NATHANIS CHYTRAEI TRISTIUM LIBER SECUNDUS.

Ad prudentissimum Franciscum Witzendorfium, cos. Luneburgensem.

MIRAris cur ista tibi lugubria mittam
Clare vir, et patriae fida columna tuae.
Tristia sunt fateor: tibi laeta libentius ipse
Misissem, sed non sors id iniqua tulit.
Laetos quae mitto placide; sic plurima gentis
Dum sentis vidui tristia damni tori:
Accipe quae mitto placide; sic plurima gentis
Uxorisque tuae nomina grata leges.
Invenies etiam complura domestica vobis
Funera, quae luctus causa fuere mei.
Haec ubi, cum lacrimis insit quandoque voluptas,
Nomine amicorum grata futura scio.
Tu sospes gentique tuae natisque duobus,
Aspicias patriae prospera fata tuae.
Det Deus, ut quos uxori mors abstulit annos,
Augeat his vitae candida sila tuae.
Ut senior videas tua per vestigia natos
Ingressos, laudes aequiparare tuas:
Florentisque adeo patriae seruire saluti,
Cuius tu flagras totus amore. Vale.

Hieronymo Wicendorfio cos. Luneb. ipsiusque viduae Annae, matronae eximiae.

QUisquis es, hic, quamuis properes, subsiste viator.
Nam tegit hic unus corpora bina locus.
Quorum mens superas feliciter incolit arces,
Nam meritis coniunx rarus uterque fuit.
Ipse maritus enim Lunae Wicedorffius arcis
Et pater et consul publicus urbis erat.
Anna domi cunctos, ceu mater, iuvit egenos,
Quorum praesidium confugiumque fuit.
Ergo patrem et matrem patriae locus iste recondit,
Ignarum quem te praeteriisse nefas.

Aliud.

HIc Wicedorffe tui praestans Hieronyme lecti
Et decus et requies Anna sepulta cubat.
Feminei exemplum generis, matrisque verendae.
Inter honoratas summaque fama nurus.
Larga manu, pia corde, piis sanctissima factis.
Est quibus ardentem testificatae fidem.
Et passim toti quibus olim profuit urbi,
Pauperibus columen praesidiumque piis.
Salve sancta parens, caeli quae sede recepta.
Nunc aeternarum foenora carpis opum.
Cumque suos patriae patres urbs Romula iactet.
Cur patriae matrem te tua Luna neget?

Ursulae Garlopiae.

HEronia decus domui, soboli, atque marito,
Inter laudatas gloria prima nurus,
Ursae nomen habens, ove blandior Ursula, corpus
Hic posuit placida morte perempta suum.
Consule nata patre, et summi post consulis uxor:
Garlopius genitor, vir Wicedorffus erat.
Urbis uterque suae columen, laus magna senatus.
Arx ubi de Luna nobile nomen habet.
Tanto nata viro, tanto coniuncta marito,
Nunc hominum solita conditione iacet.
Vir gemit, uxoris tumulo sua gaudia condens,
Illa sed aetheriis gaudet inesse choris.

Conrado Pegelio.

HAe ego Conradus candor Pegellius urna,
Quo senior tota nullus in urbe fuit.
Patria Wismaria est, Varnus mihi cycnifer [Orig: cygnifer] artes.
Musa animum, mores Gratia grata dedit.
Hinc dux Magne tua fidus praeceptor in aula,
Emerui custos principis esse mei.
Quin duodena fere iuvenes me lustra docentem
Viderunt Roseae pulpita sacra scholae.
Dedita mens studiis, blandi sine crimine mores,
Ingenium placidum, sobria mensa fuit.
Inde mihi florens et non onerosa senectus,
Dissoluit placida fila suprema manu.

Nunc ego longaevus merito post funera dicor,
Incipiam vita cum meliore frui.
Instar ubi hesternae sunt anni mille diei,
Dicitur haec merito longa, sed illa brevis.
Qui sim, quis fuerim, nosti [Reg: novisti] : iam perge viator,
Et vitam veluti cras moriturus age.
Si tamen ad seros aspiras vividus annos,
Ut tua sit vitiis pura iuventa, vide.

Iosiae Richio.

QUis iacet hic? Christi praeco. quo nomine? regis
Iosiae. in patria num iacet ille sua?
Non iacet: infantem procul hinc mons Regius olim
Edidit, ad ripas Bregela culte tuas,
Cum patre Varniadum iuvenis post venit ad undas,
Factus et est Roseae pars quotacumque scholae.
Quod studium? pietas illi, et sacra scripta placebant,
In quibus et tituli praemia certa tulit.
Quin alias etiam saepe est digressus in oras,
Quae sita sunt medio Balthica regna mari.
Illum cum Batavis culti videre Britanni,
Videre et populi Gallia dira tui.
Qui fuerit candor, quam mores labe carentes.
Quam fuerit studiis deditus ille suis:
Sequana testis erit, populosa Lutetia testis,
Testis erit Scaldis, Delia testis erit.

Quid rediens? pietate parens senioque verendus
Cum peteret superas morte vocante domos:
Natus in officio patri hac successit in aede,
Cui similis studio mente fideque fuit.
Sed breve curriculum et coeptos cito meta labores
Finiit, in caelo iam sine fine manet.
Haec vere patria est, haec illi mansio vera,
Non hic certa quies, non domus una fuit.
Quin placide moriens mortem non vidit, et ipse
Quod docuit, caeli laetus adivit iter.
Quis dolet extinctum? demisso Ecclesia vultu,
Mater et in vidua sola relicta domo.
Unicus et frater Phoebea clarus in arte.
Quid coniunx? caelebs mortuus ille cubat.
Carmina quis fecit? caro [Orig: charo] Chytraeus amico
Edidit haec studii signa suprema sui.
Quem quondam sociumque viae, comitemque laborum.
Ad cathedras habuit Sequana flave tuas.
Litoris [Orig: Littoris] Armorici cum quo lustraverat oras,
Oceani refluas et superarat aquas.
Unanimis cum quo Tamesin conspexit, et urbes
Quas Morini, Franci, Bellovacique colunt.
Iam meliore loco Iosia et sede receptus,
Aeternum vero nomine dives eris.
Me mea fata manent, casu tu liber ab omni es.
Hei quanto melior sors tua sorte mea est!

Matthaeo Chytraeo patri carissimo.

QUI te sincero coluit Matthaeus amore,
Qui sparsit verbi semina Christe tui.
Qui tecum crebris optavit vivere votis,
Ardenti coluit qui tua iussa fide,
Sentit in excelso iam maxima gaudia caelo,
Laetus et angelico gaudet inesse choro.
Iam placuisse suos tibi maxime Christe labores
Gaudet et in gremio discere multa tuo.
Iam cur non aliter roseo quam sanguine Christi
Possint placari crimina nostra videt.
Aspicit et praesens, quam miro foedere Christus
Sit Deus et pariter crimine purus homo.
Denique iam felix omnique ex parte beatus,
Forti mundanas pectore spernit opes.
Vivus enim verae curam pietatis habebat,
Et custos purae relligionis erat.
Nam sibi commissum ter denos pastor in annos,
Constanter sanctum rexit ovile Dei.
Egit et excubias ne perfida turba luporum,
Inferrent caro noxia damna gregi.
Quatuor et natas natos totidemque reliquit,
In vera erudiit quos pietate pater.
Officii tandem cum munera iusta subiret,
Quod gratum summo noverat esse Deo.

Emeritus vitae supremam finiit horam,
Seque pia iustum credidit esse fide.
Eius in hoc tumulo mortalia membra quiescunt.
Mens capit in summo gaudia vera polo.
Haec igitur quicumque vides monumenta, precare
Ut recubent patris molliter ossa mei.

Catharinae Frisiae.

HOC tumulo Catharina cubat pietate fideque
Conspicua, et sexus lausque decusque sui.
Frisius hic Nicolaus erat virtute maritus
Praestans, ad ripas Varne canore tuas.
Filius huic clarus legum iurisque patronus,
Astraeaeque sacrae dux Ioachimus erat.
Iuditha Paselico pulcherrima filia nupsit,
Paselico, cuius Dania nomen amat,
Ingenium et linguam propter mentemque fidelem,
Quem caros inter Rex Fridericus habet.
Quem propter vultus Charites, moresque venustos.
Et lapis et ferrum est, quis quis amare nequit.
Hoc Catharina viro, nato, generoque beata
Hic fuit, in viduo sola relicta toro.
Nunc superis illata choris, sobolemque virumque,
Ceu postliminii iure reversa, videt.
Expectatque simul generum carosque nepotes,
Pro quorum in caelo vota salute facit.

Sed tu Paselico diuturnae munera vitae,
Da Deus, ut multis utilis esse queat.
Florentesque adeo senior spectare nepotes,
Percipere et meritis praemia digna suis.
Clingius hoc illi et Chytraeus uterque precantur,
Optat idem votis Musicus ordo piis.

Iohanni Borcholto I. F.

BArda cui vitam tribuit, quam rursus ademit
Rostochium, hac sacra conditur aede puer.
Scitus, et egregium risu exhilarando parentem
Blandus, et patrio nomine nomen habens,
Vitae oculus matri, fratri unica cura tenello,
Lacrimulis quorum lumina maesta rubent.
Vix ille ingressus miserandae limina vitae,
Cum videt innumeris omnia plena malis,
Obstupuit, retroque pedem tulit, et tibi Christe
Reddidit ultro animae munera grata suae.
Felix qui potuit, mundo minitante ruinam
Et clades varias, sic sine labe mori.

Davidi Chytraeo D. filio.

DEus videns pulcherrimum
Domus Chytraei flosculum,
Inter rosas amabiles
Qui creverat, vel Hespero,
Vel ipso Eoo pulchrior:

Ait, mihi tu natus es,
Meaeque laudi servies.
Ergo nec inter aspera
Dumeta, spinas, et rubos.
Mundique sentes horridas,
Sed caeli in horto nobili.
Sacer mihi educabere.
Choris ut in caelestibus.
Puris canas me laudibus:
Meque innocentiae piae
Fragranti odore recrees.
Nec plura: sed statim manu
Carpit Chytraei ex hortulo
Tanti decoris flosculum,
Qui plantulas inter sacras,
Florebit instar lilii,
Fulgebit ut sol aureus.

Eidem.

PArvulus hic parua iaceo Chytraeus in urna,
Qui David patrio nomine dictus eram.
Dictus eram, carusque [Orig: charusque] fui matrique patrique,
Hoc etiam ratio nominis apta monet.
Vicit amore patrem mundi servator Iesus.
Ardenti matrem vicit amore Deus.
Vos lacrimas saltem; pro me sed Christe cruorem
Fundis, et hoc sordes abluis ipse meas:

Vos me mortalem voluistis degere vitam:
Tu recipis gremio me bone Christe tuo.

Sophiae Chytraeae D. filiae.

FLosculus ut tenui ventorum flamine motus
Decidit, et subito ceu rosa verna perit;
Sic quoque vita levi momento exstinguitur [Orig: extinguitur] , omnes
Nam similes bullae, pulueris umbra sumus.
Sed tamen infantes sacro baptismate loti,
Quotquot et in domino spem posuere suam,
Protinus ad veram veniunt per funera vitam,
Et gaudent vivum concelebrare Deum.
Hoc Sophia in numero Davidis nata Chytraei
Vivit, ut in primo flore perempta fuit.
Cui flos mirificum reddes Iessaee vigorem,
Te canat ut laetis glorificata modis.
Namque per infantum, laudem tibi perficis, ora,
Illorumque tibi verba tenella placent.
Ipse etiam pueris ad te qui rite feruntur,
Promittis superi regna beata poli.

Petro a Mencingen.

IUstitia magni, et vera pietate probati,
Hic Mencingiaci sunt monumenta Petri.
Pro patria hic Turcas repulit florentibus annis,
Est auratus ubi postmodo factus eques.
Redditus inde suis placido moderamine rexit.
Iustaque iura reis innocuisque dedit.

Inprimis summi protexit ovilia Christi.
Pastoresque pium qui docuere gregem.
Foverit ut Musas, dederit quae praemia doctis.
Tota Chytraeorum stirps mihi testis erit.
Sunt alii testes, clara qui voce fatentur,
Quod fuerit viduis pauperibusque parens.
Ergo opibus rursum magnis divinitus auctus
Floruit, et summo dignus honore fuit.
Sed nihil ampla domus, nihil inclita nomina prosum.
Turgida divitiis nil iuvat arca suis.
Mors magnos humilesque rapit. vere ille beatus,
Qui pius in Christum spenque fidemque locat.
Sicut et hac Petrus occubuit tumulatus in urna.
Mens cuius superae gaudia lucis habet.
Illius exemplum fida fac mente sequaris,
Quisquis in illius substituere locum.

>Margaritae a Gemmingen.

Gemma Gemingiacae iacet hic pulcherrimae gentis.
Margaridos dulci nomine grata viro.
Cui dum iuncta fuit, ceu Margaris inclita fulsit.
Ore, pudicitia [Orig: pudicicia] , nobilitate, fide.
Annulus et pulcher gemma ut fit pulchrior ista;
Dulce decus caro [Orig: charo] sit fuit illa viro.
Inter et aetherias sic nobilis herionas
Iam micat, angelici gemma decusque chori.

Margaridique comes, Christum quae sanguine fassa est.
Concinit ad citharae carmina laeta sonum,
Pignoribusque suis, iterum coniuncta marito,
Optat ab aeterno plurima fausta Deo.
Salue gemma nitens, gemma o pulcherrima salue.
Gemma Gemingiacae flosque nitorque domus.

Odyliae a Rossaw.

HIC matrona cubat Rosianae gloria gentis,
Odyliae claro nomine nota suis.
Ut florum regina rosa est: sic illa pudicas
Inter matronas regia sceptra tulit.
Ut rosa fragrantem foliis exhalat odorem:
Sic illa ardentes fudit ab ore preces.
Utque ornamentum terrae est rosa: non secus illae
Ornavit clari limina clara viri.
Plantarum ut decus est eadem: sic illa suorum
Et patriae vixit gloria summa suae.
Utque oculus florum, atque horti nitor illa vocatur:
Sic oculus soboli, sic nitor illa fuit.
Denique virgineo velut est rosa plena rubore:
Sic illa innocuo plena pudore fuit.
Nunc rosa tam speciosa iacet contecta sepulchro,
Sed spirant loculi marmora tota rosas.
Aeterni donec redeant primordia veris,
Haec iterum nostrae vita futura rosae est.

Quisquis es, e tumulo roseas suspende corollas,
His similem vitam nec dubita esse tuam.

Cornelio Grapheo, ad Alexandrum Grapheum F.

IN tumulum volui contexere pauca Graphei
Carmina, marmoreo conspicienda tholo.
Talia sed Clio. frustra quid perdere tempus
Niteris, et vano multa labore queri?
Omnis namque virum magnorum terra sepulchrum est,
Non eget insculptis gloria vera notis.
Gloria vera etiam scripto sine nota vagatur,
Implet et eoas occiduasque plagas.
Et licet in tumulo vestigia nulla supersint,
Quae qui conspiciant unus et alter erunt:
Mente tamen memorique manet sub pectore virtus,
Multorum et volitat nota per ora virum.
Verius haec tumba est magni dicenda Graphei,
Quam quae magnificis conspicitur titulis.
Talibus admonitus, flexo pede, detraho tegmen,
Obsequor et dictis diva benigna [(transcriber); sic: beniga] tuis:
Hinc promissa tuo iam pridem carmina patri,
Ignosce, eventum non habuere suum.

Ioh. Iacobo Oermanno Vangioni, in gratiam viri opt. Christoph. Oermanni eius fratris. HOSPES ET IUVENTAS colloquuntur.

H. QUis situs hic? I. Iuvenis florenti aetate peremptus [Orig: peremtus]
Corporis excellens ingeniique bonis.
H. Quid cruor? I. Incautum letali vulnere laesit,
In scelus a furiis exagitata manus.
H. Quae divae assistunt tumulo? I. prima inclita virtus
Est comes in lacrimas officiosa meas.
H. Altera quae? I. Nemesis, qua vindice criminis auctor
Ibit ad infernas sanguino lentus aquas.
H. O dubios vitae casus, finemque latentem!
Humana o quantum pectora noctis habent!
I. Ergo Deum pietas vitaeque modestia placet,
Exitus in dubio est, mors sua quemque manet.

Elisabethae Boltiae.

INgeniosa, decens, et amabilis ore venusto,
Hic quoque cum reliquis Elisabeta cubat.
Parvula quae pariles inter secura puellas
Dum ludit, subito pondere tacta iacet.
Exanimem flevere patres, flevere propinqui,
Illa sed in summo ridet ovatque polo.
Caelestesque inter numquam [Orig: nunquam] moritura puellas,
Exsilit, hic laetam nulla ruina premet.

Mors certa est, incerta dies, modus, horaque mortis.
Quis scit an haec eadem te quoque fata vocent.

Iohanni Gallo.

CEdite degeneres, cristati cedite Galli,
Sanctior hic Gallus nobiliorque iacet.
Quem pietas, doctrina, fides, constantia, candor,
Et Charites donis excoluere suis.
Gallus hic in multos huic templo praefuit annos.
Et cecinit summo carmina saepe Deo.
Gallus hic excubias oculis vigilantibus egit,
Semine pro Christi, Christicolaque grege.
Stertentesque animos et pigros surgere iussit,
Iudicii clamans non procul esse diem.
Acris hic inspector cunctorum facta notabat,
Blandus et asperior quando decebat erat.
Nemo fuit coruis upupisque infensior hostis,
Cycnaeo [Orig: Cygnaeo] melior carmine nemo fuit.
Ille Dei plena praeconia voce canebat,
Ille Dei vehemens hostibus hostis erat.
Hic contra accipitres et saevos vulturis ungues
Defendit pullos voce sonante suos.
Lusciniae constans et fidus amicus alaudae,
Illarum adiunxit carmina saepe suis.
Iam sacras inter volucres, quae facta Iehovae
Concelebrant, numquam [Orig: nunquam] post moriturus agit.

Huic Gallo exequias gratae celebrate volucres,
Vix similis vobis postmodo Gallus erit.

Matthaeo Roselero. M. F.

HAC ego filiolus Roseleri contegor urna,
Spes exorta patri, sed cito rapta meo.
Saepe diu curis alii cruciantur acerbis,
Hic ubi sunt miseris omnia plena malis.
Me Deus ostendit tantum, mox abstulit orbi.
O quanto melior sors mea sorte tua est!

Matthaeo Roselero.

SParge rosas lacrimis madidas, subsiste viator.
Hic rosa perpetuo digna vigore iacet.
Quae rosa? non Roselerus erat tibi cognitus ille?
Eximius Roseae splendor honosque scholae.
An notus non ille foret? Rosa candida salue.
Integer et niveus nam Roselerus erat:
Fragrantemque sui passim spirabat odorem,
Dotibus ingenii, dotibus eloquii.
Omnibus aspectu gratus, ni vulnera spinae
Sensisset variis vita repleta malis.
Sic igitur Roselere iaces, ut amabilis orta
Quae rosa luce fuit, vespere sicca perit.
Dum rosa plena viret grata est, cum decidit illa,
Arida tum nulli spina placere potest.
Momento rosa tacta perit: sic optima vitae
Pars fugit, et morti praeda cruenta sumus.

Necte puer roseas tumuloque appone corollas.
Non dubius vitam sic properare tuam.

Beatae, coniugi Holgerii Gerae.

AUrati hic equitis Bossonis filia, coniunx
Holgerii Gerae, sancta Beata cubat.
Pulchra animo, formosa genis, et corpore toto,
Eximioque decus confugiumque viro,
Hac matre, et Carolus, fraterque Georgius, uno
Coeperunt nati tempore luce frui.
Ambo Geranae decus et pulcherrima gentis
Lumina, Palladii praesidiumque chori.
Salue magna parens, patriae fecunda saluti,
Quam pariens geminos, iure Beata beas.

Benedicto Holgerio.

HIC Benedictus eques gemmato torque decorus
Ensifer, optatae dona quietis habet.
Donec ad aetherii revocatus lumina caeli,
Incipiat vita non pereunte frui.

Christinae uxori Caroli Gerae.

HIC Caroli Gerae coniunx Christina quiescit.
Praestans ingenio, nobilitate, fide.
Cara Deo, dilecta viro, spes unica nato,
Cum patre qui matris cladibus ingemuit.
Ast illa aetherias inter decus heroinas,
Vitae habet aeternas nobilioris opes.

Holgerio Gerae.

HIC puer ingenio, praestantique indole clarus,
Spes patris et matris conditur Holgerius,
Holgerius, Caroli Gerae pulcherrima proles,
Cum quo iam verae gaudia pacis habet.

Iohanni Kampferbego.

VIr bonus, et prudens, pietatis amator et aequi,
Patronus doctis confugiumque viris,
Hic Kampferbegus mortales condidit artus,
Orba viro tali clara Lubeca dole.
Hic pace et bello praestans gravitate senator.
Sustinuit patriae grande salutis onus.
Deditus huic, toto cum nil antiquius orbe
Crederet, antiquam praestitit ille fidem.
Civibus huic prodesse labor, succurrere egenis,
Et prorsus nulli cura nocere fuit.
Nunc quam supremo uxorem praemiserat anno,
Hanc uno sequitur consequiturque die.
Felix qui portum, dum nos iactamur in alto.
Attigit, et caeli regna beata tenet.

Aliud.

Quis situs hic? Christo et patriae carissimus heros,
Maximus invicto pectore, mente, manu.
Cuius non animum vis aut fortuna subegit,
Victus inaudita fraude doloque iacet.

Qui iacet? immani primo illum vulnere laesit
Seruus ad hoc ipsum turpiter emptus opus.
Mox contra ius et totiens [Orig: toties] data foedera rursum
Saucius, ex alto praecipitatus obit.
Quae divae assistunt tumulo? prima optima rerum
Relligio scissas dilaniata comas.
Altera quae? Nemesis, qua vindice conscia caedis
Ad stygios ibit turba cruenta [(printer); sic: sanguine tincta] lacus.
At generose heros laus vita et gloria parta est
Non occidendo sed moriendo tibi.

Ezechiae Richio.

GRyphswaldi decus, et medica Podalirius arte,
Et Pomeranorum cura benigna ducum
Ezechias iacet extinctus, quem magnus Apollo,
Et Charitum deflent Pieridumque chori.
Vix illo quisquam veraci suavior ore,
Aut fuit ingenua simplicitate prior.
Vix illo verae pietatis amantior ullus,
Ingenio aut maior consilioque fuit.
Vix quis quam norat [Reg: noverat] medicas exactius herbas,
Aut aegris fidas applicuisse manus.
Contulit hoc docili felix Bordingus alumno,
Fidaque Felsincae cura laborque scholae.
Et nunc ille alios magna cum laude docebat,
Iam morbis pallor, febribus horror erat.

Non tulit hoc Lachesis, totiens [Orig: toties] sua fila teneri
Impatiens, saevam subsecuitque colum.
Dumque illum putat exanimem, vere ille superstes,
Gaudebat vita iam meliore frui.
Namque illi aeternam radix Iessaea salutem.
Radicisque dedit germine nixa fides.

[Gap: Greek text] et obitus Georgii et Iacobi Fabriciorum.

VIxere unanimi concordes pectore fratres
Iacobus et Georgius.
Hic equidem senior, nam natu maximus, illi
Fuerat magister et parens:
Officiisque simul meritisque adiuverat olim,
Ornaverat, evexerat:
Non tamen idcirco vento turgebat inani,
Fratremque more patrui,
Antiqua gravitate rigens, terrere solebat,
Aut exprobrare iam viro
Quae puero benefecisset: non commoda fratris
Sibi arrogabat omnia.
Sed velut ex animo, non quaerens propria, quondam
Annis minorem iuverat:
Sic etiam vere complectebatur adultum,
Amore suavi et candido.
Nulla ibi suspicio, nulla exprobratio, nullum
Fastidium vel torvitas.

Non salso perfusa ioci mordacis aceto
Nigraeque linguae verbera.
Nulla supercilii nubes, simulatio nulla,
Et nulla diffidentia.
Nullae etiam sine corde manus, sine pectore lingua,
Ingrata quarum gratia est.
Sed sincerus amor, sed amabilis illa venustas,
Et cuncta aperta et libera.
Sed fraterna fides, niveoque in pectore candor,
Vereque grata gratia.
Iunior hinc etiam seniorem semper amabat,
Et fratris et patris loco.
Velle duobus idem, sed idem quoque nolle duobus,
Eratque cura mutua:
Unus ut alterius sua commoda crederet, illum
Et se putaret alterum.
Quidquid et optaret fieri sibi, semper id ipsum
Praestaret alteri libens:
Vitalemque sibi vitam non crederet unus,
Nisi altero superstite.
Hinc Iacobe tui post tristia fata GeorgI
Saluus diu esse non potes:
Hinc desiderio flagranti et victus amore,
Aetatis in flore tuae
Occidis, et vivo ut fratri praesto esse solebas,
Et sic ades nunc mortuo.

Quin vivo potius; nam vos sacra regia caeli,
Inter magistros optimos
Inter et eximios gaudet numerare poetas,
Virosque candidissimos.
Cedite Tyndaridae: fratrum par sanctius hic est
Concordia et vera fide.
Hinc petite exemplum discordes nobile fratres,
Quos livor et lis conficit.
Illustres animae, vivas quas vivus amavi,
Domestico in consortio;
Nunc quoque post obitum vestro saluete Chytraeo,
Valete fratres optimi.

Ioachimo Holstenio.

VIR verae pietatis amans, vir stirpis avitae
Gloria, laudatae vir nobilitatis imago,
Qui iuvenis Turcas, per mille pericula victor,
Qui Gallos Italosque adiit saevosque Britannos,
Quique per Oceanum sitientes vectus ad Afros
Asseruit Romanam aquilam, fortissimus heros
Hostibus haud tergo sed vultu et fronte timendus:
Qui rediens, viduis columen, templisque scholisque
Confugium, cunctisque fuit solamen egenis:
Hac Ioachimus humo situs est Holstenius ille
Corpora si quaeris: caeli mens incolit arces.

Nicolao Stoteroggio.

EXcellens ista Stoteroggus conditur urna,
Condere tam magnum si brevis urna potest.
Consule patre satus, consul mox praefuit ipse,
Lunaeburga decus praesidiumque tuum.
Prima viro pietas cordi, vitaeque beatae
Gaudia, vulneribus Christe parata tuis.
Hinc populi patriaeque parens sic omnia fecit,
Publica privatis ut potiora forent.
Largus opum, comis vultu, gravitate severus,
Mors similis vitae sancta brevisque fuit.
Nunc proceres inter sanctos caelique senatum
Quam nasci satius nos docet esse mori.

Andreae Martino.

HIC scelerum terror, divini buccinae verbi
Martinus iacet Andreas, venerabilis ore
Augusto, praestans animi, zeloque verendus,
Itala quem iuvenem tellus cultissima vidit,
Dania quem magni pandentem oracula Christi
Obstupuit, cum rege ipso, regumque ministris.
Post etiam patrii quem templa scholaeque Roseti
Audivere gravem eloquio, vitaque decenti
Innocuum. nunc ille cava iacet obrutus urna,
Templa, scholae, domuumque patres et patria plangat,
Vix habitura viro similem venientibus annis.

Gerardo Paulo, in gratiam Andreae Pauli F. V. CL.

HIC mea Paulinus ferali membra sepulchro,
Et posui moriens corporis ossa mei.
Me claris Brunsviga viris celeberrima, claro
Consule prognatum fovit et erudiit.
Post quoque Leucoream me provida misit ad Albim,
Doctrina ut fruerer magne Philippe tua.
Hinc patris Italicas iussu ablegatus in oras
Ingenio fructus uberiore tuli.
Attamen ante alias mihi clara scientia iuris,
Et placuit superi lumina nosse poli:
Mox iuvenis patriis essem cum redditus oris,
Laudibus eloquii iudiciique valens:
Urbs populosa meae sua saepe negotia curae
Credidit, ingenii dotibus usa mei.
Saepe ego Musarum pulcherrima castra secutos,
Adiuvi larga sustinuique manu.
Saepe mihi magnas egit Respublica grates,
Consiliis gaudens tuta vigere meis.
Sed Dominus veram patriam, veramque quietem
Iam dedit. huic laetus carmina laeta cano.
Patria cara vale, et nostros complectere natos,
Ut facie similes, sic quoque mente patri.
Tu quoque cara vale coniunx, victrixque dolorum,
Iam lacrimis facito tristitiaeque modum.

Me sine morte quies, sine funere vita, sine ullo
Gaudia peccato, lux sine nube beant.

Erasmo Albero.

HIC situs alberus, magni collega Lutheri
Qui fuit, et verbi buccina clara Dei.
Acta quidem patria est, sed dicta docentis alumni
Non quanta decuit relligione tulit.
Nam gravis eloquio, vita sanctissimus ille
Cum foret, et Christi vera doceret oves:
Non tulit hoc Sathanas: qui pulsum hinc inde vagari,
Et voluit durae pondera ferre crucis.
Testis Havelus erit, Rhenus mihi testis, et Albis,
Damna quibus tanti sunt bene nota viri.
Nunc tamen ingrati ridens convicia mundi,
Praemia fert niveis palmea serta comis.
Scripta viri ingenium multis testantur in oris,
Puraque Teutonicis carmina facta modis.
Tres natae faciem referunt. Gertrudis at uxor
Permanet in viduo casta decensque toro.
Quisquis es hunc ausus praeconem laedere Christi,
Te gravis ira Dei, te tua poena manet.

Annae Mollerae.

HIC quoque cum reliquis tua stirps Hervordia proles
Molleri coniunx Anna sepulta iacet.

Anna bonis animi, formoso corpore praestans,
Inter honoratas nomen adepta nurus.
Cara viro et soboli, dilectae cara sorori.
Nunc tamen in supera carior arce Deo:
Post mortem quia morte caret mens dedita Christo;
Huic moriens firma se dedit illa fide.
Altera sic caelo pars cessit, et altera terrae,
Extremus donec iungat utramque dies.
Qui legis ista, mori viridi quoque corpore disce,
Mors, cum vita brevis sit, procul esse nequit:

Hermanno Carstenio.

HAc iacet Hermannus, patri cognominis, urna,
Ingenio excellens et probitate puer.
Clara Lubeca illi patria est, Carstenia vitam
Gens dedit, egregiis nomen adepta viris.
Nec minus ille fuit materno clarus ab ortu,
Meierae quis non nomina stirpis amat?
Sic satus, et recte primis eductus ab annis,
Creditus est, rapto patre, columna domus,
Et viduae columen matri, doctoque bonoque,
Post Engelstedio quae bene nupta fuit.
Privignum vere patrio qui amplexus amore,
Illius inspector dux studiisque fuit.
Hoc duce Castalias Varni dimissus ad undas,
Coeperat ingenio cultior esse suo,

Et superare pares: quod mors tamen improba tandem
Non tulit, huic saevas intulit illa manus.
Carsteniae ergo iacet spes optatissima gentis,
Reddita mens caelo est, corpora condit humus.
Fortunate puer roseis carissime Musis,
Annua quae matris munere dona ferunt,
Molliter hic placideque ista sub mole quiesce,
Te tuba vivifico dum vocet alta sono.
At tu disce mori. pueri si conspicis urnam,
Quis scit an ad metam te quoque fata trahant.

Iohanni Durero.

TRava dole, tuus ecce iacet Durerus alumnus,
Qui magno ingenio, corpore paruus erat,
Calliope placidis natum quem vidit ocellis,
Cui facilem tribuit doctus Apollo chelyn.
Quem Varnus triplicis mysteria pandere linguae,
Et numeris caeli vidit adire plagas.
Quem Nicer et Viadrus, cumque Albi flavus Elister
Mirati vultus exseruere suos.
Nunc tamen ille iacet diuturna tabe peremptus,
Deploratque decus Musica turba suum.
Varne gemis, repetuntque tui sua carmina cygni,
Tu Durere poli flammea tecta subis,
Ante alios felix, fama'q, superstite vivus,
Principium vitae est tam bene posse mori.

Albereo Kirchovio.

Spes generis, fratrumque decus, matrisque voluptas,
Huic dedit Albertus membra caduca solo.
Cui genitor Bartoldus erat, quo consule quondam
Res fuit optato Rostochiana loco.
Hic puer ingenium studiis et moribus ornans,
In variis adiit clara Lycaea plagis.
Delia testis erit, mihi Sequana testis et Albis,
Cumque Mosa et Ligeri Matrona testis erit.
Qui videre suae spatiantem [Orig: spaciantem] in margine [(transcriber); sic: marginae] ripae,
Cum peteret cupido Celtica regna pede.
Illic civis eum Biturix dilexit, et acres
Ingenio et legum cognitione viri.
Quorum doctiloquo studiosus ab ore pependit,
Astraeae addictus Pieridumque gregi.
Subdita tum gladiis nondum sacra iura silebant,
Sed pax Musarum dulcis alumna fuit.
Ast ubi concussit streperum Bellona flagellum,
Et furiae celebres diripuere scholas;
Redditus est patriae, iuvenilibus integer annis,
Spes erat hunc multos vincere posse pares.
Non tulit hoc Lachesis, quae primo in flore iuventae,
Crudeli abrupit pendula fila manu.
Varne dole, repetantque tui lugubria cygni
Carmina, nam nymphis spes iacet ampla tuis.

Ut puer accensam stillante bitumine taedam,
Aut fovet, aut lapso caelitus imbre necat:
Momento sic vita levi iam robora sumit:
Iam subito in cineres, morte soluta, redit.
Felix qui superum laetas susceptus in arces,
Transigit aeternos absque labore dies.

Magdalenae Schoezeniae.

MAgdalis hic Hassi carissima conditur uxor,
Uxoris specimen femineique gregis.
Quae cum nobilibus prognata parentibus esset,
Et iam coniugio proxima virgo foret:
Maluit aetherei praeconi nubere verbi,
Illum nobilibus praetulit ipsa procis.
Illius e vultu formosa modestia, virtus,
Et pudor, et probitas luxit et alma fides.
Dona quid ingenii, quid formae munera laudem?
Quidue sui fuerit quam studio viri?
Cetera quid repetam? nihil hac urbs pulchrius [Orig: pulcrius] inter
Femineos habuit Rostochiana choros.
Non tamen erubuit tantum decus improba pestis
Tollere, nec summis parcere sueta viris.
Exanimem luget pietas, dolet ipse maritus,
Pro thalamo tumuli iam monumenta videns.
Sed tu, qua gaudet iam sede puerpera caeli,
Sidereas inter ludis ovasque nurus.

Dilectoque optas felicia cuncta marito:
Cum gemitu et lacrimis qui tua fata dolet.
Cui tu cara quidem fueras, sed carior ipsis
Caelicolis, summo carior atque Deo.
Huic quicumque placet, moritur cito: Magdalis illo
Sicut et in numero, tam cito rapta, fuit.

Aliud.

PRO Christo contra Turcam qui bella secutus,
Auxilio Istricolis Pannoniaeque fuit.
Haec vivens sibi Christophorus monumenta paravit
Christophorus, mortis cum pietate memor.
Ut belli requiem caelesti a principe nactus,
Hic olim latitans otia pacis agat.

Danieli Rantsovio.

COnsilio dextraque potens, et gloria Martis,
Hoc situs est Daniel marmore Rantsovius,
Cimbrica gens patriam, praeclarum Gosgius ortum
Praebuit, antiqua nobilitate parens.
Leucoris ingenium excoluit, gens Itala mores
Et linguam, fortes Gallia culta manus.
Omnia quae patriae rediens convertit in usum,
Dum caput est belli Rex Friderice tui.
Dum sponsae et vitae patriae praeponit amorem,
Et ruit intrepida sponsus in arma manu:
Pro patria nunc ille iacet, non ense peremptus,
Machina muralis talia damna dedit.

Defunctum luget virtus, Rex, patria, fratres,
Sponsa, Fides, Bontias, Cypria, Pallas, Hymen:
Hostis et ipse dolet, rapuit lux una, sed illi
Postmodo vix similem saecula longa dabunt.

Eidem.

CUI robur Diomedis erat, cui pectus Ulyssis,
Hoc Daniel tegitur marmore Rantsovius:
Cimbrica gens patriam, praeclaros Gosgius ortus
Praebuit, ingenium Leucoris excoluit.
Qui mores, arma et linguam callebat ad unguem,
Romule cumprimis culteque Galle tuam:
Praeclaram qui spem patriae regique ciebat,
Dum gerit intrepida fortia bella manu:
Pro patria nunc ille iacet. num clarius umquam [Orig: unquam] ,
Aut potuit nasci, splendidiusue mori?

Eidem.

QUOd rarum est, Marti et Musis carissimus heros,
Rantsovius praestans corpore, mente, manu,
Hic cubat. aequales virtuti credidit annos
Parca virum rapüiens, quem putat esse senem.
Sed domitrix fati Musa est, et gloria Martis
Durat in extremos non peritura dies.
Ambos Rantsovius meritis sibi fecit amicos,
Illius hinc semper nobile nomen erit.

Hermanno Carstenio.

SAnguine patricio [Orig: patritio] Travae prognatus ad undas.
Instat ubi Arctoo clara Lubeca mari,
Carstenius iacet hic, clara puer indole notus,
Et columen matri praesidiumque domus.
Ille tener Roseam Varni dimissus in urbem
Dum studet ingenio cultior esse suo:
Abripitur superas Christo dilectus in auras,
Pars ubi Gymnasii nobilioris erit.
Rector ubi doctorque Deus, cui tota piorum
Concio, et aligerum plaudit ovatque chorus.
Siste tuas mater lacrimas, nam carior ille,
Quam tibi, siderea vivit in arce Deo.
Omnia sunt hominum gemitus, labor, omnia luctus,
Qui mortem effugeret nullus in orbe fuit.
Nil hic forma potest, nil primo in flore iuventus,
Fretus opum cumulo mox iacet in tumulo.
Omnibus hisce malis liber, tuus aethera natus
Incolit, aeternis perfruiturque bonis.
At tu qui niveos iam cernis in arbore flores,
Quos dedit et subito mobilis aura rapit:
Disce tibi agnatos alieno in funere casus,
Et memor esto dies sic properare tuos.

Catharinae Celichiae.

CElichius Christi praeco, vatesque fidelis,
Filiolae hic posuit membra tenella suae.

Quae quia sanguinea lota est baptismatis unda;
Nomine, quin etiam re Catharina fuit.
Munda Deo, dilecta patri, sed carior orbis
Rectori, in cuius iam cubat illa sinu.
Et pater in terris Christi dum seruit honori,
Eloquioque pio carminibusque piis:
Sidereis Catharina choris castisque puellis
Addita, caelesti concinit ore Deum.

Ioanni Flaminio.

ECquis non doleat? quis lacrimis modum
Nunc ullum statuat? quando vir optimus,
Musarumque decus concidit aureum.
Quando flos Charitum iacet.
Ergo Flaminium, Flaminium meum,
Mors velox manibus sustulit invidis.
Cui simplex pietas, iustitia et fides,
Laudem contulit inclitam.
Mitis cui bonitas, puraque veritas,
Inque amplis opibus rara modestia,
In Musasque sacras munificentia,
Quando ullum invenient parem?
Cunctis ille bonis flebilis occidit,
Nulli flebilior quam misero mihi,
Qui patrocinio estituor viri,
Quo sol nil melius videt.

Cum quo sancta fides, et mea gaudia,
Cum quo Pieridum spes iacet obruta
Nocturnis tenebris, et Charites latent
Tectae nube silentii.
O si iam liceat fata recludere
Effusis precibus et querimoniis!
O huic si redeat sanguis imagini,
Tam caro et capiti decus!
Sed frustra gemitu talia lugubri,
Quin et Flaminium non ita creditum
Causantes [Orig: Caussantes] petimus. quod fieri nequit,
Mollescat patientia.
Arces interea tu colis igneas,
Illustres animas condecorans tuo
Vultu, colloquio, cantibus, et Deum
Mundi conspicis immemor.
In terris sed ego, quod tibi debui,
Perfuso calidis carmine lacrimis,
Musae trado tuum iam Polyhymniae
Nomen, laude superstite.

Barbarae Fabriciae Matri cariss.

TU quoque cara parens non re, sed nomine tantum
Barbara, in hoc tumulo morte perempta iaces.
Morte quidem subita nimium natisque patrique
Qui crebro officiis indiguere tuis.

Sed tu cara parens meliori sede recepta,
Despicis humanae conditionis onus.
Felicesque inter felicior ipsa, supremo
Grata facis, blando dicis et ore Deo.
Da Deus ut quondam matri coniunctus amatae,
Grata tibi simili conditione canam.
Interea hos dilecta parens cum carmine fletus,
A nato summi pignus amoris habe.

Theophilo Chytraeo fratri.

ET tu care mihi, Christo sed carior, urna
Frater in hac tenerum corpus et ossa tegis.
Scilicet ut ratio te nominis apta monebat,
Parvulus aetheria sede receptus obis.
Dilectus superis, vereque Theophilus ille est,
Qui patitur primo funera flore puer.
Iam mihi dic, toto quid sit pretiosius [Orig: preciosius] orbe,
Quam puerum summo complacuisse Deo.

Titis Chytraeis duob. FRB.

VOS etiam viridi fratres aetate perempti,
Quorum habuit magni nomen uterque Titi,
Corporis hac posuistis humo fragmenta tenellis,
Aeternet mentes gaudia lucis agunt.
Coniunctaeque patri caro, matrique, vicissim
Oscula dant matri basiolumque patri.

Caelestesque animas inter, puerosque beatos,
Exercent hilares ad cava plectra choros.
Vivite felices animae, aeternumque valete,
Donec et ad superos me mea meta vocet.
Interea has lacrimas dilecto a fratre profusas,
Carmen et hoc animi pignus habete mei.

Mariae Chytraeae Sorori.

ET tu prae reliquis mihi cara sororcula salue,
Sidereae nomen quae genitricis habes.
Tu forma, ingenio, praeclaraque indole, longe
Es solita aequales vincere parua tuas.
Balbutire tibi tenero vix ore licebat,
Cum poteras tremula fundere voce preces:
Doctrinaeque sacrae cum fundamenta teneres,
Literulas tenui iungere docta sono.
Unde pio spes magna patri, matrique voluptas
Orta, sed exiguo tempore rapta fuit.
Scilicet angelicae visa aptior esse cohorti,
Parvula caelicolis es sociata choris.
Voce ubi nunc, teneraque manu, facieque venusta
Plaudis, et ad patrios ludis ovasque pedes.
O utinam simili mihi blanda sororcula vultu
Occurras, caeli cum sacra tecta petam.
Porrectaque manu, tenera me voce salutes,
Fratris et infigas oscula mille genis.

Fallor an adveniet celeri optatissima cursu
Lux da, non adeo quam procul esse puto.
Lux ea finis erit cunctorum et meta malorum,
Et fons laetitiae principiumque novae.
Hac pariter si Christe voles, post fata fruemur,
Interea placide cara quiesce soror.

Davidi Aetio sororis filio.

ET tu blande nepos Helena prognate sorore,
David in hoc numero commemorandus eris.
Non mihi vise quidem, sed nomine care parentis,
Hic tua sunt humili condita membra loco.
Quod si vera mihi de te bona fama recenset,
Corpore in exiguo mens tibi magna fuit.
Et si vita tibi paulo data longior esset,
Par fueras patri parque futurus avo.
Sed quid Psalmographi nomen te nobile regis,
Dilectum miti praedicat esse Deo:
Prorsus et in toto nihil est optabile mundo,
Cunctaque sunt vitiis, cuncta repleta malis:
Te non ille diu misera tellure relinqui,
Sed voluit supera luce domoque frui.
Parue puer, pueroque per carissime Christo,
Salue omni felix tempore, parue puer.
Et quibus orno tuam dilectus avunculus urnam,
Carmina sinceri pignora cordis habe.

Annae Voegelinae.

FIda mente Deum, fido quae corde maritum
Dilexit, clari filia clara Papae,
Hic cubat Ernesti coniunx carissima, luge
Quisquis amas tanti prela typosque viri.
Non illo melius quidquam, non doctius, inter
Egregios edunt qui bona scripta viros.
Non etiam melius quidquam, non suavius illa,
Non pietate prius, non bonitate fuit.
At nunc ille gemens, Anna cum coniuge condit
Gaudia, laetitiam, deliciasque suas.
Et nisi spem faceret mundi servator Iesus,
Non posset rupto vivere coniugio.
Hic luctus minuens, animum spe divite pascit,.
Et spondet superae gaudia certa domus.
Haec olim veteres iterum renovabit amores,
Et dabit aeterna posse quiete frui.
Quisquis es, o nimium rebus ne crede caducis,
Securas pulsat mors inopina fores.

Rodolpho Machenio.

CIuis amans patriae, nulli bonitate secundus,
Hic sua Machenius busta Rodolphus habet.
Integer, innocuus, veraci candidus ore,
Iustitiae, fidei, simplicitatis amans.
Non illo duce vel socio discordia cives
Extulit in patriae damna necemque suae.

Non illo duce vel socio plebs vana, regentes
Insurgens contra, tela facesque tulit.
Urbis honos illi et pietas ante omnia cordi,
Atque adeo nulli cura nocere fuit.
Huic, ubi iam pacem turbari denuo sensit,
Donavit caeli regna beata Deus.
Paruit ille libens, quia desiit illa videre,
Quae vivo gravius morte videre fuit.
Quisquis es, has placidi laudes imitare Rodolphi,
Opprimet et patriam nulla ruina tuam.

Andreae Weslingo.

FRisia quem genuit, studiisque Colonia primis
Imbuit, et sacras docuit quem Leucoris artes,
Quemque audiverunt tractantem Ebraea Borussi,
Grammaticumque sacrae linguae quem Varnus amavit,
Pelle quiescentem in propria, et maiora negantem
Viribus apta suis, situs hac Weslingus in urna est,
Longaevus multis habitus dictusque. sed insit
Cum nihil humanis firmum et durabile rebus,
Nil proprium; longi merito quid dixeris aevi?
Quid vitrum fragile a fracto differre putandum est?

Elisabethae Clingiae.

HIC matrona iacet nulli virtute secunda,
Fida tori consors Bartholomaee tui.
Cara Deo, dilecta viro, laudata per urbem
Omnibus ob fidam munificamque manum.

Pauca sed apta loqui, placide parere marito,
Custodire domum cui pia cura fuit.
Quam pudor et probitas, blandique modestia vultus,
Et verae ornavit relligionis amor:
Qua duce iam moriens mortem non sensit acerbam,
Visa soporifera fessa quiete frui.
Ergo foris pariterque domi hac consorte beatus
Clingius,id donec fata tulere, fuit.
Quando domo in pulchra [Orig: pulcra] nil compare pulchrius [Orig: pulcrius] ista,
Noverat aut cordi carius esse suo.
Atque ideo gravius, tam saevo saucius ictu
Ingemit, orbato pectore parte sui.
Uxor quem, supera despectans mitis ab arce,
Esse animo laeto, laetior ipsa, iubet.
Cum nil passa mali, sedes nunc incolat illas,
Quas Deus et caeli gens numerosa colit.
Utque adeo simili claudas tua tempora fine,
His te compellat, quisquis es, illa sonis.
Ut sancte moriare olim, bene vivere disce,
Et bene quo possis vivere, disce mori.

Hectori Aemilio [Orig: Aemylio] .

Hic situs est Hector, non is quem Troia candentem
Ingemuit columen praesidiumque suum.
Verum alius, simul Aemilii [Orig: Aemylii] qui nomina nactus,
Concidit ad Clarii pulchra [Orig: pulcra] fluenta Nicri.

Qui tantum ingenio potuit linguaque sonora;
Priamides quantum viribus, ense, manu.
Non negat hoc Biturix, iuveni qui laurea serta.
Ceu legum eximio cognitione, dedit.
Qua contentus agens, aliis sua iurgia liquit,
Actaque perplexi litigiosa fori,
Interea studiis et amicis deditus, inter
Quos Cisnere etiam nobile nomen habes:
Iam quoque defuncti qui perstudiosus honoris,
Vis lacrimis iungi carmina nostra tuis.
At tu finitimam qui conspicis Hectoris urnam,
Praetereas quamuis, non tamen effugies.

Autor, mortis memor, sibi ipsi. [Gap: Greek text]

FINIS.