NATHANIS CHYTRAEI SILVARUM LIBER SECUNDUS.

MEMORIAE ILLUST. [Abbr.: ILLUSTRISSIMAE] DOROTHEAE , Danorum Regis Friderici I. Filiae: et Coniugis D. [Abbr.: Domini] Christophori Ducis Megap. [Abbr.: Megapolitani] SILVA PRIMA.

Nuncia [Orig: Nuntia] fama meas postquam pervenit ad aures,
Doreotheae [Reg: Dorotheae] obitum memorans, viduique mariti
Lamenta, et fratrum gemitus, lacrimasque sororis
Sidereae: attonitus primo sine mente sonoque
Dirigui penitus. quid enim, dum publicus omnes
Excruciat plangor facerem ? numne unus acerbo
Integer a luctu, nullos in corde dolores
Sentirem immitis? non sunt ita ferrea nobis
Pectora, qui colimus faciles ante omnia Musas :
Non animi usque adeo ingrati, Charis ipsa salubri
Quos alit ambrosia, quos ipse informat Apollo .
Obstupui fateor, nec enim pudet: insuper idem

Confiteor, solitis me aptantem carmina plectris
Defecisse animo: cum nec conatibus esset
Aequa meis, quam prae reliquis constanter amavi
Melpomene , in nostras quondam officiosa camenas:
Nec solito flueret mihi vena operosa liquore:
Nescia ventosos efflare ex tempore versus:
Nescia venalem invitis obtrudere palpum:
Nescia prostibulis castas aequare puellas.
Ergo mihi dubio haec melior sententia visa est,
Nil potius, quam ieiune de funere tanto
Dicere, et ingenii culpa, nomenque decusque
Deterere eximiae virtutibus heroinae.
Id quod grande nefas veteres quandoque putabant.
Haec agitanti animo ambiguo, sacer ille Machaon
Improvisus adest, mihi qui mandata benigni
Principis exponit paucis pro tempore verbis:
Quis [Reg: Quibus] ego, ceu subita afflatus, vi numinis, aura,
Sensi equidem insolitum recreata in mente vigorem,
Ipsaque Melpomene , facili iam blandior ore,
Me vidit, praeiensque suis mihi sedula verbis,
Cunctanti et trepido, sed non iniussa canenti,
Talibus ora modis, pridem exspectata [Orig: expectata] , resolvit.
Sicne igitur regum soboles [Orig: suboles] pulcherrima, sicne
Doreothea [Reg: Dorothea] iaces, longe formosior olim
Flore rosae; nunc afflatis pallentior aura
Brumali foliis: nec te sanctissima vita,

Et pudor et probitas: sed nec querimonia fratrum,
Vota viri, miseranda piae lamenta sororis
Te poterant servare tuis, et pellere mortem?
Fundite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Nympharum decus occubuit, quas Cimbrias ora,
Dania quas vasto late circumflua ponto,
Vandala quas tellus merito veneratur honore.
Scilicet huic veterum paucis virtute secundus
Rex genitor Fridericus erat, quem Balthica regna
Agnovere [Reg: Agnoverunt] patrem, cui paruit ultima Thule .
Fundite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Doreothea iacet, dignam isto nomine quae se
Praestitit, aeterni regis ter nobile munus;
Cara ipsi, studiosa viri, studiosa suorum,
Munifica in tenues, et iniquae sortis egenos,
Imprimisque gregem miserum, cui maluit omni
Prodesse officiosa modo; quam sponte novorum
More tyrannorum laceram deglubere plebem.
Fundite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Doreothea iacet, soror illustrissima fratrum,
Cimbriacae qui sceptra gerunt sublimia gentis,
Conspicui virtute duces, meritisque verendi.
Quos inter quis non primo dignetur honore
Heroem, a Christo memorabile nomen habentem,
Heroem, cuius nullo laus desinet aevo,
Inclita Maenaliam dum Dania surget ad arcton,

Dum vasto excipiet Boream Norvegia tractu,
Sulphurea [Orig: Sulpurea] horribili dum diffluet Hecla ululatu.
His etenim rex iura dedit, pietatis amore
Eximius, patriaeque pater, columenque bonorum
Dictus, adhuc memori quorum sub pectore vivit.
Fundite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Doreothea [Reg: Dorothea] iacet, soror ornatissima cari
Fratris Ioannis , veteri virtute fideque
Qui celebris, populum lucrosa in pace gubernat,
Canitieque [Orig: Canicieque] sua et merito venerabilis ipsis
Regibus est, viridique vigens crudaque senecta,
Exigit innocuam dux strato in caelibe [Orig: celibe] vitam,
Unis intentus precibus, patriaeque saluti.
Fundite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Dorothea [Reg: Doreothea] iacet, soror inclita fratris Adolphi ,
Martigenae herois, nulli virtute secundi:
Dorothea [Reg: Doreothea] iacet, soror optatissima votis
Elisabeta tuis, quae nunc quoque vestibus atris
Obsita, sidereos lacrimis corrumpis ocellos,
Atque incredibilem fers aegro in corde dolorem.
Quin tecum lugere facis, cum cive colonos,
Insignes urbes, villas, rura, oppida, pagos,
Et populi tota cum nobilitate magistros,
Insignesque aulae proceres, Roseique Lycei
Doctores, iuvenesque pios, tecum ipse maritus
Magnus Udalricus maesti dat signa doloris

Pullatus. sed nec similis tibi filia, felix
Arctoae regina plagae; sed nec gener ipse
Rex Fridericus , avi referens optabile nomen,
Absistent lacrimis, communis tempore luctus.
Fundite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Omnibus illa quidem lacrimabilis occidit una,
Sed nulli lacrimabilior quam compare taeda
Cui coniuncta fuit, cum quo, si fata dedissent,
Exigere aetatem longaeva in pace placebat.
Hic ille est dux Christophorus , iuvenilibus annis
Integer, at miserum celans sub pectore vulnus:
Christophorus Phoebo carus, Megalepolis Arcto
Quem vicina colit, votisque ardentibus optat,
Mutet ut omnigenos ducis in nova gaudia luctus.
Fundite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Christophori ducis occubuit carissima coniunx:
Delectique vices fratris gemis optime princeps
Ioannes Alberte , tuis circumdate natis.
Heruleae nec flos gentis dux Carolus aegro
Temperat a luctu, carum dum funera cernit
Ducere germanum , nihil est quo carius illi,
Nil optabilius, nil toto antiquius aevo.
Fundite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Cimber et undisoni iam flebilis accola Varni
Quid cessas tepidos lacrimarum fundere rivos?
Dorothea [Reg: Doreothea] iacet quondam vestra inclita princeps,

Vestrarum custos domuum, tutela focorum,
Supplicibus facilis, cunctis venientibus aequa,
Feminei generis decus, exemplumque perenne:
Ornamenta animi, atque auro magis aurea virtus,
Quam priscis fecere parem, multisque priorem.
Fundite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Dorothea [Reg: Doreothea] iacet princeps nostro optima
seclo [Reg: saeculo] ,
Iamque illi haud solito diffulgent labra rubore:
Clausa superciliis, quondam radiantia, torpent
Lumina: pallentes vigor omnis deserit artus.
Quin illa moriente, simul moriuntur honores
Silvarum, terraeque decus: scelerata pruina
Omnia deformat, glaciesque et nubila passim
Regna tenent, tumidis insurgit fluctibus aequor.
Fundite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Dum philomela silet, lugentque atrata columbae
Funera, et Alcyones scopulos, et littora [Orig: litora] circum
Triste sonant, stagnisque imis se mergit hirundo,
Nec gemere arenti desistit turtur ab orno.
Dum Delphin fugit, et luctu tabescit amaro,
Atque imo Oceani plorant sub gurgite phocae.
Fundite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Flebilibusque choro nympharum haec dicite verbis,
Nympharum , quae velivolae pendentia Balthes
Pumice tecta tenent, lat‚que [Reg: lateque] sedilia complent
Vitrea, ubi rapido centum undique flumina motu,

Centum amnes coeunt. hic illis dicite cycni,
Ut carmen, lugubre canant, miserabile carmen
Ut repetant, iterentque adeo, quod mobilis aura
Differat in varias mundi quadruplicis oras.
Sed satis indultum est lacrimis, vehementior aequo
Non debet dolor esse viri. nec luctibus illa
Indiget, usque adeo sancte, placid‚que [Reg: placideque]
pi‚que [Reg: pieque]
Quae supremam animam posuit, votisque profusis
Ingemuit Christum , cui verba novissima dixit,
Et cui Christus amor, Christus decor, omnia Christus .
Sistite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Olim tempus erit, quod nec procul auguror esse,
Quando illa exuviis, Christo donante, receptis,
Marmorei exibit gaudens e fornice claustri,
Cumque Deo aeternas, non morti obnoxia, luces
Exiget, angelicae par maiestate cohorti.
Sistite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
Scilicet ut riguas quae complent lilia valles,
Ut violae, aut foliis ut Paeonis herba tenellis
Intereunt brumae adventu, penitusque putrescunt:
Verum ubi sol novus exoritur, rediitque novum ver,
Tum redeunt horti pulcherrima sidera flores,
Amissumque decus telluri afflatur, ut illa
Iam nitidas ornata comas arrideat aethrae:
Haud aliter vacuis illata cadavera bustis
Non sopor aeternus, non mors aeterna coercet;

Iustitiae cum sole eadem quandoque resurgent
Integra, et innatae nil prorsus habentia labis,
Ut mox perpetuae ducant exordia vitae.
Lux eadem raptam tibi reddet Dorotheam [Reg: Doreotheam] ,
Restituetque suis, qui restituentur et illi,
Ut pariter regno numquam [Orig: nunquam] intereunte fruantur.
Sistite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.
At tu Melpomene ante omnes mihi cara Camenas ,
Quaeso haec, en lacrimis perfusa melismata nostris,
Sume tibi, laetaque manu vultuque tuere,
Et nebulas tenebrasque omnes a versibus arce
Diva meis, rapidi ne filia temporis aetas,
Aut rubigo illos arrodat dente maligno,
Obducens laceris inopina oblivia chartis.
Fac potius tanti et tam clari pagina custos
Nominis, ut vita sine fine superstite vivat,
Atque ita Dorotheae [Reg: Doreotheae] omnem laus impleat orbem.
Sistite Varnigenae lacrimosa melismata cycni.

MEMORIAE ILL. ET OPT. [Abbr.: ILLUSTRISSIMI ET OPTIMI] PRINCIPIS, DN. [Abbr.: ?] IOANNIS ALBERTI , Ducis Megapolitani . SILVA II.

ERGO ego perpetuas posthac iterabo querelas
Regia fata gemens? ergo mihi carminis una
Materies lacrimae? sat iam mea pectora, sat iam

Exhaustas maduisse genas oculosque rubentes
Credideram: cum Dorotheae maestissima nuper
Funera plorassem [Reg: ploravissem] : sed enim constantia rebus
Quae sit in humanis, tenui quam pendula filo
Magnatum quoque vita tremat, nutetque cadatque,
Hinc quoque perspicuum est. nuper dux optimus una
Dorotheae exequiis aderat, sanusque valensque:
Nunc iacet exanimis, tumuloque imponitur ipse.
Hic tenor, hic cursus miseri miserabilis aevi est.
Ergo Megalburgae clarissima gloria gentis
Ioannes Alberte iaces, morboque gravatum
Nec pietas, nec te potuit pulcherrima virtus
Incolumen servare tuis? nil vota piorum,
Nil castae valuere [Reg: valuerunt] preces, gemitusque profusi?
Quin tecum nobis bona tot, bona tanta perirent.
Quid prius hic? quid posterius? quid denique dicam?
Quid taceam, attonitusve querar? crudelia dicam
Sidera? crudeles Parcas ? crudelia fata?
Quae tantum rapuere [Reg: rapuerunt] decus columenque suorum.
Fundite Varniades lacrimarum flumina Musae .
Quando ego iam vestris carmen lacrimabile ripis
Accino semianimis: vestroque in margine maestum
Demittit Rosa maesta caput: croceique capilli
Languore arescunt: et odor dilabitur omnis.
Largifluas quis enim lacrimas hoc tempore sistat?
Dum princeps generosa ducem, quem ardebat amore

Mirifico, gemit, et tumulis iam condit avitis:
Quin fletu et lacrimis paene exanimata, dolori
Succumbit, nulloque domat suspiria fine.
Fundite Varniades lacrimarum flumina Musae ,
Dum proles animosa ducis, duo lumina gentis
Heruleae , veterumque ducum de stemmate flores
Magnanimi heroes, patrem fratremque profusis
Deplorant lacrimis: dum maximus Udalricus ,
Iampridem vestri constans defensor honoris
Cum consorte dolet: simul et Megalepolis omni
Dat lacrimas gemebunda loco: dum Balthicus ipse
Murmurat Oceanus : dum concava saxa querelas
Halcyonum [Orig: Alcyonum] resonant: scopulique in vertice cano
Nescio quid queruli ingeminant lacrimabile mergi.
Fundite Varniades lacrimarum flumina Musae .
Occubuit bonus hic princeps, dux optimus ille,
Quem pietatis amor, praestans doctrina fidesque,
Virtutumque decus cunctarum, et principe digni
Ornarunt laudum cumuli: quem docta lycea,
Templorumque sacrae, quem cum doctore cathedrae
Patronum agnovere [Reg: agnoverunt] suum: quem musicus ordo
Protectorem habuit: qui profuit omnibus unus,
Et nulli, nisi forte sibi bonitate manuque
Munifica, nocuit: tellus quem Vandala patrem,
Custodem pacis placidum, populique salutis
Deflet, et interitu tanti ne principis atrae

Immineant clades, patriae studiosa, veretur.
Fundite Varniades lacrimarum flumina Musae .
Nec stirpem celebrate ducis, sat nobilis illa est,
Sat celebrata aliis. aliena encomia iactent,
Propria quis desunt. Non istas inclitus umbras
Gloriolae, princeps, et quae non gesserat ipse,
Aut iusto pluris facere, aut laudare solebat.
Sed virtute sua niti, et memorabile nomen
Quaerere praeclarum vera ratione putabat.
Ergo patre Alberto , matre infans editus Anna ,
(Huic genitor Ioachimus erat, celeberrimus ille
Marchio , Caesarei diadematis arbiter olim)
Musarum est gremio exceptus, castaeque Minervae :
Ubera ei Pietas a primo praebuit ortu:
Ingessit mansum bonitas: Clementia custos
Ad fuit a teneris: movit Themis aurea cunas.
Indole cumque adeo rara puerilibus annis
Conspicuus foret; hae pariter, velut agmine facto,
Erudiere [Reg: Erudierunt] animum varia virtute, suisque
Quaelibet hunc studuit certatim extollere donis.
Fundite Varniades lacrimarum flumina Musae .
Ille ubi floridulas prima lanugine malas
Texerat, Aonium Viadri concessit ad amnem,
Excolere ingenium, doctosque audire paratus.
Non ignarus opes animi praestare caducis
Incertisque bonis. saepe illum candida Phoebe

Dum reliqui ludo indulgent, aut pocula siccant,
Invigilare libris posita de nocte lucerna
Vidit, et arcanos Sophiae penetrare recessus.
Saepe illum sol eois paulo altior undis,
Stertere dum multis melli est, perdiscere vidit
Quidquid habent veterum historiae, vel Tullius ille
Romani nitor eloquii: quem sedulus haustim
Imbibit, huic studio nec seris defuit annis.
Fundite Varniades lacrimarum flumina Musae .
Dilexere [Reg: Dilexerunt] omnes iuvenem hunc: tulit ille frequenter
Palladii Dux sceptra chori . non inscius illud
Testatur Viadrus , docti testantur ibidem,
Huic ultro qui iura sui committere coetus
Coniunctis volvere animis. qui dignior illo
Tum foret, in reliquis est nemo repertus, honore.
Interea pater, exemptus mortalibus oris,
Astra petit: legitur princeps in flore iuventae
Unanimi voto, patrii successor honoris,
Egregius princeps, cuius modo funera fusis
Prosequimur lacrimis. ergo ille umbracula linquens
Musarum , in lucem prodit, populique coronam,
Iampridem percepta usu praestare paratus.
Sed gravia esse solent magnarum exordia rerum,
Difficilesque aditus primo surgentibus obstant.
Ioannes Alberte tuos sic turbida fasces
Tempestas primo excepit: Sphinx [Orig: Sphynx] impia quando

INTERImens passim purae pietatis honores,
Hic quoque speratas cuperet sibi figere sedes.
Praeterea Laestrygoniae [Orig: Laestrigoniae] vis dira catervae,
Iura sibi quae nata negat, quaeque arrogat armis
Omnia, turbabat crebris haec arva rapinis,
Rara coercebat censura aut poena rebelles.
Dux igitur commissa sibi cum sceptra teneret,
Acriter his studuit quamprimum occurrere monstris.
Sphinx [Orig: Sphynx] citius pulsa est, istas quam invaderet oras:
Et qui iura aliis iampridem scripta putabant,
Non sibi; legitimis fasces submittere habenis
Compulsi sunt, et domiti. nam principis illo
Tempore, praesidio leges munire forique
Iudicia, et motas iuste componere lites,
Unica cura fuit. sic vis eiecta verendis
Legibus Astraeaeque locum concessit avitum,
Fundite Varniades lacrimarum flumina Musae .
Ille idem princeps gnaro cum pectore nosset [Reg: novisset] ,
Non frustra coiisse homines: non agmina casu
Finitimas habitare domos, urbesque tenere:
Sed pietas ut vera suos extendere fines,
Alter et alterius posset sermone doceri,
Qua caeli se pandat iter sedesque beatae:
Templorum cathedris fidos vigilesque ministros
Imposuit passim: quin ne quandoque deessent
Doctores, aut qui populo virtute praeirent,

Adiunxit templis ludos, ludisque magistros
Praefecit, pueros qui prima elementa docerent
Linguarum, vitaeque darent documenta beatae.
Crebraque distribuit docili munuscula pubi,
Discendi illecebras, irritamenta laborum.
Fundite Varniades lacrimarum flumina Musae .
Ille ille occubuit, cui templa ornata venuste,
Bibliotheca etiam variorum instructa librorum
Codicibus multum sese debere fatentur:
Quam nunc exanimem veluti lugere putares,
Omnia cum solito videas spoliata nitore.
Fundite Varniades lacrimarum flumina Musae .
Ille ille occubuit, quem vestra Academia, pridem
Quae exanimi similis plane deserta iacebat,
Instauratorem agnoscit, fidumque patronum.
Hic sumptus cum fratre graves impendit, et ultro
Annua constituit Rosianis praemia Musis ,
Atque adeo nobis vobisque haec otia fecit.
Hic doctos, cum fratre, viros hinc inde vocavit,
Qui linguas artesque omnes cum laude docerent.
Et Sophiae arcanas penetrarent mente latebras.
Quos ipse haud raro hic praesens audire solebat,
Exemploque suo docilem inflammare iuventam.
Tum primum Varnus fontis sentire liquorem
Castalii , fluviisque suum coniungere nomen
Nobilibus coepit: tunc isto in litore Pallas

Ducere cum Nymphis ad Phoebi plectra choreas
Primum visa fuit: tum munera vestra propinquas
Implerunt [Reg: Impleverunt] gentes, urbes, et Balthica regna .
Fundite Varniades lacrimarum flumina Musae .
Ille ille occubuit, qui non modo tempore pacis,
Officiisque togae, iustis sed et inclitus armis,
Consiliisque fuit, quae bella gerenda requirunt,
Si pietas patriaeque salus ea posceret. acre
Mauritius [Orig: Mauricius] , belli fulmen, tremor unus Iberi [Orig: Hiberi] ,
Non negat hoc, consobrino huic qui foedere iunctus,
Communem patriam, ius relligionis, et ipsam
Libertatem auro potiorem, et vincula pacis
Asseruit bello, auspiciis felicibus orto.
Hoc etenim summo posita in discrimine rerum
Teutonia , et Papae , et Hispani militis imis
Faucibus erepta est, Passavo et foedere pacto,
Insperata quies rediit, cui nunc quoque nostra
Otia et illaesae debemus commoda vitae.
Salve magne heros, iterum dux inclite salve,
Tu bello praestans, invictus pace fuisti:
Principe te patriis decus admirabile terris
Contigit, aeterno quod numquam [Orig: nunquam] abolebitur aevo.
Fundite Varniades lacrimarum flumina Musae .
Extollant arces alii, venasque metalli:
Succineas aliis libeat laudare corollas:
Admirentur opes alii, fossasque profundas

Aggeribus cinctas, vicinosque arcibus hortos:
Nil ea sunt collata tuo dux optime dono,
Quo patriam bonus ornasti [Reg: ornavisti] , gentesque propinquas:
Pro quo posteritas sero comitata nepote
Perpetuas repetet longo tibi tempore grates.
Haec bona sunt aeterna tuis quae sponte dedisti;
Momento tantum illa brevi mortalia durant,
Corporeis socianda bonis, vitaeque caducae,
Non animo aut menti, mortis quae spicula nescit.
Salve iterum divine senex, tu reges imago
Siderei bonitate tua meritisque fuisti.
Nam tibi neglectis aliis, caelestia primo
Dona propagare, et populis ostendere Christum ,
Conservare artes, ludosque et templa tueri
Cura fuit. iactent alii, se milite cinctos,
Armataque manu populos, vi regna tenere,
Doctrinam curare nihil: mihi proximus ille
Dilectusque Deo, et populis quoque creditur heros,
Exemplis dux magne tuis si motus, et ipse
Sit sapiens, Musisque libens sua limina pandat,
Largiter et sacras accendat honoribus artes.
Non decus est aliud non verius [(printer); sic: veritus] ornamentum,
Quam patria aut regio docti si principis, una
Et Sophiae et Christo placida alcedonia curet,
Doctrinasque sacras aliis communicet oris.
Cedite Cecropii , Spartani cedite reges,

Hic alius princeps, qui non mortalia tantum
Dona dedit populo, leges et iura per orbem:
Sed vitae caelestis opes, et gaudia, vobis
Plane ignota tulit. lat‚ [Reg: late] quin gentibus idem
Finitimus, vel quos aetas quoque postera mittet,
Muneris est auctor tanti: date lilia plenis
Pierides calathis, tam sancti ad principis urnam,
Et querulis maestas linguis iterate querelas.
Nunc columen vestrum occubuit, tutorque fidelis,
Quo vivente animi tantum superesse solebat.
Sed nunc, heu variae nimia inconstantia sortis,
Heu nunc in tenues spes illa evanuit auras.
Quando erit ut mitis caeli indulgentia talem
Reddat in orbe ducem? quae sidera rursus in uno
Pectore tam raras cumulabunt aurea dotes?
Hoc pietas, amor in populum, prudentia, virtus,
Magnus in adversis animus, mitisque secundis,
Hoc animi bonitas, facundae gratia linguae
Iustitia hoc, pudor et gravitas, et larga iuvando
Dextera, perpetuas habuere [Reg: habuerunt] in principe sedes.
Hoc duce turbatis rediit pax aurea terris,
Pax gemmis potior. crevit reverentia recti:
Praedonum agricolae nullas timuere [Reg: timuerunt] rapinas:
Omnia quid repetam? nihil hoc pretiosus [Orig: preciosus] ipso,
Nil melius vidit gens Vandala : perdidit umquam [Orig: unquam]
Nil melius toto lacrimans Megalepolis aevo.

Scilicet hoc, hoc illud erat, quod turbine nuper
Horrifico celsas rumpi et procumbere turres
Vidimus: hoc hoc illud erat, quod vidimus aethram
Sub noctem ardere, et tremulas dispergere flammas.
Nec mirum. quin fama meas cum perculit aures,
Magnanimum cecidisse ducem, simul omnia mecum
Tristari et veluti lacrimas effundere sensi.
Te vivente, novis ridebant gramina campis,
Omnia florebant. cantus dulcedine captae
Ducebant Charites per florea prata choreas,
Carmina non deerant nobis, non plectra sonora.
Te moriente mori pariter natura videtur:
Deficiunt avido pecori sua gramina: flores
Rura negant solitos: ut nihil nisi tristia fas sit
Cernere, nec tanto finem sperare dolori.
Fundite Varniades lacrimarum flumina Musae .
Saepe ego iam vestras tacite digressus ad undas,
Mane novo, tantis quaerens solacia curis,
Praeter lamenta, et tristes audire querelas
Nil potui. ferrugineo velatus amictu
Pallidus eois Phoebus surgebat ab undis:
Affixus ripis cursus frenarat aquarum
Varnus iners glacie, durisque immobilis undis.
Ad laevam insueto strepitabat gutture corvus:
Varnigenae quin quotquot ibi pascuntur olores,
Proxima flebilibus complebant saxa querelis:

Mussabant fulicae: deserto in littore [Orig: litore] cornix
Sola ibat, tanquam [Orig: tamquam] attonito confecta dolore:
In stabulis armenta boum pecudesque gemebant,
Graminis oblitae: argutis in vallibus Echo
Saepe vocata mihi, saepe exaudita vocanti,
Iam praeter solitum verborum oblita silebat.
Singula quid repetam? nil non lacrimabile vidi,
Nil fletu vacuum. angusto sic pectore tristis
Exieram, tristes repetebam tristior aedes,
Haec mecum tacitus: mutata quid omnia cerno?
Anne etiam superos defuncti funera tangunt?
Quid portenta volunt? an non aliquando redibit
Qui vigor ante fuit campis avibusque canoris?
Sed redeat certe, rediturus ut esse videtur:
Saepe reviviscit iam mortua frigore malva,
Annus ubi cum sole redit: sic cernis anethum,
Sic violas, tenerasque rosas, apiumque renasci:
Sed simul atque homines miseros pariterque potentes
Mors semel abripuit, terrisque abscondidit atris;
Tum reditus via nulla patet, tum ducere longos
Cogimur occluso [(printer); sic: oclcuso] saxi sub fornice somnos.
Sed pietas meliora docet. non corpora casu
Nimirum consumpta mori: divina voluntas
Hic regit, aeterna disponens omnia lege.
Nec plane in nihilum, quod nil fuit ante, redire
Credimus, aeternae sperantes gaudia vitae.

Sic noster quoque dux, nostro dux optimus aevo,
Sortis tentator [Orig: temptator] variae, post mille laborum
Multiplices curas, sceptri mortalis honores
Deposuit mandante Deo: nec funere totus
Interiit: superas animus delatus ad arces,
Heroas sanctos inter regesque triumphat.
Hic sacer Ezechias , hic Constantinus , et ipse
Isaides hic psalmographus tibi Carole magne
Iunctus adest: noster proavis dux proximus astat,
Et patri et socero: multi illum lumine claro
Circumdant caelique novos gratantur honores,
Cumque ipso unanimis mundi deliria rident.
Vertite Varniades lacrimas in gaudia Musae .
Imprimis patrem geminis complectitur ulnis
Albertus puer illustris, qui praevius arcis
Regna adiit superae, multum lacrimante Borusso .
Hic ille Albertus , quo se iactabat alumno
Herula gens, hic ille patri matrique voluptas,
Spes patriae, magni proles generosa parentis,
Tum fortunati, propria haec si dona fuissent,
Quae tantum Deus ostendit mox abstulit olim;
Sed vere iam felicis, cui redditus ille,
Post aeternum aderit miro devinctus amore;
Quem non ulla dies, non fati iniuria solvet.
Vertite Varniades lacrimas in gaudia Musae .
Ad vos nunc rediit tanta exspectatio [Orig: expectatio] , tantae

Laudis honos, o Heruleae nova sidera gentis,
Egregii iuvenes, qui partim funera fratris
Iam gemitis: partim patrem ploratis ademptum.
Heredes [Orig: Haeredes] vos virtutum fratrisque patrisque
Esse decet, quin esse patet, semperque futuros
Credibile est patriae, et cunctis quis [Reg: quibus] patria curae.
Vertite Varniades lacrimas in gaudia Musae .
Imprimis tamen eximii ducis inclita virtus,
Et bonitas Udalrici senioris, amicam
Solatur patriam, Varnique inhibere querelas
Incipit, et lacrimas sensim sedare profusas.
Aspicis ut celso praeclara e corpore virtus
Emicet; ut patrio summa omnia spondeat orbi.
Fallor an Aonidum cultrix Academia, divae
Eiusdem auxilio, sperato in flore, fruetur?
Christe tuum defende ducem, coeptosque labores
Dirige, ut illorum nullo laus concidat aevo.
At tu magne heros (quoniam te regia caeli
Iam tenet, et coram stellas fulgore coruscas
Mortalesque vides secura e parte dolores)
Aeternum dux clare vale, et seu sidera lustras;
Seu legis aeternos invicto pollice flores;
Seu celebras sine fine Deum; en maerentis alumni
Carmina, fortassis nimium properata, verendos

Ut manes, cineresque diu testentur amatos,
Accipe supremum munus: meliora deinceps
Forte et plura canam, quando tibi certa quotannis
Dona feram, tumulosque tuos mea carmina flebunt:
Cum gemitus Pietas, lacrimas Constantia fundet:
Purpureasque rosas tumulo, spicasque cilissas
Insperget Bonitas: tristes Pax maesta cupressos,
Et feret evulsos ululans Clementia crines,
Immemoresque tui nos nulla oblivia reddent.
Has ego Rectoris iussu procerumque coronae
Effudi lacrimas fidi monumenta [Orig: monimenta] doloris
Publica; vos mecum suspiria crebra, frequentes
Fudistis gemitus: quin nunc quoque funditis, orbi
Praesidio tanti herois, tantique patroni.
Ne tamen immodico cruciemus pectora luctu,
Sit modus in gemitu, cessent suspiria, finis
Sit lacrimis, studiosa cohors, finisque querelis.
Non etenim decet hunc fletu lugere perenni,
Cui Deus ipse omnes lacrimas abstersit, et inter
Quem sanctos caeli heroas divosque locavit.

PROXENIA VARNI . D. [Abbr.: Domino] HENRICO BARONI STAREMBERgio , Caesareo in Megapolin legato. SILVA III.

Austriadum decus, et lumen virtutis avitae,
Magne Baro, veniane tua mihi posse licebit
Pandere? fatidico nuper quae carmine nymphis
Hic pater e medio memorabat flumine Varnus ,
Cum te, collegamque tuum, mandata ferentes
Caesaris, optata vidit consistere ripa.
Quin licet. heroum doctis exculta Camenis
Pectora, nil feritatis habent, quae candor, et ardens
Sincerae bonitatis amor sic mollit, ut illis
Vivat in immenso nil plane humanius orbe.
Ergo age, dilectum Musis caput, annue coeptis,
Tempus erat, sol Astraeae quo lancibus instans,
Pronior occiduo se demittebat Olympo ,
Cum subito exsultans [Orig: exultans] fremitu, caput extulit undis
Varnus ovans, vinctusque comas viridante corona

Arduus emicuit, crescente et flumine maior,
In mare caeruleum, cursu sese intulit acri,
Stant circum nymphae attonitae, mirantur euntis
Murmur, et assuetas superantia flumina ripas.
Ipse etiam pater Oceanus, quem Balthica frenant
Littora [Orig: Litora] , miratus, quo te tam turbidus infers?
Quid laetaris? ait, quae nam sibi cornua fumit
Impetus ille tuus? quid fluctibus aequora turbas?
Fare age. cui Varnus contra, quin desine posthac,
Desine mirari insolitos, pater optime, cursus.
Causa patet: mihi corda micant: nova gaudia pectus
Vix capit: ad iustos desunt mihi brachia plausus.
Quod magis est, ipsum videor iam vertice caelum
Tangere, nobilibusque meum coniungere nomen
Gestio fluminibus. non me Pactolus arenis
Turbidus aurifluis, non Ganges vincet amoenus.
Scis pater, ut regio, noster quam dividit amnis,
Quamque Megalburgi heroes cum laude tuentur,
Pertulerit multos belloque et peste labores.
Scis pater, ut nostrae fundatum in margine ripae,
Tot mala pertulerit, tot dura pericla [Reg: pericula] Rosetum ,
Duxerit et miseros quonam discordia cives.
Nunc optatus adest tandem Starnbergius heros,
Caesaris auspiciis, quin ipso a numine missus,
Tentet [Orig: Temptet] ut exortas placide componere lites.
Sit felix et fausta dies, vir maximus ille,

Qua novus huic hospes succedere dicitur urbi.
Affulgere meae nunc spes optata saluti
Incipit, et fessis finem promittere rebus.
Quam laetor, venisse virum! qui lampadis instar
Phoebeae exortus, regioni apparuit isti,
Principibusque meis, et pressae cladibus urbi,
Cum tenebris nubes abigens, vultuque sereno
Omnia promittens nostris felicia terris.
Qua grates tibi voce canam? pulcherrime regum
Rex, Regumque pater, Maxaemiliane , tuorum
Arbiter, imperiique caput. tu maximus ille es,
Augustus parens, ad publica commoda natus,
Qui cunctas animo virtutes, plurima regna
Imperio iussisque adeo complecteris aequis.
Hinc licet ingenti variorum mole laborum,
Curarumque gemas: non te tamen illa, tuumque
Affectum impediunt patrium: quin me quoque laeto
Numine, sollicitoque iuves mea commoda vult.
Ergo magne pater patriae, spes unica secli [Reg: saeculi] ,
Vive diu, fascesque tuos, et sceptra tuorum,
Turca simul, Moscusque ferox, et Parthus adoret.
Tu modo perge tuum claris extendere factis
Nomen, et immensum comple virtutibus orbem,
Sidereusque tuis caelo te laudibus infer.
Sed memor unde abii. quonam laudabitur ore,
Carmine quo, praestans animi Starnbergius heros?

Nobilitate potens, et avito stemmate clarus.
Vix alio se Danubius iactavit alumno
Splendidius, cuius rapidas hic natus ad undas,
Accrevit sine labe puer, virtutibus annos
Praeveniens. illum propriis excepit in ulnis
Pallas ovans: illum placido pulcherrima vultu
Melpomene vidit nascentem: amplexibus illum
Austriades , nymphae patriis fovere sub undis:
Ad cunas duxere [Reg: duxerunt] choros, et carmina blandis
Accinuere [Reg: Accinuerunt] modis Charitesque et dexter
Apollo .
Vix Iove Creta suo, vix tantum Roma Quirino ,
Laetata est, quantum tanto se pignore tollit
Austria gens , quantumque suos hinc iactat honores,
Et merito. Quid enim tanto praestantius exstet [Orig: extet]
Heroe, ad veram laudem qui natus, et artes
Ingenuas, teneris Musas dilexit ab annis.
Danubius mihi testis erit, mihi testis et Albis ,
Illum qui semper magnumque et magna sequentem
Viderunt, alterque illi de germine myrti,
Alter odorata velavit tempora lauro.
Hinc ille Aonii pulcherrima gloria fontis
Eminet ante alios. non illi Palladis artes,
Et quae Socraticis olim latuere [Reg: latuerunt] libellis,
Ignota aut veterum sunt clara poemata vatum.
Non illi ingenium, facundae aut flumina linguae,
Non fortuna deest, rebus spectata gerendis.

O quoties illum, Ligeris , Mosa , Sequana , Scaldis ,
Et Rhodanus sunt mirati! cum carmine ripas
Arguto implevit meditans. quam saepe Britannos
Ipse suos Tamesis , tumido licet ore superbus,
Illi postposuit: quam saepe et Thybris [Orig: Tibris] et Arnus ,
Medoacusque decus tantum invidere beatis
Dilectisque Deo populis, quos alluit Ister [Orig: Hister] .
Ipse subinvideo, (veniam concede fatenti)
Austria magna tibi, tanto quae insurgis alumno
Altius, et summis caelo te laudibus aequas.
Non tamen ingratus tibi sum, debere fatebor
Me tibi, dum celsi moles amplissima mundi
Stabit, et aeterno lucebunt sidera caelo.
Munere namque tuo, certam sperare salutem
Incipio, finemque malis. quin gratulor idem
Austria clara tibi ex animo, congratulor orbi
Terrarum, imperioque tuo, invictissime Caesar,
De tali tantoque viro, qui divite praestans
Eloquio, Cato consiliis, et Scipio corde,
Pompiliusque fide, regno et tibi consulit, ore
Magnanimo prudens, magnis in rebus agendis:
In dubiis idem cautus, durisque periclis [Reg: periculis]
Intrepido praesens animo, patiensque laborum.
Felix illa dies, quae nostris intulit oris
Hoc decus et lumen. salve lux aurea, salve,
Et felix ac fausta mihi, sine nube quotannis

Concelebranda redi, nil te mihi gratius umquam [Orig: unquam]
Est ortum, visumque meae nil pulchrius urbi.
Illius adventu, puri lux aetheris ultro
Clarior emicuit, blandae cecinere [Reg: cecinerunt] volucres,
Arboribusque comae virides, et gramina prato
Finitimis rediere [Reg: redierunt] locis. quin compita, fontes,
Et fora conspectu illius ridere putares,
Tanta viri bonitas, tanta est in pectore virtus.
Sed laudes recitare omnes, res dicere gestas,
Splendoremque sacri generis, patrumque priorum
Nomina, virtutesque brevi describere versu
Cur libet? eloquii hic mecum vis victa laborat,
Vellicat et teneram dudum mihi Cynthius aurem,
Quin nostrae nil laudis eget Starnbergius heros,
Doctrina et virtute sua, generisque vetusti
Splendore insignis, toto et laudatus in orbe.
At nunc ante alios ego fortunatior amnes
Laetitia exulto [Orig: exsulto] , et certam iam spero salutem.
Tu nostrum, pater omnipotens, ne respue votum,
Sis satis innumeros pestis bellique labores,
Sit totiens [Orig: toties] flammas, et funera saeva tulisse,
Sit clades tolerasse [Reg: toleravisse] satis, tantosque dolores.
Fer pater auxilium fessis, firmamque quietem.
Sic iterum ripaeque meae, regioque virebunt,
Florebunt violae: gratos ego laetus odores

Balthica diffundam passim per littora [Orig: litora] : nostri
Dulce melos cygni [Orig: cycni] repetent: schola laeta resurget:
Gaudebunt Musae : languens Rosa dulce rubebit:
Et passim laeto ridebunt omnia plausu.
Haec bene si memini, vel non diversa, recensens
Varnus , arenosis iterum se condidit undis.
At pater Oceanus , promissam in pectora barbam
Demulcens, laetemur ait, vultuque sereno
Gaudia laetantis. quin tum quoque dicta referre
Haec eadem tibi me voluit. flos inclite secli [Reg: saeculi] ,
Et patriae tutela tuae, sidusque perenne,
More tuo, frontemque hilaris, mentemque serenus,
Carmina non duro, quae mittimus, accipe vultu.
Dent alii gemmas, et pondera divitis auri:
Haec ego iam, pariterque tibi me dedico totum,
Forte olim meliora, manet si vita, daturus.
Sic tibi viventi feliciter omnia cedant,
Sic tibi compositis afflictae litibus urbis,
Ad patrios liceat laeto remeare penates,
Coniugis in carae amplexus, et Caesaris aulam.
Rudigerus quoque dilectus tibi frater, et alter
Guntacorus , laeto incolumem te pectore, laeto
Excipiant reducem vultu. quos carmine quondam,
Si mihi vita manet, tecum celebrabo, simulque

Ex alto repetam vestrae primordia gentis.
Interea tu vive diu, sine fine modoque
Austriadum decus, et lumen virtutis avitae.

D. [Abbr.: Domino] RICHARDO STREINIO BARONI, ET CAESAris Consiliario. SILVA IV.

Excellens virtute Baro, qui stemmata gentis
Romanae , et veterum describis gesta Quiritum ,
Nobilitate potens, et avitae gloria gentis,
Maximus ingenio doctrina maximus heros.
Ecquid ubi aspicies ignotae carmina Musae ,
Ignotamque manum, tacito mirabere vultu,
Et quid nostra velit sibi confidentia quaeres?
Quae turbet levibus tua summa negotia nugis.
Parce tamen generose Baro, non inscius error,
Non levis ambitio, tumidisve audacia buccis
Hoc vir summe iubet: tua quin pulcherrima virtus,
Ignea cui vis est, tua me sapientia victum
Huc rapit, egregioque tui succendit amore.
Scilicet haec vis est, hi sunt virtutis honores,
Hic splendor doctrinae animi, vultusque sereni,

Nesciat ut tectus tacitis latuisse tenebris:
Sed, velut excelsis sub noctem in turribus ignis
Emicet, ignotosque etiam fulgoribus aureis
Mirantes trahat, et summos inflammet amores.
Praesertim si dux aliquis nova lumina cernens
Intendat digitum, multosque impellat eodem.
Hic meus est David sincero pectore frater,
Hic mihi virtutesque tuas et mentis acutae
Praedicat ingenium, facundi praedicat oris
Eloquium, merita, et faciles sine crimine mores,
Munificasque manus, et veri signa favoris.
Pro quibus aeternas tibi me quoque dicere grates
Quis debere neget, vatum qui munera norit [Reg: noverit] ?
Ob quae carminibus te nos celebrare canoris
Quis debere neget, vatum qui munera norit [Reg: noverit] ?
Ergo Venusinus quondam sua carmina vates
Ut Maecenati exhibuit, quando aurea secla [Reg: saecula]
Conderet Augustus toti venerabilis orbi:
Sic ego, dum sceptro Maxaemilianus avito
Aemulus Augusti , patriis creat otia terris,
Te veneror, fidum Musis Phoeboque patronum.
Et tibi do sterilis non optima carmina venae,
Quae meliora favor tuus et clementia reddet.
Cui Musas commendo meas, tu fratris amici
Quaeso patrocinium placido non abice [Orig: abiice] vultu,
Praesidioque tuo, et facili nos fronte tuere.

Sic tibi concedat diuturnae tempora vitae
Rex super-m [Reg: superorum] , tandemque suis te sedibus addat,
Iustitiae magnum meritis fideique patronum.

CAROLO DANCAEO , GALLORUM REGIS IN DANIA LEGATO. SILVA V.

En etiam caeli facies, tibi Carole ridet
Insolito candore micans; dum regis amici
Iussa obiens, gelidas Varni concedis ad undas,
Mox Viadrum quoque visurus. salve optime, salve
Carole Gallorum lumen: quem Dania summis
Annumerat populosa viris; quem laudibus ornant
Magnanimi reges. iterum clarissime salve
Gallorum Dancaee decus. tu dignus honore
Quem summo afficiant Musae : quem carmine Phoebus
Ipse canat; tu pestiferas componere lites,
Aversosque animos tu conciliare laboras
Eloquio, et celsae mirandus acumine mentis.
Nil bello magis invisum mortalibus aegris,
Pace nihil melius, nihil est optatius orbi,
Musaeoque gregi imprimis, quem bella fatigant,
Pax recreat, viridemque iubet sperare coronam.
Pacis amatores igitur quis nolit amare?

Quis dignos quovis illos non credat honore?
Salve iterum Dancaee meis carissime Musis .
Vade bonis avibus, felici sidere causam
Pacis age ex animo, laetusque revertere nobis,
Praetendens oleae ramum, sperataque dudum
Foedera divulgans, sero servanda nepoti.
Fallor an ille dies properis pulcherrimus alis
Advolat, et laeto denuntiat [Orig: denunciat] otia plausu?
Conflaturque novus ferrata e cuspide vomer?
Fallor an obductos ferrugine conspicor enses
Vaginae adnasci? fumoso pulvere nigras
Obduci galeas; quas turpis aranea velo
Contegat, iratusque omni Mars exsulet [Orig: exulet] orbe,
Auxiliis Dancaee tuis. te dextera Regis
Protegat aetherei, seros ut Nestoris annos
Contingas, placida felix viridisque senecta,
Ducat et aeternos pax dudum optata triumphos.

ENCOMIUM PACIS. AD EUNDEM CAROLUM DANCAEUM . SILVA VI.

URBE Sidenorum dum tu Dancaee moraris
Summe vir, et meritis nostro clarissime seclo [Reg: saeculo] :

Dum Viadrus Dancaee tui miratur acumen
Ingenii, fandique artem, et sine crimine mores,
Excelsumque animi robur, nil vile moventis:
Dum proceres te vel primo dignantur honore,
Intentum paci, et cupidum componere lites:
(Quas regum turbasse [Reg: turbavisse] animos tot Balthicus annos
Ingemit Oceanus, plangunt contermina regnis
Littora [Orig: Litora] ) dum Dancaee istis bene consulis oris,
Ceu patriae et nobis ad publica commoda natus:
Hic ego, quem meritis nuper, vultuque benigno
Fecisti Dancaee tuum; tibi carmina pango
In reditus votiva tuos, facilesque laborum
Successus; pacique novae contexo coronam
Palladiam , quam tu placido bonus accipe vultu.
Ecquis enim non pacis amet venerabile nomen,
Qui bellum, heu minime bellum, qui praelia [Orig: proelia] norit [Reg: noverit] .
Cladibus innumeris totam evacuantia gentem,
Et mare naufragiis implentia, caedibus urbes,
Et stupris furtisque domos, et sanguine campos.
Aurea pax, divasque inter pulcherrima salve,
Virginibus comitata tuis: pax aurea salve,
Salve iterum, sperata diu, votisque petita
Innumeris; tales dum fundo ad sidera voces
Hactenus. O quando tandem pax alma revises
Finitimos reges, et maestas cladibus urbes?
Quando erit illa dies, tuus ut pax optima fulgor

Depulsis orbem tenebris, et nocte serenet?
Heu vereor, ne forte prius me cana senectus
Corripiat, quam tu laeto placidissima vultu
Huc redeas, redeatque simul temploque scholisque
Tot bellis amissus honos, et gloria Musis :
Concordesque animis agitent convivia cives
Aucti opibus: resonent pastorum cantibus agri:
Et mare sit ventis tantum non hoste timendum.
O utinam pereant enses, nec nomine notum
Sit Chalybum genus , armatos in proelia [Orig: praelia] fratres
Exacuens: pereat numquam satianda libido:
Ambitioque levis vasto caput aequore condat.
Pax etenim cedit toto, his dominantibus, orbe.
Hac absente autem, vel culta novalia, tandem
Decipiunt operosum etiam, vastata, colonum,
Tempore qui pacis, saxoso deses ab agro
Quod satis est cumulare solet, votoque potiri.
Pax summo dilecta Deo est, carissima Musis ,
Grata foro, templis, urbi, populique magistris.
Qui mare navigiis superant, nihil acrius optant.
Hanc dives pauperque colunt: venerantur eandem
Vir, mulier, senior, iuvenis, pueri atque puellae,
Denique nil toto pacem non expetit orbe.
Si quid enim pulchrum [Orig: pulcrum] votisque optabile restat,
Acceptum id paci ferimus. pax sacra frequentat,
Officiisque Deum puris, et mente celebrat:

Imbuit hic precibus teneram matercula prolem:
Casta domus caret exemplis factisque nefandis,
Queis [Reg: Quibus] bello, heu misere, mollis corrumpitur aetas:
Illustrat doctrina [(transcriber); sic: doctina] animos, et pectora firmat.
Hinc quandoque sui studiosos patria cives,
Hinc quandoque bonos felix Respublica patres
Exspectare potest, variosque avertere casus.
Civibus hinc augentur opes: discordia cedit:
Et vel in exiguo dives concordia censu
Regna tenet; totas annona parabilis urbes
Complet, inexhausto dominatur copia cornu.
Quid tibi coniugii leges, castumque pudorem?
Gaudia doctarum tibi quid memorabo sororum?
Pax quibus in miseris una est nutricula terris:
Illa ubi vel gentem vel certam aspexerit urbem
Lumine pacato; non iam Mars improbus illic
Perdurare potest; nec paucis utile bellum
Contrahit ex templo scuticam Bellona : rapinae,
Telaque diffugiunt: caedes et furta quiescunt:
Oppida nulla suis cernas viduata colonis:
Rura nec incultis late squalentia dumis:
Nulla urbes metuunt incendia: nulla puellas
Vis rapit: aut natos manibus post terga revinctis
Matribus abripiunt hostes, nuptamve marito:
Nemo illic muros aut structas diruit aedes:
Nemo iuventute aut nudat, aut diripit urbes:

Nemo senectuti illudit, nova vincla [Reg: vincula] ferenti:
Sacrilega non templa manu spoliata patescunt:
Non matres alias captae abducuntur in oras,
Caesorum aut vivae natorum funera cernunt.
Non latus ense tegit, patriae qui limina mutat:
Non mare sanguineum, non albos ossibus agros
Conspicias: solio nemo exturbatur avito:
Denique nec tuba, nec lituus, nec classica quemquam
Ad pugnam plagasque vocant, mortemque cruentam.
Tot mala, quin complura etiam, si bella moventes
Spirantesque minas animis et praelia [Orig: proelia] reges,
Principio cautis oculis animisque viderent:
Aut odiis frenum inicerent [Orig: iniicerent] : et gloria nulla,
Nulla libido illis tantos immitteret aestus,
Quin illos quorumque [Orig: quorunque] modo restinguere vellent:
Aut prolapsi odio; id numquam [Orig: nunquam] renovare studerent.
Salve igitur pax largitrix horum una bonorum,
Aurea pax, auroque ipso magis aurea salve,
Salve iterum, cunctis melior potiorque triumphis:
Victricique manu tandem nos laeta revise,
Ipsius auspicio caeli terraeque parentis:
Qui pacis Deus hostiles bonus improbat iras:
Et male mortales odia immortalia vexant.
Haec ego. cum subito mihi nuncia [Orig: nuntia] fama per auras
Praemittens oleae ramum, properantibus alis
Advolat, ingenuo testataque gaudia vultu,

Foedera pacifico pacis denuntiat [Orig: denunciat] ore.
Obstupui primo fateor, vix credere dictis
Ausus inauditis; mox rebus victus apertis,
Constantique hominum voce, et rumore secundo,
Erexi geminas ad caeli sidera palmas:
Aeternasque Deo grates laetissimus egi,
Demissis animis et corpore, supplice lingua.
Regna odiis turbare, animos committere regum,
Litibus incensas evertere funditus urbes,
Absque labore etiam vel terrae filius audet
Seditione potens, belli temerarius autor.
Sed cohibere animos, ortas componere lites,
Et gravidam bellis regionem, absolvere bello,
Solius uniusque Die est. hic excitat ipse
Illustres virtute viros, et pacis amantes,
Qui sua restituant turbatis munera terris.
Huic igitur voce et sincero pectore grates,
Dic iuvenis, dic cane senex, dic quisquis in orbe
Arctoo degens vitali vesceris aura.
Votivisque memor cumulans altaria donis,
Acceptam gratis precibus testare salutem;,
Providus et votis clades averte futuras.
Quid tibi nunc proceres memorem, quos Caesaris aula
Miserat egregios animis fandique nitore,
Quid reliquos? quorum eximiae nil derogo laudi,
Cuius testis erit Viadrus , dum machina mundi

Stabit et aeterno lucebunt sidera caelo.
Te solum celebrare meis Dancaee camenis
Nunc iuvat et fas est. iam pridem carmine laeto
Te proficiscentem, et facili sum voce secutus.
Nunc reducem, et pacis dulcissima dona ferentem,
Cur sileam, laudesque tuas, faustosque labores?
Exoptatus ades nostris spes inclita terris
Carole , Gallorum sidus. sed nomine quonam
Te celebrare decet? Mihi laudatissimus ille
Tu Thrasybulus eris, concors cui patria frondis
Palladiae sertum imposuit, dum ponere lites
Quemque iubet, patriaeque iras donare saluti.
Ecce tuam simili frontem Dancaee corona
Cingimus unanimes. illos tu primus honores
Es meritus, nulloque cadet tua gloria saeclo [Reg: saeculo] .
Turbet aquas Ate, cui res est turbida lucro:
Tu Dancaee Litas comitans, mala publica dextro
Numine restituis, non propria commoda quaerens:
In commune bonus: sapiens, et fidus amicis:
Magnus in adversis rebus, cautusque secundis.
Tu generis stirpisque tuae celeberrima facta
Laudibus accumulas propriis: te Gallia Regis
Dextram Oculumque vocat; qui quae Borealibus oris
Sint facienda, sagaci animo videasque sciasque,
Expediasque simul cauto fidoque labore;
Dum multi facienda sciunt, fugienda sequuntur.

Imperat haud paucis, regina pecunia, regum
Praefectis, placant ipsos data munera reges
Interdum: tibi, sincero qui purior auro es,
Servit et imperium subiecta pecunia perfert.
Divitias sic dives habes, artemque fruendi,
Qua sine, sub mediis sitiet male Tantalus undis.
Ingenerat reliquis fucata scientia fastum,
Ingenerat tumidos ventosa superbia mores:
Tu proceres inter primus, tu stemmate avito
Illustris, tu magnorum cura inclita regum,
Comis es alloquio: non aversaris amicos
Exiguos: facili cuivis affabilis ore es;
Cum reliquos centum portae centum ostia claudant.
Sed paucis multa ut dicam: quod Zopyrus olim
Dario fuit; hoc ipsum tu regibus aevo
Iam nostro es. cur id credam, nisi sit grave, paucis
Accipe. Darius Xerxis pater inclitus olim
Punica mala inter, quando patefecerat unum
Egregie magnum, et pulchrum [Orig: pulcrum] , in quo plurima grana
Membranas ciccosque inter digesta videret:
Non ego chrysolithos mihi tot, totidemque smaragdos,
Aut si quid gemmis usquam pretiosius [Orig: preciosius] exstet [Orig: extet]
Optarim; quibus ipse satis rex dives abundo.
Quin potius (modo si fatis haec optio detur)
Eligerem tales totidem mihi cautus amicos
Et comites; qualis, quando Babylona petebam,

Zopyrus ille fuit. ceu reges tempore nostro
Iurarent, tot Dancaeos se poscere malle;
Quam totidem rivos auri, argentique fodinas.

IOANNI CYRIACO , L. [Abbr.: Libero] BARONI POLHAEMIO ET Wartenburgio . EIDYLLION PROpempticum . SILVA VII.

Hactenus in Rhodio flos instar sideris horto
Emicuit, flos Austriacis primo editus arvis
Polhemiaque domo: dein huc translatus ad undas
Varniadum , ut roseo paullatim imbutus odore.
In patriae decus et varios adolesceret usus.
Quocirca pecori ignotus, nec laesus aratro
Ullius agricolae, nec carptus floruit ungui.
Illum prae reliquis argentea gemmula roris
Imbuit ambrosio et caelum spirante vigore:
Illum aurae tenues, et nubis filius imber
Mulcebant placide, firmabant aurea solis
Lumina. multi illum pueri, pluresque puellae
Suspexere [Reg: Suspexerunt] , decus mirati optabile floris

Tam pulchri [Orig: pulcri] , tam flammeoli, tam dulce comantis.
Hunc circum virides casias, violamque videres
Purpuream, phlogionque decens, et Paeonis [Orig: Paeanis] herbam,
Lilia nec deerant, nec amaracus, aut amethystus,
Non lychnis, Charitumque rosae, mollesque amaranti.
Quos inter mire pulchros [Orig: pulcros] pulcherrimus ille
Enituit, longe ante alios spectabilis unus,
Quin decus et lumen reliquis dum fata sinebant.
Nunc, eheu, flos ille sacer, flos aureus ille
In patrios revocatur agros, atque aurea tempe
Austriadum , posthac tolerare absentis amorem
Quae se posse negant, aut huius sidera floris
Tam procul a patria nostris concedere septis.
Ergo hortus nunc Varniadum deformior aequo
Stat lacer et facie miseranda, haud gratia florum
Quae fuit ante manet, plantarum germina lugent,
Omnia sunt solito veluti spoliata nitore.
Varniades quoque cum lacrimis haec carmina flori
Tam caro postrema canunt. Flos optime florum,
Flos nostri lux et sidus geniale roseti,
Quo fugis usque adeo cupido te corde sequentes?
Tamque avidas famaeque tuae, laudisque sorores?
Forte refers; quia sic superi sic fata iubebant.
Credo equidem, nec falsa fides. sed causa doloris
Summa hinc exsistit [Orig: existit] Rhodiis et noxia Musis .
O quanto fuerat satius pro germine tali,

Tam nitido, tamque aureolo, tantique decoris,
Evelli urticas, fungos, et inutile gramen,
Cum lappis, lolio, tribulis, et pestibus horti
Innumeris aliis? quarum serpiginis instar
Inficit et reliquos contagio morbida flores.
Sed tamen interea fati mentisque tuorum
Non sumus ignarae. tibi quin bona mille precamur,
I felix quo fata vocant, iterumque paternis
Insitus areolis, firmis radicibus haere,
Et sic tolle comas, et germina sic diffunde,
Ut sis et maneas toto flos aureus aevo.

AD TUMULUM FIDELISSIMI CHRISTI apud Mencingenses ministri MATTHAEI CHYTRAEI PATRIS CARISSIMI. lamentatio. SILVA VIII.

Ad tumulum, cineresque tuos, pater optime, tandem
Advenio lacrimans. decimo iam redditus anno
Sum patriae: interea procul hinc mihi vita sub axe
Occiduo, mundique plagis Borealibus acta est.

Dania me, Cimberque ferox, cultusque Britannus ,
Me Viadrus , Varnus , me Dilia Suevus et Albis ,
Flandriaque Phrisiaeque arces, et Gallia vidit.
Illic multa quidem memori dignissima mente,
Et varios hominum mores urbesque potentes,
Egregiosque viros, et regum vidimus arces,
Musarumque domos amplas, tumulosque vetustos.
Quae mihi grata quidem, et visu iucunda fuerunt,
Sed natale solum longe mihi gratius; eius
Mirus amor tacito semper mihi pectora motu
Impulit, ut quamvis patrio procul orbe remotus,
Non male tractarer: tamen haec ante omnia menti
Cura infixa foret, quo tandem tempore possem
Rursus ad antiquas sedes patriamque reverti.
In primis tu care parens mea cura fuisti,
Nulla dies, nox nulla abiit vel parvula, qua non
Ante meos oculos obversaretur imago,
Colloquium, vultusque tuus. quam saepe rogavi!
Rursus ut incolumis reduci mihi dicere posses,
Ut video amplectorque libens tua colla manusque,
Exoptatus ades, fili carissime salve.
Heu quoties reditum dubio mihi pectore finxi!
Verbaque iam gestusque tuos mihi cernere visus,
Gaudia sollicito praecepi ingentia corde.
En redeo. at tristes subitus mihi nuntius [Orig: nuncius] aures
Vulnerat. en viduata domus, maestaeque sorores,

En patre pro laeto aspicitur mihi triste sepulchrum [Orig: sepulcrum] .
Heu misero, quam nulla homini sincera voluptas!
Quam spes fallaces nobis, et inania vota!
Immanes Parcae , tuque o mors invida, qui vos
Quaeso furor, quae vos rabies sic effera movit?
Ut clarum pietate virum, meritisque verendum,
Tam cito crudeli fato superare liberet?
Heu furor, heu rabies, non vos ego flectere votis
Tot potui, gemituque pio, precibusque profusis?
Quantum erat exiguo tantummodo tempore duras
Abstinuisse manus, ut patria tecta revisens,
Optati patris ora iterum vultusque viderem
Incolumis? vel si nimium hoc, paulo ante venirem,
Extremoque vale saltem, verbisque supremis
Perfruerer, patrisque oculis morientis inhaerens,
Signa darem iusti lacrimis gemituque doloris?
Parca sed immenso nulli cum parcat in orbe,
Quid mirum est, nostris flecti si perfida votis,
Nolit, et abrupto servet stata tempora filo?
Ergo care parens, quae nam tibi munera reddam?
Vel memoris gratique animi quae signa rependam
Post obitus? eheu olim quae reddere vivo
Malueram. per te dilectae munera vitae
Possideo: tu me primis ardenter ab annis
Complexus, puerum coetus documenta beati
Imbibere, et sanctae voluisti assuescere vitae.

Te duce prima olim studiorum exordia feci,
Cum mihi saepe dares blando munuscula vultu,
Te duce Pieridum sacras perductus ad arces,
Argentina gravi studiis quas inclita sumptu
Aedificat, primas sub te Bitnere magistro
Degustare artes, linguasque addiscere coepi,
Et proprius puer Aonios accedere fontes.
Post etiam Varni praeterlabentis ad urbem,
Mater ubi Roseos Academia difflat odores,
Misisti puerum, duo vix sexennia natum.
Illa mihi postrema dies fuit, ora parentis
Qua vidi, assuetis cum me deduceret arvis,
Multa monens, et multa timens, incommoda durae
Percensens casusque viae, terrasque remotas,
Spemque metumque inter dubius, quandoque reversum
An me iterum patrio complecti posset amore.
Quandocumque subit dictae mihi lucis imago,
Affectusque patris, quo me dimisit euntem,
Supremumque vale dixit, comitatus amicis:
Non gemitus retinere queo, non sistere fletus.
Haec est illa dies, qua tot mihi cara reliqui,
Te pater inprimis [Orig: imprimis] , quo nil mihi carius usquam
Orbe fuit toto. totis infixa medullis,
Haec mihi cura fuit, totis hoc viribus egi,
Inprimis [Orig: Imprimis] Christo ut semper mea facta probarem,
Et tibi deinde parens: studiose offendere numquam [Orig: nunquam]

Te volui: tibi me totum et mea cuncta dicavi:
Respondere tibi, votumque aequare paratus.
Atque utinam nondum tetricae tibi fila sorores
Rupissent, vitaeque super pars longior esset,
Non ingrata tibi mea mens studiumque fuissent,
Laetitiamque tuis nati praesentia canis,
Forsan et extinctis [Orig: exstinctis] ferret solacia curis.
Nec mihi quid toto contingere gratius orbe
Conspectu verbisque tuis hoc tempore posset.
Verum aliter visum caeli terraeque parenti.
Care pater, dilecte pater, pater optime salve,
Aeternumque vale, non tu mihi prorsus ademptus
Hac tellure cubas: quondam redivivus in arce
Siderea, verbisque tuis gratoque vicissim
Ore fruar, tecumque canam benefacta tonantis.
Interea tibi iusta feram, tristesque quotannis
Exsequias. tu care cinis, non forsan amoris
Immemor, officiique mei, priscique favoris,
Has lacrimas, gemitusque meos, quos reddere vivo
Non licuit, cape sinceri post funus amoris
Indicium, effusasque tibi non sperne querelas.
Tempus erit, quod nec procul est, quo pondera linquens,
Terrenosque obitus, caeli aurea templa subibis.
Coniunctusque animae rursum paulo ante relictae,
Doctores inter veteres non ultimus ibis,
Angelicae par mirando splendore cohorti:

Interea placidŠ [Orig: placide] imposita sub mole quiesce,
Care cinis, dilecte cinis, manesque paterni.

AD TUMULUM PETRI A MENCINGEN , VIRI nobiliss. [Abbr.: nobilissimi] SILVA IX.

ERGO etiam patriae fatis hoc defuit unum?
Ut tu magne senex, praeclaraque gloria gentis
Mencingae , occideres hoc ipso tempore, virtus
Quo tua, quo gravitas atque experientia longo
Parta usu, heu multum patriae prodesse gementi
Debuit, et lapsis potuit succurrere rebus?
Iam pietas moritura fere, iam pectora plangens
Prisca fides, passosque trahens ecclesia crines
Facta, tuamque fidem saepe implorare videntur.
Verum aliter visum superis, qui crimina propter,
Ingratosque animos hominum, mentesque profanas,
Egregios pietate viros, mortalibus oris
Eripiunt, ne supplicium poenasque sequentes
Cum fletu et lacrimis, inter suspiria, cernant.
Velle igitur scissos, Ecclesia, velle capillos,
Patronumque tuum defle: Respublica tanti

Fata viri luge, patriam qui more parentis
Complexus, laudare bonos, punire nocentes
Est solitus iustoque suos moderamine rexit.
Vos quoque Pierides , prisci quibus omnia secli [Reg: saeculi]
Facta patent, quia magnorum describere laudes
Heroum vobis datus est labor: ordine quaeso
Sanguine quo, patriaque olim Mencingius heros
Sit satus, et quantas variis res gesserit oris
Pandite, fidus enim vestri protector honoris
Ille fuit. Phoeboque velut sacri esse putantur
Blandus olor, vatesque pii: sic stirpe creati
Mencinga , in clypeis [Orig: clipeis] arguti insignia cygni [Orig: cycni]
Dum monstrant, Phoebo sacros sese esse professi,
Musarum decus egregia cum laude tuentur.
Et mihi cum toto divisos orbe Britannos
Lustrarem, Oceani spaciosa [Orig: spatiosa] per aequora vectus,
Nescio quid nuper dictu mirabile visum est.
Scilicet ad Tamesis dum lentus obambulo ripas,
Fatidicum cygnorum [Orig: cycnorum] agmen, modulamine presso
Me visum excepit, crebro et suspiria ducens,
Saltibus et tremulis quiddam praesagiit alis.
Fallor, an hoc certis voluit mihi dicere signis?
Quod postquam patriae decimo sum redditus annos
Sollicito cognovi animo, mihi funera Petri
Cum Mencingiaci maestae retulere sorores.
Cygnus [Orig: Cycnus] et e clypeo [Orig: clipeo] pallenti tristior ore

Prospexit, domini ut mortem lugere videres.
Sed iam Calliope , tristi redimita cupresso,
Et pullata venit. tu quae tibi verba loquatur,
Musarum si fidus amor praecordia tangit,
Attende, et faciles mecum da cantibus aures.
Est regio non magna quidem, sed fertilis agro,
Vinetisque potens, Graii tenuere [Reg: tenuerunt] coloni,
A quibus et nomen retinet, circum data pene
Harciniisque iugis, et blandi flumine Nicri ,
Qui rapidis illic Rheni confunditur undis:
Partibus hic Zephyri proprior, Borealibus ille
Eoisque plagis: Charitini principis orae
Concludunt australe latus. sacer ille Melanchthon [Orig: Melanthon]
Hac patria genitus. sed et hic comes inclitus olim
Wolframus , gener Henrici , qui nominis huius
Arbiter imperii quartus fuit, optimus heros,
Ius habuit, patiasque domos. Nunc arcibus amplis
Oppidulisque potens, multis dat splendida sedes
Nobilibus, sua quos pietas et dextera bello
Inclita, Musarumque favor clarescere fecit:
Et quibus attribuit supremi in Caesaris aula,
Imperiique duces inter sapientia nomen,
Et gravitas, fortisque fides, et candida virtus.
Quid tibi Gemmingae referam clarissima sedis
Lumina, Siccingae cui non est cognitus ante
Nobilitatis honos, Sternfelsae aut gloria gentis

Quid nunc Helmstadios , quid magnos laude Goleros ,
Quid Venningenses , Neoburgensesque vel ultra
Landschadios memorem, Rossavo aut sanguine cretos:
Quos tantus generis splendor, tamque inclita virtus
Evehit, ut si pro meritis comprendere vellem
Singula, vel saltem paucis attingere verbis,
Non linguae mihi sufficerent, non mille Camenae .
Nunc tantum mihi summa sequi fastigia rerum,
Et Mencingiaci laudes perstringere Petri ,
Inter qui reliquos, ut sidus amabile, fulsit,
Est labor; illius generi Mencingia nomen
Attribuit, celebrata mero. mons imminet illi
Vitifer, et totis seges aurea fluctuat agris.
Hic habitasse [Reg: habitavisse] tuos etiam Chytraee parentes,
Fama refert, abavosque illos, atavosque vetustos,
Auratosque equites bis sex, quos tempore prisco,
Mencinga de stirpe satos monumenta [Orig: monimenta] recensent.
Illi armis, fortique manu dum bella lacessunt,
Inque ruunt medios districtis ensibus hostes,
Pro patria et templis, pro libertate suorum,
Tantum promeruere [Reg: promeruerunt] decus generique sibique
Quod nec tempus edax, nec ferri iniuria laedet.
Nominis antiqui memor, et virtutis avitae,
Integer a patria non degeneravit Erasmus
Laude, nec a veteri fama et virtute recessit,
Sed vera pietate animi, gravitatis amore,

Consiliisque valens, post patris fata Philippi ,
Prae multis aliis tibi laudatissime princeps,
Dilectus, Ludovice fuit, qui tempore eodem
Lege Palatinos , et fixo iure regebas.
Hac fama patriis dum frater Erasmus in oris
Excellit, populosque suos cum laude gubernat,
Pacis amans, carusque Deo, ducibusque suisque:
Accidit ut sitiens Christi patriaeque cruoris
Marte minisque potens, et belli robore Turca ,
Turca Solymannus Byzantina urbe relicta,
Innumeras acies Eoae ad clara Viennae
Moenia [Orig: Munia] perducens; ut tantam invaderet urbem,
Omnia tentaret [Orig: temptaret] , saeva implacabilis ira.
Hic patriae sincerus amor, germanaque virtus.
Christiad-mque [Reg: Christiadumque] salus, movit tua pectora Petre
Virtutum stimulis, generosamque impulit iram,
Posthabita vita ut propria, propriisque periclis [Reg: periculis] ,
Communem patriam, quae laus est summa, iuvares.
Impiger adversos igitur mox primus in hostes
Vectus equo trepidante ruis, Turcasque feroces,
Nunc telo, nunc ense feris, atque omnia ferro
Obvia tanquam [Orig: tamquam] falce metens prosternis arator.
Quin etiam monitisque piis, et pectore forti,
Exemploque iuvas timidos, animoque labantes
Erigis, ut firma tolerarent mente labores.
Sic Mahometigenae retro concedere Turcae

Compulsi fugiunt, pro dextra calcibus usi:
O utinam multos tali virtute tulissent
Tempora prisca viros: aut praesens cerneret aetas
Heroas tibi Petre pares: non sanguine nati
Conspurcata parens totiens [Orig: toties] , ad stupra puellae
Non totiens [Orig: toties] raptae, non templa exusta fuissent.
Nec tibi iuratum patriis in finibus hostem
Grassantem, et summi ridentem numina Christi
Aspiceres, invicta olim Germanica pubes.
Quin iam prisca tibi redit in praecordia virtus,
Et patriae sincerus amor, praeduraque bello
Dextera, et inprimis [Orig: imprimis] maiorum exempla tuorum
Teque tuosque movent, ut tantum sedibus hostem,
Deturbes patriis, niveo laetissima vultu,
Rursus ut ad nostras redeat victoria partes.
Romani rerum domini si vincere nondum
Te bellis potuere [Reg: potuerunt] suis, dextraque potenti;
Cur adeo grave semiviros tibi vincere Turcas ?
De summa statuisse rei, iam scilicet omnes,
Iam fuerat melius, non demum tempore tali
Cogere concilium, quo finibus imminet hostis.
Quin vigila, cape tela manu, depelle tyrannum,
Dedecus hoc alias nullis abolebitur annis.
Sed surdis totiens [Orig: toties] haec inculcantur, at olim,
Heu sero nimium, tristis Metanoea sequetur.
Nec tamen exactos, iuvenis Mencingius , illo

Tempore sustinuit nullo sine honore labores.
Nam mox egregia iuvenum spectante corona,
Princibusque viris, summi dux agminis illum,
Rite, aurati equitis, laudatum, insignibus ornat,
Virtutis pretium [Orig: precium] , perpessorumque laborum
Ut caperet, semperque suis hac laude praeiret.
Post ubi cum populi gemitu decessit Erasmus
Frater Petre tuus: patriis tu redditus oris,
Iure tuos regere, et iustas defendere leges
Coepisti, ut patriae patrem populique decebat.
Inprimis [Orig: Imprimis] tibi cura fuit, pietatis amorem
Ut fidei commissa tuae plebs tempore primo
Imbiberet, iustaque Deum ratione timeret.
Virtutum est mater pietas, qui negligit illam,
Nullius hic umquam [Orig: unquam] laudem virtutis habebit.
Hoc credens primis heros Mencingius annis,
Praefecit populo sanctosque gravesque ministros,
Qui verbi monumenta [Orig: monimenta] sacri cum laude docerent,
Exemplisque alios virtutum flectere possent.
Hos inter tuus ille parens carissimus, olim
Non postremus erat, factis Matthaeus et ore
Excellens, studio quem magno ut Petrus amavit
Viventem; sic et tumulo vicinior illi
Conditus est, temploque uno requiescit uterque.
Scis etiam qua mente tuum, quo pectore fratrem
Davidem sit complexus: quem tempore longo

Munifice in doctis aluit fovitque Lyceis.
Hinc ille Aonii non infima gloria fontis,
Grata Deo facit et dicit, docilemque iuventam
Erudit, arctoum procul hinc semotus ad axem.
Quam vereor, ne, finitimi dum praelia [Orig: proelia] reges
Committunt, pestisque locum crudelis eundem
Duriter affligit, nostro quid forsan alumno
Contingat gravius; sed cum sub numine Christi
Vita hominum fuerit semper defensa piorum;
Ille etiam in mediis poterit florere periclis [Reg: periculis] ,
Hoc ego tuque ille votis ardentibus optas.
Margaris hic etiam coniunx fidissima Petri :
Laus Gemmingiacae praeclaraque gloria prolis
Iure mihi celebranda foret, clarissima purae
Laude pudicitiae, forma, pietate, fideque,
Qua socia et monitrice utens, licet omnia per se
Recte ageret, tamen egregiae quam plurima fecit,
Taliaque inprimis [Orig: imprimis] summi quibus inclita Christi ,
Et sacra provehitur divini gloria verbi.
Illa sed heu nimium nostris cito cessit ab oris,
Filiolis lacrimas linquens, gemitusque marito.
Illi Rossavae successit Odylia stirpis
Gemma decens, similisque animi pietate priori.
Cum qua postremos senior Mencingius annos
Exegit placide, et summa quam morte reliquit.
Illa velut socium deplorans turtur ademptum [Orig: ademtum] ,

Maesta sedet, fatumque viri lacrimabile plangit.
Qui tanta pietate animi cum templa scholasque
Foverit, et iuvenes, olim qui munera Christi
Caelestesque artes late dispergere possent:
Non illi pater aethereus sua dona vicissim
Subtraxit, sed clementi dedit omnia vultu.
Illi laetus ager multas cum foenore [Orig: fenore] fruges
Reddidit: illius semper granaria messis
Complevitque cavas felix vindemia cellas.
Quid tibi dulce merum referam, quod vitibus illis
Nascitur, et variis est carum et nobile terris?
Quid tibi magnificas aedes, granaria, cellas
Commemorem? turresque novas, quibus optimus heros
Ornavit patriam, in proprios atque hospitis usus.
Quid tibi divitias? auri argentique talenta
Quid recitem? quibus ille licet paene omnibus horis
Afflueret, tamen assidue moderatus et aequus
Exstitit, haud luxum ostentans cultumque superbum,
Humanae sortis non immemor, omnia nutu
Quae mutare potest, et tristi invertere casu.
Non illo melior quisquam, si pectore fido
Recte ageres, legumque libens praecepta timeres:
Non etiam gravior quisquam asperiorve fuisset,
Improba si sanctas contra petulantia leges
Quid faceret, studioque alios violaret iniquo.
Non impune illi talis quisquam obvius isset,

Sic tamen iratus fuit, ut placabilis esset,
Si sese argueret lapsus, veniamque rogaret.
Cuncta sed haec pietas animi et constantia vicit,
Qua Petrus , ut petra, aethereum defendere verbum
Est solitus, studiisque sacer felixque patronus
Exstitit, innocuasque manus ad sidera tollens,
Nullius imperio est fractus, nullisque periclis. [Reg: periculis]
Hinc etiam Christo moriens invictus adhaesit,
Constantique fide, illius meritoque sacrisque
Vulneribus nitens, placide exspiravit [Orig: expiravit] . et inter
Sidereos nunc heroas proceresque triumphans,
Nulli audita prius, perceptaque gaudia nulli
Sentit, et aeterni vultu et sermone parentis
Perfruitur, morbis liber, curisque solutus.
Et quoniam sobolem [Orig: subolem] defendit amatque piorum
Ipse Deus, nec Mencingo de stemmate natos
Deseret, ast omni felices proteget aevo.
Donec ad egregios tandem post fata parentes
Ipsi etiam redeant, exspectatoque [Orig: expectatoque] fruantur
Alloquio, nullosque habeant ea gaudia fines.
Haec ubi Calliope , in tenues evanuit auras.
Vos Mencingiacae pulcherrima lumina gentis,
Et tu maesta parens, et vos post fata paterna
Incolumes nati, et natae, quae carmina mitto
Accipite, et placido faciles evolvite vultu.
Vos duo praecipue concordi pectore fratres,

Corporis eximio praestans Friderice vigore,
Tuque minor Bernarde quidem, sed maxima matri
Spes viduae, magnusque tua quandoque futurus
Doctrina ingenioque, meae non carmina Musae
Despicite, at manes propter, cineresque paternos
Perlegite. et quoniam caro succedere patri
Incipietis; ei quas dixi a funere laudes,
Non reor ingratas vobis quandoque futuras.
Scilicet has tacito volventes pectore, et ipsi
(Ut facitis) cum laude pii vestigia patris
Mirantes cupidique sequi laetique voletis:
Et fratrum vos turba minor, velut aemula, sponte
Suspiciet, vestrosque gradus et iussa sequetur.
Sic magno virtute pares, meritisque parenti,
Unanimes eritis, nulloque abolebitur aevo
Aut Mencingiacae , Rossavae aut gloria gentis.