Carmina.Machine-readable textMencke, Friedrich OttoMencke, Friedrich OttoXML version, markup prototype, December 1999Kim BarkowskimarkupCamenahttp://mateo.uni-mannheim.de/camena/mencke1menckecarmina.htmls001.htmlmenckecarmina.xmlmencke1/jpghtml- Leipzig: Gleditsch, 1737.
Regeln fuer die Texterfassung 03/2001
not necessary
14 March 2004Kim Barkowskimarkuptyped text - structural tagging complete - semantic tagging complete - Morpheus spell-check
LIBER HENDECASYLLABORUM.
GRATULATIO AD VIRUM CONSULTISSIMUM AC PRAENOBILISSIMUM, CHRISTOPH
LUDOVICUM CRELLIUM, POESEOS IN ACADEMIA LIPSIENSI PROFESSOREM PUBL.
EXTRAORD. DE SUPREMIS IN UTROQUE IURE HONORIBUS D. XXIII. NOV. A. MDCC XXIV.
LIPSIAE PUBLICE ACCEPTIS.
At nobis Superi favent benigni, Nobis fidus adest, Diis quod olim Iam curae fuerat, mihique longis, Dudum fatidicae spei recordor, Praevisum auguriis. Tibi dederunt, Mi CRELLI, meritos Tuos honores Musarumque manus, Apollinisque, Astraeaeque Deae, sacer minister Cuius diceris et pius sacerdos. Tus sacrum placuit Tuusque cultus Astraeae, facili suis ministris; Hinc nectit viridem Tibi coronam, Et laurum, nitidum decus virorum; Hinc est ille dies, tot expetitus A coelo precibus, Tui fidelis Index ingenii, perite CRELLI, Quo mentis pietas, amorque castus, Corde quem tenui diu latentem, Erumpit temere, ruitque cursu (Tantum robur habent amoris ignes,) Veloci nimium. Mihi Tuarum Virtutum decor attulit stuporem; Iam dudum positus nitescis altis Pindi culminibus, Tuique fama, Late sparsa, vagas agit per orbem Radices; Tua fama crescit, aevo Fecundo velut arbor, inde nomen Mox datura tuum perennitati. Te vidit placido Thalia vultu Nascentem, et voluit suo praeesse Divum concilio, chorisque vatum; Hinc et de Superis videntur esse Parnassoque Tui, Poeta, versus. Iam Tu murmure cornuum minaci Aures pervolitas, strepitque campus Armorum sonitu, crepantque cuncta; Iam versu Venerem putes iocari, Et colludere Gratias venustas, Et, quisquis Cypriae litat favetque, Magnae ferre Deae dapes opimas. Te carmen gravius, leporque Musae, Secernunt populo, Diisque miscent, Frondentesque hederas geris suprema Fronte pulcher, amabilemque myrtum. Miratus tacito fui stupore Tam dextri ingenii diu nitorem; At nunc, Vos, veneror, piasque vobis Grates, o Superi, decet dicare, Illum qui mihi nunc diem dedistis, Laetus quo videam sua decorum Lauro CRELLIADEM, suaque myrto, Votum laetitiamque postulantem. Donarem pateras et aera, CRELLI, Donarem tripodas, et omne, quicquid Ostentat pretium, facitque sumptus; At novi, potius placere Musam. Gaudes carminibus Poeta magnus, Haec donare licet, nec ulla posco Certe dona mihi; nihil leporis Infans Musa gerit, nihilque dulce, Quod possit lepide movere sensus; Est incondita tota, dura, numquamPhoebeis calefacta nempe flammis, Quae, si quando Tuas recepta, CRELLI, Inter tot dociles, bonas, alumnas, Surget firmior, erigetque frontem, Tunc multo Tibi dona digniora, Et versus feret elegantiores.
AD EUNDEM, SPLENDIDISSIMIS RECTORIS MAGNIFICI HONORIBUS IN CELEBERRIMA AD
ALBIM ACADEMIA IPSIS CAL. MARTII A. MDCCXXX. ORNATUM.
At nunc, o placidae bonaeque Musae, Quas castis pater Albis ambit undis, Vos, quae per liquidos, arundinosos, Dulces, gramineos, sacrosque fontes Aeternam colitis sodalitatem, O blandae, faciles, adeste, Musae, Et cinctae variis caput corollis, Et ultu nitido satis decorae, Gaudenti similem parate frontem, Nunc ad suavisonos venite cantus, Et iunctae socias tenete dextras, Et miscete choros, amabilique, Qualis conveniat piis puellis, Et qualis decori sit hisce sacris, Qualem nec Charites decentiorem, Nec fingat Paphius magis placentem, Festivum celebrate voce plausum. Non vobis melior beatiorque, Non optatior auspicatiorque, Non vestris numeris cani modisque Olim dignior ulla visa lux est. Ille scilicet, ille, quem videtis Exortum rutilis repente flammis, Quo Pindus nitet et coruscat omnis, ParnassusqueHeliconiique pulchris Ornantur radiis micantque colles, Non frustra micat et coruscat ignis; Non frustra teneram videtis illam, Illam Pieriam, sacram, comantem, Sub vestris manibus virere laurum; Instantis fuit illa splendidique Festi conscia, germinansque sentit Venturi nova laeta saeclaPhoebi. Est, est, qui caput, atque dux, et auspex, Et vester cupiat pater vocari; Est, qui sceptra manu gerens potenti, Totus purpureo nitens honore, Totus Castaliis inunctus undis, Totus laureolas olens virentes, Vos miti regat unus atque molli Posthac imperio, suas ametque Vos ut filiolas, feratque mille Vobis, iam veniens, beatitates. Nunc, si quid tenerae sacraeque myrti, Si quid laurigeri latet vireti In vestris patulis iugis, Camenae, Vos et, si nitidum ligare sertum, Si scitis facili manu coronas, Huc flores virides odore dulci, Huc, quicquid decori est, feratis omne, Et, qualis data non prius sit ulli, Qualis sit croceis nitens capillis, Talem conspicuo ligate Phoebo, Ut pulchrum deceat caput, coronam. Non hic asperitas timenda duri, Non hic fulmina, non minae, tyranni, Non leges rigidae, nec inficetae, Sed quas Ortygiis venire templis, Aut missas Clariis putes sacellis. Ipse certa suis bonus favensque Musis otia spondet et quietes; Dux vobis erit et sodalis idem, Idem, qui dominus sit et magister; Secure patrias coletis artes, Et cantu sacra perstrepetis antra, Et gaudebitis, illa tunc et arva, Quae vobis habitanda contigere, Dicetis reliquis beatiora; Augustumque decus scientiarum His sub auspiciis magis vigebit, Et sublime suum petet cacumen. Ite, nunc alacres ciete cantus, Et pulsate manu placente plectra, Nec Phoebi meritas tacete laudes; Ite, iam numeris piis sonorum, Mellitum, tenerum, piumque carmen, Et votum date supplices et omen, Et tantum patulis ducem lacertis Amplexi, ad superas locate sedes Pindi molliter, et decus perenne, Et Phoebi celebrate mite sceptrum. At tu, quae tremulo misella gressu, Magnorum faciem times virorum, Et cantum, mea Musa, nescis omnem, Nunc tandem validis adesto plantis, Nunc nervos adhibe, choroque longo Musarum volucri praeito cursu, Et velociter advoluta PhoebiNunc supplex genubus, precare prima Quaevis fausta novo tuo Patrono.
GRATULATIO AD VIRUM CONSULTISSIMUM ATQUE PRAENOBELISSIMUM, AUGUSTUM
FLORENTEM RIVINUM, DE SUMMIS IN UTROQUE IURE HONORIBUS, DIE IV. DECEMBR. A.
MDCCXXVII.LIPSIAE IPSI COLLATIS.
Dic, quaeso, quid agis? mihi, RIVINE, Cuius, dic, hominis, Deive cuius, Hoc sit consilium, quod ad superbos Doctoris gradiare nunc honores! Te nostrum pudet amplius sodalem, Et nostri pudet ordinis vocari? Et sordet Tibi nunc Tuus Magister? Hoc ne dissimules, videtur istud, Est satis manifesta res, negare Non ausis facile; nec invidere Me credas Tibi dona digniora, Nec, fastidia si vel ista subsint, Durum Te mihi iudicem videri. Quidni nomina delicatiora, Et quidni tituli magis decori, Doctoris titulus, gravi superbus Forma magnificaque syllabarum, Et plus mellis habens, amabilisque Plus et dulcisoni gerens leporis, Quam vox horridior, parum venusta, Ac de stercore ficta Barbarorum, Et contempta palam, gerit Magistri? Quidni pallioli decus rubentis, Fulgens purpureo colore vestis, Et sacris oleum datum capillis, Spirans Iustitiae sacros odores, Quidni basia Praesidis pudica, Quae praebet cupidis Tuis labellis. Ut Tuae Themidos scias amores, Ipsi quam placeas novus minister, Ipsi quam placeant Tui lepores, Per Te quam cupiat magis timeri; Et Quidni Themidos manu paratae, Et nexae pretiosiore pulchre Magni munere Numinis coronae, Molles, conspicuae, comis nitentes, Quales non facile decentiores Ullus necteret artifex peritus, Quales nec facile venustiores, Quales floribus elegantiores, Cum solenne redit sacrum Sophiae, Et taedas male fida nuptiarum Incendit, sociosque amasiosque, Contemnens veteres, novos coronat, Vix Sophia suis liget Magistris; Haec quidni placeant, Tibi, RIVINE, Haec quidni placeant, magis probesque, Quam cum Philosophus, gravis Decanus, Per nimbos medios, nivesque tristes, Infenso Iove, murmurante Phoebo, Brumali rigidis gelu Camenis, Phoebeaque parum virente lauro, Dum canet Februarius nivosus, Ducit ad steriles suas cathedras, Vix lictore sequente, Candidatos, Et pulchros sapientiae colores, Et quam splendida iura sint Magistri, Et quam suave sit, in sinu Sophiae Molli ludere palpitatione, Inculcat bene, pulpito crepante, Tunc Aristotelis libro recluso, Occlusoque iterum satis severe, Monstrat, quo recubet Sophia lecto, Tunc omni sine basiatione, Ac omni sine pallii decore, Aptari iubet annulos sinistrae, Ornatosque satis suo smaragdo, Tandem voce gravi, vocat creatos, Eheu! nomen iners! vocat Magistros. Hic truncusque lapisque sit, necesse est, Aut sub frigidiore Solis axe, In diro grege vixerit ferarum, Inter Caucaseas nives et imbres, Quem non nobilis intus urat ignis, Per venas rapide volutus omnes, Per praecordia nec tenaciores Tam dulcis stimuli premant honoris, Dum videt tumido graves honore, Doctoris titulo recens beatos, Doctores cathedris novos abire, Fulgentes nitidis suis corollis, Doctum pilleolis caput decoros, Et pexis leviter comis venustos, Et suaves satis, annuisque barbis Ornatos bene, palliisque rubris, Multos inde sequi viros togatos, Et tunc agmina longa palliorum, Et multum dare plausuum sonantum, Et per fercule multa pinguiora, Et per pocula multa pleniora, Astraeae socios inaugurare; Quam velociter advolent Poetae, Et cum carmine gratulationes Doctori recitent recens creato, Doctoremque elegos crepent per omnes, Assibusque panegyrin duobus Versu vendibilem ferant et ore; Tandem cum videat boni Parentis, Hunc natum genuisse se, superbi, Amplexusque sacros, iocosque molles, Et plausus hilares piae sororis, Tanto fratre viro superbioris, Dilectaeque tripudium puellae, Quae nunc oscula prodige pudica, Sat iucunda, magisque melle tincta, Quae soli Themidos daret ministro, Doctis saepius imprimit labellis, In Te sic sciolus, puto, RIVINE, Non nasutulus ullus, histriove, Nasum torqueat, excitetve rongos, Quod tantos cupias petasque tandem, Quos dignissimus ambias, honores, Et blandae Themidos, Tuae magistrae, Nunc libare velis sacris iisdem. En! blande Themidem Tibi iocari, Et laudare Tuos sacros calores, Et mandare Tibi suos clientes! At nunc iura bonae Deae tuere, Et, pulsis regione leguleiis, Proscriptis rabulis Stygis sub undas, Leges nunc Themidos doce vereri.
GRATULATIO AD CONSULTISSIMUM PRAENOBILISSIMUMQUE VIRUM, IOANNEM
LUDOVICUM LANGGUTH, AB ORDINE IURECONSULTORUM LIPSIENSIUM SUPREMIS
IURIUM HONORIBUS A. MDCCXXXV. ORNATUM.
Non sum Momus ego, nec arte nostra, Nec risu, Satyrisve biliosis, Ius priscum patrio redibit orbi; At nostrae miseret tamen pudetque Me sortis, fateor; pudetque, castis Errantes adytis Deae potentis, Astraeae, tetricas videre muscas, Grassantesque gradu nimis profano Per sacri fora curiasque iuris Ignavos tot et improbos latrones, Praedonesque tot. Huc tuos et illuc Iam vertas oculos, domosque sanctae Perquiras Themidos; vides inertes, Et vides stupidos, inelegantes, Numquam nomine cognitos Camenis, Tinctos fontibus unice Hoppianis, Et nil praeterea. Vides, stupesque Tu mecum; et, quid agant, requiris, isti? Horum quisque, scias, id ambit unum, Ut sit ordinis alpha penulati, Et dux sit chlamydum minutularum, Et primus Themidos suae minister, Et solaciolum sit ac ocellus, Lux, et delicium sit, ac voluptas, Et facundior omnibus catellis, Et mordacior omnibus molossis, Et clamosior omnibus iuvencis, Et voracior omnibus locustis, Quo surgente tremat Senatus ipse, Quo latrante premat timor clientes, Quem fas sit loculis adire plenis, Nec pauper facile miserue quisquam Immensum nihil audiat loquentem, Quem non causidici ferociores, Quem non legicrepae petulciores, Quem non agmina Formulariorum, Non tota rabulae phalange iuncti, Technis exsuperent malis dolisve, Is, bonum specimen daturus artis, Cum dies venit alba nundinarum, Qua non laetior expetitiorque Lux nostris celebratur Advocatis, Vix coelo radiis rubente solis, Vix phoebum vigili canente gallo, Circitoris adhuc strepente voce, Surgit causidicus ruitque lecto, Expellit cito palpebris soporem, Festinatque, diem velut per istum Annosas positurus ipse lites, Ulturusve nefas scelusque magnum, Aut iam dicere iussus et vocatus Orator gravis ad severa rostra. Sumit sarcinulas suas schedasque, Hesterno madidas adhuc Iaccho, Et frustis nitidi graves butyri, Quali pascitur ULPIAXUS iste, Multis quisquiliis ineptiisque Repletas cumulisque formularum, Quas VOLCKMANNIUS ille, formularum, Quotquot sunt et erunt, gerens tabernam, Cunctorumque Deus Notariorum, Vastis dispositas dedit tabellis, Nunc nostris satis utiles culinis, Unde, si plagulam legas vel unam, Omnes concipies febrim per artus. His iunctas bene mille terque centum Chartae paginulas videbit albae, Binis causidico tribusve nummis In foro medio recens coemptas, Quae prelum redolent et officinam, Compactas bene tribulis rotisque, Et lymphae rigidas adhuc lavacro, Et visco nitidas adhuc tenaci, Non tactas calamo nigrove succo, Queis olim, melius favente coelo, Post multas hiemes, diesque multos, Iam longa macer esuritione, Et diro stomachi latrantis aestu, Cum tellus stupidos feret clientes, Vecordes, oculis utrisque caecos, Quos aeris premat urgeatque moles, Et falli iuvet impudenter auro, Scribet desuper aridos libellos. His armatur, et implicat tegitque Se totum schedulis, et ipse totus Stat circumdatus his et involutus, Indutusque suis pedes cothurnis, Et praeiudiciis tumens ineptis, Enatis cerebro rudi, inficeto, Cautelasque gerens capace pera, Aptas causidico nihil scienti, Quas damno didicit suo, notatus Praetori decies et increpatus, Prae se fert faciem PAPINIANI, Et PAVLI rigidas CAIIVE rugas, Dignus scilicet unus, unus aptus, Qui tantos imitetur exprimatque, Si non ingenio, viros, at ore, Sicut simius hic et ille vultu Est ipsi similis, refertque totum. Nunc, quicquid tumidae est loquacitatis, Quicquid nequitiae est ferocioris, Quicquid eloquio potest misello, Et technis valet impudentiaque, Hoc sibi imperat omne praecipitque, Et cunctas animum malas ad artes, Ad fraudes, bene praeparat, dolosque, Ne sit callidior dolosiorve, Aut fallax mage, quispiam per urbem, Qui sic excruciet secetque iura, Quae vasti tulit Imperator orbis, Et tanta rabie, et furore tanto, In leges petulantior sacratas, In leges rudior sit innocentes, Quem sic horreat agmen omne legum, Ceu tortore fremit reus minante, Ceu nos horribili feroque portas Pallemus propius petente Turca, Sic, comptus bene, sic, gerens inani Plenum synciput occiputque vento, Et marsupia chartulis ineptis, Centum chirographis, tot et libellis, Quasvis compositis ad Actiones, Braccas, palliolum, gerens, togamque, Et binos humeros, manusque binas Plenas fasciculis ineptiarum, Hine praecordia cinctus eruditis, Loricatus, et impeditus, armis, Ceu miles medios ruens in hostes, Hastis et iaculis ferox et ense, Et flammas oculis vomens minasque, Sic, prima, plateas, micante luce, Intrat magnifico subitque gressu, Qualis conveniat, fatente plebe, Magno causidico, gravi patrono, Nec quisquam prior est, et ipse primus Stratis aerium viisque rorem Abstergit pedibus, fugatque noctem, Ex vili, tenni, rudique merce, Experta artificem parum venustum, Capturus lucra splendidumque foenus. Citato properat volatque gressu, Et casu decies minante currit, Et cursu nimio gemens anhelat, Iratus, leporum pedes gruumve Pennas a Superis sibi negatas, Ut saltu volucri statim peramplas Tot vias superare posset uno, Ne quis praeveniat sibi, manuque Causam praeripiat suam rapaci. Sic secum male murmurans, et ore Et torvis oculis furens, et implens Immani medias vias screatu, Perquam consimilis cani latranti, Huc illuc digitos movens loquaces, Huc illuc quatiens caput superbum, Rem crucemque malam precatus illi, Quem conspexerit in foro priorem, Iam templum Themidos recens apertum Irrumpit temere procaciterque, Et circumspiciens statim per omnes, Quas novit, latebras feroce vultu, Gaudet, non alium sibi videri Per longi rabulam theatra templi, Qui de pane sibi minetur atram, Tristem, terribilem, malamque pugnam, Sed primo patuisse limen ipsi, Dum ientacla capit gravis Senatus, Et vultus reparat severiores, Dum psalmos recitat precesque scriba, Ne sit consilii diem per istum Praetor, vae Superi! indigens, rudisve. Nunc en! vulturius meus togatus, (Vos adeste clientuli miselli!) Audacter strepitat fori per amplos, Et ventis patulos suis, meatus; Elatis crepitat tumens cothurnis, Ceu praedae cupidus rapaxque vultur, Quem tribus reserunt diebus ante, Quam dulce affore scit sibi cadaver, Circa compositam volare furcam, Et magnis strepitum ciere pennis, Et rostrum rabidum, minax, recurvum, Et ungues rigidas, truces, aduncas, Ieiunumque iecur, gulamque sicam, Optatae bene praeparare mensae. Ohe! iam venit unus ex trecentis, Quos horae sonitus malae vocavit Ad tristem miserabilemque sortem, De quorum corioque nummulisque Speret pabula lauta leguleius; Ohe! iam venit ille adestque supplex, Et, vultus rigidi famelicique Morosa gravitate captus, unus Ante tot cupidos opis clientes Admitti rogat, expetens patronum, Et causam recitat tremens vetustam, Tot tritam manibus latrunculorum, Causam perfacilem, levem, minutam, Quam Dupondius expediret unus. Audit attonitus, manumque rodens, Et scabens caput, exprimensque truncum, Et frontem simulans severiorem, Tussitansque, screansque, magnus ille Romani stator arbiterque iuris, Res, clamat, gravis est et impedita, Quam vix solvere sciverit rogatus Praetor Romuleus, nec ipse quondam Extricaverit ante rostra fortis Orator CICERO; nihil loquuntur Hic PAULUS meus et PAPINIANUS, Mutus cum sociis TRIHONIANUS, Et si quos alios habet vetusti Iuris artifices colique Roma; Omnes nempe tacent; nihil roganti Respondet liber Institutionum, Et Digesta tacent, et ipse Codex, Et Volumina Iuris universi. Nostrae, hic, quid valeant, videbis, artes, Hic, quid lingua procax, licentiosa, Effrenis, petulans, maligna, possit, Quid convicia, quid calumniarum Possint plaustra, quid astus Advocati, Cautelaeque meae minaeque, disces. Imploranda mihi fori sacrique Iuris Numina magna, SCHNEIDEVINUS, Ingens CARPZOVIUS, pater Deusque Magni, quem sequimur, gregis, mensque FINCKEL THUSIUS, optimusque SPATREN, Nostrae percelebris magister artis. Tandem res redit illa ponderosa Ad marsupia supplicis clientis, Quae si plena geris gravi moneta, Nil, clientule, iam mali timebis, Si putres tineas inutilesque Sordes forsan alant aranearum, Iam spei nihil est in Advocato. O sanctae Themidos gravis Sacerdos! O tu iustitiae elegans imago! O pulcherrime iuris arbitrator! Quo nil rectius eruditiusque, Nil cordatius est honestiusque! Talis scilicet ille GOTHOFREDUS, Interpres veteris novique Iuris, Talis BRISSONIUS, CUIACIUSque, Et BUDAEUS, et ALCIATUS ingens, Et quoscumque suus favens ApolloIuris Romulei esse fulcra iussit. Talis Tune mihi futurus umquam, LANGGUTHI, videaris? Absit omen. Qualis fis, scio iam, sciuntque multi, Omnes at reliquos brevi docebis. Te nobis Tua perpolita, compta, Ostendens populare nil, Camena, Si nondum dedit, est datura magnum. Hoc omen Superi, precor, secundent!
GRATULATIO AD VIRUM CLARISSIMUM, NOBILISSIMUM, ORNATISSIMUMQUE, IOANNEM
AROLUM TEUBNERUM, PHIL. BACC. LAURO SOPHIAE D. XII. FEBR. A. MDCC XXVIII.LIPSIAE PUBLICE DONATUM.
O quid dicitis, optimae Camenae, Tu quid dicis, Apollo, tuque, Pallas, Et quicumque Dii Deaeve certum Nobis praesidium datis decusque, Vos, quid dicitis, optimi Deorum, Qua vos in regione barbarorum, Quos inter positos putatis hostes, Quis vultus, rogo, quisve mentis horror, Quae sententia, cogitatiove, Iracundia, fulminumve iactus, Per vestras solet excoqui medullas, Dum nostri iuga per superba Pindi, Vestrarum decus artium coruscum, Et priscum sapientiae nitorem, Molles litterulas, scientiasque, Et quodcunque nitet vigetque vestris, Di, sub auspiciis, capitque florem, Nunc vilescere, nunc honoris illo Summi culmine deici, rudisque Sub plebis manibus, iugoque vulgi, Tractari misere, opprimi, decusque Perdidisse suum, videtis, omne. Non sunt amplius illa prisca saecla, Non sunt amplius, ut fuere quondam, Musarum celebrata sacra doctis, Nunc in deterius reuere cuncta, Nunc quivis rapit impudicus artes; Nunc infantulus, et puellus omnis, In quavis puer editus taberna, Omnes sordiduli, famelicique, Et quoscunque suus malus PrometheusFinxit stercore pinguiore truncos, Suis sordibus inquinant Camenas, Et summi sapientiae ministri, Et docti subito vocantur omnes. Est, quem nequitiae, malaeque vitae, Et turpis sceleris, nefasque, cunctas Transgressum latebras, foresque cunctas, Aetatis tenerae virente flore, Irarum pater incitus furore, Ire iusserat ad crucem nefandam, Ad tristes Stygis horridae cavernas, Pistrinoque dicaverat molesto, Tortoris valida manu terendum; Mox nati miseret patrem tenelli, Lascivae putat indolem iuventae Non poenis, sed amore, posse flecti; Hinc molles lacrimae cadunt, pudetque In natum statuisse tam severe, Ambobus puerum tenens lacertis, O Spes unica, spes meae senectae, O Spes optima, gaudium parentis, I, dicit, meritam capesse palmam, I, perrumpe scholas, libros revolve, I, noctes oleo, dies labore, Numquam destituas, et eminebis Tunc omnes super eminentiores; Te natura vocat, Dii benigni Ingens ingenium Tibi dederunt. Ne frustrare Deos benigniores, Est magnum decus, est honor coruscus, Doctrina sciolos super minores, Cunctos esse super superque doctos. Haec audaculus audiens puellus, Aures arrigit, intumetque fastu, Iam cunctas sibi devorasse musas, Cunctas egregias videtur artes; Tam pauci putat esse rem laboris, Artes discere, quam patrare crimen; Lectis sarcinulis abit repente, It, currit, properat, ruit, volatque, Et Phoebi sacra gressibus profanis, Musarumque chorum irruit domosque, Invasisque scholis, adest alumnus; Miratur, stupet, audiens peritos Non audita sibi loqui magistros; Audendum tamen est, iubetque fastus Non desistere, praecipit magister. Nunc ulnis Schmidio incubans utrisque, Ac inter medios sedens Donatos, Dum scalpit caput, atque rodit ungues, Discit cuncta puer, tenet repente, Quae sint ingenio fatis misello, Paucis mensibus, et quasi iocando, Unius spatio nec absoluto Anni; iam satis est, satis scholarum, Nunc non amplius est opus magistro, Ipse est doctior omnibus magistris, Nec, quod nesciat ipse, paedagogi In scholis poterunt novum docere, Cuncta scit melius per, nec unum Se iurat venerabilis Donati Ignorare modumque regulamque, Cunctas, si placeat, refert rogatus, Et pleno recitare novit ore Omnes Grammaticosque Rhetoresque, Et prisci Criticos et huius aevi, Et quoscunque velis, nec haesitabit, Scit casus numerare paginasque, Declinare bene atque coniugare, Et proponere cuncta scit latine. Sic rudi subito fit ex asello, Quem vix credideras habere sensum, Vix ullam cerebri salisve micam, Perruptis latebris scholae morosae, Membris omnibus affabre dolato, Ac dulci ferula deasciato, Fit doctus subito, fit eruditus; Fastidit reliquas minutiarum, Quae molle ingenium nimis fatigant, Nugas tam steriles; adest repente In nostris Academiae theatris, Huc illuc oculos, suisque doctis Plenum quisquiliis caput retorquet, Et mundi stupidus stupet stupore, Et luto meliore se superbit Effictum, stupidis datumque terris, Et doctis reliquis suam minatur, Se tollente caput, malam ruinam. Sic duri impatiens iugi scholaeque, Alis evolat impotens in auram, Dulces delicias petit decusque Libertatis, amat suus vocari, Inter nos medius stat hic repente, Stat cinctus gladio latus superbe, Stat manu gladium tenens sinistra, Qui, molles humeros recens revinctus, Dum fulget rutilo novus metallo, Dum mittit radios procul nitentes, Cunctas ille puer vias pererrat, Ex prima spatiatus in secundam, Tunc in primam iterum, dein fecundam, Centiesque ita, centiesque rursus, Et ventos medios secans Iovemque, Omnibus tumefactus ipse ventis, Et cunctos Boreas, Favoniosque, Vulturnosque gerens suos et Austros, Et ventosior omnibus procellis, Vultu territat obvios minaci, Et torvus facie, tumensque gressu. Immanis veluti rapaxque turbo, Per turmas medias ruit virorum, Non tractabilis, hispidus, protervus, Spinis horridus, impudens, et asper, Nulli blandus, et omnibus molestus; Lascivus velut, atque calcitrolus, Et mordax equulus iuvenculusve, Dimissus stabulis suis in agros, Et campos patulos, vagamque in auram, Inter quadrupedes adultiores, Huc illuc ruit impetu feroci, Et fraenum lacerat iugumque morsu; Sic ad praelia promptus atque turbas, Hostiles oculis gerens tumultus, Ad dextram strepitans et ad sinistram, Spectari tamen omnibus puellis, Et coli cupit omnibus puellis, Et suspiria mittit ad fenestras, Et, se dum respici videt puellis, Dum furtim digitis videt notari, Hinc venis calet, hinc notas amoris Sat certas capit, impudicus augur, Hinc totus subito calore fervet, Et flammis iuvenilibus repente Cunctis uritur ossibus furitque. Ast hunc, dum furit, intuens puella, Disrumpi patitur suo furore, Imberbes nec amare vult puellos, Nec vult a pueris vagis amari, Quo furit magis, et calescit ille, Hoc friget magis, et furente gaudet, Insultatque magis, magisque ridet, Deluditque magis, sagax puella. At tunc ambitiosior puellus, Dum sperni videt optimam iuventam, Et sperni videt impigros amores, Tunc supercilium erigit superbum, Mutatur subito, fugatque amorem, Flammas excutit omnibus medullis, Non vult amplius hanc videre turpem, Non vult amplius hanc amare torvam, Pallet, spumat, et incalescit ira, Indignam fugit, et viam relinquit, Et numquam redit in viam scelestam, Tergum vertit, et, ut sciat puella, Qualis vir sit, homunciove qualis, Et quantum sciat omnium mereri Amplexus teneros, toros, amores, Ad Pindum properat sacrum Camenis, Quo Phoebus residet, nitetque Pallas Et Phoebum exagitat, manuque PhoebiOrnari titulo cupit Magistri, Et, Phoebo titulos negante tantos, Vi laurum manibus rapit Minervae, Extorquetque sacrae decus coronae, Et se laureolis coronat ipse, Et primo sibi dicitur Magister, Effulget, rutilat, novus Magister, Et summis supereminet Magistris, Misceturque gregi potentiorum, Ceu turbae solet anser hinc olorum, Pavonumve gregi superba cornix. Conscendit cathedram, advolatque turba, Fit concursus, adest videtque quisque Tam docti sapientiam Magistri, Adstant undique, classico sonante; Sublimi tumidus stat en! cathedra, Extollit caput, erigitque cristas, Et nasum gerit altius madentem, Nugas vendere doctus, et paratus, Et deformia parturire monstra. In cunctos puer hinc viros togatos, Quos Germania fert tulitque magnos, Quorum lingere vix queat salivam, Audacter blaterat, diemque dicit Illis omnibus, impotens, inennis, Imbellis veluti petit feritque Invictum Iovis alitem columba, Et parvus catulus lacessit ursum, Pulexque ossibus insilit gigantum; Hinc prisci Latii novos lepores, Insulsosque sales et inficetos, Et lusus steriles, macros, inertes, Vanos, haud caput, haud pedes, habentes, Elumbes, miseros, facetiarum, Et sordes fatuas ineptiarum, Et mysteria magna, dicta nulli, Et Miracula multa, mira nulli, Plenis faucibus, et tumente bucca, Scurrarumque scholas olente fastu, Irascentibus omnibus Camenis, Et scelus graviter ferente Phoebo, Audacter blateratque venditatque. Sic garrit Sophiae rudis maritus. Ostendens vacuum caput cerebro; Sed quid dicere ad haec putatis illos, Quos audire videtis hunc Magistrum? Divinum putat esse turba vatem, Arrectisque stat auribus comisque, Miraturque, stupetque, sibilatque, Et crebris nimium fremit susurris, Et plausum pedibusque tibiisque, Et clamoribus edit, et cachinnis, Et, quicquid loquitur puer misellus, Hic barbatulus, innocens, puellus, Tonsoris manibus, novaculaque, Non tactus cute, nec comis tenellis, Vix mammis saturatus obstetricis, Et vix Orbilii, trucis tyranni, Ereptus manibus, bonaeque virgae, Hesternique gerens adhuc doloris Testes conspicuos, notasque tristes, In tergo, baculos manusque patris, Et scopas, suticasque; taureasque Pictas arte rudi cutem per omnem, Hoc dictum superas putat per auras, Et nullis adhibet fidem, favetque, Qui non talia proferant, Magistris, Et, ne dissimulet suum favorem, Hunc unum reducem feroce bello, In genti sequitur domum cohorte, Et laetum comitatur ad parentem. Hic solaciolum suum decusque, Gentis gaudia, spem suae senectae, Hunc natum teneat, sibi peritum, Et nato tumeat rudi magistro. A me si peteret pater superbus Forsan consilium, rogetque, tanto Quae sint praemia largienda nato, Hoc ipsi dederim, suum iuberet Lauro filiolum exui Sophiae, Et redire iterum ad nuces fabasque, Expulsumque sacra domo Minervae, Quam turpaverat ipse, molliendum Pistrini daret horridis magistris, Purgantesve caput furore sucos, Et saepe Anticyrae propinet herbas, Et posthac sobolem venustiorem, Et natos generet potentiores. At Tu, cum videas, AMICE, talem Lauro conspicuum sacra Magistrum Gressu incedere per vias feroci, Aut Doctoribus affidere summis, Aut coram populo loqui superbe, Quid tecum, rogo, mussitas putasque? Non tunc bile tumes, subitve risus? Non irasceris impudentiori? Quid tunc de titulo putas Magistri? An laudare soles; an increpare? An placet Tibi tunc Sophia, an omne Fastidire soles decus Magistri? At non displicuit Tibi Sophia, Non invisa Tibi Minerva mater, Non spernis titulum, decus Magistri; Hoc in fronte Tua decora laurus, Annulusque, docet, gravisque vultus, Phoebeos fatis indicans honores. Sed quid? Nonne pudet, nitere eadem, Qua miser nitet ille, nunc corona? Nec tali pudet esse sub Magistro? Te purges mihi, quaeso. Sed scio, quid Possis dicere; dicis, esse numquamHic visum Tibi tam parum pudicum, numquam tamque malae notae, Magistrum. Hoc dicis? Nec id audeo negare, Talis nec mihi, crede, visus umquam, Nec umquam poterit mihi videri, Donec Lipsia, prima civitatum, Exornare bonos sciet Magistros; Quicquid vel blaterent ineptiores, Linguaces, fatui, calumniarum De nobis mala quaeque garrientes, Qui, nostris quoque saepius CamenisDicunt, esse suos rudes Magistros; Hos quis non videat trahi furore, Aut somni simulacra fabulari? Sic nec Tu mihi displices, quod horum Rides somnia, et optimae MinervaeTe iungis socium, obstrepente turba, Et, quae fit decori Tuis capillis, Me plaudente petis capisque laurum. Hac Te non dubitet putare dignum, Hanc Te non dubitet putare dignam, Qui Te saepius adfuisse PhoebiEt turis cumulos tulisse sacris, Tam sciat bene, quam scio vel ipse, Vel cunctae Aoniae sciunt Camenae.
IN NUPTIAS KORTIANAS ET ROCHIANAS, DIE XX. FEBR. A. MDCC XXX.PENICKII FESTIVE
SOLLEMNITERQUE CELEBRATAS, CARMEN, NOMINE SOCIETATIS, QUAE IN COLLIGENDIS
ERUDITORUM ACTIS OCCUPATUR, SCRIPTUM.
Iam tu, composito serena vultu, Quae rugas steriles, inelegantes, Morosas, rigidas, Catonianas, Tristes, horribiles, truces, ineptas, Deformesque nimis severitates Erecta prohibes fugasque fronte, Et binis geris igneos rubores, Multorum bona signa gaudiorum, Dispersos oculis, genisque binis, Quam regina Cypri potens codem Concepit gremio, tulitque partu, Quo dulces genuit tulitque risus, Et suaves genuit suos amores, O nostrae comes una, certa, constans, Spes et deliciae, Camena, vitae, Ad laetos facilis piosque cantus, Carmen fundere docta nuptiale, Verborumque magistra melleorum, O nostris totiens vocata quondam Haud frustra citharis et excitata, Iam tu, candidulos decora crines, Moestis omnibus exsoluta curis, Expers sollicitudinis molestae, Ad festos bene praeparata plausus, Cunctis officiosior puellis, Atque comptior omnibus Napaeis, Iam iunctis manibus, sonante plectro, Ad castas mihi nuptias amantum, Ad castos thalamos, eas sodalis, Et, si quid numeris potes modisque, Si quid voce vales et arte tota, Nec raucum nimis horridumve quondam Imbelles citharae dedere murmur, Fac, te carminibusque nobilique Iam nullus superet poeta plausu, Et, quicquid tibi delicatioris, Quicquid dulcisonae, potentis, aptae, Blandae, nectareae, est loquacitatis, Quicquid Idalias amoenitates, Pulchri florigeros Amoris hortos, Et campos Paphios, rosae feraces, Et pictae redolet virete Cypri, Et sponso placet, approbatque sponsa, Et sponsum bene mulcet atque sponsam, Plenis affer id omne iam canistris, Festivisque profunde, Musa, plectris. Te dies sibi poscit ista totam, Pulchris picta rosis dies, beatas Horas mille ferens et auspicatas, In qua falcifero Iovis parenti, Saturno rigido parumque miti, Nil est arbitrii nihilque iuris, Quam castae Charites, piae, benignae, Cunctarum nitidissimae Dearum, Huc, ipso radios venustiores Vestitumque novum parante Phoebo, Et se splendidius gerente coelo, Formatam bene, flammulisque pulchris Ornatam, propria tulere dextra, Vix ullo reditura talis aevo, Vix et visa priore talis aevo, Qua non laetior ulla, suaviorque, Non iucundior, expetitiorque, Sponso contigerat, nec ulla sponsae, Expectatior omnibus diebus, Et formosior omnibus diebus, Et solennior omnibus diebus, Nulli non celebranda tympanistae, Nulli non venerabilis poetae, Quam noctes placidae, diesque comptae, Et fausti fatis, et malignioris Expertes hiemis, sequentur anni. Nempe KORTIUS ille, (iam, Camenae, Ingens, plaudite, nomen audientes,) Quem vultu fatis, et satis decoro Nostis laurigerae nitore frontis, Incessuque, habituque, et ore toto, Prae multis aliis notastis unum, Prae multis aliis amatis unum, Quem Pindus, subolesque docta Pindi, Et Pindi residens iugis Apollo, Mirantur, celebrant, colunt, canuntque, Praesentis stupor ille lausque saecli, Quem prudens Batavus, sagaxque Celta, Et cultissimus artibus Britannus, Et quisquis procul hinc politulorum KORTI viderat aureos labores, Certatim decorant suis coronis, Quo gaudet Latium, sibique priscum Gaudet restitui decus superbum, Ille, iam teneris flagrantibusque Vinclis subditus, atque mitiores Molli pectore nutriens amores, Formosae cupit optimaeque sponsae Innecti nitidis maritus ulnis, Et rubris sociare labra labris, Et circumdare pulchra colla collis, Et castis niveas manus lacertis, Conditisque calentibusque totas Noctes fallere basiis diesque; Et iuxta tenerum latus maritae Lenes ducere melleosque somnos. I, faustis adeo bonisque, Musa, Iunctos ominibus lyraque sponsos In suaves comitare floridosque, Ridentes, virides, agros amorum, Et taedam manibus tenens iugalem, Et flores varios, amoeniores, Qui dulci thalamos odore spargant, Gemmantes, calathis serens repletis, Laetis carminibus, piisque votis, Fecundas, age, basiationes, Risus continuos, iocosque molles, Et faustas cane nuptias amantum.
GRATULATIO AD VIRUM PRAENOBILISSIMUM, PRAECLARISSIMUMQUE, HENR. CHRIST.
CRELLIUM, LIBERALIUM ARTIUM MAGISTRUM, PHILOSOPHORUM LIPSIENSIUM
ASSESSOREM, DE NOVIS RECTORIS IN SCHOLA, QUAE FRANCOFURTI AD ODERAM
FLORET, HONORIBUS.
At Tu, qui patrios diu per agros Tam pulchro steteras venustus ostro, Ceu flos fructiferi decorus horti, Quem nuper teneris tenebat ulnis, Quem blando Philyre fovebat ore, Quem molli gremio recepit unum, Et suis oculis notavit unum, Et pictis thalamis locavit unum, Et sertis nitidis recinxit unum, Quo nil pulchrius ipsa suaviusque, Quo nil iunctius ipsa belliusque, Nil iucundius elegantiusque, Nil praestantius expetitiusque, Melleumque magis, magisque mite, Et magis sibi dixit esse dulce, Quem tunc delicias suas decusque Immortale suum volebat esse, At Tu tam placidae bonaeque matris, Tam nati cupidae sui parentis, Tam largae, facilis, piae, benignae, Blandae, munificae, atque liberalis, In Te non animos gerentis atros, Nil hostiliter et periculose, Nil fraudis meditantis et minarum, Qua qui nascitur, unus est beatus, Quae ditissima tot suis alumnis Ultro munera praebet et coronas, Et Te prae reliquis in altiorem Iam dudum posuit benigna sedem, Et plenas Tibi fert manus, et olim Promisit meliora se daturam, At huius fugies, at evolabis Amplexu placido, pio, tenaci, Et victu ambrosio, sinuque molli? Et nunc Tu veteres, Tibique cultos, Laudatos totiens et approbatos, Et notos Tibi, deseres penates? Et guttas oculis frequentiores, Dum paras abitum, exprimi paternis, Et totam in gemitus, gravesque luctus, Et totam in lacrimas, genis fluentes, Curas, sollicitudines, querelas, Eheu! quam miseras, abire matrem, Et fratres male singulis precari, Quotquot Pindus habet ferax, et arces Quotquot Pierias colunt, Camenis, Ni fratri remoram ferant eunti, Supremumque Tibi vale negare, Immota poteris videre fronte? Et tunc pectore pertinaciori, Incepti nimis heu! nimis tenaci, Tu mollescere nescies, triplexque Servabis cute duriore callum? Et nos Tu nihili putabis omnes? Theseasque Tuos, Tuosque Nisos, Damonasque Tuos, Tuos Patroclos, Qui Tecum Philyres latent iisdem Et miscere iocos solent sub umbris, Quos praesens Tibi dextra, quos amores Aeternum stabili sodalitatis Quondam foedere iunxerant amicos, Quos ipse ingenuos probas amicos, Et quos Tu manibus lubens utrisque, Ex nutu modo fiat id Deorum, Hinc Tecum traheres procul volentes? Quis mentem Tibi suggerebat istam? Quis Deus Tibi suasor est et autor? Quis impulsor, et approbator ausus? Te num somnia vis iocosque credam Iam vanos agitare, serione Vis Te talia parturire credam? Non haec somnia sunt, iocique non sunt, Nec frustra simulas iter parasque, Nec nos falsus habet metus dolorque, Sed Te proh! vice vidimus suprema, Et iam iam pede stas recinctus uno, Et iam fugis hinc, Tuasque nautis Committis procul hinc opes vehendas, Et, faustos patriae precatus annos, (Si faustum sine Te quid esse possit) Instructam subito petis carinam, Et fluctus medios secans et undas, Securus pelago volas aperto, Et nos littore deseris sequentes. At, dum Plissa parens, arundinosas Cervices sinuans, procul sub undis Festinare rates videt fugaces, Et sperni latices suos amoenos, Ignotasque magis coli paludes, Ultrices coquit aestuationes, Tunc et murmure stridulo, sonoro, Demulcere Tuas recusat aures, Et fluctu increpat Oderam minaci, Surreptumque sibi fluenta poscit Illaeso referant rudente civem. Audis Tu querulum videsque Plissam, Surgentesque procul vides procellas, Et nunc nunc oculos retro retorquens, Hoc velles iter haud fuisse coeptum, Sed iam littore longius remotus, Totus cinctus et impeditus undis, Invitus patriis fugaris arvis, Aeternumque lares doles relictos. O navis, nimio citata cursu, Huc illuc rapidis voluta ventis, O pignusque gerens decusque nostrum, Illud scilicet unicum optimumque, O firmus Tibi ferreusque celsa Stet prora Palinurus imperetque, Antennasque manu regat potenti, Et fluctus subigat vagos, et aequor Pellat imperiosius carinis, Perruptisque viis tumultuosis, Optatos Tibi det subire portus.
GRATULATIO AD VIRUM NOBILISSIMUM, NEC NON DOCTISSIMUM, GOTHOFR. HENRICUM
SCHERZERUM, PHILOS. ET BON. ART. BACCAL. DE SUMMIS IN PHILOSOPHIA HONORIBUS,
LIPSIAEA. MDCCXXIV. PUBLICE ACCEPTIS.
Flatu iam resonat polus sereno, Nubes en fugiunt, et astra gaudent, Sol mentes recreat, vigentque cuncta, Extolluntque caput, peritque maeror, Rugosaeque cadunt molesta frontis Nobis frigora, quae solent timere Mortales nivibus minante bruma. Expectant pluvias geluque cuncti, Ast nullae veniunt nivis pruinae, Cuncta et perpetuo vigore gaudent, Cen essent medii dies amoeni Veris, qui requiem ferunt serenam. Illud miror ego, stuporque cepit Mortales, mala semper ominantes. At credo, neque fallor augurando, Mi SCHERZERE, Iovem, bonae MinervaeEvictum precibus bonique Phoebi, Iani frigora Februariique, Lenivisse novi calore veris, Ut florere queat decora laurus, Quam iam iam viridem Minerva tradat, Compensetque Tuos graves labores Lauro, munere Palladis benigno, Quod suevit studiosa ferre proles. Heu! sic macte Tuo, Iocose, dono, Musarum comes, ipsius voluptas Phoebi, Tu nitidum decus Minervae, Lauream, capias, Tuam coronam. Hac circumditus heu! beatus esto, Heu felix maneas, Tuaque cunctos Eheu! vince diu beatitate.
IN NUMMULARIUM QUENDAM, ABITUM LIPSIA PARANTEM.
De te quid statuam, cupis doceri? Quo sis ingenio, rogasne? Dicam, Nec te blanditiis, Amice, fallam. Est, est ingenium tuum profecto Arti, quam sequeris, favens et aptum, Est, inquam, varium, parumque constans, Partes se facile movens in omnes, Nunc has, nunc alias, amans figuras, Nunc hos, nunc alios, probans penates, Est mutabilius chamaeleonte, Est versatilius rota molari, Cauda mobilius canis tenelli, Nil diu Tibi, nil solet placere, Quantumvis nitidum sit et venustum, Delectetque alios, statim sed omne Elabi manibus sinis, fugisque; Quae laudas hodie, colis, probasque, Cras damnas eadem, Tibique sordent. Talem scilicet esse te, docemur Ista, quam subito, sciente nullo, His muris agitas, profectione. Vix Te Lipsia viderat per annum, Vix et viderat una te taberna, Mutatusve Tibi subinde nummo Vix nummus; satis hic tibi peractum, Mutatumque satis, putas, migrasque Iam terras fugitivus in remotas. Excedas igitur, Tuasque tecum, O vaferrime nummulariorum, Duc arti proprias Tuae tabellas, Illas non maculis coinquinatas, Sed laeves, nitidas, novas, tabellas, Has tecum cape, paginaeque cunctae Semper nominibus bonis, opimis, Fac, et faenore turgeant honesto.
LITTERIS BREITKOPFIANIS.