IANUS DOUSA Nordovix, nobilissima Hollandiae fa miha, sub annum Christi millesimum, quingentesimum qua dragesimum quintum, in profesto Nicolai; h. e. die quinto Decembris
natus, admodumque infans patentibus orbatus, Lyram, Brabantiae oppidum, studiorum causa est amandatur. Ibi prima ciusrudimenta fuerunt sub Ioanne Fabro. Inde statim Delphos{Inde Delphos. Henricus Iun. pracept eius. Lovanium et Duacum venit. Lucam Fruterium studior. socium deligit. Lutetiam cum eo abit.} translatus, Henricum Iunium praeceptorem habuit: cuius celebris tum temporis schola. Huic cum annum unum operam dedisset: Lovanium concessit: et mox inde Duacum: ubi insigni Lucae Fruterii ingenio captus, studiorum cum socium ac comitem adscivit; Lutentiam cum eo profectus, nobilissimum omnium scentiarum cmporium. Vigebat cnim ca tempestate Gallia praestantissimis viris: quorum hodie nomina in albo aeternitatis, Hospitalius, Morellus, Gallandius, Turnebus, Auratus, Ronsardus, Bellaius, Baysius, Lambinus, Passeratius, alii.
E Gallia in patriam accersitus mox co rediit, summorum illic virorum fama ac celebritate adductus: a quibus vicissim, propter excellentes ingenii iudiciique dotes singulariter amatus est et aestimatus. Inde domum iterum reversum, ducta uxore iuvenem etiam tum sibi res pub. vindicavit: atque in supremum aggerum curandorum, sluminumque retandorum, collegium cooptavit: quo munere totos viginti annos functus, sponte se abdicavit. Interim tenerrima affectione complexus est condiseipulos in Academiis Belgicis, Falkenburgium, Giselinum, Lernutium, Rogersium, Hadrianum Iunium.
In memorabili illa {*A. 1 5 7 4.}Lugduni obsidione, magnum animl robur ostendit: ita principi Auraico probatus; ut tam graviter adflicto patriae statu praefectura urbis nemini rectius, quam ipsi committenda crederetur. Hanc ubi cum laude obiisset: liberata mox urbe, cum Academiam instituere illic decretum esset: nullum principi ordinibusque tantae rei auspieatius nomen visum est, quam Iani Dousae: cui et bellica virtute sagacitateve, et eruditionis glria parem alterum res pub. non habebat.
Equidem cum a Philippo Moro, poeta ac pictore egregio, blandis verbis pelliceretur: uti cum hoste in colloquium saltem veniret, pollicitus ei ducis nomine quamplurima privatim ac publice: nihil illi cpistolae rescripsit; quam vulgatum illud:
Fistula dulce canit: volverem dum decipti auceps.
Quid fecerit {*Diraem inprimis famem. Vide Thuan. lib. 59 hist. Ode Lugdun. Eruditio Dousae}passusve sit toto arctissimae obsidionis tempore; colligere cui vis licet ex Odis cius Lugdunensibus.
Multiplex erat in viro lectio: incredibilis pene memoria: Graecarum ac Latinarum literarum; historiae veteris ac novae nihil, de quo rogatus non ex tempore responderet. Unus ipse, quod de Longino ait Eunapius erat [Gap desc: Greek words] unus Bataviae Varro, et Academiae
commune oraculum. Et cum hac quidem doctrina tam eximia, ceterae etiam virtutes certabant, Comitas, Candor, Urbanitas, ac Modeslia. Ob quas non Batavis modo aut Belgis: sed et Gallis, Germanis, Anglis, Boemis, Polonis, atque adeo ipsis in Turcia Graecis Europaeis pariter atque Asiaticis in honore ac pretio fuit, aestimantib. magni viri virtutem ertiam tam longe dissitis gentibus, vel ex insigni filiorum indole: quorum medius Constantinopoli aliquandiu egit: perque Poloniam domum redux, mortuus est denide in peregrinatione Indica orientali. Hoc autem habuit inter alia egregium: quod a iuventute literata libenter pateretur se adiri. Unde quamdiu Lugduni domicilium habuit; eximie dilexit dilectusque est a Georgio Benedicto. Franc. Kammio, Ioan. Castrio, Iano Grutero, Dominco Baudio, Adr. Bleyenburgio, aliisque quamplurimis; quorum [Gap desc: Greek words] passim leguntur.
Gessit Academiae curam annos undetriginta: quo medio tempore cum ad patria annales conserihendos animum adiunriffer: archivorum item publieorum custediam in se suscepit. Deinde in supremae quoque curiae senatum adscriptus, tredecim co in munere annis laudabiliter exactis, ex mortalibus abiit, anno Christi millesimo, secentesimo quarto, ???tatis suae quinquaegesimo nono. Mortuum panegyrico sive laudatione funebri prosecutus est Daniel ille Heinsius V. CL. Epitaphium cidem scriptum legitur eiusmodi:
Sistas Viator; Dousici manes rogant
Tempus exiguum, moramque parvam.
Quem terra novit Trocique pallida
Mater Memnonis, integerque Phoebus.
Quique emerentem surripit terrae diem,
Non ist gemitusque tibiaeque
Inane mumur, sordidaemque naeniam.
Mendicant cineres vagumque lessum:
Fractique raucos aeneatoris modos:
Sed plenas tibi lacymas remittunt.
Cui tota luctum destinat tellus suum.
Unius scelus est ciere voce.
Sunt in cum et haec Iani Grauteri carmina.
I.
Debeo Dousa tibi fletus, tibi debeo questus:
Utpote amicorum qui coryphaeus eras.
Verum si laudes, verum praeconia si quis
Funeribus dicat debita nostra tuis:
Fallitur ille nimis. Name vivus ut ipse thea trum,
Vivus ut ipse tibi sol genialis eras:
Sie quoque post mortem tibi solsimul aetque theatrum es,
Dovia, cui aequipaeret orbis uterque nihil.
II.
Urbem olim Amyclas perdidit silentium:
Funus tuum sed Dousa se silentio
Clarabit uno arque unico. Nam vox loqui
Hiemana quid tuis queat virtutibus
Honoribusque par; quod ante non tuo
Rite ipsus orbi ubique publicaveris?
Nam quid tuis par sruditionibus
Facetitsque lingua mortalis sonet:
Qusd ante non vivace Fama albo aure
Perenni clari Aeternitatis sculpserit:
Mundique adhuc per omne publica latus?
Mussamus ergo Dousa: certe musso ego;
Qui plus te amaevi, filius quam amat patrem:
Quem plus amaesti. filum quam amat pater.
Musso inquio, et situ ac tenebris abditus,
Silenttoque pertinace clemito:
Honoribus nihil, nihil virtutibus
Posse adstrui, son voce, seis manu, tuis.
Fuit et hic vere e paucis [Gap desc: Greek words] quiplutima et in patria gessic: et pro ca legationes obivit plutimas: noc ullius ore saeptus locuta est Batavia, quam Dousice.
Cumquive eodem rempore et Academiae curam fustineret, et republieae: obsidebatur quoridiceius limen: sollicitabantur fores: et gtria impleban ut. Ipse uvero admittebat omnes, non in aedes tantum, sed in animum: humanitatem exhibebat omnibus: omnes aut mensa exceptos dimittebat, aut domo. Nihil onim optimum est, quod non commune sit: et viri maegni etiam indignes interdum complecttsntur, ne pauciores iuvent.
Hoc de moribundo Hoinsius refert: subito ipsum exclamasse et ad adstautes amicos dixisse: quid? an solus audio? quis iste sonus est? quae moduiatio? Diu omnes admiratos; cum nihil sentirent; vidisse tandem, id quod res erat: virum divinum coeiestibus initiatum mysteriis non amplius humaan loqui; animumque purissimum inter celeritates aeternotum orbium, siderum concursus, e quibus olim delatus, iterum aberrare.
Seripta ab eo in posterorum commodum edita hae sunt:
Epigrammatum satyrarum, elegiarum, silvarum libri.
Nova poemata Lugdunensia.
Notae ad Sallustium.
Epodon liber ex puris Iambis.
Odae Britannicae.
Elegiarum et Epigrammatum liber.
Praecidanea ad Fetronium Arbittum.
Centurionatus ad Plautum.
Praecidanea ad Catullum.
Praecidanea ad Tibullum.
Schsdiasma succidaneum ad cundem.
Commentariolus in Q. Horatium.
Appendix succidanea ad cundem.
Epistola aepologeticae duae: una de annalibns Bataviae: altera pro praetore Nott Wiceno, peregrinitatis reo.
Annales Hollandiae carmine.
Ilidem prosa oratione a filio incepti usque ad Didericum IV.
Echo, sice Halcedonia, cum novis Epigrammatis et elegiis.
Procuravit itidem, ut ederentur ab aliis scripta, e quorum censu sunt:
Bstavia Hadriani Iunii.
Inscriptionee antiquae Smetii.
Lucae Fruterii opuscula: quae commendata a moriente auctore Oberto Gifanio, cum hic non curaret excudenda, Dousa id fecit; ablatis, illo {*Praesentibus testibus et nos.}absente, exemplatibus. Unde inter utrumque simultates ortae: ut ex Dousae carminibus apparet; nec dissimulat Lambinus in praefatione ad Lucretium.
Confecta partim, partim adfecta nec edita Duosa reliquit:
Praecidanea in Iuvenalem.
Volumina aliquor epistolarum.
Fragmenta omnia veterum Oratorum, Poetarum, Historicorum.
Atque haec de Iano Dousa patre; collecta ex Academia Lugdunensi, Panegyrico Heinsii, delitiis poetarum Belgicorum, aliis.