EPIGRAMMATUM NATHANIS CHYTRAEI, LIBER PRIMUS.

DE NOMINE FRIDERICI II. Regis Daniae , feliciss. et potentiss. [Abbr.: felicissimi et potentissimi]

Sunt tria, rex Friderice , tuum quae nobile nomen
Imperio spondet temporibusque tuis.
Pax, honor, et pleno locuples opulentia cornu,
Est quibus in toto carius orbe nihil.
Macte animo rex arctoi clarissime mundi,
Haec tria fac populis sint diuturna tuis.

Aurea perpetuam praestet concordia pacem
Regno, animo, genti consiliisque tuis.
Hinc virtutis honos, et honestas publica regnet,
Sit pudor, et probitas, sit pietatis amor.
Quin tua cunctarum proventu divite rerum
Fiat et aeternis gens opulenta bonis.
Sic vere optati de nominis omine, dives
Pacis, honoris, opum, rex Fridericus eris.

DE FRIDERICI II. REGIS; ET SOPHIAE REGINAE Daniae , splendidiss. [Abbr.: splendidissimo] in Megapolin adventu.

Dum Varni Roseas cum coniuge navigat undas
Magnanimis maior Rex Fridericus avis;
Varnus ovans, tanti dudum praesagus honoris,
Corniger e fluvio conspiciendus, ait:
Quis novus atque adeo excellens me illuminat hospes?
Quaenam nympha meas aurea sulcat aquas?
Fallor an arctoi rex florentissimus orbis
Compare cum Sophia rex Fridericus adest!
Rex Fridericus adest, Sophia comitante, nec umquam [Orig: unquam]
Intravit nostras clarior hospes aquas.
Non mihi iam Rhenus , plures licet alluat urbes,
Non mihi se turgens conferat Eridanus .

Sed neque dum pompa tali mea flumina fulgent,
Mi iactes reges Tibri vel Arne tuos.
Hic meus, est nostro regum rex optimus aevo,
Et vehitur nostris altera Pallas aquis.

In honorum eorundem.

Vis ipsum spectare Iovem ? vis nosse [Reg: novisse] Minervam ?
En tibi cum Sophia rex Fridericus adest.
Rex aequans bonitate Iovem ; Regina Minervam
Fecundae exsuperans laude pudicitiae.
Felices oculos! felix Megalepolis ! una
Cui lux dat geminos posse videre Deos.

DE ULRICO DUCE Megapolitano in horto Patavino herbarum inspectione se oblectante.

Euganeo nuper cum Dux Ulricus in horto
Plantarum inspiceret germina Phoebus ait:
Cur tu quaeso sacris Princeps carissime Musis
Hac regione mihi conspiciendus ades?
Tune ille Ulricus , proavis qui regibus ortus,
Maenalia procul hinc me regione colis?
Dignaque doctiloquis largiris praemia Musis ,
Et claris Musas qui coluere [Reg: coluerunt] viris?

Salve genis honos patriae, Dux inclite salve,
Tu quoque tu nostro munere clarus eris.
Cumque adeo celebri plantas scruteris in horto,
Et placeant oculis munera nostra tuis:
Fallor an heroes heros imitatus avitos,
Hac quoque laude illis te cupis esse parem!
Huic olim praestans animi invigilabat Achilles ,
Deditus huic Hieron Lysimachusque fuit.
Posteritas hinc grata illos post funera laudat,
Nomen et illorum germina certa ferunt.
Fortunate heros, tu nunc eris alter ab illis,
Quos genere aequiparas, exsuperasque fide.
Perge modo, doctasque libens defende sorores,
Varnus ubi roseas en tibi fundit aquas.
Nomine sic meritoque tuo sine fine manente,
Floridius quovis germine germen eris.

DE BUCEPHALO IN CLYpeo [Orig: Clipeo] Domus Megapolitanae.

Bucephali caput in clypeo [Orig: clipeo] cur inclite monstras?
Cum bove praestanti quid bonitate duci?
Scilicet haec eadem Cimbrorum gloria Brennus
Regna per Italiae prospera signa tulit.
Quin eadem Nestor periturae ad pergama Troiae
Signa habuit praestans mente manuque senex.

Horum utrique animis, et dulcis flumine linguae
Cum par sis, Herulis gloria prima tuis:
Cur eadem non signa tibi Dux optime dentur?
Quae patriae indicium nobilitatis habes.
Macte animo princeps, fortem tua dextera Brennum ,
Nestoreos superet vivida vita dies.

Udalrico Duci Megap. [Abbr.: Megapolitano] Librum herbarium mittit Patavio.

QUAE decerpta tibi Patavino mittimus horto
Germina, dux facili fronte manuque cape.
Plantarum hic poteris vivas cognoscere formas,
Hic poteris oculos pascere ut ante tuos.
Illa quidem viguere [Reg: viguerunt] prius, quando ipse videres
Omnia, nunc arent, tam vigor ille brevis.
At tu si studia haec Musarum dona fovebis,
Ut facis, et nosti [Reg: novisti] munus id esse tuum;
Ambrosiae in morem felix sine fine vigebis,
Nec poterunt laudes tollere fata tuas.

Ad Petrum Victorium de capta Luscinia.

Lusciniam cepisse Lacon captamque necasse [Reg: necavisse]
Fertur, ut hac avidam pelleret ore famem,
At postquam plumis exutam denuo vidit,
Vox tantum es, dixit, praetereaque nihil.

Spartanos haec facta decent, at tu optime Petre
Ductor Athenaei Pieriique chori,
Cum Philomela tuam nuper penetrasset [Reg: penetravisset] arachnen,
Qua tua Romanae proxima villa viae est:
Tu caput innocuae demulcens, libera dixti [Reg: dixisti]
Rursum esto, ob dulces quos canis una modos.
Nec mora diductis manibus laeta evolat illa,
Patronique sui facta fidemque canit.
Attendunt philomelae omnes, totumque per orbem
Dispersae laudes Petre beate tuas
Divulgant, quas nec memori quisquam eximet aevo,
Donec lusciniae, carmina donec erunt.
At tu quisquis avem tam blandam laedere tentas [Orig: temptas] ,
Bubonum in tenebris flebile carmen habe.

Ad Gallum ex Ausonio.

Dicebam tibi Galle , senescimus, effugit aetas,
Utere flore tui, si sapis, ingenii.
Sprevisti: obrepsit non intellecta senectus,
Nec revocare potes qui periere [Reg: perierunt] dies.
Nunc piget, et quereris, quod non aut ista voluntas
Tunc fuit; aut non est nunc vigor ille tibi.

In Quintilium Varum.

Quintilium nostin [Reg: novistine] Varum ? quem maximus ille
Arminius patriae vindex oppressit, an illum
Nosti [Reg: Novisti] , inquam, qualis fuerit? Germania novit
Illa vetus, quae regnantem et nova iussa ferentem,
Et deglubentem indomito quaeque obvia fastu,
Spernentemque hostis tacitas sint pectore viros,
Non tulit, ut mollesque Syri , et Phoenicia pubes,
Imperiis assueti homines, ad iussa parati,
Imbellesque illum tulerant, ibi regna tenentem.
Nam Syriam pauper locupletem ingressus, eandem
Expilando inopem, dives, nudamque reliquit.
Non tulit hoc inquam Germani martius ardor,
Contemni impatiens, et vinci nescius olim.
At dux si tanti fecisset providus hostem;
In Syria quanti congestum fecerat aurum:
Non isti stragem tumuli loquerentur avitam:
Luppia non clades veteres Amasisque referrent.

Aristides.

Pauper Aristides ad censum egressus agendum
Quam fuit egressus pauperior rediit.
Cur igitur subito en factus de paupere dives
Est Varus Syrii praeses avarus agri?
Pauper Aristides patriae fuit utilis uni,
At sibi, non aliis, utilis iste fuit.

In Harpalum.

Qui deglubebat miseros, violabat inermes,
Quaestor erat miseris Harpalus agricolis,
Invisus pueris, senibus, simul atque puellis,
Namque operum exactor vix tolerandus erat.
Subditus huic Damon , vicino saepe Menalcae,
Dicebat querulis talia verba modis,
Finiat o utinam nostros mors certa labores,
Unica nam nobis illa parata quies.
Quin neque post mortis, respondit, fata, Menalcas,
Aeterni requies certa laboris erit:
Nam gravius stygio crucietur ut Harpalus igni,
Ligna ferenda mihi, ligna ferenda tibi.

In Bassarum.

UT lapidem iactore canis sectatur omisso,
Ignibus ut ferulam dat puer innocuam:
Bassarus immodico sic cum se proluit haustu,
Quae placuere [Reg: placuerunt] prius frangere vitra solet.
Vitra nihil meruere [Reg: meruerunt] : tibi tu rectius ipsi
Frange manus, bibulam vel tibi frange gulam.

Domus ampla et splendida

Magna domus, magnos sumptus, magnosque labores
Aedificanda simul, simul et reparanda requirit.
Si pereat; damnum est maius: si splendida duret,
Excitat invidiam stimulis, oculosque malignos

Urit, et exitium domino fert saepe potenti.
Prae reliquis locuples mihi villa Aurelia testis,
Qui sapis ergo tibi, laudatio ingentia tecta,
Exigua incolito: poteris sub limine parvo,
Et gaudens parvisque sodalibus, et lare certo,
Libertate frui, et regum praecurrere reges.

Ad Stertinium obaeratum.

HIC iaceo somni cupidus, pernicibus alis
Ast oculos refugit perfidus ille meos.
Pulvinos mihi quaeso tuos, mihi stragula mitte,
In medios stertis sub quibus ipse dies.
Namque ubi tu tanti dormis bene debitor aeris,
Me dormire etiam non male posse puto.

In Villium.

Villius it totiens [Orig: toties] curto quadrante lavatum,
Et iactat generis nobile stemma sui.
Iactat et acceptam generoso a Caesare laurum,
Mirific‚que [Reg: Mirificeque] sibi se celebrando placet.
Interea famulusque cibis, eget aere crumena,
Non etiam murem quo bene pascat habet.
Quid tibi nobilitas prodest iam stirpis avitae?
Hic honor est, aurum si tibi desit, onus.
Nil mihi cum lauro fulvum si deficit aurum,
Nil mihi cum fama, si toleranda fames.

In Pseudolum.

TE sapere, et cunctis morbis cum laude mederi
Posse putas, quin et Pseudole dicis idem.
Credo equidem, resque ipsa docet, te pellere vitam,
Sic simul et morbus vitaque pulsa fugit.
Egregium vero medicum! tua pharmaca praestant
Mortuus ut nullis post egeat medicis.

In Margam.

Nutricem sese iactat templi atque Lycaei,
Se celebrando sibi garrula Marga placet.
Non equidem nego, nutricis nec nomina Margae
Detraho, sub certa conditione tamen.
Namque etiam est nutrix quae mansum devorat ipsa,
Et pueri sputo labra tenella linit.

In Filium Viti et Vitae.

Vita tibi mater, pater est tibi Vitus, id ipsum
Perpetuo iactas, perpetuo repetis.
Vitalemque isto solum te nomine clamas,
Omina nominibus nam quis inesse neget?
Non nego. sed vitulam potuit quoque Vita creare,
Et patre de Vito nasci etiam vitulus.

In Pseudolum.

Sinceri candoris amans, et candidus ipse,
Ut bonus est, alios sic putat esse bonos.
At niger, et tenebris plenus, fraudisque dolosae,
Ut malus est, omnes sic putata esse malos.
Non tibi, non aliis igitur cum Pseudole credas,
Esse bonus quaeso qua ratione potes?

In Philosophos.

Transibat vicum vendentem tus [Orig: thus] et odores
Rusticus, hic subito concidit exanimis.
Mirantur iuvenes quibus urbis aromata curae,
Unguentisque viri pallida labra linunt.
Nequidquam. riget ille tamen: quem rusticus alter
Aspiciens, morbi gnarus et ingenii,
Sucerdam [Orig: Succerdam] arripuit vico quae forte iacebat,
Arreptamque eius naribus applicuit.
Hinc subito vires animi vitamque recepit,
Tantum apud impuros stercora foeda valent.
Credis ab hoc iuvenes multum differre virosque
Prae libris veterum quis [Reg: quibus] nova quaeque placent?

Boni colendi ut prosint, mali ne noceant.

Qui quaecumque petens laqueata palatia scandit,
Cogitur ille bonis blandus et esse malis.
His equidem, ne quid noceant, quia noxia turba est:
Illis ut solita pro bonitate iuvent.

Romula sic olim non tantum turba Salutem
Cum Scabie saevam sed coluere [Reg: coluerunt] Febrim.

In Polyprattum.

Cum te vel minimum nequeas audire monentem,
Proque aris ineas praelia [Orig: proelia] proque focis,
In dubium si forte aliquis non fictus amicus,
A te facta, tuo motus honore, vocet:
Cum non esse velis sed tantum sanctus haberi:
Et satis esse loqui de pietate putes:
Cum tantum tua cuncta probes, tuaque omnia laudes:
Contemnasque alios, caecus [Orig: coecus] amore tui:
Propria cum plenis recites encomia buccis:
Paedoremque [Orig: Pedoremque] tuum punica mala putes:
Cum faciles pandas assentatoribus aures:
Et mala virtutum nomine facta tegas:
Qua quaeso ratione aliquis tua facta probarit?
Quomodo non mendax laudibus illa vehet?
Si Christo placet ille, sibi qui displicet ipsi,
Sique odit mitis corda superba Deus:
Qua ratione etiam Christo ventose placebis,
Usque adeo placeas cum Polypratte tibi?

In Ennium et ipsius Simiam.

NIL nisi virtutem patulo crepat Ennius ore,
Nil nisi virtutem simius iste crepat.
Quin culices audit tussire, et crescere gramen,
Usque sagax adeo sensus inest animo.

Interea invigilare mero, contemnere sacra,
Cumque Deo leges esse putare nihil,
Scortari, nugari, alios suspendere naso,
Et crepitus proprios esse putare rosas,
Haec sequitur virtus praecepta, haec gloria certa est,
Hinc adeo dociles aspice discipulos.
Cum fatuo grege nil toto te vanius orbe est,
Dum facienda mones, et fugienda facis.

In Galbam.

Movisti quoties turbas, hoc ebrius egi
Dicis, et ut veniam dem tibi Galba rogas.
Nocte suburanas adiisti, hoc ebrius egi
Dicis, et ut veniam dem tibi Galba rogas.
Officium est quoties neglectum, hoc ebrius egi
Dicis, et excusas crimina criminibus.
Quin pudeat dignum baculo caput, improbe Galba ,
Criminibusne tegi crimina posse putas?
Ebrius es gemina dignus me iudice poena,
Sobrius hanc nullo te redimente lues.

In Barrum.

IN templo, mensa, et ludo, vis primo haberi,
Deque loco rixas saepe priore moves.
Fallor an in caelo, quo vix perveneris umquam [Orig: unquam] ,
Barre voles ipso celsior esse Iove .

In Iuvenes manicatos.

Cur bovis a cubitis iuvenum palearia pendent?
Cur referunt manicae guttur Onocrotali?
Quisque sinu fatuum circumfert: optimus ille est
Qui ne promineat dissimulare potest.
Hinc videas stolidam manicas extendere turbam,
Commodior fatuis ut locus esse queat.

In Gastricium.

Illud mhde\n a)/gan , si quem bene nosse [Reg: novisse] fatemur,
Hunc ego Gastricium protinus esse puto.
Nam curtum curtis obolis mutare trientem,
Aedituo in templis circumeunte solet:
Ne nimio fortasse stipem gravet aere rogantes,
En urbs munificum Gastriciana tuum.

De Trapula suspenso.

Trapula qui totiens [Orig: toties] mendacia dixit, et ausus
Est totiens [Orig: toties] furtis contemerare manum,
Quid faciat quaeris? lavat illum Iuppiter [Orig: Iupiter] imbre,
Expositum radiis ungit Apollo suis.

In Fabianum.

Stultorum dicis regem, Fabiane , ministrum
Esse tuum, quod sit tardior ingenio:
O te infelicem, siquidem modo vera profaris!
O iterum servi maxima regna tui!

Stultorem rex, immenso dominatur in orbe,
Et metues famuli tu quoque sceptra tui.

De Paeto.

Paetus adulterii uxorem convincere certus,
Signa viri cultro sustulit ipse sibi,
Ut si iterum pareret, cert• [Reg: certo] , sine iudice, scire
Posset, eam certi criminis esse ream.

De Phrenetico et Medico.

Aegroti capitis iuveni clystera [Orig: clistera] ferebat
Callidus herbarum cognitione senex.
Aeger ad hunc, num stulte tuum delirat acumen,
Qui medicum minime convenienter agis?
Quando caput cerebrumque mihi curare volebas,
Cur parti adversae pharmaca quaeso paras?
Nec mora praeripiens medico clystera [Orig: clistera] trementi,
Illinit hunc capiti temporibusque suis.
Hic dolet, huic inquit parti medicina paranda est,
Quid mihi cum nugis o medicelle tuis.

In Moscum pseudochristianum.

Assidue cur bella gerat, cur fulminet armis
Moscus, et ulterius castra pedemque locet
Miramur causas? haec est. non incitat ullus
Relligionis eum, sed regionis amor.

In Cistophorum.

Nomine Christophori gaudes, Christumque subinde
Ingeminas rebus spemque ducemque tuis.

Sed tamen in loculis animus cistaque moratur,
Assidue hanc tecum sis ubicumque trahis.
Sic ego cum Christum iactas, intelligo cistam,
Et modo Christophorus fit mihi Cistophorus.

In Lurconem scabiosum.

CUR totiens [Orig: toties] tumido tibi pustula putris in ore
Nascantur, mirans, scire subinde cupis.
Vis dicam? ore voras nimium, nimiumque bibendo,
Exitium cerebro ventriculoque paras.
Ergo nec immerito scabioso plecteris ore,
Membraque supplicium, quae meruere [Reg: meruerunt] , ferunt.

In Lesbiam et Cordiam.

CUR adeo tua displiceat mihi Lesbia quaeris?
Plus placet illa sibi, non placet ergo mihi.
Idem cur adeo placeat mihi Cordia quaeris?
Non placet illa sibi, plus placet ergo mihi.

In Luciferum.

Lucifer egregie si se putat omnia scire,
Cur nescit fatuum se miser esse rudem?
Hoc unum ignorans, non se scire omnia dicat,
Ille sapit qui se scit bene scire nihil.

Anima Foetida.

AD cenam [Orig: coenam] me saepe vocas, ad prandia saepe,
Et me saepe tuum limen adire iubes:
Non venio. quae causa rogas? Non prandia vito,
Non aedes, animae stercora vito tuae.

In Doxosophum.

Doxosophus nuper quidam me forte rogavit,
Barba priorne viro posteriorve foret?
Huic ego: barba viro prior exstitit [Orig: extitit] horrida dixi,
Nam post barbigeras conditus ille capras.

Vinum. Aqua.

Quid mihi vim vini quid Bacchi robora laudas,
Roboris et lymphas dicis habere nihil?
Circumagens celeresque rotas, lapidemque molarem,
Est equidem forti fortior unda mero.

In Lentulum.

Lentule te mecum iactas vixisse tot annos,
Intentum studiis, sed didicisse nihil.
An fueris studiis intentus nescio: dicent
Hoc aliis mores ingeniumque tuum.
Me vero immeritum posthac ut laedere cesses,
Hoc simile a nobis convenienter habe.
Ut non omnis ager profert cum foenore [Orig: fenore] fructum,
Hunc licet agricolae sedula dextra colat:
Haud secus ingenium fidi non omne magistri
Reddere frugiferum cura laborque potest.

In Euclionem maledicum.

UT tibi sunt putridi scabra rubigine dentes,
Sic video dentes carminis esse tui.

Ipse quidem mordere cupis, sed robora desunt,
En faciunt dentes vulnera nulla tui.
Ergo quid allatras alios? te mente caninae
Et rabie ostendas ut tamen esse canem.

De Turture et Passerculo.

Turturis induerat plumas passerculus, hic se
Compare privatum turturibus queritur.
Lugubresque sonos sterili decantat in ulmo,
Ut fore se viduum tempus in omne probet.
Vix abiere [Reg: abierunt] dies aliquot, natura recurrit,
Lascivoque salax turtur amore calet.
Mentitus turtur, plumis non corde pudicus,
Fabula turturibus passeribusque fuit.

In Polytropum.

Silvestres asinos caelo ridente sereno
Tristari et questus edere rumor ait.
Lascivire autem saltu, et gaudere vicissim,
Per nebulas pluviis si cadat imber aquis.
Tu quoque laetitiam cum publica gaudia poscunt,
Tristis et in tetrica veste severus ades.
Laetior es contra nitidaque in veste superbus,
Flebile cum cunctis tempus adesse vides.
Si tibi cum stolido mens est communis onagro,
Quis nam silvestrem te neget esse asinum?

In Rubrium.

TU fidum esse negas Rubrium; fidissimus ille
Sed tamen arbitrio creditur esse meo:
Nam barba rutilisque comis cavet ipse videnti,
Et sibi, ne pereas, derogat ipse fidem.

In Chremylum.

RUGOsam fastidit anum rugosior ipse
Chremylus, et queritur fata sinistra tori.
Virgineasque comas laudat, ridetque puellis,
Nescius opprobrio talibus esse senem.
Chremyle, si sapis, o vetulam non sperne vietam,
Faex [Orig: Fex] illi placeat, qui bona vina bibit.

Phaethon [Orig: Phaeton] .

HEI quanto infelix Phaethon [Orig: Phaeton] felicior essem,
Si non tacta mihi lora paterna forent.
Qui petit alta cadit, propria tu in pelle quiesce,
Contentus modico qui tenet ima manet.

Turca.

Cottidie [Orig: Quotidie] cur Turca Istri vicinior oris
Advolat? et nemo qui remoretur adest?
Pro patria patinas curat, pro limite limen,
Pro re communi quisque studet propriae.
Sic sensim patriae et patinae, et cum limite limen,
Et cum privatis publica cuncta ruent.

De Tiraquello.

Probra Tiraquello ingeminant, doctoque bonoque,
Nam quod omnigena cognitione fuit,
Spiritibus tribuunt divisque penatibus illud,
Quorum opera hunc usum subsidioque volunt.
Ast aures praebere mihi si vera loquenti
Non grave sit, qui sint hi tibi dico lares.
Sobrietas, labor assiduus, parcissima cura
Temporis, haec doctum numina trina creant.

Bonus Liber.

UT brevis est melior sublimi gemma colosso,
Non gravitate quidem sed bonitate placens:
Egregios sic arte libros non mole probamus,
Et superat grandem saepe epigramma librum.

De nomine Maxaemiliani II. Imp. [Abbr.: ?] Augustii.

Quis gentem Fabiam , Quintus quam Maximus ille
Cunctando fecit maximam:
Quis gentem Aemiliam [Orig: Aemyliam] , Aemilii [Orig: Aemylii] quis nomina Pauli
Nescit, viri integerrimi?
Scilicet Ausonias inter, dum Roma vigeret,
Locum hae tenuere [Reg: tenuerunt] principem.
Quid divine tuo dicam de nomine Caesar?
Quod gentem utramque denotat:

Maximus Aemilius [Orig: Aemylius] Maxaemiliane [Orig: Maxaemyliane] vocaris,
Fabium quod illum Maximum,
Et simul Aemylium [Orig: Aemilium] virtute animoque fideque
Verisque vincas laudibus.
Sis felix divine heros, regesque nepotes
Diu superstes aspice.
Quodque facis, cumula meritis ingentibus orbem,
Ter optimus, ter maximus.

Ex graeco Simonidis epitaphium Archedices.

Hippias illa, suo, Graecorum principis, aevo
Archedice his tegitur, filia, pulveribus.
Quae soror, et mater, coniunx et filia regum,
Non tamen elata mente proterva fuit.

In eos qui coemeteria [Orig: coemiteria] a porcis vastari patiuntur.

CUR sacra defunctis foedos haec area porcos
Pascit, et hoc animo cur patiente ferum?
Credo equidem sine fine avidas gens rustica porcas
Cum voret, illarum porcus hic ultor adest.
Porcus edax, qui tot botulos, farcimina, pernas
Vindicat, ut poenam mortua membra luant.
Si sapis abstineas petasone et carne suilla,
Ne rostro hic moriens effodiare suis.

Hermanno Viccio.

Viccius Aonidum cultor, Phoebique satelles,
Et Musis fuerat Phoebo et carissimus ipsi.
Invidet hunc illi Venus , et compellat amorem:
I puer, hunc iuvenem tacitis mihi fige sagittis,
Ut Phoebi oblitus posthac mea iussa sequatur.
It, redit, et fixum narrat. Venus aurea ridet,
Defecisse putans iuvenem: sed tu acriter insta,
Et Musas coniunge novo studiosus amori,
Victricem ut vincas Venerem , ulciscaris Amores ,
Et tua vel sero numquam [Orig: nunquam] laus concidat aevo.

In reditum H. [Abbr.: Henrici] Brucaei.

Gaudete o Veneres , nudi gaudete Lepores,
Gaudete o Roseae pulpita docta scholae.
En iterum Brucaeus adest, quem Belgia tellus
Hactenus et longae detinuere [Reg: detinuerunt] morae.
Hei nimium longae. interea Musaeque canorae,
Et ludi, et suaves conticuere [Reg: conticuerunt] ioci.
Interea Herodotus , Xenophon apis attica, cessat,
Flaccus , Thucydides , Hippocratesque silent.
Nunc illis sua vita redit, pulsisque tenebris
Splendidius soles te redeunte nitent.
Salve care meis imo carissime Musis ,
Brucaee Aonii gloria magna chori.
Te salvo mihi cara salus: longo ergo superstes
Tempore, Chironis saecula vince senis.

Neve iterum Flandros olim Batavosque revisas,
Nectat amor collo vincula grata tuo.

In imaginem Io. [Abbr.: ?] Engelstedii.

Impleram [Reg: Impleveram] decimum quater Engelstedius annum,
Corpore cum tali conspiciendus eram.
Patria quando meae secreta negotia curae
Crederet, arctoae prima corona plagae.
Christe meos quidquid posthac accedet ad annos,
Fac patriae et laudi serviat omne tuae.

In historiam I. [Abbr.: ?] Sleidani .

Non paucis Sleidane libris dum praelia [Orig: proelia] regum
Gestaque pro vera relligione doces:
Nobile nomen habet virtus pietatis alumna,
Atque hanc ex animo qui coluere [Reg: coluerunt] duces.
Uritur impietas, vultum suffusa rubore,
Tot cupiens fraudes tot latuisse dolos.
Nequidquam. neque enim rerum pulcherrima virtus,
Nec scelera aeternum tecta latere queunt:
Fama volat, totumque implet clamoribus orbem,
Durat et in seros viva recensque dies.
Cui vitam ut tribuis; vitam sic nactus ab illa,
Hoc opere aeternum tu quoque nomen habes.

De Hieronyma Columnia femina lectissima.

Unica mens aliis et vates contigit unus,
Vix potuit vates unus habere duos.

At tibi diversae cum dia Columnia mentes,
Contigeritque ori vox variata tuo:
Quid mirum est uni totidem contingere vates?
Ipsa etiam celebres quos celebrata facis?

De eadem.

Oris honore Venus , thalamis et stemmate Iuno ,
Arte praeit reliquas casta Minerva Deas.
Sed tu fatidicis sacrata Columnia Musis ,
Singula sint illis cum data, cuncta tibi:
Cur non una trium titulo sis clara Dearum?
Stirpe, animo, facie: Iuno , Minerva Venus .

In Barbatulum.

Magna petis, caeloque tuus se spiritus aequat,
Ut capiat fastus vix schola tota tuos.
Magna etiam loqueris, magnos tibi sumis honores,
Quos tibi non homines nec Deus ipse dedit:
Quem Deus extollit, bene tollitur: at simul ipsum
Te tolles, manibus stulte premere Die.

De Poematis Henrici Husani. I.C. [Abbr.: ?]

Viderat Husani nuper cum carmina Clio ,
Aemula carminibus Vida diserte tuis:
Mirata ingenium, fecundae et flumina venae
Conticuit primum, mox stupefacta refert.
Usque adeo hic callens Romani aenigmata Iuris,
Qui potuit sacris invigilare libris?

Aut cui Teutonicae tanta est facundia linguae,
Excoluit Latias quomodo quaeso Deas?
Huic Phoebus : mirari equidem iam desine Clio ,
Vix alia fieri quod ratione potest.
Nam cuius voluit fidei committere princeps
Heruleus sceptri iura decusque sui:
Non modo consilio, verum et pietate decebat
Ingeniique alios vincere flore sui.

In Alexandrum Magnum.

Magnus Alexander parvum si credidit orbem,
Quem sibi pugnacis subdidit ense manus:
An non pro magno minimum se iure vocasset [Reg: vocavisset] ?
Orbe etenim parvo quomodo magnus erat?

In Labronem.

Ne minus aut nimium te laudem Labro rogasti [Reg: rogavisti] ,
Laudari nimium quod grave, turpe minus.
Hoc ego sed medium cum me vix posse putarem
Tangere, nec laudo te, neque culpo. Vale.

Stella Aurea.

Quamprimum emicuit roseo stella aurea Varno
Orta procul Gothicis aurea stella iugis:
Ex templo insolita micuit Venus aurea luce,
Ceteraque insolitum signa dedere [Reg: dederunt] iubar.
Scilicet hac stella caeli quoque sidera gaudent,
Ridet ab aetherio Iuppiter [Orig: Iupiter] ipse polo.

Aera nam veluti rutilante hic lumine complet;
Sic eadem meritis regna propinqua suis.

Ioanni Cratoni consiliario et archiatro Caesareo.

CUM sacer Augustus Romani sceptra teneret
Imperii, medica maximus arte fuit
Illustris Craterus : nunc maximus Aemilianus [Orig: Aemylianus]
Sceptra eadem simili dum bonitate gerit,
Est Crato , consiliis magnam qui Caesaris aulam
Adiuvat, et morbos eminus esse iubet.
Sis felix Crato , quin Cratero felicior ipso,
Et multum Augusto temporis adde tuo.
Vivat ut incolumis, serosque in regna nepotes
Collocet, et Turcae sceptra subacta premat.
Si pulchrum est, tot regna uni se credere regi,
Cui regis vita est credita, quantus erit?

In Lunas Iacobi Monavii.

Omnia dum tenebras dum noctem cuncta minantur,
Barbariesque novis viribus aucta redit:
Tu mihi praecipuos inter memorande Monavi ,
Sedulus hanc contra fortia bella moves.
Et Sophiam sanctamque Themin defendis et ornas,
Depromens doctos qui latuere [Reg: latuerunt] libros.

Ergo e nocturnis argentea Luna tenebris
Ut paene obscurans astra minora nitet:
Sic virtus nomenque tuum quandoque nitebunt,
Denotat id clypei [Orig: clipei] candida luna tui.

In Nacam.

CUR totiens [Orig: toties] iam scripta iterat, chartamque nitentem
Inquinat, usque adeo cur sibi Naca placet?
Scribendi cacoethes habet, quare undique plures
Stultitiae testes expetit esse suae.

In eundem.

Sordet Aristoteles , sordet tibi magnus Homerus ,
Sordet item magno cum Cicerone Maro .
At sapiunt mir‚que [Reg: mireque] probas quos tempore nostro
Evomit insulsos gens asinina libros.
Non mirum est: homini rosa quod pulcherrima praestat,
Praestat idem cenum [Orig: coenum] spurcitiesque [Reg: spurciciesque] sui.

Ad Bartholomaeum Clingium Academiae Rostochiensis tum Rectorem.

Acciperet quando sceptrum regale Darius ,
Indicio ante alios mane frementis equi:
Mox fragor et tonitru caelo sine nube sereno
Inclita laetitiae signa dedere [Reg: dederunt] suae.
Nunc quoque sceptra Scholae tibi laudatissime Clingi
Cum daret unita Musicus ordo manu:

Infremuit sudum tonitruque et fulgure caelum,
Unde tibi recte tradita sceptra patet.
O dilecte Deo, cuius favet aether honori!
O mihi sinceri fratris amande loco.
Sis felix, et vive diu , rectoris olympi
Munere, clementi qui tua sceptra manu
Dirigat, ut Varni Schola te rectore iuventae
Floreat, et faustos sentiat ire dies.
Te rectore malos ut debita poena sequatur,
Te rectore boni praemia certa ferant.

De Laurea et nobilitate Georgii Fabricii.

Fabricio lauri meritissima germina Caesar
Cum generis dederat nobilitate sui:
Hoc Deus ut vidit, maiori hic dignus honore est,
Quam quibus in mundo condecorantur, ait.
Nec mora: caelestes illum conscendere sedes
Iussit, et angelicis plectra ciere modis.
Conspicuamque inter vates gestare coronam,
Et vera aeternum nobilitate frui.

In Furium.

DIC mihi cur plenis totiens [Orig: toties] convicia buccis
Evomit, et totis cur maledicta libris
Ingeminat Furius? cur multi imitantur eundem,
Quis [Reg: Quibus] nisi rixosum nil placuisse potest?

Nil Furio est, male ni scribat, quod scribere possit,
Nec tibi quod dicat, ni maledicat, habet.

In Fannium Bibulum.

DUM vitam incolumem potando precatur amicis,
Dum patris et sponsae nomina saepe bibit;
Fannius insano similis, pallensque tremensque
Concidit, ut vitae spes quoque nulla foret.
Ridiculus! qui multa bibens nec profuit illis,
Et sibi paene fuit causa pudenda necis.

In Nomenclatorem Hadriani Iunii ad Georgium Hanium.

Parvulus hic liber est chartae si pondera spectes.
Si res; immenso maius in orbe nihil.
Vix etenim quidquam formosi machina mundi
Continet amplexu vasta patensque suo.
Quod non legitime quaerentibus indicet ille,
Hunc tibi do studii motus amore tui.
Quid mihi reddendum quaeris? disce ista libenter,
Hoc ego vel summi muneris instar amo.

In Avaros.

Semper eget locuples congesto pauper in auro,
Utilis et nulli ni moriatur erit.
Hinc tenuis tenuem pascit: qui dives egenum
Sublevet, hoc duro tempore nemo fere est.

Recte igitur dictum: quando mendicus egeno
Munera dat, caeli ridet in arce Deus.

In Hannam Morosopham.

Hanna sapis nimium, nimium sapis Hanna , mariti
Est sapere, huic mulier discat habere fidem.

Tityrus.

Tityrus exhaustum tum demum claudit ovile,
Cum lupus amissas dilaniavit oves.
Infelix ovium custos! meliusne fuisset
Principio incolumi claudere septa grege?

In Grammatellum.

Grammaticus vis esse bonus, vis esse disertus,
Dictaque mordaci dente soloeca notas.
Dente notas alios, ipsum te negligis, urbem
Pro muris cinctam muribus esse canens.
Infortunatam quam tu muniveris urbem!
Mures si muris aequiparare voles.

Lagenae submersae.

Saepe mero turgens, spumanti et plena falerno
Hic in Cocretico fonte lagena cubo,
Quaeque ministra prius Cereris Bacchique vocabar,
Nympharum madida nunc gemo tunsa manu:
Scilicet ut quo me totiens [Orig: toties] sum passa repleri
Sobria nunc demum temperet unda merum.
At tibi si quae cura mei, miserere iacentis,
Quae tibi plena mero non odiosa fui.

Sed nil praeteritos curas ingrate labores,
Deserta in gelidis ergo necabor aquis.

Aviculae blandissimae.

Hic tibi pro cavea tumulus mea surgit acanthis,
Parva, sed argutos fingere docta sonos.
Tu mihi cara quidem volucris, tu blanda fuisti,
Gutture processit nil nisi dulce tuo.
Sed tamen asperius si te quis forte teneret,
Hunc iterum rostro pungere cura fuit.
Sic minimo sua bilis inest: sic spicula melli,
Floribus et morsum sedula miscet apis.
Parva quiesce tamen, mea parva quiesce volucris,
Certatim volucres ad tua busta volent.
Exsequiasque canant: violae nascantur ibidem:
Et rosa te foliis contegat orta suis.
Est eadem natura rosae, blandissima visu
Floret, et ambrosio replet odore locum.
Sed tamen et spinis carpentem pungit acutis,
Ut subito laesas retrahat ille manus.
Sic mala iuncta bonis. blandae tibi gratia vocis,
Spicula sed rostri dura fuere [Reg: fuerunt] tui.
Non ita dura tamen, quin vox tua dulcior esset.
Ergo mihi multum saepe gemenda, vale.

Christoph. [Abbr.: ?] Philippo Zoto.

Complures oculos Xenophon apis attica Cyro
Dixit, et innumeras regibus esse manus.

Sic procul Arctoum dum Zote moraris ad axem,
Caesaris et curas regia iussa tui:
Cur oculum dextramque negem te Caesaris esse?
Cur non perpetua te pietate colam?
Quod facio, faciamque adeo dum vita manebit,
Testis erit studii missa pagella mei.
Haec tibi serpentes vero pro numine cultos,
Et referet caeso sacra peracta capro.
Quae quia credibile est multis ignota tuorum,
En tibi sunt lectis hic renovata typis.
Parva equidem fateor: sed tanti haec parva patroni
Nomine non dubitem magna futura, vale.

Epitaphium noctuae.

Illa ego noctis avis credentes docta volucres
Fallere, sub viridi caespite tecta cubo:
Aspectu monstrosa quidem, sed callida fraude,
Et domino variis utilis esse dolis.
Scilicet agrestes animos, educta benigne,
Exueram, illius pasta subinde manu.
Ergo amitis nunc summa peto, nunc mobilis inde
Desilio, variis insidiorque modis.
Dum magnum nunc tollo caput, nunc corpore toto
Contrahor, atque oculos torqueo terribiles.
Interea volucres omni me ex parte salutant,
Miratae tenebras linquere noctis avem.

Quas simul occulto paulatim haerescere visco
Aspiceres, captas et sua fata queri.
Nunc eadem me fata premunt: quid profuit olim
Alitibus variis damna creasse [Reg: creavisse] dolis?
Cui sacra sum Pallas miserae quid profuit? ipsa
Cum nequeat saevas Parcae inhibere manus.
Quid tenebris et nocte tegi mihi profuit atra?
Quando vel in tenebris mors obeunda fuit.
Disce meo exemplo, dominos vitare dolosos,
Et numquam [Orig: nunquam] innocuis fraude nocere. Vale.

In Iberum [Orig: Hiberum] .

Belgarum in coenis [Orig: cenis] admirabatur Iberus [Orig: Hiberus]
Delicias, artem, pocula, vitra, merum.
Ergo unde ingenia atque artes regionibus istis
Sint, ubi mos vinis invigilare, rogat.
Huic Belga : ingenium exacuens et nobile vinum
Nos bibimus: fatuae potor Iberus [Orig: Hiberus] aquae est.
Non artes mirare igitur, non mentis acumen,
Sunt ubi caelifluo pocula plena mero.
Non mirare tuam stupido cum pectore mentem,
Quod bibis, id tecum bos asinusque bibunt.

In Polyphemum.

Potor aquae es, panemque domi parcissimus atrum,
Ex iure hesterno trux Polypheme voras.

At si quando sedes aliena ad prandia fucus,
Largus es, et lauto praebibis ore merum.
Importune alios etiam clamoribus urges,
Utque bibant fastu, voce, minisque iubes.
De proprio largire mero Polypheme , domique
Prandens vel ventrem rumpe bibendo tuum.

Doctor: Auditor.

Nemo docere potest, nisi sit qui praebeat aurem:
Et nisi quis doceat; discere nemo potest.
Excitat auditor studium, doctorque fidelis,
Frigente alterius friget uterque fide.

Lectori.

SI quis forte putet nostro se carmine pungi,
Agnoscens maculas conscius ipse suas:
Det veniam melior: licuit semperque licebit
Parcere personis dicere de vitiis.