NATHANIS CHYTRAEI SILVARUM LIBER PRIMUS.

FRIDERICO II. DANIAE , NORVEGIAE , SCLAVORUM GOTHORUMQUE REGI SERENISS. [Abbr.: SERENISSIMO] ET SOPHIAE , ILLUSTRISS. [Abbr.: ILUSTRISSIMI] Principis et Domini, D. [Abbr.: Domini] UDALRICI , Ducis Megapolitani , Filiae illustriss. [Abbr.: illustrissimae] et Reginae Danorum designatae. EPITHALAMIUM . SILVA PRIMA.

IAM tandem sperata diu lux aurea caelo
Extulerat radios, qua se pulcherrima Nymphe ,
Nymphe animo formaque potens, et stirpis avitae
Laudibus, e patria Danorum inferret in oras,
Ingressura sui suprema palatia regis:
Acceptura etiam regalem a rege coronam:
Et regis subitura toros regina iugales.

Ergo, Iovis monitu, supera Cyllenius arce
Labitur, et purum, sine nube, per aera vectus,
Musis et Phoebo loca consecrata petivit:
Adscensu [Orig: Ascensu] loca difficili, et mortalibus aegris
Invia, ni paucos Musaeque et Phoebus amarent,
Quis [Reg: Quibus] datur invicto tandem huc penetrare labore.
Sed pronum hoc superis iter est: caducifer ergo,
Vel dicto citius, Phoebo iuga sacra, piasque
Musarum sedes et amoena vireta tenebat.
Adstanti [Orig: Astanti] arrisere Deae: mox omnia circum
Resplendent miro florentia prata colore:
Et passim volucrum resonant aviaria cantu:
Cunctaque Palladio late complentur odore.
Ast illum in sacros nemorum abduxere recessus
Aonides : ubi non ullam perpessa senectam,
Non aestum solis, non durae frigora brumae
Laurus erat, folii pulcra [Orig: pulchra] immortalis honore:
Quam subter nitido lucebant flore amaranti.
Hic igitur div-m [Reg: divorum] interpres, cingente corona
Pieridum , cari exponit mandata parentis,
Atque ait. O Iovis aetherei verissima Musae
Pignora, virtutum sacra in praeconia natae:
Atque ideo a teneris aulae caelestis alumnae:
Doctricesque hominum: et vitae morumque magistrae:
Quaeque adeo laudesque Die praeclaraque facta
Heroum aeterno memores committitis aevo.

Numne etiam vestras rumor pervenit ad aures?
Ut regum sacra progenies, rex inclitus ille,
Inter magnanimos rex inclitus Europaeos ,
Scania cui, Danaique omnes, atque ultima
Thule ,
Cui mare fluctivagum, cui Balthicus Hellespontus ,
Cimbrorumque simul regio ditissima paret,
Rex FRIDERIcus , amet regali e stirpe puellam,
Patris UDALRICI natam, Megalepolis alta
Quem colit, atque Heruli veteres, et Vandala tellus ,
Hic ubi lativagos fortis Germania fines
Aspicit: et segetum plenos disterminat agros
Varnus alens multos argutae vocis olores.
Haec SOPHIA , aequales inter pulcherrima: sexum
Ingenio, et teneros variis virtutibus annos
Exuperans [Orig: Exsuperans] : generi cui rara modestia summo,
Et formae pudor admixtus, gravitasque lepori,
Et Charis arcano nectens haec omnia vinclo [Reg: vinculo] ,
Eximias inter peperit decus heroinas.
Namque ubi cum genetrice sua caroque parente,
Bis septem vix nata annos, in regna veniret
Danica : (mater enim de Christo nomen adepti
Eximii regis soror est) illamque videres
Rex FRIDERICE , trahens imo suspiria corde,
Atque animo stimulos, fibrisque incendia volvens;
Dixisti: o faustum iuvenem, virguncula talis
Cui data nupta, sui similem mox edere prolem
Incipiet: claris pater unde nepotibus auctus,

Progeniem stirpemque suam florere videbit.
Nec plura. at dum se nequit illam, explere, tuendo,
Atque simul vivas audit redditque loquelas:
Blandus amor se virgineis abscondit ocellis:
Unde novos regi laqueos et tela pararet.
Quis [Reg: Quibus] etiam dulci mentem rex saucius ictu,
Cum SOPHIA thalamo sese vincire iugali
Percupidum ostendit. placuit matri: sic foedere certo
Iunxerunt fidas haec in connubia dextras.
Sic rex, quod rarum est, non fretus imagine picta:
Nec sua committens mutis suspiria chartis:
Ipse fuit formae inspector, morumque probator,
Atque animi testis, fallaci teste remoto.
Et nunc illa dies, longe optatissima votis
Multorum, sollemnis [Orig: solemnis] adest, pater optimus ille
Qua celeri rate, tot Ducibus comitantibus, oras
Arctoas petet, (uberibus qua Dania campis,
Dania clara opibus regnoque insignis avito
Panditur) auspicio felici atque omine dextro,
Regnanti in Danais iuveni ut coniungat amatam
Reginam, thalamoque ambos devinciat uno.
Quando igitur regi, placido rex Iuppiter [Orig: Iupiter] ore;
Reginae quando Iuno regina beatum
Coniugium annuerunt: vos o clarissima Musae
Numina regalem mecum contendite in urbem.

Iuppiter [Orig: Iupiter] ipse iubet: faciles ire ergo sorores:
Ite deae: velutique olim connubia Cadmi
Hermionesque novo celebrastis [Reg: celebravisti] laetae hymenaeo:
Sic FRIDErici etiam, SOPhiae sic dicite taedis
Carmina, maiori qui vos dignantur honore,
Quam potuit Cadmus . quis enim dignatus alumnos
Est vestros tanto quanto FRIDEricus amore?
Ille etenim vobis quae struxerat atria quondam,
Quae dederat pater, illius rex optimus aevi:
Usque adeo nunc ornavit, sic annua adauxit
Munera, ut Hafniadum schola quam ditissima, primas
Felsineo vix iam Rheno concedat et Arno ,
Medoacoque ipsi. quid commemorare necesse est?
Quantus UDALricus vestri sit tutor honoris;
Quanto Varniadum studio excolat ille rosetum:
Balthica palladio quod litora replet odore.
Sic Maia genitus. sed eum [(reading uncertain: ?)] pia turba sororum
Sic contra est affata. patris mandata lubentes
Accipimus: quin et placide comitamur euntem.
Tu modo praecede, et noto te tramite siste.
Haec ubi dicta, comis serta imposuere [Reg: imposuerunt] camenae
Laurea, purpureis intertextis amarantis:
Dulcisonaque chely arrepta, citharisque canoris:
Cum duce festinum rapuere [Reg: rapuerunt] per aera gressum.
Urbs est tranquillo longe celeberrima portu,
Urbs animis opibusque potens, regnoque vetusto,

Danorumque caput: populos ubi mercibus auget
Balthicus Oceanus : quamque aequo lumine Phoebus
Aspicit, et doctis sedem hic concedit alumnis.
Ad latus illius pariis suffulta columnis
Stat domus innumeris: consistunt limine postes
Aureolo, et nitidis fulgent laquearia gemmis.
Centum intus thalami, centumque cubilia puro
Murice tecta patent, auroque ornata corusco.
Inque illis aula est, regum delecta recessu,
In quadrum spaciosa [Orig: spatiosa] fluens, ubi plurima mensas
Regali dape magnifice, et crateribus aureis,
Constructas, circum mantilia picta tegebant.
Has rex et reges regumque propagine nati
Cingebant proceres: exque omnibus heroinae
Delectae: inter quas ceu sidus amabile nostra
Fulgebat SOPHIA , illustri bellissima vultu.
Huc igitur duce Mercurio , Phoeboque sorores
Ingressae, ante sacram FRIderici regis, et almam
Reginae faciem, astiterunt. miratus carum
Incessumque gravem, faciemque habitumque serenum:
Esse deas vidit rex inclitus. ergo paterni
Indicio sceptri praestare silentia cunctos
Ipse iubet, placidoque illas ultro aspicit ore.
Illae autem flexere [Reg: flexerunt] genu, vultuque modesto
(Circumstant proceres, admiranturque canentes)
Talia fuderunt, alterna carmina voce.

Salve o progenies divi FRIDErice parentis,
O decus et columen Danorum , et gloria gentis
Cimbrigenae : cui praestantem virtute puellam
Iungit avis, atavisque potens, et sceptriger heros
Fortis UDALRICUS , carum Megalepolis ora
Quem colit, observatque ducem, carumque parentem.
Salve iterum FRIderice , tibi nova serta paramus.
Vix etenim quisquam nemoris decerpere fructus
Dignior Aonii , tua quam pulcherrima coniunx;
Et tu magnorum flos optatissime regum.
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Tu quoque reginae soboles [Orig: suboles] clarissima matris,
Quae commune genus proav-m [Reg: proavorum] cum rege recenses,
Nympha potens, et gemmiferis ornata coronis.
Sis felix, regique tuo diuturna voluptas,
Quam turbent nullis venientia saecula saeclis [Reg: saeculis] .
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Iuppiter [Orig: Iupiter] ipse tibi radio FRIDERICE sereno
Nascenti arrisit: sceptrum, aureolamque coronam
Pollicitus iuveni: arrisit quoque sidere Mavors [Reg: Mars]
Sanguineo, armavitque manus in praelia [Orig: proelia] , tradens
Mox tibi Marsigenas felici clade domandos.
Quin Cytherea potens thalamos firmare iugales,
Ipsa tibi Nymphae cor fausto accendit amore:
Ipsa tui Nympham totam inflammavit amore.
Felicem FRIDERICE , tui quoque sidera curam

Suscipiunt, regisque favent constanter honori.
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
At SOPHiam gremio Pietas excepit: adultam
Erudiit sacra Relligio: mox aurea Iuno
Et Pallas , Charitumque chorus placidissimus, illam
Certatim excoluere [Reg: excoluerunt] suis, fausto omine, donis.
Quin et adhuc charam faciles comitantur alumnam,
Muneribusque beant variis, semperque beabunt.
Aspice quantus honos generoso effulgeat ore:
Gratia quae vultus: quam mitis flammula blandis
Fulguret ex oculis: gravitas matura iuventam
Ut superet: maiestati coniuncta venustas
Cunctorum ut mentes in se convertat et ora !
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Maiores FRIderice tuos, priscosque parentes,
Quid celebrare opus est ? quorum celeberrima virtus,
Et bonitas numquam [Orig: nunquam] venturo abolebitur aevo.
Inprimis [Orig: Imprimis] pater ille suum de nomine Christi
Nomen habens, summos inter laus maxima reges,
Mente manuque fuit. patriae pater optimus orae,
Virtuti finem egregiae metamque labori
Qui statuit nullam, totisque hoc viribus egit,
Ut genus humanum meritis cumularet: opemque
Turbatis ferret magno molimine rebus.
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Quid patrem Sophiae laudabimus UDALricum ,

Egregium virtute ducem; qui regis imago
Siderei, bonitate sua est, vultuque sereno.
Quacumque incedit, Bonitas comitatur euntem,
Castaque Sophrosyne , gladioque Astraea nitenti
Armata, et regum firmans Clementia sceptrum.
Astat cana Fides , fraudisque ignara dolosae,
Atque adeo in cunctis verax Constantia rebus.
Sit felix, vivatque diu clarissimus heros,
Connubium et natae felix, regesque nepotes,
Canitie [Orig: Canicie] venerandus avus, viridique senecta,
Cernat, et astriferum sero conscendat olympum .
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Nec matrem FRIderice tuam, rex optime, fas est
Neglegere: illa Die fuit ut clarissima donis;
Manus et ipsa Die, fulvo pretiosius [Orig: preciosius] auro:
Sic quoque DOROtheae divinum nomen adepta est;
Nomen et omen habens. nam te FRIderice secundo
Extulit in lucem partu, fratresque potentes:
Quin etiam natas patriae bonitatis alumnas,
Et summis nuptas ducibus. salve optima mater,
Et soror, et coniux, socrusque et filia regum:
Et nati thalamis e caeli desuper arce
Laeta fave, regesque etiam sperare nepotes
Incipe, nam nullo stirps regia desinet aevo.
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Nec SOPhiae mater clara ELIsabeta relinqui

Plane indicta potest: decus ELISAbeta mariti
Eximium. pietatis amans, cultusque verendi
Numinis: ingenio prior omnibus heroinis,
Quas vel nostra tulit, vel postera proferet aetas.
Nam quae sit morum gravitas, prudentia quanta,
Atque adeo in cunctis sollers [Orig: solers] industria rebus:
Haec alio memoranda loco. salve inclita, salve
ELISAbeta tui speciosa corona mariti:
Et gentis tutela tuae: virtutis amatrix:
Qua viva iniectos scelerata licentia frenos
Sentiet impatiens et disciplina feroces
Compescet: reddetque bono sua praemia civi.
Salve iterum, tua te sequitur pulcherrima proles,
Virtute, ingenio, bonitate, et moribus aureis.
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Felix illa dies, et nox felicior illa,
DOROthea in thalamos regis qua ingressa iugales
Te nobis FRIDErice dedit, gentique tuorum,
Et SOPhiae inprimis [Orig: imprimis] nostrae, cui foedere iunctus
Perpetuo, donec tandem caput induat albam
Canitiem [Orig: Caniciem] , vive ad seram sine lite senectam.
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Fortunata dies, nox fortunatior illa,
ELISAbeta suo qua felix iuncta marito,
Tam pulchram, illustrem, fortunatamque puellam
Edidit in lucem, tibi quae FRIDErice placeret,

Et thalami comes una tui, viateque beatae,
Viveret innumeros tecum feliciter annos.
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Pace nihil melius, nihil exoptatius usquam,
Marte nihil peius, nihil exitiosius orbi est,
Marte malo. nam sunt gemini, quorum alter ubique
Est [(printer); sic: Et] hominum pestis: patriae populator: agrorum
Pernicies: saepe innocuo quoque sanguine gaudens.
Alter praesidium patriae templisque focisque,
Confugiumque bonis, infandi criminis ultor.
Hunc igitur FRIdericus amet, cum forte necesse est:
Illum aversetur: quin pacis ad otia pronus,
Exigat innocuam sine caede, et sanguine vitam.
Nomine sic rebusque ipsis, FRIDERICE , deinceps
Dives eris pacis, supremo dives honore.
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Regum illustre decus Sapientia dia Latinis ,
Quae Graecis Sophia, rectae rationis alumna:
Quae sint, quae fuerint, quae mox ventura trahantur
Cuncta videns: verique vias penetrare laborans:
Unaque concedens felicis gaudia vitae,
Si praesit populo monitis parere volenti.
Hanc SOPhiae indicio semper FRIdericus amabit,
Et colet. a recti numquam [Orig: nunquam] deflectere norma
Sic poterit: sceptrumque suum sine labe tenebit,
Sic poterit rex esse sui, rex esse suorum.

Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Felices ambo, et felici sidere nati,
Coniunctique toris genialibus omine dextro.
Ipsa etenim caeli facies, et tempora vestris
Arrident thalamis: quin vestro mitis honori
Indulget natura parens. magnum aspice solem,
Solem oculum mundi. numquid [Orig: nunquid] non serius illo
Nunc oritur, citiusque suis sese occulit undis ?
Ut diuturna feras felicis gaudia noctis.
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Iam passim revirescit humus beneolentibus herbis:
In varios convertuntur circum omnia flores:
Spicea serta gerens, atque omnigeno proventu,
Optima messis adest: quam pleno copia cornu
Insequitur: pulsata terit magna area fruges:
Atque adeo in vestros conspirant omnia honores:
Divitiisque novis veteres cumulare laborant.
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Ergo tuam toto, flagrans, complectere corde
Rex SOPhiam , et signis gaude, ominibusque beatis,
Naturae quae lege soror tibi paene fuisset,
Hanc tibi reginam tua rex FRIDErice voluntas,
Consortemque tori divinae copula legis,
Et commune genus iunxit, formaeque venustas,
Atque amor iniciens [Orig: iniiciens] nexas adamante catenas [Orig: cathenas] .
Annue clementi taedis Deus optime vultu.

Tu quoque laeta tuo, SOPHIA optatissima, rege,
Pone modum lacrimis [Orig: lacrimis] , nec te iactura paternae
Sollicitet gentis: non matris cura relictae.
Haec etiam regio patriam tibi praebet amicam:
Hic stirpis pars ampla tuae est, a matre vetustum
Unde genus trahis: hic series longissima regum:
Maiores quos esse tuos rex ipse fatetur,
Paene tibi frater communis origine stirpis:
Quin etiam plus quam frater mox deinde futurus,
Cum dare complexus, et blanda iterare licebit
Basia, vel vero quod basia vincat amore.
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Lenta velut vitis ramosas implicat ulmos:
Pampineaque coma, pictisque gravata racemis
Emicat, et cunctos istac oblectat euntes:
Sic tu nixa tuo, sed suavis sarcina, regi,
Progeniem casti, ceu pignus amabile, lecti;
Quaeque pudicitiam [Orig: pudiciciam] matris simili indicet ore;
Quaeque sit et vinclum [Reg: vinculum] , et testis communis amoris;
Discutiatque suo curarum nubila risu;
Produces: regique tuo, patrique voluptas,
Amborum ad seros extendes tempora canos.
Annue clementi taedis Deus optime vultu.
Sic Musae. et cum se perfunctas munere iusso,
Officiique sui partes implesse [Reg: implevisse] putarent:
Submisso graviter vultuque, et poplite flexo

Egressae, liquere [Reg: liquerunt] domos, et regia tecta,
Quas desiderium procerum haud vulgare secutum est.
Nec mora tranquillo e pelago Nereides almae,
Phocarum latis humeris dorsoque sedentes,
Laetisonis cecinere [Reg: cecinerunt] modis: Tritones aduncis
Quin etiam conchis hymenaeum ad lucida caeli
Sidera tollebant, missosque ad sidera plausus.
Annue clementi taedis Deus optime vultu,
Et veluti thalamo rex et regina beato
Iunguntur: sic cum Danis Germania vinclo [Reg: vinculo]
Unita aeterno, stabili coalescat amore.
Et quamvis mare fluctivomis interstrepat undis:
Gentem utramque tamen concordia foedere nectat
Unanimi: quod nec saevo Mars turbidus ense;
Nec fera seditio; nec opum vaesana libido;
Non ulla annorum series aut tempora solvant.

VOTUM PROEMPTIKON PRO FELICI NAVIGATIONE ET REDITU. ILL.MI [Abbr.: ILLUSTRISSIMI] UDALRICI DUCIS MEGAPOLITAni , Domini S. clementiss. [Abbr.: Suo Clementissimo] SILVA II.

Effluit exactus plenis iam mensibus annus,
Cum, Sophia comitante, sui rex optimus aevi,
Rex Fridericus , herus [Orig: erus] Boreae septemque trionum,
Rex Danaum , turma circum comitatus equestri
Nobilium iuvenum et procerum, Megalepolis arces
Invisit, soceri fido compulsus amore.
Nunc quoque Varniadum dulces ubi flatibus undae
Crispantur, salsique incunt vada caeca [Orig: coeca] profundi,
Magnus Udalricus , stipatus flore suorum,
Ut generum socer invisat, teneroque nepoti,
Aureolo in lucem partu quem regia mater,
In spem regnorum caelo quibus imminet arctos,
Iam peperit, coram aspiciat, coram oscula figat.

Christe potens tempestatum, ventique marisque,
Una qui fragiles conservas voce carinas,
Saevaque ventosi mulces discrimina ponti,
Da faciles navi cursus: Aquilonis iniqui
Vim cohibe, sileant Cauri, se comprimat Eurus.
Unicus hic Auster satis est, si leniter afflet,
Et placide expansas velorum dirigat alas.
Ille igitur reliquis spiret cessantibus unus.
Tum locus est Boreae , salva cum classe redibit
Heruleus princeps, hoc florentissimus aevo.
Tu quoque celsa ratis, nostri cui pignus amoris,
Depositumque uno tantum concredimus ore,
Depositum, quo per tumidas pretiosius [Orig: preciosus] undas,
Nil vexisti umquam [Orig: unquam] , serva quod sumis, et omnes
Incolumes Danaum felici in littore [Orig: litore] siste:
Omnes incolumes turgentis ad ostia Varni
Salva refer. sic te certatim ambire natatu
Nereides properent: mediis tibi praenatet undis
Remigii dux et classis pia cura Palaemon .
Sed quid ego haec frustra vatum ludibria Christo
Addictus repeto? potius te turba sacrorum
Spirituum, aligerumque chorus circumdet, et arcto [(reading uncertain: ?)]
Per mare stipatam speratis applicet oris.
Quas princeps ubi contigerit pulcherrimus heros:
Non novus hospes erit, non plane incognita turba
Nobilium iuvenum. socerum gener obvius ulnis

Excipiet; regina patrem; rex parvulus ille
Flos Danaum arridebit avo, dextramque pusillam,
Sed magnam, sed sceptriferam quandoque futuram,
Porriget, et tacito mulcebit pectus amore.
Ipsa quoque Elisabetha Ducis pulcherrima coniunx,
Et soror et socrus regum, regisque tenelli
Nunc avia, advecto duplicabit vera marito
Gaudia. Germani proceres Danaique coibunt,
Atque una veteris renovabunt foedus amoris,
Certabuntque una officiis, studiisque benignis.
Cognatasque olim terras, gentesque propinquas
Sic unam facient animis curaque fideli,
Ut seros eadem maneat quoque cura nepotes.
O regum caput et rector, rex unice regum,
Accipe vota, quibus classem procerumque Ducisque,
Quo sine nil dulce est patriae, nec amabile Musis ,
Insequor, et regem tenerum, regisque parentes
Commendo superis. sic omnia Christe guberna,
Sic animos, sic corda virum [Reg: virorum] moderare ducumque,
Cernat ut optatum tam laeta profectio finem.

NATALIS FRIDERICI II. populorum Septemtrionalium Regis potentiss. [Abbr.: potentissimi] SILVA III.

Natali FRIDERice tuo, Rex optime mundi
Arctoi, septemque adeo rex summe trionum,
Regibus et genite, et reges geniture nepotes,
Iuliades sese tollunt celebrantque calendae.
His etenim in Cimbris olim te regia mater
DOROthea in lucem aureolo dedit aurea partu.
Te pater a Christo memorabile nomen adeptus,
A teneris artes belli pacisque tenere
Edocuit, purae cum relligionis amore,
Nunc etiam quibus haud cedis maioribus ullis,
Exaequas alios, haud paucos denique reges
Exsuperas etiam. nam quantum bellica virtus
Extulerit nomenque tuum laudesque tuorum,
Turmae equitum, peditumque manus, classesque loquuntur,
Et mare, tormenta, et scopuli mutaeque natantes,
Et tibi quae palmae ramum victoria tendit,
Imponitque sacris oleagina serta capillis.
Accedunt artes pacis, pia regula legum,
Cui rex ipse subest: aequissima iudiciorum

Integritas: neque enim dubias extendere rixas
Ut nobis, licitum est Danais : actore reoque
Auditis quantum satis est, exanime iusto
Terminat exortas subito sententia lites.
Quando alibi rabies venalis turgida linguae
Partibus emunctis liti connectere litem
Callida, pro scelere hoc opibus cumulatur et auro.
Pro matrona etenim lupa iam, pro matre noverca
Facta est in multis Themis illa loquacula regnis.
Hic videas nullos de relligione tumultus,
Hospitium sacris pandit laeta Hafnia Musis ,
Hafnia doctorum sedes et alumna virorum,
Tuta patrociniis et florentissima tanti
Praesidio regis: largissima praemia doctis
Qui impendit cathedris, templis, docilique iuventae,
Maenalium meritis implens ingentibus orbem.
Sis felix, nostrumque etiam FRIDErice laborem,
De quo sex superant, sex praeteriere libelli,
Auspiciis defende tuis: sic nominis illa
Gloria vera tui, per se notissima mundo,
Fastorum quoque veriloquis inscripta libellis
Crescet apud seros etiam celebranda nepotes.

ILL.MIS PRINCIPIB. [Abbr.: ILLUSTRISSMIS PRINCIPIBUS] ET DOMINIS, D. [Abbr.: Domino] IO. [Abbr.: Ioanni] ALBERTO , ET D. [Abbr.: DOMINO] UDALRICO , Ducib. [Abbr.: Ducibus] Megapolitanis . Princib. [Abbr.: Princibus] Vandalorum , Comitib. [Abbr.: Comitibus] Suerini , DD. [Abbr.: ?] Rostochii et Stargardiae etc. Dominis suis clementissimis. EPIBATERION . SILVA IIII.

ERGO dies gemitu totiens [Orig: toties] optata fideli
Tandem aderit, qua confectam tot cladibus urbem
Magnanimi virtute duces proceresque revisent,
Sperataeque diu sanctissima foedera pacis
Auspiciis firmare novis, certamque quietem
Incipient iterum patriis inducere terris.
Nascere, quid cessas? properans age lucifer almam
Tot votis precibusque diem tam saepe petitam:
Nascere, et hibernae quamvis vix frigora brumae
Desierunt, hiemisque nives metuamus aquosae;
Attamen hanc unam iucunda luce serenam
Effulgere diem fas sit: tam murmuris aurae

Ventosi sileant, stratum cadat aequor, ut ortus
Mundi oculus purum sine nube perambulet orbem.
Haec illa est, haec illa dies, quae candida pacis
Gaudia confirmans stabilit, bellique labores
Et lites placide nostris exterminat agris,
Mutat et Aoniis lituorum classica plectris.
Haec illa est, haec illa dies, optata reducens
Tempora. iam fausti incipient procedere menses,
Iam mare navigiis rursum tentare [Orig: temptare] , priores
Iam merces mutare licet, iam tollere muri
Rudera, iam tutos telluri infindere sulcos.
Accepti iam si qua mali scintilla supersit,
Obruta sollicita patriam formidine solvet,
Unanimique dabit laetentur ut omnia plausu.
Haec illa est, haec illa dies, qua gratior urbi
Huic nondum Oceani genialibus exiit undis,
Natali proprio quae carior omnibus, una
Inter erythraeo festas signanda lapillo est.
Scilicet ut quondam ventis turbantibus aequor,
Cum simul horrifico fremeret caelum omne tumultu,
Nauta animi trepidabat inops dubiusque futuri:
Sed simul aspiceret nitidas dextro omine flammas
Tyndaridum lucere mari; iam laetior atras
Pellebat curas animo: non inscius undas
Iam sterni, ventosque minis desistere, nubes
Diffugere, et stellas caelo prodire sereno:

Sic hodie nobis peracerbo turbine dudum
Iactatis, fratrum nascetur amabile sidus,
Tergeminum sidus, cuius fulgore tenebrae
Maestitiae luctusque cadent, Bellona flagellum
Contrahet, exitiosa Hecate gestamina condet,
Laetaque sublatis aderit Concordia palmis.
Varne quid antiquos stellarum suspicis ortus?
En hodie nova Tyndaridum tibi sidera surgent,
Sidera fausta magis, quam vel nimbosus Orion :
Vel piger Arctophylax , vel Cassiopea cometae
Infamis radio. non haec tibi sidera clades,
Non imbres tibi portendunt, non aequoris aestu
Luctantes ventos tempestatesque sonoras:
Sed caelum nebulis purum, sed lumina solis
Aurea, et optatam Borea cessante quietem.
His tibi placatis, roseos spirabis odores,
Nascenturque tuae flores in margine ripae,
Hinc Musae plenis texent tibi serta quasillis.
Quosque alis herboso niveos in flumine cycnos
Dulce canent, Varnique ferent, ad sidera nomen.
Ite coronati stipatoque agmine cives,
Ite magistratus, plaudentes ite Camenae [Orig: Camena] .
En vobis, lapidem ad primum lapidemve secundum,
Obvia procedent tam candida sidera, lucis
Quin etiam fulgore novo cum moenibus [Orig: munibus] urbem
Mox illustrabunt totis radiantia vicis.

Sit bonus et felix urbi, temploque focisque,
Tyndaridum novus hic optari temporis ortus:
Quos circum Iuno ipsa micat, micat aurea Pallas ,
Pluraque conspicuis iuvenilia sidera flammis.
Illorum aspectu vis et furor impius urbe
Excedant, dent bella locum, discordia demens
Exsulet [Orig: Exulet] et miseros seducens factio cives.
Incipiat rerum ordo novus, nova tempora surgant.
Hic sedem Eunomie figat, comitata sorore
Astraea , priscaque Fide ; pax optima rerum,
Et bene latarum prompta observantia legum,
Quin etiam pudor, atque auro magis aurea virtus
Hic habitent, cumulentque suis nova saecula donis.
Hae sunt aureolae Themidis natae: urbibus illae
Si praesint, vel prima locent fundamina rerum;
Non his consilium deerit, non rebus egenis
Auxilium, sed largifluo bona copia caelo
Appluet, et laetos hilarabunt gaudia vultus.
Has ipsas, o Arctoa Rhodos , tibi sidera mittunt
Iam tua, tu modo pande manus, vultuque sereno
Excipe tam faustas hac ipsa luce sorores.
Exceptasque fove cupidis amplexibus, illae
Ut posthac numquam [Orig: nunquam] offensae tua tecta relinquant.
Voce etiam gemituque pio sine fine precare,
Ut diuturna micent isto tibi sidera caelo.

POMPA SPLENDIDISSIMI, IN URBEM SUAM ROSTOchium , post felicem controversiarum transactionem, ingressus, Illustriss. [Abbr.: Illustrissimi] IOAN. [Abbr.: IOANNIS] ALBERTI et UDALRICI FRM. Princip. [Abbr.: ?] Megap. [Abbr.: Megapolitanorum] SILVA V.

CUM subit illius pulcherrima lucis imago.
Discidiis qua compositis, et pace reducta,
Herulei subiere [Reg: subierunt] duces proceresque Roseti
Moenia [Orig: Munia] clara sui, longa comitante caterva:
Tum positis animo curis, cor emicat intus
Laetitia, saliuntque imis mihi pectora fibris.
Haec est illa dies tam laetae conscia pompae,
Quae tam fausta dedit doctis praeconia Musis ,
Quae tam grata bono retulit spectacula civi,
Quae patriae insolito superavit vota nitore.
Hanc ego dum festis conor celebrare camenis,
O celebres bonitate Duces, par nobile fratrum,
Aspirate meo geniali fronte labori.
Omina fausta cano, quae mox annalibus addet
Forte aliquis, patriae cui gesta negotia curae.
Iam prope lux aderat februis octava Latinis ,

Tanto operi iam dicta olim, cum pacta coirent
Foedera: tunc igitur patriae duo lumina fratres,
Ductor Ioannes Albertus , et alter ab illo
Ulricus , quique his comitem se iunxerat imae
Franciscus Dux Saxoniae , concordibus ultro
Convenere [Reg: Convenerunt] animis, ubi quondam Vandala pubes
A bonitate loci Doberanum nomine dixit.
Hic coiere [Reg: coierunt] etiam tota regione vocati
Heruleae gentis proceres, equitesque virique
Illustres vel consilio, vel fortibus armis,
Laetitiae ceu consortes tantique triumphi.
Primo equidem adversis ventis hiberna tumebant
Aequora, murmur erat: non illa sidera nocte
Conspiceres, non mane orti pulcherrima solis
Lumina, cuncta nives, tenebrae, glaciesque replebant.
Sed simul ac campis exercitus ivit apertis,
Instructa de more acie, ventumque sub urbis
Conspectum; en subito discordes praelia [Orig: proelia] venti
Sedarunt: rapidum placidis mare constitit undis:
Cum nebulis abiere [Reg: abierunt] nives: sol aureus ultro
Candidior, puro nitidum caput extulit axe,
Clarior et solito circum resplenduit aer.
Felices, quorum adventu nebulaeque nivesque,
Flabraque ventorum fugiunt: quos Cynthius ipse,
Suaviter arridens, de caeli respicit arce!
Fallor? an et nubes, simili ratione modoque,

Tristitiae luctusque cadent; discordia vestro
Aspectu aufugiet [Orig: auffugiet] ; pax dudum optata redibit;
Exseret [Orig: Exeret] et caelo placidos concordia vultus.
Iamque propinquabant conspectae moenib. [Orig: munibus] [Abbr.: moenibus] urbis,
Cum subito ardescens imitata tonitrua caeli
Machina, terribilique aethram caligine replens,
Ter bona signa dedit. consistunt ordine longo
Hinc atque hinc iuvenes, sclopos ferrumque tenentes.
Inque foro innumeri cives, quo quemque vocabat
Signifer, armata laeti coiere [Reg: coierunt] phalange.
Haud equidem secus instructi, quam si aspera Martis
Pugna vocet, laeti interea, iam foedere bellum
Componi optato, et ducibus praeeuntibus almam
Ceu postliminio pacem Charitesque reduci.
Loricis humeri, galeis capita ardua fulgent,
Hastarum exsurgit [Orig: exurgit] toto seges horrida campo.
Nec minus Aonidum cultrix Academia cessat
Grata suos animo laeto expectare [Orig: exspectare] patronos.
Ergo foro studiosa cohors collecta Latino ,
Rectores comitata suos, comitata magistros,
Consistit placide, toto longo agmine vico,
Exceptura Duces vultu gestuque decoro.
Interea turma Herulidum , ternique caballis
Procedunt gestati equites, ternique sequuntur,
Paulatim augescit series, numerosaque plenis
Agmina se fundum portis, tuba ductilis edit

Barbaricos inflata sonos, lituusque remugit.
Pone sequebantur canis meritisque verendi
Magnatum lecti proceres, summusque senatus,
Cui patriam vel consiliis, vel voce diserta,
Aut opibus strictove labor defendere ferro,
Sublimes in equis omnes, auroque corusci,
Nobilitate omnes illustri, et stirpis avitae
Nominibus celebres. Hanios hic cernere posses,
Hic Ribios , hic Belovios , hic denique Plessos ,
Hic Halberstadios , hic Crusos , et Beronestos .
Bassvicios tibi quid memorem, fortesque Lyaeos ?
Quid Prenios , quid Bulovios , quid denique Linstas ?
Quidve Wagerbardos , Crammonos , Luzoviosque ?
Quid reliquos memorem? quorum vix versib. [Abbr.: versibus] apta
Paene tremenda sono sunt nomina: conice [Orig: coniice] forti
Quid dextra in bellis animoso et robore possint.
Hic quoque tergeminos efflabat buccina bombos:
Tundentes alii, strepero cum murmure, aheno
Praetensas tauri exuvias, caelum omne replebant
Ictibus in numerum resonis, mixtoque boatu.
Haud secus Aeneae sociis Misene solebas
Aere ciere animos, pugnamque accendere cantu.
Mox veluti delecta cohors praetoria, pubes
Nobilium incessit iuvenum, comitata magistros
Ductoresque suos, animosae robora gentis.
Ecquis enim sternacis equi per devia saxa

Terga premat melius? melius calcaribus armos
Quis fodiat? celeremve arcto compescere freno,
Ad cursum aut laxis sciat invitare lupatis?
Hic tandem subiere [Reg: subierunt] , velut tria sidera caeli,
Illustres splendore Duces, capita alta ferentes.
Dexter erat, long‚que [Reg: longeque] alios supereminet omnes
Ulricus , tantum egregio decus enitet ore.
Ad laevam Franciscus erat, ceu pulcher Iulus .
Hos inter medius validis moderator habenis,
Ceu senior, cuique hi merito debentur honores,
Ibat Iohannes Albertus , amabilis heros,
Cum fratre Herulidum nostro duc inclitus aevo.
Incessere una vultuque et fronte serena
Heruleae flos et robur commune iuventae.
Mox adsunt clarae virtutibus heroinae,
Quadriiugus sonipes quos curru invexit aperto,
Prima est Anna decens Sophiae cognomine nota,
Alberto patre Prussiacis olim edita terris,
Nunc coniunx materque ducum quos Balthica Thetys
Suspicit, et roseis Varnus veneratur ab undis.
Assidet Elisabeta illi, soror inclita regis
Danorum , a Christo qui nominis omine gaudet,
Heruleique ducis consors, materque venusta
Reginae Sophiae , uxorem quam tempore nostro
Rex habet, et regum placidam quam postmodo matrem
Laeta salutabit festivo Dania plausu.

Hinc quadriga alia praestanti corpore nymphas
Omnes egregia natas de stirpe videres,
Insignes vultu roseo gestaque decoras.
Atque ita cum longe comitum processerat ordo,
Servorumque equitumque phalanx postrema secuta est.
Et numerosam aciem condensato agmine clausit.
Talis erat rerum facies, hoc ordine, longa
Incessere [Reg: Incesserunt] via, mediam quae dividit urbem,
Hinc equidem a dextra, Musarum et pacis alumnis,
A laeva cincti speciosa ferentibus arma.
Haud secus armipotens caelum ingressurus Orion ,
Primum insigne caput, nitidosque ex aequore vultus
Exserit, hinc humeri subeunt, et pectus honestum.
Balteus [Orig: Baltheus] inde tribus radians uno ordine gemmis
Procedit, qua parte sui pulcherrimus, ignes
Offuscat reliquos: gladiusque pedesque sequuntur,
Paulatim donec magno porrectus Olympo
Ingreditur rutilans, et toto corpore supra est.
Astra minora latent, dubiis aut ignibus ardent.
Non aliter quacumque Duces prodire videres,
Nubila diffugiunt, subito lux clarior orta
Emicat, hinc atque hinc Charites glomerantur, et irae
Inscia sublatis plaudit Concordia palmis.
Quin ipsae Aonides tranquillae pacis alumnae
Exsultant, fugiunt rixae, vis improba languet,
Mussat Eris , Bellona latet, Mars impius ultro

Exulat, antiquis cedit discordia regnis.
Haec videt, obtutuque haeret defixus in uno
Hinc illinc populus. quin sese explere tuendo
Iam nequit, ardenti declarans gaudia vultu,
Progressosque duces oculis animisque secutus,
Prosequitur tacite missis ad sidera votis.
Iamque iter emensi gressus in tecta ferebant
Illustres bonitate duces: iam diffluit agmen,
Limina dum sua quisque petit. longo ordine cives
Inde etiam armati coeunt, tormentaque primo
Displodunt momento uno simul omnia, magnus
Exoritur fragor, et strepitu quassa intonat aethra.
Hinc directa acie volitantia signa secuti,
Circumeunt, complentque forum fulgentibus armis,
Inque globum sese agglomerant, repetuntque penates
Quisque suos, sonituque viae plausuque fremebant.
Iamque duces tecta ingressos comitante senatu
Exspectans [Orig: Expectans] orator adest, cui copia fandi
Cum facta est, breviter communi totius urbis
Nomine laetitiam exposuit, quod sidere dextro
Iam spectare duces patriae patresque liceret
Clementes rursum: nihil illis triste receptis.
Optavitque adeo, caelesti ut munere pacta
Foedera perpetuos numquam [Orig: nunquam] rumpantur in annos,
Seque omni obsequio et summa pietate deinceps
Facturos ea promisit, quae iuris et aequi

Postulet Imperium. sed nec diffidere, quin iam
Clementes animos, urbisque in commoda pronos
Induerint ipsi, et patriae prodesse paratos.
Laetitiae quoque signa suae tunc edidit ipse
Gymnasii rector lectis comitatus amicis,
Palladiique sacri Phoebo Musisque salutem
Commendans fideique ducum curaeque paternae,
Imposuit finem brevibus pro tempore dictis.
Hos, pro sese eadem, vel non diversa, petentes,
Diversis tamen alloquiis, nec tempore eodem,
Laeta iubent victo, fratres, sperare timore
Erectis animis. etenim succurrere fessis
Se cupere, auxiliisque suis opibusque iuvare
Templa, urbem, Musasque ipsas; pro virib. [Abbr.: viribus] omni
Tempore quo vigeant, et laeto flore fruantur.
His dictis redeunt illi. mox coena [Orig: cena] paratur
Splendida, qua functi, nocturno membra cubili
Componunt, fessos placidus sopor occupat artus.
Postera lux aderat, radiisque retexerat orbem
Cynthius , et flexu hiberno iam celsior ibat.
Ergo duces progressuros ad limina primi
Herulidum expectant [Orig: exspectant] proceres, iuvenumque corona,
Stat sonipes manditque labro spumante lupatos.
Septenis domus exurgens ad sidera pinnis
Ad commune fori latus est, plenissima curis
Curia, primorum quam tum praeeunte senatu

Conscendere duces, celsisque hinc inde fenestris
Conspicui astiterunt; effusis undique turbis
Omnia complentur, longa cum veste Senatus
Conspiciendus adest. cupidas quisque arrigit aures.
Hic vice mandatoque Ducum cultissimus auctor
Dicendi Husanus placide sic ora resolvit.
Quandoquidem non ignorat pars maxima vestrum,
O cives, populique adeo qui nota tenetis
Frena senatores, qua conditione modoque
Vos inter, vestrosque duces, dominosque perennes,
Litibus incisis, pax sit decreta salubris,
Perpetuo nexu, quam vis percellere nulla
Audeat, ad seros iam nunc firmanda nepotes:
Propterea unanimes lapsis exposcite rebus
Submisse veniam, quo propugnacula valli,
Praesidiique minas, ruptae quae moenibus [Orig: munibus] urbis
Incubuere [Reg: Incubuerunt] diu, iam concedentibus ultro
Principibus vestris, felici sidere, fas sit
Deicere [Orig: Deiicere] , et veteres alio transferre colonos.
Dixerat. hic contra legum iurisque peritus
Suaviloquus Borcholtus ait. Vos culmina gentis
Heruleae , patriaeque patres, dominosque perennes,
Urbs, populus, totaque adeo cum plebe senatus
Submisse, precibusque rogat de pectore fusis,
Ut vastam hanc molem, vobis mandantib. [Abbr.: mandantibus] urbi
Impositam, demoliri, post condita pacis

Foedera, iam liceat, lapsosque extollere muros.
Praeterea si quo errato lapsuve, vel urbis
Ipse magistratus, vel cives offenderunt
Vos dominos patresque suos, ut scilicet illam
Offensam ex animo placide eiciatis [Orig: eiiciatis] amico.
Sic cives, totaque simul cum plebe senatus
Per genium, dextramque suam, promittere sancte
Non dubitant, se perpetua pietate deinceps
Perpetuaque fide, ratione et iuris et aequi,
Principibus parere suis, cunctasque cavere
Offensas cupere, et similes avertere casus.
Hos contra Husanus , non aspernanda precante
Mandato monituque Ducum, vultuque sereno,
Prosequitur venia, verbisque haec insuper addit.
O cives, cum placatae tam fausta procellae
Fortuna aspiret, curisque haec gaudia vestris
Miscuerint superi: memores hoc nomine grates
Dicite, et unanimes in publica commoda proni
Pacis amatores estote, et foederis icti,
Vestrorumque ducum, qui vos patriamque tuentur,
Cultores fidi. quo res discordia ducat
Civilis non ignari, veterumque malorum.
Sic qui pacis amor Deus est, iam numine dextro
Aspiciet propius vestros hoc tempore casus.
Cura erit et ducibus, ne vos certasse [Reg: certavisse] priores
Paeniteat [Orig: Poeniteat] studiis fida de mente profectis.

Quin tutos vos auxiliis opibusque iuvabunt,
Et quid vestra salus, quid publica commoda poscant
Prospicient, sceptrisque tegent felicibus urbem,
Ut sic perpetuo vigeat concordia flore.
Sic ait. exoritur laetus toto agmine plausus,
Nec mora cycneus [Orig: cycnaeus] maiori flumine lymphas
Varnus agit, laetamque celer circumfluus urbem,
Arctoos ubi fortis habet Germania fines,
Exsultat [Orig: Exultat] , se nobilibus conferre deinceps
Fluminibus meditans. salsis Tritones in undis
Inter inauditos arguto gutture olores
Dulce canunt, pacisque ferunt super aethera nomen.
Laetantur, mediisque agitant convivia tectis
Cum ducibus proceres patriaeque urbisque Lycaeique ,
Unanimes, verbis faciles, vultuque sereni.
Atque ita protractis tam longo tempore turbis,
Auxilio nutuque Die, felicibus urbis
Et patriae auspiciis, optatus denique finis
Impositus, laeto mutavit tristia plausu,
Soli sit laus summa Deo, sit Gloria soli.

SOTERIA AD UDALRICUM DUCEM MEGAPOLItanum , Principem Illustriss. [Abbr.: Illustrissimum] cum salvus et incolumis ex longinqua peregrinatione ad suos rediret. SILVA VI.

Phoebus ut immensum diffuso lumine mundum
Vivificat, radiisque fovet; quo rursus adempto
Omnia muta silent, solito privata vigore:
Sic patriae pater, et princeps, ubi numine praesens;
Dexter adest populis quos dextra et iure tuetur;
Omnia laeta vigent, et lumen amabile cunctis
Effulget splendetque locis: si deserat idem;
Omnia nox operit, mortique simillimus aulam
Torpor habet, squalent pigro late omnia luctu.
In patrias igitur felici sidere terras
Dum populi optatus votis, dux magne revertis:
Laetior ardenti respublica gaudia corde
Concipit, inque novos animo exsultante [Orig: exultante] triumphos
Solvitur, ut patriae patrem dominumque reversum
Aspicit, et pulsis hilari de pectore curis,

Laetitiam sentit veram, victoque dolore,
Hos animo reditus laeto testatur et ore.
Ecquis ab Eoo tam candidus orbe lapillus,
Aut tanto candore micans sese obtulit umquam [Orig: unquam]
Margaris? ut merita queat huius munera lucis
Insignire nota? stupidum cui frigore pectus
Usque adeo riget, ut toto non corde triumphos
Nunc agitet? cui quaeso manus torpedine tanta
Deprimitur, laetos ut non ad sidera plausus
Tollat, et hos patriae tantos gratetur honores?
Sit procul a nostris levis assentatio linguis:
Futilitas sit vana procul: non auribus ultro
Illa tuis dux magne damus: tua maxima virtus.
Humanae non vocis eget, nec clarior esse
Alterius sermone potest, fulgoribus ipsa
Sic alios superans, ut Phoebi lumina noctem.
Hos pietas nobis plausus, has publica voces
Laetitia, officiumque movent: haec pectore vota
Exprimet alma Fides, et inexpugnabilis ardor,
Quo patriae gens tota tuae tibi dedita flagrat.
Illa ubi te solitas iam velle relinquere sedes
Rumor erat: licet ante gravi te pondere rerum
Provida compelli sciret; venerandaque Musae
Numina, nota quibus variis quae gesta sub oris,
Non ignorarent tibi quanta negotia soli
Iam subeunda forent: lacrimis [Orig: lacrima] tamen illa profusis;

Hae scissis plangore comis, nova signa dederunt
Tristitiae luctusque sui; tantusque doloris
Ardor erat, vix ut coeptis conatibus aegre
Assensae, heu nimio complerent omnia questu.
Tunc etiam pulchros [Orig: pulcros] inter pulcherrimus [Orig: pulcerrimus] ipse,
Cum pede magnanimi vectus trepidante caballi,
Agmine nobilium pulchre [Orig: pulcre] comitatus abires:
Patria, singultu coeptas rumpente querelas,
Talibus est tacitos animi testata dolores:
Quae mea culpa tuam vertit dux optime mentem?
Quod scelus? an patria securus abesse relicta
Care potes? quae cura mei prior esse solebat,
An plane in tenues fugiens evanuit auras?
Cur via tanta placet? cur me sic inclite princeps
Deseris? hibernae [Orig: hybernae] non te crudelia brumae
Frigora, bellorum nec saeva pericula terrent?
O utinam comes esse tibi consorsque laborum
Magne queam princeps! non me vel murmura ponti,
Ventorumve minae, non nubibus auster aquosis
Terrerent, ego prima viae discrimina fortis
Aggrederer: tu me tutus sequerere, tibique
Nulla profecturo vis aut fortuna noceret.
Sed quid inutilibus tempus consumo querelis?
Quod superi volvere volens, dimittere cursus
Non potes incoeptos [Orig: inceptus] ; in partem adhibere pericli [Reg: periculi] ,
Nec me credo voles. ergo quod de omnibus unum

Iam superest, tibi fausta precor, cursusque secundos.
Teque reversurum (quaevis mora laedit amantes)
Festino celerique gradu, mens anxia luctu
Credit, et ardentes sperando nutrit amores.
Non ego tuta satis, cum te desidero princeps,
Non ego laeta satis: tu tu mihi gaudia solus
Vera moves, tu vita mihi, tu certa quietis
Ancora, tu nobis, quod mens in corpore, praestas.
Te vivo praesente libens, te absente relinquor
Exanimis, caelique piget convexa tueri.
Sic fata ingemuit, lacrimasque effudit inanes.
Nec minus ipse animo princeps divine moveris,
Te populi sincerus amor, mitisque voluntas,
Mutuaque ardenti stimulant incendia corde.
Sed neque susceptos sinit intermittere cursus
Officii te cura tui: nec rebus agendis
Nata manus, virtusque animi subterfugit umquam [Orig: unquam]
Grandia pro patria sufferre pericula gente.
Attamen absentem populus, doctaeque sorores
Sic gemitu flevere [Reg: fleverunt] pio: sic tura [Orig: thura] subinde
Imposuere [Reg: Imposuerunt] aris: superis sic vota dederunt
Pro reditu Dux alme tuo: maioribus olim
Ut studiis non Roma duos ad bella profectos
Scipiadas , aut Aemilium cui Persea captum
Debuit, expectare [Orig: exspectare] suo consueverit aevo.
Ah lauro quoties posita divinus Apollo ,

Incusans abitusque tuos, lentosque recursus,
Fundere Varniadum lacrimabile carmen ad undas
Audiit, et maestas sic ora resolvere Musas .
O nimium secure tui gregis, optime princeps?
Cur adeo cur lentus abes, cessasque reverti?
Cur oculos peregrina tuos sine fine morantur
Oppida? nec sentis hoc quam mihi tempore segnes
Prorepant tardique dies: quam deside curru
Invitis et Phoebus equis sese aequore condat:
Ut geminae noctes, solitoque ignavius horae,
Ipse et cum stellis lente volvatur Olympus .
Ah quoties nimio forsan compulsa dolore,
Devoveo longasque vias, causasque morandi,
Accuso et vario tam multa negotia questu!
Ah quoties numero tardi momenta diei!
Invideoque aliis, qui te pulcherrime [Orig: pulcerrime] princeps
Aspiciunt, vultusque tui splendore fruuntur,
Et menses segni labentes increpo cursu!
Quando erit? incolumis nostro quo redditus orbi
Gaudiaque, et plausus tecum ventura reducas?
Nil ego nil prorsus laetum nec amabile quidquam,
Dum tu lentus abes, cecini: versuque coacto
Saepe reluctantes ad tristia carmina nervos
Intendi, et quaecumque agerem lacrimosa fuerunt.
Mollia quamprimum nobis te fata reducent,
En ego laeta canam, pectusque virile resumens,

Carmina tum facili modulabor ad aethera cantu.
Ergo redi, Dux alme redi, tu portus et aura,
Tu mihi certa quies, nihil est te triste recepto.
Talibus atque aliis, mites Heliconis alumnae,
Impatiensque morae Pietas, te maxime princeps
Allicere, et solitis voluerunt reddere terris.
Et magis, ut fatear, de te redituque tuorum,
Patria sincero lacrimans fuit anxia luctu;
Quam tu de te ipso; tantus te pectoris ardor
Magnanimi, fortisque manus compellit, ut omnia
Inferiora putes, altoque pericula cordis
Robore despiciens, fortunae incommoda vincas.
Ecce sed optatus reficit mihi nuntius [Orig: nuncius] aures,
Qui tandem rediisse tuis te praedicat. o Dux
Exspectate [Orig: Expectate] diu, qua te iam voce, quibusque
Laudibus excipiam? tacitum quo cordis amorem
Eloquio tester? neque enim sua gaudia pectus
Iam capit, ad iustos desunt mihi brachia plausus.
Salve festa dies, salve o clarissime princeps,
Qui tot laeta simul cumulo mihi congeris uno;
Omnia praeteritae renovas qui gaudia vitae:
Cum procul hinc aberas, lacrimis perfusa madebant
Omnia, et obscuro Musae squalore silebant.
Mox ut salvus ades, mirum, ridere videntur
Omnia, laetificos et ad aethera tollere cantus.
Non aliter peregre patriis abiturus ab oris

Dilectus genitor, prolem parvosque nepotes
Sollicitos, multa ipse timens, maestusque relinquit,
Visit et a nostro seiunctos orbe Britannos ,
Fluctibus et rapidis credens sua corpora ventis.
Interea nati tristes, desertaque coniunx
Computat in reditum patris noctesque diesque,
Votaque fert superis mixto cumulata timore.
Ast ubi confectis rebus, victoque periclo [Reg: periculo]
Se genitor patrias recipit speratus in oras,
Et parvam sobolem [Orig: subolem] post tempora tanta revisit:
Illico cor facili saliens ad iubila motu,
Laetitiae dat signa novae, vultu, ore, manuque,
Tergemino resonat domus et vicinia plausu.
O lux exoptata diu, lux aurea salve.
Salve iterum. tu quod pulsis e fronte tenebris,
Corde quod exactis nova sentio gaudia curis,
Munus id omne tuum: tu me reficisque fovesque,
Tu facis ut saliant imis mihi pectora fibris.
Nunc sacra marmoreas, nunc tura [Orig: thura] ferantur ad aras,
Victima nunc votiva Deo cadat, omine salvo
Is mihi te, domuique tuae, patriaeque gementi
Reddidit. o quis tam faustae quis gaudia lucis
Enumerare satis, rerum pro pondere possit!
Ipse quidem dux alme vides splendescere caelum
Clarius, et Phoebum insolita sua gaudia luce
Testari: exsultare [Orig: exultare] senes, accurrere cives:

Matronas, pueros, iuvenes, laetasque puellas:
Cunctaque te reducem vultu expectare [Orig: exspectare] sereno.
At tibi si tales oculi, dux optime, dentur,
Corda quibus penetrare queas, imoque recessus
Pectore: dii quales risus, quae et quanta videres
Iubila, quos plausus imis gestire medullis!
Lingua deest animo, nec si mihi guttura centum,
Sescentaeve [Orig: Sexcentaeve] manus, blandi aut vox Nestoris esset,
Te celebrare satis, satis aut tibi plaudere possem.
Quam me destituunt non apto tempore Musae !
Quam Maia genitus laudum splendore tuarum
Territus, hei subito nimium mea coepta relinquit!
Non tanta magnes, regio quem Misnica passim
Et tellus Boiema fodit, vi fissile ferrum
Attrahit; ut populi mentem tua maxima virtus,
Mirus frontis honos, et amabilis allicit oris
Maiestas. tu deliciae, tu lumen, et ardens
Orbis armor patrii, tu spes certissima Phoebi ,
Qui reliquis spretas hac tempestate camenas,
Romulidas veteres imitans regesque potentes,
Evehis ad solidos, felix patronus, honores.
Illae iterum tua facta canunt, tua nomina serae
Commendant famae. tali quoque foedere Musas
Amphitryoniades [Orig: Amphytrioniades] olim sibi iunxit, easque
Imbelles fortique manu, clavaque trinodi
Et voluit sumptis defendere belliger armis.

Aonidas contra sua facta celebria libris
Reddere et aeternis iussit committere seclis [Reg: saeculis] .
Ergo patrocinium doctarum mite sororum
Cum bene susceptum, numquam [Orig: nunquam] clarissime princeps
Abicias [Orig: Abiicias] , digno at semper tuearis honore:
Si vacat hos etiam clementi fronte libellos
Accipe, clementique manu sceptroque tuere.
Imperfecta quidem sunt omnia, principe tanto
Nec sat digna reor. mediis mea puppis in undis
Errat adhuc, vix ausa vias sperare secundas,
Aut sibi felices certo promittere cursus.
Sed tua si bonitas vultu mihi prona sereno
Faverit, ut tuto pacata per aequora ferri
Nostra carina queat, laetosque attingere portus:
Forsan et aura meos olim quoque libera fastos
Cernet, et ex illis etiam tua facta domusque
Nomen, et accipient aeternae munera famae.
Ergo novenarum spes et tutela sororum
Ut vivat, valeatque diu pulcherrimus heros,
Perge precor Lachesis niveo de stamine longa
Ducere fila manu, vitam ne principis umquam [Orig: unquam]
Nigra tenebroso contristent licia rhombo.