua se Campania iactat,
Parthenopae ignoscit: Gandavis parcit ad illam
Supplicibus: domino se Sfortia subiugat illic
Dux Mediolani: ac populum submittit habenis.
Imperio sacras sub ea sed prospicis urbes;
Germanosque duces volui, et protendere dextras.
Prosequitur venia orantes, culpasque remittit
Carolus: et patriam componi pace laborat.
Pyramis Hesperios notat haec suprema rebelles,
Hoc erecta loco: tua quo domus eruta fundo est:
Coniurate iaces tu quando Padiglia truncus.
Hanc pendet iuxta sed fune levatus in auras:
Diis quondam Superis adolet qui tura Samorrae.
Altior bis vero quae surgit ad aether a turris:
Placatum Hispanis regem designat asylum.
Iuliacis Duram campis, Geldrosque subactos;
Cimbros seu veteres monet illa parte tropaeum:
Nervii at hoc populi Tornacum Marte receptum.
En tres exacti Libyae ceu finibus illic
Procumbunt reges: ut divi numen adorant
Caesaris: atque humili sua dedunt pectore regna.
Ad latus a dextra sed laevum lumina transfer:
Et mecum lustrare novem iam perge tropaea.
Haec tria de Libya victis sunt parta tyrannis.
Efferus Hispanis cadit hic Horuccius armis:
Ad cubitum manus est cui ferrea: sceptra relatus
In sua rex vero Tremiseni pace quiescit.
Frater at hic caesi trux Hariadenus opum vim
Praeda convectans vi raptis pellitur Afris.
Arcem sed Caesar perrumpit Marte Goletam:
Teneto [(editor); sic: Tuneto] potitur regno Carthaginis olim:
Eiectumque solo Muleassem in regna reponit.
Quin bis sena virum, septenaque milia vinclis
Eximit: abducta ac vitae cum classe reservat.
En post ter quinas ibi messes edomat urbem:
Nomine quae Leptis quondam; nunc Africa fertur.
Illud Casono signum duce Bistonas agris
Sparsos Austriadum toto agmine fudit ad unum:
Vertere cum turmis Solymannum et terga coegit.
Caesaris hic acies Romam caput orbis, et ipsum
Angit pontificem: praedamque avertit opimam.
Orbis at hoc signum novus, et comes India divo
Porrigit Austriadae: victoris et audit habenas.
Pizarrum hoc Indi nova tradit palma tyrannum.
Hoc iterum est Libycum Scythica de stragetrophaeum:
Delet ubi classes: Aphrodisii concutit arces:
Rex cum reliquiis versum et premit ense Traguthum.
Signa sed in nono bis cerne quaterna tropaeo;
De Gallis toties victis: rex numine regem
Respicit hic placido Ticini ad moenia captum.
Bicagiam hic iuxta Gallis manus Helveta caesis
Concidit: hic iterum consors arcetur ab oris
Ausoniae: hic Italam funduntur pone Rebeccam
Franciadae: hic Venetis sua stratis funera densant
Ad Mediolanum: stragem hic cum rege Navarrae:
Hic ad Parthenopen: hic cum ductore cruentam
Stroziadae accipiunt cladem, victique recedunt.
Denique pyramidas prope maeste Gallia vultu
Cum sex quinque suis amissas urbibus urbes
Prospicit ac plangit: succumbit ibi Itala regi
Tellus Ausonio: pyra sed succensa tyrannum
Tartariae exurit: cinis et dispergitur aura.
Haec tua sub mutis o dive latentia formis
Carole facta satis iam sit tetigisse: celebret
Quis satis: Iliadem nisi quis canere ausit Homerus?
Caesaris ad levam Caesar iam publica frater
Frena capit; pacis Fernandus divitis auctor.
Lacteolo ad dextram posita hinc stat femina vultu:
Laeta manus explet cui pleno copia cornu.
Ad latus hoc autem distractos lite Bohemos
Sanguinea in priscum rex pace reducit honorem.
Hunniadum eiectus regno illic iure Ioannes
Visitur: et parent Fernando Pannonis arva.
Ast ibi crudeli pulsam legione Viennam
Deserit: ac duplici Solymannus clade fugatur.
Ginsiacis iterum prohibetur moenibus hostis
Rege sub hoc Scythicus: Furiisque erepta minisque
Austria et Hunniadae spoliis ac pace fruuntur.
At genua amplexae pater hic veniamque roganti
Placatur Genuae facilis: patriamque tuetur
Communem auxiliis, Divumque propagat honorem.
Maximus hoc alter sed nomine, maximus ipsis
Rebus et Aemylius regit hac in imagine terras:
Providus et clemens, nulli et virtute secundus.
Hanc servatori monumenta aeterna columnam
Grata suo statuit res laeto publica vultu.
Praepes Romulidum Iovis armiger explicat alas
Hoc apici insistens pede: civicam at ille prehendens
Porrigit Aemylio partam virtute coronam.
Palma sed evictos ea Dacos parte rebelli
Eripit hac domino: sed reddit Iazyga regno
Sigmundum: ut veniam pressis reus accipit Hunnis.
Caesar at hic Saevis Solymanni opponitur armis:
Belluae et horrendas acies, rabiemque retundit.
Paucorum culpa sed plures illa nocentes
Palma notat tacite: imperio quae vindice parta
Unius hei casum dolet in consortia tracti.
Sic foris arma; domi prohibet sic bella: facesque
Excutit Aemylius: sua paci et regna reservat.
Sed iam divino prope, sacratissime, vultu
Patrem tu radias iuxta, Rudolphe, micantem:
Proque tui ingenio generis divinitus aequo,
Clementi ac facili bellorum incendia sedas:
Qua datur, et prudens pacatum protegis orbem.
Asserere et Musis amor est sub pace magistris
Hospitia: et dignos lauro vestire ministros.
Thracas at in diros ultricia corripis arma
Gente lacessitus periura: limite fines
Profers imperii: et Christi pro numine pugnas.
Namque tibi a dextra sex hoc religata tropaeum:
Quos Begos dicunt, ductorum corpora tradit.
Fixa aliorum hastis capita illic sena levantur
Caesorum; erectis ora inter singula signis.
Ad latus id laevum gemina est a strage relatum:
Proxima quam terris aestas atque edidit undis.
Bosniae enim praeses Siseggi pulsus in amnem;
Dux equitum ac toto mersus bibit agmine Culpam.
Funditur hinc peditum legio cum principe Budae:
Regalis longe et campis rubet Alba cruentis.
Maesta sui exclusam sed partem moenibus omnem
Diripi: et hostiles queritur considere in ignes.
His alii accedunt Scythica de gente triumphi.
Victum est Sabakium: ducibus nec quattuor actis
Sufficiunt vires nostras prohibere catervas
Fillekio: arx versa praeceps ubi deditur urbe.
Cogitur hinc nostris portas reserare Dybynum:
Collaque servitio Setschinum funera passum
Asserit: et Dregelum vim supplex ferre recusat.
Denique septem humiles aliae se legibus arces
Rudolpho adiciunt: postquam se viribus hostis
Undique contractis pugnae subducit et agris.
Castra Getae nec enim saltem formidine tradunt
Plumbi quassa globis: numquam sed tacta relinquunt:
Hunnus et obliqui prope littus ad usque Tibisci
Extendit fines: et quondam erepta requirit.
Mars et mense suo, sol nona ubi luce refulget;
Auspicio hunc aperit felici belliger annum.
Dux hic Austriadum Matthias fervet in armis:
Altum sulfureis Novigradumque ignibus urget.
Omnia momento viden' ut iaculentur eodem
Fulmineos tormenta globos? ut Bistones intus
Horrent semineces: ac pectore consternati
Per montem arrepunt: redimuntque suam arce salutem:
Diffisus Vaciae flammas ibi suscitat hostis:
Et latere obiecto tria forti infesta Canisae
Castra cremat: cuncta et Vulcano eversa relinquit.
Plura sed his animo signis quoque cerno tropaea:
Ultor ab infida referat quae gente Rudolphus:
Plectet foedifragae Deus ut periuria dextrae.
Vos modo vos Christi gaudentes nomine, vitam
Ponite securam, et fastum: sopite furentes
Bella domi reges: odiorum incendia tandem
Excutite: unanimes atque arma indicite Turcis.
Nil temere sed adite, nec hostem spernite: damnis
Saevior acceptis furet: ut venabula cum iam
Sensit aper: dentes acuens magis ardet in hostem.
At vos cuncta rati superasse pericula: cauti
Aggere vestra domi, et validis includite muris.
Streinius autumni bis denis nonne diebus
Fossa Freidekium et vallis munivit acutis
Prompto hominum studio? furiosa ubi mente Sinamus
Finibus Austriadum Bassa est extrema minatus.
Summo sed pietas sit pro munimine: puro
Tollite corde manus: et Christum exposcite votis:
Robur hic, et clypeus, nostrum est et solus asylum.
Porticus exedra sed in hac spatiosa Philippum
Extremae dominum Hesperiae septena gerentem
Signa fovet: domito quae victor ab hoste recepit;
Caesaris ingenio patris ad sublimia natus.
Induperatores vero hac et fornice reges
Pectus ad usque licet lustrare in imagine vivos:
Quos aquilae, pedibus gestant et gryphes aduncis.
Symbola dein iuxta legere: extra cernere scuta
Sed suspensa datur: queis sintque insignibus usi.
Parte sed ex visa licet inferiore figuris
Nunc inferre oculos: quas contignatio praebet
Altera: et Austriadas depingit acuta potentes.
Romana hic medio tabulati pectore praepes
Austriadum arma fovet: ditiones pone locantur:
Subdita queis supra Germania gaudet et infra.
Parte sed opposita signis dominantur Iberi
Pluribus: Austriacis et iungunt omnia sceptris.
Arma ducum paries, Comitumque erectus ad hortum:
Inclita quos bello peperit Germania, monstrat.
At quos Sardiniae, et Siculi, vel sevit Iberi;
Regnum et Parthenopes: ad campos ductus adumbrat.
Qui restat geminus; sanctos libamine patres
Sub Diis Austriadum, redimitos tempora vittis:
Infula et insignes positis locat ordine signis.
Hinc urbs, quae princeps regioni est cuique fenestras
Inter et has supra tabulis impressa superbit.
Ne grave sit iam paulum oculis conscendere turrim:
Et cuiusque habitus spectare et gentis amictus.
Iure hanc ridebis: cultus sectaberis illam
Femina virque pari: et morum discrimina disces.
Nobiliora caput supra sed flumina cernes
Europae simul atque Indi manare per oras:
Stantis et Oceani vastos mirabere tractus.
Omnia semideos quae iam numerata potentes
Austriadum agnoscunt: et honorant numina votis.
Hunc labor hic etiam finem contendit ad unum;
Streiniadae ingenio varia sub imagine vivens:
Ut suus Austriadis sit honos, et laude vehantur.
Hic quoque deducti per formas carminis orsus;
Terminus estque mei: quantum est in paupere vena:
Ut tua, dive Pater, celebrentur sancta, Rudolphe
Numina: et aeternis tua vivat gloria fastis.
A pictis animum sed iam revocare figuris:
Et iuvat ingenii reliquos pensare labores.
Non etenim patitur te Musa quiescere, Streini.
Nec satis est, culto te prisca volumine quondam
Stemmata Romulidum luci sacrasse perenni.
Gentes iam patriae meditari crederis ortu
Insignes: veterumque notas et nomina ferre.
Ipse strues vidi chartarum indagine lectas
Longa, difficili sumptu, infandoque labore.
Mersos sic tenebris mulos revocabis in auras:
Et prius obscuros: lucemque illustribus addes.
Et sic ingenio tu morte potentior ipsa es.
Forsan et Ausonidum reges; quos Austria saeclum
Edidit in quartum, capita orbis summa reduces.
Sed pendent curis opera interrupta molestis:
Quas geis Austriadum divo pro sanguine praeses
Consiliis: varias et fers legatus in oras.
Et sic pro patria; magno et pro Caesare vires
Corporis, ac vitam, sumptus impendis et ipsos.
O meliora tuis faveant tamen otia coeptis.
Liberiora sacrae nam Musae corda requirunt:
Secessumque petunt, et amica silentia poscunt.
Hei sed iniqua meas remorantur multa Camenas.
Namque ubi Musa suam posuit mea numine sedem
Praeside: parva operas hic in testudine subtus
Principis iste tui faber annos perficit octo.
Incolit et partem, mihi quae sit habenda, penatum;
Nescio quo poscens id iure: nec inde lucelli
Quid redit ad socrum: hos grandi quae condidit aere.
Follibus ille actis spirantes suscitat auras:
Horrisonum vasta ferrum fornace liquatum
Forcipe comprendit: massamque incude reponit.
Aes cum tinnitu nunc hic, nunc concutit ille:
Fortius hinc feriunt, triplicataque verbera miscent.
Massa bibit stridens, et aquis immersa susurrat.
Obstruit offenso mox aures Musa cerebro:
Mallei et e digitis calamum (nil fingo) labantem
Excutiunt: mensa tremit et trepidante papyrus:
Ac rimis passim domus ictu quassa fatiscit.
Omnes proh Superos: quae sint commertia Musis
Cum truce Vulcano? ferrum dum cudit hic infra:
Supra ego vim passus, numerisque in carmine vulsis
Tristis et indignans mediter sine labe poema?
Verum tu Sterope, niger et tu fronte Pyracmon
Vos agite hinc: Musis et digno cedite Phoebo.
Haec domus, hic locus est, argenti aurique talenta
Sunt ubi cusa manu: res cum stetit Austria quondam:
Et procul hinc saevi trux esset bellua Thracis.
At nunc cornipedum soleas quod formet equorum
Mulciber hic ferro, mutata sorte; dolendum est.
Aurea fulserunt quondam: nunc ferrea strident
Saecula: prisca docent monumenta, et nostraque aetas.
A musis oculos namque huc flectamus ad auri;
Aeris, et argenti positos longo ordine numos.
Induperatorum vultus, regumque ducumque
Noscere qui satagunt; veram et lustrare monetam:
Hic monstrent varias antiqua numismata formas:
Et tanto numero: lux quae vix una pererret.
Hic rex Isacidum; quo non sapientior auras
Iuit in aetherias; Salomon rutilo ardet in auro.
Priscus et hic Gothico rubet arcu numus, Erasmi
Donum Cycnoridae miseri ad lamenta coloni
Qui terra exiluit: quassit quam forte securis:
Quando fames ussit inopes malefida Bohemos.
Sed longum numerare foret rarissima visu.
Indica quid referam, et miris Nilotica formis:
Orbis et occiduus, vel quae plaga sevit Eoa?
Horrendum hic visu basiliscum in imagine cerno:
Corpore quem vero poscenti dona Rudolpho
Misisti rerum domino mitique, catoque.
Cristato haud similis; lucem qui nuntiat ales:
Vulgi qualem oculis pictorum subicit error:
Sit licet ille bipes; viridi neque corpore maior.
Nam caput et collum salamandrae et cauda nigrantis:
Corpus sed medium squamis horrere videtur.
Monstrum quid referam fulgens Erymanthidos ursae:
Aequantis taurum: nisi tauro vastior esset?
Et variis quae plura locis ego mira notavi.
Inde tuis fessus studiis petis abdita nuptae
Limina dulciculae; cara cum prole sedentis:
Huius et e roseo sitiens bibis ore levamen.
Arridet soboles lepido generosa parenti;
Fingentique iocos: digitis et mollibus ora
Demulcet: barbam pectit: tenerisque prehensum
Brachiolis blande premit: ac tibi basia figit.
NOn vitae tibi deliciae pia pignora laetas
Eliciant lacrimas? molles ceu matris ocelli
Rore madent pluvio? generant et gaudia fletum.
Hinc te lacteolis uxor complexa lacertis
Paeonias ad opes nova per penetralia ducit:
Ad quarum stupeat numerum Panacea vel ipsa.
Hic magni sucos pretii, suavesque sapores
Miscet odoriferis: tristesque caventia morbos
Porrigit: ac fida vitam tibi mente propinat:
Omnia depromens et operta medetur egenis.
Scilicet aetheriae sunt haec praeludia vitae:
Alter in alterius cum totus amore quiescit:
Te regina pio turtur ceu compare gestit.
At quem dira domi truce mordet dente Megaera:
Expiat hei longo culpas vel vivus Averno.
Sed tamen et concors nonnumquam tristia lectus
Sustinet: ac dulces quis miscet amaror amores.
Aspice singultu pia ceu praecordia pulset
Mater: et abreptum gemat atra morte Richardum;
Patris delicias: tetigit qui limina primus
Aonia: et patriae virtutis imagine fulsit.
At sic blanda rapit: ramos sic flore comantes:
Heroum pingues ac letum vellit olivas:
Degener ast laetas oleaster surgit in auras.
Sic tibi Vuolsgangum pridem Libitina virentem
Sustulit Henricum; sollerti inimica iuventae.
Nominis ast huius puerum: et divina Ioannem
Dextera Wolfartum, duo vobis sidera seruet.
Cumque Polyxena vos Barbara maior Elisa
Recreet: ut natae thalami te quinque prioris
Dilecta exhilarant mellitis pignora dictis.
En socer ut laeto iuxta Tschernemblius ore
Conspiciat decies ternos sua fulcra nepotes:
Tres modo quos natae, sed filius edidit unus.
Obsecro, quem reliqui septem, tres denique natae
Producent numerum socii post foedera lecti?
Cernis et, ut socerum circa discrimine morbi
Ac leto ereptum natio glomerentur ovantes.
Ecce Georgus amans pietatis Erasmus, et artes
Mente gerens varias patri summissus ut adstet:
Alloquio hunc pascat, nutusque obseruet ad omnes.
Huius at o saltem fortunae aliquanta, Richarde,
Pars tibi contingat: siquidem rarissima nostro
Res hoc est aevo, totidem numerare nepotes.
O ceu Schönekium lympha sons perpete castrum
Irrigat: atque vomunt stagnum positae arte canales:
Membra soporifero irrorant et fessa susurro.
Mellea flexanimae coniunx ita nectare linguae
Pectora conspergat tua curis mille fugatis.
Ut quoque Freidekii posit? viret hortus ad Austrum;
Bis quater in campos dissectus: dives et herbis:
Floribus et pictus divinos spirat odores.
Natis haud aliter genialis floreat hortus
Coniugii: at sobolis flos haud sit morte caducus.
Optat id Eiringus: viduo cui nuper Elisam
Iunxisti sociam: Wincklerus et expetit: urbes
Quorum hic: ille foro procerum secreta tuetur.
Exposcit votis quoque Millenarius: imo
Cordis et assensu Bonstinglius ille precatur.
Quorum hic Austriadae regum de sanguine creti
Matthiae: procerum thesauros ille ministrat.
Omnes Freidekium qui mecum nobile lustrant:
Adsciti alloquio, et mensae, vinoque rigati:
Solere nascentis fervent ubi brachia cancri.
Prote cum primis sed mecum, dive Rudolphe;
Proque tuo imperio, augusta et pro gente Iehovae
Streinius ore preces litat: ac pia quisque bonorum
Vota facit mediis lux vocibus orta refulget:
Annuit unanimis et Divum gratia votis.
FINIS. ARGENTORATI. per IOSIAM RIHELIUM.