August 2004 Ruediger Niehl
new TEI header; typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check. Please note that texts from this anthology do not provide reliable copies of the original editions.

GEORGII TILENI AURIMONTANI Silesii.

Epithalamion Nuptiis Du. Nicolai a Trczka, et Hedv vigis, Sigfridi a Promnitz Filiae.

NVuc age, quae laudes hominum, quae crimina, seros
Vindicibus chartis Hera Famae mittis ad annos
Calliope veneranda, aliquid modulamine suavi
Succine, dum thalamos Natae parat inclitus ille
Promniciae gentis Baro, quem victoria semper
Paci iuncta piae felici nomine, Pallas
Con siliis, virtus fama, fama auget honore:
In clypeo gemini praeportant signa Leones
Pectoris excellens quiddam spectantis et acre,
Humanis procul a rebus, terraque remotum,


page 691

Dignum astris, dignum auratae splendore corollae,
Quodque aliis aquilae super aethera Gloria vectet.
Nunc ergo Heroum series pulcherrima luxu
Regifico nova festa tori pompamque frequentant,
Pelea nam referens augusto Tirscius ore.
Et referens Thetin Hesione candore nivali,
Triscius illustri Boemorum sanguine cretus,
Hesione Elysia sata gente, iugalia pangunt
Foedera, divinumque cient Hymenaeon ad aras.
Linquentes loca senta gelu, et nive candida lustra,
Spectatum ventunt Dryades, plenaeque stupore
Aut veteres rediisse Deos. aut nostra dedisse
Secla novos priscis similes in imagine pulchra,
Sponsorum intuitu memorant et dulcibus ictae
Illecebris, veteres Diuûm nugantur amores.
Namque mari in magno, Nereique cubilibus udis,
Fama canit, specie insignem Thetin omnibus unam
Quam nymphis habuit caram magis Amphitrite,
Marmoreas coluisse domos et Numina forma
Commovisse sua blandoque implessi calore.
Saepe leve, illam gyros Delphine trahentem
Frenato, et fluctus inter laticumque cavernas
Sublimem, lapsuque cito freta nota secantem,
Caelicolûm pater aspectu complexus amico
Lustravit. coecumque simul bibit ossibus ignem,
Saepe illam tereres nudato corpore suras
Mulcentem, et molli spargentem pectore rore,
Spargentemque caput, longe sub nocte silenti
Opperiens nullo pelagi Rex lumina somno
Componit curaque eadem qua frater anhelat.
Non illum gelidae recreant, quibus imperat undae,
Non domus electro fulgens: non dulcia possunt
Carmina Tritonis mentem solarier aegram,
Non quae eomposito fingit sub marmore lusus
Squamea gens: imis reses urit cura medullis:


page 692, image: delf0692

Suspirat Thetin in sola Thetide usque moratur,
Tota animo, tota pendens ex virgine mente.
Nec minor in Iove flamma furit: Qu ppe aemulus optat
Non fratri maris imperium et loca caerula aquarum,
Sed sibi sorte data haec habitet nihil absore credit,
Solus quin omni Thetidos potiarur amore.
Ardet uterque Deus fibrisque incendia sentit,
Quanta vel Aetneis exundant acta caminis:
Quisque suos ignes spe, votaque nutrit inani,
Quisque suis poscit regnis Thetin. illa procorum
Inscia aquas colere, et castum servare cubile,
Interdum et calamo salientes ducere pisces,
Peusave caeruleis devoluere mollia fusis.
At superi flammas fratrum miserantur inanes
Hinc lovis aequorei hinc senis atque ora cula poscun?
Fatidicam Themin, in thalamo quem collocet isto,
Cur cedat Thetis: occulta ne concidat ira
Mutura pax Oiuûm, et caeli concordia nutet.
Illa procul ventura videns adyto orsa sonanti
Reddidit hanc sortem et fatum invariabile pandit:
Nulli fas Divo Thetidis sibi lungere taedas,
Nam prolem quam mista Deo sub luminis oras
Nympha dabit longe illa patrem vi, numine, et armis
Supra ibit longe sulmen pollentius, ignemque
Horrificum missura magis, quassura tridentem
Fortius, et sceptro mundum invasura potenti,
Sive lovis seu Neptuni sit vera propago.
Quare agite et nocuis iam sponte absistite ceptis,
Saturni genus ut sero fortuna dolere
Ne doceat famaeque animos advertite vestrae.
Sed Phetis, humana non dedignata maritum
Stirpe satum, primo Lucinae functa labore
Natum edet, lethi quamvis qui lege solutus
Haud fuerit: Martem tamen acribus exprimet armis
Aemalus, et ventis, et fulguris ocior ala.


page 693

Aeacida satus hunc Thetidi iam Numen et omnis
Fatorum assensus spondet, quo iustior alter
Non regit Argivum sines, et lolcidos arua,
Sic placitum Parcis. Sermoni provida Diva
Vim dedit, eventuque implevit dicta secundo.
Namque Pater. totum qui fluctibus alluit orbem,
Oceanus pompam nepti instituisse iugalem
Dicitur, aethereis cum Diuûm Rector ab oris,
In sua permittens succedere Pelea vota,
Cum superûm chorus omnis, et alti exercitus omnis
Aequoris in numerum subiêre im mobile saxum
Chironis, vivoque nitentia pumice tecta:
Veracesque Deae, queis provida cura futuri est,
Dulcia clarisonis ad lectum carmina neruis
Lusere, et cursum vitae expediêre sequentis.
Tum Peleus suavi devinctus vulnere amoris,
Optatos Nymphae amplexus, optataque iunxit
Oscula, et intactum decerpsit corpore florent.
Tum nova se virtus, ac Martia gloria Achillis
Exeruit, cantuque novo memorata, per omnos
Didita terrarum partes, per regna volavit
Omnia, et auratis supera ardua contigit aliis.
Illa lares Mysorum, et consita rura Lyaeo,
Sanguineo tinxit Telephi rore illa regressum
Argoae tuto patefeclt limite classi.
Tu vires Priami incidis, tu robora Troiae:
Hectoraque Auroraque satum, quosque edere longum et.
Pelide armipotens, armis et luminis usu
Exuis, atque umbras umbrarum in regna remittis.
Nec tibi post cineres, et lamentabile lethum,
Ullus honos, ullumue decus per secla negatum est
Postera. Nam Musas perhibent Helicone relicto,
Maestas morte tua, et communi clade dolentes,
Ad manes bustumque tuum, prope littora Xanthi,
Sedisse, et lacrimas cineri infudisse tepentes.


page 694, image: delf0694

Illustres fama lacrimas, quae divite in urna
Collectae Aonias etiamnum rore liquorum
Adficiunt hortos, decursuque ubere stillant.
Cetera mors terit: Heroum praesignia facta
Aeternis vatum monumentis condita vivunt.
Hi veteres Heroum ignes, haec foedera, quae vos
Exprimitis vera specie, ô sate Tirscie, divis,
Hesione ô Divis sata: cui nivis aemula purae
Felicem in sortem Parcae candore laborant
Pensa suo, et stabiles iam vaticinantur honores.
Audit Hiems pater, et confirmans omnia cano
Ore, addit testes solenni ture favillas.
Quas igitur flammas, quae nunc incendia vobis,
Inspirabit amor, quem Numinis excitat aura?
Ille quidem puris olim fuit ignibus ardens,
Ille omni macula cassus, quo tempore primum est
Vir terra, de carne viri sara femina: nondum
Scilicet ulla lues affecerat avia iussis
Corda Dei. nondum Styge venerat orta Libido.
Asper, acerbâ tuens saevo tum corpore Serpens
Arboris am plexus stirpem, in superabile virus
Euomit, et tetra divina incendia miscet
Insiciens sanie Ex illo almilumen amoris
Euanescere paulatim, carpique premique
Sub sibris tacite in tenebrasque refidere visum est,
Ut iam vix tenui scintilla reluceat igne.
Sed ranto hic tamen in vobis flagrantior extat,
Illustres Sponsi quanto mage vulgus et ima
Sorte homines clara superatis origine fama,
Et donis seu quae fortuna benigna ministrat.
Seu quae nobilior forma auro stemmate, virtus.
Ut quando rapidos canis aestifer extulit igues:
Amnem lympha, nitor flores, sata deserit humor,
Pallet terra sinu maesto, ornatumque reponit:
Altrix tosta siri fetum male negligit arbos,


page 695

Ipsa seges messem vacuis eludit aristis,
Nemo rura colit, rata sedet aeger in umbra,
Spesque suas uri misere suspirat arator.
Omnia tabificis marcent prope mortua flammis.
Talis, Sponse, tui forma est fine compare lecti.
Verum ubi se liquidis soluit pater imbribus aether:
Amnis aqua specie flores sata rote renident:
Suave rubet tellus in versicolore paratu.
Succi plena suis indulget fetibus arbos,
Ipsa seges Domino gravidis respondet aristis.
Arua colunt omnes: loca linquit inertia feruens.
Atque a luce operas extendit arator ad umbram.
Pollicitus plenas fruges: iamque omnia laeta,
Omnia caelesti florent rediuiva liquore.
Talis, Sponse, tui forma est cum compare lecti,
Illa Dei dono tibi venit ab aethere missa:
Ut flos est campis decori, ros vitreus herbae,
Sol Luci, tene bris Latonia, sidera caelo:
Illa toro de cus omne tuo tua stella salubris.
Sol, lumen liquor aerius: namque obsita curis
Pectora laetitiae collustrat luce serena,
Et tristes fibras, praecordiaque arida amoris
Ignibus, e gelido permulcens reficit imbre.
Quid tibi nunc inopes ultra Musae addere possunt?
Quid nisi vota? subis portum quod providus istum
Felici cymba viden' ut Rex aetheris implet
Leni vela noto; placidisque adremigat auris
Clara luce micans, in corruptoque nitore.
Labe vacet, serie natorum lectus abundet.
In quibus et pater, et genitrix post funera vivant,
Haec formae, ille animi splendore. et fortibus ausis.
Sit par vita seni Pylio suavissima, vitae
Par amor: exutas mortali corpore mentes
Acci piant arces superum, et fulgentia templa.
Qua Iova satus aeternis genialia taedis


page 696, image: delf0696

Festa fovet iugemque torum, cum coniuge Sponsa.
Quae magno humani generis de corpore lecta est.

Sigefrido Rybisch, et Marinae, Dn Loannis a Rheder. Filiae, etc.

STabat odoratos inter pulcherrima flores
Costa virgo viri sata non velamine pectus
Obsida, non tereti corpus circumdata palla
(Conscia nam ante scelus nulli pudor ora notavit)
Non nodo collecta comas, quas flamine leni
Ad frontem impulsas retro placida aufa ferebat.
Circum omnis decor, auratisque modestia pennis
Errabat, laetosque oculis adflabat honores:
Qualis sidereis fulgens Latonia bigis
Auga sta se fert specie, cum nocte silenti
Porticibus caeli sua iura exercet in amplis:
Pone viam secat. et flammis rutilum explicat agmen
Astrorum chorus, ac dominae famulatur eunti.
At iuvenem somno positum, et tellure reclivem
Ipse Deo natus magua comitante caterua
Aligerum. radiis nitentum et praepete penna
Suscitat et rerum ignaro nova munera sistit
Ante oculos, Sponsam: tum se medium implicat illis
Hinc dominum hinc sociam prendens: simul ore sereno
Infit: eo dicente, silent nova saecla ferarum
Attonita, ac tellus omnis: silet arduus aether,
Ventorumque fremor sedet et maris ira qwuiescit:
Pectoris hanc de crate tui tibi Adame, puellam
Extudit, omnigenaque dedit praecellere dote
Nostra manus: hanc consortem vitaeque domusque
Accipies curae hoc omnis solamen habebis.
Faxis mente pia, et fido afficiaris amore
Erga illam, nam carne tua genus edita ducit,
Ipsa animae pars magna tuae, pars maxima vitae:
Aeterni vobis nexus et foedera sunto.
Rerum auctor, qui me, dum mente reflectitur ima
In se, concepit, non aevo, almave minorem


page 697

Maiestate, unum discreto nomine numen,
Vestra, quam dabitis, prole, orbis mmoenia et arces
Sidereas complere parat, quae voce frequentet.
Quae cantu res divinas, conserta que texta
Terrai, laticumque, animqueque ignisque corusci.
En fidei committo tuae, quam destinat orbis.
Arbiter, aeterna compage et foedere habendam:
Accipe daque fidem, et castis amplexibus ambi
Consortem: Deus huic pater et caelestis origo est.
Ne vero ulla unquam vis vincla iugalia rumpat.
Neu labem det vester amor: praecordie sacro
Vestra ego rore linam, vos Aura dulcia nectam
In iuga conducens, Aura, quae meque patremque
Inter, inexpleto discursat mutuo amore.
Sit mens am bobus par una eademque voluntas.
Unda fides, tum dives opum fortuna, salusque
Vera, toro texet iucunda umbracula vestro,
Haec super. et luce in signem ac pernicibus alis
Addo manum, et praestet custodum munia. mando
Dotalem et terram vestra in ditione repono:
Haec vobis domus, haec statio: vos daedala quicquid
Secum terra tenet. quicquid plaga caerula Nerei,
Mancipio accipite, et vestros convertite ad usus
Impune, excerpto fatalis stipite pomus.
Quae famae documenta meae, legumque sacrarum
Proponet, vestrosque umbra amplectetur opaca
Conventus, quos saepe meis de rebus agetis.
Vivite felices: pax alma, et pacis alumna
Sancta Venus, canis Fides ornata capillis,
Quaeque opibus fetum quatit aurea copia cornu,
Vos, vestrosque lares concordi indagine cingant.
Vivite, et imperii nostri, et legum este tenaces.
Dum redeo, et caeli in medios asporto penates,
Qua Numen sedem tenet, et lux dia suavi
Caelicolas sensu ac pura dulcedine mulcet,


page 698, image: delf0698

Lux perpes, lux omnipotens, lux omnia lustrans,
Haec lova satus, et vota ingeminavit amica,
Queis corda amborum penitus suc cendit: at illis.
Aterna unanimi flagravit pectore flamma,
Atque sacensibras subiit calor. agmine laeto
Aligeri cinxere locum cundusque dedere:
Emicuit nitor ex alto, tum conscius aether
Annuit, et virides movere cacumina silvae.
Hic primus thalami ingressus, haec vita iugalis
Instituente Dei gnato primordia cepit.
Unde hominum genus e seclis in saecula stirpem
Porrigit unde Deum rector caelo agmina st pat.
His cura est aris operari, et sacra tueri.
His teneros formare greges: illi ardua rerum
Frena gerant illi dextra, variisque repertis
Quorum usus vitae communia foedera firmant.
O dulcis vitae modus, hoc, quicumque sequuntur
Scita Dei, se sponte tenent, qui casta Diones.
Soluunt. praecipitique ruunt in Tartara lapsu
Ausi septa tori incestis postponere flammis.
Sed te longe alius sub casto amplectitur ardor
Pectore, longe alio, quem Numinis excitat aura
Igne cales, Stgefridem ovis cui filia Pallas
Virtutum variarum uber, mentisque sagacem
Vim, tribuit tu iura tori, tu foedera sancta,
Postquam primus amor morte interceptus amare est
Ingrederis rursum, et castae moderamina flammae
Concilias concessa. Dei quae prona ministrat
Dextra sinu dedite, viden' tua vita Marina,
Incutiens tibi sincerum in praecordia amorem.
Ut castos oculorum orbes, ut pectoris omnes
In te reiciat curas, ut in ore moretur
Sola tuo, te sensu omni votisque sequatur.
Ceu flos in pratis, quem verti ad lampada Phoebi
Agricolae perlibent, tractoque hinc nomine dicunt,


page 699

Orto sole levat caulemque et mollia ad auras
Brachia, caeruleisque comis ac flore renidens
Observat Solis cursum, et com es esse videtur,
Haud aliter te sponsa oculis, te pectore lustrat
Te Solem. vitamque suam, columenque caputque,
Eius caeruleo in clypeo rota candida genti est.
Quae referens genus antiqui de sanguinis ortus
Multa dedit bella fortissima pectora, multa
Consiliis ac pace: inter quos culmine honorum
Emicuere alii, titulosque et clara Baronum
Ornamenta gerunt omni virtute decori
Sive vocat Mavors, seu res et foedera pacis.
His nova nupta quidem stirpis ratione propinqua,
Sed propior donis animi, quaecumque Deum Rex
Femineo generi indulget, sive extera sformae
Lumina, seu spectes studium in pietate colenda.
Ver formae breve, sed pietas in saecula floret.
Ergo tuis medius taedis claroque hymenaeo
Coram adstat satus ipse Deo inspiransque calorem
Mentibus eventum felicem, et prospera spondet
Fata bonus: date purpureos cumulo ubere flores:
Teucride nunc thalamum sponsi, origanoque rubenti
Helxinesque coma et praesertim rore marino
Spargemus, remque omnem avimo laetante feremus:
Christus adest foedusque suo cum Numine firmat.
Quod si non tenui ingenio res aspera sortis
Obiceret nubem, sterilesque induceret umbras,
Irem iam. Sigefride Heros clarissime, longo
Carmine per laudes que tuas et longa viarum,
Quae quondam stimulis famae perculsus honestis
Carpsisti, spacia haud alio mea nomine et orsu
Optaret decus et iuges acquirere honores
Musa sibi: hic rerum densissima silva, patensque
Area, quam laetis tereres Phoebe optime bigis:
Suave foret, te regificas urbesque domosque.


page 700, image: delf0700

Quas aut Doris obit siccusue amplectitur orbis.
Lustrantem, memorare, mea sine parte pericli.
Sed me nescio quae tenebris et puluore vili
Abscondunt fata in lucemque emergere, et altum
Hei prohibent tenta: e aliquid: nunc littora saltem
Prima, lego, et tua vix ausa egregiosque labores
Libamus, rerumque extremam attingimus oram
Nam quondam florentem annis atq indole pulchra
Argentina sua te sede ex cepit, et usum
Hospitii indulgens Sturmii (quo vindice prisca
Maiestas Latii eloquii splendorque revixit)
Doctrina large tinxit sed flumine Poheni
Dehinc vectus, Mogamque, vadis, allabere ad urbe:.
Quas Mosa, quas ambit Scaldis. Te Sequana fovit
Urbe sua. Hericus qua tempestate teneret
Gallos iure suo, et pompa ingrederetur opima
Et regnum, et regni caput heu tot, tempore nostro
Funeribus gravidum et funestis nobile taedis.
Quid memorem toto divisos orbe Britannos
Quos ardor tibi cernere eratiquid Culmina? sacra
Caelicolae in Ditem Princeps qui proelia movit.
Qua protentum apicem pulsat mare, saepe recursu
Alterno ferti, callemque admittere suetum.
Inde viam relegens Ligerim, quaeque oppida stringen:
Lambit adis, placuit que tuis urbs splendida Musis
Pictavum, Cererem dum tertia poneret aestas:
Clavus eam circum pene omnem labitur inde
Amne, Vienna, tuo iunctis qui profluit undis.
Hinc Rhodanumque Arartmque secas, tandemque per arces
Heluetum et Rheni tractus, et Noridos arua.
Per Eoium excedens silvas, altricia visis
Moenia, Slesia dum sidusque caputque Rudorgin,
Mox ubi te patria amplexu felice refecit
Usuraque brevi rursum digressus ab urbe
Das nova vela viae, et cursum convertis ad istri


page 701

Flumina quae laeta praetexit vite Lyaeus.
Tum Venetos, medio posuere in marmore sedes
Qui sibi diis sedes dignas. mira cula rerum,
Cura fuit petere hinc Livii cunabula et urnam.
Ticinum hinc lustras, Genuaeque antiqua superbae
Regna quibus iugem bello famamque decusque
Contulit a liquida qui Doride nomen habebat,
Nerea caeiuleum referens caput obsitus alba
Canicie, imperioque premens freta vasta potenti,
Cernere quem dictisque ambire et prendere dextra
Fas tibi erat vultumque senis atque ora notare.
Hinc iuvit curiu vario, varioque recursu
Hasperiae penetrare sinus. penetrare ruinas
Romae olim rerum dominae, simul intima regna
Parthenopes, ad quam late broso in corpore cailem
Pausilypi inga florida agunt, mira bile dictu.
Per medias rupes medii per viscera montis
Scissa via est, non illo unquam lux candida Solis
Pereing it: vepres stipant late omnia, et umbrae
Regna tenent. Ergo aere gravis si. quando viator
Subdus tendit iter, praeportat lumina taedae.
Quam posita ad fauces servant fana, omnibus usu.
Quid referami ut vallem amplifici cui forma theatri est,
Ut Baias calido fumantes sulphure, ut antro
Vatis Cumaeae, et Miseni culmina montis
Videris: unde via versa nemora Apennini
Nubigenae, rapidoque undantem flumine Auesum
Traii ciens, Venetum retulisti ad littora gressum,
Tandem hinc signa pedum retro observata legentem
Tot freta ter terras. studiosa indagine et acri
Emensum cursu Elysiis Deus appulit oris
Exortem cladis: reducem simul ardua fama
Et decore, et niveis circum complectitur alis.
Namque tui pridem ingenii clarissima praebes
Pignora, dum patriae res et pars magna salutis


page 702, image: delf0702

Fulta tuis humeris promptoque innixta reclinat
Consilio. In cuius lucem et fastigia honoris
Arbiter imperii, tua dona in signia, et usum
Advertens ultro te sustulit, unde relictis
A spe, praesidio, ratione, leva mina ferres
Concilio procerum Elysiae quod praesidet orae.
Insertus: prius Hungariae cum regna probassent
Virtutem et fidos simili in statione labores.
Dii tibi pro pietate tua pro fortibus ausis
Dent felix senium, patriaeque in commoda vivar.
Optatoque novas fecundent Numine taedas.
Me vero ex spaciis tantis, cursuque peracto
Accipito, ô dulces Musae, relevate liquore
Aonio, quae sola super mihi sola voluptas
Maerenti vitamque obscura in sorte trahenti:
O dolor ô fatum Sed quo lacrimabile murumur?
Multa dies, variusque labor mutabilis aevi,
Multa preces et vota Dei penetrantia ad aures
In melius retulere: equidem non perpeten nexu
Fortunae ferar invisae: quon dam aura serena
Aspirante Deo mea rursum cepta sequetur

Henrico Stephano U.I.D. et Elisabethae Michaelis, relictae viduae.

AVriferum fetis quondam de nubibus im brem
Dicitur excepisse sinu Rhodos ubere Phoebo
Sorte data, insuetas auri cum prodigus undas
Depuleret fuluosque ageret per compita rivos
Iuppiter: attonitae stupuerunt littora circum
Nereides et dona suos non illa penates
Fecundasse, vagis sub aqua gemuere susurris.
Virtuti id mercedis erat, qua vertice Divi
Progenitam, et pulchra lustratem in imagine terras
Indigenae amplexi fuerant, donisque secuti
Pallada ture focos et odoris floribus aras
Ornantes, in honore Deae, et pia vota ferentes,


page 703

Ingeniis ut dona, suasque indulgeat artes,
Moribus horrorem demens, et nublila menti.
Haec prisci finxere. Meo non carmina nube
Coeca gravi pangam Stephano sed aperta, sed ipso
In sole, in sensu sita. Iova illum arbiter orbis.
Maiestate potens, et non umbratile Numen,
Qualia multa ausa est colere umbris feta vetustas,
Non latice aurato, sed quae sit dignior auro.
Egregia consorte auxit, celerique favilla
Spem praeter, taedae in flammam exarsere iugales:
Quippe alis iter urget amor quem respicit aether.
Haeret Amor gravis in salebra quem respuit aether,
Hic cancro, ille Noae par missae ex nave palumbi.
Quae referebat hero frondem florentis Olivae.
Id mercedis habet Virtus, qua pectore Iovae
Emissam Astraeam in terras, simulacra Tonantis
Vivida, suscepit quondam ille, ardente medulla
Com plexus, studioque Deae deseruiit acri,
Terrigenis ut adesse velit moderamine iusto,
Demere iudiciis nubem, quae plurima circum
Caligat, servate bonos, terrere nocentes,
Et ius in dubiis partiri aequabile causis
O dignam mercedem opere, ut qui Numine plenus,
Quo sine Plutoni par est atque arte saporem
Qua sine habet nullum et bullas imitatur inanes,
Tractat iura fori, et praesto est insontibus, idem
Prospera iura tori, et placidum experiatur amorem,
Quae sors. dos superum est, sed non datur omnibus usu:
Nam multis pro molli agna, venit hispidus anguis,
Et fors quisque suo thalamum sibi crimine adornat.
At fata interiore poliquae condidit aula
Omnipotens, ea maturo dein tempore in auras
Fert utens hominum, aut fanctorum interprete lingua
Caelicolum et mediis eventum accommodat aptis.
Ergo iubente Deo taudem sit gronuba Sponso


page 704, image: delf0704

Alma Dice sed sponsae Erato: caelestis origo
Utrique est, et virgineum decus utraque servat,
Utrique in flavis haerebat crinibus auro
Inte texta vices per certas orbita tauri:
Illa manu lances geminas, haec igne gerebat
Cor rutilum: niveos ambabus candida talos
Pulsabat palla, et sulcos in puluere agebat.
Aspirate Deae, vestras sermone loquelas
Fert animus renovare, novisque exponere sponsis.
Qua fas morrali canere immortalia linguae.
Pacta Tori virtus iuvat adstipulante sonore:
Pacta Tori Livor turbat mendace susurio.
His iglcur sponsam aima Dice tentasse loquelis
Fertur plena Deo vix iam tum fulserat Eos
Altera, cum placidi tetigisset cornua Tauri
Cynthius et variis aperiret floribus annum.
Feminer praedulce chori decus, almaque salue
Stella. oculis cuius voluit Natura serenae
Vim lucis, castique iubar radiare pudoris:
Non tibi perpetua non fas maerere iuventa.
Et thalamos damnare novos. Libitina sepulchra
Condidit et primos dudum intercepit amores.
Urna tuas hausit lacrimas. ac manera vidit
Pallentes violas, foliis et Etyngia tortis,
Explicuitque annum pulio velam ine luctus.
Nulla toros iterare, aliasque accenaere taedas
Relligio vetuit, Non vici viniror aegrae
Fulera negat nova cum caries occuita pedamen
Arrosit vetus, osticioque excussit arnico.
Ipso novam exstinome stirpi sabmittere stirpem
Frugis amans Pomona folet, Naturaque rerum
Occiduas meliore vices ab origine supplet;
Mors aliud pramit, aura aliud spirabilis effert.
Tu modo caelum orsis adlsibe, et te digna require
Coniugia, amplexusque pares, Ego ab aethere mittor


page 705

Astraeae imperiis, atque adfero iussa verendae
Magna Deae: Illa Iovae summi sata mente recumbit
In gremio patris et virtutem a crimine, norma
Ignara erroris norma discriminat a qua
Terrigenas flexo declives tramite poenis
Insequituregressu sed eam propiore sequentes
Ardet amans, operit que sacro velamine tutrix.
Illa animis iumen prae fert mortalibus, usu
Cuius itabent iiquidum, quas res commendat honestas,
Ex quibus emergat turpis nota nec fora longe
Quaerenda in dige na in laevo sedet ubere udex
Decidens litem, et flam mis ausa impia mulctans
Vindicibus: ciet horrificis tormenta flagellis
Non Styge Tisiphone, sed sontum in pectore nata,
Fronsque exundantum prae se fert signa dolorum
Pallida, nec requtes tremulis datur vila medullis
Umbra quidem et species tantum censenda sequentis
Arbitrti. cum flamma orbem suprema repurgans
Eluet, atque novi inci pient lucescere soles.
Laeti aliis, aliis graviores nocte silenti.
At Dea cum solio sese com ponit in alto
Conspicuam sub luce fori tunc agmina secum
Caelicolum Nympharum humeris densata propinquis
Educit. toto illa quibus capite altior extat.
Ante alias genibus vadit Reverentia flexis,
Defigitque in Diva oculos et furrigit aures
Observans, quae iussa ferat quaeve obice firmet,
Insequitur niveum gestans velamen Alethe.
Et pax cincta caput serto felicis olivae:
Tarmosyneque Dei metuens, quae munera longe
Porrigit, at que iras et iniquum excludit amorem,
Non Spude indefessae deest quae sedula litem
Aure bibit, sed non geminam uni destinat aurem.
Quin aliam alterius vacuam ad responsa relinquas.
Inprimis vencranda Themis candore nivali


page 706, image: delf0706

Infert se sociam, cui mille volumina quamvis
Sint praesto, ratione tamen, non agmine inani
Auctorum ancipitis trutinat merita ardua causae,
Nec citra Eunomiae quidquam consortia censet,
Hae Divam famulae, hi coetus comitantur anheli
Omne ad opus: sedet illa oculis in Numine fixis
Nec se vel lino patitur vel vellere serum
Inflecti, et frontem par exhibet omnibus aequam.
Haec igitur Diva suum despondet alumnum,
Daphnaeo cui deserto cognomen inhaeret,
Omine non vano, quippe omnes sive senecta,
Sen flore annorum tumidos post terga relinquit
Vincens ingenio, et pollentis flumine linguae.
Astraeaeque omni gestat cum laude coronam,
Ipsum Diva aliis carum magis omnibus unum
Ducit et obsequiis eius in bet esse suarum
Socula Nympharum praesto, quascumque peragret
Aut aulas aut ambiguis fora dedita causis:
Ut tibi nil consorte queat praestantius illo
Adlungi Flammas age in illum suscipe honestas,
Et monitrice lubens feliciter utere Diva.
Haec memorasse Dicen perhibent. Pudor aureus aviem
Purpureas maculas in vultu expressit Elisae,
Con cinnaeque vices egere silentia vocis.
Atque ea dum, miti love sponsae ex parte geruntusr,
Sponsum Erato petit in manibus cui forte volumen
Astraeae, quod iura Tori et dotalia pacta,
Atque optanda hosti superum divortia tractat.
Quae causa est inquit. noctes vigilare serenas
Sudantem studiis in inanibus, atque moventem
Ingenio solerte vagas fine corpore formas,
Si quod mens agitat, res id non adstruit ulla?
An tu perpetuis solis torquebere curis
Descrto in thalamo? nec quae legis ubere fructu
In tua, rem capiens ipsam, solatia vertes?


page 707

Dii prohibete nefas, Dii talem avertite noxam
In rigidum genus, abstrusis qui futile in antris
Aevum agitant, probris et vincla iugalia carpunt,
Cultor es Astraeae. quae me tibi provida mittit.
Illa fas mandante ultro sua reddere cuique
Ex aequo et meritis meritum pensare, nec usquam
Officii turbare decus. Sed iam illice Diva
Elysia in flammas dulces se mergit Elisa,
Atque suos tacitis votis tibi nuncupat ignes
Redde igitur flamma flammis redde ignibus ignes
Lance pari, votoque pari. Non conscia fati
Astra aliud tibi. non prudens Astraea paravit
Coniugium: nec enim hîc gent ili more moventur
Matris Acidaliae falsiqueCupidinis artes.
Sum Dea parsque ignis, quem leni ventillat aestu
Aura potens rerum natique patrisque voluptas
Mutua. Cura mea est socialia nectere vincla,
Quae nil mors nisi sera secet Qua supplice sibra
Acersor, solidum inprimis ibi corpore arnorem
In gemino accendens struo, ut unum corpora bina
Cor regat et flammis beet alternantibus, omni
Nube procul quali redimit Fallacia fron tem.
Illic mella fluunt nullusque in moribus horror
Non Satias metuenda, oculo aut Fastidia torto.
Non acres ibi suspicio serit anxia spinas.
Non auri malesuada Fames: At semper amico
Sancta fides comes it nexu fibrisque quietem
Firmat amorifluam. Non limite census avitus
Dividitur, sed enim manibus communio la rgis
Indiscreta, utruque fovet. Pars aequa laborum est
Aerumnaeque: eadem permulcent gaudia utrumque
In partem Lucina venit, tum prole penates
Augentur, serosque genus profertur in annos,
Nec facile in tenuem mersis insignibus urnam
Succiduum, nullo dein flore superstite cedit.


page 708, image: delf0708

Vir nuptae est columen: namque illam ducit ab atra
Supplicis. in morem casuque tuetur in omni.
Nupta viri est lumen: nanque illumin nube latentem
Curarum, blandis oculis, blando ore serenat,
Et se saepe viri supponit casibus ultro,
Quales fama refert. quae diro in carcere nexos
Consortes mutato habitu misere sub auras
Ipsae in sorde virum coecaque in sede manentes,
O sanctos animorum ignes ô cassa pavore
Pectorai Mortali non vis tanta insita flammae est,
Auspice me lux illa oritur, vivit que favore
Sola meo. Talem spirabo in pectus elysae.
Inque tuum, scintillam aequo moderamine, et almo
Flamine alam in liquidas moturam incendia flammas,
Nonne videsiilli micet ut rubor aureus albis
In malis, quo corde situs calor indice prodit,
Idem luminibus spirans documenta modestis.
Aglaie insedit frontem, sed sidera fronte
Euphrosyne defixa genas tenet aemula Cypris,
Et molles Pitho fingit facunda loquelas:
Templa animi pietas et amor sibi mancipat ardens
Nec temere ob dotes tantas certaverat illi
Elysias inter matronas ulla iugales
Seu cenas adeat seu Divum augusta frequentet
Limina, solenni graditur cum Syrmate compta,
Qualia pomiferis candentia lilia in hortis
Halantem cratera levant, promiscua circum
Gens florum accumbit minor, et pene invidet illis.
Ergo tuis tandem intexes ea lilia sertis,
Ut tua iucundo fragrent Musaea vapore,
Post ture Aonio, pro myrrha Age Numina Divum
Obsequiis venerare piis et concipe foedus.
Sic ait, et dextra qua ssabat amabile viscus
Laeta Erato, ut volucres resilitent inde favillae,
Et victrice irent Stephani in praecordia flamma.


page 709

Nec mora thuricremas Sponsos Hymenaeus ad aras
Deducit genialis, iterque halantibus opplet
Omne herbis apicem thalami flos Teverrdis ornat,
Fulcra salutiferis Panacea amplexibus ambit,
Et virides frondere putes circum atria silvas.
Ipse caput vitta candenti syndone corpus
Obvelans Viader facit imo haec pectore vota:
Nate Dei humanas dignatus visere taedas,
Et succo Bacchi fontis mutare liquorem,
Idem huic intersis sacro sacer hospes, et ore
Propitio lustres nectendos foedere Sponsos.
Teste tuo grege. Tu tha! ami fac cymba secundis
Utatur Zephyrorum animis et prospera ducat
Vela: maris vasti tu monstra exstingue cruenta
Quae fauce insidias illi. et fata aspera tendunt.
Si quid erit porro ducendum aspergine salsa,
Id vini dulcore tui acceptabile reddas,
Donec mortales cenae suspiria donec
Atque acres cessent la crumae cum sponsa micantes
Victrix in caeli thalamos tua Christias ibit,
Nectaris et succo, dia que hilarabitur esca
Oblita angoris terreni, oblita laborum,
Haec Viade: resonas iterarunt fana loquelas,
Et pia con cepit tacite Favor omina. Currum
Sol autem ad Ledae properabat flectere prolem,
Signa novis bona coniugibus: Deus omnia fructu
Impleat, et signis vim fecundantibus addat.

Ioanni a Nostizt in Noys, et lectissimae matronae Barbarae ab Hammerstein.

ETsi me niveos me ntita calumnia amictus,
Ora autem linguamque nigro suffusa veneno
Appetiit morsu innocuum et nil tale merentem,
Ut mea nil rimari animo, nil carmine ad auras,
Ferre queat doctas quod saviter expleat aures,
Et prae luce fori spelaea domestica laudet


page 710, image: delf0710

Musa gemens: prece mota tua tamen optime cultor
Aonidum in quo rara equidem compagine degunt
Tres Divae, tres caeligenae sine corpore formae,
Nobilitas Arete et Techne tum mota calore
Ingenuo qui tecum illi mox cardins ab imo
Aetatis tenerae, nexu in tercessit amico.
Segregat a maestis se rebus, et obvia taedis,
Iane, tuis laetae meditatur amabile carmen
Dientis opus. Tua festa adeunt rumore secundo.
Vitisator Bacckus: nuptae innuptaeque sorores:
Et flos nobilium iuvenum. qui splendi da regum
Tecta colunt aut Bellonae studia acria tractant:
Turba triplen Sibi quaeque meo de carmine sumas
Pars altquod dictum laetabile. Tu mihi liber
Aspira, numerosque meos consperge licenter
Rore tuo et tu sancta Venus face laeta iugali.
Hanc operam blando digneris visere vultu:
Ipsos blanda beas sponsos: sacrara beabis
Dona etiam sponsis. Genioque augebis amico.
Tres olim iuvenes memorantur Perside in aula
Hebraea de stirpe sati signa sse tabellis
Tres voces Sophiae perfusas nectare, testes
Ingenii solertis et ampla ad praemia auhelas,
Victori quae rex dextra conferret opima,
Purpureamque togam, atque auro cratera politum,
Aurea frena auro strata intertexta. gravemque
Torquem auro, et primos a numine Regis honores.
Sed vox prima fuit: Vis est amplissima vini.
Altera: Vis mator cincti dia demate Regis.
Tertia: Vim Bacchi, vim Regis Femina vincit:
Hancque adeo et Bacchum et Regem, quin vincit Alethe
Omnia nata Deo, t toto Dea numine supra est.
Accepit rex quaeque suis perarata libellis
Dicta legens et primores ex Perside tota
Imperio accitos tecta intra regia cogit.


page 711

Olli concilio mox confiuxere frequenti
Ingeniis atque arte graves: solium occupat altum
Rex medius, iuvenesque ipsos sua quemque reperta
Explanare iubet doctisque evoluere verbis
Tam brevibus comprensa sonis, obscuraque captu
Atque inter se deposita decernere palma
Eloquio. plenis tunc facta silentia transtris.
Et primus dicto parens ita farier infit.
Quid memorando aeque percellit corpora motu
Ac Bacchi liquor, undantes ubi prodiga vertit
Turba scyphos? mentem ille astris sola in humida missa
Particulam divinae aurae de luce sagaci
Deicit in stupidam noctem atque erroribus urget.
Ille omni reges decore exuit ut sacra longe
Maiestas solii probris illusa recedat.
Ille aestu pueros feruente parentibus orbos
In spes traducit vanas. Vertigine Bacchi
Man cipium titubans nec carpit herelia pensa,
Nec iam triste iugum ferroque sonantia sentit
Crure. Vicem non sortis herus pavet ipse serena
Ne vertant se fata retro nubemque relinquant
Fecundam aerumnis. Tum nemo incusat acerbam
Pauperiem: nemo collecto obtorpet in auro
Pallidus aurivomo quin laxet vincula Divo.
Carpit cura fugam, sedem que licentia figit
Fescenniina: calor menti redit, atraque luctus
Argumenta procul Lethe secura repellit.
Nec iam sollicitus rationem calculus ullam
Subducit coeco quam late usura veneno
Serpat edax in rem tenuem, aut quae creditur antte
Quos nexus cupido haud frustra minitetur hiatus
Bacchus et ad culpas causam serit ille furentes
In caelum linguas acuit ne iam ulla supersit
Aut divum, aut fato lecti reverentia Regis:
Diraque vox fauces retro saepe acta cruentet.


page 712, image: delf0712

Non tum blandiloquis constant sua foedera amicis:
Nec ratio dulcis naturae, et sanguinis ulla
Ducitur, imbutos quin vino in corpore fratrum
Defigaut gladios, ac fata paren tibus ipsis,
A quibus usarum vitae accepere rependant.
Nec tamen affulsit lux sicubi solbria dein ceps
Gestorum meminere operum: liquor omnia mersis
Vitigena, et crassa subiere oblivia nube
Non laesura, suo Nemesis que Codice scripsit.
Hae vires sunt, Bac che, tibi: quis tendere contra
Audeat et tecum ulla pari vice misceat arma?
Conticuit prior: assensu quem turba sonoro
Nysaei pultrix patris uda, et laude secuta est.
Hausta lues vino, sine vino in moribus haeret.
Extulitos, dictumque suum sic muniit alter.
Hanc terrae molem, et pontum. qui fluctibus illam
Ambit caeruleis resonans et quicquid in undis,
Quicquid humi passim vitali pascitur aura,
Iure suo usurpant homines. Quis cetera ad illos
Com paret? amplifico superans tamen omnia sceptro
Rex sobo les lovae, fatisque in regna vocatus
Cogit sub sua iura homines, frenoque coercet:
Cuius ab augusto simul ac venerabilis ore
Vox sonuit: genua inclinat gens subdita, et acres
Fert submisse animos. et dextram in proelia obarmat,
Iussi fortunam belli tentare cohortes
Expediunt rapidas: et in aruam inimica feruntur:
Convertunt valli in formam iuga nubibus aequa.
Et late brosa in bent alio divertere cursus
Flumina: terrificis videas passim obsita flammis
Tecta ire in cineres et morte occumbere in una
Urbesque indigenasque suos: metit omnia ferrum.
Atque utrinque sibi meliores pignorat ense
Mars animas avido, et nullo discrimine saevit.
Vimque suam in toto monstrat vox regia bello


page 713

Ramalem gestans tandem victoria laurum
Res hosti raptas caso et spolia ampla, triumpho
Solenni, in regis gremium, inque cubilia gemmis
Feta refert, Divumque adolet sacraria ture.
At qui non habiles armis felicia pacis
Regna colunt duroque exercent vomere terram,
Cum iam in turge ntes Cererem strinxere maniplos
Maturam, ut laurae rumpant pene horrea messes:
Dona ferunt regi et censum ultro in tempore pendunt;
Et sucum et neruum regni, ne sacra satiscat
Maiestas, vanatrive paret sine viribus iram.
Rege iubente. gravi mulctantur funere sontes:
Rege iubente gravis fit iisdem gratia mulctae.
Illius in nutu sita. sunt sua praemia iusto
Degeneri poenae, exilio ut sola patria mutet:
Aut sua vulni sicis supponat terga flage llis.
Rege saven te struunt speciosa palatia cives,
Et variis virides pubescunt floribus horti.
Rege tonante, ruunt speciosa palatia in urbe.
Et nullis steriles arescunt frugibus horti.
Omnis eum obsequiis veneretur turba paratis:
Seu quis sit de fece ima seu fulgeat ostro
Purpureo: ille caput ponens in amore suorum,
Inque fide libat se curi po cula Bac chi,
Accipit et vacuam terrore in membra quietem,
Armatis thalamum se pit vigilantia pernox
Excubiis, nec signa loco movet: aurea donec
Lucem Ros referat. cum iam vigil ordine fixo
Sese alacer subiens abeuntum immunia sistit.
Nil adeo Regem aequiparat virtute labores
Qui tantos mittit blandae in commercia famae,
Et qua lucem aperit Sol et qua vespere condit.
Haec ille: applausum mellito immurmurat ore
Blandus adulator, quo nulla nocentior aulas
Pestis habet, qualis pallam tinea abdita rodit.


page 714, image: delf0714

Augent lingna ignem, sed et ipsa vorantur ab igni:
Nutrit adulantes, sed ab illis perditur Aula.
Ultimus hinc soluit vocem. Suadaque favente.
Ne vero ne tanta, inquit praeconta Baccho
Ne Regi quisquam attribuat, cum neuter honoris
Illum apicem adserere et sibi tantum adsciscere poscit.
Quin habeat potio tem ortum, maioraque iura
Agnoscat. Nam rege madeo et quibus imperat omnes,
Seu ducant aevum in terris, sive aequore in alto,
Femina Lucinaeduros experta labores
Edidit in Iucem illa aluit nutrice papilla,
Qui vites posuere iugis primique tumente
Ex vua dulcem Bacchi pressere liquorem,
Illa laborato deducit stamina lino,
Et niveam tenit telam velamine Regi
Facturam atque aliis. Illa sine, mascula tantum
Stirps aetatem hominis spacio duraret iniquo:
Ut nullo penitus muliebris sexus ab illa
Discidio pote sit seiung seque gregari.
Quid iuvenis cui forte oculos pulcherrima strinxit
Nympha genis radians, candore et membra nivali
Laeta gerensi nem pe abruptis ambagibus illam
Ore petit cupido illecebris et mollibus ambit,
Iam lacrumas, iam vota movens, nec multa moratur
Quae larae operta iacent auri argentique talenta.
Illa omnes anteit gemmas prior: illius ergo
Et patris amplexum et matris nataliaque arua
Quorum incredibili Natura cupidine cunctos
Imbuit, ab scessu linquit longinqua capessens
Aruassuae ut propiore toro iungatur amanti,
Aeternaque fide in corde eius hiante quiescat.
Hinc sucum hinc animam ducens. Nemo unde negarit
Imperium, et quendam dominatum in mascula habere
Corda genus muliebre, aestu quae concita tanto
Alliciat, penitusque suo quasi corpore tollat.


page 715

Quid non petrat amorisurgit de nocte minaci
Telo aliquis fretus silvasque et strata viarum
Ad caedes obsidit hians, turpemque rapinam,
Praedatorue mari vagus it: spolium omne reponit
Virginis in blandae thalamo et mercatur amorem,
Quin multis nuptae male fidae causa fuerunt.
Ut de mente suae prope delicerentur, et angues
Eumenidum circum sese volitare viderent
Seruitii iuga dura aliis innexuit idem
Saevus amor: aliis mortem properavit acerbam
Deprensis vetito in thalamo. Et licet ardua Regis
Sir species, roburque grave, ut quem prona tremiscant
Saecula terrigenum et vereantur supplica gestu:
Me tamen augustae memini penetralibus aulae
Bartacidem vidisse Apamen, quae conscia lecti
Regalis pellex Regi accumbebat et auro
Consertum diadema fuit fronti illius ausa
Diripere, inque suos tumide transferre cupillos:
Nec Regierubuit colaphos impingere, quos Rex
Excipere in Iusum blando tamen ore solebat,
Eius et ad risum molles formare cachin nos.
Quod si fronte truci loqueretur pectoris iram
Blanditris teneris veterem reparabat amorem.
Ah pudor in Regem tantum potuisse puellam.
Et dubit amus adhuc muliebrem excellere sexum?
Ernbuere omnes. conversique ora tenebant
Obliquis inter se oculis, ceptum ille loquelae
Pertexens iter: Haec moles ait, humida tertae
Pondus habet grave. sublimisque est machina caeli.
Tum Phaetontis equi celeres revolubile caelum
Pervolitant Incis spacio et sub nocte silenti
Insomnes, aliis infundunt lumina terris,
Ad nos curriculo donec redeunte ferantur.
Cui non corda premat stupor? aut quis talia fando
Elevet? At maior longe est praestantia Alethes.


page 716, image: delf0716

Omnis eam tellus poscit prece. landibus aether
Prosequitur lustrantem oculis opera omnia acutis.
Nulla mes illi socia est miuria nulla.
At vino et Regi et mulieribus insita labes
Plurima labe scatent omnes telluris alumni:
Labe scatent ausa illorum et vestigia Alethe;
Nulla fovent. Sibi nempe suis conatibus ipsa
Exi ium impietas afflabit. et instar Arachnes,
In forde. inque suis haerebit perdita textis.
Se sprciem et robur perpes conservat alethe
Expers auspicii nullisque obnoxia meits
Fatorum Tudefinis exa wine causas
Veridico, Dea, nec sonrum corrumpere donis,
Adfectune alio, aut titulo splendoris inani.
Ius aequum reprobi pariter, te iudice et equi
Accipiunt cultorque tui sua praemia sentit,
Poenam esor nec enim ulla ruam subrepit in urnam
Vascities. quam custodit Themis innuba peplo
Candentispalmis stant circum in mutus nexis
Foedera matestas am plaque potentia fronte
Queis nullus se clorum ordo spolia auferet ulla.
Salue vera lovis proles, sata mente parentis,
Et nos et luceotsa lubens rege nostra perennis.
Finieratiteto cum vox resoluta theatro
Unanimi utctorem illum declarat et aureis
Dignum maneribus censet grex Vuminis ardens
Inprimis decus, et vires et umen Alerhes
Laude veh rodo minamque sue m vero ore satetur.
Nil aequat mage Diis homines, quam vera profari
Fraude procul meritisque inopes recreate benignis,
Atque haec sunt quae areituis hoc tempore taedis,
Et dum curae animum turbant et libera desunt
Otia pernici poteram conscribere penna:
Quorum forte aliquis tacita dulce dine captus
(Si tantum sperare licet) nec spumea Bacchi.


page 717

Pocula nec forti clangentia tympana plectro,
Nec iam Nympharum choreas curabit inanes:
Sed leget haec secum meditans nimiumque Lyaeum,
Et varias in amores vices, in poectore Regum,
Horrescet bene cautus, heramque agnoscet Alethen
Fronte trucem prima sed amicam in sensibus imis.
Cetera. quae Vates ad festa iugalia pangunt,
Sponsorum genus et dotes et frontis honorem.
Linquo aliis memoranda: Mihi pudor aureus aurem
Vellit, et admonuit, ne in carmen, amicus amici
Laudes conicerem, et blandiri voce viderer
Velle: meo laonge quae fraus a mose repulsa est.
Vade age. et auspicio socium caelestis Alerhes
Foedus ini: dulcis patria et Natura litari
Hoc sacro sibi rite volunt. quae plur. ma praebent
Auguria has aequo arsuras in lumine taedas,
Cum ratio xex Divum radii, sucenderit illas.
Non error vagus. Is demum constantibus auris
Ardet amor Ratio cui pabula sufficit alma,
Sed quae prae reliquis talem mereantur amorem.
Optima censura est Sophiae felicia cuius
Ubera suxisti hinc vires hinc praemia adeptus:
Testis erit Galatea Albi fata, Gallia testis,
Elysiosque secat Viader qui flumine campos
Sorte tua laetus, tuaque ornans omine festa
Quali dilectis fas est animum addere amicis.

Alberto Beer, dicto Ursino I.U.D. et Maria, Dn. Georgii Stephani B. M Filiae. THEMIS.

AOnides tacito Themidem vidêre cubili
Secretam, et priscas recolentem pectore leges:
Ut tum forte redux Heliconis florida tempe
Liquerat Euganeaeque iterum successerat urbi.
Grandia circa illam disposta theatra iacebant
Librorum, et foliis resonabant pulpita vastis.


page 718, image: delf0718

Adg essae (nam liber iis ad limina Divae
Est aditus) memorant, Hymenaeum Teutone terra
Dantem iura pio ritu, sacra nectere lecti
Ursino iam vincla facesque adolere iugales,
Ursino, semper quem tanto amplexa favore
Sit Dea. et omnigenis ornarit dotibus auctum,
Immiscentque preces, ut quando temporis usu
Prolixi, et malta variarum indagine rerum
Una viri notit vitam, et studia atque labores,
Ipsa sui taedis nulli violabile, alumni
Constituat laudis monumentum ac munus adornet;
Se memoti charta, calamoque ad verba sequaci.
Cuncta notaturas, medioque in honore sacrorum,
Ex templo et per plena viris cenacula doctis,
Sparsoras, Viadri qua laris accubat undio
Bresla caput terrae Elysiae venerabile. et aegris
Ubere subsidio semper manus obvia Musis.
Illa levans dextram. nec velo ambagibus, inqui:
His opus, ô Musae: satis est monuisse sororem:
Sollicitas removete preces, indulgeo vobis
Ista ultro, referamque lubens quae balthica partim
Thetys, Nereides partim rerulêre Latinae,
Nec modo Mnemosyne, propria quam sorte tributam
Deseruire meo generi studiisque putatis.
Fallax nympha nimis. desit. Simul incipit ipsa.
Tum vero attentis animis astare videres
Et bibula Musas amplecti dicta papyro.
Nec tum Livor iners mordaces stringere dentes.
Omniaque invito profiteri vera rubore,
Nanque canebat, ut Ursini pater aequore quondam
Teutonico vastis qued obit Lubeca arinis,
Floruerit cultor Iovae et virtutis amicus
Antiquae acparitet laudata coniuge felix:
Undisonos ut laepe salis rate praepete fluctus
Viserit, et merces alio sub sole petitas


page 719

Apportans censu genus amplificarit honesto:
Nec minus et gnatum iam tum cui gratior ore
Egregio mira specinen dabat indola Vistus,
In vicina rosis et odore et voce, Lycea,
Aemula quae leni contingit flumine Varnus,
Commissum fidi curae impericque magistri
Miserit, ut merces, quae non fetalia damna,
Non vim Vulcani metuunt non Nerea avarum,
Pierias caperet merces quae prima serenis
Auspiciis studia et miti cessere Minerua.
Tum canit hunc annis ductum vi susceperit horto
Leucoreo Sophie et miro inflammirit amore,
Quaerendi causas rerum, atque arcana notandi
Faca poli. quibus esse aiunt obnoxia scela
Terrigenûm et quaecumque suo natura coercet
Complexu. Ah quodnam in felix iubar aethere fulsit,
Cum tibi, da morbo genitoris. nuntius aures
Adficeret gravis? ah medios in calle labores
Deseris Aonio, et genitalia ad arua recurris,
Non socii, non ulla moram potis addere Musa:
Scilicet ut lenta constricti tabe parentis
Haereres lateri, iuvenis fidissime fixus,
Dulce ministerium praebens, dum conscia sati
Bis curru Titan radianti circuit astra,
Et tandem inter vota. oculos iam lumine functi.
Comprimeres dextra felice et busta locares,
Busta tuis, multumque piae exornata Sororis
Fletibus, ac donis violarum seribite Musae,
Vivaci. Musae hanc pietatem scribite cedro,
Dulcibus hinc illum studiis, urbique Rosarum
Reddit, et Astraeae penitus iam destinat arti
Tractantem leges ac docta saepe corona
Pro laude oppositis certantem mutua dictis,
Iamque refert, ut Caselii cui Suada Latina
Sessitat in labris, et scripta venusta figurat,


page 720, image: delf0720

Hortatu Austriadum in sola Bacchi munera saeta
Venerit, ostendensque graves in luce cathedrae
Ingenii dotes sibi conciliarit amorem
Heronm, quos et divini Caesaris aula.
Et posita ad ripas celebris Schola suscipit Istri.
Hreadiungit iter susceptum ad pulpira docta
Ausoniae, et visa, haud paruis sumilbus urbes,
Nec tacet ut pubes Alemana elegerit ipsum.
Quae Senis studiorum ergo tum temporis haesit,
Consilii auctorem qui leges ordine gehtis
Poneret et varios premeret ratione tumulius,
Qualia multa locis Musae patiuntur in istis.
Hinc demum ornato multa cum lande regressum
Apparat et clara Austriaco lare munera defert.
At non tam blande cecinit tamen aulica Siren,
Ut morem gereret mage grata fuêre rubentis
Praemia quin vittae summi fautricis honores
Astraeae Dehine diva docet fatale fuisse,
Adderet ut sese Elysiis Breslaeque vocanti
Arte sua et fidi seruiret pectoris usu.
Consultus iuris, cives aut lite resoluens,
Aut urbis casuas procerum in conve ntibus orans.
Unde novis semper disce dit honoribus auctus.
Ergo ut Silesits assit diuturnius oris.
Ideirco thalamis Erato soelicibus illum
Devinxisse cantt, maiorique ordine terum
Stirpem apcrit Sponsae patrem, mortalibus oris
Cessisse et vitae pridem accepisse coronam
Aetheriae de qua Graium olli nomen in haesit.
Innuit et forta sse omen non deesse quod olim
Is sortem mutans merces tracta rit eandem.
Quam Sponsi genitor neque enim, lous auspice cuiquam
Ambiguum et necti, et rursus con nubia solui.
Nec matrem, Koslere tuam laudate sororem,
Conscriptos inter patres quem Bre sla recenset,


page 721

Non maternam aviam tacito Dea praeterit ore,
Ut genere Ottomanum stirpem quae florida laude
Egre gios patriae semper generavit alumnos,
Attingat iamque usura superaverit aevi
Bis septem lustra, in votis in limine sacro
Usque haerens, neptemque eadem in vesligia ducens.
Tum Sionsam rotis praecingit flore marini,
Collaudarque genis castum flagrare ruborem,
Et plenam flammis virtutum prodere mentem,
Mutua quae sponsi insinuent incen dia fibris.
Haec Themis et iam plura novis memorare parabat
Coniugibus nec res deerant et copia laudum:
Sed Musis interveniens Pudor inclyius autem
Vellit et excutiens calamum non omnta chartis
Sunt mandanda refert: quae debet cetera virtus
Sponso olim gratis celebrabit torba loquelis
Postera: fama bonum praesens bona parcins ornat.
Haec igitur tantum comprendunt simplice chatra
Pierides signantque typo atque emblemate cloudunt
Ursini: aetherias florens assurgit in auras
Palma coma viridi, et ramorum ostendit opaca
Matris Acidaliae geminas in sede volucres:
Serpentes gemini contortis flexibus ipsum
Trun cum obeunt apicem per inania suda, coruscis
Lux radiis, lux ignipotens iubare excipis aureo.
Vim tacitae abstrusosque urobra Permesside sensus
Picturae taedas invisens eruat hospes,

Hieronymo Olomanno et Magdalenae Cromeirianae.

AGricolae cultu in pulchris sata sepibus arbor,
Aut tilia aut abies aut suave olens Cyparissus
Frigus ubi. et brumae interius vim sensit acerbam:
Exuit omne decus succoque et viribus orba
Vulsa a matre Norus folia acri turbine plangit:
Non grata hospitibus texunt umbracula frondes:
Tecta movent volucres profugae, nec carmina pangunt:


page 722, image: delf0722

Nix pro flore nitet, pro faetibus horrida grando:
Agrrcolae dolor et relluris inutile pondus,
Verum ubi vere suo genitabilis aura Favoni
Vivifi cum mseruit stirpe interiore calorem:
Induit oinne decus succoque et virtbus aucta
Fixa virent folia haud ullis labentia ventis;
Grata novae hospitibus texunt umbracula frondes:
Tecta struunt volucres, ornantque canore regressum:
Pro nive flos, dulcis lucer pro grandine fetus
Agricolae spes et teiluris amabile pondus.
Sic iuvenis, lovae textum telluris alumnus,
Sive Scholis rebusue fori. seu praesidet aria.
Si vacuos consorre rhoros et frigida regna
Usque adeo fovet obnixus. sine honore sine usa
Ipse suis luctu tabe cens carpitur annis a
Non dulces natos thalami non praemia novit:
Non serie stabilit genus, et sua nomina profert:
Non cives memoraur patriae, aut transcribit Olympo
Ignibus illicitis. variaque lioidinis aura
Cur moritur. referunt longe vestigia serui
Caelicolae, et thalamos linquunt maerore nefandos.
Illum homines, illum Dii dedignantur amore.
At cum luce Dei fotus, sacrisque favillis
Ornatos consorte toros fecundaque regna
Ingreditur fama pollens reque arduus omni:
Nulla suae gaudens sentit fastidiav vitae:
Tum dulces natas thalami tum praemia novit:
Tum serie stabilit genus, et sua nomina profert:
Tum cives memor et patriae et transcribit Olympo:
Igne pio et flamma redeunte ex coniuge chara
Cor vivit reduces veniunt ardentibus alis
Caelicolae et structo thalami latere agmine stipant:
Illum homines illum Dii complectuntur amore.
Hancergo speciem, felix Otomane, serenam
Exprimis, aetherii, succensus Numinisaura.


page 723

Dum veram vitae rationem amplecteris, et te
Ex fluctu in portum thalami, tranquillaque regna
Auspiciis revocas laetis, dum foedere lecti
Magdalin obstringis tibi, Magdalin oris honore
Et donis animi insignem praecellere multis
Cui vis naturae, Pietas fortuna dederunt:
Natura augusta specie fortuna verusta
Stirpe domus et re Pietas virtutibus almis.
Sed tibi quid longis tundant am bagibus aures
Rerum inopes Musae? breve votum et suscipe carmen.
Nulla tibi obrepant longae fastidia vitae:
Mox dulces natos, et lecti praemaia cernas:
Tum ferie extendas genus. et tua nomina firmest
Des cives patriae et caelo. tabentia amore,
Qui vestro ardebit lecto concordibus auris
Corda leves circum excubias agat agmen Olympi:
Te bona fama hominum, te Numen amore sequatur.
Sive moram terris, seu duces aether in alto.

Michaeli Endero, et Blandinae, Dn. Iohannis Raymanni Filiae.

BLanditias mihi Nisse pater mihi blanda ministres
Carmina solenni Blandinam ornamus honore
Nubentem et blandi subeuntem retia Amoris:
In medio testes arae interpresque sacrorum,
Teste Deo vinclum ligat irresolubile Sponsis,
Et multo terras Hymenaeus syrmate verrit.
Nam quae Blandipae lucem lux praebuit illâ
Astra bonis digesta locis fatoque sereno.
Sublimi terram supra in regione meabant,
Propitias aliis alia obvertentia flammas.
Iura dabat cum Patre Venus, patremque colebat
Obsequiis, rursumque patre utebatur amico.
Cetera, quae luctum quae tristia damna minantur,
Mersa mari ignotos terrebant sidera fines.
Hinc adeogenitor, cui lactea copia fandi.


page 724, image: delf0724

Decurrentis aquae per amoenos molliter hortos
Instar, ab ore fluit si quando augusta Budorgis
Elysiae proceres videt adfluxisse frequenti
Concilio: gnatam praesago nomine dixit
Elandinam, et tenere voluit sub flore iuventae
Iam Musaium artes, iam pensa arguta Mineruae
Alterna exercere vice, et damnosa sugare
Otia virgineis quae coetibus addita mores
Virgo omni vacuos labe hausit, ut illius ore
Ipsa videretur sixisse Modestia sedem.
Non oculis censere vagis iuvenum illa solebat
Agmina, non dictis morda cibus urere parca
Verborum et cultum sine luxu amplexa decentem.
Informes gemma naevos et syndone opacant,
Oeu qui venales exponunr fornice merces,
Obscuris redimunt velis loca ut horridus aer
Abscondat vitia atq oculis illudat ementûm.
Illa aurum et gemmas fotmae vincebar honore
Nativo, non Ausonii quicquam indiga fuci
Nec color ullus erat io cundior optima quam quem
Virtutis suboles Pudor infert flamineleni
Conspicuis candore genis, cum pronateductis
Ceu fadiis spectant sine crimine lumina terram.
Etgo illam cupidus florum meditansque corollas
Saspexit tacite Viader speque arsit honesta
Hanc civem fore deinde suam. Sed conscia fati
Sidera spem fregêre. et vota absorbuit Auster,
Auster pallidulis violis et amoribus asper.
Nam placido qui felices agit agmine praeter
Busta Redemptoris Solymaeam imitantia formam,
Nissus aquas ponsae patrem, cum forte per illas
Transieret iussis oneratus herilibus oras,
Hosprtio tenuit, nec multa moratus (amica
Decretis quippe astra suis causaeque favebant)
Insignem virtute virum et virtutis opimo


page 725

Subsidio monstrat generum illi pronubus, et mox
Probra novos primo obtutu vicinus amantes
Coniungit. Nam qui caelo coir auspice nexus
Aequali succensa inter praecordia flamma,
Ille vias faciles habet eventumque secundum.
Ergo alacres rerum successu Naiades isto
Nissigenae, cum fama domos et compita passim
Impleret, pulchro sponsam adventare paratu,
Tecta sua et glacie concreta cubilia linquunt
Spectandi studio Ante alias in cyclade mater
Membra ferens nivea caelo dilecta Maranthis,
Silenum auriflui pepetit quae margine Catti
Ohm habitans Rubeae cum coniuge Oreades antra
Mortali iam sorte carens iam caerula Nissi
Und soni Dea blandiloquo sermone iugalem
Hanc celebrat pompam. et sponsae gratatur ovanti,
Felices oculos qui in te, Blandina, sagacem
Direxere aciem primum, et retulêre reflexi
Victores scintillam ignis: non spicula tracto
Tendit Amor neruo meliora, aut certius ipsum
Vel cor, vel metam celeri ferientia iactum,
Nec mihi quis memorat multa vice reddita verba
Atque audita doh quorum in velamine picto
Saepe latent amor intuitu dignoscitur uno
Verius et citius. Nam praestant pensa fidelis
Lumina legati qui fert iussa edita cordis.
Nec saltem arcanos sensus curasque revelant,
Quin et in alterius succendunt pectore amorem.
Vitales quippe illae aurae quae fulgure lento
Absistunt ocul orum udis penetralibus imo
Cum sint corde satae pulsantes impete miti
Eregione oculos positos velut addita neruo
Ad metam verso collimat acumine arundo
Cor; duce natura, sua tamquam habitacula captant
Intimaque in cordis descendunt tramite templa


page 726, image: delf0726

Abstruso: Hic cum spiritibus cupide illius aulae
Indigenis miscentur, et arcta in nube vagantur,
Temperieque sua tenuem redolente cruorem
Sanguineum insiciunt rorem, qui proximus undat
Apprensi cordis thalamo: is tum feruere vero
Incipit, et motu conformi redditur aptus
Excipere impressam speciem quam Spiritus hospes
Attulit hinc magis atque magis gens nuntia cordis
Itque reditque viam ducentem ad limina cordis
Alterius, secumque escam et fomenta venusti
Splendoris non parca vehens exuscitat illam
Admoto desiderii spiramine flammam,
Flammam illam vinacem annis quae flamine nullo
In cinerem, in tenebras abit, illi dulcia quando
Nutrimenta sequax casum spes praebet in omnem,
Ergo duces in amore oculi Mavortia texta,
Qualia saepe parat sub luco miles opaco,
Usurpani et se furtim subducere gaudent,
Dum speciem obiectam cui defit nulla venustas
Seu spectes positum membrorum ipsumue calorem,
Alliciant propius quae cum spacia advena carpit
Proxima iam tum illimoiu latitante sagittas
Coussciunt sagarum instar si limite recto
Praesertim radii contingant lumina chara
Ipsa etiam nutu radios reddentia eodem.
Concurrunt nam tunc aurte et se mutua stringunt,
Attaetuq, isto libans capit altera partem
Alte ius natura: Velut saepe aeger ocellus
Qui sanum fixo perstringit acumine dirae
Affricat illi ctiam subito contagia tabis.
Asnon insequitur res formae a luce relictas
Doctus Amotinec enim est aliud, quam fixa Cupido
Ut forma et pulchra potiatur imagine rerum,
Ille equidem formae nitor almus, corpota passim
Quo lucent, ac praecipue qui fronte renidet


page 727

Humana, dulces et amoris commovet auras
Dininae fertur bonitatis rivulus esse,
Qui largo quamvis succo tes irriget omnes
Cun tamen egregiam in faciem, cui Daedala partes
Apte omnes posuit Natura, ut fronre rotunda
Suber eant oculi nitidi: discrimina pulcher
Nasus agat sinubusque genae moveantur amoenis,
Totacue concinnos imitetur forma colores.
Incidi hic equidem sese omnilumine pandit.
Omneihuc charites vocat, et splendore patescens
Mirisico beat huc arcem, haec delubta: sereni
Non secus ac Phoebi radius, cum pocula Eoo
Facta auto, et gemmis variata frequentibus, urit.
Unde micans tremulis fulget latus omne favillis.
Hac ergo aetherea concretus origine splendor
Prospiciens specula ad se mentes allicit omnes,
Et stupidis in se convertit civibus ora
Atque oculos per quorum aditus illabitur aulae
Pectoris, et t tam in solito dulcore serenat
Afficiens, sibditque faces quibus usta perenni
Se desiderio petat. et complexibus arctis
Impressam effigiem et ceptos tueatur amores.
Hae cunae haec veri perhibentur pabula amoris.
Sub sua quie signa sacer Blandina vocavit
Obstrictam sacris pactis et iussa sequentem
Numinis insigni namque etsi lumine formae
Emineat, castumque oculis iaculetur amorem
Sponsi tota tui: tamen intus in arce serenae
Mentis luc: magis clara fedet inclita virtus
Proge niemden sam et centum complexa figuras
Unde tuus sentit duplicata incendia sponsus,
Frontis horos marcet cito, mentis forma perennat.
Haec Deaequae reliquae cupidis hausere sorores
Auribus, et blando remearunt murmure in undas
Natales, Spcusam interea tuba linquexe mensas


page 728, image: delf0728

Admonet indicitque choros solatia amantum,
Et sentim cacitis nox blanda elabitur alis.

Petro Rath [(reading uncertain: print faded)] I. V. D. et Christinae Iacobi Thomingii Filiae.

HOc etiam dulci, Musae, date munus amico
Promptae aliis, mihi difficiles dum callida amores
Abstrusos in corde meo sanctoque latentes
Nescio quae celeri saga intercepit hiatu.
Quamquam ô sed suavi medicemur earmine vulnus
Interea et taedis alienis vota feramus.
Irretire animos resides et ludere curis,
Doctus Amor iuvenes perhibetur virgine in una
Accendisse duos, eademque ad pensa vocasse
Quenque suam votis causam obsequiisque tuentes.
Illa animo ancipiti et tremebundis pendula flammis
Ambigere affectantum utri iocundior esset.
Verus utrum calor, et nullo focata colore
Cura ageret thalami isti omnem venera bilis usum
Certa dicateiignes cuius sub pectore fido
Perfecti magis arderent. Sed enim omnia uterque
Signa sequax flammae dabat excellentis ut esset
Indiscreta fides, quietasque simillima amantum
Discrimen Dea, quae latebras mentisque recesus
Et tacitas tiulis apprendit conscia curas
Sola palam poterat monstrare adit ergo Diones
Templa sacrae et Numen venerans oracula poscit
Consiliumque, suos cui tandem adstringat amores.
Respondet Veneris Flamen, neutrum optima tirgo,
Suscipias moneo si vera incendia certumest
Mente sequi. neuter perfectum in amate cacimen
Taegit adhuc stammisque vagis pars optima desit.
Quippe illi non integritas sua constat amori
Quem non opposita de parte reciprocus ardot
Firmat lucc sae et numeris par omnibus implet.
Ipsa ubi Diva Phaphi primos experta labores
Lacinae prolem multis iam mensibus actis


page 729

Cerneret haud ullis succrescere viribus auctam
Et membris breviter concretam haerere minutis,
Praesaga a Themide id retulit demum, anxia mater
Consilii, ut partu generaret plena seeundo
Conformem primae sobolem: non robora primae
Ulla aliter speranda aliterue adolescere primam
Posse modo membrorum apto: qutppe unius ortum
Augment um alterius fore. Diva ita iudice nullus
Exit amor magnus, solidisque caloribbus ardet.
Ni comes alter amor simili illi fronte iugetur.
Quorsum igitur scitare, viri sis carior? in te
Iam positum est litem hanc decernere namque calebit
Ille magis, plenoque magis tibi seruiet aestu?
Aequa lance tuos cui iam associabis amotes.
Friget amor socio orbus, amor socio obvius ardet.
Scilicet hoc ipsum documento docte fateris
Petre tuo, cuius pingit cognomina suavi
Clara colore Venus, quem sparsim indulsit odoris
Blanda rosis, la brisque rosas imitantibus udas
Nympharum Namque ut memorimente acta recurram
Anncrum ad spacia ad Patavini temporis usum.
Cum iunctilare. cum studiis frueremut iisdem.
Saepe mihi es tecti visus dare signa caloris,
Et gemitu occultans iterato prodere flammas
Non Itale acclines mymphae quis enim obsita fuco
Pectora, quis falsi, speciosa coloribus ora
Suspiceretsuperum et castae virtutis amicus?
At Phylite dulces Alemana cupidinis auras
Istius adflarat tibi ut haerens corpore ad undas
Medoaci, pernicie animi vestigia motu
Observato retro legeres. et dulcia tecta
Tomingi, votis semper novus advena obires
Nullius attactu prensus non cognitus ulli,
Quales per noctem memorant volitare figurat
Non veras voces non corpora vera moventes:


page 730, image: delf0730

Nec sispar multum flammaroe mentis imago est,
Pene suum hospitium quae linquit, et avia amicae
Obversatur agris, eiusque in corpore spirat,
Hic lucem accipiens illic hobnoxia nocti
Tunc etiam assidue quamvis oracula legum
Abstrusa et varios saepe admittentia sensus
Rimarere: tamen statio tibi suavior ulla
Non orat, aut aeque gratum spirabat odorem.
Quam dulces condit qua res uxoria fructus.
Notio sed rerum manca est nisi fertilis usus
Accurrat: Sic mancus amor, qui menie quiescit
Unius et nusquam conformes invenit aestus
Pectore in alterius, similemque meretur amorem,
Ergo parans usu studium exercere fornesi,
Mutis quod foliis umbra ante domestica texit.
Et tepida occlusos inter praecordia amores
In templum, et sanctam thalami producere lucerae
(Hesperia, et regno cui ius tria lilia dicunt.
Et nostro longe divisis orbe Britannis.
Lustratis) sospes Philyraeum attingis Elystrum
Candidiore redux ave. Tum sata patre virago
Tomingo, quam sancta Themis, Musaeque disertae
Certatim voluere suis excellere donis.
Sese aperit tibi, votorum haud ignota ruorum,
Haudignara precum: non discrepat optima mates
Quae viduos Christi solatur amore penates.
Femina virtutis speculum et pietatis avitae.
Tunc Erato vos, ante aras praedulcia cogit
Sub thalami iuga: iamque tuo non defit amori
Pars ulla inventa conformi in compare flamma
Iam solidus splendeseit amor, et tempore sist
Splendidior cum dein tenerorum examen Amorum
Accrescet dulcesque iocos ante ora parentum
Vol teneris cunis vel aprico in gramine finget
Aucturum geaus, aucturum fora, et agmina Christi.


page 731

Osancti manes Thomingii, sortis et aurae
Immunes mortalis age huc spirate benignam
Auram aliquam, et taedis gnatae generoque favete
Astraeae studiis pollenti et munere fandi.
Sors natas, Tominge, tuas haec usque secundet
Ut quam tu doctis coluisti gnaviter ausis
Astraeae ad dictis socient se foedere lecti.
Et nisi quae mors sera trahet divortia damnent.

Davidi Sporo et Marthae Scharffiae, Iohannis Weidolti viduae.

ANcora, Spore, tibi tandem est apprensa fidelis,
Numine commonstrante, tori: iam mutua anellis
Comparibus dig tos sponsorum copula nectit,
Et faustos adolens, Hymenaeus taedifer, ignes,
Numina Thespiadum vocat ah torpentia dudum
Vel luctu vei amore laris, quo scilicet acres
Non nenetrant censorum oculi sed iam illice Sponso.
Elatura pedem, et pompam ornatura iugalem
Carmine sinceri monu mento et pignote amoris.
Ergo age lapsorum nunc mecum exacta retexens
Annorum retro spacia exige, Sponse. pericli
Immunis, casusque tuos reminiscere, ab illis
Signa tuae interpres capiam, et praeludia sortis.
In quate lux ista locat laeto omine fati
Saepe in praeteritis sita rebus imago futuri est.
Forte mari dans vela decem (si rite recenset
Mnemosyne) ante annos a littore. lucida nauta
Quo legit, et variis concinnat succina formis,
Ibas Savoniam in veterem, et freta falsa secabas,
Velivolo Gedani portu post terga remoto:
Cum medio in curfu, medio in claneorevirorum
Vim venti posuere. omnisque repente reliquit
Aura iter, ut rugis caderent collecta plicatis
Carbasa, penderentque sinu vaga lintea laxo,
Et ratis in tuta vestigia figeret unda
Sponte haerens circum Nereides obversantes


page 732, image: delf0732

Iam crurum tenus extabant e gurgite cano.
Quarum aliae sparsi, legem dare pectine flave
Crinibus aequoreos aliae decerpere flores
Concha aliae suavi Pritona audi eoanentem.
Ergo serenati multis pellacia ponti
Suasit, ut apprensi, dem issi funibus undas
Audereat capere et nando committere lusus.
Hei nim ium affines letho. Tem erarius ardor
Idem te rapit, et latices tentare lacertis
Impellit ed non eadem fortuna secuta est
Quae reliquo, te duxitaquis impu e natantes
Emicuere illi, et tuto petiere car nam
Ascensu reduces Unus super aequore blando
Brachia dum nimium exerces agitata: moveri
Ecce ratis sensim incipit, ac migrare per undas
Undarum incussa funis simul aurus udo
Effluit e pugno tibi subducitque laboris
Ambigui regimen qualis per gram na forte
Lubricus ex manibus captantum elabitur anguis.
Quo casu obstu puere viri: pars vocibus addunt
Sublatis animos profugum pars reddere funem
Captanti, et socios miseranda voce vocanti
Nec quicquam, fidosque student submittere contos.
Vana ministeria, et prope iam tibi crura tenaci
Quaedam velle videbatur trux nectere musco
Nereis, effugiique modum intercludeie cum te
Ipse animat Deus extremo ut contendere nisu
Ad navem et posses aeratum apprendere dentem.
Adclivem attollunt nautae. strarisque reponunt
Torpentem, et silsos revomentem pectore fluctus.
O signand libris animo signanda sideli
Ancora cum tenebris horrerent omnia circum,
Tamque prope a vita mors quam lympha aigida abesset
A labris, tu causa Deo expediente, salutis
Dilecto iuveni et vitae tutela fuisti.


page 733

Ancora. Cattasio tingi mage digna liquore,
Quam falso latice. et sulcara navibus unda.
Hac memorata tenus dubsi discrim na lusus.
Nunc res insignis reserabit Musa latentes,
Nam postquam te Chrysoridum schola ab ubere misit
Fida suo, patriaque instraxit voce Taburnus,
Qui mihi restis erat sacre com spargerer unda,
Lustraturem alio Musas sub sole repostas:
Incertum vitae egist genu, aspera passus
Multa saloque soloque et nusquam ponere castra
Fixa diu, aut stabiles potuisti ornare penates.
Aulica saepe etiam fuco perfusa nitenti
Et placidi formam referens maris ore sereno
Te sren illexit veill commodus usum
Obsequi fiderque tuae navaris. Et istas
Illecebras inter, studia inter inania veri,
Sensiss scladem et pessum fortassis iisses,
Ancora, re dubiis rebus nisi missa lenasset
Caelitus Elysiam in terram nisi pectore promto
Insignes virtute viros, quorum unus in armis
Capreolum trifidi vivacem in vertice montis.
A ter magnanimura quem reddit mente, Leonem,
Ursum alter gerit ingeuvo candore celebrem,
Expertus bene velle tii et prodesse fuisses.
Defecere Deum numquam in strumenta iuvandi.
Siquem vult fitis tandem melioribus uti.
Et latebris exire suis: At enim ancora dentes
In geminos abit et geminum prope tempore eodem
Offertur munus tibi fati munus utrunque
Fuectio tum ludi socii tum functio lecti.
Utraque res hominis stabilit fundamine certo,
Et gratis terras atque aethera fructibus auget.
Haecilla prior auspiciis et tempore. Prima
Namque tori fecundus ager dat germina, quae mox
In cultas translata scholas, et in Aonas hortos,


page 734, image: delf0734

Non artis succo non curis orba putantum
Emergunt et flore nitent fructuque gravescunt,
Coniugium ut mater possit Schola gnata vocari.
Matrem tolle. Sole cives et in aethere decrunt:
Gnatum tolle foro et templis moderamina deerunt:
Verum age (nam interea fessi sint otia Musis)
Nunc celebres hymenaea: viden' quam castus ocellis
Scintillet Sponsae Pudor et tibispondeat imo
Ardescentem omni macula sine, pectore amorem.
Hac tibi Sponse etiam prensanda est ancora parte.
Celebs vita, vagum est quod multos obrivit, aequor
Coniunx vita ratis clavo fundata tenaci est,
Non ventos metuens et olentes putria spumas,
Ex quibus impuro Venus impta prodiit ortu.
Linque vagum. et firma thalami in statione quiesce.
An memorem hos, sponsae qui stemmatis ordine adhaerent
Caerula quos Doris locupletat merce Borussos
Consiliis frater iuvat ac sermone disserto
Scharsius et Themigi et Suadae dilectus: habebat
Germanam thalamis vinctam Podalirius alter
Arte potens Crato tenui quem corpore nuper
Atra dies, ipsa invidia lugente resoluit
Nitentem ad superos, et fidera mente sequentem,
Sidera Caesaribus sedem psaebentia saepe
Quis ille extendit vitae mortalis honorem
Arte sua in propzia lue opis quam sensit inanem.
Fixa dies fatis, ultra nulla arte monetur.
Hinc series ergo atque illinc longissima gentis
Spose tui ad generis fines sese applicat, et spem
Affert tutelae tibi. Sed non gratior illa
Accidat ingenuo quam secum in pectore Sponsae
Quas dotes virtutum affert his nitere fidens.
His omnem Iudi contractam in puluere curam
Elae Det sobolem, det opes Iova, quique calescit,
Vos inter magis atque magis, sacra auspice Flamma,


page 735

Caniciem vestram, et vicinos manibus annos
Aequet amor. Carmenque precesque hic ancora fundet.

Iobanni Puchnero moderatori et Walpyrgae Theodori Fabricii Filiae.

EVenere, tuo quae quondam oracula amori
Auricoma quidam [(transcriber); sic: quidem] veniens ab Oreade ad Albim
Reddit, hanc Parcas albenti stamine lucem
Ducturas. socio iuga qua Cythereia nexu
Tecum Fabricio sata Christi interprete Nympha
(Tunc Aeglen, nisi Musa memor male. lane, vocabas)
Accipiat, castosque tori ingrediatur honores.
Iam lux illa recens laeto iubar exerit axe:
Iam precibus sancit flumen sacra pacta, manusque
Aureoli nectunt orbes, praecordia flagrans
Nectit Eros. Viden' obtutu ut sua lumina prono
Desigit Sponsa, et dulci probitate rubescit?
Cui molles violas calatho ver divite fundit
Spargendasque aula thalami, sertisque ligandas,
Ipse stupens adeo miraris. lane, tenore
Tam placido quem vix ullis promittere votis
Ausus eras tibi, iam taedas ardere iugales,
Cum primo qumas hiemes, ab amabilis Aegles
Alloquio a primae felicis origine flammae.
Digressu interruptus amorse pectoris imi
Abdiderit clausum in latebra, tacitusque cubarit:
Qualiter obducti cinis ignis semina celat.
At nunc aura lovae divino ventilat illum
Adflatu, quassans que faces incendia clata
Excitat, eq suo dat nutrimenta calore.
Felicem ô flammam, quae caelite pascitur igni.
Ergo reus voti ad thalamum genialibus adsum
Carminibus. Pateras, immani aut pondere lances,
Signatumue viris armisque micantibus aurum,
Dona ferunt alii rebus Rhamnusia quorum
Aequior est, quibus aursferis in limina guttis


page 736, image: delf0736

Pactoli liquor undat opes Permesside in unda
Cerno meas Hacsivel parca aspergine versus
Perfundet. nil sceptra Midae affectamus, et aurum,
Pingui erat ingenio, qua muis ditissimus auri,
Aude Era o contemnere opes, contentaque vive
Fructibus Aoniis hoc fas hinc munera sponsis
Prome novis. Namque haec festa ad solennia, coetus
In medios mensasque virum sponsiq parentem.
Et sponse egregia arcessam carmine manes.
Nen quali mmulos Circeia saga lacessit.
Sed quod defunctum decus et praeconia spiret.
Quippe opus id Musis proprium est, vicace sepultos
Inlucem calamo memorique reducere fama,
Et dictis ornare bonis Huc vertice gressus,
O dulces animae prolisque inaisite vestrae
Auspiciis hymenaeum aequis, atque omine laeto:
Tuque prior, quem caelestis Sapientia alebat
Ambrosio fructu Fabrici, cui tempora Musae
Sion des foliis lauri incinxere secratae,
Aut palma potius, quae pondere celsior exit.
Nam tunc omnino referebas robora palmae
Pectore in oppresso cum Dux, cui Martia paret
Hassia, ad infelix hominum genus (alta Deorum
Qui fingunt sibi colloquia, et raptum aethere hiantes
Oppexiuntur at omne movent a munere verbi
Inverea pondus foriaq agitante calescunt.
Disturbantque toros et sacri fluminis Usum)
Mitteret ex aula te sollicitosq iuberet
Demere pestem animis, veraeq accendere lucem
Doctrinae Hic quamnis tibi consors muneris huius
Nudaret latus abscessu, eventumque timeret:
Hand tamen abste digna sacro vigilantia vate
Absuit au feruor pius atque industria constans.
Dum quem turba locum monitis dabat, omnia nec dum
Miscebat vecors furor, exuperansque tetebat


page 737

Sub pedibus, leges, sacra, et monita optima Vatum.
Cedebas fatis tum demum, ac tuta petebas.
Si decus est igitur, Mauro is ubi proelia miscet,
Armaque rorantesque natant iam in sanguine campi,
Non animum abiecisse metu non tega dedisse:
Hoc te mariore affecit constantia laude,
Quo gravius bellum est quo mentes implicat Orci
Arbiter, in corpus quam quod iacit arma caducum,
Nec sacri tantum annales tua nomina doctis
Attingunt foliis verbisque faventibus ornant:
Quin urbs feta viris ad vera tuenda paratis,
Quam fatis docuisti olim melioribus alma
Scita Dei, Seruesta tui bona sanguinis altrix.
Gratatuas etiarnum umbras, cineresque beatos
Uberibus lacrimis, votoque frequente coronat,
Testisicans, qualem thesaurum funere quanta
Perdiderit momenta tuo. Solatia quamquam
Magna tuo capit ex nato, qui in sorte docendi
Te sequitur, donisque animi et tenomine reddit,
Nec tibi dedecori est, talive indigna patente
Filia, quam casti obstringit nunc copula amoris.
Fronti falsus abest can dor fraus subdola linguae:
Elucet pudor ex oculis: sed pectoris aulam
Noticies Christi et sancti far flaminis implet,
Unde fides suanis ceu nidor ad aethena spirat.
Has, oris nitor ac species pulcherrima, dotes
Commendant magis et nativo illustrat honore.
Nil equidem augustum magis et pollentius esse
Crediderim, aut terra aut caelo, quam lumina formae
Coguntur lacrimanda pati sastidia passim
Prostant ludibriis, atque in contemptibus haerent.
Tritaque sub pedibus nullo voluuntur honore,
Quae nulli iunenes nullae ptavere puellae.
In primis decus et laudis partem asseritamplam
Hinc virtus sibi quod fertur pulcherrima rerum;


page 738, image: delf0738

Quas agitat mentis vigor, et mox exhibet ausis
Ipsa adeo hac animos. Natura, cupidine, et isto
Imbuit affectu fingens, ut amore fera mur
Proclives ad pulchrae prece et tendamus anhela,
Perfixi desideriis, ac tormine miro.
Si quos arte graves Pallas Tritonia, si quos
Reddidit insignes censu rota prospera sortis:
Hos facile invidia atque odiis urgemus iniquis.
Formosis, primo intuitu, affetudine prima
Nos incredibili stringens amor obligat aestu.
Hos cultu afficimus solenni, his munera largi
Pendimus: his praesto seivilem malumus esse
In morem, quam freno alios iussisque tenere:
Illustris si praeset tim decora aurea formae
Hac teneant lege, ut, velut in sacraria Divum.
Sit nullus reprobis aditus, sit ianua nulla.
Et nulli obscoeno fas castam attingere limen.
Quare nil nobis mirum huic submittere sponsum
Colla iugo, huic Nymphae adstringi, quae duplice formae
Aucta venit, frontisque animique obnoxia edaci
Illa quidem senio est, et paucis carpitur annis.
Ut videas sensim floris marcescere ritu,
Haec nihil, aut senium, aut Libitinam horrescit avaram,
Verum age iam sponsi genitorem, Pieri, succo
Sparge tuo irradians. Videor iam clara beati
Ora seni lustrare animo praelustria pone
Arma nitent virtutum ausis et munere parta.
In binas clypeius partes abit altera fulua
Vibrantem villos monstrat ceruice Leonem.
Inque leves tendentem auras, librumque tenentem:
Ob palmam gestireputes At parte propinqua
Excisi puer obscuris in flexibus antri
Aera secat nitida, atque operas modulamine lenit,
Acer anhelani similis quae caumine cuncta
Oranuit vates, qui quodnamd flumia Salae


page 739

Sacra ferens Musis Lauro et victrice decoris,
Nomineque et suavi reddebat acanthida cantu,
Illiautem Nimphae quamvis, quae condita servant
Aera solo ac credbrae Mysorum in montibus errant,
Praebuerint et rem lautam et connubia pulchrae
Virginis haud memoranda aeque tamen ista putarim
Atque quod Albiacas intes considere Musas,
Acanimo potuit divinae pabula lucis
Non sterili indulgere fide quo tempore iam tum
Rex superum mentem Luthero miserat auctor,
Iret ut in patris Latii dia demata pugnax,
Fretus voce sacra, calamoque Melanchthonis acri,
Errorum et situ operta diu sacra redderet auris.
Nanque etsi Themidos folia incorrupta struemque
Terrificam scriptorum operosa indagine solers
Tractabas Puchnere tamen non temnere sueras
Illam artem, quae sola animis quae dedita Iovae est,
Expediens huius mentem, illarumque salutem.
Saepe ideo do ciles, adhibebas impiger aures
Luthero atque animos sitientes illius aedes
Saepe anceps rerum sacra tamquam oracula adibas,
Saepe vicem reddens tua non convivia rantus
Despexit vates. Quare simul illa beatis
Dans radios oculis pietas tua pectora dudum
Plena Deo affecit quadam contage salubri,
Quae comes ad cineres haesit, quae tran siit aequo
In sobolem adfectu nec non praeluxit amtco
Consiliis iubare usque tuis, moderamina Crosnae
Elysiae. (cuius per colles ultima liber
Distribuens terris vites vestigia fecit)
Cum gereres gnarus legum, ô quam curia fidum
Te sensit tutorem omni sub pondere rerum.
Si qua rigor iuris dictabat acerba benignam
Ad rationem aequo flectebas pectore lenis
Omnia, non serere assuetus, sed tollere lites.


page 740, image: delf0740

Tu columen viduae tu prora parentibus orbo.
Umbra salubris eras misero, Christique ministros,
Nil quibus adiectu est mage sorte fideque iuvabas.
Tunc etiam, ob scelus ingratae Concordia tetrae
Lutheri cum nube animam complexa fugaci
Movit non reditura pedem. seque intulit astris?
Fundebas gemitus, et testa bare ruina
Sacroruin quanto afficeret tibi corda dolore
Iam mala praecipienti animo ventura sagaci,
Bellonaeque iras odium et crudele docentum.
Hinc prope cum vitae Dominus te soluere vitae
Corporea caelique adytis iam inferre pararet:
Condebas pia vota animi, legemque ferebas,
Ut sua qui sacrae studia olim adiungeret arti
Natorum ex numero ferat aurei munera torquis
Ante alios: ea ab exequiis etiam esse volebas
Sacrorum ad curam stimulo calcaria dulci.
Ante sed Oceano properet se condere Titan
Omnia quam possim complexcti versibus haec vix
Per nebulam Musa aspiciens vix paupere conitu
Exprimere, et tenui potuit signare colore
Artis inops spaciique aliam sed enim ille suarum
Virtutum effigiem numerosa in prole relinquit:
Praecipue in sponso, Aoniis quem dotibus auctum
In Sophia postquam summo decoravit honore
Leucorisam plexu fovet vibs natalis amoeno
Formantem pueros Siculique imitabile habentem
Ante oculos senis exemplum, utne turgida fastu.
Neu tenebris obducta strophisque implexa profanis,
Sed pia, sed fructu rerum stipata salubri
Pagaseae inltlillet pubi. Verum edere plura
Piena vere cundi me non vult Musa pudoris,
Necsane admittit perspecta modestia sponsi,
Quando sies miro nos glutine iunxit amoris,
Et notis animas amborum innexuit arctis.


page 741

Vos animae saluete piae felicia caelo
Otia, sub Christo gremio ac complexibus arctis,
Ducite, dum vobis sera sed morte propago
Iungat vestra laetus fecundaque pignora portet.
Interea has fructu pietas tegat ubere taedas.
Et dives rerum penus, et pare gratia nexu.
Ut gemina aeriis Ledae cum sidera in oris.
Ignibus apparent sociis tum Rector aquarum
Semiferum Tritona vocat, conchaeque ionantis
Indicio iubet horrisonas revocare procellas,
Et Boreae premere ora simul iam lenia nautae
Flabra vagis ratibus sperant animasque secundas,
Sin unumemineat sola faece sidus: arenis
Mox imis agitatum aequor sine more tumescet,
Aurarumque minae erumpent: mox navitae tonsas
Fluctiagas ponto, disiectaque transtra videbit,
Ipse etiam in saevae periturus Dori dos aestu.
Haud secus in vita si coniuge mutuus Ardor
Fulgeat hincatque hinc flammis socialibus omnis
Res placido cursu fluit, ac fidelibusauris,
Statque potens fortuna domus. divulsa querelis
Aut turpi vero macula concordia lecti
Licet exitium, ac clades portendet acerbas,
Et mala dura magis nece: Verum ô taedia differ
Illicitos Italum in thalamos dispendia, amici
Sede mei procul, Alme Dei Calor Ignis Olympi
Omnipotens sanctosque illi sacer insere amores
Semper alens parili face. flamma coniuge semper.

Ioanni Pruteno. et Marthae Hennemanae. Adami Costa, Gen. 2 versu 22.

TE mihi non tantum altticis communio terrae
Atque idem studiorum ardor quo tempore ad Albim
Leucoris hospitio nos doctrinaque foveret
Sed fautor quoque communis devinxit amore
Eximio Ursinus, mortali in corpore cuius


page 742, image: delf0742

Tres degunt Divae praeclaraque munera tractant.
Et Sophie, et Thernis et itho, queis scilicet istam
In lucem ducibus, tantosque emersit honores.
Is res namque tuas re consilioque quietos
Rettulie in portus, et honessta sede locavit.
Is mea. Sirenum ut scopulis, haerentia in antris
Aonidum studia, ad frugem, ad gravia orsa reduxit.
Et nunc Oceano in legum atque anfractibus arctis
Luctantem, et varias agitantem pectora curas
Semper ope, afflatuque sui. felice favoris
Prosequitur, semper spe corda paven tia fulcit,
Queîs erit in memori vitae pazgratia sensu.
Quare etsi profugum cultorem odere Camenae,
Sim tamen hoc fautore, tuique indignus amoris
Usura si pierio non munere taedas
Afficerem. Prutenetuas, En suscipe Adami
Costam vix tenui libatam carmine, costam
Rectius unde tuam quam dat saera copula. nosces,
Nam dum carpit Adam somnos, securus amorum,
Olli lodil latus reserat, costamque revellit
Carne gravem. actutum hinc forma pulcherrima virgo
Fingitur, et vitae. darur in consortia Adamo
Sic dum pensa tui. duce Christo, muneris urges,
Et ceu securo permittis cetera somno:
Cura Dei sociam vitae ibi amabilis ofrert.
Costa cor attingit vicino limite, et instar
Valli pectus obit, reddendaeque utilis aurae est:
Tanta toto nexis cognatio. copula tanta est.
Femina carne viri prope cor haerente creata est:
Quid mage te rapido debet percellere amore,
Quam de carne iva caro quam pars proxima cordi?
Quod si membra gravi interdum deformia morbo
Haud sequeris confestim odio resecandaque praebes,
Sollicita sed eo magis amplexare medela:
Ancum saeva graves miscet Rhamnusia casus,
Hicet in thalamum induces divortia, et orbum


page 743

Temetparte tui reddes? non foedere tali
Instabiles lecti coierunt pectora leges.
Costa sata est, ut cor tegat obice femina consors,
Ut lecti socio obsequiis et cultibus assit
Sed nec summus apex capitis, nec corporis ima
Pars ortum dedit uxori regione sed orta est
E media. ne vel iussis premat illa maritum,
Infestave illam premat asper calce maritus,
Sed par ut sit amor, par flamma, affectio concors.
Sic demum unanimi dioae tres agmine visent
Legitimos thalamos. Erato caelestibus ardens
Ignibus, et studio gaudens Therapea fideli,
Amplexusque Homonaea pios et basia miscens.
Istae quo lare cumque pedem fixere sorores,
Iovae illic favor amplificis beat omnia donis,
Illîc cara viro coniunx quam portio cordis
Non minus est quando illa viri de pectore sumta eit
Nec minus im perium nupta obsequio sa mariti
Suspicit, at que eius se nutum accommodat omnem
Otia tum laeti celebrant tranquilla penates:
Ipse intus praesens haeret Deuscaspera sed qua
Lis dira regnat lue et acri fluminat ira,
Illic rex orci stabulat saevissi mus illic
Res nullae eventus unquam experiuntur amicos.
Ergo amor, obsequium concors affectio, triplex
Sunt columen, thalami quo sustentata recumbit
Compages, speciem et semper conservat amoenam:
Sunt inquam, tres germanae, quas ipse beato
Iova satu dedit. haec si quo custodia tecto
Excubias agit haud ullis ibi pestibus ullus
Est aditus: plenum sed copia frugibus infert
Omnigenis cornu, et sertis latus omne coronat.
Hasigitur famulas vobis, accessite sponsi,
Has colite, Exturbata una mox castra movebunt
Et reliquae. Si vir vacat orbus amore, marita


page 744, image: delf0744

Obsequio, haud diuturna moram concordia ducet.
Cum thalamo excessit concordia, nullus amori,
Obsequio nullus superest locus: omnia fato
Sed celeri in tristes abeunt eversa ruinas.
Haecego. turbata dum monstris haereo ripa
Albidos Elysius pura quae laetior unda
Excepit Ulader, votisque salubribus auxit:
Iova novis aevum felix, viridemque senectam
Coniugibus, post fata suas indulgeat arces.
Adsit Eros, animus conspirans, copia rerum:
Absit Eris tabes, orci furor, absit egestas
Omni a parte tori: tum nomen dulce parentum
Decutso resonet solenne penatibus anno.

Georgio Isingio, et Catharinae Helmericiae.

DVm fati auspiciis pactae nova gaudia taedae
Aggrederis Phoebo ante alios dilecte Georgi,
Pronuba iamque facros accendit pinus odores;
Hortatus soceri instantes et iussa secutus
Audeo. et Albiacas properatum carmen ad undas
Ad vestrum deduco rorum; sed paupere comtu
Urget iter: tenuis dorso depen det amictus.
Non hinc fragrantes auris sacer ambrosiae ros
Expirat: non Assyria lita tempora myrrha.
Quid grave Nissa sonans amnis, si forte quis illi
Haec tulerit sub conspectumi quid cetera dicet
Phoebrgens opetata sactis Vos ô mihi vates
Este boni, neu censura damnate severa
Primitias iuvenis duras et tenua coepta.
Aam mihi Phoebaeos frontes et amoena fluenta
Anonidum qua digesto florum ordine circum
Tymbraeus supera ad caeli convexa resultat
Halitus. obtutu videor lustrare sequaci.
Hinchaustum prono ore traham: hinc me roscida lympha
Produer irrotante Deo. Vos ite Camenae
Ite sacro mecum date tandem exordia cantu.


page 745

Quale solet mundo magni rota feruida Solis
Puniceis quae fertur equis, dimittere lumen,
Unde atris nox cincta alis fugit ima capessens,
Et niveo caeli tractus candore renident:
Tale decus thalamo coniunx, quam splendida morum
Integritas quam sancta fides, et cura mariti
Convestit date Chrysocomen spicasque Amaranthi,
Elorenti nitidum caput exornato corona.
Haec caelo genus: haec magnum et memorabile donum
Inter tot quae cura Dei dat commoda vitae.
Non illud qui crimenamat, cui squalet iniquis
Mensausis unquam exspectet: pia numina divum
Obsequio venerans hoc victor munere ovabit.
Si quando visum tali in consorte maritus
Defigit. castique oculis dat pabula amoris,
Quae sors cumque fuat: tum vero concipit omnes
In se laetitiae motus tum nubila mentis
Et curae commissa vehit quas functio secum,
Diffugiunt Sola ante occulos fidissima coniunx:
Haec omnem inspirat flammam. torquetque volentem,
Et teneris duicem ex oculis iaculatur amorem.
Tum laeti in risus sua soluunt ora penates:
Tum Venus aurato volitans per limina curru
Sancta Venus post terga trahit secum agmen amorum
Laetantum ac choreas pede cantus ore moventum:
Queîs plaususque iocique et purae lubila mentis,
Osoulaque attacto flammam raptadria abore,
Orcula divulsos animis religantia amant,
Addunt se, figuntque pari vestigia gestu.
Tantam leta valet fron nuptae adducere pompam.
Quin ego non aliam ob causam sub liminis oras
Vi superum costaque viri emersisse puellam
Crediderim quam delicias et gaudia iuncto
Ferre viro ac laetos spirare in pectora sensus.
O plausus, ô laetitiae. ô spectacula festa,


page 746, image: delf0746

Dulcis quando tori consors ante ora mariti
Maerentis curasque graves seu damna gementis
(Irrumpunt quae crebra piis facto agmine taedis)
Assistens hilari suaves ex ore loquelas
Expedit. et dectis infaustos sublevat aestus,
Aut patrnos monstrat natos in arundine longa
Sublimes, torrisvetrochum vacua atria circum
Verberibus celerem spacia in curuata sequentes
Illic plumipedes acies, gens inscia labis,
Immistae in numarum ludunt et texta corusco
Dant pueri dono pueris umbracula flore:
Gaudet amans pater et luctu se abducit amaro.
Nec vero primi ducat fastidia amaro
Vir soclus, flammalve alio convertat iniquas
Unde fides adstricta, Deum et praecepta coercent:
Infixum propria medicetut coniuge vuinus:
Hanc oculis ferat, hanc nymphis magis omnibus vinam
Ducat dilectam, nexuque sequatur amico:
Pampinea ut vitis tortu tabulata tenaci
In vacuum sequitur frondosamque implicat ulmum.
Castus amor spiransque Dei commercia casto
Pectore radices agit ac defixus inhaeret
Altius: inque vicem coniunctis pectore curae
Respondent curis, et amor pensatur amore.
Uxorem reventer habe, non iurgia toto
Dura die, immitesque sonent perlimina voces.
Unio ab aerii defluxu caeliteroris
Productus concha et fulgens candore nivali
In precio ac specie est tamen acri immersus aceto
Liquitur, et molles imitatur profluus undas.
Sic Dominus cum tecta, feri de more leonis,
Asper, acerba tuens horrendo personet ore:
Maerens nuta gemit nullisque ambire maritum
Blanditiis meminit: Sed enim imi vulnera cordis
Denudat lacrimis: tacitos caligo penates


page 747

Occupatinque torum clades importat acerbas.
Quo mage qui degis thalmao praestabis honorem,
Et cultum uxori, si iustas audit habenas.
Si puero delubra Dei cum pectore visit.
Illa domum servat, lacrimasque in gaudia vertit.
Lux venit exortu Phoebide coniuge laeta.
Gaudia at occasu nox fuseis horrida pennis,
Maeror edax tecto tunbata coniuge surge,
Ergo gerit vitis specimen, qua simplice ligno.
Per purum suspectu alto se laetus ad auras
Palmes agit, frondesque leves atque explicat vuas,
Unde pedes nudus certa vice vinitor anni.
Libandum pateris atque auro prolicit humorem
Aerumnis animo praesens medicamen Agendis:
Simplex ingenium mulieri et labile robur,
Docta tamen sensu laeto irrorare maritum
Et rapere in risum, seu fors adversa procellis
Insanis super incumbat, seu laeta sequantur
Fata lares habeantque suum pia vota tenorem.
Quid memorem, partu cum prolem in lumina vitae.
Nupta tulit seque ostendit spes magna nepotum,
In quantum decus in quant um adducatur honorem?
Tum veluti in labris defixum lumen ahenis
Tecto dat speciem. tecti per opaeca mi cantes
Dissipat huc illuc radios et amabile fulgur.
Tunc partem avulsam tursus per vincula ducit
In solidum ac vitiis gaudet succurrere factis
Ausa humeris explere vices et munia fulcri.
Hinc illi plausus hinc carmina laeta, piique
Laetitiae motus: iam demum reddier auris.
Pridem umbris demersa domus se sentit. et omnes
Largum fulgoris iactum excepisse recessu:
Cum dulces patri cursu vestigia nati
Impediunt, aut complexu colloque recumbunt
Et chariflagrantem implent geitoris amorem.


page 748, image: delf0748

O sanctum vitae genus: olim dedita Christo
Gens utnis reno cata sequestrem ad luminis usum
Hoc Christum humanos vultus et membra ferentem
More, patrem assensu nostram ingeminabimus uno,
Errantes circum et poscentes oscula anhelo
Pectore per caeli templa aurea templa. Quid ultra
Feminei feror in sexus praeconia, et illa
Legitimis ortum ducunt quae gaudia taedis
Imbelli ingrediox thalami expers pandere versu?
Dum canimus, Musae nigro nox obsita amictu
Usum intercludit lucis, terraeque nitentes
Hesperus osten dit vultus, rutilantiaque ora,
Ecce nova in sponsi formosum nupta cubile
Ducitur ac molles oculos deiecta, decoras
Dat lacrimas et saepegradum, comitesque moratur
Laetitiaque metuque haerens: pudor ore rubentes
Rellinquit maculas, castae et vestigia flammae,
Puniceis velum si quis mihi lilia miscens
Pinxerit alba rosis vel gutta ubi muricis Afri
Candens laedit ebur: tales sponsa ore colores.
Fundebat thalamum ingrediens, circum agmine magno
Matresatque viti pueri annuptaeque puellae
Dant motus bene compositos et carmina dicunt.
Helmrici liquens genitoris filia vultum
Ah cognatorum complexum, ah denique matris:
Omnibus his sponsi dulcem virgo optima amorem
Anteferes? quae tantae animos per mutua nexos
Vis flammae iavasitised pura est flamma Deusque
Has leges, haec iure dedit que tempore Adamo
Eua data Elysio in tractu et felicibus aruis.
I decus, inostrum quo fata ac foedera iecti
Pacta vocant? nos vota, Deus det pondera votîs,
Mella fluant vobis, magni et favor adsit Olympi.
Interea medio in cantu per inane Cupido
Dona ferens aderat sponsumque in limite primo


page 749

Solantem nuptam, et verba inter basia dantem
Ut vidit sese in medium tulit, atque ita fatur:
En perfecta mea promissa matris ab arte
Serta fero: tibi felices promittit amores
Et lectum genitrix, factis si nomina florum
Quos tenero iunctos amplecti tur orbe corolla.
Cura erit exprimere in sponsa ceptisque hymenaeis.
Illam oculis, illam imo habeas sub pectore fixam.
Numquam illa ex memori senso ponenda. per arces
Seu tendat Solaethereas, sive aurea curru
Noctivago medium Phoebe collustret Olympum.
Quoque tibi sociaeque tuae diuturnior aurae
Contigerit mora vitalis: tanto acrius Illam
Interiore animoatque ima amplectare medulla.
Quales dat monitus nigranti Teucrion herba,
Et caule flelxine viridi, ac uligine gaudens
Quae repit per humum radice albente Chamedrys
Quid morori haec ipse ingenio solerte notabis
Nam te Phoebusamat: sunt et tibi carmina et undae
Castaliae praesente Deo feliciter haustae.
Dixit, et humenti noctis caput occulit umbra.
Fama manet diversa: lii remeasse parentis
Regna ferunt, alii picto abiecisse cubili
Se puerum in larebras indeprensosque receptus.
Quam vereor neforte novus nova proelia Mavors
Misceat, et iacto vaga suscitet osc a telo.
Vivite cultores superûm et pietatis avitae.
Esse pium nulli damno est, sed praemia reddit
In vita ac post fata domo Omnipotentis Olympi
Hac radice toro densissima silva bonorum
Adcrescat, niveisque volans Concordia pennis
Contra aestus mundi et missos Acheronte furores
Obtentu aeterni nexus umbracula texat
Et vobis vestroque genus qui sanguine ducent.


page 750, image: delf0750

Andiat haec patrius commoto flumine Cattus.
Et vota assensu ripae ingeminata tesulrent.

Georgio Seidelio, et Annae, Henrici Theodori Filiae. Somnus Adami, Gen. 2 v. 21.

NVnc mihi, Diva Themis, per te tua templa parumper
Linquere et Aonidum liceat secedere in hortos,
Dum taedis nova vota novis, dum munera sponso
Texenda, et resides revocandi in carmina nerui:
Quamquam Pierius vigor ille in flore iuventae
Fatorum adversa carptus de floreat aura.
Ipse mihi sponsus sincero obstrictus ainoreest,
Ipse mei genitor sponsae in genitor is acedba
Sorte ubi rempestas praelustri turbida ab arce
Saeviret patriosque lares arasque iuberet
Deserere, a quibus illum olim non vellere quivit
Dira fames, non flamma urbis non lethifer annus,
Ipse inquam fidei plenum ostende bat amorem
Officiis certans. O qua vos cumque Deum Rex
Parte poli fovet, ambrosiisque amplectitur alis,
O dulces animae iam dudum e corpore missae,
Respicite hoc terras tantum, et gaudete vicissim
Nunc vestros sobole in vestra renirescere amores,
Sed quid ego vacuas quod tan gat suaviter aures,
Attulerim quando ad thalami quae foedera vates
Accinere, et pulchris gaudent ornare figuris,
Omnia iam prope trita? quis aut exordia vitae
Coningis aut poenas in honesti nescit amoris?
Cui nondicta tori casti solamina et ingens
Exemplum, quod Numen habet connubia curae,
Cum puros latices in vina rubentia vertit
Aerumnas in laetitiam? nos tempore nocti
Soaeniferae moniti somnum dicamus Adami,
Ergo age, Somne, veni, et gelidis allabere pennis.
Dum tamen hanc operam tibi, et haec praeconia sacro,
Ne fesso furôre ocuios mihi neve labantem


page 751

Excutias calamum, folia aut volitantia turbes.
Sic tibi Lethaeo semper sint humida rore
Tempora erisati. sic non canor alitis unquam
Obstrepat, aut Parcae faciant convitia matres.
At te Cimmeriis servare cubilia lucis,
Quo neque Sol adeat radiis neque murmure venti
Terrifico samos ac tesqua horrentia plangant,
Ut prisci vates memorent: tamen omnia pulchris
Inuloneris et Musaeo miscere lepore
Illis suave fuit. Sed enim tibi maior origo
Et melior domus est Nam cum regnator Olympi
Iova parens homini primoevo adiungere vellet
Et virae et fidei sociam, primordia ab isdem
Ducebas etiam auspiciis, et corporis arce
Summa adeo sedem (sic Dii iussere) legeba.
Contiavo in virid fessus procumbit humi vir,
Omnia cui languescunt membra stupentia nictan?
Lumina, labuntûrque manus sine more Sed intns
Omnis ubi sese calor in praecordia ferret
Imaredux thalamo cui curae alimenta tueri
Exhalat suavis vapor ac (velut humida nubes)
Ampleu tenero cerebri templa algida inumbrans
Occupat: egelido sed mox sob fornice molles
In guttas resolutus abit, quae didita passim
Ostia, spirituumque vias posiro obice claudunt,
Ne fas tentare excursus, neu munus obire
Porticibus vacuis Siletergo Daedala lingua,
Nil potis est oculorum acies occluita tueri
Non aures sonorant nares odor afficit vilus:
Ut nisi signa darent tentatae pollice venae,
Vis animae peeitus videa tur abiisse sub auras,
Et gelidos artus liquîsse in frigore lethi.
Haec tibi prima igitur cunabula, Somne, Deorum
Optime subsidio culus defecta nequiret
Hos rerum natura hominis perferre labores.


page 752, image: delf0752

Nam simul ac dulcem invergis per membra quietem:
Ilicet est placidus cunctis status: im pcte torquent
Haud tnato sese cerebri divortia dulcis
Aspersu roris tecreata: haud pectoris aulam
Tot misere affectus urgent, quando otia ducens
Instaurat vires, proventuque ubere gignit
Halituum aerias flammas animo unde facultas,
Unde habilis membris exit vigor ô nimis ille
Infelix operum qui te non lentit amica
Iunctum ope Crudeles prlixo examine curae
Afflictant illum assidue, et coi vulnere sugunt:
Aut mors ante diem tapit, aut magis aspera morte
Vim mentis statione sua movet ira Dianae.
Quis furor est Bacchi causa, vel ob oscula mymphae,
Mulctare extlio somnum corrumpere Flatus
Templa sacri et magnis penetralia debita rebus?
Sed nos ingenio vigili graviora sopore
Eruere existo, ac Musis committere avemus.
Namque ut saepe piis Rex Diuûm maxima dona
Exhibet in somnis, dum res caligine mersas
Abstrusosque aperit Parcarum in codice sensus:
Sic etiam dulcis carpenti munera somni
Fingit Adae nympham praestanti corpore, et offert
Auctor Adae dulcis linquenti munera somni.
Nec dum costa loco dum carnis massa movetur,
Visus erat quidquam sentire aut vulnere tangi.
Quod sires hominum sine labe integra stetifset
Flore rato, iam nos eadem fortuna maneret:
Nullae acri curae lacerarent pectora morsu:
Nulla lues partem tentaret corporis ullam.
Nunc ubi vix dentem dolor arripit; omne labascit
Extemplo corpus, fluida et contagia sentit,
Saepe vel exiguae nobis in gramine molli
Bestiolae somnos abrumpit plaga salubres,
Offunditque metus vanos, et pectora concit.


page 753

Tantam esu pomi fecit Natura ruinam.
Hoc etiam sopor ille monet, quod praedita cultu
Nupta Dei, et virtute magis quam splendida gemmis
Non passim expositum sit munus, et arte parandum
Idalia, quod lova sibi quod vendicat aether.
Hinc fas expetere, et sanctis arcessere votis.
Nonne vides ut, dum prato viridante reclivis
Delitet, ac miti laxat sua membra quiete
Securus thalami iuvenis: Deus illius ergo
Has sponte accipiat partes sponsamque ministret?
Credite, quos Numen patrio emplexatur amore
His et dives opum est sopot, et per inertia noctis
Otia, Pactoli veniunt sub tecta liquores.
Sin genus et spectabis opes procus hisce Megarae
Pronuba erit taedis qua mox amor monis in auras
Accisis opibus momento cesserit uno
Ergo age legitimi subitutus foedera lecti
Rem votis gere et ruentum Regi aetheris omnem
Commendans dormi somnum securus Adami.
Pellaeus quondam iuvenis cum proelia vellet
Conserere, auricomis Eos ubi crastina bigis
Fulgeret, nocti fertus, quam longa, sub armis
Aequasse impavide somnum, in iucemque inhisse:
Quem vellens digito rerum anxius atmiget anne
Nate Deo potes hoc (inquit) molimine beili
Indulgere oculis somnos centristsa nusquam
Arma forent; non iam campo manes hostica staret
Directaeque aciesristit Dux optimus olliae
Et simul in manibus quin tu non ere tumphum
Iam mih? Tanta fuit laetae fiducia mentis.
Hoc est securamimirum mente quietem
Carpere Adae, mens cum vegeta atque a fraude remota
Officii carpit pensum illic laeta laboti
Aspirat fortuna comes, remque ex pedit omni
Haerentem e salebra successuque ornat opimo.


page 754, image: delf0754

In promptu est porro specimen, quod provida vere
Sit tatio, quae res, quae mundum temperet omnem.
Est Deus, et curis, hominumque dolore movetur
Sufficiens vitae sua commoda quando tenaci
Spe mens nostra omnesrationes ponit in ipso.
Is nullo in motu non praesio est damnaque saepe
Tenuia largus opum soecundo munere pensat:
Qualiter unius hic saltem dispendia costae
Sarcit, et insigni sociam iuveni adicit auctu.
Ante videbatur mancus sine compare surgens
Prosternens somno caput: at cum compate surgens
Integet est, numetosque omnes habet, omnia membra:
Quandoquidem absolunt unum vir nuptaque corpus.
Hoc adeo sortem somno reminiscimur illam
Quae vetitae ante dapis nos motsum amplexa fuisset
Non ulla infectos noxa, nec enim horrida nobis
Venisset tabes lethi sed in aetheta leni
Implicitos somno aligerum subuexerat agmen
Dulcisonis numeris, liquido et Paeane canorum.
Quamquam etiam mors Christicolum nunc somnus habetur
Dulcis, et alma quies: non vita quod altera tantum
Danda sit excitis tumulo, sed et omnis ab ista
Absit amaricies quia morte, ictusque dolorum.
Ergo pii sibi nil necis obvia rela timescunt:
Quam somnos ineunt avide, stratisque recumbunt,
Cum venit et sinem nox grata laboribus affert
Quod superest, Christi nmulacrum et Christidos almae
Hinc cape Nam veluti dulces dum pectore somnos
Proflat Adam, ex lateris spolio ipse conditur uxor:
Haud aliterlatus hasta tuum ac peneetralia cordis
Nate Dei, cum Lethifero premerere sopore
Funesta in trabe recludit, simul ubere tamquam
Ex scatebra cruor atque latex; sanctissima signa
Emicuere, unde haud rosa non hyacinthus, at omni
Splendidior flore, et tibi vita chatior ipsa


page 755

Enata est Christis, tua Sposa, a principe mundi
Tempore quam numero ex hominum Pater educato mni,
Omnes uttecum vitai perpetis annos
Exigat, et caelum numerosa proe coronet.
Tantane sub somno latitant miracula rerum,
Numquam equidem quae promeritis evoluere possim
Carmine pollenti, et urborum ornare nitore
Non si agitem multas somni sine munere noctes,
Non si mecum omnes vigilentque canantque Camenae?
Ergo alii subeant istud maris aequor arandum,
Ipse viam flecto velis. neque stridula tanti est
Musa mihi mea ut humenti caligine quando
Noxoperit terram et tacito capit omnia somno,
Ingratis ultra numeris morer oscula sponsi,
Quem prope tot tenuit suspensum amor improb annis,
Troia quot fortes hesere ad moenia Graii
Ante diem taedis quam pronuba uno pararet.
Somne veni et blandis sponsos amplecterepennis
Irrorans, tecum aurisero bona copia cornu
Adveniat, tecum spes olim haud irrita prolis,
Fecundante Deo sed longe abscedat Egestas,
Longe eris et thalmamos Alecto exosa piorum.

Tobiae Regio et Annae Lothae.

SEmper ego ad taedas alienas carmina tantum
Deducem spectator iners? numquam ne iugalem
Lenta torum sternes. Erato mihi? brachia numquam
Errabunda rato complexu implebis amicae?
Sed Deus ista diesque ferent minhi venetit uxor
Sat cito si sat casta nec ore inamabilis hirto:
Qualis nempe hodie thalami tuga suscipit Anna,
Digna Sibyllinis annis, Fatre edita Lotho,
Qui faces urbis gerit a Pallantide nomen
Quae traxit, Sorabi quod eam coluêre coloni.
At iuvenes uteri consortes castra sequuntur
Thespiadum, natuque prior iam carmine dudum


page 756, image: delf0756

Argnto in magnum famae processit honorem.
Scit Viader, cuius vocatin certamina vates,
Quamvis sit lauri frons his redimita cotollis,
Illi autem virides hederae modo tempora vellent.
Hîc igitur sis nunc praesto hîc Dea laudibus ornes
Coningii venerabile opus, votisque sequare
Tendentes thalami in portum, caput exeret Eos
Illa etiam, nobis qua lectum, et carmen adornes.
Hoc mundi theatrum, et quicquid nitidissimus ambit
Porticibus pictis caeli globus, aethere quidquid
Summo aperit Thetys vaga, vel fundo occulit imo.
Quidquid mater alit fecundo corpore tellus,
Id Iovae manus omne, operam navante stupendam
Unigenâ et dio qui spirat utrinque, calore
Edidit, ut quamcumque oculis movearis in oram,
Obvia divini deprendas signa vigeris,
Et Sophiae et mirandae artis dextraeque potentis.
Nec minus inde nota celebri indicioque frequente
Lucet amor flammis amor acior omnibus aethrae,
Omnia quo sequitur manuum monamenta suarum,
Sed genus in primis nostrum in quo maximus auctor
Effigiem radiare suam sua dona volebat,
A quo laude vehi aeternum, votisque vocari.
Cumque homines id soliugai praestare nequirent:
Concilium thalami sanxit, qua redderet instar
Vir Iovae, sed virgo hominis flammaque docerent
Alterna, quanto Deus amplexetur amore
Stir pem hominum, quantasque vices in amore reposcat.
At quamquam horribili luc Rex grave olentis Auerni
Turpavit naturam hominis sparsitque veneno:
Hac in sorte tamen quoque non expressius extat
Divini simulacrum aestus quam copia lecti.
Quae dictat, qualis sit amor, quaenam illa cupido,
Quam Deus abs homine in legis tabula exigit, et quae
Ipse hominem fonet, ac patris de more tuetur.


page 757

Namque ut fida tori socium magis omnibus uxor
Rebus habet charum, hunc oculis, hunc sensibus imis
Usque gerit, vitaeque putat sibilumen acerbum,
Si qua suis sors divellat complexibus illum:
Par amor ex homine in Numen procedere debet
Afdescens desideriis, votoque sequaci.
Qualiter et consors nuptam interiore meduall
Deperit exottemque sui non linquit honoris:
Sic nos Numen amat sic lumine servat amico
Pervigil et splendore suo, radiisque beatae
Insternit lucis, dum contra Spiritus Orci
Uritur invidiae stimulis, qua prodidit amens
Resque suas et res hominum quantum obtinet ipse
Aeternam ad cla dem et stygis irremeabilis undam.
Ut porro generis nostri sator ilicet Hevam
Haud pepulit thalamo simul ac susceperat arcem
Offonsam ex vetitae morsu dapis, usus amore
Sed veteri sociam vita complexus in omni est:
Non aliter mortale genus sub pectore quamvis
Heuturpem maculam et virtus lethale teneret
Conceptum ex dictis colubri pellacis et astu,
Haud tamen indulgens irae Deus impete prono
Abiecit quin casu illo, tristique ruina
Erga homines lovae dum demum exuberat ardor
Mirisica bonitate fluens Nam rector Auerni
Cum nobis simulacra Dei pulcherrima, foedae
Aspersu luis et nube infe cisset opaca:
Tum soboles aequaeva Dei haud sine Patris et Aura
Adsensu caelestis, opus mirabile ab Orco
Soluendi gentem humanam suscepit et ipsa
Induit os formamque hominis, quo nostra piaret
Crimina, de eretque no as in pectore iniustas,
Iustitiaeque suae nos exornatet amictu.
Hoc auctore iterum communio pristina, Numen
Inter, et huamnum genus est evecta nitorem


page 758, image: delf0758

Ad summum: neckam prope ad in stat Numinis ante
Acessere homines quam nunc, ubi nostra perenni
Cum Christo coiit nexu caro, et aetheris aula
Composita ingentes pariter moderatur habenas,
Illa autem tibi compages, ea copula more
Insolito et textis non concinnata propinquis
Haud alibi magis apparet, quam coniuge in aevo
Ipse lova satus aeterni Sponsus Hymenaei.
Hancetiam ob causam taedis in paupere Cana
Exhibet ostentum primum, ut fuafoedere taedam
Aetheream, quae non aura aut ullo occidit aevo:
Innueret populis, dignoque ornaret honore.
Haec igitur sunt illa modis obstrusa stupendis
Sacra, tori in pactis quae lova videnda recludit
Interpres. Sedne niminm sublata perauras
Tende alis, Erato, quin haectu Vatibus, unda
Iordanis quos sacra rigat, memoranda relinquis.
Quam laetis vero bigis haec prodiit Eos
Sponse tibi? quanto lectum auxit munere? cum quo
Dehinc specimen referas nexus, quo tradita Christo
Aeternum in thalami complexum Ecclesia adharet.
Hoc specimen si praebebis, quod poscimus omnes
Unanimi voto: non tu plus divitis auri
Pondere non gemmis ullave movebere gaza
Exuitans: bonitasque Dei tua limina semper
Propitiis oculis et largo munere obibit.
Sed fatis est felix Amor omen sternuit, et iam
Significans Pylios annos castumque pudorem
De thalamo cornix strepitantes impulit alas:

Hieronymo Hildeshemio et Annae Bugenhagiae.

Si mea tam suavi loqueretur Pieris ore,
Quam blandum quiddam, et dulci in praecordia sensu
Illabens tua, Sponse, chelis sonat, aurca quando


page 759

Plestra moves, vivoque animas modulamine neruos:
Noa tibi, non fortasse tuis ingsata venirer
Hospitibus non ulla aucti sentiret honotis
Gaudia. Verum omni calor et dulcedinis omnis
Sucis, si quis erat vi sonis ad sus acerbae
Desemit sterilem venam, in venosque recessit.
Nonme Pieris ulla colit, non? ierin ullam
Ipse colo, nec carmen amo aut sine dote puellas.
Famafamis metuens eathinc procul obruat una.
Cum achesis volet, et nomen scrobe et ossa sepulchrum,
Nil er Musarum fiet meliorue minorue
Sive fuga, seu morte mea. fecunda propapo
Hincarque hinc Vatum prope iam ad fastidia stridet
Ah longe a cantu Cygni sapiente remota,
Quareblandum aliquid, dulcique in pectore sensu
Irrepens tua Sponse, chelis sonet: ipse iugali
Carmine prosequitur tua foedera, carmine, quo tu
Hancsponsam, hos victor, traxisti in vincula amores.
Audiit Albis, et attonitae sua ad antra sonoro
Suave tuum carmen retulerunt Naiades amne.
Melenti torrent ignes dulcissima rerum,
Torret amor fibras omnes, persixus anhelis
Dum desideriis toto ex te pectore sola
Pendeo, te fola afficior teque ambio solam.
Saltem fata sinant Quod si me deinde favoris
Aura tui gelido mulceret flamine fessum:
Sollicitis curisiam tum instantique ruinae
Subducam caput et tristes evasero casus,
In portum in sedem placidam, et loca tuta receptus.
Sinfallit spes vana animum, nec mutua nostri est
Flamma: equidem caeli iocundum lumen et auras
Linquere et umbrarum sub sede quiescere malim,
Quam tantis facibus, tantaque liquescere oura.
Quae ratio tamen, aut isto quis soluet amore
Corstupidum? cniam mortem oculis mora longior affert.


page 760, image: delf0760

Nisubeat fuga subsidio Longe avius ergo
Rimabor latebram vitae, cavaque antra subibo,
Qua non erthifeli pertingas luminis ictu
Sed quidego his memet ludo sub pectore fixa
Indus habes sedem, et partes dominaris in omnes
Accipto imperium supplex: tibi perpete nexu
Dedo manus, moremq gero: da lenius urar
O Dea, et hanc mitti pietatem respice vultu.
Nunc sonitum cithara intendat. dum prodigus imis
Ille calor venis furit et non valla medella est:
Ecce subit lovae Omnipotens calor, almaque miscet
Fomenta ac tapidos vi caelite temperat ignes.
Ilicet in portum thalami subducimur: aurae
Crebrescunt et lux ammos nova refficit aegros.
Anna igitur num te, complector amabilis? an me
Decipit in sanis assuetus amantibus error?
Imoego te veris teneo complexibus, imo
Iam lecti sancita fides, iam conscia leges
Ara dedit: taedis iam passim in structa relucent
Atria: tura adolet testes Hymenaeus adoris:
Ture toius postes, mensae, cenacula Spirant.
Nunc igitur raptae luctus abolere parentis
Fas sponsa: en adsum tutor novus omnia cum quo
Quae Deus et sors cumque feret communia habebis.
Una fides erit unus amor, quem nulla resoluat
Vis unquam excepta crudelis cuspide lethi.
Nimirum talis superos movet impete grato
Harmonie non hic citharae sonor afficit autes
Suavius, et senis si fulgeat obsita neruum
Ordinibus: non ille canor revolubile corpus
Quem caeli astriferos perhibent exire per orbes,
Haec tua sponse, chelys responsant Naiades amne
Clarisono, et votis vota augent carmine carmen.
Peolem praebet amor concordi foedere gaudens.
Lites praebet Eris concordi foedere maerens:


page 761

Lite vacans, sit prole gravis torus: affluat amplis
Divitiis amor aucta malis Erin angat egestas.
Sponsi prole fide sorte aequent Nestoris aevum,
Sed caelum teneant defuncti Nestoris aevo.

Iohanni Knaur, et Catharinae Helmriciae.

QUam bene ruta oculis adhibctur, Staechados herba
Languenti cerebro formosa Corallia cordi:
Iane, tibi nexu Cathere dilecta iugali
Iungitur adfecto flammis et amore pudico.
Illa tibi maestos recreabit luminis orbes:
Illa corambrosii mulcebit flaminis aura:
Illa tuo vegetos cerebro aspitabit odores.
Quando oculi in blandis oculis solamina quaerent,
Cordis in amplexu corflex le: quando coruscis
Piessa alia ex aliis resonabunt oscula labris;
Oscula, quae dio Flatus sacer imbuit igne,
Oscula, quae mistis in mutua pectora fundunt
Halitibus gelidum quiddam, quo cordis anhelus
Lenitur calor, et tremulos vigor allevat artus.
Nec tantum Sponsae fuluo coma concolor auroest,
Luminibuse micat Venus aut facunda loqusla
Ore fluit:sed et omnigena virtute politum
Pectus habet cultuque Dei, documenta parentum
Haud fructu caruisse suo, in ventosque volasse,
Testatur seque Helmricia quae laudibus aucta est,
Dignam stirpe probat. Sic praeter munera formae,
Virtutem, thalamo, pietatem stemmatis adfert
Splendorem ô dos ampla auro praestantio omni
Dos eadem rara ac tanto mage grata Tonantis
Dememetum Formae: quid erit, nisi inanis imago,
Quae facile aut morbo, aut gravibus corrumpitur annis?
Nympha Dei metuens, sine formae lumine, pulchra est:
Quare felices inter numerabere, binas,
Sponse, quod acquiris dotes in corpore eodem.
Ornatum et formae et pietatis flore caduco


page 762, image: delf0762

Illa quidem viret, haecstabili: tamen addit honorem
Huic illa acmagis illustrem, mage reddit amicam.
Quod superest, quam thalamum mala acerba fatigent.
Et ceu spina rosas sic crux premat horrida sancto:
Fas tamen haud animis cadere, et spem pascere nullam.
Namque stata praesto est Christus vice temporis, auspex
Connubii, et conas mortales ipse frequentat
Adductus prece quem sequitur comes alma volnptas,
Laetitiam et vinum irrorans simul omnis hiulca
Ota sitis, maeror corda, atria deserit angor,
Caelestique torus diffusus lumine ridet.
Hunc igitur mensis adhibete: hic scilicet omnes
Aerumnarum undas in vina salubria vertet.

Iohanni Scharfenbergio, Typographo et Magdalenae Schromianae.

HAec teretes formae, caelataque signa typorum
In lignove aut liventis fundamine plumbi.
Quam varia et facie et numero tam munere et usu
Daedaleis operis edunt in luminis oras
Quidquid apud Graios berrima saecla Sophozum
Quicquid apud Latios foliis scripsêre desertis:
Sive velis res divinas, sive aurea legum
Scita, potestatesue herbarum, artemque medendi,
Aut du ces Vatum cantus: laboristc stupendus
Omensingenii in fetus et publica scripta
Imperium exercet. Musisque ingentia confert
Commoda Proinde illae loca sepe industria visunt,
Miranturq operas et amicis vocibus urgent
Sudantes follisque nitentia texta parantes.
Hic sedet atque notas famulas quarum indiget usus,
Cella quanque sua vocat et discrimine longo
Digezit in versus, abiegnas obvius ille
Supponit tabalas: Alii de more, per artem
Compositas acies includunt vectibus aereis,
Ne qua ausit praeceps excurrere, neve vacillet.


page 763

Anceps importuna loco: stridentia pandunt
Praela alli, et furuo perducunt rore tenaces
Literulas. Sunt, humentem queis cura papyrum
Sternere et adversis habilem praetendere signis,
Ne quis apex obsit. Tum ferrea clauditur aluus,
Itque reditque viam sub praelo: at concipit intus
Charta nitens simulacra modis nigrantia miris.
Iamque palam exercet spaciis aequalibus ora.
Ostentans specimen subit asper censor, et omnes
Explorat latebrasque situsque et squalida si qua est.
Si qua minus lucet nota, vel latet obsita nube.
E medio movet, et turbam execratur inertem,
Succedunt aliae in numerum, et data munia praestant,
Emeritis maculas feruenti flumine tollunt.
Mutuaque in teneris indulgent otia nidis.
Tum demum memberis perfectum et fornte serena
Exit opus. perque ora virûm volat impete laeto:
Blanditiis Musae excipiunt, anus ipsa virenti
Fama sinu fovet, et seros defendit in annos
Ornans vivaci genio, ac Parnasside lauru.
Salue magna parens librorum, ars Daedala salue
A nostris monstrata viris primumque reperta.
Orsu humili, sed dein annis labentibus aucta,
Invidia flagrante Italo: tu fola liquentes
Pieridum scatebras recludis, et Aonas hortos
Labraque doctorum sitientia nectare mulces,
Iugis amortibi cum Musis, aeternaque constant
Foedera te Phoebus colit et tu mutua Phoebum,
Inque vicem studiis et amore nagratis honesto.
Ipse tuas memor in laudes eo carmine quamvis
Imbelli dum festa tori genialia Ianus
Concelebrat de monte gerit qui nomina acuto,
Sive sit ille Helicon, seu sic Parnassia rupes,
Illum pulchra tui: voluisti excellere donis.
Ut de te famam traberet, tuque usa vicissim


page 764, image: delf0764

Illius ingenio in lucem conspectior ires
Semper honore novo semper cumulata figuris.
Quid memorem Schromum antiqua virtute fideque
Insignem qui re studio complectitur omni,
Cultorique tuo natam dicat ecce iugales
Fert taedas resonoque Hymenaeus carmine surgit:
Lite vacet torus et moibis cunasque serenis
Devexo vatis nova proles imbuat anno.
Sed iuga iam Soldemit equis ars Daeda la salus
Digna cito magis ingressa et senioribus annis.
Hoc forsan tamen ausp: cium solabere serum.
Germani dextra prodis memorabile munus.

Iohanni Heidelbergio et Catharinae Georgii Maioris Filiae.

NEc coetus hominum conducti legibus essent:
Nec certus rerum tenor et sacer ordo regentum
Doctrinaque omni et cultu desectaa caduco
Staret vita gradu si nexu, ac foedere nullo
Coniugii, gens cuncta hominum divincta feratum
Ritu in concessos passim exerceret amores
Misceretque tori nullo discrimine flammas.
Ergo dulcis Hymen salue quem divite in horto
Induxit Rex ipse Deum et sacravit honore
Eximio: tibi purpureis se floribus herbae
Toille bant, suavique aura spacium omne replebant:
Deduxere levi ad choreas vestigia gestu
Caelicolae, et retulere sonos avium avia tesqua
Tu peragis simulacrum aestus quo regia proles
Numinis in terrae indigenas, imbellia fecia,
Afficitur, misetosque poli in consortia transfert.
Te praesens, vitam in terris dum Christus agtbat.
Invisit, decorique tuo, mirabile fatu,
Caeruleam puro lym pham mutavit Iaccho
Euentum ostendens et res solamen ad arctas.
Nimirum dia ille liquor de vite redundan,


page 765

Emicuit large unde ortum vigor omnis, et omnis
Sucus habet quo mens imbuta exoluitur atra
Maerorum tabe et curis, quo pectora sanctos
Concipiunt mo us atque afftuit aurea linguae
Ubertas: nec dum cessant ea pocula roris
Caelesti e verbo et scriptis manare sacratis.
Salne iterum caelestis Hymen tu saecla propagas
Fecundo partu caelique sedilia comples.
Per te felicis duo corpora nodus amoris
Sub concors ducit iugum et unam in saecula mentem.
Torretnr nupta iuvenis, sentitque reflexas
Desponsa flammas, calet illa atque ille facesque
Discurrunt varinantque vices, iunctisque feruntur
Ign bas et grato Dlis opplent aethera fumo.
Hinc fidum munimen habent dulcemque medelam.
Ne sese extra septa ferant Venerisq sequantur
Castsa vagae impurosque Deos et flamina Auerni.
Omne malum, diraeque omnes ista agmina vertant
In praeceps, qui iura tua et decora inclita faedis
Incessant Hymenaee probris, lectumque iugalem
Deformi turpant macula, qui crimine faeti
Te contra a vetitis stant flammis telaque et ignes
Suscipiunt Venerem illicitam defendere promti:
Quos olimmulta Eumenides vibice refellent
Torquibus aeratis stagna ad Lethea revinctos,
Sed vos qui Christi monits quisancta secuti
Dagnar nunc casta thalami compage coitis.
Exctpiant bona fata gravi bona copia cornu
Aeternas adfundat opes, adfundat honorum
Munera si Divum comes it reverentia vobis,
Si pietas castusque pudoriquid gazaiquid aurum?
Si non cura Dei sit praesto ac integra vittus
Maior sponsa tibi poter est quem flaccida quamquam,
Dum traheret vitalem auram petulantia mille
Invasitque dolis, et acerbo vulnere laesit,


page 766, image: delf0766

Ille tamen maior stetit, et fraus flaccida in auras
Dilapsa est, puerumque dedit fomenta cachinnis.
Communis cum Luthero tibi patria subdat,
Sponse faces ad constantem in pietate laborem:
Ut tua pone leget patrts vestigia consors.
Aspice, sancta venus, non quae vaga fubula vatum est
Cui turpemque torum et coecum assinxerc puellum,
Sanca Venus nivea lucens bombyce (colorat
Cui pudor om premitque sinus zona aurea fusos)
Dirigit ad thalamum gressus, et munera portat:
Caelatum crateta auro cui feruidus ardor
Infra parte micat duplici mox serpit ad auras
Fax concors mllcetque aquidas per mutua flammas?
Aurea Dei snpra formam assimilata columbae
Se librat motisque ignem acrius excitat alis,
Accipite et vestros simulacro hoc discite amores.

Ioanni Sculteto et Mariae Klemmiae.

Hactenus est luctu satis indultumque dolori
Quem tristes in amore morae tibi candide Iane,
Fecerunt, cum diversis Hymenaeus in oris
Forte vagus dulces tih nondum accenderet ignes.
Nondum serta tuis legeret genialia taedis,
Et solus vacuo traheres suspiria lecto,
Coniugium increpitant serum. Veneremque morantem.
Nuncage, nunc viridi praecingas tempora myrto
Exornans celebresq: choros: age cura faceslat,
Hinc omnis, dolor omnis: hient praecordia suavi
Laetitia, saliatque novo fibraignea plausu,
Omnes ante actae tenebras et taedia vitae
Omnes angores dura omnia et omnia amara
Diluit una dies, et caro munere pensat
Iam fruesis Mariae thalam tibi Numen abunde
Explet vota, manusque, nec est quod deesse queraris.
Illa tibi ingentes animi moderabitur aestus,
Illa tibi gelida spirans dulcedinis in cor


page 767

Rotabit guttam, et leni cum flamine tanget.
Illaeadem tibi, quae fecit, sanabit amicis
Vulneta fomentis, et succi rore fovebit,
Sive sit exruta, vel odorifera Panacae.
Hac sine dcliciae nullae tibi nulla voluptas.
Hac sine nec laetum tibierit, nec amabile quidquam.
Quid memorem blandas voces quae murmure grato
Implebunt aures (quantum solamen in illis)
Quidue illos face confertos et fulgure acuto
Obtutus oculorum? istis tibi prima tetendit
Retia atnor, nodoque animos connexuit ascto.
Osacros ignes et non violabile foedus
Coniugii si quis non isto limite septus,
Ardet amor non est amor, error et impia flamma
Aeternasque faces Svygiis et tormenta meretur
Gratulor ergo tibi quod in hunc allabere oprtum
Pelici rate: Me variis fortuna procelli
In magno iactat sale. Tu securus in ulnis
Formosae Mariae liquido feris aethera cantu:
Respondent nemora et divesadmurmurat amnis
Ecqua meistandem saciet Deut otia Musis
Aequior ut pulcias aliqua inter Oreadas olim
Fuscum Silsnum thalamo digeneturopimo.
Sinon spes est illa meis maturior annis?

Hieronymo Michaeli I. V. D. et Catharinae Wothengelianae.

SIpare cum votis passu pia vata mearent
Si desideriis consonus esset amor.
Non alibi ingenii claras Hieronyme dotes
Quam patrio velles explicuisse solo
Non alibi velles taedas adolere iugales
Quam qua natales Odera voluit aquas.
Sed non fila trahunt votis conformia Parcae
Semper, et occultum saepe amor urget iter,
Praescia fatorum te vis in Caesaris aulam
Trax, et insignem iussit obire locum,


page 768, image: delf0768

Illic duxit Amor tibi fila tenacia tandem
Haereret thalamis ut Cathatina tuis.
Ergo tuis taedis exoptant optima Musae
Omnia, de Musis nam tibi venit bonos.
Unaque Musarum voxest tibi dextera sors sit
Tam solio Themidis quam Veneris thalamo.
Ingenii clarum decus illa sedista frequenti
Augeat ex sobole (namque metere) genus.
Metiri nostri non fas est omnia votis:
Muaia fatorum norma, torumque parat.

Iacobo Monavio, et Annae Holtzpecheri Filiae.

ME tuus, ut taedis tibi quas socer apparat adsim,
Clare per Europae regna Monave, rogat.
Suavius esset iter nullum mihi namque putarem,
Tam sanctum officium velle negate, nefas.
Meque tuo indignum plane esse farerer amore,
Quem tanti venerans optima quisque facit:
Nullam ut cum Musis partem se credat habere,
Ni sit amicitiae pars aeliquanta tuae.
Sed quid me impediat modo, percipe: nulla sororum
Aonidum quae mi carmina adornet, adest.
Nam simul ac sum pta meditarer pangere penna
Munera coniugio non inhonora tuo.
Cunctae illae in vestram, migtantes rure, Budorgin,
Me coniurata deseruere fuga
Fama tuo cunctas ibi desuadere decori,
Dictitat et totas esse in amore tuo.
Ergo ubi me solum atque inocem video esse putavi
Rectius esse mea delituisse casa,
Munere quam vacuum mensas arctare iugales
Et forte ex illa voce referre notam:
Dic sodes quae te fidentem huc appulit aura,
Cum niteat tergo purpura nulla tuo.
Miscetur squalor male cum spl ndore: nitenti
Nil nisi quod niteat, debet adesse gregi.


page 769

Non deerunt alii tamen, a quibus ore diserto
Ornentur dotes, doctae Monavae, tuae.
Qui Musas quamvis omnes videantur habere
Et gerere in cerebro totum Helicona suo:
Dicentur dixisse minus, quam sponse mereris:
Laude tuae tenues exuperante sonos.
Ipse autem in sterili, Musis absentibus, antro
Pro Phoebo Christum proque Helicone polum,
Urgebo tacita prece, quo tibi prosperet usum
Quem repetis, caelo rem moderante, tori.
Ut quod ademerunt tibi temporis ante, secundas
Lucrari id iubeant Fata benignafaces.
Omen idem annorum sponsae de nomine manat:
Omen re thalamos pignore Iova, beet.
Ipsa suos ortus trahit abs interprete legum:
Ad leges thalami congrua semper erit,
Tute Numae mores imitabelis, illa fidelis
Aegeriae partes obsequiosa gerir.
Quod G metempus coram pateretur adesse
Illinerem laribus talia signa tuis.
In mediis volitans flammis impune salubrem
Incoleret nulla clade Pyrausta domum.
Vermiculum paucis animaret scriptio verbis:
Mors extra flammam est, flamma medela mea est.
Consortes thalami vivunt in caelite flamma:
Vita vicem, in flamma caelibe mottis habet.
Vivatiô longum flamma inconsorte Monavus,
Suavior hoc vita est, quo mage flamma viget.

Dn. Casparo Frolich I. C. et Martae Meisnerae.

Nomine de pulchro si manat opinio pulchra,
Non Eratus de te sensa lepore vacant.
Nam cum Laetitia gestes cognomina fructu
Hactenus illa suo cassa fuisse putat.
Astraeae lances, operosa volumina luris,
Et fora, quae causis urbs Leorina petit.


page 770, image: delf0770

Argumenta tui sudoris, ut obsita curis
Sunt, ita tractari tum trucefronte volunt:
Tamque premi triste est alienis litibus aures,
Quam fraudes nosas, ausaque bile sequi.
Quae res etgo tibi posuit cognomen inane,
Iam, ´mandante Deo plena reapse venit.
Martha tuos venit in thalamos cum flore decoro.
Quem Pietas et quem sevit opima Tyche.
Nutiiess lymphas dedit Hebe: sordet amica,
Quae fuluo canss occulit aete comas,
Annis laudatur Bacchus, non femina, punctum
Omne vel absque auro casta Iuvenca refert.
Talia, sponle, tibi poterunt connubia nubem
Omnem tristitiae sole fugare suo,
Sol, oculi radii solis perhibentur Amores,
Quas alet alterno pacta calore fides.
O quam temperies demulcet amabilis illa
Tecta quibus concors nuptaque virque latent
O quam tempestas quatit execrabilis illa
Tecta quibus discors nuptaque virque tonant.
Sepesit visa minax, quae visa est mollior agna
Ante et opes sastum, iutgia fastus habet.
Impune exemplis hanc rem speculamur, Amicos
Sed nolim ptaxis torquear ista meas.
Felix cui placidis obtingit moribus uxor,
Quid morot aethereis sedibus illa venit.
Etvenisse tibi votis gratantur amicis,
Sponse Erato, Piatas Forma, Iuventa, Tyche.
Quare latus eris modo re non nomine, sponsam
Qui cernis Divas quinque beare tuam.

Casparo Curaeo et N. Neandrae.

Daedala non sexum Palmae Natura negavit:
Mascula palma viret, femina palma viret.
Sed viror est illis demum sine fine propinque
Utraque contiguam si premat arbor humum


page 771

Iuncta situ vario disiungas corpora, palma
Mascula tabe cadet femina tabe cadet.
Nec modus est alius removendae pestis, utrique
Quam si mutata fronde feramns opem.
Femineo mas ut coalescens stipite sese,
Femineusque mari st pite ramus alat.
Tum viror in palmam redit et vigor uber utranque
Ut casti specier nat honora ton.
Visus eras arere toro, Curaee, vacanti:
Aruicin vacuo nympha Neandra toro.
Thespiades sortem Curaei saepe dolebant,
Quem norant castris signa tulisse suis,
Arentis Charites sottem doluere Neandrae,
Illis tecta suo quae dabat apta sinu.
Qui poterat solus medicamen ab aethere fecit
Tutor amans Charitum Thespiadumque Deus,
Gliscentem Veneris Curaei in pect oreflammam
Insevit fitris nympha Neandra, tuis.
Glisentem pareluce Neandiae in pectote flammam
Insevit fibris Caspar amande, tuis.
Muttis hoc more salus, ex caelibe tabe,
Vos flammis viridem inssis inire statum.
Ergo fide, sensu, pactis lare, corpore iuncti,
Floride sponse vires, florida sponsa vites.
Deponunt omnem Musae Charitesque dolorem,
Fatidicisque replent templa domumque sonis.
Pullulet ex palmis soboles numerosior istis:
Augenda est generis rite propago boni.
Nulla putri ramos deformet aranea tela,
Sed passim nidi conspiciantur apum.
Si qua solum quatiet tempestas, exerat, astsis
Propitiis, vires urraque palma suas.
Necpallor lethi nitdum premar ante virorem,
Quam canis senium p sit utrinque comis.


page 772, image: delf0772

Genethliaca, ad Petrum Streuberum ob Prolem.

Haec referens nuper Galateae montibus altis
Silenus gressum. et patria incunabula lustrans.
Prole super tenera, et dilecto pignore Iolae,
Cuius Pan curae sua sacra, gregelque bidentum
Credidit et Sorabis indulget pascua campis,
Silenus seros noctis memorabat ad ignes,
Carmina dum fractas res, dum sua tristia fata
Solari studet, ac casus arcere futuros.
Ceu matutino qui sub Iove divitis udum
Telluris caput ex toeta flos extulit aluo,
Seu mollis violae, seu lacteoli Narcissi,
Laeta fronte nitet. suavemque expirat ad ausas
Nidorem, et pratis tenui cum corpore honoriest
Haud secus in cunis blandae circa oscula matris
Progenies nova divi colludit lolae.
Suave rubens labiis, et reddens ore patentem:
Cuius ab aspectu quondam (modo vita supersit)
Aut formosa Deyas, Musarum aut sangutnis una
Concipiet flammam, et tacito carpetur amore,
Aut illam superum pater, Illam Cypria Diva,
Aspexere oculis aequis, ac numine amico.
Lauriger illi etiam vix hausta luminis aura
Cynthius Aonio conspersit temporarore,
Pollentem inspirans genium, argutumque vigorem,
Stat Lucina comes, pueri nec paenitet illam:
Nec te paeniteat matura, ad munia partus,
Lucinae auxilium, genitnx formosa. vocasse:
Vota probat Lucma, addit quoque pondera votis.
Venerunt et Soriades longo ordine Nymphae.
Omnes hirsuta velatae corpora pelle,
Ommous a mento ad talos candentia pendent
Catbasa luteolis cohibentut crnra cothurnis.
Du tivi, parue puer (referunt) felicia condant


page 773

Fata, patri longum, Dii te matrique reseruent,
Spes et praesidium, et senii solatia cani.
Venit et in viridi lucens Silvanus amictu
Pallentes violas, ac candida lilia spargens.
Vuidus ambrosio venit demore Lyaeus:
Cui medium graviter spiranti fictilis urget
Urna caput, madet omne caput aspergine vini:
Iuppiter (exclamat) cui curae humana propago est.
Hunc laetum nuptisque diem natoque recenti
Esse velis, serosque ea gaudia ferre per annos,
Dixit, et in numerum porrexit pocula Nymphis.
Indulsere haustu nimium, et violentus lacchi
Feminea invasit subito praecordia feruor.
Neciam illae meminere sui: plausuque frementes
Laetitiaque cohors vitidem instiruere per hortum.
Iamque haec fessa cadit, dextram fert illa cadenti
Vix genua ipsa trahens: iacet illa sub arboris umbra
Non levi retinens crin alem vertice vittam,
Non tereres niveo velamine vincta papillas,
Et dudum toto proflat de pectore somnum.
Non risus tenuere Dil, Phoebusque Venusque
Omnipotensque pater, non nupta, sororque tonantis
Atque usu nim iis Baccho excidit utna cachinnis.
Ite domum potae (nox ingruit) ite sorores.
At tua blande puer, vario cunabula flore
Cingimus, et circum suaves adolemus odores
Ture sacro, ac nata bene olente in cortice myrrha.
Tempus erit, cum te firmatum robore et annis,
Aonas in montes Musae, in Phoebcia ducenr
Limina et Assyrio sacrum caput unguine tingent.
Tunchumeros niveo contectus syrmate sacris
Fungere, et patrem fandi dulcedine ulnces.
Non tibi sefuruo exsultans Iupus obvius antro
Unquam impune ferer: feu cum sub tecta reduces
Lantgerum pecus, aut nova mane in pascua mittes,


page 774, image: delf0774

Pascua non dumis, non obsita tabe veneni.
Incipe parne puer pedibus te credere, et ultro
Ad patris propera amplexus, ad batia marris.
In te omnis cari est sita spes ac cura parentis.
Incipe parue puer: qui non dat debita cunis
Vota tuis, et sortem aevi cupit esse serenam
Nec Deus huie thalamum Thalami nec pignora donet.

In Natalem Baldassari Mencii.

Stant iuga cana nive, et foliis viduata sonoris
Amissam speciem tristi nemora aere lugent,
Horridaque attrltis dependet stiria ramis.
Nil oculis usquam se prebet amabile, et ipses
Cum caelo videas homines torpere veterno.
Ipse tamen furno acclivis, brumaeque rigorem
Igne levans, sed non et acerbas pectore curas,
Dum vigor ingenii fortunae crimine languet,
Pauca canam, inque tui, Menci, natalis honorem,
Excibo resides Musas. Date tore Lyaei
Spumantem pateram: Venam revocare Lyaeus
Dicitur, ingeniisque novum instillare vigotem.
Salue dulce meum decus optatissime Menci,
Quem longe hinc desideriis et amore gementem
Dividit albis Ego hunc Bacchi cratera salutis
Duco tuae causa, ingenum testatus amorem,
Quo te prosequitur vis intima mentis, et ardet,
Non annis non lethaeo delenda liquore,
Si detur, neque enim quae nectit vincula virtus,
Sunt vani nexus animorum et stuppea texta,
Quae motu quovis fortunae incisa fatiscant.
Ergo vicem Menci, reddes in amore, nec haustum
Abnuetis, quem communes ex ordine amici,
Quos tecum Albis habet, solenni more parentum,
In numerum excipiant epulum ad geniale vocati,
Et bene Menciaden sua quisque ad pocula dicant.
Haec equidem celebrare velim convivia, Phoebus


page 775

Quae dulci decorat cantu, quibus illita nullo
Fuco cana Fides et Candor praesidet et vox
Auditur Vatum veteri conspersa liquore
Non his non aulae potior mihi splendor inanis,
Quamvis illa auro bibat obsita syndore, quamvis
Quadriiugis incedat equis et dormiat ostro.
Fortunate, tibi tali consistere demnm
Menci sede licet sanct: sque vacare Camenis,
Unde voluptatis miros in pectore fructus
Percipis, et vulgo secretus ad aethera spectas
Aethera virtutis precium finemque laborum.
Ac quoties isto fortunae iniutia calle
Transversum rapere et traducere ad impia sacra
Te voluit: quoties iocundo luminis usn
Privare, Ausoniam qua tempestate per urbem
Terrarum quondam caput imperiique coronam
Te ferres stimulis, acrique cupidine captus
Meres, et studia, et populos et regna videndi.
Hic quidam grege de tonso, cui cura tueri
Effigies et templa Deûm cum dogmata sana
Abicere, ac patriis nolles desciscere sacris,
Lutheri quae dia fides purgavit apertam
In lucem prius et tenebris, et squalida sorde:
Ecce dolis Latiis instructus et arte noecndi
Carceris heu tibi causa fuit, lethumque parârat
Triste fere eventus si votaprobasset acerba.
Iam tibiiam ante oculos Acheren, iam noxia tento
Tela tenens arcu mors versablur, et uno
Visa fuit distare gradu: iam pendula Divae
Fatales tenui discrimine fila tenebaut.
Ium Iova (namque quis hunc praeter fallacia texta
Destruere et fiaudes hominum rescindere possit?)
Tum lova, suppliciique metu, vinclisque, locoque
Te, Menci, constantem animo; verique tenacem
Liberat, et miris genialia ad arua reducit


page 776, image: delf0776

Consiliis: tunc Tartareis infrenduit antris
Cerberus: elusaeloca lucis egena sotores
Eteptam et praedam diro incendere ululatu
Pt madidos tabo vulsere e crinibus angues.
Immaturo igitur mersus prope funere, Menci.
Cessisses hominum rebus nostrique fuisses
Nescius ipse tui? nec enim dum mutua blando
Nos Erato nexu suavique ligarat amore,
Illoque in patria Musas ego temporenmabam.
Quis mihi nunc tanto versanti in turbine rerum,
Dum nusquam attingo portum, solatia docta
Ferret, et infelicem animum maerore levaret?
Quisue fide, et studiis me prosequeretur amicis?
Quisme consiliis? Sed lova in munere magno
Te mihi servavit bonus, et nos inter, amorem.
Qualis numquam alios obstrinxit foedere pacto,
Accendit luce aeterna, radiisque beatis.
Ille tibi vitae diuturnum proroget usum,
Ad praeclara animi bona, quae te laudibus augent
Perpetuis: res ille tuas ope sospitet alma:
Ille adeo mihi in amplexus te reddat amicos,
Post ingens desiderium, post taedia tantae
Dura morae, tectoque iterum laribusque revinctos
Intima amore pio, nos in commercia iungens,
Natales amborum albo sub tegmine Rector
Saepe sinat mites sine clade revoluere Parcas.

Andreae Freudenhamero Borusso.

Nam que quod insuetum ridentis ab aetheris ora
Diffundit iubar? aut quae sese ad gaudia Phoebus
His radiis, hoc ornatu parat? ô bona laetis
Alitibus lux snrge; bono lux omine surge,
Lux quae prima meo, lucemque aurasque sodali
Andreae, primumque haustum aeris alma dedisti,
Scilicet ille tua insigni sacra luce frequentat,
Andrea Aonii non iam novus accola fontis,


page 777

Quandoquidem tanto sudans sua munera nisu
Ingenuas sectare artes, Permesside lympha
Quas rigat. En natura parens, natura creatrix
Natali favet ipsa tuo tibi luminis autor
Sol Zephyri, tellus, genirali in luce ministrant,
Sol radios, Zephyri sed lenia flabra, nitentes
Sed violas tellus, species haec fulgeat ergo.
Hîc tibi sit semper vitae tenor, aemula Solis
Splendori sit fama, vacans fortuna dolore
Felices Zephyros imitetur mollibus auris:
Quicquid et ingenio paris ubere, et ubere vena,
Id violas vincat formaeque et odoris honore.
Sed nunc suave tuas animo mihi visere cunas,
Musarumque olim praesaga revoluere fata.
Namque ubi eras facile nixu genitricis in auras
Editus, et ter divino medicamine sparsus
Ter sacro latice, ecce tuos venere Camenae
Ad thalamos laetaererum, et tibi Sole coactas
Heliadum laerymas, patrii quas littoris ora
Quaesierant, dona hosipsos adcommoda ad usus,
Exhibuere: modis illas ars Daedala miris
Caelarat: quaedam stellas, quaedam aurea poma
Assimulate, aliis cithare, crucis indita sanctae
Forma aliis lucere. At blando carminis orsu
Hic infit Dea, quae caelum, quae sidera spectat,
Ora linens mellis dulei, flavoque liquore.
Care puer (nam te felix promittere nobis
Ingenium manifesta fides) tibi munera vili
Offerimus cultu et primum profit emur amorem,
His teneros lusus, taciturnaque gaudia finges,
Aut cunis, aut lactantis circum ubera matris,
Saepe tibi, excubiae volucres rutila agmina caeli
Cingent flore caput: saepe incunabula palmis,
Ore sonos, dulces dum in somnos soluere, ducent.
Longe aberit serpens, et pestile virus Auerni,


page 778, image: delf0778

Sagaque quae coecis alio aut traducit in umbris,
Aut teneros diro lactentes fascinat ore.
At fimul ecunis paruisque cubilibus artus
Efferre, et mollem poteris formare loquelam
Suavi paulatim tibi labra rigabimus haustu
Pierii roris dein maior carmina panges,
Hcrois memorans numeris longe altera vitae
Saecula censitramque gravem, et nova praemia gentis
Delectae et poenas sontum quando igneus imber
Terrasque tractusque poli resque eluet omnes,
Et tuba defunctos animabit lumine manes.
Hîc tenaturae in latebras et in atria vasta
Ducemus, cuius mirans opera ardua et otsa,
Aut caelo, aut Salis in campis aut corpore terrae,
Ibis, et ingenti stupefactus imagme rerum
Abstrusas causas et mira exordia, et usus
Lustrabis, mox ingenii pernicibus alis
Res extra longe humanus subuectus et oras,
Multiplices stellarum obitus scrutabere et ortus,
Et quae cuique domus, quod iter, quae conscia feti
Sit data vis, unde eventus, undeomnia vitae
Fataque successusque, et honores, probiaque multo
Ante canes primas visentibus aetheris auras.
Ast ubi iam molli cinges lanugine malas,
Iactato aerumnis fatisque minacibus uso
Hîc illic, tandem alba tibi teger infulla crines,
Et patrem vitae ratione imitabere et artes
Divinas pandes populis, aliosque tenaces
Errorum et culpae incregitabis fulmine legis:
Verum alios animi pavidos, ac crimina fassos,
Sauciaque afflictis monstrantes pectora fibris.
Refficies oleo, et reparatae voce salutis.
Unde quies fluit, unde animis sincera voluptas,
Netu Primorumue minas horresce, vel enses.
Iova tuas partes teget, et vim Numine franget,


page 779

Omneautem genus hoc, omnes qui numinis artes
Iucestant falsi sanie et rubigine scabra
Effuge: nulla salus illis rata nullaque rerum
Verborumve fides: fallaci texta nitore
Obvelent quumvis sua, caelum in proelia poscunt
Obtusa ratione. vocantque in crimina Numen
Immortale Dei mortales: obstrue vero
Obstrue tum placidas auras et nitere contra.
Quin mage tu dona illa Deûm, sanctissma dona.
Heroas geminos olim quos Leucoris ora
Complexa est imitare lubens: horum aurea volue
Scripta vigil, vetsaque animis, sen uque tuete
Obnixo his animas imple, et lucrare Tonanti,
His cresce et iugis puer aevi serta merete.
Hactenus Urante, rerum soccedere partem
Parca dedit, partem currenti in stamine servat.
Olim quae decreta dies et codice scripta
Fatorum implebit felici cuncta tenote.
Nunc ego nutantem hanc pateram quae maxima mensis
Insurgit Cerere exundans, socnsque minaiur,
Ter fundo ter ego haurio, natalemque saluto.
Tolle animos: simul haec cape, quae pro tempore lusi,
Par aetate tibi, minor arte et viribus acis
Ingenii, cum Pegaseo iam concha sonore
Tritonis me concha vocaret ab Albidos amne
Marchiacum ad Viadrum. Quam vellem terra vocaret
Elysia, ô mihi quae quodam faciebat amoenas
Desicias ô quae dulcem aspirabat amorem,
Cum tecum tenui poteram edere verba susurro,
Dulciaque ad Lunam consertis oscula labris
Demeterem, ô suavis salomina ô suavior ipsis
Mî Musis quae sola animo medicamina tristi
Nempe adhibere potes, gelidumque invergere rorem
Laetitiae, et prope iam profugos redducere sensus.
Ecqua dies tandem aspectu te reddet amico?


page 780, image: delf0780

Epicedia Memoriae Georgii II. Ducis in Silesia Lignicensis et Bregensis.

DVm, Viadri in ripa fluctu luctuque sonantis,
Brega suo parat exequias atque ultima dona
Heroi, sobolemque omnem ad feralia sacra
Mittit eo (namque ipsa annis accorporefessa
Mater fusa solo, in cinere, in squalore iacebat,
Atque suo in lare lugebat communia damna)
Elysia, obscuro perhibent septam aere Musam
Aeclivem pheretro, defixoque ore tuentem
Ora Ducis, canaque coma, et pallore sereno.
Quale in tranquillo compostis cernere somno est,
Heroam speciem, et decus attestantia priscum:
Hospro laude senis tum pro solamine gentis
Elisiae, tenui versus fudisse papyro,
Plus lacrimis quam rore undae Permessidos udos.
Elysios umbra suavi complexa colonos
Ergo arbor tuit? Ergo situm testudine in alta
Lumen, ad ossicium et patriae emolumenta refulgens,
In tenebras iit? Ergo imo flos aruit aruo
Ex Lygia sturpe et regali sanguine cretus?
O atbos, ô lumen, et irreparabile sertum.
Inclite dux, tua sic patriam discessio privat
Praesidio, luce et decore? Heu quiiam ingruet aestus?
Quae tenebrae? qui squalot? adhucne haeremus in ausis
Turpibus, et nondum divinam agnoscimus iram.
Magnorum toties monstratam in morte virorum?
Forte tui quidam simulantes corporis instar
Aut lapide in Pario caelabunt, aut mage vivo
In laevi tabula depingent ora colore.
Pingat Musa animum (quantum potis ipsa) latentem
Corpore, conspicuum factis, Moderamina rerum
Qui tractant, fidis simulacrum imitabile lustrent
Luminibus potiusve animis vitaque sequantur.
Illius ergo Ducis pectus fuit aula, nitenti


page 781

In cuius thalamo, indigenae sub foedere dulci
Virtutes agerent, pulcherrima turba Dearum,
Quaeque suis pensis operata: Sed omnibus una
Splendidior, caelo ducens genus, omnibus ibat
Purior, et sordes impense umbrasque cavebat
Relligio dulces prope eam Miseratio flammas
Excitat, et flexi coquit intima viscera cordis
Erga res inopum, quibus aut fortuna benigna
Subsidia eripuit vitae, aut mors invida patrem,
Consortemve tori. His sese exhibuisse parentem
Dux subito visus, dextraque ex ubere passus
Auxtlii rivum ad viduas manare salubrem.
Et nullum vanis se invota vocasse querelis.
Religio, cassae est nucis instar, fructibus orba.
Quin et munifici testantur pectoris usum
Magno opere, et sumptu constructa palatia Musis,
Ipse quibus toties succedere, et agmina pubis
Ingenuae non erubuit succendere tantis
Exomplis et voce sua, ad studium acre, labores
Aulsi solitus recreare in puluere ludi,
Cumque ipsis doctas voces conferre Magistris.
Non minus arte vigor scepttis, quam Marte paratur,
Exin libratas aequali examine lances
Stabat habens Astraea Ducemque intenta iubebat
Reddere iura. granes hinc quando salubria causae
Consilia, et praesens medicamen in arce vecarent,
Saepe dies tenuit totus, nonmunera Bachi,
Non vescae Cereris cupientem, aut otia lecti,
Ante ope quam firma res aegra quiesceret, aut tot
Consulti, fuêrat quos coetu adhibere frequenti,
Commoda difficili reperirent pharmaca morbo.
Ipsa Salus ex consiliis venit obvia multis.
Hasit et in consessu illo Clementia, Divis
Qaae sola assimilat mortales: haesit amica
Erontesederis Charis Heroi, et dulcissima semper


page 782, image: delf0782

Prastitit osncia: Inprimis cum Saxona regna,
Ascanmmque domum, et Lenaeo germine amictos
Sueucorum coiles atque intima viseret atua
Teuromae seu cam niveo in loca sicra Leoni,
Caesarisinque aviam, non auto avi grandibus annis
Iam patccns, patriae prece uctus et illius vegens
Commoda ceu genitor vetuscupn epume alumnis,
Se ferret: quacumque ibar, Senis oia vet endi
Mirarigentes meo splendescere veri
Tentonis esempiar, cui nulla saperbia cordi,
Nullus amor luxus, non melle recondita blande
Asperta sed mens manifestain fronte, loquehs
Consona, dextra tenax fidei, caeliosque pudoils;
Auris amans verae vocis, mendacibus hostis,
Ductoremque olim Germanae gentis iisse
Hoc gestu, hoc animo Armininm. Sic incola passim
Dicere spectator, iucundaque fata precari.
Dulceite, et clari species non vana triumphi
Dignum homine est homini se blando ostendere gestu
Esse hominem, et terram communem agaoscere macrem.
Quid reliquas memorem Divas quarum edete nomen
In numeris spiffum est sed promptum agnoscere factis.
Nil animum Heroum tentadat futne: at orsa
Naturam tecti et peiscae graviratis olebant
Omnia. Sensamods veris concepta tenaci
Amplexu et fibra solldus confla ate fovebat,
Nila que damnans, ac labta, cupidine lucti
Assueia exortes iuria defendere partes,
Inque suam lites alienas vertere praedam.
Ommbus ardor erat par in virtutibus, omnes
Nexuit una fides, omnes modetamine sano
Aelectebat Rano, nuncque haec nunc illa vocbat
Ad pensa, in morem Reginae temnere iussa
Nulla procax ab heri secedere corpore nulla
Suêrat, in excubiis, sed enim sua sive teneret


page 783

Atria, sive lares alios aut arua subiret,
Accinctae stabant mensae, et sermonis, et omnis
Consilii ad patriae spectantis commoda terrae,
Participes. Ea turba Duci fuit assecla, coetus
Ille sequax, res humanas dum morte reliquit
Insitus aulae animi qui caeli in parte receptus
Illustri iam aeum trahit immortale, vidensque
Ista suo cineri sacra relliquiisque parata,
Caelitus has voces, haec mittere dicta videtur,
Plangentum ad coetus, ad pectora fetad dolore.
Quorsum istae lacrumae? Quorsum haec querimonia, dulcis
O coniunx nam ô dulces, ô patria chara
Mene nece exstinctum aut vobis raptum esseputatis?
Etipit hos mundo mors, vi cunabula foeda
Degeneres habuêre, aevumque egêre nefandum,
Nec desiderium aut nomen liquêre decorum
Vel patriae, vel cognato in lare. Non mihi talis
Fortuna, illustri qui duxi e sanguine stemma,
(Maternam seriem decorant mihi Carolus auctor
Arbiterim perii Magnus, subscripta que Divis
Hedvvigis: patriae stirpis de rege Piatto
Fluxit principium, et septem iam saecula vicit)
Et patriam mcritis communem illustribus auxi:
Fatali Lachesis mihi dum trieteride lustra
Bissena augeres subitoque abrumperer ictu.
Eripithos toelo mors, quotum sacucia sabes
Pectora, no meritis purgaa et sanguine Christi,
Anxit, et aeternae damnavit tormine mortis.
Aevum ego cum Superis, cum Servatore petenne
Christo ago Vester eram Princeps, et poncera rerum
Sustinui gravia: at iam liber adhae eocaeli
Principibus. Quare haud fletus, sed gandia nostrae
Debentur sorti. Sed enim vos propria roi quet
Utilitas, nostro quae fors sit adempia rectssu
Iram protendente Dei: naecrimine mnlto


page 784, image: delf0784

Toa scatet tellus, dirisque in sordibus haeret.
Hinc caeles poena, hinc populi capita ardua fatis
Decutiuntur, et orba viris moderamina nutant.
Non tamen ad pestem vos verum ad taedia eulpae
Ad fiugera revocant lovaeque loquuntur amorem
Vos erga, hae ferulae gens nullis tacta flagellis
Cetera continuat sceleris cursum, actaque prono
Impete, in ex ium et graveoleute persit Auernum.
Vos spite, et dios mature admittite iossus.
Non lacrumas ergo poscit sors vestra, sed aevi
Auspicium melioris. Ego haud sine Numine lovae
Sum patriae datus, haud iterum sine Numine lovae
Abductus patria aruarastris et lamine noctem
Mutavi, ln gnatis simulacrum dulce relinquo
Ipse mei, quos confestim a primoribus annis
Consiliis procerum miscere, et munia sceptri
Me volui, curasque Ducum tolerare, magistro.
His operam his, moneo, fidas adiungite partes
Debitaque obsequia: in melius sic patria demum
Res ibit, mea sic vobis absentia fiet
Ad sensum levior, sorsque ore favebit amico.
Audiam, et haec medio me fama hilarabit Olympo.

Memoriae Henrici Ducis Silesiae Monsterbergensis et Olsnensis etc. Clio.

Plena metu, Borreas vicino a limite spirans
Quid nostrum ad latus appellat, dum pendula votis
Rimatur fortuna vagis, quem regius Ostri
Velet honos, quis auromatum regna ampla capessat
Elysia, Aonidum, et generosi militis altrix,
Morte etiam aegia, Henrice tua, Dux clare, minutam
Esse ducum queritur soholem, examenque recisum,
Quod meminit viguisse olim, quo tempote Regi
Pannoniae parerer, ubi sacra pangere verba
Huinadae, fidasque operas addicere vidit
Ter senos urbs Bresla Duces. Sed enim inclita, senfim


page 785

Non animadversa amovit mors aeva rapina,
Sidera florentis patriae, illustresque columnas:
Ut quae iam ex illis supere st st rps mascula, seu quis
Canicie ornatos, vitidive recenseat aevo,
Vix aequet numero stellas, quae cardine caeli
Fronte micant septem gemina sed septima nostros
Aspectus fugit, atque locis lateta abdita longis.
Atque ea dum maesto meditatur languida corde
Elysia haud lacrumis sine, et ipsum ornate cadaver
Iam parat exequiis, gelidoque inferre sepulchro
Solenni de more, nigris dum terga cucullis
Cornipedum velantur equûm, monumentaque gentis
Heroae ad nigros depicta aptantur amictus,
Nigraque complicioto promuntur tegmine signa,
Excipit et mitram ceruical molle Ducalem,
Et furua radians vagina absconditur ensis:
Eccs habitus imitata virûm velamine pullo,
Annisque scriptisque gravis media agmina Clio
Interuentu ing essa suo secat, albaque secum
Fert soha, a prisco seriem quae stemmats ortu
Monsterpyrgaei referebant ordine ducto
Pe proanes atavosque virosque mage inde remotos.
Cetera (sic infit Clio) gens martia pompa
Lugubri feret arma, ensem, galeamque sequacem
Ante rogum gressus tendens: me sparaliquore
Aonia hae ctabula in sacram comitabitur aedem,
Conantem Heroae libare exordia stirpis,
Et nosttos sobolem usque omnem deduceie ad annos,
Monstrata saltem radice, et simplice rerum
Effigie: Namque egregiis ausa omnia dictis
Ubertim explanare, operique afferre nitorem,
Nec tenuis labor es ipatii, nec temporis huis,
Atque operam illam alio sudabunt catmine Musae,
Si qua Deus crepera arma premens dabit otia Musis.
Nec iam opus est lacrumis, quando llium regia caeli


page 786, image: delf0786

Vivum habet, et vacuum lue: non homo sanguine Christi
Sparsus, at aerumnae quas fert homo, morte recumbunt.
Sic Dea: luctisoni gemitus, et maesta quiêrunt
Murmura plangentûm: atrursum ipsa silentia soluit
Candentem niveo demonstrans indice chartam.
Ille caputa dextra nitens, et corpote prono
Fusus humi, cui iam senium nive rempora canz
Inficit, obvelatque humetos comacandida, somnes
Ducentis referens speciem venerabilis Heros,
Bosco fuit Nidae comes et Bernecidos (arces
Suntmediis Alemanûm aruis) dum prstina fata
Annuerent Hinc prima fluunt exordia gentis
Illustris, quantum monumenta antiqua rccludunt,
Ipsque Mnemosunepotis est indaginc ceita
Elicere. Annorum sed enim spacia illa recurrens
Ultra si quis eat, penitus retexere tentet
Auspicio a seniore domum, is fortasse repertor
Pander, uthi comites sint castra aulamque lecuti
Caesaream, ut subitis nata indignatio flammis
(Nam rapida ad poenas, ad praemia lentior aula est)
Illos cara patrum mutare penatibus arua
Iusserit externis, saltusque habitare Booemos:
At causam titulosque virûm longaeva vetustas
Occulit, atque alta penitus caligine obumrat,
Ille igitur nova regna colens ut Numinis iram
Placaret (nondum illa aetas effrena ruebat
Inscelus. et Iovam mogis obesquiosa colebat)
Iura piis sacra conradus quo tempore quantus
Teutonibus dabat aere suo sacra fana parenti
Instituit divae struere, atque impone Zarae
Nomen ubi Moravorum agros vicina patentes
Affiaistriagit complexa Beoemia tractu.
Agnoscit seros etiamnum Zara nepotes
Patronos, mentisque illorum ornata coruscat.
Fana Deae posuit senior sibi busta: quiescit


page 787

Nanque illic, non prolis egens, Euphemia coniunx,
In qua certabat pietas cum lumine formae,
Uni illo natae, et geminis dedit ubera natis.
Hifetus radiant ramo quem pectore cani
Cernimus emicuisse senis. Sed enim aruit alter
Frondes Smilo sterili: Gerrhardo pronuba luno
Favit, ut egregio Welsbergae sanguine stirpis,
Iuta tori consors fieret bis prole virili,
Feminea bis prole parens at nomina natis
Dat pater et patris et fratris: Smilo grandior, annis
Boco minor dictus: natarum Euphemia maior
Nomine fert aviam patrisque secunda sororem,
Deduxit casto, quae nomen amabile ab agno.
Hic Smilo fortunae vet eris memor, arduaque acri
Mente agitans, primum titulos abolere priores,
Quos sine re tum Nida dabat, sine corpore speldnor,
Ausus erat, sibi Cunstadia nova nomina ab arce
Arcessens, quam Gerrhardus fundamine primo
Condiderat pater, Inde ortu Natura benigno
Tres dominos iusto produxit in ordine iisdem
Nominibus, generis primus quae miserat auspex.
Hos inter medium Bosconem, foedere lecti
Quem virgo complexa fuit, fata stirpe Rosarum.
Opplentum suavi montes nidore Booemos,
Insignem titulis rursum Podebradia fecit
Ora novis. Gnato, quem dicere turba nepotum
Bosconem antiquum suêrat dedat uberepattu
Anna, hortis Lippae veniens et vertice Dubae,
Bisgeminos natos mater soecunda. Sedurnis
Tres Parcae tribus ante diem florentibus annis.
Cum Veneris nondum thatamos, necpraemia nossent,
Occuluere citae, et regnis mersere silentûm.
Euasit quartus fatalt nomine victor,
Ut se connubio dulci, ut se prele beata,
Utque latem augeret posit altis montibus arce,


page 788, image: delf0788

Cui glacies nomen dedit algida. At aurea vibrans
Sceptra manu iuvenis, medio qui corpore supra
Egreditur Patris caput, interiectus Elysam
Inter, et augusto radiantem Mergarin ore
Germanas. Viden ut curis quasi suadet anhelis,
Ut regale rubor diadema in fronte serena
Illustraet magis unanimi dum patria voce
Non ignara, prius qua prorex laude fuisset,
Regali in solio iubet ipsum accumbere quamvis
Vicinae fremerent adversis motibus urbes,
Et triplicem irato quassaret Roma coronam
Tybride, totque duces essent, regesque repulsi,
Vincenteindigenâ peregrinos sanguine amantes,
Hic vit hie est, primum Ausoniae qui nubila Legis
Et passim humanis iunenta scatentia nugis
Sacrorum agnoscens sua per ptaecordia veri
Lucem almam radios sensit diffundete amicos,
Et solidum inspirare animum, cui nobilis illa
Et redolens sacrum vox fixum in pectore Flatum
Exciderat, cum solennes ageretur ad aras
Pompa Dcûm, et varios lustraret Iumine ritus
Aulae inter proceres, inter fallacia texta
(Illo Regis adhuc loca tempore praeses obibat)
Exploratolis vafri: Non oblita fuco
Externo specieque oculos palpantia suavi
Respicere in sacrisfas illum est nomina Christo
Qui dedit, Alma lovae digitis, vatumque potenti
Eloquio vulgata, palam et sancita, tenacem
Relligio normam, quae ducat quenque, ministrat,
Hanc mihi cum sit certa sfides radiare sequaci
Corde Deidonum: non me dimoverit illa
Vilius aut favor aut terronrn: nec pectore condam
Unquam alind, speciosa aliud sub fronte profabor.
Scrutatore oculo Deus abdita sensa peragrat.
Non heroa, decet turpem simulatio Mimum.


page 789

Inunc, et Iuveni strue callida dicta sagaci.
Quod si clausa arctis pateretur pagina metis.
Et tempus spaciis iret maiorious aptum,
Monstrarem, armatis ut te Friderice, maniplis
In propria Austriacis obeseeum a civibus aula
Iuverit accurrens motoque pavore per agros
Hostiles animos, et iniqua reoluerit arma
Georgius, utque abs te grata signa incluta mentrs
Rettulerir, titulos Ducis et decora ardua gnatis
Laeta suis, unde ad nostros feliciter annos
Monsterpyrgaea stirps ducta propagine crevit.
Cum censum Elysiae mutasset patte, Booemum,
At non tam tenui maiestas regia versu
Ornari debetve potestve: ornemus odoris
Saltem ergo violis urnam illius et prece sancta:
Qui quamquam insidiis Italûm, et felicibus armis
Coruini, ob fidei verae appeteretur amorem.
Ambiguus, qua tandem illum mors subdola forma
Oppressura foret, siccave, vel illice succo:
Euasit tamen, et placide propiore senecta
Implevit fati munus, secumque coronam
Egregio toties tentatma vertice velli.
Et nomen regalesua secum abdidit urna,
Vivax in sobole illustri, nam quattuor aurae
Vitalesn ymphae, totidemque ex coniuge bins
Hauserunt Iuvenes Primo Cunegunda cubili,
Cui genus et celebres dederat Sternberga penates.
Tres peperit fecunda mares, totidemque puellas.
Huniadae Regis thalamos Catharina secuta est,
Saxonis Alberti Zadena: oscula sancta Baroni
Henrico Lippae domino sua Barbara iunxit,
Alterius consors lecti sata valle Rosarum
Extulit Hinconem generantem ex Saxone Ruta
Stirpis finem Annam: germana Hinconis amores
Enplevit, Fridesice, tuos, Ludmilla, coloni


page 790, image: delf0790

Cui Lygii et celeris parebant flumina Catti.
Tertius at primo thalamo satus otia vitae
Non longa, aut fecunda habuit, fatisque citatis
Ercptus tumulo nomenque et corpus eodem
Occuivit Bosco: geminis moea fratribusaevi
Laxiot induita est, nam Patrem iust moventem
Prael a, pro sceptris, pro relligione, secuti
Multa urgo passim sub Maire adversa tulêre:
Er quondam in medios improvida corpora casses
Huniadae inducti verbis atque ore sereno
Coniecere, trucique hasissent carceris antro
Apprensi prope, facrifici si saeva probasset
Huniadesmoita. At regem dictamina verae
Virtutis monuêre aliud, sua redderet omni
Ut nexu et probris immunia pignora patri,
Nec dum regium erat suavi crudelia fronte
Consilta obtegere, et blandis laqueum abdere dictis,
Quale aetate ista documen grave Gallia sensit.
Qusnquam non longo post: empore, cum face rura
Et ferro Morauûm sequereris acerbior ultor,
Victorine, mann captum in discrimine Martis
Detinuit te Buda potens, bis dum algida ponit
Btuma ninem, et totius patitur Ceres aurea falcem,
Libertas te blanda tamen, te blanda revisit
Saepe toro Cypris repetito, et coniuge terna,
Omnibus illustri de stirpe trahentibus ortum,
Bis geminas natas, geminos tibi sedula natos
Eduxit: Sed enim Lsurentem Parca sepulchro,
Vertice Bartholomaeum Ister crudelior hausit,
Hunnorum regis fragili mandata Phaselo
Portantem, et rapido secum omnia in amne ventem:
Ingemuit Pitho, labris quae grata sedebat
Illius, et querula planxerunt Naiades unda,
Ambiguum licet Elysius daret Odera murmur.
At frater meliore ibat Victoris Hericus


page 791

Fretus Bellona, patremque ulturus in aruis
Elysiae regem venerantis Poeona, pube
Armata passim horribiles exercuit iras:
Cui se collectis cum raprim opponere turmis
Rex vellet, de transfixo qui nomina coruo
Aureoli raptore orbis sibi sumserat, acri
Strage fugam pulfus dedit: ut dum palma potentis
Huniadae non sueta pati ferrumve manusve,
Henrico claram sit adacta relinquere frontem.
Verum ubi morte patris viduata Booemia regni
Huic decus et sceptrum offerret, quod viderat atris
Implicuisse odiis patrem et pressisse feraci
Aerumna, id damnum veritus viresque recisas,
Respuit, inque manus alienas auspice vertit
Voce sua, et patria regem ingeminante Polonum.
Ipse avido cum iam Mavors daret otia ferro,
Et fessos, duce Pace Ceres remearet in agros
Non longas habitura moras, non horrea fixa:
Et thalan iconsorte Ursa, cui sanguinis auctor
Albertus septemuir erat, qua Brennonis arces
Marchiadasque Duces vicina Polonia spectat,
Quinque mares creat: in geminos subira Atroposita
Saeviit, et primosurgentes germine trivir.
Tres natae expleuêre locum, quarum una sepulchro
Virgineum moriens decus intulit: altera taedas
Margaris Ascanii ducls est fortita,iugali
Haidecium Comitem complexa est foedere Zdena.
At ternis genitor natis, quos sobote florens
Et multa insignes ornabat laude luvenra,
Tres natas Duce Sagano, qui Martia saepe.
Ultimus ad Glogam dextra acri incendia movit.
Connubio iugat. Albertum Salomea, Georgum
Hevvigis sequitur: pattu nympham illa benigno.
Haec puerum dedit Henricum. cui stamine primo
Eata: es vitae filum secuêre soroes.


page 792, image: delf0792

Illeautem medius fratrum inter corpora cano
Qui mento micat, et genitori proximus haeret
Illusas auro vestes indntus (honorem
Corporis egregii, et patrias spirantia laudes
Ora notate, vitoque comisassurgite nudis)
Carolus est: quanta ingenio molimina celso
Ille unus tulit, ut Regis grave munus obiret
Versantis sub Sole aelio, mitique Booemos
Imperio regeret memores virtutis avitae.
Illo etiam Elysia armorum concussa flagellis
Praeside collegit vires et verbere tunsum
Floridiore coma caput tornans extulit: illi
Lusatis obesequium rectori praestitit ora,
Publica privatis potiora negotia habenti:
Quamvis in proprio res parta labasceret amplis
Im pensis lare, more suo et spem falleret aula,
Felix si socerum minus auxiliaribus armis
Imbelli flagrantem ira Regiique rebellem
Iuvisset: Non membra suae ditionis, acerbo
In partes, dominosque novos sors aspera tractu,
Inque manus inhiantum opibus tribuisset iniquis.
Hanc adeo fortunam illo praesagia seclo,
Incertum, qua sctipta manu Vatisve Deive,
Codice in antiquocecinêre minata propinquam
Perniciem Ducibus, rursumque sequentibus annis
Vim reducem, et vacuum damnis spondentia cursum,
Nec vero ille animum despondit vivida caelo
Aerumnas sata ducebat folatia ad omnes,
Dante pios monitus ac sacra docente Luthero.
Spem parcam augebat proles numerosa, puellae
Cum septem nitido praestantes corpore, lusus
Miscerent ante ora patris coetuque micarent
Femineo quini fratres: sed dispulit agmen
Mors goseum et ternas rapuit sub busta sorores
Egressas vix dum cunis, quas ilicet aevo


page 793

Georgius in viridi comitatur, nominis alter
Eiusdem gravior iam annis nece raptus avara
Res ctiam humanas frater sine prole, relinqult.
Quattuor ad sanctas Hymenaeus laetior aras
Virginibus comes ibat: opesque torum que Georgii
Marchionis, quo tum domus, Onolspaccia fulsit,
Hesione nacta est, Tribe Cunegunda Dynastam.
Hasburgus regni dapifer de more Booemi
Margarin adiunxit sibi: sed Baro stemmate rupis
Castoreae cretus taedis felicibus Ursam
Obtinuit, qua nulla aeque rem foemna plebis
Desertae in dulgente manu miserata levabat.
Hanc cum defunctam fatis sequerentut honore
Supremo Sorabi cives, hcet ubete nimbo
Iuppiter in terram largos tum effunderet imbres,
Non tamen ulla mori fax visa est omniaque urnam
Aute piam micuêre alacri funalia flamma,
Dulce omen celso radiantis in aethere Divae.
Atreliquos circum variis egêre procellis
Fratres fata Deûm, Ioachimo aetate priori
Sacra tiara comas redimibat, non tzmen umbris
Ausoniis infecta, vago qua flumine Spreva
Marchiadum fovet arua, hilaresque in margine cygnos.
Dux prisci specimen candoris, nulla maligna
Illo dante aures audebat carpere lingua
Voce alios, ita labra probris fecunda, notisque
Turpibus insontûm mores stringentia, acerbe
Horruit. Acri alter rexit moderamine fratrer
Olsniciam Ianus sedem, non hic sua Matti
Elysias si quo motu rediisset in oras
Civibus importuna ferens dispendia nostris,
Arma alacer, firmo non robore membra negâsset,
Et tem Bellona meliorem forte secunda
Fecisset sua regna augens: verum avia numquam
Respexit damnis contractam Occasio sortem:


page 794, image: delf0794

Et curis onus implicitum vastoque labore,
Rupisset Lachesis cum iam sualicia patri,
In tuo procubuit praviori pondere terga
Carole, qui Chlistum adiuncta sub voce ferebas,
Unica Christana sata proles matre Polona.
Qualem avidis iuga feta feris ambiisse Dianae
Cultorem Hippolytum memorant, Venerisque petuloae
Insidias fugisfe: pati te fama superstes
Indole fert egisse aevum pia castta sequentem
Austriadum et solida vittute ornasse Iuventam.
Fortuna dignam meliore: abrumpere quippe
Annos cura Duci vila est maturior annis,
Usura crudeli omnes sugente medullas.
Essgiem Iuvenis vider Olsna in fornice templi,
Iocrsaeque notae subtus setm one loquuntus
Aeorno opprobrium crescentis foenore Aurbae,
Illius Arctopoli degebar patruus arcta
Henticus placudaque suos im pace regebat
Numinis et urttutis amans: muga dulcia lecti
Magtie rx ducibus fata quis depicta vetusto
Nugia coronati bonis ora vubone relucent,
Traxiteo consotte, pioque orbata marito,
Terna cui sexus melioris pignora tetna
Poeminei dederat quae iam mors omnia mersit,
Tractabat muitis rerum moderamina ab annis
Iureaequo geminos natos (nam tertius, undis
Cum saeris ablutum illum in sua tecta referrent,
Baiulaque obiectum dubio pede femina saxum
Piangeret effusus puluino decidit infans,
Et celeri vix hausta oculis nece lumina liquit)
Curabat Musis et Numinis arte ligari,
Munere quo perspecta fides virtusque magistri est,
Cuius ad Astraeae normam ad pietatis amorem,
(Felcra duo regni) teneras solertia mentes
Inflexit. Geminis primo sub flore iuventae
Caesatibus Fernande, tibi, et tibi Maxime porro


page 795

Aemiliane, comes minor annis Carolus haesit,
Et tantis praeclara hausit documenta magisiris,
Mandata expediens generoso pensa vigore.
Verum aevo gravior sedem plerunque colebat
Altticem Henmcus, terum et pro parte virili
Disponens curas implebat munera iusti
Principis: augusta donec germanus ab aula
Multa laude redux dltionem pattibus aequis
Susciperet, tristes qua tempestate tumultus
Sors iterum gravis, atque aliena turbida culpa
Miscuit, Heroasque pios in clade rotavit
Multiplici: meminisse horret mensanxia, nec vox
Apta graves memorare vices. Sedacerbior omni
Cum iam pene Ate lue desaevisset et ora
Aetheris inciperet fax allucere setena,
Ultimaque implere antiqui praesagia libri:
Ecce agitans meliora animo, et spe plenus honesta,
Dux Hentice cadis, de summa ubi corporis arce
Deciduus cordis regionem involueret humor,
Horarumque novem lapsu inter proelia vitae
Et lethi. Christum ingeminans gemituque manuque
(Nam cita vis vocem pene interceperat omnem)
Conflictatus aliis victor felice recessu
Ad Superûm aeterna radiantes luce cateruas.
Fletu igitur tota aula madet, dum condita templo
Exuvias capit urna tuas: nec carmine ficto,
Ostendit tua quod saltem cunabula strictis
Limitibus, non fuco usum, non laudibus amplis,
Veri vana tuis nec quicquam blandior umbris.
Maesta trahens inopem vadit miseratio plebem,
Inque illam gemebunda tuum testatur amorem.
Ipsa Deûm delubra, frequens quae pectore adibas
Sollicito, maestum pallorem obferre videntur
Hospitibus, quod sint te dein caritura, repostus
Illorum in ctypta quamvis aluoque recumbas.
Concutit et versas luctu Themis obsita lances.


page 796, image: delf0796

Teque illas numquam aut odiis fraudâsse fatetur
Aut precio. At mator dictu querimonia fratrem
Alto in corde latens et véri incendia amoris
Iam recolens exercet, iter cui blanda propinquum
Progenies legit et patris vestigia servat
Monsterpyrg stelia unica gentis Hericus
VVenceslae tuum nomen cognomine adeptus,
Cui teneris etiam soluuntur lumina guttis.
Nec caeli dum signa quater pralustrit Titan,
Annosis peragravit equis cum funere acerbo
Extulit is caram genitricem, Heroa vetusto
Quam stirps Berckiadûm genere enutriverat arce
In Morava, celebtem et formae et virtutis honore:
Materno cuius loca amore et dulcibus explet
Officiis dilecta Deo, dilecta marito
Illustri, et Lygiis Ducibus sata splendida Princeps,
Quâ rapidus Viader Bregam ailuit. At fera morsu
Omne hominum genus, aut sagulis aut syndone amictos,
Aut claro, aut tenui cretos lare, in agmine misto
Mors carpit, nec vita aliud, quam cursus ad urnam estr
Felix qui laeto vicit spacia aspera cursu.
Hactenus eloquio maerenti pallida Clio,
Lugubres tenuit coetus, tandemque dolore
Vocis iter stringente silens miscebat in imis
Visceribus gemitusque precesque, Iova arbiter orbis
Fatorumque potens, iam tandem expleta residat
Ira tua, aut diros verso terat impete Turcas,
Bina, in Patre Duce, et Nato Duce, sidera habemus:
Dent haec bina tuo. Pater, aruis munere nostris
Sidera longaevos radios, quibus usa procellis
Elysia in dubiis terrentes dissipet umbras,
Plena Dei cultu, generosis plena colonis.

Martino Thaburno.

Officio memoris semper devinctus alumni
Consecrat hoc tristes munus ad inferias.


page 797

Siene ergo taedas, sic festa iugalia, Musae,
Thaburni lustratis? et hunc Hymenaeon ad aras
Pangitis? hos sponso flores, haec munera fertis:
Ah serae nimium. Ingrato facit obice clades
Dum vobis alia ex alia curasque moramque
Confusis animo, et varia plantibus ora:
Ille nova thalamos equidem ornat coniuge, et aevi
Maturus columen propicris dulce senectae
Adiungit sibi. Sed quae nil sinit esse perenne,
Parca brevem incidit fructum. Latonia vix dum
Ut quater auratrs reparâsset cornibus orbem,
Nupta sit orba viro nova, ludus praeside, cive
Urbs orbis fulcro communi, et vindice docto,
Ergo (quae nostri constans iniuria fatiest)
Pro cantu geniali, et suavidicis Hymenaeis,
Tristta feriali plangemus funera versu,
Pro thalamo est um ulus, pro sertis arida puluis:
Mutamus choreas plangere, angore cachinnos.
Omnia nunc memcum in lacrumas, in flebile murmur
Maesta fluant, lamenta mihi, grat ssima praepes
Nereidum matri Helcyone, mihi carmina bustis
Fusa olim, Philomela, tuis, aut praebeat aeque
Triste aliquid fatis olor infelicibus usus.
Idem homines, idem violas, viridantia que arua
Et squalor noter, ac pallor: tum valle volutus
Saxosa gemat, aut ruptis vada caerula pandat
Aggeribus, tumidoque Catus sola gurgite inundans
Oeinet: vicina haerens mea Chrysoris altrix
Rupe, comas pullo obnubat sibi vellere, vultus
Obnubat, graviusque fleat, quam sidere in ignes
Cum dulces thalamos, et cara cubilia vidit.
Annorum fuga luctum aliis e pectore tollat:
Annorum nobis fuga luctum in pectore acerbet.
Ver alos blanda delecter imagine florum.
Ver nobis semper casum excellentis amiei


page 798, image: delf0798

Ad mentem revocet, luctusque in stauret amaros.
Ver aliis miti diffundat lumine caelum:
Ver sacuas nobis hiemes, et nubila spiret.
Ipse ego, dum in ventos mihi inania verba resultant,
Torpeo et strictis labra vix cio frigida fibris,
Expers ipse mei, et sic luctibus exsternatus,
Ut volucrimentis nil possim indagine lustrans
Eruere, aut numeris cutrum proponere ad aures,
Quod nos a luctu vocet, aut quod suaviter umbrae
Accipiant: vix consula haec male, hiantia, inepta,
Et fracta, et crebris fingultibus interversa
Exprimo, et ingrata cineres inclamo querela
Procantu gentalt, et suavidicis Hymenaeis.
Aura tamen non mentis inops, non morte perempta
Quae quondam hos artus habitabas morbida regna,
Quae rursum hos artus habitabis, vivida regna,
Sive sinu Christi blanda perfusa quiete es,
Seu divis media ad Solem spaciare serenum
Solis inardescens radiis, ac luce beata,
Hûc ades, ô dilecta aura, ô pars optima docti
Thaburni, quae sola rogum, socia alite Fama,
Vitare, atque avidos potuisti evadere manes,
Hûc ades, et tua facta lubens antiqua revoluo
Fataque carminibus nostris, tibi enim ifta sacramus
Virtutique tuae: nec sane obtingere possit
Solamen mihi dulce tui, mage funeris ullum,
Quam memori aeternum te terre in carmine, in imo
Sensu in quam, vitaeque tuae celebrarelabores.
Quamquam impar venae vis, nec satis aequa facultas,
Nec fortuna mthi at facilis iactura cadueae
Laudis erit, modo tumba aliquos veneran da Par
Officii fuctus ex meferat. Ite Camenae
Ite, viri laudes, cursumque retexite vitae.
Nam felix vibs ante alias, sita margîne regni
Sarma tui, haud indigna piis Glogovis sacris


page 799

Si blanio amplexu firma si sede fuifset
Pas ollt huncretinere virum, cui munera lucis
Prima, cui cunas dederat feliciaque orfa
Tantorum studiorum: umbras qua luce vicissim
Ille hominum, quibus urgentur non sponte fagasset
Discutien slissent Ionge avia in antra Baalis
Indecort fera monstra fuga non ense, nec armis,
Sed diae vocis sonitu, sed strata disertae
Vi pennae vacuasque sacris melioribus aras
Liquissent. Atenm sua portant cuique forores
Fara loco lovis ex adytis vario ordine poenae
Donaque nunc hos, nunc illos divisa sequuntur.
Nos staupot afficit, et meisas caligine causas
Conamur ratione hebeti deprenaere frustra.
Mellilega quot dam volucres fert fama Platoni,
Cum pimis rener implerer vaginous auras,
Il. emisse favos, et dulci labra beâsse
Nectas Icundae certa in praesagta linguae:
Thaburno, sacrt tingendum gurgitis urna
Quando caput daret aethereis nox tgmbus Aura
Osdocile, et divino anmum iuccendit amore.
Qui fere paulatim auses hmc inde favillis
Peruulgans, tandem matura aeate sub auras
Fullit, et msuetum Eymis tubar intulit oris.
Extemplo, haud duoits ut erat cognoscere signis
Vim vegetam ingenii, raras et in indoie dotes,
Indole, quae fixum quiddam, nil furle amaret,
Nil tritum, aut leve, sed Musis et Apolline dignum:
Religione magis, quam censu, aut stemmate freti.
Pierides puerum ad pattias iussere parentes
Tendere et his pimas artes hutite magistris,
Consequtur felix teneros fortuna labores,
Et fruges bona, quippe aluquo tempore primum
Nomina dant Mutis, et Phoebilimina tangunt,
Ille gerens animum ante annos, artesque virlies


page 800, image: delf0800

Iam carpebat iter doctas ad Oreados arces
Albiacae, sanctisque dabat sermonibus aures,
Seu quos praelustri de sede Lutherus haberet,
Sive operum comes, omnigena gervis arte Melanthon,
Tertius a decimo vix illum ceperat annus.
Ergo, velut si molle solum Baccheia vitis
Nacta sit, obtutusi Phoebi utatur amoeno,
Ducit opes, et vi capit incrementa salubri.
Iamque plicat ramos, uvas iam sanguine sparsas
Pampineis foliorum umbransamplectitur alis:
Haud aliter tio doctrinae, fertile adepta
Ingenium brevibus spaciis, studio via flagranti
Dum bis arua satis florent, bis frgore toepent
Hos fructus dedit, ut molli sub vere iuventae
Par esset senibus, vi mentis et artis opimae.
Temperies animum sua, tuta silentia linguae
Plectra, pudor frontem, voces prudentia rexit.
Hinc illum Uranie Gracchi deduxit in urbem.
Namque ibi grata Deae sedes ibi saepelabores
Astrorum, et caeli doctis mandessetabellis
Dicitur. At, magnum ut Sol bis expleverat orbem,
Vertere iter, rursumque aruis considere visum est
Leucoreis: laetae reducem excepêre Camenae,
Et lustro erepti compensant temporis usum.
Interea veterem cursum, assuetasque tenebat
Cotde fovens curas, Musisque labore litabat
Ardenti, non deliciis, non deside vita.
Addebat studiis adimebat tempora somno,
Hospitium lucem, sed noctem castra sagacis
Esse putans Sophiae: neque enim fallacia avebat
Praemia, sed famae decus immortale potiri.
Quid memorem sociis operis atque artelevabit
Quando operas et plena Deo monumenta Rynholdi
Censentis stellas numero, motusq, canentis
Caelicolûm, atque aevo reserantis fata sequenti,


page 801

Illius ut vigites Phoebe mirata lucernas
Saepefit? e cano vix surgens marmore Titan
Ut matutinas libarit lumine chartas?
Non animumta men alme minus stimulabat amore
Relligio, ad cuius sacraria Numinis armis
Instructus, tum mollem aditum, et vestigia plana
Reddebat Teuto Vates, et limitem agebat
Explicitum, ingentem, late cedentibus umbris
Sacrificum nemorum, qua turpibus otia lustris
In Latio mystae ducebaut fornice docti.
Utiuvenis, quem saepe domum convertere mentem
Virginis urget amor, et pactae foedera taedae,
Vasta secans rate velivolaefrera, regnaque lustrann
Ditia, se gemmas, seu pictamonilia baccis,
Textave, quae signis Phtygiae affecere sorores
Conqunit, patriae quibus olim dulcibus aruis
Redditus, atcumuler Sponsae et magisornet amorem!
Sicille in Sophiae campis immensa viarum
Decurrens spacia, et quos Iordanis alma fluenta,
Quos Tybris, quosque Argivae perfunditis undae.
Pulchrum si quid erat, si sanctis utile rebus,
Carpere, et in memores solers seponeresensus,
Quod doctos arti sacrae praestarelabores,
Aut sanum posset decus, hac nam lege colebat
Pieridas, ne sublimes, animique tumore,
Atque acie ingenii, ruptis invadere metis
Tentarent, et operta Dei consulta pararent
Vi propriaindagare, suaeque inflectete ad artis
Censuramsquan do humanae rationis acumen
Divinam stupetad lucem, ceu Palladis ales.
Hic iuvenis Iabor, et pietas industriaque ardens
Haud caelara diu latuit: nempe obsiraluce
Illustri in se oculos homin um, et convertit amics
Hinc atque hinc studia. Aonidum pater ipse Melanthon,
Cui fidasille usque aures prubere solebat,


page 802, image: delf0802

Complexus virtutem hominis, tltulisque Magistri
Condexorans, qui summus honos a Pallade habetur
Trosdorfo comitem in castris puerilibus addit
Elysii Ducis accitu, cum grata Camenis
Fane, cito quod prata secans Catus aspicit amne
Clrysonn in ster li fundatam rupe locatet
Quaelitas hic acriigtut molimine dotes
Explicuit, coetusque rudes felice beavit
Docteinae usura: latus illi Numina stipart
Multa, fides non parca boni, tum candor amicus,
Et sudor vigil et iustis ptudentia frenis
Tractabat scita Uranies, puetosque docebat
Caeli nosse vias ac sidera deinde liquentes
Graioum autifero pandebat flumine fontes,
Chrisoris ob pubem, et dilectas anxia Musas.
Cum verita Aureoline quando taedia montis
Conciperet fedesque alia sibi quaerere: vibe,
Implicnit taedis illum, dulcique revinxit
Counubio viduae lecti quam soedere iunctam
Helmrico, dum vitae usus lucisque manebat,
Omni vistutum fam afficiebat honore.
Illa tori veteris secam monumentta trahebat
Tresrymphas, totidem et inaros evinomen ab agro est,
Gasthor Aoniset amnum clarus in hortis
Dedit et haud sanctas exet cet inaniter artes.
Suadet amor patria sinon hanor, ulaune merces.
Gratia cui lovae titulum dedit, ille quieto
Sepsit ferbalamo. et minus aequis pectora fatis
Dat tamen et qua, ferique alios uldet aequoris alueo,
Ipte vaeant terrore, suo sine parte pericli,
Aut mergi miseruei, au fractis vix repere ramis,
Tertins humanastes ipso in flore reliquit.
Sedtrox Theburnitadis expertalaborem
Lurtnae dalceste mamer in aetheris oras
Niaede du, Mareine, sacto quem nectare Musa


page 803

Ad Viadri vadatlara, annis melionbus erta
Nutrivere, comasque apio cnxere vitenti:
Parmecum cuisem per amor, irpe lite, sine omni
Ambitione fuit: memori tenet omniatipa,
Qui valles secat, et patriis Catus imminet hortis,
Leucoreusque Albis solique obnexius Ister.
Verum haec, questa nimis labi irrevocabile tempus,
Praeterit, ad ceptosque refert se Musa labores.
Thaburn us gemin um hinc onus, et duplicata gerebat
Munia (sic aula et pattiae poscente Senatu)
Et ludi celebrans opetas, et stridula semper
Lite fora Astraeae solum. Sed virinque reluxit
Eximiae fidei species, ignaraque virtus
Siveminis, se muneribus vet amore moneri.
Bis tamem ut Solem tellus, bis frigore sensit:
Illum iterum favor, et Ducis indulgentia Phoebe
Restituit, comitemque tibi Trosdorfe remisit:
Quem canis venerandum ipsis, et frente severa,
Omnibus enixe obtequiis et honore colebat
Susplciens: quan quam arte foret praestantior, ipso
Iudice te: tamen haud unquam popularibus auris
Inflatus se efferret, anim osue hinc tollere visus,
Te vero premere, et tumidis incefsere verbis,
Fortumate senex, talem fortunalaboris
Cui secium, ac plenum fideiconiunxit Achatem,
Illetibi naistudiiserat obvius: illum
Tu patriis undans curis et amore fonebas.
Mista salutari gravitas bonitate sedebat
Ore tuo, legum que rigor. Sed mellerigata
Mollities Musarum illi, mens candida, pacis.
Cura, Melanthoniae dotes, socia agmin agebant,
Quin lovis, ut perhibent de vertice Pallad natam,
Sic habit iingenio vensque Melanthonis esse
Ambo sati: vobis siquidim in ratione docendi
Una cademque via et hyevitas, et lucida Alethe,


page 804, image: delf0804

Praevia divinicomplerio signa Magistti.
Nec vos ulla unquam studia in contraris traxis
Ambitio lismulla: ratisconcordia vinelis
Spiravat pacem, et fructus fecunda ferebat.
Laetitiae pars aequa fuit, quando inclita alumnis
Thespiadum loca florerent: pars aequa do! orum,
Si qua gravis deoctum tempestas carperct agmen,
Hei mihi, quae fata et quas Chrysoris aegra procellas
Illa tempestate tulit, cum Numine laeso
Saeva fames, cum Tartarca de fede sequaci
Seferret pestis pede et omnia tabe repleret
Lethali loea, non aris, non civibus ipsis
Non parcens Phoebi alueois? tum dedita Musis
Turba fugam facit, vit sumis quondam acribus actae
Exilio praedulcia apes penetralia mutant:
Intereunt operae, et vacuis situs ingruit aulis,
Mox et nequa lues nostris non effera damnis
Pesta foret, tuit immissis Vulcanus habenis,
Et totam in cineres, in flammas ceplicat urbem,
Nec gazas, Thaburme, tuas pulcherrima secla
Librorum ulla salas texit: tantoaere parata
Totque annis folia, una hausit prope Mulcibet hote
Hic Musae tantis concussae pectorefatis
Mutavere domos, seque in vicina tulere
Iugera, qua Lygios exercent vomere campos.
Magna loci, sed non sortis mmtatio facta est.
Quippe alia extepit clades non lenior urbis
Excidio tenerique inter comercia coetus,
Fundenti voces, et frugis plena docenti
Ultime crudeles nimium, invidiaque flagrantes
Fila legunt Farcae Trosdorfo, et lumina claudunt.
Quoraperis. Pater? autsolatia quo tua nobis
Abducis? patrumne decus spes posse teneri est?
Quis Christum canet? aetherias quis in aurea nectet
Scrta rosas? corda autinvenum premet aspera freno?


page 805

Sordent in manibus nobis sita comoda, tapta
Prosequimut fletu et voto reucamus inani.
Ergo orbam in sedem subiens moderamina rerum
Thabuxnicura excepit, profugasque Camenas
Anriferum ad montem, reparataque tecta reduxit,
Nec mora longa, ultro susceptas linquere habenas
Seu rerum moles, sive ipsa modestia suasit
(Ut potius teor) et prima in statione morari.
Vix tamen elapsa lustri viee, rursu in illum
Omne onus imperii fatis revolubile abinit.
Dux ipse auspiciis interfuit, ipse coronam
Aoniam blando lustravit lumine, et illi
Imposuit leges, poenasque et praemia fanxit.
Tum species regni docti in staurata nitorem
Accepit, Rex frena manu Thaburne, gerebas
Omnem animis figens conatumin gentis amore
Palladiae, et cura non iuncti munete decrant,
Consllii velut auctores, qui debita pensa
Tractarent statione sua, semperque vacarent
Divisis doctrinae operis, erat ordine in isto
Helmricus Princep consortum, Patria quome
Tempore iam Musis devinctum fovit Oreas.
Hinc amplo ingenio pensans exilia membra
SCV manus, gelidis Rhenua quem nutriit oris,
Hinc Mylius, Veneris ducens cunabula valle
Qua septem tiliae sacrae dant nominasedi,
Ille artes Graias Latiorum hic carmina vatum
Pandebat dictisque scholae latus omne iuvabat.
Nec te tranfierim, qui, quamvis curia curas
Augeret, gaudique urgerent pondere tasces:
Navabas operam pubi, geminilque merebas.
Aurifaber, casiris: unde omni nomina laude
Exormant tua Pierides, tibi carmina fundunt
Saepe animi memoris documenta perennia, pridem
Donato rude, et urbis tantum ad frena sedenti.


page 806, image: delf0806

Porro omnis iuvenum chorus, atque exercitus omnis
Ordinibus distinctus erat: suamunia cuique,
Cuique suae leges. Si quis communia ludt
Obluctans reprobis violarat foedera factis:
Non equidem lento cessabat poena flagello,
Carceris aut Iatebrae, rigidi vel iudicis urna.
Continuo signum datur, aulaeisque nitescit
Censorum torus, et iuvenum manus omnis in unum
Densa acie coit ascensu fimul ardua praeses
Pulpita adit, linguis facit alta silentia coetus.
Tum reus ora sonis soluit poenasque propinquas
Arcet ope eloquii et dictis piat ausa disertis:
Barbarie aut culpam cumulans in careremultas
Saepe dies damnatus agit: nec poena dolorem
Tantum animofacit, indoctae quantum irrita linguae
Gartulitas, tractusque rubor, ridente Theatro.
Haec agitare fori et Themidos praeladia mos est.
Hinc curas illis etiam et certamina Rector
Instituit qui quondam actis conventibus essent
Consessu in medio procerum augustque corona,
Spelndida commissis ohituti munia causis,
Aut templis sancto facturi examine verba,
Saepe aliquis iussus verbis ornare solutis
Res sacras: virtutem alius suadere colendam,
Heroas veteres alius graviore Camena
Tollere, et exemplo teneras accendere mentes:
Circum densa humeris iuvenum seges ore loquentis
Pendebat, cultosque sonos avida aure bibebat.
Si quando resides coetus liquidissima caeli
Tempestas nemora et campos lustrate moneret:
Non ludis tum trita dies puerilibus, aetas
Queîs maior. Sed enim volitantes agminesparso
Aut rupe, aut ripis Catti, aut convaltibus imis
Errabtant, et mille herbas tenui ungue se cabant.
Si qua minus notum efferrct de cespite storem,


page 807

Aut falsa audiret dictam sibi voce salutem:
Thaburnus non longe aberat vagus: ille Machaon
Ceu quidam ignorum conctis ludercnomen,
Ille potestates antrie, usumque medendi.
Venerat auticornis currum nox obsita stellis,
Idem dulce suis educns sedibus agmen
Monstrabat positns astrotum orbeque notabat,
Sicillinon ulla quies, nontemporis ulla
Parselaps suga, soniae quin commoda pubis
Quaeterit, acaris Christi stab: litet honorem,
Multa viri facta et dotes, atque aurea scripta
In quibus et rerum bonitas, facu: daquelucet
Verborum Venus et dininae litustia figna
Mnemosynes, numeris aliorum ornanda relinquens
Sponte sino, non quod mihisimt obscura sed aequo
Complecti quia diffidam meposse paratu
Carminis. et metus iste animuto percellit, ut ausim
Quas vellein maius verbis extendere laudes
Illas ne tenui ferat attrivisse Camena.
Sed tua mundi omnes prope, vir doct ssime, partes
Laus ferit, et nostro stimulos sub pectore vertit,
Ut desideriote longo, ut amore sequamur.
Quod si quid praesens aetas tibi detrabit, illud
Posteritas magis aequa gravi cum foenore reddet:
Cum flamma invidiae in cineres evanida, in umbras
Cesserit et nubes livoris. nub: la menti
Quae facit, atque aciem offusa caliginestringit,
In vacuas ierit tandem resolubilis auras.
Vivos quippe premit, sed cassis aethere parcit
Innidia et tanto Heroum mage nomina clarent,
Quo prima correcta ab originelongius absunt.
At licet haecvitae tatio iucund oresset
Thaburno, quam magnificasi syndone amictus.
Regum aulis, gemma duxisset pocula, et auro:
Multa tamen gravia, acmordaci sublita felle


page 808, image: delf0808

Aerumne patiens hausit: crudela vidit
Pene urbis mediam darepessum incendia partem,
Et vis a sanctis Mulatum ascedere claustris.
Ante etiam quidam malus ales nocte silenti
Fretus, in Aoniis penetalibus, otia Rector
Qua studiis precibusque piis im pendere suevit,
Insinuat tacitas flammas, monumentaque carpit
Docta modis multis. Medio sed venit, et ignem
Victorem tere iamque adytis erumpere nisum
Obvias oppre ssit Thaburnus flumina credas
Pegasides illi et gelidos tetuhsse liqueres.
Hincpauci fluxere anni, cum languida febri
Ponii membra toro. vix pestilis Attopos unguem
Continuit, quin pensa colo tenuata fecaret.
Verum blanda Salus aegrum respexit, et arte
Poeonia funt fla procul contagia abegit.
Ne Parcas sed enim praedae spes falleret omnis
Crudeles thalamum sociae afflixere rapinae,
Qua sex usus eratlustris prope funeris ipse
Spectavi tui pompam, et senui pia busta nolaus
Carmine pro meritis ingentibus, ipse querelas
Thaburni, et lacrimas oculis lacrimantibus hausi.
Iam Sol aethereumbis circumvertetat orbem,
Ecce illum et iuncti genere, et vicina senectus
Admonuit gravibus solatia quaerere euris
Et dulces iterare toros. Venit ergo lecundum
In snalamum (a Lygiis urbs quondam dicta colonis
Qua iacet, et celsa aerio latera aggere munit)
Hesione, non tam formae spectanda nitore,
Qoam cultu virtutis, opes quae splendida vincit,
Per quam plus species formosa meretur amoris.
Plusque oculos, plus corda ferit, Pater obsitus annis
Ossa solo dederat dudum, sed nomine grato,
Et suavi, cives inter, quos rexerat olim,
Vivebat fama, desiderioque petenni.


page 809

Hacergo tenus imbelli dum carmine vitae
Fataruae cecini cumplexus, munera vitae
Ipse mihi videor tecum carpsisse. Sorores
Lanificae sed enim nuncre moriente, videntur
Mî quoque fila secareaevi, et miscere caducis
Manibus. atque utinam tecum exhalasse licerer
Hancanimam, Thaburne, tibi quaededita veto
Ardore, lactumas, haec triftia carmina condit.
Otenuem nimis usuram ô properata seundi
Inratori. Tua iucundo sicfulta senectus
Praesidio est? annis sicte, nos fructibus auges
Doctrinae? nondum a taedis quater aurea Phoebe
Cornua complêrat, cum corpote protinus sgro
Suspicis immanem morbum, et vi viscera saeun
Sollieitata suis languent in sedibus intus.
Tum Lachesis diro succensi signa furoris
Ore ferens pavidam his dictis ad Chrysorin infit:
Sat dedimus, fatisque tuis votisque: gerundus
Mos etiam nobis, animique explênda libido.
Thaburnum teta indulsi triet eride abictu
Te miserata manum ut revocabam Chrysori. Tempus
Lustra coloiam undena, levesque incidere fusos:
Quando viri virtus censetur dignior astris,
Quam genere ingrato, mortalibus. I, nova templo
Busta fode, et maestos aris iam tende hyacinthos.
Horruit ad vocem, totoque expalluit ore
Chrysoris: atrum herbis veluti quae mollibus anguem
Nympha genu tangit, nec, quo premat, invenit usquam
Accendentem iras. et sibila dira moventem,
Multa quidem precibus tentabat, gramine multa
Poeonio et sucis: sed vim medicantis et omnem
Successum elidunt ferafats, luisque gravescit
Saevicies. ergo ad nutum cita Numinis unco
Ungue facat sua Thaburno Dealicia. Ad inter
Ille preces, imo quas frigida pectore natas


page 810, image: delf0810

Fundebat lingua, ahlaetho iam frigida lingua,
Chtisto animam placida reddit nece qualiter antre
Haerendi et denso ramorum in fasce reclivi,
Dum leni tiguus cadit imber in arua susurro,
Agricolae dulcem somnus per membra quietem
Irrigat atque operum curas e pectore soluit.
O faciles obitus: ô congrua funera vita
Anteactae? sed nos clades miscere querela
Nostra gravi iubet omnelatus, lactymosa penates
Edunt murmura comptu orbi: ferit aethera plangor:
Non ecus, alma Deûm quam si loca Mulciber igneo
Diluat imbre iterum, et flamma crepitante fatiscat
Urbs nondum a primae damnis recreata ruinae
Audiit ex animis Catus, et gemitum amne sonore
Ingentem dedit: undisonis tum Naiades antris
Exeruere manus, viridemque scidêre capillum.
Et tacita mcestum quiddam prece suspirarunt.
Chrysoris at corpus complexa exangue fovebas,
Ante aras terrae mandans: ter soluere dictis
Os voluit, manesque exrrema voce vocare:
Ter dolor inclusit vocem, vix concita quarto
Haec nisu in plenas singultibus extudit auras,
O pater, ô Dux, quid lucem, te lucis egeno
Invisam moror? exammes quid vertor in umbras
Non tecum, in ciners? abs te decus omne fluebat
Omnis honor mihi. Pegaseos te notaper hortos
Praeside eram et doctis sempe: stipeta Camenis.
Omne decus mihi morte tua, nitor omnis adeptus
Disperiit. Sum labilis umbra et truncusinanis
Auulso capite, et flos cassus odore, quid inquam
Flos? teflorebam vino: nunc marcida abor.
Nulla locum inveterem mespes est possereponi,
Hanc semper tamen ad tumbam reses, aetheris haustu
Dum fruor, et fleru, et grato te carmineplangam,
Una dies vitam, ac memores e pectore sensus


page 811

Virtutis meritique tur mihidemet. Ad imos
Quin me cura tui manes post fata sequetur.
En tua busta, tuos cineres tuaque osstrosarum
Floribus et violis Charites pallentibus ornant.
Fecundae Aonidum lacrimae, quas colligo maerens.
Lympharum vice Phoebeos solamen adaestus
Sussiciunt: ita numquam aberit suavissimus illis
Et nitor, et nitor. Sed nunc saluete supremum
O cineres tuba dum reducem canat [(transcriber); sic: canant] ardua Christum.
O ossa, ambrosios sine curis ducite somnos:
O busta, exuviis non este onerosa repostis:
O sancti cineres, ô ossa, ô busta Valete.

Naenia de obitu eiusdem.

Quo luctu, quibus aut lacrimis tua, Chrysori, fata
Chrysori, quas Phoebe videt alma miserrima rerum
Afficiam, licet in lacrumas, in flumin soluar,
Aegra licet iugis carpat mili pectora luctus?
Aut quibus exaequem verbis (dolor edere verba
Si tantus siaiit) hanccladem tibi vulnere acerbo
Thaburni quam maesta tui more attulit, omnes
Delicias, ictu praec dens commoda in uno
Omna? nam maeror qui pectore vivit in isto,
Et lachiymae, quibus ubertim iam haec ora rigavi,
Et vis verborum tenuis quam vena ministrat,
Nulla ex parte quidem cari dispendia patris
Aequiparant longe ergo alia ratione ruina
Haec flenda eit, allis lacrimis: vos conscia testor
Sidera. vos fletus vos et tuspiria posco.
Et te, quae pullo obducis velamine fontem,
Quae cinere impexos turpas Querimonia crines:
Tu mihi, tu feracerba pedem mcarminergena
Tota meo: tecum gemitus et flebilis Echo,
Votaque, singultusque vagi, comitaatus agantur.
Nam quibus hunc donis, nimium quem praepete fato
Ereptum terrovana siet Mosa quena,


page 812, image: delf0812

Thaburnum iubar Elysiae, sidusque salubre,
Et Deus, et me ornatura, et parta sagaci
Doctrinae vis ingenio decorârit abunde,
Quamque ea ad autoris lovae praeconia, ad usus
Rettulerit memor humanos, non propria spectans
Commoda, non auri, aut aurae popularis avarus:
Ipsa palam id res obloquitur, licet abdita nocte
Non hanc in lucem sua Pieris exerat ora,
Fletibus hei, non Castalio madefacta liquore.
Fibra tamen grati se plena reflectit amoris
Illum, illum ad tumulum, qui dona tot occulit unus
Nec re quiem admitto quin haec mecum usque retractem
Usque meo stimulus velut acer in ulcere grasser,
Dum quae Chrysoridibona, quae mihi, quaeque Camenis
Clotho ferrea crudeli inter ceperit ungue
Illacrymans memoro, et renui modo earminelibo
Res grandes venaque aliûm prae divite dignas.
Sifas res potio: Thaburno v sa fuisset,
Quam gregis Aonit decus, aut suasi bona quaerens
An e Det laudem fluxos posuisset honcres:
Dudum als sane ingenii subuectus in arcem
Splendoris, sommum et potuit conscendere culmen,
Illustremque tenere locum, Nam muita Lycea,
Multae urbes illum docti sibi muneris usu,
Et lare, et officiis tendebant iungere. Atipse
Onnes posthabuit, Musaeque in suavibus hortis
Chrysoren, in tenui tiahere aevum maluit umbra,
Quam sedes alioi augusta et splen dida obire
Munia, quam clarae verari in lumine sortis
Chrysons una illt fu tusque in amote, rigenti
Quamvis in saxosita quamvis paupere in aruo
Hic florem humam generis, iuvenilia secla,
Artibus ingenuis, vario et discrimine fandi
Notitiaque Dei, et virtutibus imbuit almis
Informans tanto nisu, utsibi, in omnibus oris,


page 813

Non tantum sese Elysius qua porrigit orbis,
Visibi, militibusque suis, doctaeque palaestrae
Quaesierit decus aeternum, ut cui pignora magno
Heroes longe positi committere sumptu
Afsuêrant: Unde auctus honor discentibus, unde
Civibus est census rationibus auctus honestis.
Quippelocum hunc quiddam fatale habuisse putârim
Et genium quendam felicem, haud numine plenum
Communi: neque enim favor, et cura aetheris usquam
Tam praesens alibi ursa est, educere claros
Arte viros, Musisque aptam submittere prolem,
Quae velut ex latebris confertim et fornice vasto
Troiam se effudit equi, et iam sparsa per orbem
Eximiis floret tebus: pars dedita Christo
Sacra docet: pars regum aulas, et sceptra gubernat
Consillis, aut tura fori causasque tuetur:
Adr teneram ducit Phoebi in sacraria pubem.
Sic sp ciem ornati fecundis floribus horti
Praebenoat schola Thaburni, qua germina pulchra,
Et plamae mdore simul suaversque nitore
Succreuêre: et si (nihil ut mortalibus omni
Parte venit liquidum, penitusque a sorde remotum)
Multae etiam ex samis herbis, caetuque salburt,
Quem ros caelestis verbi, quem mella Lutheri
Lacque Melanthonium felici impleverat haustu.
Exuerunt cultum, virusque bibere Latinum
Quod Iupa Auentino destillat putida monte.
Etfi autem hic tristem, Phoebo invida fecerit umbram
Pauperies, cum Fata Ducum minus aequa Camenas
Subiectas etiam tetigerunt tabe propinqua,
Et si his totam prope flamma absorbuit urbem:
Nulla tamen sedes Thaburno gratior usquam
Visa fuit, quam viclno quae vertice Cattum
Auristeris quondam labentem prospicit undis.
Tantus amor ludi, et moderandae gloria pubis.


page 814, image: delf0814

Quod doctrina Dei sine fece, et sorde sine umbrs
Errorum, his sonuit templis, splendore salubri
Praedita, non hominum innentis et aeumine laesa
Hactenus: excepta diumi Numinis aura,
Id soli acceptum Thaburno fertur, in alta
Quanao ilie affixus specula veiut, omnia circum
Lultrabat longe, et vigillatione cavebat,
Ne quis inops antmi, aut terum caeleltium inanis
Vim posset facere, et castum corrumpere florem,
Relligio tibi, vel peregrinam ineucere formam.
Atque haec orta velut diti de flumine in omnes
Commoda manauêre quidem. quis quem que! euârie
Privatim officiis praesens in rebus acerbis,
Non tam connlio, quim re, quamque ubere dextra,
Qutique suos intra thalamos mox sentiet, et tunc
Egregia agnoscent cives bona, quando care unt.
Dum cunctis praesto est, patitur fastidia Vinus:
Quaerimus ereptam, et averimur, seroque probamus.
Nec bona res tanto in precioest, verserurin usu
Si coram, inque oculis hominum, quam lumina postquam
Mortalesque manus fatis surrepta reliquit.
Quis parcat laehrymis, ubi cernit munera tanta
Herois tati casu discedere in auras
Pariet: bus nostris procul, et spes, votaque nostra,
Prasidium, columen, decus, et solatia reium,
Nubibus indigna Zephyros portare rapina?
Dicam equidem licet invidia lita ligna veneno
Contra stare velit dictis et fingere vana,
At dicam: plus iacturae pius Chrysoris aegra
Huius morte viri fecit, crudelibus usta est
Quam flammis ubi, et in tenues iit hausta favillas,
Nec quicquam gelidos Catto affundente liquores,
Eversam sedem, flammisve, vel impeteventi
Artifices forma meliote attollmepossant:
Hunquam Heroa parem asp xit prius aurea Oreas,


page 815

Et secli vix aspiciet venientibus, aedes
Marmoreas citius laqueatque condert templa,
Qnam similem licet e cunis educere, et omni
Arte virum colere, ac hominum concedere rebus,
Una domus uno saltem domino uttut: unam
Non urbem modo, quin orbem sapienria talis
Et doctrina viri divinis fructibus auget,
Haec qui non memori perpendunt pectore. quos non
Publicus hic squalor movet: hi non sanguine creti
Sunt hominum: his in corde silex riget aspera aheno,
Hos mare conceptos spumantibus excuit vadis:
His aut Scylla voras, aut ubera sau Charybdis
Praebuit, immulsitque feros truci in aequore fluctus.
Haec mors indicium clarum morrahous edit,
Horribiles casus, longaeque examina cladis,
Aerumnas restare graves, iamque affore saevo
Tutbine. Qnippe ideo in magno ques Numen amores
Quos in deliciis habet: his maturius orbem
Linquere morte datur, caelique capessere sedes:
Ut ne communi dent obvia terga flagello
Colluvie in media deprênsi et gurgite sontûm.
Ipsa Dei monumenta, ipsa experientia rerum
Occinit, a celeri fato, abscessu piorum,
Tristia confestim pede consuevisse citato
Fata sequi, ut bello discordia sacra feredes
Implicet inter se vel regna evertat Erynnis,
Aut pestis faciat stragem, aut penuria frugum.
Hesperius, vitam in terris ducente Luthero,
Conticuit furor: et regum implicata Tyrannis
Obicenempe precum haud dubie, vorisque repressa.
Vix senior faris concefserat. Ecce repente
Saeva movens vis arma, faces et in agmina Christi
Expirans late immissis erupt habenis.
Ille pros etiaunum ignis depascitur acri
Tormine, et hei nostris victor pope iam ingruit ceit.


page 816, image: delf0816

Quod tamen Elysios pax candida nutriit agros
Hactenus, et nullo sonuerunt arma tumuitu,
Nullae aris dirum nostris micuêre seeures:
Cum passim Belgas pro relligionis amore
Omnes per mortes animam dare, fama referret:
Id Iova est opus, et donum, quod pectore grato
Fas capere hoc summo verborum ornabart honore,
Hoc proprium nobis orabat et esse perenne,
In medio iuvenum coetu, Acnia que corona
Fusus humi lacrimis que rigang manantibus ora
Thaburnus, cum icinis glomeraret in oris
Tempestatem atram Boreas, atque anxius omnes
Urgeret metus, illa etiam ne tangeret arna
Nostralues. Ah quam veror, ne munere pacis,
Thaburni, prece quae nobis integra fuerunt,
Thabutni nece, nos una protita relinquant.
Illequidem ad superos nostro procul orbe recessit
Aerumnis hominum, procul, aurae dona quietis
Semper ubi spirant, radiis insignibus aurae,
Quae non ulla luis penetrant comagia, nulla
Sortis amatittes, non bella: sed aureavitae
Numen ubi aetemo conectit saeculacursu.
Ille omnes casus felicifunere vicit,
Securus que mali in gremio capit ocis Christi,
Sanguine cuius erat lotus: pat unde beitam
Gratari petius sottem, quam fletibus olli
Invidiam nimiss facere, ut cui munere Diuûm
Mors donata magis, quam vita erepta videtur.
At nos exercent infensi Numinis irae,
Nos luimus poenas tanto male munere digni
Illa animi ingrati tabes, ubi nullus adesse
Visus erat meriti sensus praesentis, ut aspes
Contemtusque tumorque, et vana libidinis aura,
Illa inquam tabes donum, irreparabile donum
Perdidit et nostro longe semovit ab usu.


page 817

Tam claram lucem. quam doctoex corde inbebat
Iova viro fulgere, sacris que micare favillis,
Sorde voluptatum mens abluit oblita, quae iam
Ultio nos nocte involuens iustissima plectet,
Niprece coniuncta, et meliori fructibus aevi
(Quae vis grata Deo est) caelestem evincimus iram?
Ergo mors nimium tua, sancte vir, incita ruptis
Parcarum fusis nobis de Numinis ira
Verba facit, crudosque iubet deponere mores,
Tam cito, quam cupimus cladem vitare propinquam,
Exemplum pietatis erat tua vita, videris
Nos et morte tua ad pietatis signa vocare.
Hei nimium ista sono vox aures tangit acerbo.
Tu positae incultis referebas sedibus usum
Arboris, insigues quae fert prope ad aethera rames
Attollens, cuius foliis sub mollibus aevum
Gens avium trahit, et vario loca carmine mulcet,
Subiectos unde in flores, in graminis herbam
Larga fluunt roris liquidae uda aspergine guttae.
Pierii tecum iuvenes, ceu turba volantum,
Semper erant: tecum divino carmine semper
Dicebant laudes superûm, srudiisque vacabant,
Hi flores visi esse; aestu quos solis hiantes,
Tabidulosque siti, reereabas rore liquenti,
Rore, Dei verbum quem depluit ore docentum.
Non fontes Musarum aberant, non Attica mella,
Non qui Sioniis liquuntur montibus amnes.
Fetae apibus caveae. mellisque liquore refertae,
Instar erat schola Chrysoridum gens dedita Musis
Instar apum; tu ductoreras, tu regis obibas
Munera, tu gregis inspector, Thaburne, labores
Censebas: omnes submisso pectore et ore
Te colere, aspectusque tuos, tua iussa verei
Te monstrante viam, et salebras ducente per omnee
Pieridum lustrare hortus, decerpere flores,


page 818, image: delf0818

Vividlque in dulcem convertere pabula sucum.
Et vacuas san cto distendere nectare mentes.
Hei mihi, nunc quandomorbivis funere acerbo
Extinxitregem, et tumuli scrobe condidit alra:
Cedere apes optaut, funestaque linquere castra.
Non virides lustrant silvas, aut Aonas hortos,
Non libant fleres, nec dulcia pabula carpunt,
Nec vacuas sancto distendunt nectare mentes.
Idem omnes squalor tenet: omnes morte magistri
Ipsae etiam mortivicinae, umbrisque videntur.
Quid referam, ut niveo redimitus tempora peplo
Candor, et ipfa tuopietas maestissima busto
Insidenat, guttisque humectent grandibus ora?
Quarum Musa latus tangens, arasque fcholasque
Admonct, et magna testatur voce per auras,
Ut fugiant lites, ut verum immobile seruent.
Defuncti ducis exemplo, iam cuius odoris
Busta rosis nomen iugi splendorecoronet.
Quod res si nostras unquam Deus oretereno
Respiciet, si fortunae me lenioraura
In patriae reaucem geniales fecerit oras:
Mecum etiam, ingrati ne nomine signet alumni,
Sparsa comas ibit crebro Querimonia ad urnam.
Magnet, tuam, mecum carmen solenne, piique
Plangores, quando veris tepor almus odoras
In lucem excluditviolas, tristissima nempe
Digressus monumenta tui. Nunc horrida saltem
(Qualia cenfecti iuctu deducere possunt)
Carmina sume lubens, gratisque movere Camenis
Sint cassae licet ornaru. Sic pondere nullo
Sit tellus tibi sic suavis sopor utnaque semper
Uda piis lacrimis et floribus obsitalemper:
Odecus Elyrae, ô quondam, Thaburne, voluptas:
Nincdolormiysiae, et perpes, Thaburne querela.


page 819

Vitum Ortelium VVinshemium I.U.D. in funere coniugis ipsius consolantur [(transcriber); sic: consulantur] Musae.

Nos etiam quando cura complectimur omni
Virtutes, Vir clare tuas, consortis acerba
Morte tuae tangit communi vulnere luctus
Perfusas fletu, et tristi cum corde putantes,
Esse illam tali raptam tibi tempore, quo tu
Et senio, et curis confectus mollia vitae
Otia, privato in thalamo, cum coniuge chara
Haurire, inque illa suavi requiescere amore
Debebas dum nulla foris solatia, nullae
Deliciae, et passim virus grave spargit Erinys
Circum aras vaga circum aulas, et limina Regum.
Comparis ergo ruae nos morte, tuoque dolore
Afflictae suous, et duplicitabescimusictu,
Ut quae suavidico solatia pandere versu
Conamurtibi pene ipsae videamuregere
Fomentis animiluctus quelevamine. Sparsam
Hanctamen Aoniolat ce, aut magrs uberefletu.
Offerimuschertam, et curas restamuramicas,
Nec nobs sane obseurum, tot dotibus csse
Te Sonphiae F deique gravem, siclucebeata
Doctrinae plenum caelestis, ut omnia nôris
Fluminaque et scatebras, quibusaridacorda dolore
Mulcere et veralit parrecreare medela.
Ipsa quidem pieras, et honestimaximanorma
Discidium thalami, properaraque fara maritae,
Quam multo inprimis decorait munerevirtos,
Qualis erat, quam pompa tuolatefunebris effeit,
Flere sinunt, mostasque adbusta moverequerelas.
Quippe Deûm Regiest cagrataadfecto, utaegre
Linquamus socos vutae atqueex clabashorum
Maeroris parem, et sensum capiamuactbum.
Ne tamen ille medum supra, ceuliberhobenis,
Luctus eat forte, ac medicmam respuatomnem,


page 820, image: delf0820

Iova auctor iubet idem: eadem sententia Vati,
Tharsiaco, quinon corda omnis inania luctus,
Corad sed ad metas luctum reucocantia laudat.
Hei quibus in curis, quantis in sordibus aevi
Degimus hoc quodcumque datur? quanta hausimus olim
Iam malai quanta premunt coram? quae deinde propinque
Moleruent? ut mots (nec fallor) debeat esse
Omnibus et votis preceque arcessenda videri
Ara velut, portusve, ubrdata immitia parcant
Supplicibus, dulcsque operum cessatio detur,
Posttantos ventorum aestus, atqueaequoris iras.
Sed non his libitum est solamina promere causis
Haeotibi fac memori mandans oracula menti
Obsignes, haecmulto adeo fermone revoluas,
Quae quondam vero lova satus ore profudit:
Nec spretam volucrem, nutu sine Numinis, aevum
Deserere, et tenus animam proflare sub auras.
At morem Iovae gerere, et praebere sequaces
Par animos. Quare certo cum pignore constet
Non sine mente Dei, sine iussu, funere laeto
Relliquisse orbis tenebras, et clara subisse
Altra tui sociam lecti: ire licentius acrem
In luctum haud decet, ac placitis obtenderecaeli.
Quid, qui sub Christi signis et rure tenemur
Non turba aerumnae sumus omni obnoxia, fatis
Omnibus in morem placidae et sine viribus angnae.
Sacrifico iugulum ad structas quae porrigit aras?
Nec vero hac specie, et titulo censebimusisto
Ornandi sortis si tristia fata subire
Abnuimus, fi nil molles haurimus amari:
Sed semper choreas meditaris femper habere
In violis cupimus caput et res carpere laetas.
Porro etiam Christi simulacra referre necessum est.
Qua licet, ille ergo tot clades nomine nostro
Cumtulerit, toties immiti tetag stogello


page 821

Praebuerit: nos hanc operam indignabimur illi
Reddete quam poscit, grata vice, et omne feramus.
Exemplum ducis, et documenta augusta secuti,
Aequo animo genus aerumnae, quoscilicet agmen
Assolet exetcere sacrum. Lydiamque probare
Ad silicem quandohospes adhuc colit arria terrae,
Omniope divini praerer vim Numinis, orbum?
Nec minus haec curas ienirelevatio debet,
Sanguine quod Christi coniunx munita fideque
Deposuit vitam: Spes ut firmissima cunctos
Mulceat, in Christigremium illam eramite recto
Cessisse, et dio sese occuluisse recessu,
Qua quondam admissus carae consortianuptae
Caelicolasinter, priscumque novabis amorem.
Haec sunt quae nostra liceat te voce moneri.
Ergograves tibi si caulae, Vir clare, dolorum,
Ex causis iterum, et verbo te caelite firma.
Frangianimis, planctu nimium indulgere, salubri
Nolle locum dare doctrinae, sed Numina fletu
Arguere, et superûm iussis opponere pectus,
Crimina sunt Iovae bilem irritantia Cedat
Ergo dolor, cedant gemitus. Spes conscia vitae
Pectoris afficti, duce Christo, in templa remigret.
Non ad delicias vitae, sed ad aspera nati
Bella sumus: Nostro medius tamen agmine Christus
Versatur, roburqueanimis luctantibus addit,
Huic luctus committe tuos, hunc supplice specta
Mente, modum statuens laesuris astra querelis,
Ille tuo tibi maeroris data pocla cruore
Diluet, ac dulci bonus imbuet acria sensu.

Melpomene ad Franciscum ab. Arnymb. etc. In funere Iacobi filii in Academia Patavina pie defuncti.

Triste ministerium est, maesto memorare parenti
Festinos obitus gnati immaturaque fata.


page 822, image: delf0822

Sed rursus tanto deiectum ex vulnere pectus
Erigere in vites blando solamine, et acrem
Lictum animo, salsos ocu is abstergere rores,
Dulce ministerium est, Non huic, nec inutilis illi
Melpomene subducam humeros operamvelabori
Nobilium inprimis iuvenum, qui stemmata clara
Erepti iuvenis contingunt sanguinis ortu
Mota prece, et praeter meritum hoc adsecta favore.
Sed maestis Generose senex, ignosce loquelis
Infractumque ostendit animum. Iam liqueratannos
Imbelles tua progenies, et prima laborum
Taedia more rate nostros urgentia alumnos
Solerti ingenio curaque cuicerat acri,
Quando illam viadet Phoebo gratiffimus amnis,
Frugeredundantes apert quâ Marchia tractus,
In Themidis thalamos orsu graviore vocabat.
Utleges, ut scita Ducum et responsa Sophorum
Inspiceret, memoriq animo mandaret ad usum
Altricis patriae, ad sua commcad, ad ampla vetusta
Ornamenta domus, et cani gaudia patris.
Iamq illi egregias templis illuftribus urbes
Iam studia. et mores topulorum ostenteret ipsa
Hesperia accelebrem qui flexo Antenoris urnam
Corpore Medoacus lymphaque salutet amica
Hospitii dederat, doctrinaque uberis usum
Arboris ut speciem exprimeret, quae florenitenti
Luxurians, viridetque comas et brachia pandens
Spem domino certam proventus duitis affert.
Talem sese omni vitae ille in parte gerebat,
Scintillasque oculis claras vibrabat honestis
Martia Nobilitas, cum aveîs tamen usque serena
Luce comes radius virtutis amabilis ibat.
Praesidum abs illo ut patria exspectaretopimum.
Ecce statu in talicum Teutona in aruaregrefsum
Mente moven: gustu iam delibaret inani,


page 823

Complexus carigenitoris, et oscula matris
Infelix tuvenis fatique ignarus acerbis.
Ecce trahens nigro fatales vellete fases
Atropos in hno crudum atque inamabile, quiddam
Implicat, unde brevi spacio resolutalarenti
Peste abeunt fila in partes et adesa fatiscunt.
Nam primûm excerto contractus vulnere languor
In saevum erumpit morbum et mox undique piava
Arcesst fomenta, ferosque exuscuatignes,
Occulrque cor apprendens contage mali vis
Esformam. et vites et vitam absorbet inermem,
Ardebant rap drcaelo vaga brachia cancri,
Non tectis tum dulce gelu, non amnibus humor,
Non herbis nitor ullas erat, non montibus umbrae,
Omniaque augebant vim saevae in corpore flammae
Non ammum tamen abicere, aut spem ponere visus
Ille unquam in Christi metitis et sanguine fixam,
Quippe aegro aligeri coeus ex aethere missi
Astavant, gelidoque arentem Iore linebant
Rore, sui ex oculis Regis, cum lumine quarto
Post obitus duicem in vitam revocaret amicum,
Quem molli tersum hos seruârant stamine in usus:
Rofe, sui Regis transfixum cuspide dia
Quem lasus ubertim rosea scaturigine fudit:
In quo tansus erat lenimine dulcor, ut inde
Quam minimo faceret disctssum a corpore sensu,
Seque anma ad Superos, ad patria templa referret,
Nectum cor pore in exanimo sua lumina morte
Victa vidcbantut, sed suavi vincta sopote.
Ut certe sopor est Christi cultoribus illud,
Quod reprobi horrifico contristan: nomine mortis,
Sic igitur flore in medio, in spe divite frugis
Eximiaecadit illa arbos factura peenti
Delicias generi columen, popularibus umbram,
Omnis co casu in summum Cermana dolorem


page 824, image: delf0824

Concessit puber, quam diva Astraea Lyceis
Eugneis, quam Phoebus habet, magnoque favore
In spem Teutoniae et communes educat usus.
Nec mora solenni deducunt ordine pompam
Funeream: longo ferales agminelychni
Dant lucem, et fusco resplendentarma pheretro,
Arma domum multis hinc illustrantia ab annis
Arnymiam iacet implicitis cassum aere corpus
More crucis manibus, positumque infornice templi
Luctum aliis, exemplum aliis miserabile paebet,
Et tandem extremos terrae sortitur honores,
Hei Parcamimmitem, Iuveni contexere tales
Quae potuit reditus? nudum hîcpro corpore nomen.
Pro tunica charta est, pre curru mantica serui,
Triste revertendi genus et mors ipsa parentum,
Quos gemitus vero, quae nunc tua sentiet aula
Lamenta, infelix cum nuntius ibit ad aures
Ad maestos haec charta oculos inducta liquore
Lugubri et lacrimis? sed iam; vir splendidae, tempus
Solantes aequis animis audite loquelas
Queis multisaevos pepulerunt saepe dolores,
Forsan et hinc aliquod possis haurire levamen.
Lex Iata Prcatum libris fatalibus extat,
Omnes ut tellure satos Mors iura reducat
Sub sua, et in cineres, in prima exordia soluat:
Tum Naturam arctis constringere finibus aeni
Tempora, ut his usus summi se vertat ad ora
Notitiamque auctoris homo, huncindagine fixa
Hunc desideriis et amore ardente sequatur:
Ipsam animam tandem decedere corporis aula,
Adque suum, cuise debet, remeare Satortem:
Certum abitum, nil hora abitus incertius esse,
Haclege aetherias homo primum cmergit in oras,
Hac vitam trahit, hac vitam et dulcem aera reddit,
Tanto igitur minus in lethi terrore manendum est.


page 825

Quo minus indubii licet ictum evadere lethi,
Et quanto citius mens id praesaga capessit.
Hoc minus in lacrimas luctumque licenter eundum est.
Nam cumplaga oculis except sagacibus ante
Parcius adfligat corpus, parpectoreforti
Martis opus tolerare, omnique accedere cura
Ad finem cunctis incerto in tempore certum.
Quod si mors precibus sig essum verteret ullis
Fletibus, inque quando irruit, aut serobe mersos
Redderet, assiduos quis non effunderet imbres
Totus ut in lacrimas videatur irurus in undas.
At quis mentis inops adeo ut prece flectere tentet
Quod nullas audire preces, suspiria nulla
Novit, et ad fletus tantum ridere precantûm,
Atte ferae rabidae moltes rediguntur ad usus:
Arte notas marmor sumit, variosque labores:
Arte admas posito fit mollior ipserigore:
Ars tibi nulla dedit mitem, Mors aspera, sensum,
Non aevi pars ulla, nitor non oris, opima
Non relauta domus, non frons diademate cincta
Abs te vel veniam obtinuit, vel mollia dicta.
Quo levior debet tua falx et plaga videri,
Quae segetes metit, et flores, fructusque, nec ullum
Praeteriens clausis oculis venit omnibus una.
Hinc natae egregiae voces tua vulnera magna
Spernentum virtute ipsis ubi fama referret
Fata suae sobolis sibi rem pon ire per aures
Terrificam, mortis sese illam lege dedsse
In vitam, atque ideo lactis pavisse liquore
Ut qui propattio vitam lare poneret esset.
Illi ergo queîs nulla fides, spes nulla sequentis
Aevierat, aeternae sed opinio mortis et umbrae
Siluctum arcebant animis curasque fugabant
Morte propinquorum aut dilectae prolis obortas:
Quo mage nos omnem fas est removere dolorem


page 826, image: delf0826

Qui spe viva alimur vitae melioris, et acri
Haeredes lucis superae esse cupidine avemus,
In sua cum laetae remeabant corpora mentes
Corpora non morbis, non dein obnoxia morti.
Tu modo (sunt etiam hac celeris solamina fati)
Lustra oculis huius quam sit stricta area vitae,
Quam pernix fuga, quam semper dispendia mulctent
Illam alia cx aliis, sed rara levatio pascat:
Rursum lustra animo, non fixam in sordibu: orbis
Esse animo sedem. Sed enim exfpectare penates
Illum alios aliam patriam: et mox iudice temes.
Fata oculos minus adfligent quam vita beabat,
Et leviore animum turbahit missio motu
Pristina quam suavi muicebat mansio sensu.
Atnos queis mentem offusa caligine falsae
Deliciae vitiant, quibus error lumtna stringit,
Dicimus id misetum, quod vero est nomine felx,
Etrursum id felix miseta quod sorte redundat.
Dum saeorum not vitae pelagus consendimus et vi
Undasuarin tnedia dispellimur, ora cachinnis
Soluimus intrantes pottum lamenta movemis
Immenotes, quodcum cunis mors incipitire
Vitae dura comes, denumque in funere cedit.
O dulcem vitam, quae sordes carerls huius
Atque hoc exilium, hos vario sub Sole labores
Tam suavee facis, ut spreto puri aeris haustu,
Obliti pariae, nec ducti ardore quietis
Esse viatores extortesque esse revincti
Optemus. Verum haec muit os dementia ludat,
Suavia queis finat mala, sed bona tristia, noctis
Quos horror mage delectet quam gratia lucis
Qui caelum munde postponant sordibus aurum
Ille equidem nullum aut sensum pietatis habebit
Auttabem invidiae tacito sub pectore pascet,
Gaudia cum maestum iniiclum alienatuborem,


page 827

Cuidolor est, vorios alium evicisse dolores
Quare si tu quem pietas et caeles Alethe
Addictum semper duxit sipi, semper amcum,
Sinimium subito turbêris funeregnati,
Polilli invidiam facies, quod Nerea saevum
Vicerit, et portum felici apprênderit aura
Quod vinclis exutus et aegro corpore liber
Immunem cladis iam degat in aethere vitam.
Commoda gnatorum patris sunt gaudia: damna
Natorumad Iacrymas pattes ad funera damnant.
Et quid ei vitae ad spacium potuisse putamus
Addere fatales Divas cum temporis ampli
Accessus, tandem volet aeque atque orbita ucis
Untus Ut tacita namque obvia somnia nocte
Vanescunt, sic vita fogit, vix vita diutna est.
Dumque anm mensesque ruunt properantibus horls,
Temporis in puncto in mortis delabimur antra.
Ac veluti rabido pelluntur in aequore fluctus
Fluctibus, unda undis spumae vaga spuma, fugaci
Sic alios alii Soles vertigine trudunt.
Sicque homines varie fuga temporis afficit, ut dum
Hic voces facit, iste illas bibit aure repente
Non mage sint, quod erant primo sermonis in orsia
Si tamen ista dies, ea, quae nos dectpit, aura,
Saltem nubefine et ventis immitibus iret
Otia blanda videns et Apollinis ora serena
Non prorsum sane iniustis properata querelis
Fata videremur metuendae incessere noctis.
Sed cum sit spacio brevis ampla gravamine, squalehs
Imbribus ac tenebris quid tantum affligimur, aut quid
Utilibus nulli laceramus pectora curis?
Vita quid est aliud nisi cladis tela per omnes
Extendens vitae partes miserabile stamen
Non se, non alios cunarum agnoscit alumnus
Nudus, egens, brutis pene infeliciar, ipsa


page 828, image: delf0828

Quae seruire sibi et conquirere pabula possunt.
Hinc florem aetatis diversa pericula, et aestus
Curarum et pestes exercent: uleimus aevi
Cardo fatiscentis premmitur languore senectae
Quam vix a lethi tenebris dignoscere possis.
Ergo ubi certa fi les nobis, non unius horae
Delicias vitam hanc, non pertem pacis habere,
Hunc risum in lacrimas, in luctum hos ire lepores:
Par illos rerum felices voce feramus
Unanimi, quos hic mundas non amplius angit,
In quo nos terro necis urget. acerba stagellat
Fortuna, exhaurit praedâ itrevocabile Tempus,
Quam bene natales hominum et cunabula fletu
Thracia suscepit, sed risu funera duxit,
Indole et ingenita vidit, non usa magistris
Vitam homines capere, vedeponant deinde, morique
Ut melioris eant tandem in commercia vitae:
Tristia praesagit fletus, sed prospera risus.
Quare si vita haec animorum est carcer et almae
Exilium mentis, vastum maresorais amarae
Caelestis vix umbra aevi, atque evanida forma
Cur morbos animi et curas in perte latentes
Abstrusa madidis ita denudamus ocellis
Acsi sorte nova res quaedam et more stupendo
Insultu arriperet nos improvisa minaci
Aeternae ignaros vitae et caelestium inanes?
Si lacrimae facerent medicinam lumine cassis,
Editave ex maesto suspiria corde levarent,
Debeant passim gemmis auroq, parari:
At nil proficimus lacrimis, nam squalida tantum
Sunt pressi nube halituumque aspergine spissa
Proluvies cordis, fructusque doloris inertes
Tandem igitur luctum cohibe, pater optime, nac post
Argue naturae legem quam carpere dictis
Est cum Rege Deûm rontendere, Numine cuins


page 829

Meta aevi, et quicquid gignit Natura, notatur.
Ille quidem, qui iam sida deponitur urna.
Stirpe erat exortus mottali, et in agmine tanto
Communem solus mortem evitare nequibat.
Quin sensim ad motus hilares, ad gaudia sanae
Te recipe, indictumm quia faris rite peregit
Curriculum gnatus, iamque aditus aetheris alti
Civibus, amplexus Christi sortitur amicos,
Aeternique ornat splendoris temporaserto,
Nempe ubi Christicolûm cymbae tutissima captant
Otia, delicias aerumna molestia pacem.
Hanc dulci unanimes sortem gratamur amico:
Exuvias terrâ positas, cumulamus odoro
Flore, solo raptus flos est, flos insitus astris,
Qui tamen aeternisub veris origine, dia
Flugens luce, suosque lares, sua membra revisens
Non marcorem ullum, non mortem horrescer avaram.

Consolatio ad Balthasarem Mencium praematurum sui ex sorore nepotis obitum lugentem.

Esti saepe hominum meliores, luminis usu
Exuit ante diem mors, et scrobe condit opaca,
Ne senium attingant, ne dulcia vota suorum
Praeclaris explere ausis, et nomine possint:
Non illos tamen invisos Diis esse putandum est,
Et mortem caelestum odiis, ac Numinis ira
Praecipitare gradum, quin sunt in amore Deûm Rex
Tanto, Iova, magis tibi, qui relinquere terras
Vis citius, tecum que in perpete luce morari,
Aerumnarum umbris, nocua aut contage scelest ûm
Secreton Nec enim quod amore quis ardet honesto,
Obtritum id sinit adversis marcescete fatis:
Sed subita quantum potis est ope sublevat, et rem
Dilectim secum felici in sorte reponit,
Omnibus amplexans studiis, et honoribus augens
Tales verus amor stimulos in pectore vertit.


page 830, image: delf0830

Ergo hinc maturatque viam, et sua castra resigit
Educente Deo pius, ut contagia vulgi
Labe omniselerum cooperti, et turpibus aufis
Atque animum atque manus, supremo in vortice rerum
Ne trahat, et poenas reus experiatur acerbas:
Neve illum verae lux relligionis mertem
Deserat, et tristes graeceps agat error in umbras,
Inter totsites, tor crimina laera ferentûm.
Dum tamae causa, vani dum nominis ergo
Contri stant odiis, et nox averba sonantes,
Hei miserorum animas infando vulnere laedunt.
Maxima in exemplis est vis: nam fiaude carentes
Dant etiam pessum et viciis communibus implent
Huic in delic is pater est Lenaeus, amore
Uritur ille vago, violatque pios Hymenaeos:
Illum sacra fames auri mteriore fatigat
Adfectu ut plane nummos pro Numme ducat:
Quesdam hommum ex cultu vertit, turpissima Siren,
Luxuria, in moros pennus, prope in ora terarum,
Caede agri stupris urbes, certamine regna
Efferuenti silet in templis Verumque Plumque,
Et circum mille ambages fraus subdolatendit.
Quas nemonstra piae patiantur talta mentes
Adfines culpae, neu peste trahantur erdera:
Rexsupe. ûm exoluit membrorum circore coeco,
Datque fugam celerem. et praeterioca soetida ducit,
Sideream in sedem quo non nox uria, nec ulla
Fert gressum Furta, aut ultric bus Imminet armis.
Quid potetat maius tenerae conungere pubi,
Quae melior fortuna, sacri curflummis unda
Ingenitam exemit labem, et maculam exait omnem:
Quam quod eam in cunas mtidam Deus evocat, ante
Illicitis quam sese orsis deformet, et ante
Tristis quam casus et sentiat aspera fata,
(Qualia mulra suo arcessit sibi crimine quisque)


page 831

Ante etiam metus ille animum quam torqueat, ut ne
Prava doctrinae lue corripiatur, et acta
Turpiubs exempiis ius omne amittat Olympi
Collatum Christi nece, et almi aspergine roris?
Ista quidem assidue charos fovet ampla parentes
Spes fore, ut olim annis, virtute et viribus aucta
Sit decori iibi progenies, patriaeque salutem
Prouchat, et summi fastig a tangat honotis.
Sed spes. sta retro fatis acchsa refertur
Saepe, tranuntque procul venti irrita vota per auras.
Saepe adeo patis egregias oblita propago
Usicutes diversa ruit, nulloque pudore
Pra dita, cum reprobis operasque et foedera iungit.
Inque scelus volat, in poenas mala quam super ipsa
Soluitur in lacrimas Astraea. piaeque reclamant
Aon des, pon longaeurrenocare magistri,
Nec mornura porest cruden vulnere mater,
Tantam dant flragem peeris, vertuntque ruina
Propositae scelerum facres, et multa libido.
At Patet Omnipotens Parcas mbet ocius aevi
Fila secare suis, tutamque parare quietem,
Id metuens sic quos alits mage curat, ab orbis
Illuvie, et scelerum sentina undante receptos,
Cum minus est vitil contractum gurgite in ille,
Inter caelicolas recipit maturius, inter
Aligerûm insignes radiis, ac lumine coetus.
Finge tilos nostris versari longrus oris,
Egregirs porlere opibus, perque omnia famae
Momenta, ad su mmum splendorem emergere, ut orbis
Sublim illorum videatur vertice niti:
Non curae tamen experte sunsistus unquam,
Maiorive soco positi, quam publica fata
Quas possint dare praecipices, et adima vocare
Praelustra de sede, ampins ex robus in arctas,
A decore ad proorum lapsos, alumme ad umbras.


page 832, image: delf0832

Nec longe praestet, quod mox puerilibus annis
In Diuûm migrant illi loca, tristia cum vix
Fata, et amariciem summis tetigere labellis,
Quae senio adfectis ducenda est gutture pleno
Fecce tenus? non? quod sine clade, omnique procella,
Festino metam attinguit pede, et aethere iugem
Accipiunt vitam, quae vera atque unica vita est,
Disiuncta a curis longe, et formidine lethi,
Dum terrae hospitibus currenda est ares praeceps,
Atque alia ex alia clades subeunda, priusquam
Advena mors vitae finem facit, atque laborum,
Illi iam fixas sedes, ac tuta locorum
Exortes terroris habent, firmisque fruuntur
Caelo opiubs: nos exiliis per maxima tertae
Huc illuc trahimur spacia, et re vivimus arcta,
Saepe tamen molli quam casus dissupat aura:
Quis vecors rata pro dubiis bona, proque caducis
Aeterna amplecti nolit? quis et impete malit
Curarum tundi, quam dulcem haurire quitem,
Inque mari insano potius rate currere lassa,
Otia quam trahere in portu, immunisque pericli
E terra dubium alterius spectare laborem?
Quare qui rectis animis solatia secum
Ista putant, memorique in sensu condita versant,
His potior fuerit data causa, ut munere laudum
Afficiant Numen, quod nectit fila sororum
Et resecat, quam se fietu et maerote profano
Conficiant, si morte cita sua pignora cernunt
Abduci, et Superûm munita in templa reverti,
(Unde brevi intuitu vultus, ridentiaque ora
Extulerant) iamque instantes casusque minasque
Fatorum, cursu pridem evasisse secundo.
Haec tibi, Germanae que tuae solatia, Menci,
Ingeminans multum cano, dum nati illa, nepotis
Tafata immatura tui, maestissime luges:


page 833

Funere quo fracta est heu spes, et vestra voluptas
Omnis, et omne decus: pueri tot in indole pulchra
Fulserunt dotes, ita semper ad oscula matris,
Ad tua, spirabat hians, blandoque nirebat
Ore tener, sed non lethum blanda ora moratur,
Nec numerum annorum curat vix quattuor olli
Parca manus Parcarum annos indulserat, umbrae
Cum rapuere truces, atque invidia terra recondit.
Non penitus tamen amissa est dulcissima proles:
Qui saltem praemissa domus super aetheris aveas,
Qua rursum, quando Christum advehit imbrifer atcus
Haud dubie amplexu suavi venietis in unum,
Vestraque iocundo recreabit pectora motu
Laetitiae uberiot vis: quam nunc atterit angor.
Ob pueri celeres abitus properataque fata.
Sensumillum nobis stabilem dedit ipsa Tonantis
Pagina, caelestis Auraisparsa liquore,
Unde salus flurt, et verum, haud violabile verum,
Quod, fixa quamquam Naturae ex lege, supremum
Omnibus est iter ad manes, ad busta terendum,
Non tamen in iugem claudantur lumina somnum.
Aeternam in noctem. Namque emergemus ab umbris
In lucem: necis ex manibus, sublumina slis:
Etumulis, caeli in thalamos, loca sacra piorum
Conciltis, cum vivifici canor aeris in ora
Omni figna dabit magnum et glomerabit in orbem
Omne hominum gcnus, aut caelo aut Phlegethontis in amne
Cui non spes laeti reditus firmata dolorem
Digressus levet, aut nenitus de pectore demat,
Vera fides pietasque illum si candida fovit?
Tanta Deiin vitam reditu solamina parta,
Et sacris vatum monumenris insita, Menci.
Teluctu tabescentem, lacrimasque trahentem
Eluctu, et lacrimis spoliatae prole fororis,
Ah recreent sine, neu veram aspernere medelam:


page 834, image: delf0834

Ipse quidem cui caelestis sapientia dulces
Largstur fructus, penetraiiaque intima pandit,
Ista tenes longe melius, quam paupere nostra
Carmine, vix umbras agnoscens, Musa profatur:
Sed nimia adflictus cura medicaminis usum
Ignoras, et densa animus caligine torpet.
Quare aitos praeporrantes tibi lumina specta,
Er medicas admitte manus, prius insita pestis
A mis ad vinum suam pectora rodat, ut omnes
Attificum vires et respuat omne levamen,
Atque imis luctum videas inolescere fibris.

Ad Tumulum Iohannis Pruteni.

Nam quid apud tua busta aliud pia Pieris, aevo
Mortali iam functe Senex, anima addita stellis
Cuius abunde haurit quae terris ante professa est,
Quid mage suave aliud, magis exoptabile dicat,
Quam quod te patrio complexus amore Melanchthen
Foverit, ingeniumque tuum solida auxerit arre,
Ille vir, in cuius laudes non sufficit omne
Aut oratorum aut vatum genus: invida quem dum
Ambitio tent bris operire et tollere tentat,
Ex animis hominum, illustrat magis et magis imis
Cordatornm hominum premit, insinuatque medullis.
Et quisquam a tanto dilectum Heroe fuisse,
Inque eius libris, in voce quiesse salubri,
Ponendum in vitioputet: illi fallere Candor
Mescius, et nata ore Dei caelestis Aleche,
Sem per esant comites in vita: et quando solutam
Corporeis vin clis animam exhelaret, ad astra
Una abiere, solumque fuga liquere profanum.
Ergo etiam hanc vocem tua suaviter hauriet urna,
Musa Melanchthonium qua te commendat alumnum
Nam quorem sacrarn purgabat tempore ab umbris
Ausoniis Lutherus eo iam candida Leuces
Saxonicae iuga, Pieriasque industrius artes


page 835

Sectabare, annis florens, et ab ore magistri
Assidue pendens sacra mella Melanchthonis aeri
Condebas animo, et tua ad emolumentalegebas,
Dum plures tardis exirent mensibus anni.
Id studium, illa tuae solers affectio mentis,
Et studio conforme aevum, et reverentia Lovae,
Doctoris tanti tibi fidum adiunxit amorem,
Ut cum cepta parans studia interrumpere Egestas
Ingrueret, reque Aonidum florentia castra,
Ante diem, et teneris etiamnum urgeret in annis,
Linquere, Marchiaciswue amplectimunia terris
Ipse tibi molles aditus loca ad illa pararet
Veridica tua consignans praeconia charta:
Mox autem (nam que orta repens oce. sio caeli
Dono, aliud monuit) teistis renocaret ab orsis,
Et spacia Albiacis Musis maiore teneret
Concilians sumtus studiorum, et commoda vitas.
O fortunati soles, tibi condere ques tum
Discendo licuit, semperque exempla videndo
Viva, pios mores, tantorumque ausa virorum,
Lutherifera corda gravi sermone domantis,
Victaque iam blande mulcentis corda Philippi.
Quos inter non tantum operae fuit unio, suaves
Verum etiam nexus animorum: ut vellere ab illo
Qui velit hunc, cor Luthero videatur, et omnes
Neruos tollere velle, manumque abiungere dextrae,
Ergo rudimenta ex illis percepta magistris
Gnaviter, hoc anno, vitae qui fecit Olori
Leucoreo finem, divina fidera voce
Mulcenti, et nineis alis supera alta petenti,
Cui comes iisse illo excessu concordia fertur.
Duxistii in lucem, et genitalia in arua tulisti,
Urbs nova qua tenaes tollit sie dicta penates,
Doctrinae primus semen melioris, ubiante
Omnia vulnisicis tribulis, et inertibus herbis,


page 836, image: delf0836

Et lapathum atque aphaca, et scrofularia (nomina tantun
Teutonicis ridenda sonis) acplurima diro
Gramina faetore Elysios opplentia campos,
Stipabant, miserisque necem morbosue parabant.
Quae monstra e medio succindere, caelite verbe,
Non ferro. et stabulum Augiae purgate poten et
Ausus es, et frugem in steriles revocare novales,
Quae primum Albiacos ditaverat alma colonos,
Hoc est nempe vices patriae persoluere gratas
Illa tibi lucem mortalem indulsitrat illi
Tu lucem aeternam ex verbo veracc dedisti,
Hinc placuit fines operae proferre salubris,
Et miseris etiam doctriae agrestibus usum
Im pertire sacrae, proprio quos iure tenebant
Czedlicii, stirps clare equitum, quae laudis et artis
Egregiae plenos semper generavit alumnes.
Inprimisque illum, quem tu Prutene perartes
Formastiprimas, hanlemque ad cepta dedisti
Maiora. in varias qui laudum accensas amore
Fecit iter terras, et sanctis munera bustis,
Mortali quondam Christus quae corpore pressit,
Obtulit. atque adeo dites penetravit ad lndos.
Georgtus, Elysiae decus et fulcrum, invidasaevo
Ni reducem in patriam mersisset funera Parca,
Et messem primagravis oppressisset in herba:
At superest, longumque sibi patriaeque supersit
Comprecor, exurgens lanus natalibus sisdem,
Dex tela cui bello est experta, atque utile dandis
Consiliis pectus: nec co minus alma Tonantis
Numina sincero cultu afficit et pia praebet
Hospicta aetheriae doctrinae artisque magistris:
Iure paer ontus etiamnum ea templa gubernans,
Quae dictis lonuere tuis Prutene, tuumque
Aunis confectam corpus cepêre sepulchre.
Haecigitur loca Caeedliciis subiecta oelebaes


page 837

Et lare, et officio stabili. Et licet oppida lauta
Ad se vicino in tractu te laepe vocarent:
Ista tibi tamen arua magis placuere fatenti
Esse etiam sua per silvas ovium agmina Christo.
Luxuries amplis est urbibus ampla: superbi
Primorum vultus: matres nataeque tumescunt
Ceu lunonis aves fastu: creberrima tabes
Invidiae est illic, moresque calumnia censet
Felix, urbe procul, Solis qui vallibus aevum
Exigit, et modulis operisque adsistit agrestum.
Istos, simplicitas amat, istos cannabe texta.
Vestis obit, decoratque satis: non tormine aguntur
Innidiae non censorem in sermonibus horrenr.
Non dape, non verbis fir fraus: non libera lecti
Iure Venus iactat toties incognita fetus,
Nos toties violat thalamos: extrema per istes
Emigrans Pudor ex terris vestigia fecit.
Ergo hominum genus hoc Christi PRutene docebas
Dogmata, per septem lustra, mnocuisque probabas
Moribus; ambitione procul, pugnisque sacrorum
Quales saepe solent urbe exercere ministri:
Et tua vel quereu, vel fago extructa cathedra
Non facunda minus fuit, aut minus utilis illie,
Quam frmarmorea silice enituisset et auro.
Aureus orator stetit olim in simplice ligno:
Ligneus orator nostro stat tempore in auro.
Vera docere tibi de more Melanchtonis ades
Ardor erat, veris etiam par cura tuendis,
Quamquam odia hinc passus carpentum saepe superba es,
Aepe graves voces. Sedenim consteritia fregit
Omnia, ad extremos quaefixa sedebat hiatus
Corde tuo mentique tuae comes suitad astra,
Postquam vicisses aetate Melanchthonis annos
Bis geminis annis, cui nuncin parte serena
Aetheris, indignos casus et iniqua recenses


page 838, image: delf0838

Fata, quibus iam sint obiecta volumina passim
Illius. et vulsum Lutheri a foedere nomen
At perculsa gravi iamdudum Ecclesia luctu
In terris vaga et orba duce et tot dedita sectis
Post vestros abitus, Luthere et dive Meianchthon,
Se vestris etiam orbati quiritatur alumnis
Quos vita saturos lova carptim ex orbe profano
Subducit, velut ex scena: succedere cernas
Exsultantem animis sobolem atque in bella ruentem
Funestis dictis, foliisque fluentibus atto
Felle. pedem Candor movit; Petulantia fixit.
Christe veni, et diram ex templis Erin Iride pelle
Teste tui reditus. meliorisque auspice vitae:
Tunc fatis delecta colent firmam agmina pacem,
Sed fatis proiecta luent meritam agmina Poenam.

Georgio Sagittario Praetori Sorano.

Ergo nos alia ex aliis ad funera, ad urnas
Poscimur, atque umbris solennia ferre iubemur
Carmineque et lacrimis, et luctisono singultu,
Quos ipsos for san rupto iam stamine vitae,
Caniciem, et Pylios pobis dum f8ingimus annes,
Ante exspectatum, decoratos carmine nullo
Auferet atra dies, et sunere merget acerbo,
Quando non ulli est fuga mortis, et esse suprema
Cuique dedit luci Diuûm Rex, arbiter aevi.
Ille vel in latebris maternae consitus alui
Ignarus vitae vita spoliatur, et inter
Naturae fingentis opus perit hic ubi nixu
Carpenda ad lucis generator munera, luce
Exuitur, primaque in vitae intercidit ota.
Ast alium cunis recubantem, et suave rubentem.
Dudum more rosae, sen purpurei hyacinthi,
Lam nece pallentem, et viso vix aethere cassum
Plorat maesta parens, crudeliaque increpat astra,
Grudeles Parces, et inexorabile lethum.


page 839

Quid memorem quos Mars; quos pestilis enecat aura,
Quos Neteus poenaeque Aevi spacia ultima cani
Assequimur raro, morimur que senilebus annis.
Tequoque toduicis coniunx, te occumbere nati,
Te cives, queie lura dabas praeclare Georgi,
Viderunrmedio currentem in munere vitae,
Acrem indicio, fod lisque in corpore neruis:
Viderunt antumque tuo cepete dolorem
Ex obim, quantum Halcione. vidnatave Greta,
Legifeto haec Minoe pio misera illa marito.
Sed quid ego cineres ingrato carmine turbo
Compositos dulci sombo? Vos alloquor, aurae,
Et quos vita fovet, voshaec cognoscite mecum,
Exstinctique viri virtutem et voce referte,
Et factis, quid enim a verbis modus absonus aevit
Ibat is, et primis ut Christo nomina cunis
Sparsus rore sacro dederat. semunere in omni,
Se munusque suum ad Christi referebat honorem,
Ad leges: rem communem et civilia virae
Foedere conservans, Fraudesque exosus opertas,
Quem non ambitio, vel amor vesanus habendi,
Contigerat face pestifera, fastuque replerat:
Omnis ut antiquae spectem pictatis in illo
Lucere expressam, et partes splendescere in omnes
Diceret urbs, dignoque ornaret munere laudum.
Ergo etiam fidei illius fora publica mandans
Commisit patria, ut lites componeret aequo
Arbitrio, ut poenas sonti, sua praemia iustis
Solueret, Astraeamque a videfenderet omni,
Virgineum in casto servantem corpore florem.
Non illum hic blandaeve preces, velmunera coeca,
Non rabies ulla, aut vulgi temerarius error.
Transversum ad reprobas valuisset flectere partes.
Quippe animo semper leges spectabat et aequum
Si quando circum patrum cingente corona


page 840, image: delf0840

Iura daret nec dum lances huc vergere visae,
Gratia quo reprobusque favor quo dona trahebant,
Duylces illecebtae sed in O ci regna feventes.
Heu nimium fera fata brenem patriaeque foroque
Vium concessere viri: nam feruida febris
Inrentum officio, et magnis derebus agentem
Occupat, ac summam solida vi corripit arcem
Corporis aceleratque d em mors saeva supremam.
Ille ubi vicinis, languescere numina fatis
Sensit. et e fesso vanescere corpore vires:
Consortem thalami cura solamen in omni
Unum, omni in casu (gemini illo tempore nati
Musarum in castris patria procul aera merebant)
Advocat, hasque imo fundit de pectore voces:
Vixi, et quae dederas mihi tempora Christe, peregi.
Hanc animam tibi habe, et patriae refer arcis in umbram
Multa gravat mihi corda lues sed corda cruore
Lota tuo scis pridem almaque aspergine munda.
Et nunc aegra meisub terras corporis ibit
Compages, red tumque Dei opperietur Olympo,
Vincta sopore levi et curis mordacibus orba.
Tu veto coniunx aerumnae suave levamen
Omnis et auxilium, sinerent dum fata laborum,
Desine maesta meum lacrimis urgere sepulchrum,
Principium vitae lacrimas, non meta, meretur.
Orsum vita facit, finem mors laeta malorum.
Nec tu annis aevi spacium metire, sed ausis
Egregiis, ut longam illi tribuisse putentur
Parcae in luce moram, non pluribus obsitus annis
Qui tulerit senium, et cana nive tempora pinxit,
Sed mage descripti, qui temporis orbe peracto,
Clarum aliis nomen seclit, famamque reliquit.
Verum age iam cusis, Patrioque accendere amore,
Et vicibus succede meis, neu desere natos,
Quos tenet Aonidum chorus et Parnassia rupes.


page 841

Tota tuis humeris domus inclinata recumbet.
Iamque vale et nostri serna, dum vivis, amorem,
Serva natorum, et Christi, dum vivis amorem.
Dixit, et una animum cum votis reddidit aethrae,
Terta suo gremio terrenos abdidit artus,
Astraeam multos perhibent ex ordine menses,
Ad bustam, ad cineres chari cultoris humatos,
Sedisse, et crines luctu vulsisse solutos.
Fundentem lacrimas. et planctibus astra replentem.
O mucro vindex, ô nescia fallere libra,
Vindlice cum vestro tenuem servabitis urnam.

Georgio et Danieli, Tileniis fratribus germanis.

Consortes uteri dulces quos germine primo
Mors nostris oculis sublatos saeva negavit,
Tandem ego, tandem annis Daniel minor. ubere codem,
Quos aluit genitrix, Catti flaventis ad undam,
Nominis haeredes vestri nunc vestra coruscis
Floribus et silva pridem obsita busa rosarum,
Post sex lustra prope, et lacrimis, et carmine maesto
Prosequimur summumque pii largimur honorem.
O si vos avido licuisset lumine obire,
Si vos Aonidum tendentes roscida in arua
Pone sequi. Vix tum denos tibi duxerat annos
Parca colo, maior natu, bis quattuor, aevo
Inferior tibi, cum genii iam clara sagacis
Argumenta, animique ad magna daretis anhe
Parnassi iuga, et Aonii sacra pocula fontis,
Invidisse putem Parcas, neflosculus zui
Hic vestri in frugem et messes adolesceret amplas?
Quid vitem viduare iuvat lactenribus vuis?
Quid ramus nondum matura avellere poma?
Sed bene mors vobiscum egit, primotibus annis
Quod vitae, nulla quae dum fuit oblita labe
Magnorum scelerum, aut pravis obnoxia votis,


page 842, image: delf0842

Vos tulit, integrosque animi et pietatis alumnos.
Unus in Christi meritis, in morte tenawcem
Figentes sensum, et caelo corda alta ferentes,
Nec quod erat prius infestum, nunc efficit ullum
Angorem, quod forte animos decepit manes
De insperare iubet quicquam: quippe omnte Diuûm
Sede patent vobis, Nil tanta nocte sepultum est
Rerum usquam, tantisue situm procul interualirs,
Quin animi penerrare oculis, motuque queatis,
At vobis longe nos cedimus aetheris auras
Qui dubias nimbisque graves hau imus et aestu.
Namque quid est quod nostra qcies deprendere possie?
Quae sincera usquam super et sine parte voluptas
Aerumnae? Quae non vitiantur commoda damnis?
Ves lovaepatris aeterniram munere talui,
Qua citharae, cantusque vigent, dulcosque choreae,
Caelestes in er coetus commetcia dia
Exercetis, et ausa hommum scelerata dolore,
Sed nugas risu excipitis pia pectora amore.
Haec tellus monstris est squalida tempertat aether
Plenus laetitiae est, et opimis rebas abundat,
Sempet Sole nitens, et semper luce coruscus:
Cladibus hic variis agimur vertigine mna
Circumagit fortuna rotam, wodo vimda dulci
Attollens spe corda, metu modo lamguida stringens
Illic (ut perhibent) aut aula nitertis Olympi
Vatum hymnis sonat. aut lonaead penetralia laeti
Caelicolae fingunt lasus stellasq recensent.
Nosque ubi suffudit longo mors hortida somne:
Illic aeterno bear omnia vita rigore,
O si laeta dies pernicrilluceat ortu,
Nos vestro agglomerans laters, insertansque coronz
Aligerae iam sat vitae mortalis amaror
Nos torsit iunenes, et acerbo prolnit haustu.
Si veniat, senium quid posse afferre verendum est?


page 843

Null salus terris: caelo aspiremus avito.
Iam genitor, qui Chrylereos sacra vera docebat.
Et gravit annonae cum fatum exugeret urbem,
Et tristi cum saeviret lae lerhifer annus,
Et cum fatali cecidisset patria flamma,
Iam genitor dudum et mater partu ubere laeta,
Ante tulere pedem e terris: age stamina natis
Rumpe tuperistitibus Olotho, atque adiunge beatis
Conciliis superûm: natos age reddepasenti
Fratribus et fratres: misto cum nomine proles
Indiscreta piis gratusque parentibus error,
Post ipsorum obitus mala commentabimur hausta,
Praeteriraeque amplos secura recensio sortis
Laetitiae fructus feret. Haec monumenta supremi
Officii interca, fratres, hoc flebite carmen
Haec desideria et gemitus agnoscite fratrnm,
Saluete ô dulcet animae, aeternumque valete.

Catharinae Strobellianae primum Georgii Helmrici, dein Martini Thaburni Coniugi.

Tithoni iam primae domos Aurora relinquens
Omnia laetitia, luce omnia corpora rerum
Spargebat, vitreoque hilarabat gramina rore,
Cum consors tua, vertutum clarissima donis,
Pieridum, Thaburne decus quo soipite, numquam
Doctrinae vacuam se Chrysoris esse queretur,
Aegre, roro recubans et acuti tormine morbi
Iam senos adfecta dies, haud omine vano
Lanificas sibi sentiret suprema sorores
Fila manu legere et sinem properate beatum.
Ergo pie super aspectans convexa prccata est:
Christe, graves hominum quirespicis ore labores,
Humano, nostrosque levas ope caelice casus
Cum te, cum casta tua numina voce ciemus,
Fer tandem, fer Christe, pedem, et cum Sole, retexet
Qui radiis actutum orbem, tua himina profer


page 844, image: delf0844

Luctanti in tenebris lethi, et iam summa trahenti
Fiamina. Tu Sol, tu lux incorrupta, iubarque
Vivisico splendore micans, et perpete flamma,
Cui nox, effeto Furiae quam tempore mundi
Per populos, ac regna, Deum per limina spargunt,
Terga dat, et presse in Cocyti vertice sidit.
O pater, ô stirps aequaeva, ô spirabile Numen,
Arbitrio cuius florent opera omnia terrae,
Accipito hanc animanm et venienti exoluito clade.
Atra dies, et tempestas fraudum obsita nimbis
Ingruit: Eous latere illo suscitat arma
Saeva furor, sensumque pedum vestigia nostrae
Ceruici imponens, thalamos, delubta, nepotes,
Christicolumque animas sitit, excidiumque minatur,
Hinc aliquod miserandum, atque illaetabile fatum,
Elysiis campis affi abit turbine coeco
Os Boreae: ô nunc, ô dilectae examina gentls
Curae numen habe, et fata avia differ in hostem,
Quo tua maiori mea mens commercia, et usum
Suspirat desiderio, votisque requirit.
Da finem, Rex alme, aevierequiem que laborum.
Respicc ad hoc corpus iam nunc violentia morbi
Qucd pene in cineres, in foetida frusta redegit
Me spectante, ictus crebri dum cuspidis inftar
Transadigunt latera et flammis adstricta coercent
Viscera membrorum ut compages obsita squamis
Horreat, et duram simulet ctis aspera cautem.
Mens, quae, Christe, tuis meritis et sar guine tincta est
Viterius colere ha cloca foeda fluentia tabo
Hospitia, et cassam forma, vi, lumine molem,
Indignatur, et his solui se fordibus orat.
Omni sin oprato siat spes et cura sepulchro.
Connubio felix gernino, lare sospite felix
Florentes vidr natos, turbamque nepotum,
Saege graves experta vices, experta secundas.


page 845

Effluxit cito, quod spacii mihi fata dedêre:
Nilque aliud mea vita fuir, quam cursus ad urnam.
Nunc meta ante oculos, et curae terminus extat.
Da faciles obitus, animamque hanc, Christe, tuere.
Sic ait, et placidum accipiens per membra soporem
Ter gemitus ciet extremos ter sublevat ora,
Vitaque cum voris fugit exhalata sub auras.
Ceu quoddam in labris defixum lumen ahenis,
Quod radros per opaca domus iacit omnibus usu,
Officioque suo se carpit pinguia quando
Nutrimenta, liquorque absorp us Palladis omnis,
Et tremulo summum nisu scintida reluxit:
Sensim se legit in einerem, et iubar exuit ardens,
Nox subit, et maesta latus omne amplectitur umbra.
At tua dum coetu collustrant busta frequenti
Erconiunx, natique et longa propago nepotum.
Cruesque Aoniique chori, ac pia sacra ferentes,
Omnes effesi in lacrimas, et maesta sonantes
Carmina, quid dignum te, quodque insignia adaequet
Ornaamenta animi, et virtutum in pectore dotes,
O Dea (mortali neque enim iam praedita sorte es)
O Dea, quid versu in medium dabo? quove nitore
Verborum, moresque tuos textamque beate
Telam aeviornabe dictisque in saecula mittam?
Non mihi, qua doctis Helicon sacer aestuat undis.
Faverunt Musae, rorisve alimenta dedêre
Aonii, quo pastus olor, cui candida circum
Colla comis rutae laurus conserta renidet,
Aut Leo quem Nissi fovet ardua Lusatis amne.
Aut Phoenix Nicri decus: en vestigia longe
Vix traho vix magnis nutans sequor interuallis,
Infeaxque fero carmen felicibus umbris.
Si tamen est pietas functorum dicerelaudes,
Si labor invidia vacuus: mihi, Chrysori maesta,
Praebe aures, age praebe animos, et pignora tecum


page 846, image: delf0846

Duc tua dum raptam fatis fero laude parentem,
Hinc ut felicis vitae documenta capessant,
Et sanctae necis e qua fel x vita putanda est.
Principio partes vitae Matrona peromnes
Verba Dei et quicquid pietatis regula signat,
Mente sequebatur prona, Seu lumine somnos
Acciperet sive officit pia munus obiret,
Semper in ore Deus, serum hinc exordia et omne
Consilium petere, et laetum exspectare tenorem.
Ut, cur velivolae moderamina credita navis,
Aftrorum obsetuat positus moremque futurum
Indenorat maris et caeli, cursumque gubernat,
In quoscumque sinus, quaecumque ad littora tendat:
Haud secus illa Deum ardenti spectabat amore
Assidue non flexum ullum, non lustra secuta
Auia quo faruae cupiunt inducere flammae.
Ergo hinc, ceu vena. quae missa e corpore terrae
Emicat uberibus lymphis, et secla ferarum,
Secla hominum dulci reficit fitientia potu,
Omne genus fluxit virtutum et nominis omen
Testata est factis, sine fuco, et labe reperta,
Iura pudicitiae servans, animumque modestum
Vime dat vitis decus, vuae vitibus, hortis
Versicolor florum seges, aurea sidera caelo:
Nil adeo nymphas ornat quam cura pudoris.
Hinc flammas Venus, hinc castos iaculatur amores,
Obvia que aeterno denincit lumina nexu.
Quaedam degrege femineo se divite amictu,
Vulgari a plebis gestu, secerneresuêrunt.
Ornantes auroque comas, frontemque nitore
Artifici, et Tyriit pingentes tempora guttis.
Haec ita se, moresque suos formârar ab aevi
Ingressu, ut studio pietatis, et arte modesti
Pectoris, ante alias omm floreret honore.
Namque animum virtute gravem, quam palia gemmis


page 847

Maluit: haec melior visa est nota, rara puellis,
Aquibus et pietas, et virtus dissita longe est.
Sunt ctiam, fastu quas inflat amicior aura
Fortunae. priscave genus de stirpe profectum,
Aurum et opes nullo a proavis sudore receptae,
Et quae praeterea gens cassa cupidine caeli
Noctes atque dies studio sectatur inani.
Hunic ratio penitus diversa omnique tumore
Cor vacuum, quamquam et generis splendore vetusti
Praedita longe alias et censuanteiret opime.
Nanque sata est patre Strobelio, quem gente Bohema
Natales ducentem animo praestante per omnes
Virtutum erudiit numeros artesque, Camena
A teneris, ut Sarmaticae Rex gentis in anlam,
Illo quam Viadri celebrabat tempore ad undas,
Infeliix ubi Gloga tuis nunc angere fatis,
Legetit, arcanisque suis admiserit acrem
Ingenio et suavis pollentem flumine linguae,
Hic ex quo lecti sociam (cunabula quondam
Cui dederat Lauba, Emricio de sanguine cretae)
Lreptam terris inopino funere vidit,
Materna functus vice natam infanarelegat,
Mite ubi formaret pectus pietate, Mineruae
Arte manus, doctas que notas condisceret ore
Exprimere, et niucâ pingens fignare papyro.
Haec quondam Diva Hesiona prius aspera Martis
Quam sors eriperet natum, et demitteret umbris
Ausum Tartaricis caput obiectare sagittis,
Templa suae in Superos fidei monumenta, locavit.
Addens virgineosque choros legesque sacrorum,
Quas Nymphae vulgi secretae a sorde tenerent.
Consilio res cepta pio: nisi versa sinistris
Cultibus in morem plenum impietatis abiisset,
Quippe, olim quae claustra pudor, virtusque tenebant,
Nunc cel ebrat furtis et amorum labe Done.


page 848, image: delf0848

At virgo a cunis ipsis praecepta secuta,
Et leges quibus Europam deninxerat omnem
Hesperius pater, et dirum cui foetida nomen
Rura dabant, vitam communi errore trahcbat,
Plena Dei cultu, sed culpa et fraude docentûm
Veri ignata modi quo nos rex aetheris astris
Accipit et numero natorum mitiot addit:
Cum tandem matura viro, delubra relinquens
Feminea, accitu chari genitoris, in urbem
Altricem retulit gressum, et socialia iunxit
Iura tuis taedis quo se tunc aurea Oreas
Iactabat iuvenum, Ludique, Helmrice, Magistro.
Qui primus tecum in patriam, quam propter opacae
Valle celer secat auriferis sola Cattus arenis,
Leuco eo rediens deduxit vertice Musas,
Caelestes Musas, Latia quas nube Lutherus
Expediens vix dum rediuivo ernârat honore,
Vix dum divini recreârat luminis aura:
Unde iubar tantae facis et vibrata favilla
Laeta tuae simul opplevit praecordia nuptae,
Te cultas monstrante Dei, te sacra docente,
Confestim illa abolet falsae pietatis amorcm,
Imperloque Dei morem gerit, obvia prona
Mente, simul sacri repetit libaminis usum,
Quem monstris hominum, nexuque obstrecta profano
Errorum, septem misere intermiser at annos,
Ergo hoc coniugio, suavi quod Numen amore
Implebat, donisque suis ornabat, in auras
Tres Nymphas dedit, et totidem Matrona puellos,
Quorum alios cinis ater habet, vesuuntur amica
Luce alii, et vitam, ac patrios imitantur honores.
Tuque aevo maior, patrii qui nominis haeres,
Qui virtutis es illustras divina, Georgi,
Scripta piis numeris. et publica commoda spectas,
Nec morsum invidiae, et livoris tela moraris.


page 849

Micte tua pietate, scholae et succurre labanti,
Qua fortuna sinit tua. quae tu praemia quondam
Sede Deûm, quos ornatus gestabis, amicos
Inter ubi vates mediis spacia bere in astris?
Virtut em in vidia sectari publica nostrae
Aetatis labes, et inevitabile fatum est.
Ut senior consors canentia lumina lecho
Soluetat, et satus unde fuit repetiverat astra:
Bis senos vidua in luctu prope condidit annos,
Sola troo maerens vacuo. Sed Numine foedus
Connectenten ovum, tandem in connubia cessit
Thaburno quem Pierides Solymaeque Pelasgaeque
Et Latiae, virdes Sophiae pauêre per hortos,
Imperium in iuvenes, et Phoebi examina habentem
Chrysoridum ludo, qurnon feraiurgia sectans
Deserit aut pacis studium, aut pia dogmata turbat,
Sed virtute sua se condit, et abditus umbra
(Qua lue nunc passim videas squalere Lycea)
Numinis, officii partes, quas lustinet, ex sler.
Huic ergo unanimi mentis compagine iuncta
Omnem aevicursum est adeo moderata tenaci
Calle viam obser unans Pieras quam praevia monstrat
Ut laudes omnes, positasquein pectore dotes,
Im bellem in sexum quas dividit aetheris author,
Visa sit una omnes morum integritate referre.
Respartas ratione pia cen sedula custos,
Et sibi praesidio, et cognatae mentis in usum,
Servabat, duroque manus opere ipsa terebat.
Nec constricti mimi fuit, in quo sortis egenae
Alterius noncura ulla aut respectus inesset,
Quo vialamentis miserorum nulla paterer,
Ceusi dura silex, si corde stet horrida cautes.
Nam quorum census brevis, et fortuna sinistra,
His aditum dabat, et sortem partita benigne est,
Inprimis, si quos Musarum sacra colentes


page 850, image: delf0850

Et dolor, et morbi vis importuna teneret,
Congressu, curaque frequens dignata fideli.
Omnia quae labem, corpusque exuta caducum
In libertatem e vinclis, ex nocte serenam
Adducta in lucem, caelestique insita turbae
Nunc memori sensu recolit, secumq volutans
Laetitiae aeternos capit imo in pecto refructus,
Quin olli radiis gens Diuûm incincta coruscis
It comes, et denso circum latus agmine stipat,
Mille tubis: neruisque lyrae. et modulamine pangens
Patremque Unigenamque Patris. Flamenque calore
Alterno mistum. Quae more recepta voluptas
Caelicolis. quam saepe domos novus incola dias,
Dimissus sorde humana, membris que solutus
Ingreditur, superisque ammis commercia iungit
Omnis eo plausa, quam late tendit Olympus
Emicat, astrorumque choros percoerula templa,
Luce nova, flammis que et puro consent auto.
Haec super exuviis Matronae, urnaque beata,
Comtu cassa, nec Aonirs lita carmina guttis,
Dum sors ingenli premit intempesta vigorem,
Accinui: hoc numeris, non aere aut marmore bustum
Vile loco. Tu, Sicniae quem nectare suavi
Solantur Musae ob raptam Thaburne maritam,
Quique patrem virtute refers et imagine viva
Ingenii, Martine, et vos ô clara propago,
Helmricii munus tenue, et splendoris egenum
Accipite, et veteris pietatem agnoscite alumni.

Barbarae Iegerae. Balthasaris Mencii Coniugi in gratiam Balthasaris Mencii dedicatio.

Fata tuae propera decoravi carmine Matris,
Quaeque habui tumulo vilia dona dedi.
Qurcquid id elt prona Merci fidissime mente
Saicipe et aequalis signa doloris habe.


page 851

Prosequimur maestis aliorum funera Musis:
Forsan erit nostrae nulla querela necis.

NOs etiam in cineres, serpentum in pabula ituri
Fato olim superante, tuos hoc, Barbara, carmen
Ad cineres, haec maesta tuo suspiria busto
Afferimus, memoremque tibi sacramushonorem,
Mitati virtutem animi, sancteque peractum
Fixum orbem et placido conclusam funere vitam.
Sunt mutihi cineres, sunt ossa expertia sensus,
Sunt puluis, qua forte vagi sibi tegmina vermes,
Reptantesque ferae turpes fodêrelatebras.
Sed tamen, his quondam exuviis quaedulcia habebat
Hospitia, et sanctos fundebat prodiga fructus,
Quales nixa fides Christo sub pectore gignit,
Dia anima ante Deum claro obversatur Olympo,
Mortali dudum crba lue et lita sanguine Chritti:
Atque lubens tenue officium, quod reddimus urnae.
Aspicit, agnoscitque, et mente amplectitur aequa.
Percipiunt sensum expietate superstite manes.
Arx antiqua fuit vitridi nemorum obsita tractu,
Surgentem versain Solew, contra Albidos amnem,
Leucoreae a tergo sertur tenui Duxaere redemptam,
Hanc quondam fortur tenui Duxaere redemptam,
Qui prima Albiacrposuit fundamina ludi,
Imperic tenuisse suo, dum vira manebar.
Nuncictu annorum labefactam, et honore carentem
Deiecitpater Augustus, vicinaque in antra
Silvarum qua sape feras agitante canum vi
Vastator premit, et saltus indagine claudit,
Si quando regni venit imtermissio curis,
Transtulit, ex saxo attollens meliore refecit.
Stat domus mnemore, et Fortunae Regia dicta est.
Sed priscae tamen apparent vestigia sedis,
Qua res urbs vicina inopes habet, arcta que raris
Culminibus tenet antiquum Sidonia nomem


page 852, image: delf0852

Hic primam aetheriae suscepit Barbara lucis
Usuram, et latice est a Flamine sparsa salutis,
Tempore quo tenebris Lux verbi immissa profanis,
Emicuit rursus, radiisque effulsit amoenis,
Indulgente Deo, qui tanta ad munia vilem
Exc erat, medio rasorum ex agmine fratrum.
Urlem equidem, spetumque virum, sed cuius abore
Scentillare faces visae, fulmenque tonare,
Undegravi commota sinu sata Marre fragorem
Koma dedit, resugis que iit in caput Albula lymphis.
Et lupa tergeminum concussit vertice sertum.
Iura parens dabat, et tenui decreta ferebat
Aequa foro, diuûm metuens, ac cultor honesti:
Quem non ardor opum insanus, non gratia vulgi,
Non dona, aur mouêre preces ut lance dolosa
Assereret partes sontum, et corrumperet urnam,
Iudice nec facta est illo fraus legibus umquam.
Prorogat in sobolem virrus se patria, et aequi
Inspirat flammam teneris Nam cum ubere matris
Nata bonos mores, et amorem Numinis hausit,
Cumque aetare, boni mores et Numinis ardor
Crevit, et exemplo pie tas incensa parentum est.
At postquam genitor fatis data munera vitae
Reddiderat fatis, et mens e corpore missa
Aeternas sedes caelique receperat usum
Fslta nesegne, et sine laude, sine amibus ullis
Aevum agerct primo sub flore est tradita stirpl
Unde sibisociam thalami compage Melanchthon
(Musa virum venerare, umbrisque assurge beatis)
Nexam habuit, qua Leucoreas salit Albis ad arces
Mista choris hic virgineis pia virgo solebat
Candenti tenues intendere stamine telas,
Aut graciles torquere colos, autlintea pulchra
Moeonia distinguere acu, saepe ante renatum
Solem, inter lanas, et virgatos calathiscos.


page 853

Clarisono textrix audita est carmine curas
Solari, cantuque diem incusare morantem.
Non illam choreae, non ludicra festa theatris
Accepêre vagam, nec inania verba serebat
Porticibus, mediava via: nam norat isaci
Neptim, dum iuvenes vaga pectore, lumine, gressu
Iretspectatum et cuperet simul ipsa videri,
Planxisse ereptumsibi virgmitatis honorem,
Aetenoque patrem canum affecisse dolore,
Ergo domi vitam trahere, officiisque vacare,
Qualis Apellaea in cencha vestigia fixa
Picta tenet Venus, et secum sua limina pottat.
Hinc merito ob primae consortia casta innentae
Usque moras dum Parca dabat sub luminis ora,
Cara tuae consorti habita est, divine Melanchthon,
Et dicta est soror, et cultu observata fideli.
Non Numen, cui casta placet super omnia vita,
Virginea a pietate oculos abduxit et aequis
Flagrantem flammis aequa pietate, iugali
Iunxit ei iuvenem face, qui tunc urbe Nimeci,
Quam fama est structam, Ascaniae quo tempore Princeps
Immanes Henetos e saxonis expulit ora,
Arte greges teneros, imbellis que agmina turbae
Formabat, vitaeque rudi praecepta canebat
Mencius, antiquo deducens sanguine gentem,
Proxima qua spectat U vitekindi Heruordia sedem.
Is cum caelestis redivia exordia verbi
Suspiceret, doctumqueideo seferret ad Albim,
Excrdit ex animis, omnemque effudit amorem
Cognatae gentis sensit que aversasuorum
Pectora, desertis sumtus subducete Musis.
Verum alia adduxit solatia Numen egeno,
Quem lare cedentem patrio, quem vera sequentem
Sacra, profanatis desciscere viderat aris.
Namque virum amplexus magno Lutherus amore.


page 854, image: delf0854

Quique pia consots erat in statione Philippus,
Fovere, et merins ultro affecêre benignis.
Horum adeo auspiciis, et frena, et signa reponens
Puluerulenta Scholae ad sanctae se munia sortis
Applicur, verae et sparsit documenta salutis
Voino agrorum tractu, quo sponte secuta est
Nopla nova et tantis submisit pectorafatis.
Fortunati ambo, quibus haud Eris ulla, nec aura.
Saepe gravis thalamomon Mars. qui milite lbero
Tunepraedam, et scelerum formas exercuit omnes,
Lencereas quando vastabat Carolus oras,
Exe Ricve sidem, sanciosque resoluit amores.
Iile Dei sacra in commissa lede ferebat,
Fundens dogmata pura, salutiferumque liquorent:
Haecapta an nutus, ad sensum, ad vota mariti,
Ambitionis inops, dilefctam educere prolem,
Carpere pensa sua, et partiri rensa ministris,
Excipere extorres, et egenos aere levare.
Sepe etiam ad seres nocturni luminis ignes
Visa fuit votis operari et fata serena
Exorare viro: teneri circum oscula nati
Haetebant sanctasque precescum lacte trahebant,
Sex natae, et pueri slorentes quattuor aevo.
Atque aliquis vitam inspiciens, moresque pudicos
Marronae expressam plane sibi duxit in illa
Antiqui specciem officii, et pietaus avitae,
Qualis erat consors Abrae aut quae provida laesum.
Isardem donis fatuo pro coniuge placat.
Illam ergo vitam mortali in corpore agentem
Diis similem, Christi innixam meritis que necique
Aeternis Superi dignam asseruêre piorum
Conciiis. Tum ne qua solo graviora videret,
Parca venit tuptisque secat cita stamina fusis,
Quodque aevi reliquum est, id coniugis adicit annis.
Nam yitinm ut fecit pulmo, labefactaque circum


page 855

Fibra vias aurae strinasita simul arida nullo
Membra subit lethum sensuisimul aetheris oras
Una eademque via, votum, ac anima ipsa capessit.
Compagem vacuam, crepitantiaque ossa sepulchro
Amplexa est tellus, urnaque recondidit omnes
Relliquias culpae, et quicquid vita aegra dolorum
Miscuerat, quicquid fatum importârat acerbi:
Parua malis magnis persoluunt bustra quietem.
Busta ramen quando, feraliaque antra tuemur
Ultima defunctis soluentes debita amicis:
Naturae quodam inflictu nos percipit horror,
Et lethi terret facies, ut iam ire putemur
Per tristem styga, et aeternis loca consita flammis,
Putrorem trahere, et serpentum morsibus uti,
In coenum, in cineras solui, quos spargat dadaura
Huc illuc venti vaga vis, et iu aere plangat.
Sed simul in mentem succedit imagine dlei,
Ecquae olim Christi fuerit victoria, Auernus
Qua rnit omnis, et insegni Mors ducta triumpho est,
Qua partum quod decurso mox temporis orbe
In sua migeabunt expertes funere mentes
Corpora de cinere et foedis educta cavernis:
Tum pacem accipimus, suavesque haurimus abunde
Laetitia gattas, et sensu doloris egena,
Proeliaque affectae mentis compressa quiescunt,
Haec nobis si dempta forent solatia, et uno
Mors animam, atque animae latebras elidrret ictu:
Niladeo plenum aerumnae, nilcladibus aeque
Omnibus obiectum toto So! cerneret orbe,
Ut Christo addictos spretum genus at bene cessit
Quod nova vita, animae que in membia priota regressus
Omnibus est certus, fulcrisque innitituralmis
Doctinae quam de gremio omnipotentis in auras
Interpres magni patris idem et maxima proles,
Conspicuam tulis, et manifesta luce retexit.


page 856, image: delf0856

Illa fide sola, assensuque apprensa tenaci
Christi parta necce aptabit mihi munera, meque
Ante Deum sistet: ceulueida in atria caeli
Ignea fidentem deportant esseda Heliam.
Salue nunc anima aeternae mandata saluti,
Semota a cutis longe mortalibus, inter
Quae superor, inter sanctas agis Heroinas
Otia, iam tibi parta salus, iam condita tuto
Es portu, sed vastum aliis maris aequor arandum,
Qui nondum fragilem mutarunt funere vitam.
Salue iterum, et tenui tibi iusta soluta Camena
Flebile supremae pictatis suscipe munus.

Epitaphium.

Plena Dei cura, virtute, fideque iugali,
Mente polos, terram Barbara carne tenet.
Crediderim placidos illam mulcere sopores,
Quae nun quam mortem digna subire fuie,

Mater ad filium Baldasarum.

Desine me lacrimis in vitam velle vocare,
Aut hoc in votis esse, putare, mihi.
Vestra scatet lue ulta. diu vixisse molestum est,
Morte cita, iugis vita sub axe venit.
Hac equidem fruor, hanc peperit mihi sanguine Christus,
Hac mihi caelicolae delicias faciunt.
Mene colis, Nate, et cupis hinc anellere? pone
Quin Iacrymas, et nos incipe velle sequi.

In Epicedia ex Menciorum familia defunctis scripta.

Astriferos orbes, et picta volumina caeli,
Fama canit, volucri decursu ac perpete motu
Edere concentum quendam, unanimique tenore
Distinctos miscere modos, et suave sonare:
Fama canit, sed prisca fides, firmantque negantque
Consulti astrorum dubii:res suavior illa
Fatu quam vero propior. Me Daedala Musa,


page 857

Et dulces numeri, sensu quos percipit auris,
Quos oculi, ducant magis afficiantque stupore,
Quales Menciadum ad tumulos velut agmine facto
Affusi pangunt vates, variisque parentant
Muneribus. Sonat ille lyra, miserabile carmen,
Ille elegos ciet: Heroo necis alter in iras
Invehitur pede, nemo meo contendere Regi
Ausit maiori, et certamen in arte movere
Aonia nisi fortunae ludibria debet.
Nam velut in sinubus caeli mediam obtinet aulam
Astrorum dux, et Princeps Solaltior extans,
Omnibus ad cuius nutum gens vertitur omnis:
Flammea non aliter medium illum cetera vatum
Turba habet ac dias quatientem susupicit alas
Aeris in campis, inter loca lucida, rari
Adparent circum, et longe vestigia servant.
Ergo quandoquidem tanto dignantur amore
Te, Menci, vates: videatur ut omnis in unum
Cum Musis coiisse Helicon ne busta tuorum
Et manes, sum mae pietatis honore vacarent:
Numquam, sine situm, mortisve horrebitis umbras
Tuque genusque tuum. Nam vives carmine, vives,
Dum quis honos Phoebo, vivent tibi sanguine iuncti.
Carminis auctores ipsi per saecula ument.
O sacer ingenii labor, ô divina facultas
Quae tibi, quaeque aliis vitam post funera reddis,
Parcarumque colos, et licia secta refellis

Ad Ioannem Busserum, de obitu coniugis ipsius Hedwiges Pflugerae.

Omnes matre sati tellure resoluimur ortus
In veteres cinis in cinerem, et de corpore putri
Praebemus dulcem colubris immitibus escam,
Nec tam res liquet ulla, minusve est indiga linguae,
Quâm quod fixa dies, et terminus ommbus aevi est.
Quem nulli saperare licet, citraque movere


page 858, image: delf0858

Aut ultra: Pater ipse Deûm docet omnia Parcas
Qua vice cuique luum itamen nectantve secentve,
Ille regit data pensa, manusque et sila gubernat.
Quosque magis charos ahiis habet, ocius illos
Eripit ex vitae aerumnis et in aethera transfert:
Ne vicina lues. impenden tumque procellae
Fatorum attingant ipsos, neu devia recto
Tramite doctrinae in tenebris vestigia ducant.
Ergo quod erepta est fatis, et operta sepulchro
Cata tuilecti consors, tua flammula, Iane,
Humanae id tribuas legi, quam sanxit in omne
Primus homo caput, in vetitos cum saeviit hortos,
Sed quod in aetatis flore, et melioribus annis
Immatura obiit mortem, et pernice recessu
Tot clades, quibus in vita damus obvia terga,
Exiit, hoc vero Iovae assignabis amori.
Ille illam dio versari in lumine secum
Maluit et gratae tuto indulgere quieti.
Quam terrae intenebris, variis in casibus aevum
Solticuum trahere, et curis mortalibus uri.
Illa quidem multis virtutum praedita donis
Florebat veraque Deum pietate colebat.
Obsequiis veris dein ex tepectore toto
Pendebat, consorte suo tua iussa, tuosque
Observans nutos quin et praebebat amoris
Largifici specimen clarum in tutore carentes,
In vacuos opibus, confectaque corpora morbis,
Non caelum tamen his meritis, tranquillaque nacta est
Funera. Sed Christi quando esset sanguine sparsa,
Accepit veniam, et sibi conciliavit amorem
Numinis, cuasitque illo ducente pericla
Omnia, quae veniunt usu nondum aethere cassis.
Lamque Dei fruitur sermone, chorisque beatis
Caelicolûm, et nostras ex alto despicit oras,
Qua dolor, et morbus, morsque omnia corpora carpit.


page 859

Illi laetitiae iubar, et Diis nota voluptas
Effulget, mens terrena iam libera mole
Nil sentit grave nil durum. beat omnia sensu
Iucundo haud spaciis modus aevi obnoxius ullis.
Ergo age si vero complexus amere fuisti
Consortem dum luce usa est gratabere sortem
Hanc illi mage: nam quod amat quis pectore puto:
Id caput aerumnis procui omnibus esse beatum,
Gaudebis magis, et lacrimas lamentaque sistes,
Illum ne rursus videaris velle vocare
E luce in sordes:a dulcis munere somni
Ad turbas, fluctusque graves: e perpete vita
Ad nova fata novos repetenda in morte labores.
Nondun equidem due lustra egit, vir splendide, recum.
Hesione tua, cum iussa est excedere vita,
Ante annos Sed quando dies illuxerit orbi
Illa ingens, vitaeque simul melioris origo:
Tum rursus tibi se iunget: spaciique recisi
Augustam usuram perpes mota perpetis aevi
Explebit, dioque ambos saturabit amore.
Hanc spem pro curis adhibe, morsuque dolorum:
Haec tibi spes vitam dabit, haec praedulce levamen,
I dolor, it e procul lacrimae, non lumine functis
Fertis opem, vivos lue tantum adfligitis acri.

Margarita Valentini Hilligeri viduae.

Qualis in arenti gemit ales Chaonis ulmo
Amissum flagrans socium, quem callidus auceps
Aut funda, aut volucri deiecit arundine:at illa
A nidis avium miserandos avia cantus
De luce in noctem, in lucem producit ab umbra,
Nec Venerem repetit, nec amoris munera, nullae
Illam herbae, nulli tangunt dulcedine fontes:
Talis, ubi immiti mors immatura sagitta
Consortem, Matrona tui, clarissima, lecti,
Dulce tuum decus, et columen, cui multa crearas


page 860, image: delf0860

Pignora praesidium senii, si fata dedissent,
Mors ubilquae sempermeliores ocior aufert,
Fixerat emarcens curis iugique querela,
Degebas lecto sterili, in luctuque trahebas
Omne aenum, et Lachesin, properaret fila, rogabas
Longa nimis tardoque nimis currentia lapsu,
Post tam pernices abitus, et fata Mariti.
Non ullae tibi deliciae, tibi nulla voluptas,
Nil usquam tibi crat laecum, nisi coniugis umbris
Iuratam servare fidem, primosque hymenaeos.
Ille tuos, primum qui te sibi iunxit, amores
Abstulit ille habuit secum, obtinuitque sepulchro
Usque nova face flagrantes et lumine largo.
Namque tuo in nato vultus consortis amati
Lucebat coram, stimulisque movebat honestis,
Ne velles iterare torum, et nova quaerere vincla,
Sed veteres potius flammas, et prima tueri
Coniugia, id cinerem, sanctosque requirere Manes.
Saepe minus laetis cedunt connubia fatis
Altera, saepe iram, et lites; et iurgia ducunt.
Pro dulci nexu, placidae pro munere pacis.
Tum noctu volat exstincti vaga con agis umbra.
Neglectam increpitans prolem, thalamosque secundos.
Lamque ubi, ter senes Titan dum conficit annos,
Haec vitae ratio fuerat tibi crimine nullo
Servata, et soboles sine labe educta iuventae
Attigerat florem, non casti ignara, nec aequi:
Tu satura annorum maturo funere ponis
Corpoream molem, et longe disiuncta caducis
A rebus, supet astra micas, in dulcia Christi
Brachia: primus amor Christus flamina altera coniunx
Redditus: ô qui nunc plausus? quae iubila vobis.
Felices animae, dum vincla iugalia rursum
Sancitis, quae fatali mors soluerat arcu.
Atque novum thalamo veteri instauratis honorem:


page 861

Stant circum nati in numerum pernice chorea,
Qui quondam ante tulêre pedem. nitet igne corusco
Algeiûm manns, et vobis socia agmina iungit,
Daedalaque argutis percellit nablia chordis.
Et iam mella fluunt, iam vos fortuna benigne
Respicit, et nivea stabilis complectiturala
Cum Diis versantes superis, lovaeque frucntes
Intuitu quae summa salus est aethere in alto.
Nullae vos lacerant curae, spes nulla misellos
Distrahit huc illuc animos, non ulla cupido:
Nil defit vobis, Christi penus omnia praebet.
At nos, in terris qui ducere dicimur aevum,
Ntl quibus hoc falsae lucis iucundius usu est,
Heu quantae afflictant pestes, incommoda quanta.
Votis corda, manus opere exercemus ad umbram
Solis ab exortu quod vel si prospera fara
Adficiant operas, et vota tenore secundo:
Vixullam tamen, aut oculis, aut corde quietis
Accipimus partem, revolant labor, atque cupido,
Sauciaque hamatis vellunr praecordia spinis.
Sed tibi nunc est parta quies, et firma voluptas
Margaritae, quam nulla lues, non longa vetustas
Adspergat macula, vitierve ingratus amaror.
Ante oculos, interque sinus Rectoris oberras
Supremi, niveoque geris destamine vestem,
Sanguineis nisi quod Christi est sparsim illita guttis.
Nec sum animi dubius, quin caelitus ore benigne
Respicias gratos fletus, quibus irrigo tumbam
Exuviasque tuas. Etenim hic meritis mihi solus
Officioque vacat locus, ut tua funera versu
Lugubri, et lacrimis decorem, tua carmine plangam
Busta brevi, fluxas violas, ac lilia spargens,
Nec licuit vivae grates persoluere dignas.
Ut coram haurires fructum pietatis, et almae
Mentis, qua, meritum supra, me larga levabas,


page 862, image: delf0862

Accipiens mensa lare, rebus et omnibus ornans
Haerentem dulci in patria, Musasque colentem
Thaburno duce Quis calamus? quis ferrea praebet
Caelainotis teretem signabo talibns urnam:
Hic generis lux clars sui, memorabile sanctae
Exemplum viduae, et pietatis maxima cultrix,
Margaris, in dulcem soluit sata puluere lomnum
Membra domos sope ûm cognaea mente frequentat,
Opperiens pulchra educem super Iride Christum.
I Musa, i. lacrimas Heliconis fontibus affes.

Prosopopoeia Hieronymi Oederi.

Aeger ubi extremo luctarer turbine lethi,
Nullaque vis herbis esset, nil cura medentûm
Proficefet: satus ecce Deo, quem supplice questu
Clamabam, subito apparens, removete liquores
Poeonios, ait, atque artes medicamine cassas,
Non mors humanis opibus, non arte magistra
Vincitur, adflictum mors te mea, vulnera servans
Te mea, caelestis ribi munera largioraevi
Morte mea. Iam spepartam praesume salutem.
Sic Deus, et latere e dextro gurtam exprimit unda
Sanguineae, et fibris instillat prodigus aegris.
Vicisea mortem lympha mens libera mole
Corporea nullo sensu, formidine nulla,
Quippe Deûm feror in sedes novus incola, et aevum
Suscipio, et cladis, noxaeque et funeris expers.
O quanta in Christi est vis sanguine, stilla vel una
Omnibus est sucis pollentior, omnibus herbis.

Natio Germanica tumulo Andreae Bernard, Praetoris Patavini.

Dant, Bernarde tibi duo munera Teutones: horum
Quod patet, ex saxo: quod latet ex animo est
Mors saxis venit haud animis. licet ergo fatiscat
Haec nota; mens semper grata superstes erit.


page 863

In scyphum eiusd. nationis, Pataviae.

Una poma velut numerosa alit arbore radix:
Plurima sic unus sustinet arma scyphus.
Hanc atque illa suo statuerunt Teutones aere;
Ut gens iuncta scypho, sit quoque iuncta fide.

Horologium.

Pulvere quo tempus metimur, is ad monet aevi;
Tempora quod rapidi pulueris instar eant.

Nosce teipsum.

Ne ferat exitium tibi dira superbia, saltem
Naturam generis volue revolue tui.
Nam quod comciperis, labes est; poena quod exis
In lucem vitam quod trahis orbe, labor.
Fettealex, ut fata feras post fata colubris
Sis fetus, foetor deni que: lamne tumes?

Ingenium.

Unda carens motu vitium capit; incita sana est:
Segnia perpetuus corpora languor habet.
Sed tamen assiduo serrum quoque laeditur usue
Ingenium nimia sedulitate perit.

Virtus.

Instrumenta Dei sumus in virtute gerenda,
Quo sine nec bene vult, nac bene sentit homo.

Amicitia ficta.

Aeris in campis aestate moratur hirundo,
Sed bruma latebras adveniente petit.
Sorte calente, sequas in amore calebit amicus:
Frigidior glacie, sors ubi friget. erit.

Nobilitas.

Nobilior quo quaeque fera est hoc mitior esse.
Suevit: in egregio signa Leone vides,
Qui cum supplicibus videt hostem gestibus uti,
Non rabie, iam non amplius ungue furit.
Quei tamen est, Ursus sit implacabili an quod
Vis potior pedibus, vis minor in cerebre osset


page 864, image: delf0864

Amor.

Tristitiam, lamenta, moram, fast dia, curas,
Ingratos flores hortus Amoris habet.

Exemplum.

Semper in exemplis vis est et gratia maior;
Quam si virtutum regula nuda [(transcriber); sic: unda] sonet.

Ars.

Cura potestatis, fuga morbi oracula legum,
Omne suum ingenua semen ab arte trahunt:

Laus: maeror.

Maeror obest vivis, necsublevat aethere cassos:
Laus movet astantes, exanimesque iuvat.

Paupertas.

O quam dives opum es, paupertas! libera casto
In lare quae pacem laetitiamque colis.
Non muro sibi, non fossis opus: ipsa perennes,
Tuta fide, excubias, et pietate, geris.
Non tua vel caelum; vel stellae commoda mutents
Pabula nam vitae parca, sed apta capis.
Labe cares simplex animi; nec turgida fraudes,
Degat in angustis quod tua fama locis.
Non eneras animam cognati sanguinis haustu;
Et nulli, cunctis officiosa, voces,
Quare nemo tibi numerosos invidet annos;
Et casa fautores, et toga vilis haber.
Nemo tibi sumptu gravis est, vel vocibus: ut te
Grata sapore beet mensa, sopore torus.

Mors.

Mors homini est quaedam communis meta laborum;
Et mala cum solvat, nil habet ipsa mali.
Dat bona non adimit, nam laudis et artis amantes
Musae parcarum iura subire vetant.

Vita beata.

Vixsibi quis mortem debet sperare beatam,
Vita nisi studiis tota sit acta piis.


page 865

Statua Iustitiae.

Qui primus tenerae me pinxit imagine Nymphae,
Hunc nullo ingenio et mente fuisse putas?
Vidit hic innocuam et vitio debere vacantem
Iustitiam intactae virginis esse modo.
Nec frustra fecit vultum me ferre severum:
Et tacito maestas mittere ab ore minas:
Quam nulla obiecto labefactet munere dextra,
Et spoliet sanctae flore pudicitiae
Scilicet in reprobo venia est mea nulla, nec ullis
Blandiciis moveor flexa rigore meo.
Dona, preces blandae voces; sunt pondere nullo:
Aeterna observo iusque piumque mora.
Intendo radiis constantia lumina acutis,
Obtutu metuat gens malefi da meo.
Et merito nudo marus est armata mucrone,
Et sonat aequali pendula libra iugo.
Ensis praesidium mihi fert, poenamque nocenti:
Sed vitia et laudes exigo lance pari.
Pone pedes medio Pelecanum est cernere nido,
Pro vita sobolis corda ferire sua.
Discite ab exemplo hoc qui rerum frena tenetis,
Pro me nec vitae parcere, proque grege.
Hac me sub dio qui composuere columna,
Ah sinerent animis ponere lecta suis!

Aula

Si propius furnum de clines terga calentem:
Tormentum ambusta perpetiere cute.
Sin moveas paullo telongius, utilis ibit
Sensim in pressa gravi frigore membra tepor.
Aula refert furnum: nimius favor urit, at idem
Hoc erit utilior quo mage parcus erit.

De eadem.

Vitam operas animas aulis impendimus omnes:
Praemia quae nobis hinc retributa putas?


page 866, image: delf0866

Aula dedit nobis rescripta notata papyro;
Et sine corde manus, et sine mente sonos.

Comparantur aura, aula, amor, rosae.

Aura, amor, aula rosae, res dispare sorte cohaerens
Nam mutant simili mobilitate vices.

De eisdem.

Quam cito verna polum tenebris obnubilat auta,
Quam cito quae rubuit iam rosa, pallet humi.
Quam cito lite Venus concordes mutat amores,
Aulica tam celeri gratia forto cadit.

Insignia Lewensteniorum.

Clara Leonsteniae stirpi dat nomina Saxum,
Dat Leo: fert dulcem nomen utrumque notam,
Indolis heroae est specimen Leo nobile Saxum,
Quod sit in hac levitas indole nulla, movet.
Nonigitur mirum stirpem hanc stabilem esse tot anno
Res gerit heroo semper honore graves.

Cuidam Theologiae studioso

Fringilla in patria, materna in imagine passer
Est tibi: tu neutram, Iane sequaris avem.
Fringilla ad quo suis mutat modula mina cantus:
Castra falax Veneris turpia passeramat.
Non fas praeconem sensus variare sacrorum:
Haudque ara moechus, sed mage dignus ara est.

Tumulo Ioannis Cratonis.

Praebuit urbs eadem cunas et busta Cratoni:
Pharmaca Caesaribus praebuit ille tribus.
Hunc etiam numerum superasset forte, fuisses
Si Parcis virtus unius aequa tribus.

In eundem.

Tot Crato Caesaribus, quot Parcas fungimus arte
Profuit: at Parcis tot fuit arte minor.
Ars homines iuvat: ars mortis vim nulla moratur
Arte Crato famam, fidera morte capit.


page 867

Aliud.

Ars Crato Caesaribus tua ternis seruiit: artis
Fama tribus mundi partibus hospes erat.
Quis putet, hunc arctam qui membris occupat urnam,
Tantum artis, tantum laudis obiisse virum.

Adhuc.

Hac Crato sede cubat ptaecellens Poeonis arte,
Caesaribus praesto qua fuit usque tribus.
Invidiae stimulos seniit, dum viveret: atiam
Obtinet Invidia iuge tacente decus.

Tumulo nepotis Melanchthonis.

Spes generis, Themidi sacer, et virtutibus auctus
Morte tuus rapitur, sancte Philippe, nepos.
Ergosecta movens tibi bellium, gaudet in isto
Funere spem generis prorsus obisse tui.
Iona sed ideirco vult stemma Melanthonis omne
Sedesoli raptum degere sede poli:
Ut quorum linguas nequit: horam lumina saltem
Cetbereae vitet lumina plenaluis.
At linguas acuant sane: num contingere possunt,
Quos foverin tuto Numinis ala sinu.

Epitaph. Annae Behemae.

Stella patris matrisque ocuius, iuvenum ignea cura,
Exuit ante annos Anna Behema animam.
Virgineam portant humeris subeuntibus urnam
Virginis altrices, ad sua busta Deae:
Hebe, Aegle, Eugenia incedunt in parte sinistra:
Dextram Sophroiyne, Suada, Psycheque tenent,
Namque illae cunis. formae, aevohae moribus, ori,
Ingenio dulces seruiera nt famulae.
Verum ubi iam tellus urnam occubuisset, eodem
Ocouluere Deae semiseraein tumulo.
Funere in hoc igitur, visae cadere aethere stellae,
Atque osulorum acies omnium hebes fieri:
Candida mutari nigris ivucnumque calentes


page 868, image: delf0868

Igne sinus subito diriguissegelu.

Andreae Freundhamero ob prolem.

Dum canis operit Boreae rigorarua pruinus,
Et pro flore nives tristior aethra parit:
Augetur thalami fundus tibi flore virili
Andrea ut generi sint nova fulcra tuo.
Nil mirum flores hibernis mensibus edi:
Ista suo sovit prata calore Venus.

Babylas Martyr.

Cum Babylas saevis, Decio regnante, catenis
Debebat certam vinctus adire necem:
Non ego ait lethi vim deprecor haec modo lethi
Vim passo ne quis demere vincla velit.
Namque ea summa mei velut ornamenta laboris,
Excitus ad Christi iudicis ora feram.
Pius ibi splendebunt et sanctius, aurea quam quae
Vellera rex circum colla Tyrannus habet.

Stat divina voluntas.

Velle Det sit velle meum: namsi qua voluntas
Dissidet a caeli Numine, vana cadit.

Aliter.

Non ego praecipuam sortem mihi posco: voluntas
Cum fit dia, mihi sit bene, sitque satis.

Adhuc.

Plurima saepe manu molimur, plurima mente:
Sed Iovae, eventus, mente manuque fluit.

Matthaeo Iudici, Medico.

Dulce vagos hortis Patauivis posiere gressus:
Dulce novi flores carpere veris opes:
Dulce faces Phoebi gelida vitare sub umbra:
Dulce gravem vini rore levare sitim.
Dulce sonis variis aures adhibere Camena:
Dulceleves ltalo more videre choros.
Dulciorhis sidi certe venit usus amici,
Cuius ego recubem pectore, quoque meo.


page 869

Hoccum siliceat de rebus cedere verba,
Bartole sive tuis, sine Galene tuis:
Nil hortos equidem flores, umbracula, rorem
Lenaei, carmen suave, chorosve moror.
Atmihi sincerisi copia desit amici,
Seu Patavi Musis sint alibivelares:
Omnia tun cfient, fuerant quae dulcia, amara,
Horti, flos, umbrae, vina, Camena, chori.

Petro Praetorio.

Fernelii e scriptis partem tibi largior unam:
Tu contra totum das mihi Fernelium.
Aequa parum, fateor, fit permutatio: sed quod
Deest operi, id numeris omnibus explet Amor.

Uxor: ex Bartolo.

Inconsorte tori ducenda, electio nulla est:
Nam qualis ducta est, talis habenda manet.
Seu sit iners seu bile tumens, seu dedita moechis,
Post tactos vitium discimus omne toros.
Empturus pecudem cantus probat ante, decora
Abdita si qua luis semina pelle tegat [(transcriber); sic: tegar] .
Uxor sola fugit censuram, ne queat ante
Quam sit ducta domum displicuisse viro.

Thomae Clingharto.

Verna poli species, et regum gratia quoddam
Foedus habent, variae sunt in utraque vices.
Splendet amor modo ab atce, modo furorintonat: aura
Aulaque sed Thomae sit precor aequa meo.

Dianae.

Quid vidisse iuvat, quid te quid amasse, Diana,
Si mihi dum migro fructus amoris abest?
Nil equidem vidi, nec amavi: somnia finxi:
Umbra tamen misero grata, Diana vale.

Diana respondet.

Non me vidisses, nec amasses, candide, frustra,
Usus si crebra voce fuisset amor.


page 870, image: delf0870

Quamvis ergo tuae sim nescia mentis, ituro
Me tamen afflictam dicere funge, vale.

Ad amicos.

Invida me dulces sors linquere cogit amicos:
Hoc est, felle scyphum, nube gravare diem.
Sed bene quod tantum disiungit corpora: mentes
Copula perpetuo foedere firma tenet.
Omnia visortis, vi mortis ad ensa fatiscunt:
Mens sortem et mortem spernere sola potest.
Verus amor caeloque fluens in mente quiescit:
Terram qui tantum corpora spectat, olet.
Ergo absens membris, praesens ero pectore amicis:
Hoc est melle scyphum Sole beare diem.

In itinere.

Dum positos alio visum sub Sole penates
Imus: opes abeunt, vis abit. hora fugit.
Lucrum cst in patria sepeliri: siccine vita,
In sumptu, in morbis ducitur inque fuga.

Paruula.

Hausta sitim tenui scatebra levat unda, venitque
Purior, e vasto quam procul acta lacu.
Plusque saporis habent pisces, quos rivulus affert
Dulcis, quam magni salsa vorago maris.

Iacobo Gilberto, et Marg. Nymanae Sponsis.

Lumen ubi vitae caperes, Gilberte, Camenae
Binae operam cunis exhibuere tuis.
Altera permulsit mellis libamine guttur:
Hinc cygnea mele cum canis, ore sonant.
Altera sed digitos agilem formavit in usum,
Hin est quod tanta dirigis arte cchelyn.
Addidit augmentum tibi proles temporis, usus:
Ut prope iam melici dux habeare chori.
Arte tua Iuno. arte rua sic Cypria capta est:
Ut cupiant laribus iungere castra tuis.
Ergo vicem redduntgrata: dat Cypria Nympham,


page 871

Quaetitulo et suavi Margarinore refert.
Iuno reiciens sed in annos dona sequentes,
Iromittit thalamo pignora blanda tuo.
Quae tunc Harmonie existet: tugrande sonabis:
Nupta altum, tenui vagiet ore puer.
Anrides! illum cui cedunt talia, rite
Et cecinisse putes, et tetigisse chelyn.

Breve gaudium, longa miseria.

Cum solennis hymen sponsos deducit ad aram,
Ante duo mimi plectra canora monent.
Ille cita faciens modulamen arundine pernox:
Ah brevis est, brevis est pompa iugalis, ait.
Hic longis neruos perstringens ductibus, ipso
Quod mala sint thalami longa, sonore monet.
Omnetori tempus dolor est: vix gaudia praebet
Prima dies thalami, summa dies tumuli.

Iocus.

Ara teste tori pacturus foedera quidam,
Delubri crepidas exuit ante fores.
Quaerenti caussam respondit: Christus et ipse
Supplicium nudo fertur adisse pede.
Cui mulicr datiura, suis velin aedibusille
Carnificem, laqueum, tigna, rotamque videt.

Iocus.

Coenobii Dominae flamen persuaserat aurum
Se Theophrastaeo posse parare foco.
Illa probans artem et cupiens ditescere, sumpus
Artifici, et monachas credit in epta duas.
Scilicet ut furni rationem ardentis haberent,
Sacrificum missae quando vocaret opus.
Successit bene secreto res acta cubili:
Vesta ignem Veneris mysta peregit opus.
Et quod inaequali durarit flamma calore:
Altera mox uteri signa tumente dedit:
Altera forte sibi cavit radice: probata


page 872, image: delf0872

Callidus arripuirpresbyter arte fugam.
Quis reprobet sobolem Paracelsi durior? illa
Si non aurum, homines multiplicare potest.

De Iurisconsulto fastuoso.

Cum praeberet Hymen cenam solennis, et iret
Iam sessum serie femina virque sua:
Accidit ut legum consulto proximus esset
Sorte loci gladios qui polit aere faber.
Ille tumens tacito fastu, ius abnegat ampli
Doctoris, fabrum tangere sede, latus.
Erubuit simplex homo: sed Themis usa cahinno,
Asseruit partes aequior ipsa viri.
Nulla nota est, nullumque nefas accumbere fabrum
Doctori: Astreae seruit uterque suae.
Doctor namque graves Astreas legibus umbras:
Lancibus et gladio detrahit ille situm.

De Gambrivianis.

Gambriviae subito deprensae Naiades imbre,
Tres iuncto properant in sua tecta gradu.
Quae dextram laevamque tenent, sunt sanguine natae
Patricio, medium serva capessit iter.
Scilicet haec comites praetextu vestis obumbrat,
Ne cyclas pluviam potet herilis aquam.
Hinc est nata ioci seges, hanc vice stemmatis urbem,
Tres cunos una subter habere toga.

De Amica.

Sunt oculi Nymphae, Solis quae lumina vincunt
Aurea, sunt quae plus sanguine labra rubent.
Laeta genis facies imitatur amabile pmum:
Omnis abest dictis, cum movet ora, tumor.
Multos ista movent, me plus, qui promicat istis
Ex oculis, labris, voce, genisque pudor.

Ad eandem.

Aspectus Superum caeleste beatius aevum
Efficit, et votis non sinit esse locum.


page 873

Aspectus Nymphaemortale beatius aevum
Ut fluat et desit res mihi nulla facit.
Illa meis oculis iam formosissima lucet,
Si modo mens oculo traduce vera capit.
Ergo micant omnes resolutae ingaudia fibrae,
Et nil quam quod obit lumine vultus, avent.
Quod si tam subito non distraheretur abore
Illa meo, poterat spes mea fine frui.
Nam cum se pascant nidoreanimalia quaedam,
Unda aliis, aliis flamma sit ipsa cibus:
Non res mira tuis quos eiacularis ocellis
Ut radii vitae sint alimenta meae.

Eidem.

Aere cum puro facies tua, lumina certant
Cum face: fio oculis fons ego: corde cinis.
Sic in corporibus geminis elementa feruntur
Quatuor: heic, aer, fax, ibi lympha, solum.
Ergo fide si sunt elementa iugata perenni,
Cur non corda fides par quoque nostra liget?

Aliter.

Ignea vis oculis Nymphae, nitor aeris ori est:
Fons mihi sunt oculi, cor sola sicca refert.
Quattuor heic ergo si sunt elementa: puellae
Ignea vis, aer, nudi canisque mihi:
Cur non harmonien Superum nexumque perennem
Noster utrinque pari foedere reddit amor?

Ex Italico Petrarchae

Si non est id amor, quid erit quod pectore feruet?
Sin amor est, qualis dic mihi, res sit amor?
Si bona, cur fructus acidos, cur funera gignit?
Sin mala: cur suave est tormina tanta pati?
Si crem origne volens, queil umina fietibus hument?
Sin patior vim quid flere querique iuvat?
Omors viva, mal um ô dulce, inmea pectora tantum
Telicet, assen su non sequar, unde potes?


page 874, image: delf0874

Sin sequar: iniusto memet male torqueo luctu,
Sic rotat oppositis me ratis aegra Notis.
Ante pedes avidum mare: sed moderamina clavi
Deserit ars: error pro duce vela regit.
Ipse, quid in votis mihinescio debeat esse
Frigore Sol medio me premit, ignegelu.

De Gecrgio Calamino.

Non miror dulces Calaminum fundere versus:
A Musis calamum nam Calaminus habet.

De Catharina.

Os Cathare blando cum soluitamabile risu,
Efformat teretes utraque mala sinus.
Quae sunt hae latebrae? in dextra Venus osculagignit
Mille sinu laevae tela Cupido novat.
Quis non ergo faces in pectore sentiatimo,
Libat ubi tantis ora habitata Deis?
Non amo iam: sum totus amor: quod debeo nempe
Illecebris, Cathere, basiolisque tuis.
Omnis abest labes, a membris, nomine, corde:
Virgineis palmam praeripit una choris.
Pascunt membra oculos. labra nomen. pectora pectus:
Quare labra oculos, pectora, sacro tibi.

De corona sibi a Rosimunda missa.

Dum roseasque genas illibatumque pudorem
Rosmundae variis miror amoque modis:
Ecce venit magnum magni moderamen amoris,
Candidula Dominae texta corona manu.
Ecce venit: dulcique meos dulcedine sensus
Afficit, atque novas subdit in ossa faces.
Quo te verborum ornatu? quo carinine dicam,
Digna corona Deo, sed magis apta mihi?
Serica luteolas violas per vincula iunctas
Consitus argenti flexibus orbis habet.
Unde superne comas violarum annexa corollae
Bractea perspicuo fulua nitore tegit.


page 875

En etiam molii tortu se prrigit ante
Qui pressit Dominae levia colla, pilus.
O magnum ardorem: ô magnum et memorabile munus
Lucida dum pharetra tela cupido geret!
Ofelix sertum pulchrae quod dextera nymphae
Saepius articulis torsit amica suis.
Forte etiam leni percepit basia morsu,
Quae tunch umi dulis obtulit illagenis.
Nunc tamen hoc nostros crines et tempora cinget,
Deque meo monitus semper amore dabit.
Tu vero, mea vita, mei pia flammula cordis,
Incepto constans sis in amore diu.
Ipse ego, quo primum coepi, te prosequaraestu:
Candidior niveis ô Rosimunda, rosis.

De secundis nuptiis.

Ferrea rupta semel si sit solea, amplius illa
Non tam firma, licet consolidetur, erit.
Primus amor thalami solet optimus esse: secundus
Vix est, ut simili robore duret amor.

Problema eroticum.

Rivales unam duo sectabantur, amore
Ambos illa pari tractat honore pari.
Spes utrumque fovet sua: nec liquet aequior utri
Virgo sit, et potius nubere sponte velit.
Ergo gravi iuvenes contendunt bile metusque
Dissidium caedes ne sequeretur erat.
Sed consangnineae gentis prece Nympha movetur,
Solueret ut tali lite metuque procos
Et quia forte pudor vetuit rem pandere voce:
Vultaliquod signum vocis obire vicem.
Rivales parent: praecinctus sloribus alter,
Alter inornatovertice nudus adest.
Tum virgo sua serta ferens dat habere carentl:
Serta proci propriis applicat ipsa comis.
Quaeritur hinc, quod sit potioris pignus amoris,


page 876, image: delf0876

Sertum, an quod rapuit, quodve puella dedit.

Amedeo Musico Senensi.

Vix alii morsum nocturni frigoris arcent,
Obtentu tegetum deliciisque tori.
Tu vigil incedens per amica silentia noctis,
Is querulae ventis obvius arte lyrae.
Quid mirum? digitis adflat Venus ipsa Leporem:
Quoque calent, aura sonore calet.

Musica.

Ante Iovis mensam modulatur carmina Phoebus:
Dii fixis oculis, auribus, ore, stupent.
Aeneae cithare convivia mulcet Iopas:
Aure bibit Dido carmina, corde faces.
Caerula Neptunifi dibus loca laudat Arion:
Monstra maris blando capta sonore silent.
Threicius Ditem fretus testudine vates
Adspicit: admirans Cerberus ora premit,
Quid tibi par dicam, quae tantum Musica polles,
In Superos, Homines, Aequora, regna Stygis.

Idyllion.

Docta sacrum Themidi fetum generaverat ursa,
Is neruis forma, lumine cassus erat.
Sed simul ac stuidum sentiret dulce parentis,
Incepit neruis, luce, nitore frui.
Quis putet? occludens subito pia viscera mater,
Lactis opem soboli visa negare fuit.
Vertitur in talpam proles ita lumine captam:
Ignotamque cava sub scrobe mordet humum.
Quid peperisse iuvat, si partus nulla novelli
Cura manet? partus talis, abortus erit.

Roma.

Auspicibus Romae Lupa nutrix contigit: hinc est
Illa quod in foedum versa lupanar iit.

Ad peregrinantem.

Commendat gentem vireus sua quemque, laborat


page 877

Gens etiam vitiis quaeque referta suis.
Sis apis idcirco, non turpis aranea, lustras
Qui regna: haec virus colligit, illa favos.

Arca Doctorum Fatuorumque proma.

Se quoque Doctoris petiturum nomina, crebro
Iactabat suavi simplicitate puer.
Ergo rogat matrem, quo tales more creentur?
Mater ait: gemino sistitur arca sinu.
Hoc latet arte gravis Doctor: videndus inillo,
Prima cui defit syllaba Doc, Tor inest.
Huc manus inseritur furtim: sed cautio magna est:
Ne peccet captu deteriore manus.
Sors dubia est: multi fatuum pro vate reportant,
Ut stola non humeris, nola sed aure micet.

In Gloriosum.

Sacra rogare novo pro praesule pallia missum
Iri ad Romani te patris ora putas.
Spes bona, sed longa est: nec enim dum mortuus iste est
Praesul; et in paleas pallia abire queunt.

Aenigma.

Me patremque meum mater tulit una: trucidat
Illa patrem: a patris funere nascor ego:
Nascuncur fratres: et dum sic crescimus omnes
A genirtrice parem lactis habemus opem.
Exigimus vitam simul: at mox segregathostis,
Nostraque lethifera corpora moleterit.
Quid nostra maius pietate, quid amplius: illi
Vitae qui mersit nos nece, dona damus.

Aliud, ad sponsum quendam.

Res homines inter viget, at non obvia luci est:
Carpit iter pennis orba, carensque pede.
Discedit numquam reditura: innixa quiescit.
Et gyros, sed qua nescio parte, facit.
Effectus varios numero sine parturit, et cum
Non abeat, longis fit fugiuva plagis.


page 878, image: delf0878

Prima tuae Nymphae cupide fuit hospita Sponse,
Et nisi nos fallunt vota, perennis erat.
Ut tamen agnoscas, quod in ista nube tegamus,
Res ea notitiae dux erit ipsa tuae.

Aliud.

Nympha cupit sibi iam tradat, quod egentior ipse
Non habet, et numquam possit habere procus,
Non si vivendo coruseis saecula vincat,
Sive quid hac terris longius exstat ave.
Quin si posse unquam se sperat habere, perauras
Vota ferens se spe decipit ipse sua.
Si tamen, ut prae se fert, nympham diligit. illi
Guod cupit ipsa dabit mox, dare namque potest.

Ad virginem quandam.

Digna micare polo crystallum lumina vincunt,
Oraque coraliis sunt mage rubra novis:
Respondent lactis nitidissima colla colori:
Ostendunt gemmas proxima prata duas.
Talis erat cetete blandorum mater amorum,
Huic ubi poma Paris litigiosa dabat.
Ergo quod accipies his nomen dotibus aptum?
Aut dia, aut donum, Nympha, vocare Dei.

In Nasutam.

Cum te prosequerer verbis et honore, Marina,
Nolles ulla tamen reddere verba mihi:
Maerebam me sic sperni, recteque putabam
Nomen amaticie corque sactere tuum.
Musa autem ridens, vanas ait, abice curas:
Virgo pro cax nasum rhinocerotis habet.
De statua vivam fecit Vemis alma puellam:
Mutari in statuam digna sed ista fuit.
Mutus amor fit brutusamor: sit frigida, virgo
Adiuvenum voces quaesiler, opto, silex.

De Philautis.

Aestuat in se dum nimio Narcissus amore
Turgidus, indigena tabe peresus obit.


page 879

Sic libi qui nimium tribuunt ardore procaci,
Tandem obeunt probri dedecorisquelue.