QUANTUM quantum ubicumque, qualecumque
Rerum ab omnipotente fabricatum est,
Mecum o tristificos inite quaestus:
Communem o sine fine lugeamus
Altorem, dominumque, vindicemque
Extrema impietate perfidorum
Heu letho miserabili peremptum.
Coetus caelicolum [Reg: caelicolarum] obstupescitote,
Fletu largifluo intueminique:
Cui laudes modulamini usque et usque,
Horrendum laniatur, et necatur.
At vos terricolae, quibus salutem
Mors infanda dedit, scelesta quorum
Sanguis innocuus piavit acta,
Pectus plangite, vellitote crines,
Exangues lacrimis madete vultus.
Vos qui cuncta celerrimo rotatu
Certo foedere circuitis orbes,
Suetis cursibus imperate nunc iam.
Ac tot luminibus videte, amabo,
Exemplum tragicissimi furoris.
Amnes sistite, et asperate lymphas;
Squalescant simul arua, prata, silvae;
Rumpantur silices, pecus nec ulla
Herbam tondeat, omnia indolescant:
Plorent mutua muta, et ingemiscant.
Quantum quantum ubicumque, qualecumque
Rerum ab omnipotente fabricatum est,
Mecum o tristificos inite questus.
REctor optime maxime,
Cunctorumque sator Deus,
O cur nam tibi sustines
Abiectis ab homunculis
Sic indigna reponi?
Quos tu existere [Reg: exsistere] iusseras,
Quos donis cumulaveras,
Hi te ceu capitis reum
Invadunt inimicius,
Pro latrone trahentes.
Nil pugnas capientibus:
Offers te religantibus:
Permittis rapientibus:
Non minis regeris minas:
Non certas maledictis.
Qualis est placidissima
Inter quadrupedes ovis;
Tonsorem patitur silens,
Nec balatibus arguit
Cultro se iugulantem.
Humor labitur in genas;
Et suspiria ab intimo
Corde tristia ducimus.
Orbis siccine condecet
Heu commissa piari?
EHeu quo pietas Dei,
Quo fidissima charitas [Reg: caritas] ,
Et immensa benignitas,
Et perpessio multiplex
Adhuc progredietur?
Ah atrocia atrocibus
Iunguntur, fabricant nova
Tormenta in dominum meum,
Heu semper gravioribus
Succedunt graviora,
Expeditus ab omnibus
Quantum nemo piaculis,
Poenas at tamen impias
Nova fert tolerantia,
Insons per sceleratis.
Quod peccavit homo, Deus
Per ludibria plectitur.
Nec finis dabitur prius,
Quam fixus trabe pendeat,
Quis comprendat amorem?
Ecquis huic simile audiit=
Quando talia vidimus?
Ut vivant meriti necem.
Mactatur Deus ipsemet.
Quis comprendat amorem?
O Terrae, o pelagi vada,
O sacraria caelitum,
Concitamini, et omnibus
Contra surgite viribus.
O Iudaea quid audes?
Qui iudex sedet omnium,
Cur a iudice ad alterum,
Tum post rursus ad alterum,
Ad quartum quoque truditur?
O Iudaea quid audes?
Annas heu alapam intulit:
Caiphas pro male contudit:
Herodi bene risus est;
Pilatus faciet mori.
O Iudaea quid audes?
Quin cum militia tua
Sexcentis legio nibus
Accurrens Michael, Deo
Prognatum hostibus eripis?
O Iudaea quid audes?
Qui nam odisse potes virum,
Quem rerum omnia diligunt?
Oh, tun hunc iugulaveris,
Qui viventia condidit?
O Iudaea quid audes?
HEu corpus lacerum nimis,
Quod siccis oculis queat,
Extremis Garamantibus
Sit quantumlibet editus,
Usurpare nec ullus.
Forma lugubris aspici:
Foedis sordida phlegmatis:
Salsis ebria roribus;
Forma informis, et omnibus
Gratiis spoliata.
Implete aera questibus;
Dies addite noctibus;
Sint lamenta perennia,
Nullus sit lacrimis modus,
Finis nulla querelis.
Flos pulcherrime Virginis,
Rosa, et lilio amoenior,
Marcuit species tua.
Posthac ambrosium, ut prius,
Non efflabis odorem.
Ah si vapulat, ipsemet
Flagra si patitur Deus,
Quid tibi o homo pro tuis
Summorum scelerum putas
Est noxis subeundum?
QUid vulgus stolidum petit?
Quid gens effera postulat?
Nolunt vivere, sed mori:
Letho propterea student
Ipsam tradere vitam.
Hoc si consilium sedet,
Vosmet perdere, vestraque,
Quo sic dispereat salus,
Euge ad exitium simul
Aeternum properate.
Novus clamor, et horridus
Mihi dissecat ilia.
Quid potest truculentius,
Quid potest sceleratius
Votis fingier istis?
IESV, quis tibi fert opem?
Quis patrocinium tibi?
Nemo se socium applicat?
Nullum cura subit tui:
Desertum morieris.
Non est auxilio pater:
Non te caelicolae tegunt:
Tulit discipulos fuga:
Nullum cura subit tui:
Desertus morieris.
TE regum dominum, te genitum Deo,
Aequalemque patri, et cuncta simillimus
Iam nunc horriferis in cruciatibus
Versantem, haud colimus minus.
Salue noster amor, noster ave Deus,
Quem sic coccinea veste hominum nefas
Cum sceptro fragili, cum diademate
Affecit rigidissimo.
Nostrum grande decus, gloria, faustitas,
Qui condis, vegetas, pascis et omnia,
Cur te sponte tua talibus obiicis?
Dent poenas meriti suas.
Humano generi Rex bone parcito.
Mitem da veniam te laniantibus.
Hoc suadet pietas, quae regionibus
Te vocavit olympicis
SEmpiterno patre natus
Orbis ante machinam,
Angelorum rector, atque
Constitutor omnium,
Cum scelestis computaris,
Auctor innocentiae.
Tu misertus exulantum,
Tetra propter crimina,
Ultro descendis paterno
De sinu, factusque homo,
Hac piacularis ara
Immolaris victima.
Nos adoramus cruentum,
Ora, corpus lividum,
Mille plagis vulneratum,
Diritate plurima.
Parce Iesu, nescientes
Qui necem tibi inferunt.
Te dolentes contuemur
Cum novis ploratibus:
Teque numen confitentes
Comprecamur sedulo:
Esto vita mortuorum,
Morte mortem exterminans.
Praestiturum hoc spondet ipse
Euidentibus notis.
Nam caput demittit ecce
Ut reis det osculum:
Et manus extendit ambas,
Stringat ut complexibus.
Laus tibi IESU decusque
Saeculis sit omnibus.
Te polus, tellus, et aequor,
Caelites, et inferi,
Ut salutis architectum
Praedicent amplissime.
SPectaculum crudelius,
Nefastius, funestius,
Unquamne vos mortalium
Hausistis, oro, lumina?
Heu rex ferarum vim suam
Impastus in te contulit:
Heu tigris immanissima
In frusta te sic distulit.
Sed ista tigris, hic leo
Ego fui IESU tibi.
Peccata quae peccavimus,
Te tot dedere mortibus.
Ignosce fassis, o bone,
Cui proprium est ignoscere.
Ah gratis, ah ne fuderis
Totum per artus sanguinem.
QUam vos lethiferam [Reg: letiferam] prope
Stantem cernitis arborem,
Miris tristiculam modis,
Pendenti cruciatus est,
Ut charissima [Reg: carissima] mater.
IESU quae patitur dolet.
Matris maestitia suae
Fibris uritur intimis.
Sic rursum crucifigitur.
Heu cruces geminatas.
Nemo tam extitit [Reg: exstitit] eloquens,
Dictis posset ut assequi,
Quantum propter amabilem
Se se filius optimus
Afflixit genitricem.
Videbat sua vulnera,
Quae perferret et omnia
Molle cor penetrantia,
Confectamque doloribus
Tantum non morientem.
Matrum maxima quid facis?
Gnatum ne mage torseris.
Si vis hunc levius pati,
Quod te velle quis ambigat?
Quanquam [Reg: Quamquam] invita recede.
POstquam sacratam corpus emisit animam,
Victorque mortis iura mortis pertulit,
Natura luxit omnis auctorem suum:
Iudaea sola, cui parabatur salus,
Se gaudiis dedere potuit, et lusibus,
Quos ad se IESUS vagiens exciverat,
Praedulcia ad cunas canentes carmina,
Iam naenias [Reg: nenias] superi canebant alites,
Lumina gerentes fletibus stillantia.
Sol retro currus non potis convertere,
Roseam, quod unum potuit, extinxit facem
Iratus, ac maestam diu absque lumine
Ostendit orbi frontem, et auctorem suum
Sic interemptum luxit, aeternam improbis
Noctem minatus. Palluerunt sidera:
Concussa tellus fremuit horrendum in modum.
Sensere et ipsa cadavera Dei iniuriam,
Ruptisque tumulis prodire vivida.
Per nemora volucres haud vacabant cantibus.
Per prata, per agros, per iuga alta montium
Gemitum dabant inusitatum animantia.
Quis hanc necem tuam, Agne patientissime,
Non lugeat, luxere quam sic omnia?
QUinque o fonticuli cruore sacro
Manantes domini, Deique nostri,
Bella insignia, maximaeque signa
In nos indubitata charitatis [Reg: caritatis] ,
Caelesti illecebra, leporibusque
Divinis opulenta, nectarisque
Vestro nectare dulciora succis.
Pedum o vulnera, et utriusque palma
Vulnus, et lateri quod hasta vulnus
Quintum fecit, inest medela vobis,
Per quam vulnera sontium valescant.
Quas sordes ego cumque contraho, quas
Conscisco miser in diesque culpas,
Ad hos fonticulos lavo, eluoque;
Nine et candidior revertor inde.
Nunc porta est reserata, nunc apertum est
En latus, modo me inferam, ingeramque
In istuc penetrale: in hac caverna
Securus recubans, nihil requiram.
Hic mi copia suppetet benigna:
Hic edamque, bibamque, dormiamque.
Hoc conclave meum colam per aevum.
SAlue caput venerabile,
Aspris opertum sentibus,
Et fuste mactum pluries,
Propter scelus mortalium.
Auete crines sanguine
Offusi, et a sicariis
Prensi, revulsi immaniter,
Propter scelus mortalium.
Salue o adoranda facies,
Turpata sputis impie,
Velata, et alapis turgida,
Propter scelus mortalium.
Pudica avete lumina,
Benignitatis indices;
Tot functa nuper imbribus,
Propter scelus mortalium.
Salue os aceto, et fellea,
Facinore crudelissimo,
Vexatum amaritudine,
Propter scelus mortalium.
Aures avete, saepius
Probris onustae turpibus,
Dictisque petulantissimis,
Propter scelus mortalium.
Saluete colli candida,
Duris ligata funibus;
Pugnis petita centies,
Propter scelus mortalium.
Humerique avete candidi,
Pondus crucis gravissimum
Quos pressit immanissime,
Propter scelus mortalium.
Et vos avete brachia,
Per arborem illaetabilem
Distenta quam saevissime,
Propter scelus mortalium.
Saluere vos iubeo manus,
Feritate barbarissma
Clavis foratas aereis,
Propter scelus mortalium.
Aueto pectus inclitum,
Tot verberationibus
Contusum, et affectum male,
Propter scelus mortalium.
Salue latus sanctissimum
Telo retectum militis
Patentiore vulnere,
Propter scelus mortalium.
Aueto cor amantissimum,
Per cuncta cor mitissimum,
Cruenta apertum lancea,
Propter scelus mortalium.
Auete genua iterum iterum,
Castis precationibus
Curvata humi plus millies,
Propter scelus mortalium.
Saluere vos volo pedes
Lassos profectionibus,
Crassisque clavis peruios,
Propter scelus mortalium.
Saluete rivi sanguinis,
Toto fluentes corpore,
Et singulis ex artubus,
Propter scelus mortalium.
Salueto corpus nobile,
Caesum flagellis, in crucem
Suffixum et illic mortuum,
Propter scelus mortalium.
Aue anima divinissima,
Completa tot maeroribus,
Oppressa tot doloribus,
Propter scelus mortalium.
FIlias inter generosiores
Tute silvarum magis eminebas,
Apta quae ferres pretium redempti
Nobile mundi.
Ara tu vere potis es vocari,
Qua super se sacrificavit Agnus:
Sola tu pacem profugis dedisti,
Sola salutem.
Te crucem laudent, tibi suave cantent,
Frontibus gestent, et ubique pingant,
Qui tuo aeterna nece liberati
Munere vivunt.
GEmmis trabes fulgentior.
Arbor lapillis clarior,
Auro micante purior,
Terra poloque dignior:
Quibus creatam te iugis,
Quibus satam radicibus
Posuisse ferro brachia
Sanctam putemus arborem?
Beata mater arboris,
Beata silva germine:
At tu trabes beatior,
Regis cubile maximi.
Suffixus in te scilicet
Cuneis pependit ferreis
Qui pascit unus omnia,
Et cuncta verbo condidit.
In te profusis lacrimis
Effavit extremum halitum;
Manansque totus sanguine
Commissa nostra diluit.
Hic tanquam in ara fumida,
Placabilis ceu victima,
Quae scelera non admiserat
Agnus piavit innocens.
Formosa trabs et lucida,
Quocumque ligno celsior.
O arborum pulcherrima
Nullis tacenda saeculis.
O corona prae coronis
Omnibus spectabilis,
Et lapillis, margaritis,
Omni et auro pulchrior,
Praepotens quam Rex sacravit
In tremendo vertice.
Haec ahena cassis illi
Praelianti cum hostibus,
Quos crucis postravit armis,
Et peremit funditus:
Ipsa deinde dum triumphat
Facta victrix laurea.
Hanc coronam sic honoram
Regis almi symbolum,
Mente pura sint colentes,
Christe qui te diligunt:
Et supernae civitatis
Qui coronas appetunt.
LEge qui nulla, spatio nec ullo
Continetur, quique meat latebras
Abditas quamuis Deus irretentus,
Hunc tenuistis.
Fama quae vobis data, quis ve honores?
Dum volunt omnes meminisse vestri,
Et piis clavos monumenta sancta
Tangere labris.
O decus diam penetrasse carnem;
O decus fontes roseos bibisse,
Sunt quibus noxae penitus lavatae
Totius orbis.
SPiculum charum [Reg: carum] , hasta felix,
Praedicanda iugiter.
Nulla tecum certet hasta,
Sit licet charissima [Reg: carissima] ;
Caesarum ipsorum inter arma
Hauseritque sanguinem.
Sempiternum hastile vives,
Donec appellabitur
Nomen eius, vulnerasti [Reg: vulneravisti]
Quem licet iam mortuum.
Quattuor fontes fluebant,
Quintus abs te fossus est.
Tu fidelibus recludis
Expetitam ianuam,
Pectus intrent ut sacratum,
Ipsamet praecordia;
Atque ibi pascant, cubentque
Continenti iubilo.
LOra queis [Reg: quibus] sanctum lacerare tergum,
Brachia, et ventrem, teretesque suras,
Candidos nec non humeros, et omnes
Contigit artus:
Tuque mordaci madefacta aceto
Spongia, os siccum sitientis urgens,
Tuque pro sceptro data, verticisque
Pulsus arundo:
Procidit vobis chorus ecce noster,
Signa tantorum reverens dolorum.
Eia mortales veneremur orbis
Signa recepti.
QUid esse vult, mi chare [Reg: care] IESU, dicito,
Quod liber ipse, et omnium liberrimus,
Captivus atque servus ultro factus es?
Tuae ut catenas servitutis rumperem,
In sempiternum redderemque liberum.
Adactus es cur iudices nequissimos,
Cur falsa mutus pertulisti criminum?
Ut vera tua crimina mea taciturnitas
Excuset olim iudici iustissimo.
Cur dedecore coopertus es quam plurimo,
Cur omnium factusque contemptissimus?
Ut mea decus tibi pariat contemptio,
Veros honores, gloriam verissimam.
Cur verberum perpessus atrocissima?
Cur dorsa flagris exarata conspicor?
Ut ne ferenda sint tibi mala verbera,
Longaque flagella praemium peccantibus.
Cur sic cruento rore manant tempora?
Cur sic corona quaeso cinctus spinea?
Ut tu corona cingereris aurea,
Rerum potens, regumque rex regalior.
Cur Golgotham poenas abis ad ultimas,
Ceu latro cum duobus ah latronibus?
Ut tu comitibus angelis palatia
Intres olympi, et gaudio circumfluas.
Cur poculum dedere fellis fellei?
Ut tu bibas cum lacte mella dulcia,
Uti scilicet melliflua currunt flumina,
Fontesque lactis obstrepunt humoribus.
Cur denique voluntariam ad mortem ruis?
Ut tu queas a morte tutus vivere,
Vitam potitus fine nullo praeditam.