November 2004 Ruediger Niehl
new TEI header; typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - Morpheus spell check


image: s001

SCIPIONIS GENTILIS et CUNRADI RITTERSHUSII CARMINA SACRA: Scripta editaque Academiâ Altorfinâ ob metum luis dissipatâ, et paulo post singulari DEI beneficio liberatâ ac restitutâ.

Non nobis, Domine, non nobis; sed nomini tuo da gloriam, propter misericordiam tuam et veritatem tuam.

Psal. CXIIII.

NORIMBERGA, Typis Abrahami Wagenmanni. M. DC. XIII.


image: s002

CL. V. D. SCIPIONI GENTILI IC. ET ANTECESSORI CEleberrimo, Coll. et Comp. plur. observ. S.

QUae pro communi concepit vota salute,
SCIPIO, noster amor, Candida Musa tua.
Non parvam accepit dum res Academica cladem,
Plagaque paucorum terruit omne genus,
Haud secus ut fugerent, quam tempestate columbae
Turbatae aut fumo disiciuntur apes:
Attento lustravi animo, summeque probavi,
Optans, ut iubeas ocius ire foras.
Nam bona res gaudet multis communis haberi.
Fac desiderium ne sit inane meum.
Sic faxint Superi, pia ne sint irrita vota;
Vota sed eventus roboret usque bonus:
Depulsoque metu redeat, quem terror abegit:
Et memor officii quisque sui esse velit.
Nostra quid hac rerum facie meditata Camena est,
Quaeris? habe, hem, Venae hos aridulae latices.
Par animus nobis, genio licet impare versus:
Assurgitque lubens nostra Thalia tuae.

Cunradus Rittershusius IC.


image: s003

Scipionis Gentilis IC. Ad. Clar. V. CONRADUM RITTERSHUSIUM IC. et Antecess. Celeberr. Coll. et Comp. plur. hon. RESPONSIO.

SI Rittershusii, totum celebrata per orbem
Assurgit musae docta Thalia meae;
Ergo etiam assurgat Phoebi chorus inclitus omnis,
Assurgat princeps Phoebus et ipse chori.
Sic ego. Sic contra mihi vulsâ Cynthius aure,
Ne credas blandis, parve poeta, sonis.
Non ego, non credo. Sed quae petis, optime vatum
CONRADE, en mitto carmina nostra tibi.
Nec prodire veto. hoc uno sat laudis habebunt,
Spectentur numeris si modo iuncta tuis.


image: s004

Scipionis Gentilis ELEGIA, SCRIPTA cum Altorphii lues saeviret.

O Pater omnipotens, ô Fili aequaeve Parenti,
O qui ex ambobus, Spiritus alme, simul
Aeternus procedis amor; tres estis, et unus
Qui DEUS, et regitis cuncta, agitisque pares:
Tuque idem o Fili, qui cum verus Deus esses,
Factus pro nobis es quoque verus Homo;
Ut generis labem humani, culpasque nefandas,
Sanguine deleres, optime Christe tuo.
Te tota, te mente colo, te pronus adoro,
Tu mihi praesidium es, tu mihi certa salus.
Sim licet indignus, qui caeli in caerula templa
Tollam oculos, vel qui munera te ulla rogem:
Inclita sed dignum tua me Clementia reddit,
Suadet et in miseris poscere rebus opem.
Aspice, quae nuper laeto florebat honore,
Doctrinae studiis Aula dicata piis,
Ut nunc deformi penitus iacet obsita luctu!
Ut gemit in tenebris semisepulta suis!


image: s005

Qualis in aerias exsultans populus auras,
Icta repentino turbine, procubuit:
Vel qualis niveis plaudens per inania pennis,
Ales, arundineâ cuspide fixa cadit.
Talis erat species, talis modo forma Lycei,
Aurea tollebat lucidum in astra caput.
Cum fera pestilitas, stygiis effusa lacunis,
In nos luctificas extulit atra faces.
Infestatque urbem, vicinoque incubat agro,
Et nemus infaustis vocibus omne replet.
Illa omnem speciem, decus abstulit omne Lyceo,
Nec passa est nitidum tollere in astra caput.
O nimis instabiles hominum viresque, vicesque;
O spes, in fluctus quas levis aura rapit!
Robora tot viridis quo defluxere iuventae,
Dilectasque sibi deseruere domos?
Non secus, ac fumo exactae cernuntur amaro,
Linquere apes volucri cerea castra fugâ.
Nec quemquam incusem: nec sum ipse e robore duro,
Vel saxo exscalptus, publica damna gemo.
Ingenuas igitur quis posthac hauriet artes?
Cui se doctoris lingua diserta dabit?
Explicet in vacuo quis sacra oracula tecto,
Et clarum niveae relligionis opus?
Iura silent, priscique Numae, intonsique Catonis;
Obsidet et legum limina sancta metus.
Ipsaque quin mussat tacito Medicina timore,
Atque suo eximio flet viduata duce.
Luget Aristotelis sapientia dia profundi,
Effusoque velut lumine, tristis hebet.


image: s006

Cetera quid memorem humani divin a reperta
Ingenii? et linguas, daedala texta, sacras?
Omnia ceu rigido torpent adamante ligata,
Ingratoque tacent abdita iustitio,
Terrorem ingeminat nimborum lurida tabes,
Ipse etiam assiduo marcet ab imbre polus.
Ac quamvis nullum perfuderit aera virus,
Nescio quae fati vis inimica premit.
Nec solum exitio est, luis immedicabile telum;
Saepe sibi causa est turba proterva necis.
Irruit in certam pannosa incuria mortem,
Et petit e medio pabula taetra rogo.
Quem nec vultur edax morem, nec milvius acer,
Nec Libyci agnoscat terror Hyaenae soli.
Ast alios metus exanimat, totisque medullis
Conceptum leti frigus inerme necat.
Vespillo [(transcriber); sic: Vispillo] modo visus obest, pullata caterva,
Ignea cui mixto lumina felle virent.
Haud aliter, quam si Cocyto egressa Megaera,
Vittatis rabido terreat angue comis.
Impius hinc crescit Libitinae census avarae,
Viribus hinc late serpit adulta lues.
Sed quis cuncta queat miserari, aut dicere versu?
Cui non his saliant, corde micante, sinus?
Sola malis tantis non ingemat horrida quercus,
Solaque, in alpina quae riget arce, silex.
At tu, flammantis servit cui regia caeli,
Terraque frugiferens, velivolumque mare,
Rerum summe parens, precor o miserere tuorum:
Namque sumus vere plebs tua grexque tuus.


image: s007

Ista quidem, sed plura etiam meruisse fatemur,
Et magis illatis aspera suppliciis.
Haec meruit dona impietas, moresque procaces,
Praemiaque haec, vitiis oblita vita malis.
Nos, Pater alme, tuam languentem incendimus iram,
Ipsi in nos dedimus tela trisulca tibi.
Ah nimium immemores terrae, atque uliginis udae,
Ex qua nos finxit dextra sancta tua.
Sustulimus caelo cristas, animosque feroces,
Sprevimus et legum mollia iussa pati.
Hinc nobis tot damna, catenatique pavores,
Primaque lethaeae labis origo fluit.
Attamen o succurre tuis, Pater. exulet horror,
In Thraces pulsus, Massagetasque feros.
Flore at in nostro concordia nobilis orbe,
Fraternosque animos mutuus urat amor:
Quo fine, Cimmeriis mons obruta nostra tenebris,
Quo sine, Riphaeo frigore vincta iacet.
Huc ades o, placidusque veni. te Filius orat,
Tendit et expansas in mea vota manus.
Filius ille tuus, quem, nostri accensus amore,
Orbis in haec misisti infima regna, DEUS.
Iordanis medio quem stantem in flumine vivo,
Omnibus audiri gentibus usque subes.
Hunc, Pater, hunc specta; nostroque averte pudore
Lumina. mitescet iam gravis ira tua.
At nos, in melius mutatos numine sancto,
Tot nolis frustra commonuisse malis:
Si mala sunt dicenda tamen. profecimus illis;
Acrior est nobis iam pietatis amor.


image: s008

Qualis flamma solet quassatâ crescere taedâ,
Ast eadem, nullo concutiente, mori.
Iam, scio iam venies, positâ mitissimus irâ:
Iam rerum incipiet laetior ordo piis.
Ut duce te vitae puros insistere calles
Possimus, sanctis qua via trita vocat.
Servatique tibi meritos solvamus honores,
Atque eat in laudes omne poema tuas.

Ad Magnificum Rectorem M. MICHAELEM PICCARTUM Philosophiae Doctorem praestantissimum, Scipionis Gentilis IC. Epigrammata.

I.

EXcisam Brenno Gallisque furentibus, Urbem
Audaci adventu restituit Furius.
Romanam Hannibale et Poeno rem milite fractam
Restituit Fabius consilio, atque morâ.
Tu quoque subversum dementi â pube Lyceum,
Et lue de stygiis exsiliente vadis,
Dum, Piccarte, animis servas et voce disertâ,
Non Fabius nobis, nonne Camillus eris?


image: s009

II.

Cum fuerit pugnae qua caesos Allia vidit
Romanos, olim cognita cuique dies;
Ignorata tamen captae fuit omnibus Urbis,
Quamlibet haec multo tetra priore magis.
Nec mirum, nam quod capta est Roma inclita Gallis,
Fecit id ad ripas, Allia, pugna tuas.
Nobilis haec, Piccarte, tibi succurrat imago,
Ut curam, quae te nunc coquit, eicias.
Nam quod, te nostri clavum moderante Lycei,
Immite hoc totâ saeviit urbe malum,
Causa fuit, morum clades tristisque ruina,
Ante magistratus sceptra verenda tui.
Ingenii ergo tui semper monumenta manebunt;
Culpa hominum, aut Casus nil tibi obesse potest.

III.

Quae tibi dicta fuit iam iam revirente Lyceo
Pia, elegansque Oratio,
Prodeat aethereas, sine quaeso, in luminis auras,
Gentesque cunctas pervolet.
Nam si olim valuit, saevam ille Antisthenis iram,
Plagasque ferre, Verbera
Et loquere, advertens avidas cum diceret aures,
Sitique discendi aestuans:
Ut, Piccarte tuo tales ex ore loquelas
Bibat Iuventus aureo:
Non lue, non aliâ caeli absterrebitur irâ,
Exi, ô, volaque Oratio.


image: s010

PARAPHRASIS PSALMI XCI. Auctore Cunrado Rittershusio.

TUtelae quicumque DEI se [(transcriber); sic: si] credidit umbraque
Altissimi quem protegens complectitur,
Ad Dominum audebit tales emittere voces:
O spes mea atque turris, o munitio,
A creperis quo me possim subducere rebus
Illaesus omni et integro periculo
Quos tibi disposuit casses hinc inde dolosos
Venantium credulitas, hos fallere
Incolumique exire dabit tibi, pestiferumque
Defendet arcens te procul contagium,
Expansisque [(transcriber); sic: Expanssisque] super blandis te proteget alis
Pia ut tenellos confovet pullos avis.
Vera DEI promissa pios clypei instar obumbrant,
Ignita ne tela hostis ullum habeant locum.
Nocturno ne contingat pallere timore,
Sagitta nec te inter diu laedat volans.
Horrida seu tenebris grassetur pestis in atris,
Seu dira clarâ luce saeviat lues:
Tutus eris tamen ipse. Cadant licet undique crebra,
Laevum tibi claudentia et dextrum latus,


image: s011

Funera, Vespillo quîs vix satis ullus humandis:
Tamen manebis integer contagii.
Impia funera quin etiam tibi lumina pascent,
Poenasque te intuente pendent improbi.
In te quippe, DEUS, mea spes innititur uno:
Velique iactu omni altior turris tua est.
Nulla mali tanget Te portio, nulla flagella
Domum tuam, mihi crede, poterunt laedere.
Namque tibi aetherios comites dabit ille ministros,
Fidissimi satellites ut protegant
Qua te cumque via gradientem in munere iusso.
Ut mater infantem manu gestat pia,
Sanctum ita te manibus sublatum turma vetabit
Illidere offensum pedem saxo aspero.
Mira canam, sed vera canam: saevoque leoni
Inambulabis et venenatae aspidi
Incolumis, scymnoque pedem imponesque Draconi.
Quando ille toto anhelat ad me pectore,
Ipsius haud fallam desideriumque fidemque,
Sed faxo, liber ut sit omnibus malis.
Cognitione mei cum mentem in struxerit almâ,
A me potenter sentiet se protegi.
Supplicibus quoniam votis meam opem advocat, aures [(reading uncertain: page blotted)]
Accommodabo ei, atque voti compotem
Efficiam. Ingruerit quaecumque aerumna fatigans,
Non deseram, aerumnas graves ei allevans.
Denique et ereptus faciam ut florescat honore,
Vitaeque multos laetus annos transigat:
Perpetuaeque exsultabit me auctore salutis,
Beatitatis et fruetur munere.


image: s012

FUGA PESTIS.

AUdito trepidant omnes modo nomine pestis,
Et celerem arripiunt in loca tuta fugam.
Inde fit, hoc nuper florensque frequensque lyceum
Deserti ut videas iam prope habere vicem.
Quis Cato mî vertat vitio fi fugero et ipse?
Nam neque cor soli est ex adamante mihi.
Cum sim natus homo, nihil humani a me alienum est.
Vix est, qui mortem haud horreat ullus homo.
Ergo etiam fugiam, fugientibus omnibus, una;
Verum istius erit quae mihi meta fugae?
Vidi ego, qui fugiens fumum in flammam incidit, ipsi
Occurrens leto, quod fugere instituit.
Nemo sed et mortem ut nemo sese effugit ipsum,
Cum quisque in se ipso semina mortis alat.
Quonam igitur fugiam, siquidem omnino est fugiendum?
Nec noceat pestis dira sagitta mihi.
Diffugiat quo quisque volet, prout ipsum animus fert:
Meta mihi tuta est praemeditata fugae.
Tu mihi perfugiumque DEUS, tutusque receptus,
Rupes tu mea et arx, tu mea turris eris.
Quem tu caelesti clementer protegis umbra,
Nulla potest pestis, laedere nulla lues.
Haec mihi meta fugae est: ita pestem evadere certus
Intrepide persistam in statione mea.

C. R. F. Altorfii Formidabili Mense Septembri Anni M. DC. XII.


image: s013

EUCHARISTICON AD DEUM OPT. MAXIMUM. Pro liberatione a Peste et Academiae restitutione, auctore CUNRADO RITTERSHUSIO. IC.

AUdis vota pio, DEUS, ad te pectore fusa,
Audis, nec ventos irrita ferre sinis.
Quid ni? qui toties illud promiseris ipsum
Vero, mentiri nescius, ore tuo.
Quisquis es, aerumnis pressum cui degitur aevum,
A solo afflictis me pete rebus opem.
Implorata tibi veniet mea gratia, certum
Rebus in incertis auxiliumque feret.
At tibi donata mens grata memorque salutis
In laudes faciet ora diserta meas.
Haec tua vox, toties iterata, sacrisque tabellis
Consignata, tibi haud infitianda, Pater.
Veracem hanc etiam nunc res satis ipsa probavit:
Nec nostras aurae diripuere preces.
En, rediit melior facies iam reddita rebus:
En, tua ope unius desiit atra lues.
Ecce, frequens repetit Musarum castra iuventus,
Praeproperam damnans iam fere et ipse fugam.
Cuique suas partes, velut ante timore solute
Securoque animi denuo obire datur.


image: s014

Sic, ubi navifragis tabulas disiecit in undis
Horrida tempestas atque furor pelagi,
Ventorum cum iam requierunt proelia, cernas
Collectis pelagus qui repetat tabulis.
Sic, ubi detonuit posito caeli ira fragore,
Ad cantum volucris, ante fugata redit
Summe Parens, haec cuncta tuae sunt munera dextra:
Rem lapsam unius est restituisse tuum.
Irrita quantalibet nostrae est industria mentis,
Divinam si non experiatur opem.
Quis tibi, quis vero, dum noxia membra retardant,
Se meritas grates solvere posse putet?
Nostra minor longe est infantia balbaque lingua,
Quam canat ut dignis munera tanta modis.
Ipsa tamen quoque grata infantia balbaque lingua
Natorum, oramus, sit tibi sancte Pater.
Sic etiam in sobole, quantumvis dona parentum
Non valeat dignis sat celebrare modis,
Grata parentibus eum vel significatio quaevis
Grati animi, vox sit linguaque tarda licet.
Munera tum tua perpetua et fac propria nobis:
Da sana in sano corpore mens vigeat.
Da pacem, da, vita quibus nequit ista carere:
Bella famemque fuga et noxia cuncta procul.
Inprimis morum contagia pelle malorum,
Pelle, age, doctrinae semina pestiferae:
Ut pia sincerae fidei sit congrua vita,
Ambo et sint laudi tota sacrata tuae.
Haec tibi nunc placeant gratae praeconia mentis,
Qualia vis tenuis promere nostra potest.


image: s015

Tempus erit, tua cum plectro meliore sonabo
Munera, tunc vita cum meliore fruar:
(Quo se nulla potest pestis penetrare; Sed unde
Morborum atque dolorum exulat omne genus:)
Atque tuum dabitur vultum, ter amande, tueri,
Et canere aethereis aemula spiritibus.

Dominicâ tertiâ Adventus Dn. Anno M DC XII.

PARAPHRASIS PSALMI CXV.

NOn meritis nostris quicquam, Pater optime, debes,
Crudeli nos ut seros ex hoste redemptos,
Afficiasque bonis; sed gloria nominis una
Impellat te, Sancte, tui: clementia dia
Et bonitas meriti humani omnia pondera vincat.
Abs te desertis illudere quippe profana
Turba volet nobis certatim, et dicet: Eorum
Numen ubi est? Deus ipsorum ecqua in parte moratur?
Noster at aethereâ caeli sibi fixit in arce
Sedem nempe Deus, terras exercet in omnes
Imperium sine fine suum. Ille idem omnia, quae mens
Concepit volvitque facit. Simul imperat ille,
Omnia divinis promptissima iussibus astant.
At gentes numen quibus attribuêre profanae,
Horum longe alia est ratio, naturaque segrex.


image: s016

Humanae figmenta manus, expertia vitae
Ac motus, simulacra astant, orisque figuram
Humani referunt tantum, fabricata metallo
Auri aut argenti, quando optima materies est.
Saepe etiam saxoque faber lignoque dolato
Numen inesse iubens, operi ipse suo accidit illud
Pronus supplexque auxilium stultissimus orat,
Ipse a se melior fabricato, numine sculptor.
Os quidem habent; at sermonem nullum ore figurant:
Lumina eis sane sunt; verum expertia [(transcriber); sic: experitia] visus:
Sunt aurita etiam: Sonus at non verberat aures:
Sunt ipsis nares; at nullus eas odor afflat:
Dependent humerisque manus et brachia; at illis
Prendendi officium natura noverca negavit:
Ire negantque pedes, et nescia crura moveri:
Nec poterunt sermonem e gutture fundere muto,
Promittant ut opem poscentibus aut sibi poscant.
Qualia sunt autem simulacra, expertia sensus
Et motus, vitaeque omnis, tales quoque fas est
Credere eos fieri, qui talia fingere gaudent
Numina, ab hisque audent aliquam sperare salutem:
Rectius his multo domus Israele profecta
Collocat in Domino proram puppimque salutis:
Spes facit ille ratas, et vota precesque piorum,
Auxilioque venit miseris et protegit ipsos.
Quorum corda DEI timor et reverentia flectit.
In Domino ponant proram puppimque salutis.
Spes facit illeratas et vota precesque piorum,
Auxilioque venit miseris et protegit ipsos,
Ut se munitus clypeo in fert miles in hostem.


image: s017

Ipse memor nostri Dominus sua munera nobis
Largiter indulsit: Sua munera largiter idem
Indulsit domui sancto Israele profectae,
Nec minus et genti venerando Aarone creatae.
Sed neque quis quam abiit benefactorum ipsius expers,
Cuiuscumque loci, seu magni sive minoris,
Dum modo non vacuus Domini foret ille timore,
Unde omnis manat sapientia sorsque beata
Ille idem accumulet deinceps quoque plurima vobis
Munera, dives opum: vobiscum et pignora vestra
Cara beet, vos et communiter augeat omnes,
Vobis cuncta fluunt divino e fonte secunda,
Quos caeli terraeque opifex amat atque tuetur.
Caelestem Dominus sibi servat et incolit aulam,
Unde regit terraeque plagas pelagique profunda,
Despicit et curas hominum, aerumnasque sequaces,
At terram natis hominum donavit habere,
Partirique sibi et duro exercere labore,
Non illi, quos iam vivendi pausa secuta est,
Iova, tuas grato memorabunt carmine laudes:
Non etiam qui migrarunt ad regna silentum.
Nos potius: gratas vitae qui carpimus auras
Munere divino, Dominum celebrabimus hymnis
Suavidicis, numquam quos claudendum audiat aevum.

Cunrad Rittershusius IC.


image: s018

PARAPHRASIS PSALMI CXVI.

SUmma mihi exsiliens pertentant gaudia pectus,
Exaudit quoniam clemens mea vota Iehova,
Quando ipsius opem supplex imploro benignam,
Vocibus orantisque bonus pronam applicat aurem
Ipsum igitur, donec vitali perfruar aura
Unum devenerabor et in mea vota vocabo.
Obversabatur mihi plurima mortis imago.
Ante oculos: iamque et laqueis circum datus orci
Haerebam, letique dolor fabricator acerbus
Discrucians me exercebat noctesque diesque.
Tunc mihi cura fuit Domini prece poscere numen:
Instanti, DEUS, hanc animam precor eripe leto.
Quam pius est clemensque DEUS quam parcere promptus!
Iustitiam ut rigidam moderamine temperat aequi!
Innocuas servare animas divina voluptas
Esse solet. Sic me prostratum erexit ab imo
Restituens paulatim antiqua membra vigori.
Eia anime, eia tuae tandem te age redde quieti,
Cum tot possideas divini signa favoris,
Et benefactorum cumulis te ornaverit amplis
Omnis origo boni Dominus. Quod faucibus atrae
Ereptus mortis vitali munere vescor
Munus id omne DEI est. Lacrimarum flumina fessis


image: s019

Abs oculis procul ire, redireque gaudia iussit:
Ne nostris strueret pedibus via lubrica lapsum.
Idem me recto fecit consistere talo.
Ergo DEI ante oculos mihi summa erit ire voluptas,
In terra et viventum aeternis degere saeclis
Semina quo numquam poterunt pertingere mortis.
Credo equidem, nec muta fides mihi pectore clausa est.
Verum et sensa animi promulgo interprete lingua.
Ingenua at comites ducit confessio poenas
Immeritas, fraudique mihi, eheu, dicere verum est
Hinc nimio mea mens extra se rapta dolore
Talibus erupit dictis: o nescia veri
Pectora caeca hominum, at mendacia fingere prompta.
O benefacta DEUS quot quantaque contulit in me!
Qua tandem haec danti, quanam ratione rependam?
Unica, ni fallor, ratio est, ut grata probetur
Mens benefactori. Calicem acceptabo salute
Repletum divina, ipsumque in vota vocabo
Muneris auctorem celebrans ubi concio tota
Conveniet populi sacris operata IEHOVAE.
Quamquam autem et sanctos absumi morte videmus.
Ante DEVM ingentis pretii mors illa putanda est,
Iudicio licet humano dira esse putetur:
O supreme here, et o Divum pater atque hominum Rex,
Servum agnosce tuum me, cui servire suprema est
Libertas: hinc et servus tibi glorior esse,
Et mea servitio genetrix, devota erat uni,
Quondam, here sancte tuo. Tu vinclis me ire solutum
Iussisti: Libertatis mihi tu unus es auctor.
Ergo tuae votiva, DEUS, cadet hostia laudi


image: s020

Ante aras mihi caesa sacras, numenque supremum
Implorabo: DEOque meo persolvere vota
Primus erit labor, et cura antiquissima nobis,
Concio cum populi sacris operata IEHOVAE
Conveniet, dominique domum complebit inundans
Atria, quîs mediis Solymorum urbs laeta superbit.

Cunr. Rittershusius IC.

PARAPHRASIS PSALMI CXVIII. eod. C. R. auctore.

EIa, Iovam celebrato piorum concio tota,
Cuius clausa manet nullo miseratio fine.
Israeligenae concordi, age, dicite voce:
Ipsius haud ullo arctata est clementia fine.
Sacrifici his genus Aronis sua carmina iungat:
Expers ipsius durat miseratio pausae.
Quotquot amore DEI flagrant, Dominumque verentur,
Ipsius ignara est metae clementia, dicant.
Plurima cum ingruerent capiti discrimina nostro,
Vota Deo fudi atque preces, quibus ille benignis
Auribus attendit, meque exorabilis inde
Explicuit, latoque dedit decurrere campo.
Dum partes iuvet ipse meas, mihique auxiliatum
Adveniat Dominus, non me timor ullus habebit
Sollicitum, quicquid mortalis turba minetur.
Defensore Iova tutus, mea lumina pascam


image: s021

Securus, quas dependet turba hostica, poenis.
Nimirum praestabilior fiducia solo
Nixa Deo est, quam quae auxiliis est freta virorum.
Principibus fisum confusum cernere saepe est,
Non etiam Domino, proprium cui, fallere numquam.
Gentes omne genus petierunt, agmine facto
Hoc caput, atque arctâ clauserunt obsidione:
Quas Domini excidi tamen auxiliaribus armis,
Atque exstirpavi: quamvis spes nulla salutis
Effugiive mihi presso obsidione pateret,
Me coniuratis cingentibus undique turmis,
Quale examen apum circumstrepit agmine facto,
Si quis mella favis direptum eat. Attamen ipse
Excidi cunctos Domini auxiliantibus armis
Auspiciisque DEI fretus: ceu perfurit ignis
Depascens spinas flamma crepitante voratas.
Inclinatus eram sane, propiorque ruinae,
Iam iam casuro similis: Sed dextra Iehovae
Substituit fulcrum mihi, me eripuitque ruinae.
Iova meae vires, mea magna potentia, nostrae
Materiesque lyrae, peperit mihi nempe salutem.
Ergo domus resonant Iustorum carmine dulci
Confessae solidam se uni debere salutem:
Robore dextra DEI pollens, nullique secunda,
Mirandorum operum effectrix, mihi restituit me:
Extulit et caelo mersum prope faucibus Orci.
Et late volitare dedit victricia signa.
Ereptus quare gelidi formidine leti
viventum socius memorabo opera inclita Iovae.
Quamquam (nec meruisse nego) me verbere duro


image: s022

Afflixit Dominus, ceu cura paterna protervum
Castigat natum ferulâ, multatque dolore,
Vivo tamen, nec adhuc sum tristibus additus umbris.
Huc agite, et reserate mihi pia limina templi:
Ingrediar sacram, voti damnatus, in aedem,
Et Domino memori persolvam pectore grates
Ianua nempe haec sacra Iovae est: haec limina sanctis
Tota patent superanda. Tibi mens grata salutis
Praemia persolvit laudum, exorata salutem
Quod mihi contulerit pietas tua, magne Iehova,
Afflictumque me humo rursum in loca celsa levarit.
Aspernata licet fastidia reiectarint
Fabrorum hunc lapidem, quasi nullius esset is usus:
Attamen ille caput fundamentumque domus est
Praecipuum factus, quo machina tota recumbit.
Scilicet hoc auctor DEUS, hoc DEUS ipse patravit
Tantum opus, atque oculis tanta haec miracula nostris
Exhibuit, totus stupeat quibus excitus orbis.
Lux haec festa DEO est, venerandi et conscia cultus.
Laetitia hanc plaususque decent. Ita tempora poscunt.
Eia salutiferum DEUS, o DEUS, exsere numen!
Eia tuum aspira clemens age Iova favorem,
Eventusque habeant fac ut omina laeta secundos.
Qui Domini venit auspiciis, Feliciter ille
Adveniat, sceptrisque eius sint omnia fausta:
Omnia fausta etiam vobis, quoscumque Iehovae
Concludit domus, et voce et bene corde precamur.
Praelucet nobis lumen DEUS ipse Iehova,
Discutiens vitae tenebras errore fugato.
Huc agite aeditui, festivis frondibus aras


image: s023

Condecorate sacras, religataque cornibus arae
Hostia stet mactanda, cruore atque imbuat aram.
Te gratus memorabo DEUS, Te carmine dulci
Astra feram super, auctorem et celebrabo salutis,
Mi DEUS, immemoremque tui nullum arguet aevum.
Eia, bonum celebrate Iovam, quodcumque piorum est.
Nam metae ignara ipsius clementia vivit.

MATTHIAE BERGII Ode Sapphica, irae divina deprecatrix.

AUfer immensam, DEUS, aufer iram,
Et cruentatum cohibe flagellum.
Nec scelus nostrum properes ad aequam
Pendere lancem.
Si luant iustam mala nostra poenam,
Quis tuam possit tolerare dextram?
Nempe damnanda est semel universa
Nostra propago.
Parce sed nostris miserate culpis,
Temperet iustam pietasque poenam.
Nam tibi semper proprium reversis
Parcere natis,
Ah, quid in vermes miseros tua ira
Saevit, immensi fabricator orbis?


image: s024

Quid premis, qui sunt cinis, umbra, pulvis,
Glebaque terrae.
Nos graves sane maculant reatus,
Et caro mentem trahit impotentem.
Iure damnatos potes ergo dirae
Tradere morti.
Attamen Nati roseum cruorem,
Lanceam, clavos, rigidaeque spinae
Texta nos interque tuumque iustum
Pone tribunal.
Ne sit in nobis opus hoc inane,
Quo salus cunctis populis parata est:
Fluxerit nobis quoque fusus ille
In cruce sanguis.
Nostra tum sancto rege corda semper
Spiritu, per quem caro laeva menti
Contumax vitae meliore duci
Tramite discat.
Qui DEUS toti dominaris orbi
Omnibus saeclis residens Olympo,
Hoc ratum nobis facias precamur
Trinus et Unus,

FINIS.