December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed - corrections from the errata list not integrated
06/2007 Katharina Meiszus, Reinhard Gruhl markup
TERMINI Markup added - spell check partially performed
01/2008; 03/2010; 11/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: s000

[gap: illustration (Frontispiz)]

image: s001

STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.



image: s002

[gap: praeliminaria]

page 418, image: s442

LINARIA, ( o)/suris2 veterum existimatur) recentiorum vox, a foliorum figura lini foliis simili, penult. corr. [abbr.: paenultimam corripit] ob vocalem ante vocalem. Linaria, est herba quae, ut diximus, linum repraesentat, habet plures caules sesquipedem circiter altos, rotundos, renues, quibus innascuntur plurima folia oblonga, angusta, nullo ordine posita, saporis amaricantis: flos est monopetalus, anomalus, personatus, et quidem ita ut posteriori parte longam gerat caudam, anteriori vero bilabiatus, et superior pars bifida, inferior trifida: calix flori ambiguo situ affigitur, quinquefidus: pistillum floris abit in vasculum rotundum acuminatum, quod per maturitatem in duas cavitates dehiscit, in quibus semina sunt compressa, nigricantia, et rotunda: radix longa, repens, lignosa. Linaria a lino, quia eius solia linum referunt; quae et thithymallum cyparissiam adeo mentiuntur, ut nisi lac deesset, difficile foret distinguere, antequam floreat planta. G. Leinkraut, Harnkraut.

LINCTVS, idem quod eclegma.

LINEA ALBA, est tendinum quatuor musculorum abdominis concursus, exceptis rectorum tendinibus. Nam tendines obliquorum uniuntur, et ita coeunt ab utraque parte, ut quasi tunicam abdomini obductam forment, ac si unicus esset tendo. Alba est et carnis expers, procedens a mucronata cartilagine ad os pubis, estque infra umbilicum angustior, quam supra. G. Die weisse Linie.

LINGVA, est membrum in ore contentum, notae figurae et magnitudinis. In superiori regione, copiosissima quaedam corpora, ab extrema linguae superficie foras erumpunt, et modicc incurvata versus posteriorem linguae partem inclinationem habent,. ita ut aemulentur pectinem carminatorium: haec corpora in parte inferiori concavitatem quandam exhibent; componuntur ex densa et tenaci materia, fibrosa, quae quasi virgularum aggeries videtur: circa linguae latera gracilescunt, ut fere obliterentur et in basi eorum loco quaedam corpora collocantur, quae conum, mox obtusiorem papillam aemulantur. Singula exposita cornua exteriori linguae membrana investiuntur; quae totam investiens linguam, conspicua foraminal, singulis exaratis cornibus respondentia, habet; inter quae innumeri et exigui meatus ad extimam linguae superficiem hiant. Deinde in conspectum sese offert nervosum et papillare corpus subflavum, quod membranae instar excurrit, papillas etiam nerucas insignes miro ordine dispositas promit. Succedunt alterius ordinis papillae copiosiores enarratis, quot enim cornua


page 419, image: s443

exterius linguam regunt, tot etiam huius generis nerveae papillae intus reperiuntur; hae exortae a communi papillari corpore, in mediocrem altitudinem clevantur, et ab extremo capite nerucas propagines ulterius emittunt: circa haec conspiciuntur innumerae papillae idem exordium sortitae, et ad eandem altitudinem elevatae, graciliores tamen, quae coni figuram referentes, proprios sinus, in iam exarata mucosa substantia excitatos, subintrantes, tandem desinunt versus extimam membranam. Porro linguae substantia musculosa est. Centrum autem linguae ex multiplici fibrarum genere constat, longis, transversis et obliquis, quae invicem intextae colliguntur, ita ut fiat veluti tegmen. Musculis peculiaribus movetur, quorum paria sunt styloglossum, basioglossum, genioglossum, cer atoglossum et myloglossum. Gr. glw=ssa et glw=tta. G. Die Zunge.

LINGVA CANIS, vel CANINA CANINA, vide cynoglossa.

LINIMENTVM, a LINIRE, est medicamentum externum, consistentia inter oleum et unguentum media. G. Beschmierung, Bestreichung.

LINVM, est planta, quae habet caulem duos circiter pedes altum, exiguum, rotundum excavatum, in summitare ramosum: folia sunt oblonga, angusta, fere alterna, acuta: calix oblongus et tubiformis: flos caryophyllaeus, caeruleus: flori succedit fructus pisi magnitudine, subrotundus, et acuminatus, continens in multis capsulis membranaceis multa semina oblonga, rotunda, compressa, in una parte magis acuta, lubrica, in medio tumida, medullam oleosam et mucilaginosam habentia, ex fusco caerulea: radix exigua. Gr. li=non. G. Flachskraut, Flachslein.

LIPODERMVS, est vitium cuticulae, glandem colis investientis, adeo ut non possit retrahi. Item praeputii absentia, ex lei/pw deficio, et de/rma cutis.

LIPOPSYCHIA, est lene animi deliquium, sive virium prostratio, ex lei/pw deficio, et yuxu\ anima. G. Ohnmacht.

LIPOTHYMIA, defectus, defectio, deliquium animi,, Gr. leipoqumi/a, leipoyuxi/a, est magna virium omnium prostratio, ex sufficientis copiae spirituum et caloris in cor aliasque partes impulsorum defectu. Haec si magna fuerit, syncope vocatur. Vide deliquium animi. Ex lei/pw deficio, et qumo\s2 animus. G. Ohnmacht.

LIPITVDO, est ophthalmiae species, seu asperitas


page 420, image: s444

quaedam intra oculos, ac si arena esset inspersa. G. Das Augentrieffen, Augenfluss.

LIPYRIA, est febris continua, in qua simul externa frigent et interna uruntur: saepe contingit in inflammationibus ventriculi, hepatis, lienis, aliorumque viscerum, ex lei/pomai deficio, et pu=r ignis.

LIQVATIO, idem quod liquefactio.

LIQVEFACTIO, est, quando oleosa, resinosa, ut pinguedines, cera, resina etc. super ignem lente et integre solvuntur, dicitur quoque de salibus, quae, ut liquefiant, cellis committuntor.

LIQVIDAMBRA, sive, ob odoris suavitatem sic dicta. Resina est oleaginosa suavissimi ac gratissinn odoris, effluens ex arbore quadam procera ac venusta, foliis hederae, ococol dicta. Estque partim siccior, quod sedimentum forte est, quae seorsim conservatur; partim tenuior sicciori supernatans. Alia quoque exprimitur, sed vilioris conditionis est: nascitur ista arbor in Hispania nova.

LIQVIRITIA, corrupte sic dicitur Glycyrrhiza.

LIQVOR quamvis de quolibet humore dici possit, in specie tamen denotat per deliquium paratum, quem olcum alias, nonnumquam balsamum dicere solent. Saepe et pro destillato liquore haberi potest.

LIQVOR AMNII, est qui in amnio continetur, ibi perpetuo renovatur, nonnihil mucosus, seu oleosus, sero lactis haud absimilis, ad ignem tamen concrescens, ut albumen ovi, colliquamentum Harvaeo dictum, cui foetus quasi innatat, ipsi recens nato adhaeret toto corpore, atque ab obstetrice aqua tepida, pauco vino, similibusve abstergitur. Ceterum ab urinoso liquore, copia, sapore, odore bene distinguendus, nec cum eo confundendus est, ille enim excrementitius est, hunc vero foetui nutritium esse, verisimiliter conicitur: 1. quia tale liquidum in ore, oesophago, ventriculo foetus reperitur, quale est in amnio, 2. quia illud liquidum copiosum in initio, paulatim minuitur, nec alia ratione consumi videtur, quam a foetu.

LIRION, vide lilium.

LITHANTHRAX, sive carbo fossilis, et bitumen pingue, glebis petrosis, aut et forte metallorum scoriis mistum, durum, assularum, lamellatum, nigrum, scissile, inflammabile. G. Steinkohlen.