4/2002 Rüdiger Niehl
TEI header, markup, lines added


page 63, image: s063

SYLVARUM LIBER IV, IN QUO HENDECASYLLABI.

Incomparabili Medico Hartmanno Gramanno, Magn [(reading uncertain: ?)] . Moscoviae Ducis Archiatro Feliciss. Fraterno Capiti Statuo Paulus Flemingus ex terra Advocatorum.


page 64, image: s064

HENDECASYILABI.

1. Ad Reinerum Brocmanum S. [Abbr.: Salutem] 1636. Juli.

Salve, grande tui decus lycei,
o Reinere, mei medulla cordis,
aut si quid mihi cordis est medulla
optatum magis et magis petitum,
exoptatior expetitiorque.
Dum blando tibi complicata nexu,
nec turbata animo, nec ore tristis,
formosas Theodora stringit ulnas,
plaudentisque sinus onus pusillum
inter blandidulas patris choreas
ad motos hilara parente lallos
adnictando recens cachinnat haeres;
nos rectae vacui carendo mentis,
nec nobis similes paresve primis,
aulae portio scaeva turbulentae,
nullis utile nomen officinis,
venturo nimium pigenda saeclo
inter barbaricos procul Ruthenos
florentis bona perdimus iuventae.
Sic Spartae tua damna taediosae
ferventisque molestias lycei
iucundo tibi discutis cachinno;
sic turpes mihi serioris aevi
laesuro notat ungue cura rugas,
late per iuvenem legenda frontem.
Salve, grande tui decus lycei,
o Reinere etc.: ut ab initio.

Nisna Revaliam M. Jul. MDCXXXVI.


page 65, image: s065

2. Timotheo Polo S. [Abbr.: salutem] 1636. Sept.

Promissi memor et memor decentis,
inter scripturiens heri Camenas
Pimpleo medius iugo sedebam.
Iam primae mihi sitis, inquiebam,
doctae numina doctiora Cyrrhae;
ad Polum mihi literas arandum est.
Ridebant faciles, rogando rursum:
"Quem sed miseris hinc tabellionem?"
Stabant Hexametri, sed abnuebant.
Adstabant Elegi, nec hi volebant,
Hipponax [(reading uncertain: ?)] , Epigramma, Iambus, Oda.
Quid Musae facerent? Quid ipse porro?
Sed vah! Unicus omnium Phaleucus [(reading uncertain: Phalaecus?)] ,
audax ille, laboris ille durus,
nec rectus pede, nec potens loquela:
"Quid non, inquit, ego, quid haud hoc ausim?"
Mirabamur ego deaeque valgum
et promptum patiebar ire laetus.
Quod si loripes ille, blaesus ille,
nec firmus bene crure, nec disertus,
et nullo lepidus nitore lator
te convenerit, alpha, Pole, vatum,
ne ridere velis nec improbare
hunc nostrum miserum tabellionem,
sed cernens vitium pedis, putabis
tam longo male claudicare tractu.

Astrachana Revaliam, m. Septembr. MDCXXXVI.

3. Francisci Murreri S. [Abbr.: Salutem] Nominalis a vicesimo septimus. 1636. Oct. 4.

Octobres tibi gratulando Nonas
ad pronas fere feriamur Eidus [(reading uncertain: Idus?)] .
Si nostrae memor es sodalitatis,
o nostri melior medulla cordis,
nec faustam tibi spernis ipse sortem,


page 66, image: s066

hanc mecum Genio diem celebrans,
vicinam comes ibis Astrachanam,
qua se cornigeri fluenta Volgae
Hircano [(reading uncertain: ?)] dividunt bibenda ponto.
Non unis patet ambiitus cachinnis,
hinc qua flumineo tumens vigore
tellus in mediis rigantis ulnis
fatorum dominas tot edit herbas,
clivosa super ambuli salebra
nanas Tattarici casas Nagaei [(reading uncertain: ?)] ,
rem visu tenuem, gravem relatu.
Quod si festior esse non recusas,
pergamus lepidum fugare solem
segnes gnaviter, otiando strenui,
et miras salium tot officinas,
quos fervor coquit ignei tonantis,
cernamus mediis natare stagnis.
Natales alii vorando perdant
ultoresque vomant mero Penates.
Nos, omnem simul exuendo curam
nec plenos nimis aut nimis vacivos,
frugali iuvet assidere mensae.
Et doctas varie ciendo lites
de rebus vel iis vel his vel istis,
quas blanda bonus audit aure Bacchus
et leni Ceres aequa ridet ore
et plausu faciles probant Camenae,
concordes moveamus usque rixas.
Sic vivas decet enecare mortes,
quas mortalibus absque fine rebus
tortores generant abunde curae:
natalem mihi sic tuum celebra,
natalem tibi sic tuum celebro.
Sic faustus rediens is ipse crebro,
felici tibi grande prosit. O sit!

Anno MDCXXXVI in classe cimbrica.


page 67, image: s067

4. In Albo Olearii. 1636. Oct. 15.

Haec signans Oleario
Flemingus
indocta dabat exarata crena,
qua se barbarici fluenta Volgae
fundunt, Tattarico voranda ponto.
Quae si nil lepidum, nihil venustum
et quod flore suo placere possit,
tam parva dederint scheda legendum,
hoc huius dominus favens libelli
et quisquis legit hunc amans libellum,
non tam non-nocuo, precor, poetae,
quam caelo nimis artibus neglecto
et plane nihil ac silere docto,
discretis velit imputare sensis.
Quo scribit rudius, colore nullo,
te flagrat magis hoc, Adame, Paullus.

In Volgae ostio ad lacum Caspium MDCXXXVI m. Octobri.

5. Laudes Urbani IIX. Pont. Opt. Max. [Abbr.: Pontificis Optimi Maximi] (1637. Nov. 1.)

Praesul maxime Christianitatis,
qui sublime Dei tribunal ornans,
dictator facilis supremus aevi,
salvando pia iura dicis orbi,
te flavi vada curva Tiberini
Tyrrheno celebrem vehunt profundo,
vicinae decus audiens quod undae,
plaudens Hadria, littus inter omne
trans Memphin procul ultimosque Thracas [(reading uncertain: ?)]
facundis loquitur diserta lymphis.
Hinc ruptos remeans per angiportus,
praeter sideream voluta Calpen,
ingenti comes it sonatque ponto


page 68, image: s068

URBANUMque ter optimum, ter almum,
circum quadruplicem natando mundum,
diversis placide salutat Indis.
Servati moderator ampli mundi
tantarumque merens adorearum,
hoc gestes diadema serus et spes.
optantum remoreris angelorum,
qui desiderium tui per omnes
stellantis recinunt cavi plateas.
Placatam miseris putamus aethram
donec praeerit orbe BARBARINUS.

Ex Perside Romam .

6. Salomoni Pelraeo, Legalionis Persicae Sacerdoti, Con- civi et Amico veteri. 1637. Dec.

Facundissime Teutonum sacerdos,
Petri, Petre, nepos et arrha petrae,
cui vivus basis est et ara CHRISTUS,
in cuius Polycarpus [(reading uncertain: =polygonos?)] ore vivit
doctorumque suada Lipsicorum [(reading uncertain: ?)] ,
Mayerus, movet inter eloquendam,
quem, qua Misnia terminat Variscos
trans Muldam, mihi iuncta patriarum
concivem facit urbium facultas;
nos, dum prima siit iuventa, eadem
idem Cynthius educavit aede,
idem Cynthius ampliavit urbe,
quam Parus rigat et procax Elyster
epoto bibit undiquaque Plisso,
te sacra faciens in aede mystam,
me vatem medicumque praestiturus,
si iustas monitis daremus aures.
Sed perversus amor foras eundi
visendique novas libido terras,
tam pulcros mihi praepedivit ausus.


page 69, image: s069

Iam, mecum gemitu doles quod udo,
post tot mille molestias viarum,
tot post mille periculositates,
quas nobis freta, quas humus crearunt,
post visos Livones, Getas, Ruthenos,
Circassos, Ceremissios, Napaeos
et si quod genus alterum Scytharum est,
inter barbaricos agendo Mauros,
fato, nescio, quo simul coacti,
tot totos sinimus perire menses.
Testes sidera consulesque stellae,
lex immobilis astrici senatus
et quicquid supera potens ab aula
nos et nostra regit, favete tandem,
et tantis miseros levate curis!
Tanto namque erimus beatiores,
quanto longius, exeundo retro,
quam mox abfuerimus Hisphahano.

In ea ipsa Persicorum regnorum metropoli m. Decembr. MDCXXXVII.

7. Ad Venerem Stellam matutinam, in Nominali Philippi Crusii Leg. [(reading uncertain: ?Legati)] 1638. Mai 1.

Salve, Crusia stella, bella, salve,
quae sera radians serena nocte
e picta glomerantis arce caeli,
maiorum minuis iubar nitorum,
salve, Crusia stella, bella, salve,
Te blandi recubans senis protervis
mater Memnonis aurei sub ulnis
vicini prope nunciam diei,
praemittit tacito sopore mundo.
Te circum liquidae iocantur aurae,
inter dum Charites et inter Horas
gemmato super explicata curru


page 70, image: s070

albentes agis hinc et inde bigas,
quae qua sidereos per astra gyros
alato niveum cient rotatu,
calcatum liquidis inane plantis
exsudat tepidas repente guttas.
Hinc anni genialis architectus
vernales fabricat Cupido rores,
quos plebs non numeranda pusionum
udis disiiciunt in orbe palmis.
Hi Nymphas super amnicas cadivi
gignunt milia mille mox nitorum,
gignunt milia mille mox leporum,
Nymphas hi super aridas cadentes,
iam cum masculeo tumens valore
Aprilis humus in sinus recumbit
et tot schemata pulcra filiarum,
natarum simulacra tot pudica
per colles, per aprica, per recessus
Maiis parturit invicem calendis,
Maiis blanditer educat calendis,
Maiis elocat unice calendis.
Queis fratrum comites Favoniorum,
a Phoebo Zephyri cadente missi,
molles inter aedonum querelas
cantricumque salubre quid Prognarum,
quotquot finierant, choros recentant.
Sed quid, Crusia stella, stella bella,
prorsus siderea beata forma,
prorsus siderea refusa turma,
nobis dulce nihil, nihil serenum
Hyrcani latus ad ferox profundi
ausis a refugo rogare caelo,
emergis Scythia benigna ponto?
Nos feralis odentis ira fati,
heu! iustum nimis induens furorem,
arctavit dolor! His dolor Maeandris [(reading uncertain: ?)] ,


page 71, image: s071

et certum nisi, numen, o merente
vix placabile morte, flectis omen,
vicino brevi destinavit orco.
Hinc mentes pavor, ora pallor, artus
Letheo tremor inficit veneno.
Quid tanto dea talis igne flammae
exesos lacrima feris ocellos?
Pompa quid comitata, diva, tanta
ingratis miseros suoque pridem
damnatos capulo mori retardas?
Non lux, non radii diesve sudus,
non divi faciles placensve quicquam
nostrae convenit undiquaque sorti,
hei! durae nimis, heii nimis malignae,
sed nox, sed tenebrae, sed atra furvi
Ditis regia praeficaeque voces
et quem strix fera sibilum nocentem
nocturnis male tertiat sub antris.
Olim fulseris ista, cum paventem
felix Crusius ibit in Rosillam,
olim fulseris ista, quando primam
et mirans et amans Rosilla noctem
evicto superaverit pudore,
Tunc mater volucrum tot Ida [(reading uncertain: ?)] proelium,
tunc audax Hymen et licens Cupido,
tunc misti nitidis Ioci Cachinnis
et Risus tener et Lepor venustus,
Lusus, Delitiae, Sales, Gradivi,
tunc festiva Libido, tunc Voluptas
pulcrarumque chori Libentiarum,
tunc pugnax Dithyrambus et Dione,
Sileni, Salisubsuli, Penates
et fausti Lemures Laresque fidi
interpresque Chorea suaviorum
et festi sacra vox Talassionis
et blandas Genius sequutus Horas


page 72, image: s072

et quicquid super est polo deorum
et quicquid super est humo deorum,
delectabile humo, polo venustum,
tunc, tunc Cinxia Iuno, tunc Iuventas,
fausto fascina dividens precatu,
tunc quae per thalamum nuces iugalem
fecundis Cuba seminet pugillis
et quicquid deitatis est facetae
et quodquod superum licentiorum est,
tunc omnes simul advolate cuncti,
tunc omnes simul advenite cuncti,
tunc omnes simul assidete cuncti
ad felix, ad ovans, ad invidendum
victricum decus Aphrodisiorum.
Nunc sed vana venis, venis molesta,
o et nostra salus et, Ida [(reading uncertain: ?)] , fatum.
Ergo lenis abi valeque. Summum
nil nostrum miserante funus aure
hauri, mater honora, mater, hauri;
quae sera radians serena nocte
e picta glomerantis arce caeli
maiorum minuis iubar nitorum,
salve, Crusia stella, bella, salve.

Infra Tarcoviam Tagostanensium inter miserias castrenses Kal. Maiis MDCXXXIIX.