CAMENA Early Modern Latin Texts

STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.

NATTA, est tumor magnus et mollis, sine dolore et eolore, in dorso praecipue excrescens, qundoque tamen in humero et aliis partibus erumpens, ex tenui quidem radice pendens, ita tamen incrementum sumens, ut aliquot libras pendeat et melonis vel cucurbitae quantitatem aequet, eius materia est adiposa, ideoque ad steatomata referri debet. G ein Speckgeschwulst.

NATVRA, Graece fu/sis2 dicta, a fu/w cresco, nascor. Huius vocis in medicina auctor est Hippocrates, qua voluit, prout ex eius scriptis colligendum, complexum omnium partium tam solidarum quam fluidarum corpus animale constituentium simul sumptarum, in suo motu vel quiete, prout bene se habent: unde non est ens distinctum et singulare a corpore, verum ipsum corpus, eiusque omnia simul. Verum prout vocibus variae attribui solent significationes, hinc postea sumpta fuit a physicis pro illa in corporibus conditione, qua sola posita ponitur corpus, qua sublata tollitur; vulgo sumitur pro nascendivi, ideoque partes genitales utriusque sexus appellarunt naturam. G. Die Natur.

NATVRALES FACVLTATES, sunt in corpore animali illae, quae faciunt, ut heterogenea alimenta assumpta fierent iterum pars corporis animalis, seu eius naturae: cum enim corpus perpetuo deteritur per suum motum, requiritur ut detritum restituatur. Id fieri nequit nisi assumantur, quae nondum sunt illud corpus animale (h. e. heterogenea) quaecumque igitur actiones in corpore mutant illa heterogenea, ita ut abeant in corpus ipsum, vocantur facultates naturales. Sunt igitur hae actiones masticatio in ore, concoctio ciborum in ventriculo, et intestinis; concoctorum per lactea et ductum thoracicum in sanguinem delatorum, in corde et pulmonibus compressio, attritus, mutatio; applicatio in locum partium detritarum etc. G. natürliche Würckung.

NAVICVLARE OS, dicitur et skafoeide\s2 et cymbiforme, est tertium os tarsi in utroque pede. G. Das Schiffgleiche Beinlein.

NAVSEA, Gr. nauti/a, est fastidii species et ad vomitum conatus; qui aut subsequitur aut non, labiis inferioribus tremore actis, et plerumque humore ex ore fluente ac fibris muscularibus oesophagi, ventriculi, intestinorum incipientibus motu peristaltico inverso agitari. Est etiam cibi, potus et medicamentorum, quae tanta est saepe, ut nequidem deglutitio fieri possit. Tandem ut vomitus, sic nausea, cum multis morbis

complicatur, et iis evenit saepius, qui in mari aut aquis agitatis a vento peregrinantur. Sumitur et pro anorexia, sive omni ciborum fastidio et aversatione. G. Das Grauen, der Eckel.

NEBVLA, est morbus oculi, quando tunica cornca incrassatur, eius diaphaneitas ita mutatur, ut aeger omnia quasi per nebulam videat.

NECROSIS, est alienatio et plenaria corruptio alicuius partis, a nekro/w, morte afficio.

NECTAR, est potus deorum, ut ambrosia cibus. Medicis autem dicitur potus medicamentosus, colore gustu, et odoratu gratissimus.

NEFRENS, id est, dentibus carens sive in infantia, sive in senectute. Sic dicuntur quia duriora dentibus frangere non possunt. G. Zahnlos.

NENVPHAR, penult. prod. [abbr.: paenultimam producit] Nenuphar est nymphaea, est vox barbarica.

NEPENTHES, est apud aliquos laudanum opiatum, medicamentum vere laudatum. Nepenthes, Latine dicitur quasi nullus luctus, ob summos et admirabiles, quos excrit, effectus, laudani nomen ei aptissime et summo iure competit. Nepenthes remedium Helenae fuisse dicitur, quo omnes e corde languores et aegritudines sustulerit, et hilaritatem laetitiamque induxerit. Legitur apud Homerum Od. d. fa/rmakon nhpenqe\s2 remedium tristitiam animo eximens: dicitur autem a nh\ priv. et pe/nqos2 luctus.

Sive apio nepetas tereti cum masticbe iunges. Seren. tit. col. san.
Aut molles nepetae, aut rutae, quaecumque bibentur. Seren. tit. profl. sangu.

NEPHELAE, sunt tenues oculorum albedines. Item nubeculae medio urinae innatantes: dicuntur etiam maculae albae, quae in unguium superficie nubecularum speciem repraesentant. Gr. *nefe/lh et *ne/fos2 nubes, nebula. G. Eine Wolcken.