Sionion.Machine-readable textSiber, AdamSiber, AdamXML version, markup prototype, December 1999?markupCamenahttp://mateo.uni-mannheim.de/camena/siber1sibersionion.htmlsiber001.jpgsibersionion.xmlsiber1/jpghtmlLipsiae, 1573.
Regeln fuer die Texterfassung 12/2000
not necessary
siber1sibersionion20 August 2003RĂ¼diger NiehlmarkupBasic XML-markup: divisions, lines, heads, TEI-Header.
typed text - partial structural markup - no semantic markup - no spell-check
SIONION, SEV, HISTORIAE SACRAE LIBER QVARTVS.
I. HELIAS PROPHETA OCCLVSOR COELI.
Occludit caelum vates prece Thesbius, ipsaPascitur in nigri corui operaque fame.III. REG. XVII.QVo maior hominum tempore est peruersitas,Polluta ineptis ritibus mysteria,Ruptumque fas, fidesque, probitas et iacent,Vates parens praestantiores excitatCaeli, solique maximus:. SermonibusQuod impius mouetur Amrides sacrisNihil, minisque: ita imperet Numen poloCelso, cui ipse appareo, si ros erit,Pluuiaque nisi praescriptione de meaAnnos ad aliquot, inquit, Helias, abitqueAlendus a rapacibus coruis, fluitQua Chison: inde se Sarephtam vitreamConfert, subitque tecta tugurii pauperisViduae: nihil cui nisi pugillus in cadoFarinulae, olei in seriaque paululum:Et hospitem, natumque, credens his tamen,Se mater et alit, vocibus vatis, poloAethereo vti sonantibus: Res asperaeFidem, probatur queis, sequuntur: vnicumAmittit heu maestissima, et iam frigidumNatum parens laetissima recipit precesAd vatis ignei: impius rex cum suoSatellite famem patitur et malum: domoNil non boni mulieris est pauperculae,Regis benignitate larga caelitum,Inopes solet qui res leuare, diuitumNigris ferendas tradere et opes Africis.
II. CONCILIVM CARMELITANVM.
Victima quam flamen non pinguior impius vlla,Quem mactat summo Thesbia dextra Deo.III. REG. XVIII.TAndem Helia, qui cuncta turbas, tandem ades?Achabus inquit: minime ego: Rex tu tibiCreas, refert, malum, ille, cum SidoniaVxore: patrio qui relicto Numine,Veroque, sacra ignota sequimini, et DeosVobis nouos assciscitis: age sed mihi,Huc siste populumque, et tuos vates: iuuatQuid claudicare in vtrumque crus: est si IouaDeus, Iouam sequamur omnis ciuitas:Si non, Baal sit maximum Numen? placetFieri Deorum caelitus periculum:Adeoque tauro vos sacri facite viriPrimum, polo precibus et ignem poscite:Quid est sed hoc, dormitne vester, aut domoAbest Baal, rebusue deditus alijsNon audit: igne victimas lapso aethereCremante nostras, vndam et ipsam, et marmora?Vides Achabe quis polo Deus imperet?At vos praehensos impiam vates manumAd Chisonis plebs vniuersa occiditeAmnem: iacent impurus ordo flaminesDe Numinis praescriptione: extinguitorDefectionis autor alijs a Deo:Parere cui dum negligunt reges, parensIpse igneum virum excitat caelestium:Abit domum capturus Amrides cibum:Vates precatur: obtegunt nubes potum,Ventique surgunt: currit ante regiumPropheta currum ipse: agmen immensum ruieCaelo imbrium, tellusque pluuiam combibit.
III. HELIAE IN OREBO MONTE CVM DEO COLLOQUIUM.
Non Deus in motu terrae, igne, nec impete venti,Grata mage est flatus mollior aura pijs.III. REG. XIX.DEi mouent nec dicta, nec facta impios:Saeuit, furit, minatur ob caesos suiBaalis Isabela mystas: ThesbiusDignum Propheta munus accipit, minas,Periculumque mortis: ergo se fugae,Quantum potest, perterritus mandat, moriOptatque: genius dormienti fert cibumIuniperi in vmbra: comedit, altum nubilaQui condit inter verticem, ad montem DEIIterque carpit, fortiter denas quaterNoctes, diesque: quo simul venit, IouaQuid hic, ait, negocij Helia tibi?Dolore totus ardeo, quod foederis,Respondet ille, pacta rescindunt sacriGens Isaco prognata, vates et tuosMactant, relicto me, cui necem parant:Quid hoc sed est? quis ventus iste, qui petrasRumpitque, montes disijcitque: quis fragorTerrae, quis ignis? in quibus non est DeusCunctis: at aurae tenuis ecce blanditerQuam sibilus, quam cuncta molliter fouet?Haec elocutus, esse septem millia,Quis cum Baale nil rei, sit certior,Posita Deus facitque mora quod imperat.
IIII. HELIAE IN COELVM RAPTVS.
Dum mundi medio voluuntur tempora cursu,Aethera flammiuomis Thesbius intrat equis.IIII. REG. II.STiuam prementem Saphati natum vocat,Et ex colono iniectione pallijVatem facit Propheta Thesbius, malumNunciat ad aulas, milites caelestibusCum ducibus ignibus et cremat centum suis:Cum tempus aderat, ferre sublimem IouaeIllum placebat quo superna caelitumAd arua, qua Fauonij flores teporMulcet beatos: ergo Galgalis venitProfectus ad Iordanis vndas, cum suo,Haerente sibi constanter Elisaeo, sacrosFluctusque findit pallio, et sicco pedeTransit, pete, inquit et, tibi quid me velisPraestare, prius hinc auferor quam: spiritumRogat hic Prophetae duplicem: compos tuiOptati eris, respondet ille, per aeraSi videris me tollier: repente adestCum currus ecce flammeus: volat HeliasPer aperta caeli turbine: videt Saphati,Clamatque filius: o pater, pater Isacae,Columenque gentis, currus, et equites: humoQuae lapsa, tollit et togam munus: sui,In editis diuinitus sententijsQui fuerat aliquo pertinacior modoVelet magistri num vicia? quae? non DeiPro gloria est zelus scelus: sed NuminisFauentis vt sibi signum haberet, quod piosContra furentium improborum insanias,Velut inuolutos synthesi propria tegit,Et praepotente dextera defensitat.
V. IORAMI, ALTER ISRAELITARVM, ALTER IVDAEORUM V. ET OCHOSIAS, QUI ET IOACHAZUS VI. REGES IMPIJ, ET INFELICES.
Cur infelices reges sunt saepe, ducesque?Non illis curae quod tua sacra Deus.IIII. REG. III. ET II. PAR. XXI.IOramus, et Ioramus alter, impijReges: Baalem euertit hic quidem, nihilMinus tamen, Ieroboamicos colitVitulos: parente natus at iustissimo,Et optimo ille, similis est auunculo,Soceroque: merito premitur ergo AchabidesDum septies vestigia sua voluiturPer annus in se, patitur et famem, et siti,Cum copijs profectus in Moabios,Laborat ipse, dante post licet DeoEst victor, et defectionem vlciscitur:Sed non mali emendantur vnquam: ergo accipitSyroque vulnus proelio, Namsis caditTandem sagittis et nepotis: EsaiA Iosaphatide deficit gens, qui suosQuod impius iugulauerat fratres, nigrisInuaditur ab Arabibus, atque exercituSyro: domum qui regiam spoliant, manusPost terga vinctas abstrahuntque coniugesIllius omnes, et trucidant liberos:Conficitur ipse tabe, foedo defluuntMorbo interanea: excipit regnum satusAthaliades parente non bono malus,Namsidico iugulatus et ferro interit.Cauete reges, principesque, erroribusEmancipatis impijs cordi quibusAssciscere sacra prohibita: vltor excubat,Poenas seuerusque a tyrannis expetit,Quo maius est, potentiusque nil, DEVS.
VI. ELISAEI VATIS GESTA PRODIGIOSA.
Ardua tam non res est, aut fuit, aut erit vnquam,Quam non conficiat freta Deo vna fides.IIII. REG. II. III. IIII. V. VI. VII.AVctus Magistri spiritu Saphate duploPrognatus, Heliae toga IordaniasVndas et ipse diuidit: fontes saleHierichuntis et salubres efficit:Saeuis, quibus sine crinibus risus caput,Vrsis proteruos voce pueros obijcit:Sine vento aquas curatque pluuias regibus,Siti fugata, occisionemque hostium:Perpetuat oleum pauperis mulierculae,Vt soluat aera aliena: filium hospitaeSunamitidis restituit in vitam: cibum,Farina in ollam, corrigit cucurbitas,Iacta neciferum: panibus, centum viris,Arcet famem paucissimis: quid penulamRex scindis? ad vatem hospitem mitte, a malaCurabitur Nahamanus et scabie, IouaeCultorque fiet: at Gehaze (absentiaAn non vides videre vatem!) tu tibiAuare habe, mendaxque, cum numis lepram:Ferrum natat: caelestium cernit puerExercitum, igneosque currus: pertrahitVates in vsque regiam vrbem copias,Ipsum, hostium, quae venerant captum: fameSummam premente vilitatem nunciatAnnonae, habere vocis et meret fidem:Non ille reges, non tyrannos impiosTimet, sepulchro agitque vatem conditus,Quod non habet, cadaueri dans, viuere:Virum fuisse et ambigat quisquam Dei?
VII. IEHVS ISRAELITARVM REX EXTERMINATOR BAALIS.
Qui colitis mystae mentiti sacra Bahalis,Namsides, qui vos comprimat, vltor adest.IIII. REG. IX. X.INuade gentis Isacae, Deus iubet,Namsida sceptrum, et impiger signo datoSic sic rape globum militum, rue concitoEt impetu, regesque protere impios:Fundus cruorem combibat NaboticusAchabidum: nefariam pessum iubeDari Isabelam, qua fenestra patet, canesQuam deuorent: male merito perit necansVates: ab ipsa stirpe dele funditusEt hac, et illa parte Achabicos, luant,Innoxium, proles Draconis, viperae,Scelesta, fusus qui, cruorem: sed quid hocO rex, coles et ipse? video, quid agites:Simulare rebus in bonis non dedecetQuaedam: sacrificum quanta confluit locis,Papae, cohors ex omnibus: bene habet, abestNullus Baalis cultor, et nullus IouaeAdest: ad aras quisque iam suas facitEt frugibus, vinoque vesat brachiaEt hinc et illinc, huc et illuc: mussitansMagicaque verba, deuorat tandem DeumSolus rotndum, se scyphoque proluit,Quid hoc? tubae sonant, micant enses: ageMiles, feri, caede, impium hauri sanguinem:Clementia est in asserenda gloria,Atrocitas haec, Numinis: quin dirutumTemplum latrina sit Baalis: hoc DeoAmplissimumque munus, et gratissimum,Quibus salus curae, aemulandum regibus.
VIII. ATHALIAE VII. ET IOAE VIII. REGVM IVDAEORVM TYRANNIS, IMPIETAS, ET INTERITUS.
Athaliae ereptus Ioas, dumIoiada viuit,Est bonus, aula pios in scelus omne rapit.IIII. REG. XI. XII. ET II. PARA. XXII. XXIIII.SCelere scelus prognata matre filia,Non mulier, atrox sed Leaena, percitaFurore stirpem Athalia regiam necatCruenta, ciues, opprimens tyrannideArcta, tenetque sub imperii grauis iugo,Seruire sacris cogit et nefarijs:Beneficio amitae qui latet templo puerSuccrescit inter ista: caelitum paterNon parta amat vi regna, non verbo sacraContraria suo: Pontifex inaugurat,Contra socrus nutum suae, nutu Dei,Ochosiaden: praetoria pueri cohorsCircum latus dat regis: aduolat, furit,Amilitibus e templo et educta occiditRegina ferro: rex manet Ioas, nefasEt destruit Baalis aras, et pij,Sanctique principis quod est, templum IouaeInstaurat: aulae quid lues, quid, auribusQuae blandienso seruit, haud adulterat?Erat sepulchro Ioiadas vix conditus,Repente rex mutatur, alijs ritibusDeditque se, nefaria sequens et sacraLucos colit, statuasque ponit, obrui,De se, lapidibus et sinit, viro optimeMerito, satum: qui cernit omnia, id videt.Vindex: adest exercitus paruus Syrum,Capitque Solymas, et Damascon abstrahitPraedam: suis inuisus, aeger, accipitIugulatus intra parietes, dignum, suos,Crudelitatis impiae rex praemium.
IX. AMAZIAS IVDAEORVM REX IX. IDVMAEORVM DEORUM CULTOR.
Asciscit victos sibi diuos victor IdumesIadanides, poenas, quas meruitque, luit.IIII. REG. XIIII. PAR. II. XXV.SCelera luant ne liberi parentium,Legis sacratae edictiones imperant:Recte ergo ferro Amazias qui vindicatIn patris ipsos parricidas, noxiumMerito cruorem combibit tellus: nihilSocij moratus deinde regis copiasIoacasidae (non impijs adest Deus)Iuuadit in Seirios, fretus Ioua etSolus gerit rem fortiter: caelo venit,Fusis, fugatisque hostibus, victoria.Quam facile stare qui videntur concidunt?Nil auxilii qui ferre potuer ant suis,Sibi Deos adoptat, in Iouam impius,More aulico minatur et vati necem,Impune sed non: prouocat superbiorIoan, putans, qui proteri pedibus potestA belluis, cedro esse carduum parem.Et ergo vincitur, et fugit, capitur, ruuntMurique Solymes, gaza fertur regia,Et sacra Samaran: Restitutus patriae,Senex ab aula spernitur domi sua,Qui spreuerat numen Iouae: se proripitAb vrbe: sequitur militum globus, domumBusto relatus conditurque patrio.
X. OSIAS, QVI ET ASARIAS, REX IVDAEORVM X. CVM IOTHANO XI. LEPROSUS.
Iecholides fert thura Deo, lepramque reportat.Officij exequitor munera quisque sui.IIII. REG. XV. II. PAR. XXVI.NEc Numinis non cultor alias patrij,Stellata cui delubra sedes aetheris,Nec pace non celebris, ingenti hostiumCumulatus et deletionis gloria,Quid contumaces insolens rebus tibiRex prosperis sumis animos, manu OsiaQuid, officii quod non, tuique muneris,Tractus acerram, vestibusque non tuisCellae, nisi viris quo sacris fas ingredi,Irrumpis in sacrarium, spirans, malum,Immane, praesulique minitaris? viden,Viden albicet frons instar vt niuis, luesSquamosa crustis vniuersamque occupetCutem tibi? fuge, fuge, potes quantum, premitInfesta dextra Numinis te, segregemActurum in hortis, quae super, vitam: regatIothan domum, regnumque patre cautior.Quod contigit cuique munus seduloCuret: suas Antistites agant, suasRegesque, principesque res, nec inuolentVel hi vel illi in functiones, quas suoVerbo Deus discriminat: sceptrum ferantReges, Ducesque, Episcopi pedum gerant.
XI. NINIVITARVM VITAE, MORVMQVE EMENDATIO.
Per mare conatur Ionas fugere, incidit OrcaeInque gulam, ad frugem tota reditque Ninos.IONAE. I.QVa terra ponto inclusa cunque, gentiumEst vnus omnium Deus, non IsacaePopuli modo: quare exitii qui nuncietCladem futuri, mandat ire maximaeAntiqua Ionam moenia Nini: existimatQui pace quod non esse dignam NuminisVrbem, suas negat operas Deo, fugitEt alta per rate pelagi: ipsis fluctibusParere ventre contumacem belluae,Docet Deus sibi medijs; cum redditus(Res mira) Physeteris atris faucibus,Stupet, obsequi Deoque factus promtior,Rapit iter, intrat et Ninon, denos quaterEuersam et iri clamat vrbem post dies:Sermo docetur irritus nunquam DEI,Habet fidem omnis ciuitas verbo: exilitDe sede mollis rex sua: trabeam abijcit,Centone corpus operit: immemor cibi,(Quid non facit mens territa, et credens Deo?)Vndaeque vir, puer, senex, pecus gemunt,Et flent, et ignoscentiam poscunt Dei,A moribusque recipiunt sese improbis.Numen, Deus, quo mitius nullum, vidensDamnare se ipsos improbos, oraculum,Fremente vate, temperat: nullum DeusGaudet perire: diues in mortaliumClementia turbam vniuersam, non bonisMittitque vates, vatibusque gratiam,Credatur vt, largitur auditoribus.
XII. ISAIAS PROPHETA GLORIAM DOMINI CONSPICATUR.
Solus et est vnus sanctus Deus, omnibus aeuisQui fuit, et Sanctus solus, et vnus erit.ISAIAE VI.THrono sedentem conspicit vates DeumAmosius arduo, aurei laciniaeCuius replent delubra templi, flammeoVultu superne astantibus, senae quibusAlae, Seraphis, quis tegunt facies, pedes,Tollunt in auras seque, et vnanimi sono:Sanctus Deus, Sanctus Deus, Sanctus DeusCaelestium Rex copiarum maxime:Cuius refertus vniuersus, qua patet,Est gloria, orbis: et tremunt postes, domusEt fumat ingens: Heu mihi vates, IouamQui vidi, ait, non mundus ora, inter labiisContaminatos et colens vitam: aduolatCum Genius ecce, sumserat quem forcipeEx ara, et os carbone tangit illius,Et, inquit, abijt crimen a te, noxijsDatur tuis venia. Fauente numinisSic gratia deinde sanctus mittiturAd auribus, oculisque captos, Isaci,Limus quibus praecordia obduxit grauis,Gentem: viros et impios, nurus, senes,Et flamines, cum plebe regem, principesObiurgat, increpatque festos et dies,Et ferta, lunas et nouas, et SabbathaReijcit, quibus quod nil agit, tandem minisTerret, futuram vastitatem nunciansVrbique, delubroque, reliquiis superManentibus tantum, ex quibus gentem sibiFuso salutis publicae ergo sanguine,Pater futuri seculi Christus legat.
XIII. ACHAZVS IVDAEORVM REX XII. IDOLOLATRA INFELICISSIMUS.
Achazus ritu colit impia sacra prophano.Hinc facit aduerso, quod facit omne, Deo.IIII. REG. XVI. II PAR. XXVIII.IOathamides, quem terra, caelum, tartarusTremit, adeo non patrium colit Iouam,Qua iacet vt Hinos execrandis initijsPer filium ignes traijciat, et gentiumFlagitia perpetrare non dubitet, domusEt adyta sacra claudat, et faciat nihilRitus, parentibusque data mysteria,Errore mentis omnibusque suffiatPassim sacellis, angulis, et collibus:Constituit aram maximam: Vsias probatQuod Hypocrita (ad regis sacerdos impiusConuertitur facile voluntatem) locatBaalibus statuasque: Vatis respuitPromissa, metuere titionum fumulosProhibitus: a Ioua recusat poscereSignum polo, solue: non Siloa placet:Euphratis atis ipsum expetitur ingentis mare.Mirum quid est, si deditur Syris, PhacaEt parricida Romelides regis suiOccidit, et tot victor abigit millia?Quid filium quod perdit est mirum, ducesAmittit et belli, vnde spes est auxilii,Assyrio et ab rege premitur? Quisquis suaeMentis, relicto, somnia sequitur, Deo,Illumque nugatorijs existimatSacris coli, verbo repudiato, malumSi patitur, ipse damna sibi sua imputet.
REGNI ISRAELITICI CONFVSIO, BT OCCASVS.
Gloria Iosephidum sceptri perit inclyta: SanctaCur iussa aeterni non habuere Dei?IIII. REG. XVII.NIhil bonis, Creator obruit quibusMalos, Prophetae nil agunt quicquam minis.Beherides, Nahumus, et Phatuelides,Suetus boues et Thecuites pascere,Pleni Deoque relliqui praecordia:Sed vsque gens, et vsque peior IsaciSecura fit, recti: Omnis aetas percitiRigidas ferunt furore ceruices, viri,Pueri, senes: Sacella fumant, arborumSub frondibus, sub collibus passim hostiaeCaeduntur: aras ante flamen fert (nefas)Sacrum Baali: luce cassi principesVitulos colunt, conflauerant quos, aureos:Huc adde honores, exhibent quos, forniceNitente faculis quae micant poli, adijceTraiecta flammas liberum per corpora,Auguria, diuinatio num insanias:Nec puniat Rex orbis illos? MutuisHinc caedibus tyrannus alter alterumIugulat: molesti sunt Syri: impium PhacamAsser malo Phul mactat, et sui facitIuris, rebellat parricida sed HoseasRex vltimus: adest, atque Samaren obsidet,Magnum ter annum voluitur circum iubarDum Solis, Asser patrijs a finibusSalmanus et Cozanis ad flumen proculTribus nepotes Isaci transfert decem:Domi Deo seruire quicunque abnegant,Propter ferant ea non domi tyrannidem.
XV. EZECHIAE XIII. IVDAEORVM REGIS PIETAS, ET BENEFICIO CAELESTI DE ASSYRIJS VICTORIA.
Ezechias reuocat leges, ritusque sacrorum.Assyria angelica perdit et arma manu.XIII. REG. XVIII. ET XIX. II. PAR. XXIX. ISAIAE XXVII.Pius impio, quod contigit raro, satusParente Abides. quod mali videt malis,Non pacta sacri intaminata foederisSeruasse, quid ferat: imitatus, ab ouiumQui pastione factus est Rex, Dauiden,Vnum colit Iouam: Sacella montibusVertit, cremat lucosque, et aras, et focos,Inepta cui superstitio facit sacraDisturbat, Amramidae opus, aenuem et teritPraestera, legibusque toto pectoreStudet, sacris et institutis, ritibusSuos iubens seruire pristinis: DeoSecundo ideoque vindicat sese a iugoRegis Ninon tenentis: Hebraeas ruitExercitu qui maximo in fines, vomitEt in Iouam ore Apostatae conuiciaScelesta Rabsaci: arma corripit, Fidem,(Quae parua cum videtur est amplissima.)Ezechias, precesque: vates adiuuatAmosius, atque barbaras contra minasVerbo iacentes excitat mentes: adest,Adest Deus, suasque vires exerit,Cum spes salutis nulla: mora nec, angeliCentum iacent et octo ginta milliaCastris virum manu hosticis: fugit impius,Domi peritque: gratias agunt IOVAEVatesque, rexque, plebsque sancta VINDICI.
XVI. EZECHIAE E MORBO LETALI RESTITVTIO, CVM VITAE AD ANNOS XV. PROROGATIONE.
Quinque ter Achasidae viuendi prorogat annos,In cuius dextra est vitaque, morsque, DEVS.IIII. REG. XX. II. PAR. XXXII. ISAIAE XXXVIII.VIri impetrat nil non pij precatio,Incensa quae flagrante funditur fide.Ezechias iacet aeger affixus toro:Amosius illi et vltimam denunciatHoram: mori non est malum in Domino: malosAt quod videbat (quod solent semper) DeumLatus scelesta per suum calumnia,Abolita propter signa, lucos, et suiAras parentis, sauciaturos: gemitRitu columbae, stridet instar hirundinisAd mentionem mortis, atque iniuriam,Facere sibi qiritatur illam: cum IouaePropheta iussu, rex tuas, ait, precesEt lachrimas audiuit, et vidit, tuaeAdditque terna lustra vitae maximus,Qui nil potest non genitor: ecce per gradus,Subito regresso sole, per descenderatQuos, vmbra retro cum meat solarijDecem Achasi, rex et fidem verbo, et adhibetSigno, valet, vigetque, plura qui soletEt dare petitis, concinit laudes, Deo.Similis sui postrema ad vsque temporaVitae, nisi Babylonica superbiorLegatione factus esset: sub manumIgitur Iouae quoque monitus se subijcit,Nil ferre triste, nil recusans asperum,Rerum arbitro si placeat omnium Deo.
XVII. TOBIAE PATRIS IN EXILIO ASSYRIO MISERIAE.
Qua Ninos, et miser est quamuis caecusque Tobias,Non etiam offensum hoc nomine Numen habet.TOBIAE I.IAm venerat praedictionibus fidesPropheticis, et fuerat Ephramus: NinonTo bielides transfertur exul, et pius,(Assuescere a puero adeo multum est) malosInter manet, seruatque ritus patrios,Et pacta sacri intaminata foederis,Regis meretur et fauorem BarbariSibi, suisque, sed breuem: cum principeMutatur aula: Fusus angeli manuExercitus cui moenia ad Solymes erat,Furit domum reuersus, Isaco satosCrudelis exulesque iugulat: omnibus(Miserum) iacent occisa vicis corpora:Dolet, relictis dapibus et terram inijcitMaestus suis popularibus hic, et ad necemIussu Tyranni quaeritur saeui, bonisEt omnibus spoliatur: occubat, (DeusPunire sic solet impios) a proprijsRex filijs mactatus: Aquicaris operaLicet et recuperat Tobias sua, fit tamenRursus benignitate pauper, et miser.(Seni calamitas quae diem non cernere,Audire voces et suorum non bonas?)Oratque mortem: Sunt Deo curae exules,Qui mente, qua par est, colunt Numen, malusDicendus et non est statim, pressus malis.
XVIII. TOBIAE T. F. ANGELI BENEFICIO FELICITAS.
Pellitur Asmodeus, copulatur Sara Tobiae:Felix connubium conciliante Deo.TOB. V. VI. etc.
CHaros habet sic ergo mortales Deus,Vt mentium custodia, Patris, nihilQuo maius est, augustius nihil, videntQui vultum, et ora, saepiat caelestium?Iouae regentis cuncta nutu maximi,Tobia eunti in Mediam iungit satoSese Angelus, cui nomen a potentiaAegris medendi, belluae et, viae comes,Tigris fluit qua, fauce piscis liberat,Iuuenique Rague lidis thorum, fugans,Conciliat, hostem nuptiarum, pronubus:Orant noui vitam, impetrantque coniuges:Mater, paterque aguntque gratias Deo:Ad Gabria profectus Angelus editumInde, exigit Ragense debitum: Via,Soli duo qua venerant, domum ad suosSaluum reducit coniugem cum coniuge,Opibusque, familiaque: patris illinit:Genio iubente, felle piscis luminaNatus reuersus, argema cadit et oculis:Nurum excipit cum filio laetus, IouaeGrates agitque Tobias senex: cuiCum filio se Genius aperit, et petitCaelos: pater praecepta dat nato, canitEuersiones et Nini, Solymes: suaSunt praemia pietati, et vsque tegit, vicesMundi reciprocras inter, ipse bonos DEVS.
XIX. MANASSIS XIIII. IVDAEORVM REGIS IMPIETAS, ET IN BABYLONICO CARCERE PAENITENTIA.
Carcere te damnans exemplo es clause Manasse,Ad vitam quod non sit via sera piam.IIII. REG. XXI. II. PAR. XXXIII.IN carcerem quidnam retrusus, fertilisQua moenia Babylonis Euphrates secat,Gemis Manasse Rex? arena quam marisNatus parentis optimi eheu pessimus,Numerosiora perpetraui crimina,Tellus tremiscit quem mare, polus, tartara,Contra Iouam, legemque sanctam, flamines,Quis quaestui relligio vera Numinis,Secutus, euersa a parente montibusSacella, et aras excitaui: forniceFaculis poli radiantibus picta dediThus: nunc Baal, nunc maximus mihi DeusMolochus erat, traiectione quem (nefas)Meum per ignes colere iuuit liberum:Quid sanguinis tantum innocentis o querarFudi quod, vt cruore stagnaret solumVatum? nimis quos inter et te ligneaIngratus Amosida senex serra scidi,Secandus ipse in mille partes millies.Hac quae catasta propter in tenebris trahoIndignus atris luce vitam: qui DeumSpernunt vt exelplum omnibus sim seculisMiser tyrannis: Nec tamen viuo sineSpe prorsus: An non omnibus parens fauetPeccasse se fatentibus caelestium,Veniamque propter dat futurum DauidisSEMEN, quod hostia expiabit crimina,Mortale rursus iunget et caelo genus.
XX. AMMON XV. REX IVDAEORVM IMPIETATIS PATERNAE IMITATOR.
Cur peccatorum potius, scelerumque ManassaeAmmon, haeredem quam pietatis agis?IIII. REG. XXI. II. PAR. XXIII.QVi neminem vult interire, SalutiferNon morte, sed vita impij gaudet, Deus,Se corrigit qui paenitendo: regiumDecus Manasse restituto redditurIn integrum: qui iam colit doctus malis,Mandat Iouam colique ab omnibus, impiosAboletque cultus, tollit aras, proijcitFocos et vrbis moenia extra, patrijStudiosior, quo Numinis spretor magisFuerat prius: quid filius? Poenis nihilSui parentis, nil mouetur carcere:Proauique mauult esse similis, quam pijAui, patrisque se recipientis bonamAd frugem, et ambulando patria viaOffendit et Iouam, et lutosos inuocatProstratus, aures quis, nec ora sunt, Deos:Et regnat ergo tempore exiguo, et cadit,Opis nihil ferentibus, qui sunt nihilNihil iuuantque, Dijs lutosis victima,Domi peremtus a ministris impijs.Caue malus es quicunque, mala te mors manet.
XXI. IOSIAS XVI. IVD. REX OPTIMVS, ET SANCTISSIMUS.
Impia Iosias delubra euertit, et aras,Hunc, sis vt gratus, Rex imitare, Deo.IIII. REG. XXII. ET XXIII. II. PAR. XXXIIII. ET XXXV.AFflata qualis thureo e suffimineNares lacessit aurluae suauitas:Gustatui mel quale: qualis acciditEpulari in accubatione MusicaAures ad eruditulas: AmmonideTalis memoria Regis: infestissimusHostis superstitionis, abrogat sacraPeregrina, signa frangit, aras polluit,Sacella vertit, Astarotum eliminat,Chamosioque scelere cum Melcomium:Currus, equosque Solis, Erronum rotas,Et ganeas tollit, Magos exterminat,Vitulicolas crematque in aris flamines:Purgat sacri delubra templi: hinc exigitEt sarta tecta sedulusque, et consulitVatem reperta lege, motus et animoSibi ac suis clementiam poscit Iouae,Populique vicia emendat, et Phase sacrisEpuletur agnis vniuersa plebs, iubet:Diuina quid loquar in apertum oraculaSacros libros relata, populum AntistitesEx quis, iter quasit polo, instruant rudem?Quid multa? Dauidem aemulatur principemGeneris, sinistram nec, nec ad dextram manumFlectendo: Sed cur propria non homines agunt?Tandem tyranno Aegyptio sese obijcit,Et impedire euntem ad Euphraten cupit.O plane avita erroibus mortalium
XXII.
REGNI IVDAICI SVB IOACHASA XVII. IOACHIMO XVIII. ET IECONIA XIX. REGIBUS CONFUSIO.
Quid mirum, viuunt male cum populusque, patresque,Cum Ducibus pereunt si male regna suis?IIII. REG. XXIII. XXIIII. II. PAR. XXXVI.QVam ficta recidunt ad suam cito vim? IouaeIn integrum restituerat cultum, optimusPost Dauiden, et Achasiden, quem Iosias,Patre mortuo Hamutalides vertit, suisFactisque praemium a Pharaone accipitDignum, peritque: imitatur impius malumIoacimus Ioachan, necique destinatVates, crematque Anatotidae libros, fidemRegi datam fallitque Chaldaeo, luitPoenasque ab vrbe abstractus, asini conditurVilisque busto mortuus: regnum excipitNatus Nehosta, nil puer maioribusMelior, nisi quod obtemperat Anathotidae,Rebus coactus asperis, et cum suaBabylonijs se matre tradit, omnibusClientibusque, et optimatibus: lares,Cernenda nunquam patriaeque moeniaVinctus relinquit: auferunt opes simulHostes sacrasque, regiasque barbari.Se nemo fallat: improbos nunquam DeusNon assolet punire: caueant quos iuuatDextras pio contaminare sanguine,Et obstinato viuidum, ac minax faceTeli trisulci Numen ausu temnere.
XXIII. HIEROSOLYMORVM SEDECHIA XX. ET VLTIMO REGE EUERSIO.
Vrbs Solymaea ruit, populus transfertur in oras,Euphrates mediam quis Babylona secat.IIII. REG. XXV. ET II. PAR. XXXVI.REc vana sunt oracla, nec minae Dei.Fratrum aemulatur impios SedechiasMores, fidemque deserit, regi datam,Superbae habebat sceptra qui Babyloniae,Monentis et bene Ieremiae respuitPraecepta, Busidaeque vatis litteras,Turbae obsecutus luce cassae flaminum:Et ergo adest, et eingit vrbem barbarisSignis, premitque rex NabuchodonosorBis mensibus nouem obsidens sacram: nihilAegyptius fert auxilii: necat famesPlebis, patrumque inclusa dira corpora:Nec sustinetur hostis amplius: patentPortae refractae: Rex fugit: sed a suisDesertus, ad Babylonium, poenas luit,Retractus: occidi aspicit natos, dehincEruitur oculos, implicatur vinculis:Templum ruit, vasa auferuntur: splendidaedomus cremantur: diruuntur moenia:Solyme iacet: scelesta turba flamines,Ferro optimatesque occidunt (miserum) senes,Anus, viri, puellulae lares suosDulcissimos iam serua respicit cohors,Suisque tandem terra fruitur Sabbathis.
XXIIII. IEREMIAS PROPHETA AERVMNOSISSIMVS.
Nil agit Helchiades precibus, monitisque, minisque,Et plorans patriae tristia fata, perit.IERE. XLI. XLII.AT ista vates consecratus numiniAnathotides a matris vtero conspicit,Nec tot malis immoritur eheu? scilicetMiser didicerat esse pridem: IosiamIam fleuerat: labore multis irritoAnnis patres, et principes, et flaminesMonuerat, obiurgarat, et deuouerat,Extrema comminatus: obfirmauerantOui ferreas furore ceruices fero:Gestauerat iam vincla collo: regiasConspexerat6 migrationes, compedes:Iam postulatus fuerat ad mortem, iocus,Risusque minimis, maximisque: CarcerisTum squalidi iacuerat in voragine:Et execratus vapulauerat suiOrtus diem (impatientia o quid non facit,Parumque firma mens?) erant multo superAt tristiora: liberatus vinculisVictore ab ipso, faciliore ciuibus,Necm Godiliae, et scelus NathanidaeSpectat, Canopitarum in oras et, videt,Raptus, poli fieri a suis placentulisHerae nihil monendo proficitque, agrisAc Taphnijs tandem occubat saxis. SoletHanc gratiam referre mundus Vatibus.Adami Siberi