10 June 2005 Ruediger Niehl
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell-check


image: s001

IO. ANDREAE BOSII DE PRUDENTIA ET ELOQUENTIA CIVILI COMPARANDA DIATRIBAE ISAGOGICAE quarum haec prodit auctior sub titulo DE RATIONE LEGENDI TRACTANDIQUE HISTORICOS. ACCEDIT NOTITIA SCRIPTORUM HISTORIAE UNIVERSALIS primum edita CURA GEORGII SCHUBARTO.
[Gap desc: illustration]
IENAE APUD IOANNEM BIELKIUM LITTERIS NISIANIS, M DCC XCIX,


image: s003

ILLUSTRI ET EXCELLENTISSIMO VIRO SAMVELI STRYCKIO SERENISSIMI POTENTISSIMIQUE ELECTORIS BRANDENBURGENSIS CONSILIARIO INTIMO, ACADEMIAE FRIDERICIANAE HALENSIS DIRECTORI, AC PROFESSORI PRIMARIO, COLLEGII IURIDICI ORDINARIO, ETC. PATRONO OBSERVANTISSIME COLENDO S. D. GEORGIUS SCHUBARTUS.

Faciunt merita TUA, quibus orbem litteratum implevisti, ut laudibus TE ferant omnes, quibus bona mens est, ac nominis celebritatem apud praeclaros homines, qui sunt ubique, propagent. Quanta sint ea in academiam pretcipue Francofordiensem ad Oderam, in


image: s004

Wittebergensem, et FRIDERICIANAM Halensem, cuius florem ac decus huc usque non parum auxisti, grati olim commemor abunt posteri, per dur atura in scriptis elogia. Ipsa super abunt ingenii IV I monumenta famam, ac TE parenteminficiabuntur numquam: quare nec vanam curas laudem, aut more vulgi aliis invides, si forte nomen habeant, ac pretdicentur honorifice. Domi enim nascuntur ITBI pretstantiora, quam sunt externa, et longe adscita. Qui ex variis terris peregre adveniunt, et Tecum semel tantum iterumque versantur, non satis mirari possunt humanitatem. TVAM, benignitatem, doctrinam, prudentiamque cum iustitia coniunctam. Iam vero qui TE audiunt quottidie, et ad rei publicae administrationem succrescunt, consensu quasi facto testantur, sese nusquam utilitate maiore ac fructu ad studia potuisse incumbere. Transeunt iidem ad honores in aulis et curiis, memores tantorum meritorum, et nihil optant magis, quam ut gratiam referre possint debitam. Quantus autem. horun est numerus? Florem iuventutis in Germania tot annis vidisti inter subsellia TVA versari, et ex his surrexisse ad dignitates maiores. Nemo prudens


image: s005

negabit, in horum pariter animis florere, et conservari nominis TVI honorem perpetuum, eumque integrum ac sincerum. Favent enim isti omnes non ex impetu pravoque affectu, sed omnino sciunt, cui faveant: favent non super stitiose creduli, ac velut in secta, sed per virtutes TVAS singulares adstricti. Quae causa me impulerit, ut beati pretceptoris opuscula tertium. edita inscriberem TIBI, non debet in publico sollicite explicari, Honesta est ac necessaria. Ingratus nimirum vivere nolui, postquam certior factus sum, TE apud summos in republica viros honestam de studiis meis provehendis, ac laetiori successis adplicandis, tulisse sententiam. Dolet id saltem, quod etre contracto alino, non proprio solvam. Verum, quia magis respicere consuevisti ad propensionem ingenuam, quam ad facultates meas, in pretsenti humaniter adquiesces. DEUSTE seruet, et inter pretmia tribuat senium firmum, ac vegetum, omnique rerum optimarum affluentia cumulatum. ICNAE, PRID. NON. SEPT. M DCC XCVIII.


image: s006

Magnifico atque nobilissimo viro IOANNI SCHILTERO I. C. et in aula Saxo Ienensi consiliario excellentissimo PERPETVAM FELICITATEM.

Inter reliquias beati mariti hae quoque fuerunt dissertationes, quas ab inclito nomine TVO licebit ordiri, non qusd splendorem eius ac dignationem augere possint, sed ut pretsidium inde tutelamve adversus publicum censuret supercilium sibi comparent. Satis quidem tutet omnique liberet a malignorum insultu fuissent, nec forte setculi barbarie nomen earum etlteriademptum, si parentis sui consilio aut arbitrio ita factet, pt in publico statuerentur: sed quet bumanetratio sortis, ut carissima setpe pignoraprius destituantur suis, quam ad perfectam adoleverint ettatem, candem beic quoque deprebendes. Facilius igitur exorari Te patieris, ut, quam in solitudine quasi constitutis nostretque opis indigis baut abiudicandam censes tutelam, eam bis pariter cbartis, quetes singulari etquitate et candore, libentius impertias, Neque sperare aliud iubet sive arctioris memoria neces situdinis, quet Tibi cum beato marite olim intercedebat, sive summa in betc studia voluntas, qua fecisti adeo TVA, ut eorum in publico negotiorum tr actatu specimina cotidie des exquisitissima, et ad hetc non tam consilio, quam felici successu, aliis gloriosum exemplum pretbeas. Poffem fortassis inter causas buius dicationis simul commemorare benefeicia, quet, ex quo rerum mearum suscepisti curam, a Te tuli: sed quodimpensa tburis tam exigua pensari nequeant, nec ambitus iste et inanis coler Tibi placeat, immortali ea mente conservabo excellentissimo nomini TVO Ienae, ipsis KL. OCTOBR. M DCC LXXIIX. Pietate et observantia dicatissima VIDVA BOSIANA.


image: s007

LECTORI.

Annus vicesimus prope exigitur, quando has dissertationes ad publicam utilitatem edidi. Occasionem tunc quidem offerebat liber, qui altera mox vice prodiit, sub titulo bibliographiae curiosae: ubi sub finem Bosii diatribe adparebat, non sine censore. Verum patuit statim hominis imperitia, nec in praesenti debet coargui. Quilibet enim inter doctos novit, quis noster fuerit, qua cura et arte bonas litteras tractaverit. Numquam in scriptoribus percensendis tam improvidus erat aut incautus, ut facile aberraret in nominibus. Sed neque tribuebat aliis, quae ipsis non debebantur. Laudavit eos, quos laude dignos ex virtute et doctrina varia deprehendit: naevos pariter indicavit eorum, qui non poterant obscurari, aut excusari ab ingenio honesto. Aberat plane beatus Bosius longe ab illis, qui criticam facultatem exercent, ubi non possunt: aut temere etiam exercent in rebus ac studiis, quibus parum operae impenderunt. Nostra, aetate nihil est vulgatius, quam nonnullos pro arbitratu iudicare de melioribus, eosque inter barbaros


image: s008

referre, et incultos, qui tamen sunt culti magis, et a barbarie litterarum alieni prorsus: alios contra, cum quibus ipsi micant in tenebris, classibus doctorum. intrudunt, immo se ipsos suique similes per affectata commendant ac frigida sensa, quasi iudices in orbe. litterato, cum auctoritate quadam constituti. Rident omnes, quoties in hos incidunt homines emunctioris naris, iisque precantur mentem saniorem. Neque enim rident tantum, sed miserantur simul conditionem illorum: quod dum omnia penetrant soli ac perspiciunt, infir mitatem propriam tam flagitiose ignorent Falsa haec est critica, quam non amatnoster, vir sibi constans, et optime meritus de studiis humanitatis. Qui exempla desiderant eruditae huius kri/dews2 per historicos universales obseruent, quaenem afferat noster, ex mente sapientum, quaenam probet, aut modeste recuset. Ita vero non turbantur in iudicando discentes, et qui iam profecerunt, iudicia docti scriptoris consensu velut excipiunt Vale, BENIGNE LECTOR, et studiis nostris fave.