December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed - corrections from the errata list not integrated
06/2007 Katharina Meiszus, Reinhard Gruhl markup
TERMINI Markup added - spell check partially performed
01/2008; 03/2010; 11/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted

image: s000

[gap: illustration (Frontispiz)]
image: s001

STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.


image: s002

[gap: praeliminaria]
page 217, image: s241

CONFECTA, vocantur res (ut femina, amygdala, nuces pini, cinamomum, etc.) saccharo sicco obductae, et incrustatae. G. Confect, mit Zucker eingemacht.

CONFECTIO, est compositio ex pulveribus, gummi, saccharo, melle, syrupis etc. in unam massam coniucta: estque duplex: arida, ut trochisci, tabellae: vel humida, ut opiata, condita, conservae, et omnis generis Antidota. G. Mit Zucker vermischte Artzneyen, eine Conserve, Lattwerge.

CONFORMATIO, est illa conditio partium firmarum corporis animalis, qua in statu sano et naturali gaudent omnibus requisitis, ut numero, magnitudine, figura, savitate, superficie, et situ. vel qua in statu morboso et praeternaturali his sex vel abundant vel privantur. G Rechte Gestalt.

CONFORTATIVVM et CONFORTANTIA, idem quod Cardiacum.

CONGELATIO, est quando liquores in massam, glaciei similem, rediguntur, ut sunt omnes salium crystali. G. Crystallmachung. Ita vocatur etiam Catalepsis, quia homines quasi congelati sunt.

CONGIVS, est mensura veterum continens decem vini libras, et novem olei.

CONGLOBATA GLANDVLA, est glandula rotunda per se subsistens, simplex, ut sunt glandulae mesenterii et et ceterae omnes, quae lympham accipiunt, et iterum eructant in alveos magnos, vel in sanguinem, vel extra corpus, ab A. NUCK muscosa appellata. G. Knude Drüsen.

CONGLOMERATA GLANDVLA, est quae ex variis conglobatis glandulis est coagmentata, seu conglomerata, et per vasa communia adunata, unaque omnibus communi membrana connexa; huie unum plerumque commune emissarium est, quod excipit humorem ex cunctis emissariis partium immissum, eum colligit, et in cavum aliquod maius effundit. Tales sunt innominata oculi, parotis, pancreas, glandulae salivales etc. quae ductum habent proprium excretorium, ut sunt ductus pancreaticus, salivales etc. in quem omnes glandulae per canaliculos minimos suum humorem effundunt, a NUCKIO vasculosa vocatur. G. Zusammengesetzte Drüsen.

CONISTERIVM, est fornacis cinerarium, sive locus infimus in quo cineres colliguntur. Ex ko/nis2 cinis, pulvis. G. Das Aschenloch.

CONIZA, vel CONYZA, est planta, quae habet caules tres vel quatuor pedes altos, coloris obseuri, villosos,

page 218, image: s242

lanuginem albescentem habentes, ramosos: folia verbascum nigrum referunt, sed minora, adorata, acria et parum amara: flos ex meris flosculis compositus, multifidis, embryoni insidentibus, et calice squamoso plerumque cylindraceo comprehensis. Embryo autem deinde abit in semina papposa: radix divisa, lignosa, odora, amara et acris. Crescit haec planta in montibus et silvis. Sic dici volunt, a koni/zein quod pulvere foedetur, qui ob exsudantem pinguedinem foliis facile adhaeret. Donnerwurtz, Dürrwurtz.

CONIVNCTIVA TVNICA, vide Adnata.

CONOIDES, vide conarium.

CONQVASSATIO, est quando vegetabilia succulenta, vel fructus recentes, qui ad sucum exprimendum expetuntur, pistillo crassiuscule contunduntur.

CONSENSVS, fit in morbo, ab alio morbo dependens, ut in pleuritide laeditur ob consensum respiratio. Item, est correspondentia variarum partium per connexiones communes, nervorum sc. et tendinum. G. Mittleyden, Sympathie.

CONSERVA, est compositio, qua quoduis vegetabile recens minutissimc concisum, aut contusum saccharoque permixtum, futuro usui medico asservatur. G. Eine Conserve.

CONSILIGO, eius plantae nomen a rusticis creditur inditum, quod in aruis inter siliginem frequentissime inveniatur. Vocant hodie elleborum nigrum Hippocratis, sed est aconiti species.

CONSOLIDA, est symphytum, quae planta officinalis, et valde mucilaginosa, hinc conglutinans egregie partes: a consolidandis vulneribus nomen habet. G. Wallwurtz, Beinwell.

CONSISTENTIA, dicitur, cum res aliquatenus ad certam crassitiem coquitur; ut in syrupis coqucndis aliisque evaporandis fieri solet. G. Dickmachen.

CONSOLIDANTIA, sunt, quae in vulneribus acres humores temperant; sordesque detergendo, efficiunt, ut alimentum in partem solutam commode impellatur, et sic solida concrescant. G. Heilende Mittel.

CONSTIPANTIA, medicamenta sunt, quae vasorum emissaria ita obstruere possunt, ut fluxus vitalis per illa intercipiatur; aguntque vel externe vasi inhaerendo, adeoque id comprimendo, vel quatenus vasa intrant, sese eorum lateribus applicant, atque sic infarciunt. Stopffende Mittel.