CAMENA Early Modern Latin Texts

STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.

OXYMEL, penult. corr. [abbr.: paenultimam corripit] quod vel ex orygaro liquet:

Oxymel, ex compositio in formam syrupi, ex aceto et melle, ab o)/cos2 acetum, et me/li mel. G. Eßigmeth.

OXYRRHEGMIA, est acidus e ventriculo ructus, ab o)cu\ acidum, et e)reu/gw ructo.

OXYRRHODINVM, est acetum rosaceum, ab o)/cos2 acetum, et r)o/don rosa. G. Roseneßig.

OXVS, est planta, quae habet caules longos, flexiles, teneros, rotundos, purpureos aut rubicundos: folia sunt terna, cordiformia, eidem pedunculo adnascentia, mollia, succulenta, saporis acidiusculi et grati: flores sunt campaniformes, monopetali: post florem sequitur fructus membranaceus, quinque locularis, oblongus fetus seminibus rubicundis calyptra elastica involutis, eiusque vi cum impetu dissilientibus: radix crassa, squamosa, fibrosa, alba, aut rubicunda, fibras longas et albas habens: haec planta habet odorem gratum, sed non penetrantem trifolium acetosum, Alleluia, et panis cuculi, vel quod cuculus avis eo veseatur, vel quia hoc erumpente, cuculus vocem suam edere incipiat. Oxus vero vocatur ab acido sapore. Vide oxytriphyllum.

OXYSACCHARVM, est compositio ex aceto, et saccharo. Nonnumquam in aceto prius infunditur vitrum antimonii, et tunc dicitur vomitivum; aliquando scilla, et appellatur scilliticum, ex o)/cos2 acetum, et sakxaron saccharum. G. Eßigzucker.

OXYTRIPHYLLVM, est trifolium acetosum, ex o)cu\ acidum, et trifu/llon trifolium. G. Saurer Klee, Buchampffer.

OZAENA, est ulceratio interioris naris, tetrum odorem spirans, ossicala nasi, et tunicam palati serpendo erodens, oriunda ex lue venerea, polypo exulcerato vel catharris acribus: ab o)/zw olfacio. G. Nasengeschwür.

PACHYNTICA, sunt medicamenta incrassantia, crassis ramosisque partibus praedita, quae dum sucis tenuioribus

permiscentur, partes eorum coniungendo, et inter sese connectendo, crassiorem et stabiliorem consistentiem ipsis tribuunt, ut bolus Armena, amylum, nymphaea, amygdala, papaver, a paxu/nw incrasso. G. Verdickende Mittel.

PAEDARTHROCACE, cariem ossis significat; est scorbuti symptoma, ex pai=s2 puer, a)/rqron membrum et kako\m malum, nam pueri hoc malo plerumque afficiuntur, verum et adultis quoque accidit, confunditur saepe cum spina ventosa. Nihil aliud est quam caries ossium, maxime circa puerorum articulos cum dolore obscuro et apparente tandem articuli tumore coniuncta, orta a materia acri, disseluente et corrodente, ab ossium medulla incipiens, ulterius serpendo ulcera sinuosa et maligni moris, fistulasque in vicinia producit. G. Beinfresser.

PAEDOTHROPHICA, est pars hygieinae, spectans ad puerorum regimen, ex pai\s2 puer, tre/fw nutrio.

PAEONIA, Dioscoridi l. 3. c. 153 *paioni/a, paenult. [abbr.: paenultimam] corripit, ut Paeonia regio:

Paeonia, est planta, quae habet caules rubicundos, in multos ramos divisos; folia ampla, polita, splendentia in parte superiori lanuginosa, caulibus rubicundis adhaerentia: flores sunt rosacci, pentapetali, aut polypetali, rubentes, saporis fatui, odoris nullius; pistillum floris abit in fructum multis siliquis univalvulis constantem, in inferiori parte coniunctis, in superiori a se mutuo secedentibus per maturitatem, repletis seminibus crassioribus, oblongis, rotundis, nigris, lucidis, sub cortice crassiusculo, membranaceo, includentibus pulpam, albam, saporis subdulcis, odoris nullius: radix est oblonga, crassa, tuberosa, foris fusca, intus pallida, saporis dum recens est, subacris, cum leni quadam amaritie, odoris nullius. Gr. glukusi/dh et paioni/h. *glukusi/dh dicta quod grana mali punici acinis similia habere videatur. Nam sidia mali punici grana nominantur. Poeonia ab cius inventore, medicinae peritissimo, Paeone appellata est, qui ea nempe vulneratum Plutonem ab Hercule curasse perhibetur. G. Peonie, Pfingstrosen, Gichtrosen.

PALATVM, est superior ois pars, instar tholf thols leviter concavum, unde et oris caelum appellatur. constans maxima parte osse quarto maxillae superioris, et dein duobus ossiculis

proprie palati dictis, quae omnia obvolvuntur membrana crassa, glandulosa, rugas versus posteriora determinatas habente. Item vocatur u(perw=on, ou)rano\s2, ou)rani/skos2. G. Der Gaume.

PALLIATIO, sive CURA PALLIATIVA, est therapia, qua morbi incurabiles, quantum fieri potest, medicamentis localibus, mitigantur.

PALMA [2], Gr. foi/nic, arbor Asiatica, quam copiose describit Kaempferus, in amoen. exot. G. Dattelbaum.

PALMA CHRISTI, est ricinus, sic appellatur, quod scilicet eius folia in humanae manus effigiem articulentur: ideoque etiam Pentadactylum vocatur. Vide ricinus. Eodem nomine dicitur Satyrion, a similitudine, quam eius radix cum humana habet manu.

PALMARIS MVSCVLVS, venit ab interno humeri ossis tuberculo, tendineo, gracilique carneorum fascium coetu eiectus, tendineus mox usque in volam atque digitorum limites expanditur: cuti exterior pars, nexu non sine laceratione solubili, cohaeret, volamque in rugas contrahit. G. Der flachen Handmuscul.

PALMITES dicuntur surculi qui e citibus quotannis prodeunt, sic nominati quod in modum humanarum palmarum virgulas quasi digitos edunt.

PALMVS, est tremor et palpitatio cordis, a convulsione aut irritatione nervorum, cuius causa in sanguine vel sueco nervoso consistit, vel in aqua pericardii, a pa/llw vibro, quatio. G. Hertzbebung.

PALPEBRAE, Gr. ble/fara, sunt integumenta bina oculos claudentia et tegentia: constant ex cute, membrana cellulosa, sub qua carnosa, musculis, tunica, tarsis et ciliis, suntque vel superiores vel inferiores. G. Die Augenlieder.

PALPITATIO, seu PULSATIO CORDIS, est motus convulsivus, non arteriarum, sed cordis, nam licet violenter et perturbato motu contrahatur, extendaturque, in carpo vix tamen sentitur, sed aegri ipsi id percipiunt, non sine molestia aliquando maxima; saepe manu pectori applicata palpitatio dignoscitur, et cum maxima est, sonitum edit, quem e longinquo audimus,

aut costae diffringuntur, vel si ossa mollia sint, extrorsum codunt, et in ipso vero corde et auriculis, aut altera tantum, vel principio arteriae saepe maxima extensio, et aneurisima inducitur. Adhaec palpitatio gradus habet, neque semper adeo ferox est, unde per periodos incidit: at motu corporis vel animi perturbatione, aestu, vino, etc. intensior fit, quiete vero et somno lenior; cum dispnoea, scorbuto, cachexia, chlorosi etc. plerumque iungitur, aut hi cum ista. Causae saepe sunt cordis obstructiones a sanguine coagulato, ossiculis, polypo, arteriae initio angustato etc. G. Das Hertzklopfen.

PAMPINI, sunt frondentium vitis musculorum comae colliculique fructum foventes et ab impendente vindicantes iniuria, Hinc pampinare, est pampinos superfluos ex vinea detrahere, posteaquam fronduit.

PAMPINIFORME CORPVS, sive VARICOSUM, aut PYRAMIDALE, sunt arteriae et venae ad testiculos euntes, quae communi tunica includuntur, et corpus referunt pampinis crispatis simile. Vide varicosum corpus.

PANACEA, est medicamentum universale, omnes morbos indifferenter curans; sed an detur dubito: de tabaco, tinctura solis, tartaro vitriolato, lapide philosophico, plurima plurimi iactant, ex pa=n omne, et a)ke/omai sano, medeor. G. eine allgemeine Artzeney, Panacee.

PANATELLA, et PANATA, est pultis genus, aegrotis utile, ex medulla panis triticei vel secalini cum aqua in pultis formam, coctum. Melioris nutritionis gratia ova interdum admiscent. Saepe semina mclonum adduntur, ut magis sit refrigerans, a pane nomen sumpsisse videtur. Italica vox est. G. Brodtmus.

PANAX, et PANACES est planta pastinacae latifoliae species, cuius radix benignum praebet nutrimentum, dicitur a)po\ tou= pa=n a)ka=n, hoc est, a sanandis omnibus morbis.

PANCHYMAGOGA, sunt medicamenta purgantia, quae dicuntur vim habere, omnes humores vitiatos e corpore cducendi; sed an tale detur, dubitandum, ex pa=n omne, xumo\s2 sucus, humor, et a)/gw duco.

PANCRATIVM, dictum vidctur, a profligandis et vincendis morbis omnibus, ex pa=n omnc, et krate/w vinco. Est etiam exercitationis species.

P.