December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed - corrections from the errata list not integrated
06/2007 Katharina Meiszus, Reinhard Gruhl markup
TERMINI Markup added - spell check partially performed
01/2008; 03/2010; 11/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: s000

[gap: illustration (Frontispiz)]

image: s001

STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.



image: s002

[gap: praeliminaria]

page 385, image: s409

INAVRATIO, est quando pilulae auro foliato obducuntur. Cum nempe pilulae in capsula clauduntur, et una cum foliis auri circumagitantur. G. Das Vergulden.

INCARNANTIA, et INCARNATIVA, sunt medicamenta carnem generantia. Idem quod sarcotica.

INCERATIO, est mistio humoris cum re sicca, per combibitionem lentam ad consistentiam cerae remollitae. Gr. e(gkh/rwsis2.

INCIDENTIA, idem quod attenuantia.

INCINERATIO, est ignitio, qua corpora vegetabilium et animalium in cineres, igne violentiore rediguntur, nonnulla etiam in sole ope vitri ustorii ad albedinem calcinantur, sive incinerantur, ut antimonium, vitriolum, etc. G. Aschmachung.

INCISIO, fit vario modo, recta, crucialis, triangularis etc. Vide encope.

INCISORES DENTES, idem quod primores dentes.

INCISORIVM, est scalpellum chirurgicum, quo aliquid praescinditur; nempe si vulnera sint dilatanda etc. G. ein Schneidemesser.

INCLINATIO, est, quando liquor tenuis a crassa subsidentia sensim effunditur: ut succi per subsidentiam clari, aut aqua post edulcorationes.

INCORPORATIO, est commistio, qua statim humida cum siccis in unum corpus et formam massae contemperantur, itaque hic non fit lenta nutritio, sed tantum humoris statim additur, quantum ad corporis misti consistentiam requiritur, ut fiat veluti pasta, unde et impastatio nominari potest, in nonnullis subactio. Incorporatae autem res in calore digestorio relinquuntur, ut mutua actione, et passione crasin communem nancisaantur. G. Zusammenbacken, vermischen.

INCRASSANTIA, sive ECPYCTICA, sunt medicamenta; quae crassis ramosisque partibus praedita, se sucis tenuioribus et liquidioribus nectendo, per vasa corporis fluentibus consistentiam crassiorem et stabiliorem conciliant. G. Dickmachende Mittel.

INCVBVS, INCUBO, et ASTHMA NOCTURNUM, Gr. e)fia/lths2 ab e)fia/llomai insilio. Hoc affectu correpti in insomniis, cum supini decumbunt, falso sibi imaginantur aliquem ventri aut pectori incumbere, ita ut compressi spirare, loqui vel clamare se non posse putent, quod si


page 386, image: s410

expergiscantur, anxii sunt, turbati, facile rubentes et calentes, et palpitationibus obnoxii. Porro in suspiria, in vigilias et mirat saepe imaginationes de diabolo, de hostibus, de spiritu ad coitum sollicitante, et ceteris incidunt: re autem bene perpensa, apparet hoc malum leve esse, et quae in somno contingunt, suffocationem hypochondriacam aemulari, dum plerumque a spasmo musculorum abdominalium originem trahit: his enim rigidis respiratio non nisi laboriose et cum sensu ponderis incumbentis fieri potest, dicitur et suppressio nocturna. G. Der Alp, Mare, das Nachtmännlein.

INCVRVATIO, idem quod Cyrtoma.

INCVS, est unum ex ossiculis in aure interna contentis. Molarem dentem refert et malleum instar incudis recipit: dividitur in tres partes, nempe in corpus, et in duo crura, quae ab auctoribus etiam vocantur rami, apophyses, processus: pars anterior et superior corporis lati, crassi, solidi, plani, mobilis committitur parti posteriori et laterali capituli mallei, binis tuberculis unoque intermedio cavo praeditae, suis duabus cavitatibus cum protuberantia intermedia, articulatione ginglimi, firmata interventu parvorum accretorum nectentiumque ligamentulorum: corpus hoc fere totum in eodem sulco, in parte superiori, anteriori, media tympani excavato, una cum mallei capite collocatur; processuum unus, scilicet brevior, latior, crassior, ad ostium sinus mastoidei, ibidem in parte superiori tympani ope, ligamenti suspensorii tenuis et brevis, versus posteriora libere suspenditur, et firmatur, servata interim mobilitate, et puncto connexionis pro hypomochlio inserviente; alter vero processus longior tenuior ad finem introrsum incurvus, sic rostrum quasi formans, extremum apicem, paulo convexum habens, parallelo sed altiori situ cum mallei manubrio membranae tympani applicato perpendiculariter deorsum in tympani cavum descendens, ad inferiora excurrit, interim tympani membranam non tangit, sed ab eadem, notabili intermedio relicto interstitio, satis remotus, parte sua extrema, convexa, incurnata, introrsum versus posteriora spectat, cui denique, docente primo Fr. de le Boe Siluio, accrescit latere suo anteriori parumper concavo, ossiculum orbiculare exiguum admodum, dimidiatum granum milii vix aequans, hinc omnium auditus ossiculorum minimum, ossiculi stapedis ligamento innexum, hinc minimc observabile, a Fontano squamosum, a Lindano


page 387, image: s411

cochleare, vulgo orbiculare, et quartum ossiculum Siluii appellatum, ab inventore. G. Das Amboßgleiche Beinlein.

INDEXindicator et demonstratorius digitus. G. saepe dicitur leixano\s2 a lingendo, est digitus pollici proximus, sic dictus, quia hoc digito aliquid demonstratur, ideoque daktuko\s2, a da/knumi demonstro, appellatus. Indices dies vocantur, qui crisin futuram denotant et praenuntiant. G. Der Zeiger.

INDICANS, nihil aliud est, quam quoddam in corpore secundum aut contra sanitatem observatum et designatum, cuius gratia aliquid fieri dicitur, quod ei conferre debeat. G. Anzeigung.

INDICANTES DIES, sunt, qui crisin certis diebus futuram indicant; qui propterea indicantes et contemplabiles dicuntur, et sunt cuiusque septenarii medii, ut dies quartus. Sed illa enumeratio apud nostrates non tanti usus est, dum vel medicamentis morbus a suo naturali cursu deflectitur, vel climatum varietas magna est ab iis, quae in Graecia: quare a nonnullis, quamvis temere, iam ex doctrina medica explosa. G. Tage die was anzeigen.

INDICATIO, Gr. e)/ndeicis2, id est, quod demonstrat quid in morbis sit faciendum: estque triplex praeservatoria, quae sanitatem a morbis praeservat; curativa, quae morbum iam inductum expellit, et vitalis, quae vires et victus rationem respicit.

INDICATOR, est unus ex musculis, digitum indicem extendentibus. Qui ortus a facie exteriori et media radii, implantatur secundo articulo digiti.

INDICATVM, est illud ipsum iuvans, sive id quod indicanti contruit, aut consequens agendum, sanitatis restanrandae gratia.

INDIGNATORIVS MVSCVLVS, est musculus oculum abducens, unus ex quatuor rectis, oculo insertus ad latus circa parvum angulum. G. Der abführende Augenmuscul.

INDVRANTIA, vide sclerotica.

INDVSIVM, idem quod amnios.

INEDIA, est abstinentia a cibis, vel totalis, vel partialis, sic ut minus solito comedamus. G. Enthaltung von Speisen.

INFIMVS VENTER, vide abdomen.

INFLAMMATIO, vide phlegmone.