December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed - corrections from the errata list not integrated
06/2007 Katharina Meiszus, Reinhard Gruhl markup
TERMINI Markup added - spell check partially performed
01/2008; 03/2010; 11/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted

image: s000

[gap: illustration (Frontispiz)]
image: s001

STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.


image: s002

[gap: praeliminaria]
page 438, image: s462

MARCHASITA, materia metallica impura varii generis, Graecis, Latinisque pyrites, Arabibus Markhasiitsa, ut ex Avicennae can. Med. l. 2. tract. 2. constat. Cumque vox haec Latina iam civitate donata sit, necesse est paenultimam Latino more, ob positionem in Arabico exstantem produci. Haec Borrichius

MARCOR, idem quod marasmus.

MARGA, est pinguis quaedam materia et quasi medullosa, in nonnullis saxis contenta, variorum colorum, ideoque medulla saxorum vocatur; viribus cum terrestribus reliquis convenit. G. Steinmarck.

MARGARITAE, perlae dictae et uniones si magnae sint. Sunt lapides rotundi, in conchis nonnullis ex perittomate eodem quo testae generantur, producti: imo et in ipsis anima culis, quae conchas inhabitant, uti in ostreis Anglicis, et musculis nostratibus, saepe inveniuntur. Duplices censentur, orientales nempe et occidentales. Illae splendidiores sunt, adeoque ceteris praeferuntur et praesertim Persicae. Hae lactescunt, minusque sunt splendidae. Inveniuntur etiam in multis Europae locis, uti in Scotia, Silesia, Bohemia, Frisia, locisque maritimis aliis, sed vilioris sunt notae. Maiores censentur minoribus maturiores et praestantiores. In medicina dicuntur cor roborare: sed praecipuae margaritarum vires consistunt in temperando acido. Gr. margari/ths2 G. Perlen.

MARISCA, idem quod ficus.

MARMARYGAE, sunt oculorum fulgores et corruscationes. G. Feuer das aus den Augen springt.

MARMELATA, penult. prod. [abbr.: paenultimam producit] vide succolata. Marmelata, et MARMELADA, est sucus cydoneorum in gelatinam crassiusculam cum saccharo condensatus: eaque tum simplex est, tum aromatisata, idque pro usu medico aut domestico. Venit a voce Lusitanica et Hispaniea: Marmelos enim et Marmellos, illis malis malum cydonium est. G. Quittenlattwerg, Marmelat.

MARMOR lapis est, insigniter durus ac ad splendorem accipiendum, si poliatur, ita aptus, ut statuae vel columnae egregie nitentes inde sculpi possint. Genera multa sunt, cum nec certa illis figura, nec color certus sit. Alia sunt alba, uti alabastrites; alia rubra; alia nigra, ut Lydius lapis; alia variis coloribus, ubi porphyrites, ophites etc. Gr. ma/rmaros2. G. Marmelstein.

MARMORARIA, sed corrupte Mamolaria, est acanthus seu branca ursina, sic olim Romanis dicta, quod eius folia

page 439, image: s463

columnarum maxime Corinthiarum capitulis insculpebantur, quarum identidem tam scapi quam vertices marmore splendebant.

MARMORATA AVRIVM, vide cerumina. G. Ohrenschmaltz.

MARRVBIVM, penult. corr. [abbr.: paenultimam corripit]

Marrubium in vino potum prodesse loquuntur. Seren. tit. splen. cur.
Marrubium ex passo tritum perfunditur undis. Seren. tit. profl. sangu.

Marrubium, sive prassium est planta, quae habet caulem lanuginosum, quadratum, ramosum, excavatum: folia obrotunda, sibi invicem opposita, rugosa, crassa, nervosa, in margine incisa, lanuginosa, villosa, albescentia, odora, saporis acris et amari: flores sunt minimi, albi, in verticillis densis distincti, circa caules nudi, labio superiori elato, et velut in cornua sisso, inferiori tripartito, media portione plerumque bifida: semina oblonga: radix fibrosa, nigra, odoris aromatici, penetrantis, et grati: crescit haec planta in locis incultis. G. Weisser Andorn.

MARRVBIVM NIGRVM, vide ballote.

MARS, belli deus, sed a chymicis sumitur pro ferro aut chalybe. Unde martialia dicuntur medicamenta, quae ex marte parantur. G. Eisen, Stahl.

MARSVPIALIS MVSCVLVS, sive BURSALIS et OBTURATOR INTERNUS, habet foramen, uti et externus, inter pubis et ischium os, dictorum ossium circuitui extremo lateri affixus, transversim atque exterius, maiori infigitur femoris processui. Interim carnosum veluti marsupium constituit; femur movet. G. Der Taschengleiche Muscul.

MARTAGON, est lilium purpureo croceum: est et vox chymica, obscurae significationis. Martagon, est origine Gallica, et forte ex Turcia translata. G. Türckischer Bund.

MARTIALIS, vide mars.

MARTIATVM VNGVENTVM, est duplex maius vel minus. Sed minus maiori praestat, ex variis herbis aromaticis, oleis, cera, adipibus, gummis etc. componitur adversus nervorum et tendinum mala, nomen a Martiato medico invenit.