March 2004 Ruediger Niehl
new TEI header; typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check. Please note that texts from this anthology do not provide reliable copies of the original editions.

GASPARIS CONRADI Dn. IOHAN-CHRISTIANO DUCI Lignicens. et Bregens.

Ex Academiis et peregrinationibus feliciter reverso.

O Quo te excipiam, Dux Illustrissime. dono?
Quae reducive dabo vota secunda tibi?
Saluus et incolumis nostris es redditus oris:
Plansus ô ad caelum non peritura eas!
Vota dabunt Ligii sua, vota dabuntque Bregei,
Et tua quos vero tangit amore Salus.
Ipse ego te tenui excipio, Dux Inclute, Musâ
Quae Ducis Argolici nobili cantat iter.
Hac operâ in vestro fuit haec operosa Bregeo,


page 997

Vati ubi danda forent Laurea serta novo.
O leni vultu munus levidense capesse!
Pieriisque fave, Dux bone, porro meis.
Sic faveat Tibi dia Salus, sic dia Pronaa
Atque gubernaclis det pia fata tuis.
Infula fluctisono circum vallata profundo.
Sta bat opum dives, quam Colchida nomine dicunt,
Aeetae Regis late locus: insula praegnans
Arboribus, Marti lucum dabat atque filentes,
Quum quoque per caeli summum Sol curreret, umbras.
Huc, saevae fugiens odium crudele novercae,
Vectus in auratae peravaram vellere Fontum
Phryxus Quis, saluus matrisque, marisque pericla
Fugit, et instantes effugit mortis agones.
Hic daret ut Superis pro tantâ grata salute,
Sacrificis flammis artûs adolevit opimos
Arietis aurati, pretiosaque Martis in umbrâ
Vellera, praesentis monumentum insigne pericli
Liquit, et in medio suspendit ab arbore Luco.
Pelles at haec fuluo mire speciosa meta lo,
Ne spolium fieret peregrino forte Tyranno,
[Nempe soporiferae per longa silentia noctis
Visio Soligenae sic alto dixerat ore:
Tunc tibi finis erit, Colchorum maxime Rector,
Quum sacra fatidico rapientur Vellera Luco.]
Aeetes multis precibus Solique Parenti,
Gradivoque Duci commendat, et insuper addit
Aeripedes Tauros spirantes naribus ignem.
Quin et Caucaseo collapsum monte Draconem,
Non sine DIs Superis, caudaque comaque tremendum,
Pervigilem statuit, qui per noctesque, diesque
Horrendum stridens auratae munera Pellis
Seruet et insidias solerterabarceat omnes.
Interea Aesonides. Pelia monitore, Pelasgam,
Conscribitque Manum, clypeosque acquirit et arma,


page 998, image: delb0998

Queîs opus, ut pecoris Nephelaei Vellera Graiae
Reddat humo, spolioque domum contendat opimo.
At dum solicitus, quaenam via ducat ad oram
Col hidos, en cin ctum videt undique et undique Lucum
Fluctibus horrisonis; nec se quis Daedalus obfert,
Remigio alarum doceat qui tollere corpus,
Et levibus pennis medias ductare perauras.
Quin Aries deerat, quo vectus Portitor Helles
Colchidos in mediis tuto requieverat aruis,
Dum properi fugeret manifesta pericula lethi.
Scilicet undisecis mare puppibus ante vacarat
Caeruleum, nec vei prius nec senserat umquam
Vel validos remos, vel clavos anchorae aduncos.
Non tamen ille animum mutat; sed certus eundi,
Nunc huc, nunc illuc multâ tatione recurrit,
Si qua operis tanti domito via surgere Ponto
Forte queat: sie vis animum sic viva perurit
Gloria. et exsurgens transuecto e Vellere fama.
Ille sed a sociâ Iunone, et Pallade doctus
Armisonâ navi faciun dae incumbit et omnes
Pectoris huc sensus flectit qua fabricet arte,
Qua forma, quae ligna operi sint commoda tanto.
Nec mora. Palladium sociis comitantibus orsum
Adgreditur, silvamque petit, pinosque praealtas,
Quae dent formandis potiores navibus usus.
Omnibus idem animus, labor omnibus incumbat idem
Robora fulgenti decussat hic alta securi:
Iste comas tundit ramos secat ille fluentes:
Pars cuneis findit serra pars scindit acuta:
Formandis alios, iungendisque occupat ardor
Asseribus: reliquos tamen inter providus Argus
Componit laterique latus, trabibusque coarctans
Fortiter iliceis, proramque figurat aduncam,
Et puppim, clavisque sagax componit acutis
Omnia, Nariciasque pices, lentumque bitumen


page 999

Commiscens, ad mollicremum conglutinat ignem.
Inquirunt alii formandis brachia remis;
Veliferoque alii lignum durabile malo.
Anchora solicitat reliquos incurua rudensque:
Et quae praeterea suscepto forte labori
Expediant, studio non deside quilibet urget.
Talia dum fiunt, Iovis aliger ecce per auras
Advolitans, teneram validis gerit unguibus agnam,
Et super Aegaei citus effugit aequora Ponti.
Augurium felix agnoscit et arripit Ortus
Aesone, et ô Socii cito tollite, mergite ponto,
Laetus ait, celerem que ratem, sociumque fideles,
Omine firmati, mecum tentate laborem.
Dixerat: heic alacres Minyae data iussa capessunt,
Et pup pim subeunt humeris, ac poplite tento
Laeti procedunt vasta sub mole, fretoque
Submittunt Divae mirandum opus Armipotentis
Interea cithara Rhodopaeius insonat Orphus,
Atque animos Sociis addens pia fata precatur.
At pius Aesonides aras onerare Deorum
Occipit, et primos Neptuno soluit honores,
Dein Glauco, dein Hippotadae, Zephyrisque benignis;
Et sacra ventoso fundens operosa profundo,
Pronus ait: Qui caerulei spumantia ponti
Regna quatis, Neptune, fave, tumidumque per aequo:
Ire vias finito: Vosque ô, vos cetera aquarum
Numina, si licitum precor, exaudite petentem,
Et placidis dubiam velisque fretisque carinam
Ducite, lucratoque reducite Vellere onustam.
Tu quoque Iuno, tuum nobis placato Maritum;
Tuque tuam, Iove Nata ratem defende tuoque,
Quae petimus, templo suspensa merere trophea.
Haec ait Hamenus; contra sic incipit Idmon,
Idmon, qui sa cris praedicere quibat ab extis:
Ibitis ô Socii! laetique redibitis: at vos


page 1000, image: delb1000

Heu quam dura manent! quam multis plena periclis
Suscipitis tentata! Deus tamen omine dextro
Annuit, et vestro spondet bona fata labori.
Dlxerat: Aesconides monitis accensus, avara
Nil freta, nil hostes, nil mille pericula curat;
Sed cupido exsultans animo, decurrere coeptum
Quaerititer, Sociosque monet sua quisque capessan:
Munia et in dubiis forti sint pectore rebus
Ac prior infidam Peliae contendit in Aulam,
Fata precaturus longaeva, Valeque daturus.
Hinc matrem Alcimeden submissa voce salutat,
Cretherdenque Patrem, quosque alto a sanguine iunctos
Norat: idem Socii faciunt, matresque gementes,
Et graviter tota perculsos mente salutant
Heu maestos Patres sic se dolor intus amorque
Vi multa exercent iam nunc retinere volentes,
Mittere iam rursum malefida ad Colchidos arua
Delectam Patriaeque Manum, Natosque virentes.
Interea tuba laeta sua dat tertia voce
Classica conscriptosque ciet, navalique arma
Ferre iubet: Dux ipse prior Phareus Iason
Advolet, et plena Socios sic voce lacessens
Laetus ait: venit hora, Viri, venit ultima quae nos
Ire iubet, pelagusque citum tranare, manuque
Demere Phtyxaeam sacra ta ex Arbore Pellem.
Vix ita finierat: sociis en undique telis
Concurrunt Minyae, iussisque intendere mentes
Officiis satagunt: remos capit iste potentes;
Transtra per ille volat: celso illi cornua malo
Expediunt: Tiphyae clavum tenet, et duce caelo
Aequoreo tentat navim protrudere cursu.
Argus at excipiens curam ratis, impiger omnes
Perlustrat partes, si rimula forte supersit,
Vel pice clausurus, fluidaeve liquamine cerae.
His ita dispositis, medios stans inter lason


page 1001

Vota Deo repetit: monitu dein urget amico
Dulce sodalitium, Patrio ut retinacula soluant
Littore, et instantes remis, velisque, Pelasgum
Commitrant opus Oceano: venit Aeolus ingens,
Flaccidaque immissis distendit carbasa ventis,
Et pariter navem propulsat: Graia iuventa
Instat ovans, magnoque polum clamore fatigans,
Terra vale, vale terra parens, geminatque cietque
Dulcisonos animo plausus, et iubila fundit.
At miserae matres stantes in littore, contra
Multa gemunt et vela oculis percussaque Phoebo
Scuta legunt galeasque, quo usque reclivius aequor
Arbore, et evectum propior spectantibusaer
Navigium concedit, et aequore monstrat in alto.
At freia per Minyae Pegasaeâ puppe volantes
Miratur Neyeus, Nymphae mirantur, et ipsa
Monstra salo, stupidaque harent novitate laborum.
Rector at astripotens, caeli qui temperat axem,
Coepta tuens, laetatut, et ô nî Vertice nostro
Nata suis haec consiliis prior orsa tulisset,
Vix foret, ut Colohos peregrinus victor adiret.
Interea molli Zephyro ratis acta pelasga
Infinditque salum valido squmamque tridente
Euomit, et sulcos non segnis dinidit altos.
Ac prius aequoream feli ci numine Lemnon
Tuta petit, Vulcanus ubi cum murmure flammas
Excit, et ignito ferrum carbone resoluens
Arma Diis parat aetheriis adiutus amicis,
Et Bronte, et Sterope, nudoque Pyragmone membra.
Substitit Aesonides, ieiunia vincere certus
Prima famis, seu ventris erant seu mentis. amore
Scilicet Hipsiples Reginae tactus, in una
Haeret et eloquio mediatae tempora noctis
Exsuperans, pariles persentit in igne favillas,
Longius at residem Tyrinthius admonet Heros.


page 1002, image: delb1002

Adque citas vocat acer aquas Sociosque Ducemque
Auo cat a viduo regnoque, toroque Pelasgum.
Ille novis monitisaccensus, ad ostia ponti,
Non secus ac bellatorequus, quem calaracutum
Incitet accurrens Tiphynque, Argismque ministros
Poscit. et Oceano remosac vela parari
Demandat, navemque prior transcendit apertam.
Nec mora, littoreis legitur piger uncus arenis;
Digrediensque illinc ventoque, fretoque secundo
Hamonius iuvenis, laetante Doliinas oclo
Spectat, et ingenti, cui Cyzicus imperat, Urbi
Advehitur; veniensque suo gratissimus hospes
Hospiti, inoblito cumulatur honore, nigramque
Frangit colloquio rubra ad usque crepuscula noctem
Iamque suis Aurora rotis invecta, serenam
Extulerat lucem, quum iussa ad munia rursum
It tectis Argoa Manus. Rex Cyzisus urbe
Se comes Aesonidae tacita usque ad littora iungit
Illacrumans: regina Duci dat munera; et omnes
Aeneadae in subitis abeuntem gressibus haerent.
Fata seden (cheu!) infida ingrataque tanto
Hospitio; vixalta petunt, tumidisque feruntur.
Fluctibus, Hippotades conversa cuspite montem
Tundit, et effracta vi porta e sedibus imis
Una Eurumque, Notumque ciet, tetricumque procellis
Africum, et horentes immittit fluctibus iras.
Interea pluvium ventorum proelia caelum
Nubibus involuunt, tempestasque imbribus atris
Luctifica exoritur: rauco furit igneus aether
Cum tonitru; Minyam quatit undique et undique puppim
Iratum mare et emotis agit invidum arenis
Franguntur remi, rumpuntur vela fretoque
Versa retro dat prora latusistupit omnis et horret
Gens Argoa, timetque avido succumbere ponto,
Hos inter fluctus, medioque in mortis agone


page 1003

Infaustum nox atra diem comitata profundis
Involuit caelum tenebris, Notus asper et Eurus
Subsidiunt; marestucticrepum mitescit, et altos
Demittit fluctus, turbataque littora linquit,
Et placidis ratis exit aquis? redit Argonautis
Mens melior, Typhisque suo temone carinam
Fulgida per piceas umbras deflectir ad astra:
At socii vacuique metu, fessique labore
Compositis rebus placido dant membra sopori.
Unus agens clavum, Solisque cubilia Typhis
Saepe tuens, ventoque ratem, stellisque miniftrans
Excubat, atque Proconnassum prope cernit in undis,
Scyllaceumque, diemque vago deposcit Olympo
Purpureum, nitidamque rubra Thaumantida veste.
Sed sopor huic etiam defressos luminis orbes,
Multa reluctanti licet, occupat, atque remissa
Exutit arma manu, conversaque turbine puppis
Flectit iter, portumque petit non gnara priorem,
Cyzicus unde illos dimiserat ante benignus.
Talia dum fiunt, specula nocturnus ab altâ
Fxcubitor navim vastâ se mole ferentem
Conspiciens, hostes ratus, ocius intonat: hostis,
Hostis adest: et signa tubae dat voce, cietque
Heu miseros cives. nil quiquam tale verentes!
Rupta quies: denso concurri agmine; subdit
Tela furor, clypeosque latus gravat horridus ensis;
Claustra cadunt muri complentur missilis ultro
A dversam petit hasta ratem; pavor occupatanceps
Argolicos, turbatque suis nox atra tenebris;
Nec loca quae teneant nec quo poscantur ab hoste
Ignari cernunt: Princeps tamen ocius instans,
O Socii, exclamat, (nec enim sinit hora morari;)
Este animo forti, capite arma, excedite puppi;
Pugna vocat, saevusque petit, quicumque sit hostis.
Nec mora vix glaeâ cinctus capit obvia coecâ


page 1004, image: delb1004

Arma manu, primusque suos se vertit in hostes;
Hinc reliqui Minyae: vim sumit pugna faverque
Aesonidae: ruit ille furens, atque obvia quaeque
Sternit humi, multosque manu dat stragis a ceruos,
Dum noxatra furorque sinunt: cadit insimuleheu
Cyzicus, et regnum sine prole relinquit avitum.
Oceano interea surgens aurora, quadrigas
Tollit humo, noctemque fugat: videt Aesone natus
Corpora caesa, videt muros, et amica Virorum
Pectora; et ô miseros quis nos Deus asperin ista
Damna tulit? quae caussa necis tam nobilis? inquit.
Cedite funesto, Minyae, secedite bello;
Vosue pii Cives, quos vano fama timore
Lusit, et his tantis immersit dira periclis.
Obstupuêre omnes, gelidusque per ima cucurrit
Ossa cruor, stragemque gemunt, et acerba suorum
Funeta: lamque Virum Coniux, iam maestque Natum
Perquirit mater: medios iacet inter aceruos
Exanime hei caesi corpus miserabile Regis!
Heic vero exoritur planctus; stant pectore quisque
Attoniti, laniantque genas, lacerantque capillos.
Prae reliquis tamen ore gemit tristissima Chte,
Neu, quid crudelem levet imo in corde dolorem
Coeca videns nunc huc animum, nunc dirigit illuc,
Donec reste sui capit ultima fata fuoris,
Et comes exstincto tenebrosa per antra marito
Lungitur, aeternae sacrans sua lumina nocti.
Adde quod Aesonides ignotâ caede tremiscens,
Nunc ferit ora manu, nunc pectus tundit, et ensem
Deuovet, ac sanctae perdendum consecrat arae.
At Minyae hospitibus facturi extrema peremtis,
Ingenteique cient gemitus lacrumisque soluti,
Congestas statuuntque pyras, et pallida busto
Membra locant, tepidoque litant spumantia lacte
Cymbia, et exustis dant dona novissima membris.


page 1005

Hinc iterum puppimque petunt contortque transtra,
Et remis alacris instant, Aquiloneque iuti
Thessali cam pinum concredunt fluctibus inque
Aequatis servant volitantia Carbasa ventis.
Dumque mari tonsa ludit, fluctusque moratur
Amphitroniades, intortisque arduus undis
Adsurgit, remus se fragmine didit et altum
Dans sonitum, mediam casu prosternit in Argo.
Iamque poli medium Sol igneus hauserat orbem,
Atque brevem faciens umbram, se mole ferebat
Tatidius, ut curuo selittore Mysia promens,
Et nemora et montes, et celsas ordine longo
Ostendat pinos: hinc se non segniter effert
Alcides, remum sibi quaesiturus: it una
Pulcher Hylas non tuta sequens vestigia: namque
Longa peren Ceruus vastis se cornibus obfert
Auia, quem cursuque cito, teloque fatigans
Heu frustra sequitur! mediisque in saltibuserrans
Ignarus Ducis, irriguam persaxa fluentem
Cernit aquam. siccasque volens composcere fauces
Procumbit lassus; quem Naias una Sororum,
Iunonis monitis, Iuvenisque illecta decore,
Arripit, et gelidis socium sibi iungit in undis.
Interea Alcides celsas in montibus Ornos
Depulerat, Comitemque vocans iterumque, iterumque,
Littora curua petit, socioque sub agmine carum
Quaerit Hylam retroque iterum superalta reversus
Iugera quaerit Hylam, valideque per horrida tesqua
Clamat Hyla, reclamat Hyla; resonabilis Echo
Reddit Hyla, sed voce. iacet miser obrutus undis
Naiadique suae gelidos compensat amores.
At Tiphys longaeque morae, Phoebique cadentis
Impatiens, Pergamus ait: ventisque soluta
Vela dat et remis instans protrudit in altum.
At Minyae socio memores super Hercule multa


page 1006, image: delb1006

Mente agitant, versatque animos atque ora Pelasga
Creber Hylas, dum Bebricii cava littora regni
Prora legit, vastamque Amyci crudelis ad urbem
Fertur, ubi caestus pugnam minitatur et Orcum.
Vix rate prodierant rigidaque vagantur in orâ,
Speluncamque Viri caesorum et multa tuentes
Corpora; mox Bebrix accurrit, et intonatalita
Voce minas pugnaeque vocat fremituque boante
Sanguineamque manum, caestumque attollit atrocem,
Omnibus aeternam minitans ex ordine noctem.
Haec ille: at Minyae monstri nil fulmine moti
Arma petunt sua quisque, Amycique has frangere vires
Pertentant: sed Tyntarius prior omnibus unus
Caeston habet pugnamque snbit, volucrique rotatu
Brachia nunc istuc, istuc nunc dirigit atque
Bebricium frustra spirantem horrenda tyrannum
Deicit et stygias sceleratum mergit in umbras.
Heic rursum Aemonti capiunt nova gaudia, et altos
In caelum mirtunt distento gutture plausus,
Laetantes Polluce super, dextraeque faventes
Victrici Aoniâ cingunt sacra tempora Lauro.
Iamqe epulis abolenda fames dant munera Divis,
Et dapibus mensas onerant laetique per herbam
Nunc Cereris capiunt, Bachi nunc dona, fuique
Prolonga evacuant Victoris pocla salute.
Hinc repetunt navem placidique per alta vehuntur
Aequora, Phreiciis ubi Posphorus aestuat undis,
Multaque mira vident; Plineus ubi regia quomdam
Sceptra tulit sociaeque toripro velle novercae
Improbus in primi carissima pignora lecti
Saeutit, et rose is miscros orbavit ocellis.
Hinc gravis ardescens supremi Numinis ira
Promeritas tanto sumsit de crimine poenas,
Extorremque oculis priuavit, et horrida monstra
Exciit, adsiduos potusque, cibique sodales.


page 1007

Ille suum fatum plorans, et inania mortis
Tempora, spe solâ casus moderatur acerbos,
Adfore, quî diras Volucres Aquihne Creati
Amoveant placidaeque seni dent rempora vitae.
Anxius ergo vonens, Boreâ si forte ferantur,
En baculo innixus rapidi prope littora ponti
Servat hian Minyamque ratem per lata volantem
Aequora, et ad virides tendentem littoris oras,
Excipiens tales effundit ab ore loquelas:
Saluete o Iuvenes, Borealia lumina! rursum
Saluete ô Iuvenes! me Vateque discitefata,
Quae per iter vos dura manent: sed vos tamen ante
Vota (potestis enim) mea sumite, soluite poenis
Me miserum et longo finem date, quaeso, labori.
Rexego qui fueram, mea per mala caecus, inopsque
Iam vagor, Harpyiaque truces mihi pabula semper
Diripiunt, faedantque merum: non rumpere fata
Morte licet, vitamque coquit turpissima egestas.
Vos spes una mihi vos soluite: Coecus, inopsque
Sim licet: Harpyias modo rollite: per Cleopatrae
Coniugis aeternos Manes rogo: plura loquentem
Zeihesque et Calais, Clerpatra sanguine iuncti
Fraterno impediunt verbisque adfantur amicis.
Interea coctaeque dapes mensa que paratae:
Accumbunt Minyae, Phineus simul accubat: at vix,
Ut misero esca datur. Volucres en ilicet adsunt
Arcadicae, dapiubusque inhiaut. turpique putore
Cuncta replent unumq avidae sunt Phinea circum.
At volucm subito proles Aquilonia penna
Se levat, et gemini Eratres Stymphalia monstra
Aera per celeres sectantur et ultima ad usque
Iouto in magno pellunt loca (nomina Graio
Nuncdicunt Strophadas) veteri prohibentque recursu.
At Phineus tantâ liberlue, laetus ad escas
Et desueta redit Lenaei pocula Bachi:


page 1008, image: delb1008

Quem sid Aesonides verbis adfatur amicis:
En inquit, tua vota tenes, volucrique rapinâ
Tutus Agenores voluis nova gaudia in oris:
Nunc curas quoque deme meas, coeptique laboris
Fataque, fortunasque doce: non dicere Phiyeus
Plura sinit vittam que capit secretaque poscit
Numina, et astriloquo sic farier in cipit ore:
Inclute Gratuge um Dux, Aesonu optima proles
Quae cupis et summi quae vult lovis aequa voluntas
Fata, viam finemque tui me Vata laboris
Accipe, et haec imo meditata in corde renolue,
Principio hinc abiens vasti super aequore ponti
Cyaneas tanges, trepidis geminata cadinis
Damna, latus quodcumque petant: nam saxa subinde
Concurrunt, removentque rates: age, cautus inito,
Quâ potes arte, viam: namque authaec vestra beabunt
Coepta Dii aut retro Stymphelia monstra ferentur.
Hinc Mariandinos vises, et amoena faventis
Regna Lyei: perdes heic quem si forte tuorum,
Ne desponde animum sed contra audentrus instans
Perge: nec horrescens Acherusides ora retrorsum
Flectatiter nec Paphlagones, nec rupe Carambis
Surgens nubifera, nec Halys, nec fluctibus Iris
Dives areniferis: hinc Thermodooytis ad undas,
Regnaque Amazomdum venies, ubi femina, Martis
Arma gerit; Chalybes, Tiharenos, Mystonas in de
Laetus adi: sed fide parum; mens omnibus una
Fallere et advectas vi depopulare carinas.
Hinc tandem optatum tranabis Phasides amnem,
Colchis ubi, Lucusque sacer, Vellusque, quod istud
Quaerititer Nec plura licet: tu perge, Deoque
Auspste, susceptum felix decurre laborem.
Dixerat: Aesonidaemens ardet anhela, morasque
Rumpit ovans navemque petit: dant Carbasa ventis
Ruisus, et aequorei sulcant vada caerula pouti.


page 1009

Littore vixabeunt, fragoren circum sonat aures
Horridus, et reflui magno cum murmure fluctus
Dissiliunt; spumatque fretum collisaque saxis
Saxa crepant: oculisen se Symplegades arctae
Obiciunt, Minyisque gravi formidine tactis
Eripiuntque animos, et crebra morte fatigant,
Stat trepidos inter Socios Dux ipse, gravique
Voce monet; Superosque vocans, remosque Virorum
Excussos legit, atque ratem spe plenus atroces
Dirigit ad fluctus: Domini virtute iuventus
Inflammata, freti vim contra viribus instat.
Connitensque manu, remisque intrudere navem
Cyaneis tentat scopulis: favet ausibus altis
Iuppiter, et caelo fuimen iaculatus ab alto
Perrum pit rupem: monitus satus Aesone, factum
Laetus iter sequitur mediis inque horret et baret
Cautibus: has supra Iuno Pallasque coercent,
Hac isthaec, illac illa, et Symplegadas arctas
Diducunt: sequitur ratis aequora, transque frements
Salua volat scopulos, longisque imperuia seclis
Vasta quieturae dant flumina tuta carinae.
Argoi trepidique metu, fractique labore
Subsistunt, et lassa brevi dant membra quieti.
Inde movent, laetique fretum. velumque tenentes
Ad Maryandinos ventis felicibus agros
Perveniunt, Regemque gavi sermone moventes
Littora tuta legunt: raris hoc limine gaudens
Rex Lycus hospitibus, lautae conutuia mensae
Instruit, et fessos in regia tecta Pelasgos
Invitans, coeptumque viae, finemque requirit,
In longamque mero perfundens omnia noctem
Iasonaque et Minyas magno cratere lacessit.
Lumina dum somno nictant, dum membra quiete.
Iamque iterum humentem lux aurea soluerat vinbram,
Arlux laeta minus: morbis correptus et annis


page 1010, image: delb1010

Labitur en Idmon, quo non praestantior alter
Dicere fata Virûm, casusque docere futuros.
Huic ergo dum iusta parant, dum fron tibus artis
Instituuntque pyras et funera maesta reponunt
Ignibus, en etiam tiphys lue tangitur atrâ,
Tiphy., quo nullus clavum que tenere, ratemque
Dirigere, et scopulos vitare secundior alter,
Frigidaque aeterno concludit lumina somno.
Flent Socii; at reliquos inter Pegasaus lason
Multa gemit, secumque animo meditatur acerbo.
Et sibi quae Phineus praedixerat, et cui porro
Danda ratis sit cura Viro: verum excipit illud
Ancaus fato lectus: sed busta duobus
Una ubi facta Viris, et vivo cespite tellus
Condita, iussa novus felici sidere Rector
Munera laetus adit, ventisque reducta, fretoque,
Vela datatque ratem, tristesque Achersidis oras,
Praeteritl et Cromnam, vastique vireta Cytori.
Inde Carambin, Halinque subit, subit inde potentem
Monstriferis Irin sinibus; post alluit altas
Thermondoontis aquas; hinc turgida littora fortis
Lambit Amazeniae: fumantibus inde caminis
Horrentes Chalybumque domos, striden tiaque igne
Antra fero, ventoque legit loca cuncta secundo,
Phasis ad usque citi praegrandia flumina, Phryxi
Quercus ubi, fuluoque nitens Cutislma metallo.
Attigerat medium caeli Sol aureus Orbem,
Auricomumque iubarlate spargebat Achivis
Colchis ubi, falsique potens se regia monstras
Soligenaeque et patuli vernantia iugera campi.
Ergo alacres remis instant, optataque dudum
Littora, qua data porta, legunt, clamoreque magno
Et Lucum. et manes Phryxi, Vellusque saintans.
Nec mora; Thessahcus Socios heic sistcre ductos,
Et navi dare vincla iubet, Superosque precatus


page 1011

Sacra facit, pcrroque suo pia fata labori
Poscit, et ad caros vestigia tuta penates.
Hinc Sociis, optastis, ait, quae regna sub Arcto,
Cernitis heic, nunc Aaei tentanda Tyranni
Mens nobis, Vellusque humili prius ore petendum.
Annuat ille, precor! quod si minus ibimus omnes,
Vellus et aut duris mortem adquiremus in armis.
Sicait: et Socios, qui se comitentur ad urbem,
Sorte legit, rectaque petens Aeetia tecta,
Ut primum conferre gradum, farique potestas
Facta prior placido sic est sermone locutus.
Colchorum Rex magne, tui qui nomine Phryxi
Hesperiis clarescis agris. clarescis Eois,
En tamdem, fatis poscentibus, adsumus, alto
Iactati nimium Nephelaei Vellus ob Agni
Gens Argoa: tholo suspendi id poscit Achius
Rex Pelius: Tu quaeso fave, Phryxumque paternis
Redde focis, Graiosque suo dissolue labore.
Dixerat: Aeetes furiis Iicet actus iniquis
Iam tacite carique dolet de vellere Phryi;
Haec contra responsa tamen dat pectore molli:
Vellem equidem ô Mityae. vos huc felicius astrum
Deduxisse mihi: sed quid? felicius astrum
Deduxit certe, quo publica bella minatur
Ille mihi, mecum qui sanguine venit ab uno.
Vos vestras prius ergo manus conferte, trucemque
Nobiscum pariter depellite moenibus hostem,
Sic pecoris vobis Nephelaei nobile cedam
Vellus, et in terram concedam iure Pelasgam
Accipit Aesonides. sociumque citissimus agmen
Conglomerans armis iungit socia arma Cytais,
Victricique manu praegrandia robora Perses
Frangit, et Aaeo parit alta trophaea Tyranno.
Hinc animo secum gaudens, iam Velleris inquit,
Iam dabitur tandem munus memorabile, et ingens


page 1012, image: delb1012

Hoc Sacrum merito templis accedet Achivis.
Conscia Iuno doli, tacito quem corde fovebat
Aeetes inalefidus, ut aesone falleret Ortum;
Ipsa dolos contra quaerit, calidumque potente
Medes petitigne iecur, Iuvemsque Pelasgi
Virgineo inslillat vinaces pectori amores.
Scilicet infandum solâ hac ratione parentem
Faller, et Odysiu avellet Vellis ab aruis.
Perseu devicto sociis comitatus Achivis
Dux itrum Argolicus sacratae vellera pellis
Poscit hians, et Solesatum deposcit: at ille
Torua tuens, coeptumque diu sub corde furorem
Eructans, quis feruor, ait, vos urget, ab orâ
Aeoliae exsunias abducere velle Eidertis
Colchiaca. nostrosque Sacris spoliare recessus?
Si tamen ista ruo malesane Pelasge resedit
Mens animo, Graisque puderssne vellere terras
Visere, do, quod aves: modo tu mea perfice iussa.
Thessalus ille Gener (Gener ô non ille fuisset!)
Cuius ab egregio tu (scilicet) accipis orium
Sanguine. praecellens Villosi Velleru aurum
Armisono sacravit Hero; tenet istius illud
Lucus, et haut dubie, te contra obstan te, tenebit.
Heic mihi latus ager sulco desuetus, et arens
Igne fero; sunt aeripedum mihi bina luvencum
Corpora, flammivomas vasto qui immaniter efflant
Ore faces; hos coge ingo, terramque perustam
Finde potens: commitre dein data semina sulcis.
Indomiti dentes funesto exore draconis,
Martigenamque tuis manibus cape denique frugem.
Haec iste: at multo trepidans Medea pavore,
Ne forte, ignarus damai quid tentet lason,
Aut ne posse putet demisso hunc adspicit ore.
Ille sed: o sallax Peliaeque si nillime numquid
Spes Minyli facta ista prius, quum Fracris ab armis


page 1013

Cinctus, opem cuperes Phryxi pro Vellere nostram?
Ibo tamen, scindamque solum taurosque domabo:
Forsitan haec ctiam Summus Deus acta beabn.
Dixit, et infida stomachosus abivit ab Aula.
Interea Virgo tacito Medea volutat
Pectore Thessalicumne iuvet madicamine Nautam,
Anne Patri, Patrioquesolo ter amabile seruet
Vellus, et horrendis miserum det Iasona tauris.
Versat amor geminatus eam; Patris iste; futuri
Ille Viri: superat. Venere adspirante. mariti
Flamma tamen, patriumque retro reflectit amorem.
Ergo nulla quies, Circaeas colligit herbas
Atque suo pro more coquens medica bile virus,
Aesonium Iuvenem tenebrosis noctis in umbris
Visit amans, verbisque Virum compellat amicis.
O Minyae Dux magne ratis! quem nobilis ausus
Corde fovet, Virtusque vago sustollit Olympo;
Quis te, quis Genius tantum renovare laborem,
Et roseum extremis caput obiectare periclis,
Quaeso iubet? non Iuno tuis, non provida Pallas,
Nata Iovis licet ista, licet Iovis illa marira,
Addent vim factis, rigidoque e mortis agone
Eripient spes una tibi meâ pharmace: sume,
Sume mei cordis pars maxima meque magistrâ
Vince boves, fundumque seca, segetemque nocivam
Demete; sique potes parili me vince calore.
Sic ait, et iuveni medicamina facta Pelasgo.
Porrigit. Ille novis Medea turgidus armis,
Maioresque suo cernens in corpore vires,
Obstupet insolitasque ciens sub pectore flammas,
Excipit: ô si iam liceat mihi cogere tauros!
Dum Virtus, viresque valent, dum coepta secunda
Urget amor, qui, Virgo, tuo succensus amore.
Illa sed inceptum satagens pertexere, multo
Aesoniden circa discurrit carmine, et artus


page 1014, image: delb1014

Illius arte suâ confirmat: ad arma deinceps
Pergit, et haec magico quoque murmure facinat; inde
(Nempe nocens quia facta semel Patriaeque, Patrique.)
Adfata Aesoniden pugnas informat in omnes.
Principio insoliti tanges ubi coepta laboris,
Obvius itauris, flammâ nil motus atroci;
Iunge potens, et verte solum, proscindeque, vento
Non tamen adverso: facto hinc ubi semine messem
Videris, armatasque manus, tu protenus hastam
Inice per medium, sic in se vulnere surget
Tota pha lanx, et se, se inter nece tollet atroci.
Restat adhuc Draco terrificus, vigil ille perennis
Velleru; hunc etiam magico sopire veneno
Allubet, auratae quo pellis honore triumphes.
Ast ego quam vereor, ne me sine Carbasa vertas;
Tuque tuam Patriam repetas, ego perdita morti
Linquar, et egelidas ferar indignata sub umbras.
Sic ait illacrumans: contra sic Aesone Natus:
Si qua tides, ait, orbe super tibi iuro perima,
Summa per, hanc animam sine te non vivere posse
Te sine posse mori: grates hoc munere dignas
Accipe, meque tuum dic porro marita maritum.
Plura locuturo sic Virgo: desine plura,
Nox luci vicina vetat: tu vincere luco
Dexter eas? ego. postremo fors. visere Patrem.
Dixit, et infidae muros remeavit ad Urbis.
Interea stellis aurora rubescit abactis,
Oceanoque poli decus exit: itacer Iason.
Circaeos versurus Agros: stat perfidus isthac
Patre Senex, animatque boves: at parte sub ista
Stant trepidi Miniae: medium tenet ille. bovesque
Iam stabulo emissos, fumumque, facesque vomentes
Et ditâ horrificos edentes voce boatus,
Fortis adit galeaque minax, hastaque potenti
Terret, et innocuum spirantes naribus ignem,


page 1015

Huc illum, illum illuc tendentes cogit et arcte
Innexos vinclis rigido compescit aratro;
Nec mora, nec requies; insuetum vomere campum
Scindit, anhelantesque gravi sub pondere tauros
(Scilicet hoc medicina potest) postarua reclusa
Liberat, et lassos stabulo committit avito.
Hinc hilari dextra spargit credenda novali
Semina, vipereosque iacit nullo ordine dentes.
Iamque animi sociis redeunt porreque labori
Fata secunda vovent: fremit at, frendetque Cytaus
Ille senex, Nataeque suae diffidit amori.
Interea Hamonius iam semina iacta Colonus
Gnaviter observat, calidoque tepentia Sole
Surgere humo, primasque videt iam tollere cristas
Martes terrigenos: hiac ense sequace reducto
Altera bella parat laetus, segetemque cruentam
Demetit, ante suis quam tetrica fulminet armis.
Dumque cita metit heic, dum demetitomnia dextra,
En latus hoc exacta dedit iam brachia et illud,
(Nempe Soli vitium citius generatur) in unumque
Irruere, obruere atque unum manus omnis anhelat.
Pugnat hic, atque repugnat, et hunc modo, et hunc modo
Dum viresque, vigorque sinunt. sed terrea monstra (tollens,
Adglomerata magis feriuntque, petuntque Colonum
Dum celer in medium virosam pcoicit hastam,
Quam Medea suis infecerat ante venenis;
Et subito in sese conversi, vulnera. fratres,
In sua quisque ruunt, dum primus et ultimus omnes
Aeternas mergunt tet ricae se mortis in umbras.
Tunc vero exoritur clamor, tunciubila fundunt
Argolici Iuvenes, magnoque trophaea Colono
Erigere, et meritos satagunt agitare triumphos.
Aesonides renuit: nec enim medicamine facto
Induxit somnos maculoso membra Drucont.
Vesper adest, rigido secedit Martis ab aruo


page 1016, image: delb1016

Magnanimus Victor, nec debita poscere Regem
Praemia dignatur, nec dextram iungere dextrae,
Si velit illc cupit, duplicis iam nempe brabeii
Certus, amoriferam suspirat noctis ad horam.
Intera navemque fugae, navique Pelasgos
Adpatat extrem umque sui considerat actum
Velleris, arratae dum prima crepuscula noctis
Adveniunt gelidique foror gratissima Lethi
Demulcet suavi pecudes que, hominesque sopore.
Iamque laboratum secedens rursus in aruum,
Mede, sidos nunc pectore voluit amores:
Nunc Luco pecudis vellendum Vellus ab atro;
Nunc dobitans iterum: quid? si quoque more parenti,
Falleret, et spe me Virgo lactaret inani?
Talia dum versans nunc huc, nunc dirigit illuc
Lumina et oblatos exspectat anhelus amoras,
In medea nigrae peropaca silentia noctis
Haemonio laturasuo promissa laboris
Vitima non segni, timido tamen atque pavente
Advolat acta gtadu cui longius obviat, atque
Hac prior Aesorider compellat voce timentem.
O vitaeque viaeq datrix, dulcissima Virgo!
Quam mihigrata venis, nostro quam digna cubili!
Sussicit hoc unum patrias retulisse sub oras
Aesonidae spolium Sed tu tamen, optima Virgo,
Adice, quando potes, reliquis haec ultima donis
Munera, utauratis clare scant atria villis
Graiugenum, et nostris celebrere nepotibus olim.
Haec ille: haec contra suspirans Virgo; relinquo
En te propter ait, Patriamque Patremque, comesque
Te sequor: ô miseram ne desere perque ego vitam,
Perque fidem zogito! Sicfata, Draconis avari
Limen adit: se quitur Iuvenis, monstrunque tremendum
In tuitus, vix ferre oculos, vix sustinet ora
Flammea et horrendos per hiantia guttura dentes.


page 1017

Illa soporiferam depromens ocius escam,
Ter magicas voces immurmurat, atque tepentem
Inicit atra bolum quem vix ubi devorat, ultro
Somnus adest, oculosque premit, corpusque triforme
Sternit, et in validos perreptat ubique lacertos.
Nec mora. fulgentem celsa super arbore pellem
Abripit Aesomdes, praedaque potitus opima
Laetus ovat, victorque nonam, victusque magistram
Ad Socios, navemque viat iam rite paratem
Ducit et Argolicas deducit prosperinoras.
Hactenus horrificum laetitran avimus aequor,
Aesonttque Ducis varios hinc inde labores,
Vellus et auriferum Medea denique dectu
Colchide in Argolicas transuectum vidimus oras.
Nunc, Auditores, per vos mihi dicere fas sit.
Quid nocet haec doctis hinc inde notata cothurnis
Fabula; quid navis, quid Iason, quidue Sodales,
Quid Medea, quid Aurati dos Vellerus, et quid
Denique Monstrorum seges, exitionsaque bella.
Expeiam paucis; atque haec mihi subicit Aula
Materiem: stet iudicio, recidatue magistro.
Sit Navis Schola; sit Ioson Dux Roctor; acutus
Tiphys agens navem sit cetera Turba docentum:
Sint Argonaute discentes: Pontus, et ille
Tutior heic illeic truculentior, esto theatrum
Hoc ingens mundi, quod pro ratione Regentum,
Doctrinaeque modo variat sint aurea pellis
Libri: Rectrices Iunoque, sagaxque Minerua,
Illa Soror. Coniuxque Iovu, Nata ista laborum
Cura sit, et solers Prudentia: Colchida servans
Aeeres, monstrisque tuens venerabile Vellus,
Esto Tyrannus atrox, Clarias qui praepedit artes:
Viperei dentes sint invida lingua, procaxque:
Dant illi Martes, haec bella, nocentia Musis
Agmina, Sint Tauri spirantes naribus ignem


page 1018, image: delb1018

Sudor et infractus mentis labor: horridus ilie
Et vigil usque Draco pernox Vigilantia; tamdem
Ostentans Medea viam, qua vincere Tauros,
Qua dentes superare, Draconem ponere somno
Rite queas, sit Consilii vis una sagacis.

AD DANIELEM RINDFLEISCH BUCRETIUM.

TAndem heu evaluit, voluit quod pessima dudum
Illa hominum, atque Deum, si liceat domitrix!
Tamdem heu evaluit, nostrisque abduxit ab oris
Vin dicias Musarum eximias Monavum!
Dimidium ô Bucreti etiam mortuae, in uno hoc
Dimidium ipse tuae qui usque habuisti, animae!
Dimidium, ô Bucreti, una et me mortuum, in uno hoc
Dimidiumque mei tecum habui qui animi!
O lacrumae! sed ned lacrumae doloraer in imo
Corde negat meritis materiam lacrumis.
Suspiratu animum deplere et flere oculorum
Absque imbre, et stupidum heu paene gelu renuit!
O pro me Cadmi nondum humectata madore
Charta queat lacrumas exonerare meas!
Crede mihi, fluvios videas latice ubere plenos,
In fre ta qui fluviis iuncta tuis abeant.
Nil miror lapides caput effo rmare Medusae:
Hoc facere Aonio Morta valet capite.
Cereus in lacrumas prius, en nunc saxeus omnis,
Atque exsaxo aliquid posse meare, putas?
O aliquid saltim pressura exstillet, et udum
Heic tingat marmor guttula, et heic tenuis!
Forsan sufficiat magni specimenque doloris
Esse rogi valeat post quoque busta mei.
O dolor urge animum, exanimem, graviusque perurge!
Vim saepead voces vis quoque maior habet.


page 1019

Sicc ocuiien pluvia occipiunt stillare tepenti.
Iunge tuas lacrumas, Bureade, imbet erunt.
Imber erunt, Manesque piosque pios adspergine larga
Tingentes, saterunt officio huic misero,
Hoc quodcumque tamen lacrumarum surgit ab imbre,
In lacrnmas refluat, da precor, omne tuas.
Sic la cruma usque meis lacrumis tuae erunt sat: et ut sint
Efficier trefluo lacrumae id amne meae.

Threnodia.

ET non in lacrumas abeami vos flumina vestra,
Pierides, deplete meisque omni ocius alueo
Instillate oculis, lacrumarum ut fonte dolorem
Exprimere et merito magnum deplangere funus
Eualeam gemitu, quod nuper Patca triformis,
Licia disrumpens vitae fugitiva, paravit.
O dolor! ô lacrumae! ô gemitus! suspiria, ô omnes
Maestitiaelen ingens virtute ac arte Monavus,
Cuius honor nomenque polo sub utroque coruscans
Antoe cos videt et nostris adversa legentes
Antipodas pedibus vestigia, morte solutus
Concidit heu, manesque petens, suavissima Musas
Numina deseruit, dulces ante omnia Musas.
O dolos! ô lacrumae! ô gemitus! suspiria ô omnes
Maestitiae! hocne neci vitam est subducere, et atrae
Nocti animam eripere ingenio supraque levare
Semideos rutiloque inscribere nomen Olympo?
O lethum haut laaetum! Patcam haut iparcam! ô male vobis
Vestris cum tenebris quae perpete lumine dignos
Indigne abreptos ccecis involuitis umbris,
Morte pares illis, vivo qui corpore vivum
Funus agunt, fenusque suo de funere nullum
Captantesipso cum numine nomina perdunt.
Nostis Pierides; nostis Sophieque, Saisque,
Et Themis, atque oculus multum suffusa dolentes
Re Nigio, qua mente animi, quo sueverit usque


page 1020, image: delb1020

Ingeniti genio ingenii versare Monavise
Insomnes operas, nocturna tosque laborcs,
Seu sophico, seu iuridico, melicove fuere
Tincti oleo, aut, vitae qui profluit amne, madore.
Tu quoque Silesiae caput, ô populosa Budo gu,
Luminibus praeclara tuis, hoc lumine multum
Aucta diu raras sapienti in pectore dotes
Et nosti, et iam nunc votina corde requiris
At quid ad horrentem truculentae mortis agona?
Quae nihil aut genere, aut genio deterrita. quodius
Optimum inoblito, pravum ceu, demetit ungue,
In caffesque suos cogens inamoena relegat
Ad vada, lethaea vecta ndum in lintre Charontis.
Sic ergo et noster (dolor ô, lacrumaeque) Monavus
Heu iacet, et metam, quam Fata severa dedere
Primitus, haut vita quivit transire, se atrae
Succumbens morti, quae debuit ultima pensa
Naturae soluit, Manes pertractus ad imos.
O vestrum lugete decus, lugete, Camenae!
Vivacique hedera, Lauroque vegente remota
Tem pora ferali praecingite vestra Cupresso,
Et tristi tristes la crumas in scribite ramo.
O decus Aonidum! iubar ô Germaniae! ô astrum
Europae! Luna ô Breslae! sed nomine Luna,
Re Sol illustri spectatus lampade terris,
Quas vel Gallus habet, vel Scotus, Belga, vel Anglus,
Italus, Hispanus; vel quos videt Ursa Lybistis,
Vel Procyon, vel Pellaei rura ampla Conaip,
Occieis, et Clariis moriens secedis ab oris?
O pro mortali liceat si occumbere Divos,
Credibile est, Musarum aliquam charirumue Monavi
Oppetiisse locum, trepidaeque sub atra profectam
Antra domus se morte sua pro pignore Morti
Exhibuisse, famisque avidae satiasse furorem.
Quin imo vel Apollo Deum de gente minorum


page 1021

Ipse aliquem lytron statuisset, saluus uraruo
Mansisset Clario clarus multa arte Monavus.
At libeat; numquam licet: omnes upa ita mortis
Vis habet, ut quidquid mortali semine natum,
Denatum exsoluat; primi quod labe Parentis
Innatum; seu sit magnus, seu paruus; inanis,
Dives; iners arte excellens; inhonorus honorus.
Ergo nec nostrum melicis pallescere iuvit
Monaiden chartis, animi quo dotibus auctus
Horrida traiciens Fati penetralia, durae
Effugeret mortis nulli vitabile regnum.
Meta sed ut cuins vitae sua; meta ita luctus.
Sit quoque dum metam confecit morte Monavus,
Quam vidit lnge ante diu nihilique moratus
Ad pugnam se alacris cinxit clypeoque salutis
Indutus. curas huc vertit seduius omnes,
Ut partem meliorem animi, famamque perennem
Eripiens lecho lato super Orbe teneret.
Et renet, atque nihil morti nisi morbida carnis
Deposuit simulacra, die quae vivida summo,
Cum lucro, maculaâ quavis caritura, resumet.
Spiritus interea terrae dum corpusin umbra
Delitet, et vacuum, vannmque qucd, eluit omne,
Advecus Superis, caelesti lace iriumfat,
Inter et Aligeros fanctissima carmina Vates
Nunc immortali modulatur gutture et alma
A fa cie ad faciem summi videt ora lehovae.
Vos ergo ô procul hinc, procul hinc sece dite tamdem
Et dolor, et lacrumae et gemitus suspiria et omnes
Maestitiae! en noster caeli super arce Monavus
Vivit. et ae ternum vivens ingentia famae
Praemia diducit totum dispersa per Orbem.
O ben e sic melicis fuit impa leccere chartis!
O bene sic operas nocturnas voluere! et atrae
Nocti animam eripere ingenio supraque levare


page 1022, image: delb1022

Semideos, rutiloque inscribere nomen Olympo.
Vos quoque, Pierides, omnem nunc ponite luctum,
Et vestri tumulum cultoris Phocide largo
Tingentes Clarii conspergite flortibus horti,
Istaque vivaci superaddite symbola cedro:
Heic Phocbus, Tallas, Sophie, Themis atque Thaleia
Exsuvias posuere suas, unoque queviescunt
Unaomnes ferctro; prius una ut corpore in uno
Setenuere omnes, geniique sagacibus ausis
Certantes Orbem complerunt Solu utrumque:
Omnes has uni, vis, dicam nomine mortes?
Mortuus heic recubat divis per Laude Monavus.

Ad Musas.

LVgete Musae progenies Iovis,
Lugete Musae, tristibus et modis
Amoena per Pindi vireta
Ad socios properate lessus.
En prima vestri gloria nominis
Iacobus omni laude Monavius,
Germaniam per universam
Cognitus, Orcigenas abivit
Fati sub umbras: qui viridiaria
Quam vestra amarit quam Clarium melos,
Quid multa dicam? paftus ille
Nectare et Ambrosia suave
Nil ni et beatum concinuit, nihil
Faventias nî, nîque Lubentias
Spiravit, et speravit inde
Dulce sui studii brabeium.
Faventias quin ergo lubentius;
Lubentias quin ergo faventius
De mortuo vestras sacrantes
Triste ministerium subitis:
Pullaque tectae carmina funeri,
Lamenta busto, cyinbia marmori


page 1023

Adfunditis, cedroque nomen
Inprimitis Libanae aevi clarum?
Vestros per hortos vos ego, vestraque
Ter trina Vates Numina perrogo,
Sit integrum lugenti Amico
Aonio utier adparatu
In tam celebri funere vel pede
Supmissiori: nam decoris decus
Vesti hic fuit ceu; sic dabo heic quod,
Vestri erit id deoris per aevum.

Naenia.

EHeu damna mei plurima saeculi!
Eheu continuos tristia per dies!
Quae planctibusque lacrumisque
Mentem animi miseram fatigant.
O quando! quibus ô me DEUS optimus
In terris vario sollicitudinum
Labore pressum et maestitate
Expediet mala cuncta tollens?
Et nunc quis Patria casus in incluta
Pectus praecipiti con cutit impetu?
Quis me fragor, quae me ruina
Desubito exanimat stupentem?
Ergo Parca ferox Te, Monavi optime,
Nobis surripuit, membraque frigida
Tellus tegit, quae magnus intus
Laude et honore animus regebat?
O quae Pieridum nunc pereunt opes!
O quae divitae nunc Patriae occidunt!
Suopte quae longe valore
Omnibus ante-cunt metallis.
Norunt hoc Clarii Concilii Patres.
Quas Europa suo continet ambitu,
Cum nulto et heic quaerunt ibique
Arte parem atque Arere eiulatu.


page 1024, image: delb1024

Esto: Monaida compereant parem:
Maiorem (liceat vera dolen tibus
Referre) fors Germaniam per
Invenient minus universam.
Namque illum et Pietas ipsa sibi, et Fides,
Ac Veri studium, diaque Charitas,
Et quid quid est Virturum ubique
Pectore conciliarat omni.
Hic quas ingenium quas labor excolit,
Quas verae comites vult Sapientiae
Artes DEUS, tenebat omnes,
Et Genio refere bat alto.
Hoc nemo melius norat, in intimo
Mundi quid foveat circulus ambitu,
Seu calculo astrorum scrutari
Vellet opus, positumque caeli:
Seu rerum varias quaerert omnium
Vires atque vices, et Sophico gradu
Amoena per Platonis iret
Et per Aristotelis vireta.
Quin ad prime suo man cipium foro
Rectrix iustitiae legerat hunc Themis,
Et legibus multum expeditum
Esse loco dederat priore.
Testis Prega domo cum Ligia, catum
Auae mire coluit Consiliarium:
Testis Dynasta multus, eius
Qi studium ingenuum probavit.
Sed nec de medicae iudicio rei
Nullus collo quio congredi amabili;
Quin nosse aucbat quevid bonae illa
Ferret opis misero labanti.
Sed maiora Viri dicere de bonis,
Si fas non prohibet, Numine dextero


page 1025

Coniunctae in hoc scientiae sunt,
Aevipenam pote ferre famam.
Namque illi dederat mystica plurima
Omni fine bonus Iova ter optimus.
Simplex sed illa et singularls
Corde Modestia clausit imo.
Hinc de Vatidico saepe Volumine
Consultus, Genio sensa recondita
Sic explicavit, doctiores
Poneret ut stupor in ruborem.
Sed quo nunc Pietas, quo Sapientia?
Quo nunc mens variis praedita dotibus?
Quo Suavitas facunda? quoque
Cessit ovans Gravitas Monau I?
O tanto bona tot Mors fera cum Viro
Nobis surripuit! tanta que commoda
Urbemque nostram Orbemque habere
Longius invida denegavit.
Sed caelo fuerat dignior hinc opes,
Illi contulerat quas Deus, exserit
Caelestibus iam congregatus,
Solis et ut iubar inter astra
Dispergit radios cetera fuigidos;
Sic fulget superos inter Hic hospites,
Et claritate mactus almâ
Magna prius pietatis actae.
Captat dona polo. Nescia sic mori
Virtus immoriens Caelitibus Diis,
Diurnat, atq aeternitate
Donatapud superos beatâ.

Ad Nicolaum a Burckhaus in Stoltz, consiliarium et Legatum Casarium.

BVrckhusi Eugeniae sanguen primum ô Aretesque!
Burckhusi ô astrum nobile Hamadrydum Pieridumque!
Quale animi tibi mente fuisse cor augurer, aures


page 1026, image: delb1026

Primitus ut feriit nuntia fama tuas,
In locum iisse
Communem eximium Musatum illum omnium amorem
Atque tui ipsius illum eximium eximii a-
Moris amorem
Monaiden? qui quantum alios Sol aureus ignes
Igne suo superans lampade perpetua
Omnibus anteit:
Tantum ille Aonios inter iubar editum Olores
Laudis agone suae spilen duit in solio
Sols utroque.
Credo equidem, obriguisse comas Tibi, corde et in imo
Ta attonitum stupidae non potuisse seram
Pandere linguae
Cordipetum ô mortis tonitru isthoc fuvereiô ifthoc
Semineces una funere Semideo,
Semihominesque?
At nunc ut muitum quererisque et quaetis amicum
Incassum quaerendo atque querendo animum,
Angis acerbum.
Namque manu semel indomita quod Morta crnenta
Messuit, et valida compede ad Orcigena
Antra ligavit;
Nulla revisendi superesti loca ad ista potestas,
Nullaque Terrigenum, maxima u, reditum
Vota merebunt.
Ergo funera fatis esto frunde capillos
Cingere, et adtum clum ponere luctifici
Sig a doloris.
Ipseego, quantumvis Genii infelicis Homullus,
Que caput inalidum rollere humo metuo,
Antêeo tristis,
Et truncata super magno gemo funere verba,
Autluci praesit Cynthius, aut tacitae
Cyn hian cts.
At Tibi quid reliquum magninisi utusque ita Amici


page 1027

Sis memor inque ipse des tuae amicitiae
Symbola morte?

Ad Naturam.

O Natura? parens rerum, pulcherrima mundi
Formatrix, quaelarga tuo profundis in Orbem
Dona sinu; quae summa paris, quaeque infima; caeli
Quae motum gyras, caelique quod uspiam in orbe est;
Subter at hunc quatuor distin gius et exprimis apte
Corpora principiis quorum concordia discors
Formas progenerat varias: perfectior illa,
Quae Divis propior divinae particulam aurae
Intus haber formata luto mellore sed illa
Tt melior longaeque alia praestantior omni,
Sic brevis liei aevi est oritur moriturque: dies nam
Interitu anti cipat somni soror, in nihilumque
Nobilc opus nihilum fuerat quod inante, resoluit.
Non ita Cornicis, non Corni ita inutilis aetas,
Non Cerui non Assyriae socia absque volucris;
Non serpentigeni generis, quod iam senio hortens
Exsuvias spinis credit trem ulamque senectam
Cum cute deponens iuvenescit corpore toto.
O homini, natura potens non provida? sicne
Facturae melioris opus brevitate refingi
Debuit, extremam dignum exaequare senectam?
Sed revoco, Natura. Homini Tu provida: namque
Quo D Isproximior, Tute hos festinius urgens
His socias citius, sedes ubi fata qnietas
Participant, omnique carentia gaudia fine.
Isthuc Monaides cessit iam, Te duce, coeso
Dignus, ut oin digne factum putet iste vel ille.
Ergo vivat ibi, vigeatque: ed, ô bona, Tu Me
Audi, quae rogito? brevibus quod defuit annis
Monavis, da Bucreade celeremque fenectam
Ad longos extende dies. vegetumque ministra
Robur et evalidas praeclaro in pectore vires:


page 1028, image: delb1028

Sic quae in eum Tibi opes sunt effesaeampliter, ille
Largiter effundet reliqua in tua plasmata, et Orco
Sub trahet ad seras languentia corpora messes.

Ad Nicolaum a Rhedinger in Strisa et Sponsperg.

RHediger ô Phoebique, ô Mercuriique propago!
Rhediger ô Musarum unicus omnium amor!
Quam mihi mentem animi exanimat miserabile Fatum
Quod nostro nuper Monavio incubuit;
Monavio illi animi tui amabili et eximio astro,
Monavio illi omnis vindici amicitiae.
Qui quanto Aonidum fuit altior omnium inaruo,
Cordolium tanto maius ubique parit.
Naufragium ô ingens pubis Clariae! ô grave damnum!
Navarcho hoc rapto quod fera Morta tulit.
Quis pandet nunc vela? quis ad clavi, oro gubernal
Consistens, dubiae provehet orsa ratis?
Heu metuo (et quid non metuam?) ne adversa procella
Exigat in mediis agmina Hiantia aquis.
Nempe quibus ventos dubios et flaccida vela
Ambiguae obvertit Diva inamoena rotae.
O fleat! atque iterum fleat ô Ascraea iuventa!
Quae tantum amisit Musici asylon agri.
O fleat et Monavum, fleat et se Ascrae iuventa
In Patronorum pauperie hac nimiâ!
Sed bene habet: sibi iam legit isteque et ille Patronum,
In quo Monavii est maxima pars animi.
Hunc cupit, hunc optat, plausumque animatus ovanti,
Iste Patronus erit, iste erit omnis ait.
Rhedigerûm de gente Vir ô Phoebee, Tibi aures
Numquid Hiantaeis intonuere sonis?
O liceat per Te Mihi iacturae istius unum
Te nunc omnimodas dicere vindicias!
Te prior acclamo Musarum ô nobile pectus!
Me post qui a cclamet, alter et alter erit.


page 1029

Monavii ad Genium generato ô annue votis,
Et loca Monavio desita ad ista veni!
Sic pet Te vinet, vivum quem totus amabas,
Eius eritque in Te pars animae melior.
Vive o Monavii adsertor praeclare Gen Ique
Manibus eximiis adplue rore tui.
O sancti cineres, caeli genus, este quieti!
Mox eritis, nunc est mens ubi vestra, polo.

Ad Uradislaviam Defuncti Patriam.

BRresla ocule Elysiae; decus Urbium; Hiantidum Athenae;
Bresla, mea atque mei Patria Monavii:
Quis Te quis diuûm Genius male-fidus adortus
Luctiflca cingit sindone triste caput?
Atque situ maiestatis decus entheum inerti
Obfuscat, nigro nox utinubilo humum?
Annc quod, Oeagnio fama qui notior Orpheô,
Occubuit trifti funere Monavius?
O casus certe luctu isto dignus! ô ungue
Carpe genas! velle ô, Brathesilea, comas!
Luna tua aut Lunae potius tuae ama bilis auctos,
O ccidit atque omnem nocte agit horridâ humum.
O numquam posthac tanto fruitura decore!
O tanto num quam post fruitura viro!
Qui, quod ab Aoniis habuit cumlaude Deabus,
Ubertim in laudes contulit omne tuas.
Qui multam allexit Tibi ab omni parte salutem,
Quadrifidam lati quam globus Orbis habet.
At nunc abripuit loca ad Orcigena omnia secum,
Dulce Tibi atque Sibi quae peperêre decus.
O sortem hautqequam! casum Tibi ô hercle dolendum!
Quem tanto luges heu misera orba bono!
Non ego Te posthac nitidam Lunâ hacce videbo;
Et fors non claram luce videbo pari.
At Tibi qui lucem tulit ante, hiic da quoque, Bresla,
Mortuo inexstincto iucis agone frui.


page 1030, image: delb1030

Ad Iosephum Iadl Cas. F. Scaligetum.

SI dies umquam fuit ulla pullo
Digna vestiru lacrumisque pullo
Digna vestitu lacrumisque certe
Ista dies est,
Qua neci factus spolium Monavus
Heic suac clausit pia fata vitae,
Funus et nigras abiit supremae
Noctis ed umbras.
O tuos mecum quoque lacrumatus,
Scaliger Phoebi caput et Monetae,
Exserens tristisocius doloris
Frunde capillos
Contege, et Divas miserac invidentes
Increpa vitae Clarii vireti
Quae decu tantum rapuêre nostro
Tetricae ab aruo?
O Deûm livor quis inauspicatus?
Quid innat Virtus? Pietas quid? et quid
Laude quae dignum negat interire
Musa Dynasten?
Non necis posthac Ego cog atis
Abstra har sed nec mala quae fatigant,
Attrahent, voto voveam necem mî
Tempus ut ante
Vivimus quotquot, moriemur omnes,
Nec sui quemquam Genii resoluet
Par Deis ipfis vigor entheansque
Gloria laudum.
Tu tui clarus Genii vigore
Vivis Antoecis, pedibusque versi
Qui pedes nostros obeunt: tamen mox
Te quoque eumdem
In Io cum forsan volitasse, noster
Nunc ubi gaudens agitat Monavus,


page 1031

Fama narrabit, meritum perennes
Vivere soles.
O ego mortem gemo ceu Monavi,
Sic tibi longam voveo senectam,
Quae ter exae quet Pylium disertae
Nestora linguae.
Tu modo aeternam requiem beato
Deuove magni cineri Monavi,
Eius et nomen solo in universo
Belgidos effer.

Ad Mortem.

MOrs fera dic per iras
Te tuas oro Monavium cur properas necando
Perdere! cur perennem
Invides vitam cupido nominis atque famae?
Cur neque Musicalis
Inter Ascraeos residet? lumina nec politis
Pascit acuta libris?
Cur nequit fontes Clarios visere? cur Mineruam
Aere concitato
Ocius linquit neque iam nomina gestat arte
Magnifica: ante laude,
Ante trans Alpes titulo nobilis aevi-claro?
Quid ruit, ut Phrynondae
Improbum dicunt socium, sub tenebrosa lethi
Tegmina? ne Deorum
Cultus in terram et fragilem concideret figuram.

Ad Iustum Lipsium.

LIpsi tuus ille, ille tuus Monavus, ille
Musarum amor et Phoebi Aretesque, magnus ille
Famae Genius, Dudithio et Cratom honoris
Par nomineque atque ingenii vegente nisu:
Ille, inquam amor ingens tuus unica illa et una
Germanae Fidei gloria sidus aequitatis
Ex Elysiâ terreâ abivit in beatam


page 1032, image: delb1032

Illam Elysiam, Caelitum ubi perennitates
Sunt perpetuae, gaudiaque atque gaudiorum
Indivi dui illi comites, amor, voluptas,
Risus sine planctu, sine luctu amoenitales:
Mentcs ubi magnae accipiunt sui laboris
Heic promeritum praemium, et in beatitatis
Illa arce beati clueunt serenítate
Aeternâ animas inter Olympicas micantes.
Illus abiit Monaides, et moratut illeic
Nos, quotquot in hoc currimus orbitatis orbe,
Perfectum ubi nil, nil proprium, nihil pcrenne;
Sed fluxa, sed infirma, et inania omnia atq
Venti instar et umbrae tenuis. Modo quae oboria,
Morti prope sunt, herbula ceu tenella campi,
Quae sole oriente exoritur, cadit cadente,
Ac in nihilum, ceu nihilum fuit recedit.
Et nos obitum hunc, aut abitum magis beatum
Ploremus adhuc et lacrumis bene expeditum
Tingamus inter Monatda? avi abivit hercle
Damno haut sine magno Aoniae sodalitatis:
At nec sine magno aetheriae sodalitatis
Adplausu et amicâ undique gratulatione.
Mens longe alia est, Lipsi, animi Tibi, metallo
Cui de melio ri melior Deus cerebrum
Conflavit, et in Musipotens tui sacellum
Fudit capitis Fato abiit, quod aeviternum
Aeterno ab in aevum omnia dirigit regendo.
Huic velle reniti; huic aliquid vel obrogare,
Vel velle aliquâ quid ratione derogare,
Est stultituae est im pietatis. Haut valemus
Mutare semel quod statut Dei voluntas.
Ergo potius, quod Deus ipse vult, velimus.
Et carcereo de puluere corporis solutae
Caelesti animae caeli habita cla gratulantes,
Quod tristitiae nostro animo hinc manet, levemus,


page 1033

Communem ibi nobis etiam effe manflonem,
Ad quam ibi praeivit, cito quamque nos petemus.
Istam ipsi igitur quin requiem interim sinamus,
Hancque ad requiem ista in quietudine ad parantes,
Quae devia quaeque avia mansione in isthac,
Vitemus, et uno intuitu legamus unam
Illhancce viam, quam reparavit ille nobis,
Quique ipsa via est, vitaque qui ipsa, veritasque.
Hac Monaides transiit; hacce transeundum
Nobis etian, quot quot in hac via la borum
Stamusmiseri. Constituamus ergo nostra
Sic pectora ne fors metuamus antra mortis
Squalentia quae ianua sunt ad aevitatem.

Ad Animam Monaul.

SIcne ergo, ô Anima, Exanimato e corde MonauI
Ad superae volitas regna beata domûs?
Sicne ergo eximiae texturae hoc nobile corpus
In defolatos ire sinis cineres?
O mihi quam tua mors venit omniex parte dolenda!
O mihi quam scindit discidium hoc animum!
Digna tuo fueras superesse in corpore longum:
Dignum atque hocce tuo fomite corpus erat.
At quia sic Superis visum, ut supera astra videres,
Caelituum inque ageres incola celes agro:
Non equidem invideo; doleo tamen, atque doloris
Has lacrumas statuo publica signa mei.
Tu modo, si quis adhuc veteris Tibi fomes amoris,
Et fidei monimen, ô Anima, istud ama.

Ad Marquardum Freherum.

MOesta Silesiaeo Te Musa salutat ab aruo,
Magna Palatini fax, Maro-quarte, soli.
Cernis inornatis maerentem horrere capillis,
Et pulla tremulos veste operire pedes.
Atque oculis fluere vudigenli, facisque tumere,
Ac nigra laceras vitta onerare comas.


page 1034, image: delb1034

Certa dosoriferi sint haec insignia planctus,
Quem magni effecit mors inopina virt
Ille tui quondam non ultima cura favoris,
Quem celebrem fecit nomine Luna suo.
Ille Vratis laviae nostrae Pimpleius Heros,
Quem Musaeipsium hoebi habuêre loco,
Occidit heu! vitaeque saturfugiriva secutus
Umbra ipse umbratuin corpora pallet humo.
O infelices Nonas Octobris et horam,
Quae tantum eripuit non revocanda decus!
Hac amiserunt tristes sua gaudia Musae;
Hac iubar amisit tristis Apollo suum.
Perdidit hac summum Siesis populosa decorem;
Claraque delicias Bratesilea suas.
Iste ubi solicitas percussit nuntius aures
Stamina Monavio tres secuisse Deas:
Horruit ipsa Charis totoque expalluit ore;
Spiritus in gelidis alsit et ipse fibris:
Ac scissos multo conspersit puluere crines,
Et valida feriit pectora nuda manu.
Utque reluctantes domuit sub pectore planctus
Hos suspiranti fudit ab ore sonos:
Sicne ergo occubuit vitae melioris in aevo
Maxima Slesiacae fama Monavus humi:
Quo reverensque Deum; summos veneransque Dynastas
Aequa! esque colens nemo sub Orbe prior.
Qui pieta tis amans qui sernans iuris et aequi;
Candidi inexhaustas cordis habebat opes,
Qui catus ingenio; doctrina insignis et arte
Servabat cerebro Numina cuncta suo.
Qui procul invidia fastu procul; et procul astu
Ingenua niveum mente ferebat ebur.
Qui bene quaerebat de quolibet usque mereri;
Velleque quaerebat cui bene quisque bonus,
Fama caret vitio, vitio ceu vita carebat,


page 1035

Adspersaeque vacans utraque labis erit
O mors! ô fera Mors! quis Te malus error adegit
Tam cito tam claro rumpere fila Viro?
O Mors aut oculis capta! aut nimis heu octlata!
Quae perimis iaculis optima quaeque tuis.
Haec Charis, et Chariti complangens Musica turba;
Haec quoque, nifallor, Tu Maro quarte gemis.
At vanos gemitus suspiria inania inanes,
Fundimus ex udis quas oculis lucrumas.
Non curant lamenta preces non non preciumque
Tres illae Fati luctifici Dominae.
Quidni igitur lacruma stamdem finimus aquantes,
Et cineri ferimus verba suprema pio?
O sancti Manes Superûm pars, vivite caelo,
Terrea dum tenni membra teguntur humo!
Tu sed ô et violas et sparge Frehere! Amaranthos,
Manibus ut soluo vota Ego iusta piis.
Utraque sic longos pietas se extendat in annos;
Inque meam exten dat se tua flamma chelyn.

Adfidem.

ALma Fides, lux festa Tibi prius ecce nefasta
Monavii fertur facta fuisse nece.
Infandum ô Mortis facinus Fidioque dolendum,
Tam fidam nobis quae negatatra Fidem!
Per Te Egoiuro Fidem! Fidei si qua ante propago,
Dispeream, Fidei ni iste propao fuit.

Ad Iohannem Iacobum Grynaeum.

ET non immerito lacrumis stillantibus horres,
Imoque maestus corde condolescis,
O Grynae, Det Praeco quem Rauraca terra
Aronis instar audit entheati,
Scilicet amissi deplangis funus amici
Cui Luna nomen indidit perenne,
Qui reliquos inter Phoebi Sophiaeque Dynastas,
Ut inter astra Phoebe, fulsit arte.


page 1036, image: delb1036

Quo cum colloquio saeque es congressusamico,
Cadmaea quod tinctura concitavit.
O nullus posthac tabulas visure Monavi?
Tabulis vidende ô nullus et Monavo!
At Tu, qui chartae gaudes sermone subacti
Locum, mihi da suppleam Monavi:
Sic Ego Slesano Te saepe adfabor ab aruo,
Tuaeque Chartae recreabor usu.
Ergo quiescat humo demortua terta Monavi,
Dum celes illa pars caelo triumfat:
Sed Tu Rauriacâ, Grynaec diserte, sub ora
Longos ad usque vive saluus annos:
Conradumque tuum, quem iam complexus amore es,
Crebro loquela vise epistolari.

Ad Solem.

SOl decus astrorum Sol mundi ocule; Heliadum auctor,
Omnia vivificas luminis igne tui:
Tune ita, quam dederas nobis Lunam abstrahis, inque
Mortiferam amandas, lux ubi nulla, domum?
Anne sua quo luce nigrantem illustret quernum;
An mage quod credo, ne tibi certet adhuc?
Invidiae in Te quid cadere auguro: scilicet illa
Et tecum et sine Te splenduit igne suo.
Hinc Tibi bilis: at ô nun quam non lucer ubique,
Iam quae habet igniculum lucis ubique suae.

Ad Iohannem Caselium. D.

ET Te quis ergo nunc dolor Caseli mi,
Quid oro luctus non lacessat, et cordis
In intimo maerore flebili in festct,
Monavii dum tristis ille discessus
Tuas adaures nuntio haut venit grato,
Lessumque poscit Te, tuasque praestantes
Illas Camenas queî levare persaepe
Tuasque curas solitus es tuorumque?
O triste certe nuntium! ô Tibi ingratum!


page 1037

Quo namque cunctis notior tuns Candor,
Tua Probitas, Amor, Fidesque germana,
Monavio cum culta pertatannorum
Incercapedines eo repentina
Severius nunc cordis intimum pungit
Ruptura, quam vesana Mors suo fecit
Aculeato spiculo, haut sciens ullo
Mortalium manum aostinere crudelem,
Sit ille dives, paupers; ille sit doctus,
Indoctus: annis floridus, vel effetus;
Perin de morti est: pauperis tabernam aeque,
Aequeque Regi arduam petit turrim.
O certa ocrte vita nulli! ô et nulli
Certa ingruentis mortis hora! momento
Nam quolibet matura vita lethaco
Est horreo. Quid ergo, dum decus tantum
Illa abstulit queramur? ast eum non tam
Querimur ademtum, in hocademta quam nobis
Reconditaetam magna dona doctrinae,
Virtutis, aequita tis aurei et veri,
Queîs unus ibat ante milibus multis.
Nosti, Caseli, ô entheum decus turbae
Hymettiae, quam Iuliae scholae servant
Praeclara tecta, nosti et haut gravatim effers,
Breslae fuisse nostrae Athlanticum hunc sidus.
At nosti et hec, Cascli, et haut gravatim effers:
Quam proxime hac a laude abesse praeclarum
Bucrerium, qui Te, tuasque amat vere
Stupetque dotes. Ergo in hoc, velim, mecum,
Monavit vigere spiritum credas,
Omnesque dotes, quas abunde divorum
Monavio ante largitas mera infudit.
Tuergo Tu Monavio quietem istam,
Caelestium quâ nunc potitur in regno,
Gratare toto corde, et entheas famae


page 1038, image: delb1038

Perenni firmo inscribe marmori landes.
At si dierum forte defuisse fluic quid
Putabis hoc Bucretu mei adiectum
Diebus opta sic Tibiopto go secla
Nelidae eas per tertia, et gravis quando
Senecta se pede haut morant praesentat,
Gangetrcae tuos volucris in morem
Combure canos, et rogo erogans surge
Novus subinde corde et corpore ac laude
Ist hac tuâ longum triumfa inoblitis
Tibi parasti quam laboribus dudum.

Phoebi in Mortem minae.

REctor cum raperet sub styga nisibus
Lethaeis Monauvis mortiter inclutum,
Ingenti Aonias cordolio obruit
Divas, ut gemeret fera
Phoebus fata. Mala poscis avi Virum,
Quem multo repetent Numina milite
Perthaebea, domos rumpere tetricas,
Et regnum Friviae fremens.
Heu heviquantus adest et Themidi et Otiae
Plangor? quanta moves flumina Musicae
Genti? iam citharam Pieris et fides,
Lessumque et lacrumas parat.
Nequidquam stugii praesidio ducis
Pandes gutur hrans. grataque Erinnysi
Horrenti iaculo funera divides:
Nequidquam tumulo graves
Dira: et generis teia Aganippii
Vitabis strepitumque et celebrem metris
Giu aum: tamen heu serus averneos
Ungues flumine prolues?
Non Be sm ntaden perniciem tuae
Gentis? non agi est Paubmanium times?
Urgeat impavidi Pe Hugoque Grotius,


page 1039

Grnterus, Scaligerque amans
Artis, sive opus est vincere carmine,
Non Athleta piger: aseliumque oque
Cernes: ecce venit Te petere impiger
Laubanus melicis potens.
Quem Tu dama velut collis in alterâ
Visum parte canim graminis immemor,
Ingenti fogies exanimis metu,
Non hoc praemetuens prius.
Iracunda dicam letho operabitur
Umbrarumque duci Musa Heliconia:
Perlongas hiemes anget Hiantius
Feruor Taenarias domos.

Ad Ianum Gruterum.

GRutere Aonidum mera adorea Germanarum?
Grutere ô Critici gloria prima fori?
Quam tuae amicitiae penitrare fores Ego totus
Gestii et hac dextrâ Me insinnare Tibi:
Coramque eximii fata illa extrema MonauI
Dicere et exsequiis iusta rogare piis;
Ut Myrtilleti colles et amoena vireta,
Phoebus ubi et trinae ter Deae habent adii.
At ter ô insaustam lucem illam, quae renuit Mî
Luce fui vultus intimiore tui?
O ter et infaustam Grutere. panegyrin illam,
Quâ Moenus varia merece gravatus abit?
Illa vihi esurripuit coramque loquelae
Alternas vetuit tontinuare vices.
Sed quid Ego nimium queror hoc mihi quodlicet isthos
Chartei adbuc aditu quaerere colloquii?
Te vovi Mihi Te volui: Tu reddere Temet
Mî quibas: volo adhuc Te voucoque Mihi.
Da Mihi Te, Me sume Tibi lepioamque favillam,
Quam spero, inspira menti animi, oro, mei.
At Tianimi quid ad occubitum tam insignis Amici,


page 1040, image: delb1040

Cui favit Phoebus, quem sibi vovit Amor?
Monavii illius eximii, cui luppiter aequus
Formavit terrâ de meliore caput?
Gratia cui triplex niveos infudit amores;
Infudit fidam cui Fidiusque fidem?
Credo Ego Terumore illo perculsum adeo, omnis
Haeserit ut linguae vox, steterintque comae;
Et chelys exciderit manibus, vis imaque cordis
Terrisico fuerit marcida facta metu.
Pluribus ô stupor hic tecum communis! amor ceu
Communis tecum pluribus ante fuit.
Nunc animis querimur multum multumque dolemus,
In meritoque dies multi abeunt gemitu.
Frustra: non etenim flecti vis Nigropeplarum
Mi le valet votis, mille valet lacrumis.
Certa dies ortus, nortis quoque certa dies est:
Exspectant istam condita quaeque vicem.
Non Tu, non Ego; non alius maiorue, minorue
Mortiferas Lethes effugiemus aquas.
Stat sua cuique dies: punctum differre per horam
Nemo quit: ergo quid heic solicitemur adhuc?
Vixitis, et vivit vitae iam certus: adivit
Ex nece dum vitam hac transitione loci.
Nil praeter cineres Morti dedit; enthea caelo
Pars cessit; Famae vis viget ampla solo.
At ne se spolio forsan nimis efferat isto
Tartarei coniux Persephone atrra Iovis,
Exsere Tu genium et firmo ex Helico niadux acre
Vivacem exusto fac cineri tabulam:
Et graphio artifici magnae praeconia famae
Insculpe haut ullo corruitura die.
Sic de Monavii bene tute merebere laude,
Et monimen laudis laus erit istaruae.


page 1041

Ad Bibliothecam Monavianam.

VOs ô deliciae merae Monavi
Libri argenteoli venustulique!
Et qui relligionis entheantis,
Et qui iustisicantis aequitatis,
Et qui morbifugae falubritatis,
Et qui panso phicae suavitatis
Spiratisque datisque milleformes
Menti divitias, supraque vulgum
Sensus pectoris elevatis omnes,
Quae nunc vos caries edit? quis intus
Deformat situs inficitque? quae vos
Sordes puluereae coinquinantes
Ostendunt domino carere vestro,
Qui vos nocte dieque cogitabat,
Qui vos nocte dieque ruminabat,
Qui se suaviter usque recreabat.
Vestri cum genii vegente socco,
Mel spitante merum, merumque nectar?
O vestri occidit, occidit saporis
Heluo ille Heliconius Monavus!
Qui quamvis Clario ebrius falerno
Usque et usque fuit; siticulosus
Usque et usque tamen novo pctivit
Immergi penite atque inebriari,
Quem vestri latices vehunt, liquore.
O vano modo rore succulenti,
Quondam deliciae Libri, Monavi,
Nunc blattis epulae! quis ô, quis inde
Vestros exiget, imbibetque sucos?
Vestros quis calamo favos notabit,
Vivacique beabit Asterisco?
At vobis bene sit, libri ô politi!
Vestri vos domini favore dites,
Qui vos poscat, habebitis, petatque


page 1042, image: delb1042

Et vel nominis ob celebritatem
Vestri illius heri perenni clari.
Artes nam veluti cothurniatas
Deperisse Monavium docetis,
Sic et fama Monaviana vobis
Culrores faciet dabitque vestros,
Libri argenteoli venustulique,
Vestri deliciae merae Monavi.

Ad Davidem Pareum.

TV quoque Monavii, venerande Paree, ruinam
Sicco videre neutiquam quis lumine;
Utpote qui priscae nosti pietatis amorem
Cum plurimâ arte in hoc fuisse divitem.
Nunc Themis et Sophie Pallasque atque ipsa verendis
Relligio plangit praestituta mysticis.
Suada gemit trinaeque gemunt ter in ordine Divae,
Ipsisque cum gemunt Camenae Gratiis.
O quot Morta ciet lacrumas hac morte? quotô sunt
In funere isto funerum propagines?
Vis Ego Te credo nunc vivere, plurima nostrae
Si vitae abit cum vita amici portio.
Neu Ego, Me, dico, nunc vivere: mortis ita ingens
Hac morte cordi iniectus est sensus meo.
Pars cum Monavio nostri demortua vere est;
Nobiscum at una et pars vivit Monavii;
Et vivet nobis dum vita su perstes amicis,
Famaeque vitam aput erogabit posteros.
O bene sic moritur, vitam qui sic sibi sanxit,
Caelo soloque vivat ut perenniter?

Ad Lunam.

O quis Luna tuus furor hic? quid spicula iactas,
Invidiaeque edis publica signa tuae?
Breilae Luna fuit proprio quae lumine nixa
Europae adful sit climate ab Elysio
Hoc grave, Luna, Tibi. metuensque Eclipsin adorta hanc


page 1043

Es Lunam, stygiâ Persephonae usa operâ.
Frustra: lucis inops per Te Tu: dives at illa
Luce suâ, mediâ nunc quoque morte nitet.
Illunem haut Breslam Luna isthac, lumine eam ut Tu
Nobis, ante velut corpore, Luna, neges,

Ad Amandum Polanum a Polansdorff.

POlana, versu si queam superstite
Fugacis aevi prorogare terminum,
Lyraque nomen emereri vividum,
Hec una vura pectori sedet meo.
At ô inane! namque nemo ferreos
Tardare mortis nonit implacabilis
Illos ligones: Douza quando maximus,
Oeagrio pugnare qui vel Orpheo
Quivisset, umbras ipse nuper Orcinas
Pallens adivit: ipse quando et antea
Famâ celebris entheâ Monavius
Exstinctus alget atque tristi funere
Victus fatetur artium imporentiam.
Hunc nulla fugit ingeni solertia.
Laborque nullus, nullaque inde gloria.
At non minus rame ipse nunc videt quoque
Cunctis videnda claustra dira Tartari,
Nihiique restat unicum praeter Viri
Nomen quod ipse vividum suo sibi
Labore fecit atque amore in artium
Deos Deasque quotquot usquam inandiit
Aut hocce nostrum aut evolutumse culum.
Hoc unicum nobis reliquit; unicum hoc
Immune lethi, non Charonta sentiat,
Tremenda neu latrantis ora Cerberi:
Hoc unico nobisque se seipsum et sibi
Servavit omnis atque servabit dies
Ad usque longos: hinc sequens Monavium
Loquetur aetas et stupens mirabitur.


page 1044, image: delb1044

Hoc In colâ felix fuit Silesia;
Hoc Cive Bresla. At interim, Polane, nos,
Monavu quos angit amissi dolor,
Suprema tristes exsequamur munera.
Te praeeo, Vir ô praeclare! et Pallidum
Piis rigare flctibus Monavit
Non differo, non differam corpusculum,
Hac donec intrica bor in luctûs domo.
Tu me secutus funeri solemnia
Da iusta caro, lacrumisque frigidum
Cosperge bustum? forte Tu Me, Te aut Ego
Querar brevi, quaeramue. Nam Mortalium,
Sic vita luctu constat usque in mutuo,
Ut aut fleamus aut fleamur invicem.

Ad Francisum Virlingum.

NOn valeo maestis animum deplere querelis,
Gravemque luctum pectore Demere solicito;
Virlinge inter pres Sancti ô fidissime Libri
Qui cuncta nostrae continet. Dona salutis!
Hei nimis insedit penitas dolor iste medullas,
Quem morte fecit optimi Morta MonauI!
Communis tecum dolor heic mihi, sicut inante
Communis et tecum fuit. Sensus amoris.
O amor in nostris quo cordibus arctior hesit,
E funere isthoc doc dolor Est gravior nunc!
Et non immerito: anostro nam tantus amicus
Abreptus est consortio, Quem sibi amicum
Quisque bonus voluit; quique ipsus quaesiit esse
Gratus bonis; nulli gravis; Omnibus aequus.


page 1045

Sed sic in Fatis: raro meliora diurnant:
Et optimum quoduis cito Mors rapit atra.
Haec at tanta tamen magno dispendia lucro
Si pensitemus, mitius Forte feremus
Commune hoc damnum: lethaeas cessit in umbras
Massa Monavus carneâ; Nomine Famae
Vivit adhuc, vivetque suo dum clara Aganippe
Sebethiana perluet Arua liquore.
Sit punctum heic igitur lacrumis; sint sabbatha: in arae
Caeli brevi omnes entheâ Conveniemus.

Ad Charontem.

QUid, ô Charon triumfas,
Qui lintre Manes vectitas avarâ?
Monaviumne credis
Te posse totum luridis habere
Tuae carinaein umbris,
Proserpinqeque cum popello inerti
Advectitare regno,
Ubi triformis excubat latrator?
Non sic, Senex profane,
Non sic: in umbris Tu tenebricosis
Monavium haut tenebis,
Qui luce ubique fulget aevi clarâ.
Cave, vave ergo, Nauta
E funcere isto quid velis lucelli:
Autsi tuae carinae
Putas quid esse, umbratiles Monaul
Manes tuas ad umbras
Propelle remis Umbratute: namque,


page 1046, image: delb1046

Utut velis, habere
Ex funcere isto plus nequis lucelli.

Ad M. Simonem Grunaeum.

OCui Pieriis clarescere contigit armis,
Grunaee in Clariâ fortis Athleta domo!
Dic ubi Monavius iam nunc viror et decusingens,
Quo necis est visus se eripuisse iugo?
Audis terreno feclusos corpore Manes,
Quos gemuit tristi nostra Camena sono.
Tu quoque deplanges tam dulcis funus Amici,
In chartasque flet lucruma multa tuas
At nostrae livere potest tua Musa amoenae,
Plancerit egelidum quod prior illa caput.

Manes MonauI, ad Fridericum Filium.

O Fili! ô dulcis Fili Friderice! ô expetita
Mei voluptas et favissa cordis!
En ego suspirans morti prope dissolutionem
Mundi subintro semitam universi:
Atque exantlatos post curticuli mei labores
Prui beatâ gaudeo quiete.
At Tu mi Fili carissime, Patre destitutus
Ne plange multum, questibusque maestis
Te crucia. Tibi Iova Patet: dabit is rogatus omnae,
Vitae quod huius postulabit usus.
Non tibi divitias non rura, boves, oves relinquo;
Tagove lecta in aureo metalla:
Sed vitae famaeque decus, quod abunde in universo
Vigere cernes et virere mundo.
Tu modo fac mea quo vestigia pone consecutus
Natus boni bonus audias Parentis
Sis pius inprimis; venerare superstitem parentem;
Uc ere Patris ergo constitutos.
Tuto res Tibi promeritosque suo labore honorae
Cum dcbitâ illis exhibe obsequela.
Et Praeceptores adamans sapientiam require,


page 1047

Quae sola Te omni gratia beabit.
Linque malum; sectare bonum, pedis orbitam tuique,
Omnesque vitae examina actiones.
Sic Tibi dia Salus aderit; Tibi sic necessitati
Erit quod, haut quid defiet bonorum.
Mitte ergo ô Fili, mitte ô lacrumasque et eiulatus
Diuque caro haut invide Parenti
Optatam requiem quin hoc Mihi fac vel ultimum des,
In Te Mihi quo vita longa subsit
Virtutisque tuae, vitaeque decentis adparatu,
Quae sola nos lethi eximunt tenebris.
Salue ergo, ô Fili earissime! salue ô! atque longum
Valens paterna russa ne relinque.

Parca ad Monavii Manis.

AEgroti vellet quum rumpere Parca Monavii
Licia fatali conglomerata colo,
Languidius tractans fusos ô vivere dignus,
Inquit eras, mundo Te nisi Fata negent!
At bene habet: supera, duce Me, donande quiete,
Miles ut emeritus scande theatra poli.
Gaudia pro la crumis vitam pro morte capasse:
Vitam ita, ut haut vitae Parca Ego parco, paro.

Ad Theadorum, Dantelem, et Philippum Iasobum Bucretios, Fratres Cermacos.

ET Triga Tu Bucretidum
Fraterculorum amica:
Tu Triga patri optimi
O optime educata!
Pulchelle Tu theodorule,
Danielque Tu roselle,
Et Tu Iacobe-Philipuls
Cunellulis supine;
Puellui ô carissimi
Suadaeque Gratiisque,
Adeste Vos quoque, et meis


page 1048, image: delb1048

Undas ocellulares
Ad funditote lacrumis,
Quas optimi Monavi
Maesto profundo funeri
Bonis quibusque amaro,
Sed un dulantes bellulos
Vestros videre ocellos
Videor mihi iam, Amiculi
Ter ô quaterque cari!
O Hisce dignum la crumis
Funus Monavanum!
O funere hasce lacrumas
Dignas Monaviano!
At sangnen ô vos nobile,
Bucretii. Monavi!
Qui patriae decus domus
Quomdam, notate vestri
Vitam propinqui poneque
Vestigia insequentes
Virtute et arre crescite,
Vivacque laude famae.
Audite et hoc ô paruuli
Monavii nepotes;
Neu Musulam contemnite
Vos candide monentem.
Amate vosmet invicem,
Vos invicem utque amatis,
Amate sic vestrum quoque
Fridericulum Monavum.
Sic Patribus qui amor fuit
Uc ftris perenni-vivus,
Vobismet innovabitur;
Rarique deinde amoris
Exemplat haut erunt magis
Pyladesue, sive Orestes,


page 1049

Theseus vel Ixionides;
Sed publico omnium ore
Manavii et Bucretii!
Ubique erunt amores.
Sic vivite ô Bucretii
Sic vosmet ô amate!
Amate sic Monavium;
Sic Meque amate vestrum.

Ad Viatorem.

TVmbam, Viator, hanc quicumque praeteris.
Tumbam esse Musarum puta.
Quiescit heic Iacob Monavus, qui unicus
Musarum amor erat omnium.
Hunc praeter ergo in altero quaeras loco
Musas, cave; aut Monavium
Musis ubique cum vigere credito,
Musis qui ubique se intulit.

Ad Poetas Amicos.

VOs ô Poetae, quotquot uspiam suo
Phoebus sacravit Aoni!
Tu Rittershusi Musici caput gregis;
Scultete Tuque Tobia,
Qui Caesaris Consultoraudis maximi:
Vulcane Tuque Grotio
Cum, Meursioque atque Heinsio et Scruerio,
Pindi corona Belgici.
Tau bmane Tuque ad Leucorin Cygne enthae:
Adame Tuque Melchior
Nicrisub ora: Meibomi Tuque optime
Cum Adamio et Cornelio.
Et Alites Vos Musici Pragae in clutae
Pontaneque et Carolides;
Pelarge Tuque, Clingerique et Gisbice.
Nostriq ô Oscines soli!
Arnolde, Myli, tilesi, Grunaeeque,


page 1050, image: delb1050

Laubane, Cuthlere et Brether
Cum Lindenero: Tu Timaeeque atque Tu
Calagi, Aleutuer Agruola,
Vechnera, Lat chi Ex ere. Trigaque Attica,
Luduici in aruo Lygio.
Vos, inquam o omnes quotquot uspiam suo
Phoebus sacravit Aoni!
Adeste nunc suanique pro melydrio
Lausos sonate fleioles;
Ciere planctus; Lauro abacta cingite
Tristi capresso tempora.
O ille noster, noster ille Monavius
Qui limpidas Caballi aquas
Volatici pleno hausit usque gutture,
Nunc pallidae bibit Stygis
Lacum pro fundum et floreo Pindi ex agro
Ad antra mortis luridae
Ra ptatus atra nulla post melismara
E melleo pro met sui
Sinu cerebri Hiantiisque dotibus
Nec Me nec inde vos quoque.
Utante delinibit. Heu vites necis
Vires supra Mortalium!
Non ille cuiquam cessit arte, non fide,
Vittute non: reei tamen
Cessit coactus: at coactus cederet
Ut totus hinc, non vi sua
Mors ipsa quivit: vivit ille et post quoque
Ad longa vivet saecula
Fa mae perennantis decore, quam suis
Sibi comparavit artibus.
At Vos, Amici Musicis poti vadis,
Viti optimi atque industrii,
Ornate funus naeniis, supremaque
Libate amoris munera.


page 1051

Ego quod heic, sit qualecumque reposui.
Eirmum esse symbolum volo
Meique amoris et doloris, mutuo
Qui nunc duello dimicant.

Monavii Manes ad superstites, Coniugem, Filium, Amicos.

HEic Ego post varios sortisque et mortis agones,
Dum cluo mente polo carne quiesco solo.
Vita mihi tristis fuit ante, sed enthea nunc est,
Quam sine sine, DEI munere, laetus ago.
Chara vale Coniux; Fili vale chare; valete
O Chari, ingenuus quos mihi iunxit Amor.
Vit modusin lacrum s vobis: quin mitiget illas
Vobiscum lacrumas quod ciet ipsa Charis:
Quod Themis ad plangit: quod compatitur Iove nata;
Quodque una et Phoebus, Triga triplexque gemit.
Quin imo iunctis quod Numina cuncta tabellis
Haec tumbae inscribunt ultuna verbameae:
Terrea Monavii tumulo pars marcetin isto:
Caelo mens sruitur: fama sub Orbe Viret.

AD FAMAM.

QUem Tu, Fama potens, semel
Vivacem celebri nomine feceris,
Illum non Saravae soror
Culpabit reprobum; non odium furens
Mendis finget atrocibus
In famem; neque fex hostica noxii
Ditem confiliis Virum.
Quod Verisolidam respuerit viam,
Umbris occulet aevicis.
Sed qui culmen Honorsiderium occupat,
Et perpes meriti decus,
Fingent aevigenis laudibus inclutum.
Mnemes principis ingenii
Dignatut suboles inter Athlanticos


page 1052, image: delb1052

Monavum evehere incolas:
Et iam dente minus roditur improbo.
O claraminis aurei
Suaves quae titulos, Fama, resuscitas!
O fuscis quoque noctuis
Donatura poli, si libeat, facem!
Totum luminis hoc tui est,
Quod fertur numeris Monaum omnium
Europae decus inclutae,
Quod caelo et solo ovat, sicut ovat, tuum est.

Ipse Faciet Symbolum Iacobi Monavii.

QUam recte eximii mens ô invicta Monavii!
Namque animo usque tuo vis fuit illa DEI.
Ipse Deus Faciet; Faciet Deus ipse, aliquando
Qui fecit, totus quidquid hic Orbis habet.
Fecit hic, ut gravida exceptus genitricis ab aluo
Natus Homo similis mente DEO fieres.
Fecit hie; ut crescens arte ac virtute, per Orbem
Audires Famae magnus honore tuae.
Fecit hic, ut miserae post taedia plurima vitae
Finires placido fata suprema die.
Ipse facit, nunc ut corpus tellure quiescens
Exsuat innati noxia quaeq mali.
Ipse facit, mens ut superorum iuncta coronae
Ante suos oculos gaudia perpesagat.
Ipse facit, merito quo vivida Fama vigore,
Antoecos penitrans Antipodasque cluat.
Ipse idem hic Faciet tua quo postfata superstes
Natus eum Patrem sentiat esse suum.
Ipse idem hic faciet tua quo vestigia item ille
Ingressus se per vivere det Te etiam.
Ipse idem hic faciet, quo corde et corpore iuncti
Promissas caelo cuncti habeamus opes.
Interea nos heic Faciamus nostra: Ichova
Ipse bonus Faciet, ceu Facit usque suum.


page 1053

Ad Danielem Rindfleisch Bucretium D.

QUid fles, Brucreade, quem Tibi caelica
Summo restituent aethere gaudia
Dia luce nitentem,
Cordis dimidium tui.
Monavum? ille gregi iunctus Olympico
Post exacta soli taedia, perpetes
Cantus non sine multis
Laetus plausibus accinit.
Illeic aetherii Numina tegminis
Exsultare animis, atque DEUM suis
Cernens pangere linguis,
Gaudet mille etiam modis.
Ut Patrem suboles enthea percitum
Guttis impulerit sanguineis, nimis
Lapsae genti hominum omni
Condonare luem videt.
Cernit paene datum Daemonibus Petrum,
Messiam Dominum dum negat improbus;
Et gaudere latronem
Dextrum cum Superis videt
Felix ille licet cesserit hinc nece,
Famae vivit adhuc nomine. ne Tibi
Mentem ereptus amicus
Plus iusto feriat cave,
Quamvis non alius feruere Te potens.
Aeque conspicitur limite Sl sico:
Nec quisquam patulo orbe
Aeque ardore cluit tuo.
Tristi luctu animum solue neque usque ita
Sub letho celebris plange Monavit:
Neu te corde monenti
Fido difficilis mane.


page 1054, image: delb1054

EPITAPHIUM,

MOnavius placide cubat hac Iacobus in urna:
Nosse satis fuit hoc fors: sed et ista lege.
Dives erat Virtute; Fide integer; impiger Alte;
Consitio Felix; Relligione potens.
Hu quia surripuit Morti se dotibus, ipsa in
Morte suae Famae nomine Vivit adime.

Monavianis manibus.

SImagno dare parua licet, Tu magne Monavi,
Parua haec Conradi sume brabeia tui.
Non Tibi Porphyrio de marmore pono saceilum;
Non Cedrino impono composita ossa toro:
Lactea funereo non fundo cymbia busto:
Sed Claria chartam do madidam lacruma.
Sit satis: Aonia clarus qui vixit abarte,
Quid ni etiam Aonia in morte brabeia probet?

Ad Wenceslaum a Zedliz et Neukirch, in Aichholez.

ZEdlicios inter praenobile sanguen Honores,
Cui tribuit fasces diia Pronaea suos.
Magne Virum nineis quem pax circumvolat alis,
Defendique tua poscit anhela manu
En nostras humili serpentes carmine Musas!
Auspicio cupiunt se relevare tuo.
Suscipe demissus Generose Patrone, Clientes,
Atq tua lucem luce videre sine.
Nominis hoc erit omne rui si nomen habebunt:
Sed tenebras Phoebo posselitare, puten?

Ad Deum.

A te principium nostro sit Iova. labori,
Sic bene procedet sic bene cedet opus.

Lectori meo.

Extremum scabies alibi occupet heic habet una
Trina Charis, Melici Trigaque trina chori.


page 1055

Omnia circuitu si circulus ambiat uno,
Dic, ubi principium, Dic, ubi finis erit.

In Iesu Christi natalem.

Haec est illa Dies, Dominus quam secit Iova:
O omnes hilari tripuditate sono!
Haec est illa Dies, in qua sublimia mira
Humanum vidit notificata genus.
En mirum! sine Matre Patrem, Matrem sine Patre
Protulit haec Hominem; protulit ille Deum.
En mirum! nato fit Virgo puerpera Nato;
Nescia Virgo Viri conscia virgo tori.
En mirum sine Matre sine et Patre nascitur Infans;
Nec sine Matre tamen; nec sine Patre tamen.
En mirum! omnia qui prius edidit, editus ipse
Fit sine Matre Deus; Patre fit et sine Homo.
En mirum! mundum large qui divitat omnem,
Ipse super tenui stramine vagir inops.
En mirum! vitam qui dat, vitam accipit ipse,
A Vita ut vitam perdida Vita habeat,
O miramque diem! mirandaque mira diei!
Haec est, quam Dominus fecit Iova dies.

Ad Rudolphum II. Roman. Imperatorem Ex sue illo Symbolo ADSIT.

AVxiliante Deo Superasti Immitia, Tendun T
Quae rigidi saevo pectore tela Getae:
Dive Rudolphe, tui spes optima maxima regnI,
De Christi quod ovans nomine nomen habet,
Scilicet usque tuis fidus DeusadfuitausiS
Hactenus atque aderit post quoque nunc ut adest.
Insirum tibi nempe tuum fuit Adsit. ut illu D
Versasti cordi semper in arce tui.
Temet I nevicta S olidet D ominator A boll A,
Prospera quo Christi pro grege bella geras.


page 1056, image: delb1056

Ad Carolum, Ducem Munsterbergensem et Olsnensem.

NEstor ô Elysiae, Dux Augustissime, nostrae!
Cui come it sancta cum Pietate Fides.
Quas ego pro tanto referam tibi munere grates,
Mactasti genii quo metra parna mei.
Nempe tuamque, tuaeque dedisti Eiconae Ducissae,
Ex auro rutilo quae preciosa nitet.
O me felicem, Phoebo aspirante, Poetam!
Gratia cum dono cui memoranda venit.
Contra infelicem tanta medote Poetam,
Gratia, qui nescit, quae referenda tibi.
Ne tamen ingratus vivam moriarque Poeta,
Haec pro me Pietas officiosa vovet.
O vivas Patriaque Pater, Phoebique Patronus!
Et senio fias Nestor, ut es genio.

Ad Iohannem Christianum Ducem Silesiae Lignicensem et Bregensem.

OQuo re memori referam, Dux inclute, versu,
Ian-Christ-iane tui portus et aura soli?
Regia te caelo sustollit origo Piasti;
Qui Proavis factus stirps memoranda tuis.
Magnorum tu pone legis vestigia Patrum,
Et virtute piis addere quaeris Auis
Hinc varios hominum mores speculatus et Urbes,
Dulichium merito iure capessis epos.
O ter felices quomdam te Principe Cives!
Ut sint felices Dux bone, quaeso, redi.

De codem Principe, ex Academiis et perogrinationibus reduce.

AVdivit votum Fatorum Rector Iova:
Saluus et incolumis Dux Generosus adest.
Gaudete ô Ligii! Bregei ô plaudite Cives!
Gratifica et reducem tollite voce Ducem.


page 1057

O salue, Princeps salue, optatissime nobis
Mens animi melior, te redeunte, redit.

Ad Henricum Wenceslaum Ducum Munsterbegensem et Olsnensem, etc.

MArchiaci sidus nunc ô illustre Lycei
Inclute Dux, atris spes, Patriaeque iubar.
Nam quid ago, tibi quod male versibus obstrepo cultis
Aurea qui crebra nunc bibis aure mele?
Tu mihi caussa tuo, Dux Illustrissime, vultu,
Quo vidi Musas te ante videre meas.
Perge, Viadrinisque meas admitte Camenas:
Nam Viadrino se quoque fonte lavant.
At tu sic Phoebo Musisque litato disertis,
Dux bone te superis mente parem facient.

Ad Georgium-Rudolphum Ducem Lignicens. et Bregensem.

ET mea te, Princeps Celsissime, Musa salutat.
Musarum genitus qui perhibere bono.
Sic spondet Pietas ab avito sanguine manans,
Quae facit in cerebro iam sua sacra tuo.
Pindum curabis, Dux optime more Parentis:
Pindum curabis, Dux bone, sicut Auus.
Plaudite Pierides, vestro huic adplaudite Phoebo!
Magnum aliquid vobis hoc Duce ponit Honor.

Ad Carolum-Fridericum, Ducem Munsterberg. et Olsnensem.

GEmma velut dura quae nondum cote polita est
Est speciosa minus est pretiosa minus.
At limata suo demum splendore coruscans,
Et specie multum praevalet, et precio.
Sic quoque Nobilitas genus alto a sanguine ducens,
Ni faciat laudi congrua, nulla valet.
Gemmula tu stirpis. Dux, es celsissime, avitae,
Atque coruscanti iam probitate cluis.
Cresce, tuique iubar fulgens deprome nitoris,


page 1058, image: delb1058

Quem Virtus hilari cum pietate polit:
Sic Abavos, Atavosque nitenti aequabis honore
Dis genite, ô Princeps! et geniture Deos.

Epitaphium Melchioris a Rhedern,

MElchior heic recubat Rhedera gloria gentis;
Caesariae Virtus vivida militiae.
Illius ad gladium trepidavit Tuzca; sororis
Quo labi Natum viderat ante suae.
Nil mage: Sissekium, Varndinum, Papaque capta
Cetera signabunt laude vetante mori.

Ad Ioachimum Mali Zan L B. de Wartenberga.

SI cuiquam Virtus. si Gloria Fama, Decusque,
Si cuiquam Pietas, Relligioque placet.
Si sincerus Amor, si Fas, lustumque, Bonumque,
Si cultusque Dei, si Patriaeque Salus.
Denique si quodcumque supremis infima iungit,
Et valet aetheriis aequiparare Diis.
Dispeream nisi tu prae multis talis es unus,
Magne Baro, ô generis Gloria prima tui!

Ad Wenceslaum a Zedlitz.

ZEdlici Eusebicae proles generosa Monerae,
Phoebi Amor, Aonidum flos, Aretesque iuba
Consultor gemini tu iure vocâre Ducatûs,
Quo Ligius gaudet, quoque Bregeus Honor.
Nobilitate cluis, sapis alta diserta profaris,
Iure nites iustum diligis, atque bonum.
Et non pupillis tutor praelustribus adstes!
Et non sis Ligii Corque Caputque throni?
Vive dies Zosinienon te, Vir nobilis alter
Aut genere, aut genio vincet, et ingenio.

Ad Radislaum Wehinsky de Wehmic et Tettavv, Lib. Bar.

EVgenie genitrix; genitor tibi Dius Apollo,
Nutrices Musa Trina Levana-Charis:
Wchinskiadum de gente Baro praelusiris, et idem


page 1059

Magnus Boiemae Nobilitatis Amor.
Hoc de te Virtus tua publica fatur et artes,
Carminaque, et suavi qui fluit ore, lepor.
Vive sate Eugenia et Phoebo, nutrite Camenis,
Et genere, et genio magnus et ingenio.

Ad Ioachimum, Ottanem-Henricum et Iohannem-Bernhardum; I. FFF. Malizanios, Libbb. Barones de Wartenberga.

USque domi residere, diesque agitare latendo,
Est animae fungi quae vice pectus habet.
Vobis mens melior melioreque facta metallo,
Malizanae, ô iuvenes, spes generosa domûs!
Hinc Aretae sancti primo sub flore innentae,
Visitis infignes artis honore viros:
Et varios hominum mores, rerumque videntes,
Quae famae, legitis sunt potiora bonae.
O sic virtutis Maltzana mascula Virtus
Pergite, et eximii vota replere Patris.
Credite, quae vobis adnata est Gloria, vestro
Augmenta accipiet non moritura bono.

Ad Guilielmum Malizan. I. F. L.

TV quoque Maltzonio flos ô generose sub horto,
Cresce decus magni, mi Gulielme Patris.
Te praeit auratis virtus speciosa quadrigis:
Pone triumphali stat pia Fama tuba.
Intonat haec, magnaeque vacans te Iaudis alumnum;
O novus hic vivat Cendus Honoris! ait.

Ad Cunradum ab Hoberg in Furstenstein etc.

ANnus abit vetus; annus adest novus, optime Hobergi;
Gratia danda Deo; votaque danda Deo.
Gratia felici quod sidere finiit ille:
Vota, sequens ut eat sidere et flte bono
Hoc xenii precor ergo tibi, Vir Magne, tuisque:
Et mihi, ne xenil nil precer, hoc voneo.


page 1060, image: delb1060

In Symbolum Ioannis Henrici de Blanckenberg. Dum spiro, unicum Christum spero.

SV spirat speratque suis felicia rebus,
Dum misera spirat tristis homullus humo:
Non tamen eventus voto respondet hianti;
Augurioque cadit spes bona saepe suo.
Scilicet in fluxâ spes ponitur una salute,
Nec nisi terrenam mens sibi fingit opem.
O exspes haec spes! et labilis umbra salutis,
Nititur humanae quae rationis ope.
Ergo oculos animi sursum mens tolle pusilla:
Sedibus aetheriis Spes tua Christus habet.
Hunc adeas solum: solus dabit ille salutem:
Si non pro voto pro bonitate tamen.
Dum spiro, Christum suspiroque, speroque solum:
Spes mea successu non caret ergo bono.

In Symbolum Nicolai Haunoldi. Salus nostra Domine.

QUid metua mus? quidquie tremamus? quidque gemamus
Si Domini est, Domini est tota uti, nostra salus.
Ima petant summum; summum petit ima; perinde est:
Tu, Domine ô! maneas dum modo nostra salus.

Ad Nicolaum Rhedingerum.

PRo nummis numeros transmittere gratia si qua,
Gratia pro nummis his fieret numeris.
At nunc tanta meae comes est in gratia Musae,
Ut non sit Musis grata sat innumeris.
Tu, Vir honore, tamen Musis quo gratior ipsis,
Gratia de Musis hoc tibi grata magis.
Pro nummis numeros red do ergo: at Laurea dum do,
Aureane exsupero munera missa mihi.

Ad Iohannem Haunoldum Reipub. Vratisl. Senatorem.

MAgnae Virum, si digna tuo me ferre favore
His paucis numeris munere posse, putem:


page 1061

Fallor ego, fallamque: tui nam tanta favoris
Gratia, quae innumeros exsuperat numeros.
At numerus nesim tamen, hos ego quos queo, dignum,
Hoc quidquam ut numerem munere, do numeros.
Muneris hic animus: Tu munus suscipe. Nam sic
Rusticus effuso D Is quoque lacte litat.

Ad Cunradum Sauromannum Eq. Sil.

CVnrade Aoniis multum nutrite Camenis
Atque ideo in melicos dives amore viros:
Quaestio, num victu sine quisquam vivere possit,
Mota fuit mensae nuper in orbe tuae.
Posse probant exempla probat rationis acumen,
Quod Physicae informat cognitionis apex.
Musa mihi quondam fuit hoc operosa labore,
Quum medico ornaret me Basilen gradu.
Quae dedit ante tuae nunc heîc sub nomine famae
Edita, tu famae momina sume tuae.

Ad Henricum Schmidt in Hoffchin et Grunaich,

MVltum-turrigerae cate Consiliarie Breslae,
Schmidi Aretes claro cincte caput strophio:
Dia Pronoea tuo firmam sibi pectore sedem
Fixit et eximiis turget opima bonis.
Huic ancillantur Sapientia, Suada, Themista,
Et Gravitas, hilari quae phalerata Ioco.
Huic tibi prae multis Respublica favit honora,
Et dedit Orchestrae scandere celsa suae.
Vive Budorchiaci Camerarie provide Condi:
Sacrificat laudi iam pia fama tuae.

In nuptias Christophori ab Hoberg, et Margarethae Bockiae.

NObiliore satu Sponsorum biga iugatur.
Christe fave taedis; taedia Christe fuga,
Mutua se pleno distendant gaudia cornu;
Adsiduoque calena ferueat igne iecur.
Sint duo, sed carnem sint ô dux corpora in unam


page 1062, image: delb1062

In geminis sit men una sit unus amor.
Velle sit, at sine felle; sit et sine murmure nolle:
Sit sine lite focus; non sine prole iocus.
Dia Pronoea domum, Polytecnia dia cubile,
Eusebie vitam, cetera Iova regat.
Haec Sponsis mea vota novis pia fata secundent!
Fata secundabunt, vota secunda fluunt.
Bockia Christophoro sic Margaru adsit Hobergo,
Margaris ut Conchae per freta vasta suae:
Sic erit ut veniant socia mine prospere ab isto
Suavis Hobergiolus, suavis, Hobergiola.

Super obitu Hieronymi Treutleri.

UNo videbant quinae sub Praeside Divae
Calliope, Sophie, Suada, Minerua, Themis.
Omnibus his sat erat Treutlerus scilicet unus,
Ut pote cui caelo vincere posse, datum
Calliopen numeris, Sophienque Logismate, Suadam
Eloquio genio Pal ada Iure Themin.
Sed nunc exstincto Treutlero Praeside lugent,
Tam cito, flentque suum deperiisse decus.
Frustra! mortali quoniam satus ille parente,
Qui non mortali stemmate dignus erat.
Nunc immortalis tamdem caelestia servat.
Et superos quaerit vincere mente Deos.
Ast alio querulae gaudentes Praeside Divae
Scultetum Socero substituunt Genernm.
Ha bene sic uno vivent sub Praeside porro
Calliope, Sophie, Suada, Minerua Themis.

Ad Fridericum a Gelhorn.

MVnere pro magno paruum tibi mittere munus
Illa inbet Genii gratia parua mei.
Sume libens munusque meum, mentemque Gelhorni,
Atque fave Musis hoc per utrumque meis.


page 1063

In effigiem Cunradi RittershusI.

RItershusiadae Thrasybuli Pingere vultum
Aemula naturae possit ut ipsa manus:
Non animi, non ingenii, non cordis et oris
Munera peniculis ars dabit ulla suis.
Iuppiter ingenium fabrefecit pectus Apollo:
Pallas id, hoc prudens ex coluit Sophie.
Os Themis erudiit; linguam Suadela polivit;
Musa melos, Charites mella dedêre labris.
Hinc Sophus, hinc Vates, hinc Consiliarius audit:
Hinc Critici iudex iuridicique fori.
Mentis ut effigiem videas, age, consule libros:
Artifici niter heic corporis umbra manu.

Ad Casparem Artzat.

BAlnea qui medicantis aquae, Thermasque salubres
Exemplo validas adseris ipse tuo.
Grator ego, Vir Clare, Tibi, reducemque peropto
Te saluum longos posse videre dies.
Scilicet ut saluo te Curia salua perennet,
O Patres inter magne Pater Patriae!

Ad Wolfgangum a Waldau.

QUi res amplificat solerte labore repertas,
Unus prae reliquis omnibus ille sapit.
Tu, Waldave, bono talis mihi iure videris,
Qui patriae laudi consulis atque rei.
Scilicet heredum virtus haec una bonorum est,
Ut videant partas quei tueanturopes.

Memoriae GeorgI Thilonis.

ANte mori didicit qui, quam moreretur, hic idem
Mortuus ut, secum nil Thilo mortis habet.
Scilicet in mundo hoc mundo demortuus, omnem
Et mundo et morti morte animan eripuit.
Nunc ergo et caelo vivit, terraque; sibique
Quam fovit, vivo vicit agne necem.


page 1064, image: delb1064

O bona quam sic fit mutatio! namque neci sic
Qui paret vivus non perit ille nece.

In Symbolum Danielis BucretI. Ferendo vinco.

INuictum quis te, Bucreti, dicere nolit,
Qui sortem invicto vincis utramque animo.
Si favet, et molli spirat Fortuna tepore,
Non tumido instabiles excipis ore Notos,
Si tonat et furias Orbis minitatur et Orci,
Non timido trepidas ad rigida ausa pede.
Non timide tu, nec tumide Fata utraque captans,
Ista verendo foves, illa ferendo domas.
Victorem ô magnum sortem qui sperat utramque
Nec pavide adversam, neve secundam avide.
Victorem ô magnum! sortem qui vincit utramque.
Hancque verens humilis; illam alacrisque ferens.

De Tobia Sculteto sanitat reddito.

MOrs ubi Treutlerum rigido vicisset agone,
Musicolisque catum surripuisset agris:
Altius adsurgens Sculteto fata minatur,
Et simul huius avet tripudiare rogo.
Non tulit hoc Medici, Melicique Dynasta Vireti;
Sed valida Vatem vindicata arte suum.
Inunc, et geminos memora, fera Morta, triumphos:
Illum unum, ô atrox, te obtinuisse dolet!

Ad Christophorum Henscherum.

HEnschere aequidicae decus immortale palaestrae,
Quam tenet arguta splendida Bresla manu.
Nam quod ego grato referam pro munere munus,
Donavit Musas quo tua dextra meas?
Nostra salutavit gracili te Psaltria veste,
Incola Musaeo post fruitura tuo.
Excipitur, certique meret mihi pignus amoris,
Os argenteolum, Maximiliane, tuum.


page 1065

Hospitium ô gratum venienti, Henschere! sed audi
Xru/seam, xalkei/ois te dare, nonne putem?

Ad Christophorum ab Oelhafen.

Fulgida Nobilium gestare Insignia Auorum,
Atque vetus, decus est posse referre decus.
Si tamen adnatis honor addat honoribus, atque
Magmentum accipiant stemmata avita novum;
Emîcat, et radios spargit, magis incluta Virtus:
Ignis ut adiecto fulgurat igne magis.
Hoc animo voluens, oelhafi clare, sagaci,
Sabbatha non titulis das inhonora tuis.
Sed virtute tua recta contendis adaedem,
Vinida semper ubi momina vendit Honor.
O bene Nobilium-quam sanguine natus Auorum!
Qui meritis renovas stemmata avita tuis.

Memoriae Melchioris TilesI.

CVi schola corp' erat: Scholae erat qui corquie animusque
Immiti heu melior funere raptus obit.
Brega gemat, praestante gemat Schola cassa Magistro:
Cum Musis Clarius quem gemit ipse Deus.
O Fatum infandum! ô Mortam male Apollini amicam!
Quae, Schola quo pereat saeva Ducem perimit.
Duxiacet: ô ia ceat Schola ne sausto ominer ore!
Vivere sed corpus. sperem Egone, absque anima.

In Symbolum Iacobi MonauI. Ipse faciet.

EX nihilo qui quae nihilum prius, omnia fecit;
Enihilum qui, quae nunc aliquid, faciet.
Is te, qui nihilum ante, quod es nunc, fecit ab illo,
Quod nihilum; et nihilum nunc quod es, hoc faciet,
Scilicet ut si aliquid, scelere escelus liercleni eras nil,
Et scelere hoc-aliquid Caelo habile efficeret.
In nihilum ergo aliquid factum nunc e nihilo ante,
Tenihilet; nihilum hoc quod perit haut id erit.
A scelere ad Caelum, ad lucem a lue ubi renovatum


page 1066, image: delb1066

Cum omnibuse nihilo esse omnia te faciet.
Ipse, inquam, omnia qui est erat et qui qui omnia critque
Hoc sit ut omnia, quod nunc nihil im est faciet.

In Vulpinum.

Frontem corrugat senium. Vulpine genasque,
Et nigras alba cana pruina comas
At tu nec mores mutas nec pectus iniquum:
Ac tenet usq suos lingua proterua dolos.
Scilicet et villos Vulpecula callida mutat.
Mens scatet innatis insidiosa malis.

Ad Ianum Gruterum.

QUo, rogitas Grutere animo Gulielmia promam
Funera, carminibus delacrumata tuis?
Illicio, dixîm veri in Gulielmium amoris;
Illicio et Monau I, Bucretiique tui.
Si male habes, male habes Gulielme manibus ipsis;
Er male habes Monavo Bucrerroque male.
Sed malo queî possis Trigae huic laudabili Amicum,
Quorum animis animus vivit ovatque tuus?
Ergo animo haut veluti tuo habes male, ita haut male habebis
Partem animae hacce tuae me mea habere.

Ad Friderium Taubmanum.

ET merito: Tibi Leucorei, Taubmane, Lycei
Consensu Patrum cura gerenda venit.
Scilicet et fausto tibi Delius omine Phoebus
Parnassi curam credidit ante sui.
O bene, Te Phoebo, florent Vitebergica tempe!
At nunc florebunt, te duce porro magis.
Sic Phoebus sic Rector ova sic Fautor honorus;
Et semestre datum cum gravitate rege.
Non aberit, quin Fama tua sta buletur in umbra:
Addere quit laudi nil magis illa tuae.

Nupitis Iohannis Scholtzii.

SCilicet e gelidam sequitur Vernobile Brumam;
Postque nives referunt culta roseta rosas.
Sors, Scholtzi, tibi prosperior rigidissima namque


page 1067

Ecce Pala paphiam dat tibi Bruma Rosam.
O Ver post nyemes Vidualis agonis amicum!
O hiemes intra Verque, Rosamque tibi!
Iunge Rosae spinam calycique intersere molli:
Sic crit, ut plures det Rosa pulchra Rosas.

Ad Casparem Franck.

FRancki Caesariae Consultor Nobilis Aulae,
Francki Pierii magneque cultor agri:
Nexuit en mihi vincla suo Christ-Iana calore,
Inque iugum secum feruida raptat idem.
Tilesius genuit Pater hanc, qui virgea frena
Bergeae tenuit cum gravitate Scholae.
Quid faciam? victus iam nunc, vinctusque labasco,
Huius et unius rotus in igne flagro.
Tu Musis succurre tuis, flammasque calentes
Aonii remove limpiditate vadi.
At si feruidior, nec cedere conscia flamma,
Flammam suavisonae tu reparato Deae.
Istius ille cadet fors ignis victus ab igne:
Sed quam, ne victrix Cypria sit, vercor.

Ad Georgium Sebisium Sponsum.

TAedia post recte taedas me ditare, Sebisi,
Et primo subdis iura secunda toro.
Namque dedêre tibi quaefata priora priorem,
Et sociam lecto praeripuêre tuo.
Illa eadem tibinunc (ô Fata secunda!) secundam
In viduum reddunt post tua damna locum.
Esto lugatinus tibi (ova cubilifer! esto
Iuno Iuga haud ficto nomine castus Amor.
Omine sic fient haec pacta sc cunda sccundo;
Nec nisi fecundum quod facietis, erit.

Ad Servatium Reichel.

REicheli vegetae Cultor praeclare Mineruae,
Stemmata Magnatum quae docet ampla Virûm.
Hoc fuit, innumeras quod visisti Orbis ad Urbes,


page 1068, image: delb1068

Moribus ut coleres pectus, et arte, tuum.
Murtiâ te nulla tardavit inepta voluptâ;
Nec calidis tenuit prava Vacuna focis.
Enthea sed diam Virtus allexit ad aedem,
Gloria ubi niveis cana triumphat equis.
O hac te faustum ductrice! pedissequa cuius
Gratia magnorum est non moritura Ducum,
Stemmata quaere sagax et primo profer ab ovo;
Effugiet mortis stamina stemma tuum.

In Symbolum Christophori Rumbaum I. Morior, et disco; utinam et mori!

DVm vivo morior; morior dum, disco: sed istud
Dum disco, vitam vivere disco novam.
Scilicet ad vitam per mortem haec vita recedit:
Ad mortem at vita haec, si sine morte redit.
Ergo quo vivam non vivo: ne moriarque,
Disco mori et morior, vivere ut incipiam.
Sic via mors vitae, mortis via dum mihi vita:
Vivere sic disco, dum bene disco mori.

Ad Melchiorem Eccardum.

AD Te nostra diu siluit, Vir Clare, Thaleia:
In te nosteramor, crede, perennis erit.

Ad Georgium Rumbaumium.

RVm baumi Medicae Cultor Clarissime Divae,
Auxilio cuius morbida quaeque fugas:
En me languentem, Medicum licet atque calentem:
Obsedit morbus pectoris ima mei
Quid censes morbusne gravis relevandus Hygeiâ?
At frustra medicas ferret Hygeia manus.
Una mei Crist iana mali mellita puella:
Quid? si Coa mei posset et esse mali?
Lecta mihi dilecta mihi Christ-iana medela,
Et spes auxilii iam melioris adest.
Tu caram, Vir Clare, mihi gratare medentem.
Et bene quo cedant quaeque precare metro.


page 1069

Ad Georgium Gerhardum I.U.D.

Ode cus Astraeae, praeclare Gerharde, Dicesque,
Magni consiliis adpropriate Ducis:
Tilesii propter Soceri te posco favillam,
Me penitus fibris insinuando tuis.
Sum iam progenie ductâ pars sanguinis eius;
Illius eque mihi sanguine sanguis adest
Christ-tanum dico Christ-iana matre creatum,
Suaviolis pote iam nos recreare suis.
Tilesii merito Soceri tibi dicar amicus:
Post, meo ut et merito sim tuum, hoc faciam.

Ad Abrahamum Sandecum.

QUas, Sandece, meo foveam sub pectore flammas;
Tam vehemensque mihi venerit unde calor;
Ignorare nequis, totam dicente per Urbem
Famâ, quâ mage nil mobilitate viget.
Tilesio prognata satu Christ-tana Virago
Hanc flammam flammâ conciit una suâ.
Unica quum restet nunc ergo medela calori,
Illa sit ut flammae flamma iugata meae:
Tu votis accurre tuis, et carmine molli
Mollia captando fata precare iugo.

In Symbolum Nathanaelis Tilesii. Contra spem in spem.

SPes ubi nulla super speras tamen, atque salutis
In spem spem contra mentem animi omnem animas.
Scilicet ad caeli spes te tua sublevat aedem,
Christus ubi summi spes sedet una Boni.
O bene! non hac spe fallet te spes tua: namque
Spespia spem contra spe meliora capit.

Ad Georgium Fabricium Secundum a Falckenstein.

FAbrici Vatum pia gloria, cui cor honorum
Biblicus exhilarat, Biblilicusque labor.
Nam quid ego culto dignum sermone profabor,
Quo canis Angelici corcula sancta chori?


page 1070, image: delb1070

Corcula, quae caeli rutilas imitantia flammas,
Para nitore suo, munete pura suo.
Pro Iovae nutu quae munia iussa capessunt,
Et nostro prasunt officiosa bono.
Quae Satanae fraudes, quae spicula mortis abarcent,
Quae vitaeque duces, quae comitesque viae.
Interquae medios frendenti corde Tyrannos
Perpete sancta Dei membra tuentur ope.
Denique quae rigidi spectant divortia lethi,
Celes et ad caeli gaudia dia vehunt.
O sanctus labor hic et carmine dignus honoro!
Carmina at, oro, quis hoc digna labore dabit?
Concio terna tibi: tibi gloria terna paratur,
Quam dabit in caelo ter-veneranda Trias,

Ad M. Christophorum Neadrum, Super Filiolt Olitu.

SI mansura putas mortalibus orta misellis,
Devius a recto tramite curris iter.
Sic quoq si fixi vis quem dedit enthea Fari,
Quemquam posse putas ante perire diem.
Tu neutrum statuis, Vir praestantissime: namq;
Condita scis punctum quaeque tenere suum.
Hinc licet in viridi Bernhardulus occidit aevo,
Et tener ad Superos, venerat unde, abiit.
Non tamen ante diem fatum subiisse putandum est,
Quum fuerit verâ iam pietate senex.
Ne doleas multum! melioribus additus ille
Ius nunc aeternum vivere celes habet.

In Symbolum Christophori Scholiz I. Christus Scopus Vitae.

SI mihi vita, mihi vitae via si mera Christus,
Qui vitae secum ius habet atque necis:
Cur mihi non vitae scopus hic ut qui mihi vitam hanc
Iam dedit, et vitam, quae fuit ante, dabit.
Sed mihi vita hic est; mihi hic est via; qui mihi vitam


page 1071

Redderet ut vitam perdidit ipse suam.
Ergo meae vita Scopus esto hic solus et unus,
Cuius ope est iterum vitae adaperta via.

Ad Christophorum a Staudenbertz.

PHoebus et Eurynome certas sibi quaerer sedes,
Unâque optabant posse habitare domo,
Queis Genius: Vobis socium me iungite, Divi:
Mansio vos mecum non inhonora manet.
Mens Staudenherz I sat erit tribus una diserti,
Quam docta poliit Pallas acuta manu.
Accipiunt, omnesque tuo, vir clare, cerebro
Omnimodis se alacres dotibus insinuant.
O tanto dignos habitantes hospite Divos
O dignum et tantis hospitium hospitibus!
Exsere te, vir clare, Deumque his dotibus auctus,
Et Genio, et Phoebo sacrifica, et Themidi.

In Iohannis Hernicaei ades nuper exstructas.

POsteritatis amans has Hernicoetes in aedes
Sumtibus impensios officiosus erat.
Nunc sedem legêre Themis Sophieque Saisque
Nempe erit Hic donec, his tribus hospes erit.

Ad Danielem Sennertum.

FAma bonum, quo non aliud iucundius ullum,
Quae nova Leucorâ portat ab Urbe mihi?
Tene etiam Medicum Phoebi sacer ordo salutat,
Et Medicos inter dat residere Viros?
Phoebus ait; firmat Meditrina; Tiara refulgens,
Sudoris longi dulce malagma probat.
Io bene! io! medicis labor exantlatus in aruis,
Hoc meruid dudum quod ribi cedit epos.
Surge tuis ergu meritis, atque auspice Phoebo
Morborum expugna fortis Athleta chaos.


page 1072, image: delb1072

Ad Iani Lernut Imares.

LErnutI Manes, vos ô sanctissima Phoebi
Lumina; Lernutr nomine quae cluitis!
Parcite, si superas opera hac vos lucis in curas
LernutI ipso, inquam, vestri opere hoc revoco.
Queî patiatur enim genere aut genio edita Phoebi
Ille Deûm atque hominum disperiisse Pater?
Phoebi erat hic genus, aut Genius Phoebi ipsius ipse:
Isre ita in illo; et in isto ille erat arte potens.
In Phoebi ergo viget Lernut I Nurnine nomen:
Phoebi et in huius ovat nomine, Numen item.
Dum vivet Phoebus, vivet Lernutius ipse:
Non potis est Genio Phoebus obire suo.

In Cerdonem.

Discipulo invideas Cerdoni Cerdo Magister,
Quod genii exsuperet te bonitate sui?
Artificem supra non est puer: euge Magister!
Quando erat hoc, supra non erat artificem.

Ad Ieremiam Kuntschium D. super Coniugis Ipsius Obitu.

O Catharina mei cordis cor, vitaque vitae!
O Carharina animae viva anima ipsa meae!
Dum tibi Vita fuit, fuit et mihi vita: sed ô nunc
Dum mors facta tibi, mors quoque facta mihi est.
Nunc vivo et morior, Dum vivo te sine: nam mors,
Dimidium vitae vivere, dimidia est.

Ad Tobiam Fischerum.

NVper amicus erat quidam, nunc desiit esse:
Huic iecur adfectum qualiter esse putas.
Nil moror hoc epar, nec versum miror amorem:
At, fingi miror quomodo possit amor.
Mecari caute nunc disco expertus, et ante,
Quam fidam, video, cui sit habenda sides.


page 1073

Ad Chirstophorum Hedvvigerum.

ET tibi de reditu magno cum Principe grator,
Hedvvigere tui dives honore FidI.
O magno sic porro Duci sis fidus Achates?
Et rege consiliis incluta facta tuis.
Sic erit. ut famae merearis aroma perennis,
Inter et emeritos nomine, reque cluas.

In Symbolum Simonis Grunaei. Timentes lehovam confidite lehovae.

UT timeant alii tetricas, trepidentque phalanges:
Iova timor meus est, est mea Iova fides
Hunc suboles Patrem veluti timeo, inque mei omni
Vitâ uni huic vitam fido, animamque meam.
Atque huic dum fido mundo diffido; timensque
Istum unum; hunc nullus, saeviat ut timeo
Namque nihil valet hic validis vel viribus. ut nec
In Phlegetontaea Mors, Satanasque domo.
Et quid? si eriperent miserae haec ludibria vitae?
Vita mihi in caelo parta diu est melior.
Hanc unam, istam omnem spernens, suspiro, poloque
Spero, quod heic numquam specto perenne bonum.
Vos ergo ô; Iovam mecum quicumque timetis,
Fidite Iovae? Hic enim, quod iuvat, omne dabit.

In Scitum Francisci Lagnen I.U.D. Festina lente.

NEc qui festinat nec qui procrastinat usque,
Rebus prudenter consulit ille suis
Nil facit hic; sed nec properans bene quid facit ille,
Non habet eventûs res properata bonos.
Utere consilio, festina lentus, et insta:
Sic bene cedet opus, sic tibi surget epos.

Ad Meliorem Laubanum designatum Gymnasii Dantiseani Pro-Rectorem.

UT, Laubane, tibi iam didita fama per Orbem;
Elysiis grata est haec tua fama minus.


page 1074, image: delb1074

Nomine-namque tenus quaete tulit hactenus Orbi,
Abstulit a nostro nomen ad usque solo:
O numquam famâ Gedanensia ad arua measses!
Corpore non Fatriam, credo ego, desereres.
At Vates aliis forsan tu gratior oris:
Plus alio valet ut saepe numisma loco.
Ergo, quô tua te Fortuna locavit, abito,
Cum plenoque subi munus honore novum.
Sic te Fama prius peregrinis quae attulit oris,
Efferet indigenis Te magis inde tuis.
Surge tuo, Laubane, bono, famamque perurge:
Namque erit et Patriae, quae tua Fama, tuae.

In Lemma Symbolicum Chirstoph. Ressleri M.D. Deo et Proximo.

NOn soli data vita mihi, data quae mihi; sed quam
Iova dedit, totam vult quoque Iova sibi.
Atque sibi quam vult, vult proximo item: omnem enim et unam
Iovae uni, atque omni debeo proximo item.
Ergo Deo uni unam hanc, quam vivo ut debeo vitam,
Omnem ita et unam uni, prôut queo, vivo Deo.
At Deo ut hanc vitam vivam bene, proximo eam omni
Uni omnem eripiens heic mihi, do merito.

Ad Ioachimum Hossmannum IC.

EN post septenas Charites quoque mascula proles
Nascitur, anspicio prosperiore Dei.
Hossmanne ô Themidosque tuae, Phoebique medulla!
Hossmanne ô animi pars mediata mei!
Gratorego, tecumque piis exsulto Camenis,
Hippolytoque precor fata secunda tuo.
Crescat ô! et Pyliam transcendat adusque senectam,
Inque Dei laudes cum pietate ruat.
Virtutisque viâ contendat Honoris ad aedem,
Et Claria exemplo visat ad arua tuo.


page 1075

Sic erit, ut famaque tuâ, factisque triumphans,
Augeat ingenio momina clara suo.
O minor: augurio Phoebus spondere videtur,
Et firmare Trias carmine trina suo.
Fiat ô! et voto respondeat exitus isti;
Ac spem praeveniat Filius arte tuam.
Fiat et hoc! septem comitatus ut ille Sorores.
Septem itidem Fratres sic comitentur eum.

In Symbolum Eliae Kuntsch I M.D. Dirige Gressus Meos.

QUi Via, qui Virtus, qui Vita, Salutifer Heros.
Patre Deus genitus Matre creatus Homo.
Christe meos gressus Tu Dirige; dirige vitam;
Dirige tu Vitae fata futura meae.
Sic Via vera mihi sic Vita mera et mera Virtus
Inque ipso invitae vitae itere invio erit.
Sed quia tu Vitaeque meae dux ipse, viaeque,
Invia in invita haut vitâ erit ulla via,

Ad Petrum Haunoldum.

QUem cupis heic cape. Petre, Librum mihi semper amatum
Triplice quem triplex tinxit amore manus.
Non amer, hi si non digni videantur amore:
Nonamer, hos si non iam valide ipsus ames.
Iam sedamas Vateis, dudum me sicut amasti;
O omni Vatum dignus amore coli!

Ad Bartholomaum Benckium Bernstadiensi Conflagrationi parentantem.

LAbile Bernstadium fuit ante et flebile: sed nune
Nobile collapsu fit cinerum in medio.
Illud ab ortu; ab ortu istud fuit: hoc ab obortu est.
Quem parit ingenii musica cura tui.
Materiae illud erat; flammae istud: at istud et illud
Quod pensat Genii est suavis Amice tui.
Aedificent Cines nova moenia: moenia versu
Lapsa prius reparas, facta recens superas.


page 1076, image: delb1076

Manibus Valentis Acidall.

MAtris Acidaliae te an, Acidali ô optume dicam
Filium in Idalio progenitum nemore?
Sic Charites oculis, Suada ore, Mele aure resu tant,
Corde sales animo gaudia, mente lepor.
Pulle ô in Idalio Sebethidum in Aone Amoris?
Quamque huic, quamque illis deliciosa facis.
Sed quid ego infelix dico, Facis? Atro pos imo,
Ne facias, iaculo fecit acerba suo.
Sed faciat: factum tamen hoc facere haut pote inane,
Quod te cum Clariis fecit ovare tuis.
Donec erunt Charites. Charisin tu eris una etiam ipse
Matris Acidaliae Natus Acidalius.

In Odirum.

Multa bibis, nec, Odire sitim tamen excutis: oris
Hoc venit a vitio, quo petis usque bonos.

Epitephium Iohannis-Achatl Haunoldt, Nierlaifilei.

Ulta brevis; brevis urna; lapis brevis, et breve carme
Sunt tibi delicium vah breve, Nate, meum.

Abrahamo Sandeco ac Magdalenae Widemamm, secundum Sponsis.

QUi carne in geminâ fouêre cor unicum iname,
Iste suae iunctus Coniugi, et ista suo:
Dimidium in viduâ fouêre cor hactenus umbrâ,
Iste suâ abiunctus Coniuge, et ista suo.
At nunc in melius connersa sidere, subdunt
Iste suum Viduae Cor Viduo ista suam.
Io bene: dimidio comunctum ita dimidium cor
Fit totum; arque unum cor fit item e gemino.
O Vidui, Vidui non amplius? enthea lengum
Secla agite, invidunmquete absque agite invidiehoc.
Sic quod triste fuit lecto in viduo hactenus, isthoc
Illud in inviduo laetum erit omne toro.


page 1077

Scitum. Melchioris Eccardi: scio, cui credidi.

CRedant mortales mortalibus, et sua credant,
Quos primo posuit sors malefida loco.
Sit Caesar Rex sit sit Dux sit denique, quisquis
Humanae pollet conditione rei.
His ego non credo? non his me credo: sed uni,
Qui supra humanam quitque, facitque fidem.
Credidi Ego, sed cui scto: vis? uno accipe verbo:
Extra quem non est credere, sed cadere.

Ad Conradum Passelium.

COnradi, Conrade, tui non infimus ardor,
Quem movet Aonia Calliopea chely?
Si libet, hanc etiam facilis pervolue papyrum,
Nigroculis Cadmi quae variata typis
Si vulgus supra quidquam tibi forte videtur,
Iudicis esse puta quem tenebravit amor.
Ut sit at ingenium: ingenuum tamen aspice amorem.
Conrade ingenui magne Geni ingenii.

Ad Valentinum Maternum.

ET tupromissas cape, mi Materne, Camenas,
Quas tuus ille in me poscit honorus amor.
Hae tibi si, quantumque velint, cupiantque requiris,
Ipse animi repetens ima require tui.
Ex tuo enim hoc animo haut potes haut novisse meum illum,
Qui suam in hac tuâ agit dudum anima ipse animum.
Ex animo ergo animus ceu noscitur; ex mea ita istac
Musa animi in Musas nota sit aura tui,

De nata Christiana Christophori Lindnera Filia.

FIlia Christ-ianis prognata Parentibus, euge
Quam bene Christ-iane nomine dicta cluit!
Vivat io! veroque DEI subolescat amore;
Nomen et ardenti cum pietate probet.


page 1078, image: delb1078

Ominoregregiis utriusque Parentis ab actis:
Christ-iani hi quales, filia talis erit.

In Lemma Symbolicum Iohannes Breithor. In omnibus memor esto novissimorum.

VIta quid haec aliud, Via quam necis; haec nece nî se
Aestimet ac isti praemoriatur humo.
Namque quod ipsa facit, iacet omne: imo ipsa iacetque
Et perit haec, cumque hac, quod parit, omne perit:
Ni memori secum priu usque novissima voluat,
Atque novissimo ab hoc quae reditura, notet.
Fumus vita haec est: humus est homo; nec nisi funus:
Foenus at, ut funus se sibi norit, erit.
Atque hoc dum norit, norit post funera vitam,
Vitâ et in invita nil nisi funus aget.
Scilicet ut foenus capiat post funus, et absque,
Usque dein vitae funere, foenus agat.

Ad Davidem Rhenischium Super Obitu Filioli.

HAnc quoque, Rhenischi, forti fer pectore luctam,
Incipis ut, Nato deficiente, mori.
Quin potius gaudere tuo nunc incipe lecto,
Cui licet electum reddere vas Domino.
Accipies laetum, lethum quando abripiet te,
Et luctum et uctam finiet omnimodam,

Ad Symbolum Friderici Gericii. Mediis tranquillus in undis.

EN Scopulum! perstat mediis tranquillus in undu,
Ut tonet aura; fremat ventus ut atque fretum.
Mens sit recta tibi: mittat sua fulmina celum,
Flamina turbo salum flumina, Victoreris.

Nuptiis Bartholomai Sitschii et Iuditha Felsiae.

SItschius accensus calido Simoenthidos igne,
Rupi se socians spem melioris alit
Ha bene! sed rupi dum se iugat, hoc agit unum,


page 1079

Rupi ut se insiuvans rupis ad instar ovet.
Dura sed est Rupes? hic contra durior-ibit;
Molliat ut Rupem, molliat hunc ut ea.
Dura sit ut Rupes, si rimula tantula subsit.
Molliet hic rupem, molliet hunc et ea.
Duritiem ô mollem! sed duritiei: sine qua si;
Et foret haec rupes, duraque perpetuo.

Ad Georgium Menhardum Philophilum.

COr Fidius lima tibi prosperiore polivit,
Et fidam incidit forti Adamante fidem.
Hinc quod eras es adhuc, et pergis forriter esse
Dimidium cordis, care Menarde, mei.
Perge, nec a veteri te flectat tramite quidquam:
Tu quod es, hoc, quo-ad heic vivam, ego semper eto,

In Amores Iohannis Keppichti.

OSanctos vere, Vir optime fundis amores!
Quos imo fundis cordis ab ore tui.
Scilicet hos Sancti movit tibi Flamma Caloris,
Pectora quae refovet frigidiora nive.
Omnes ut pereant mundi variantis amores;
Non perit a Sancto Flamine motus amor.

In Scitum Balthasaris Exneri. Spero Meliora.

AVt prinative tu speras, aut positive,
Fortuna speras dum meliora tua.
Ergo vel pauper, vel avarus es; atque peroptas
Vel meliora malis, vel meliora bonis.
Utrumque ex vitio namsi bona sunt tibi, quorsum
Demeliore procax ista superfluitas?
Sin mala; cur bona non pote quam meliora requiras?
Namque et sorte gradus sunt in utraque sui.
Adposite positiva petes: meliora relinque,
Proque malis spera, quae bona: Cautus eris.


page 1080, image: delb1080

In soitum Iohannis Gavuron. Domine ut videam.

OOculos animi penitus mihi luces inanes!
Luce sua ut quaevis posse videre putent.
Non video, Fidei quae sunt: video tamen unum hoc,
Me Fidei absque oculis posse videre nihil.
Tu Domine, ut videam, Fidei mihi subde lucernam!
Omnia enim ut videam sufficit una Fides.

In Battalum.

Battale, dum famam compungis ubique bonorum,
Praemia quae merito digna vovebo tuo.
Cheiragram manibus precor haut, pedibusue podagram:
Ut Glossagra petax osdomet, hoc voveo.

Ad Liberum suum.

Quid audio? Momo cibus sunt optima:
Gaude ô, Libelle, plaudeque!
Sed quid futurum interrogas Momo interim?
Quid? esuribit perdite.

Ad Deum.

Accipit exodium metâ veniente Libellus:
Qui mihi principium, sis quoque meta, Deus.