December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed - corrections from the errata list not integrated
06/2007 Katharina Meiszus, Reinhard Gruhl markup
TERMINI Markup added - spell check partially performed
01/2008; 03/2010; 11/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: s000

[gap: illustration (Frontispiz)]

image: s001

STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.



image: s002

[gap: praeliminaria]

page 207, image: s231

COCHLEARIA, est herba antiscorbutica, humilis, quae habet folia ex radice erumpentia, obrotunda, mediocriter amplan, carnosa, excavata aliquando instar cochlearis, viridia, splendentia, succo plena, caulibus mediocriter longis purpureis adhaerentia: caules ex his nascuntur ad altitudinem unius circiter pedis, angulosi, rubicundi, ramosi, folia exigua oblonga sine caulibus habentia: flores quadrifidi, cruciformes, et albi iuxta longitudinem summitatum caulium nascentes; flori succedit siliqua fere sphaerica septo medio instructa, cui ad latera adhaerescunt semina exigua, fere rotunda, rubicunda: radix exigua recta, ex fibris albis instructa: icta planta vel contrita habet odorem penetrantem, et saporem acrem; crescit plerumque in locis maritimis: sic vocatur a cochlearis forma, quam folia habent. G. Löffelkraut.

COCLES quasi unoculus, vel ku/klwy, quod a ku/klose circulus, et w)/y visus.

COCTIO [1], est assumptorum crassiorum in minimas particulas redactio, cum liquidis oris et ventriculi etc. mistio, ita ut apta evadant transitui per lactea, sanguineaque vasa et nutritioni corporis. Prima coctio fit in ventriculo, a fermento ibidem a reliquiis ciborum remanente, partim ab humore gastrico ex glandulis vasa sua accipientibus ab arteriis caeliacis in ventriculum affluente, et a respirationis motu, et ipsius ventriculi contractione, et ambientium calore ac compressione. Secunda fit in intestinis a bile, et succo pancreatico, et prioribus adminiculis. Tertia in glandulis mesdentericis, a lympha cum Chylo sese miscente. Quarta in pulmonibus, a nitro aereo inspirato, aerisve in vasa sanguinea actione, dum in inspiratione cunctis viribus in vesiculas pulmonales irruit, adeoque vasa sanguinea has cingentia et interposita mire mutat et comprimit. Quinta in vasis et visceribus, puta liene, hepate, testibus virilibhus etc. Improprie coctionis nomine indigitatur, quia coquere igni proprium est. Si enim calor esset fermentationis causa, quid tunc dicendum de piscibus, aliisque in quibus calor sensibilis nullus inest. Coctio est proprie assumptorum in nostram naturam mutatio, per vim solidorum et fluidorum, sive per actiones naturales. G. Verdäung. Pharmacopoei eodem coctionis vocabulo utuntur in coquendis medicamentis, quae nihil aliud est quam particularum quarundam, ex medicamentis, mediante ebullitione, extractio. G. Die Kochung.