December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed - corrections from the errata list not integrated
06/2007 Katharina Meiszus, Reinhard Gruhl markup
TERMINI Markup added - spell check partially performed
01/2008; 03/2010; 11/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted
image: s000
[gap: illustration (Frontispiz)]
image: s001STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.
image: s002
[gap: praeliminaria]
page 479, image: s503NOVACVLA, est culter chirurgicus, cuius forma, propter diversimodam operationem, variat: vix describi potest. Cultur tonsorius cu/ron, cu/ros2, custh\r, maxairi\s2, ma/xaira, kourikh\. G. ein Schermesser.
NVBECVLAE, sunt particulae leves, se mutuo, laxo amplexu comprehendentes, urinaeque innatantes. G. nefe/lion. Vide enaeorema. G. Wölcklein.
NVBES, vide nubeculae et enaeorema.
NVCAMENTA dicuntur ea quae collo squammatim [correction of the transcriber; in the print sqammatim] compactili pendent e ramis nucum, picearum, mororum. G. Kätzlein.
NVCHA, est posterior pars colli, cervix dicta, in qua setacea excitantur. G. Der Nacken.
NVCLEVS NVCLEI, sunt instrumenta chirurgica fomam dimidiatae iuglandis habentia, ex argenco, cupro, vel cornu confecta, in medio foramine parvo pertusa, quae strabonibus ante oculos ligantur, ut assuescant per medium foraminulum videndo, oculorum aciem recte dirigere. Item est semen nucibus vel fructibus inclusum.
NVMMVLARIA, est planta, quae habet caulem tenuem, longum, repentem, ramosum: folia sunt circinnatae fere rotunditatis, ex adveros caulis repentia, viridia, saprosi adstringentis: flos monopetalus est, multifidus, arcte cauli adnatus, huic flori succedit capsula, vel testa rotunda, per maturitatem dissiliens, habens semina minima: radix est parus: haec planta crescit in locis humidis, sic dicitur a foliorum rotunda figura, nummulum referente. Vide centummorbia.
NVTRIMENTVM, idem quod alimentum.
NVTRITIO, est auctio corporis, qua continuum substantiae corporeae defluxum, alimentis idoneis restauramus. Item, species quaedam est inerassationis, aut potius augmentationis, uti videre est in conficiendo unguento nutrito, in aloe, aliisque rebus. G. Das Gedeyen, Nahrung.
NVX, est species doloris capitis, quae magnitndine nucis sentitur; sicut ovum, clavus, aliaeque species. Fructus item quosdam denotat cortice lapideo nucleum occludentes.
NVX VNGVENTARIA, idem quod balanus myrepsica.
NYCHTHEMERVM, est tempus, denotans spatium viginti quatuor horarum, ex nu/c nox, et h(me/ra dies.
NOYCTALOPIA, est affectus oculorum, quo aeger in luce magna non potest videre, noctu vero, vel circa vesperam
page 480, image: s504melius; oritur ab incipiente catarracta in medio pupillae, vel si nimis sensilis fuerit nervus opticus.
NYMPHAE, sunt colliculi seu summa pudendi muliebris labia, sic dicta, quod aquis e vesica prosilientibus adstare reperiantur. G. nu/mfh, mu/rton, u(wderi\s2, klhtwri\s2, e)pideri\s2, et ke/rkwsis2, ubi inereverit. Item cavum inferioris labri. Poll. tu/pos2. Nympha tamen ab artis medicae principibus Paulo, Oribasio, et Aetio sumitur pro clitoride nec illam confundunt cum alis, quae a veteribus Graecis distinctissime pterugw/mata, murtoxei/lai, krh=mnoi vocabantur, et vocum abusu nymphae dictae fuerunt. Vide aestrum veneris.
NYMPHAEA, seu NENUPHAR, est planta, quae habet folia magna, ampla, orbiculata, crassa, carnosa, fungosa, ad superficiem aquae crescentia: caules sunt crassi, fungosi, rotundi, succulenti. flores sunt rosacei, polympetali, coloris lutei et albi, sine odore; calix pentaphyllus; post florem sequitur fructus obrotundus, in plurimos loculos divisus, qui loculi continent semina nigricantia, splendentia et oblonga: radix es tlonga, crassa, in cortice nodos habens, foris ex fusco flavescens, intus pallida, fungosa, levis carnosa, sucum viscosum continens, in fundo fluminum vel aquarum crescit, saporis est adstringentis, austeri, odoris nullius. Nomen sibi vendicasse videtur, quod aquosa amet loca. G. Seeblum, Wasserlilien.
NYMPHOMANIA, idem quod furor uterinus.
NYMPHOTOMIA, est nympharum excisio, quarum nimia protuberantia in nupturis virginibus, sponsus copula quandoque frustratur, aut saltem difficulter admittitur; earum excisio Aegyptiis frequens erat. Ex nu/mfh, nympha, et te/mnw seco.
O.
O. Simplex, Chymicis alumen denotat, verum si triplex fuerit, in basi nempe duo, et in superficie unum, oleum, significat. Si diametrum habeat, a dextris ad sinistrum latus, sal denotat: verum a superficie ad infimam partem, nitrum, erit; in superficie si aderit crux antimonium, sed si in infima parte, cuprum significabit; in superficie semilunula rccumbeus dorso, et in infima parte crux, mercurii erit signum, e vertice, ad basin linea, et a dextris crux vitriolum denotat. Si habeat transversim telum mars sive ferrum aut chalybs est, in medio punctum, aurum fine sol esto.