December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed - corrections from the errata list not integrated
06/2007 Katharina Meiszus, Reinhard Gruhl markup
TERMINI Markup added - spell check partially performed
01/2008; 03/2010; 11/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: s000

[gap: illustration (Frontispiz)]

image: s001

STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.



image: s002

[gap: praeliminaria]

page 534, image: s558

PINNA AVRIS, est superior et latior pars ipsius auris, quae ala dicitur.

PINNA NASI, vide in pterygium et ala.

PINVS truncus huius arboris est magnus, elevatus, rectus, crassus, in parte inferiori nudus, in superiori vero ramosus, corticem asperum et rubicundum habens, lignum durum, flavescens, et odoratum: folia abietis foliis longiora, bina semper ex una communi vaginula orta, parva, dura, semper viridia, acuta: flos mas amentaceus staminibus constat plurimis in uno plantae loco: fructus in eadem planta, loco a flore mare remoto, fit conus, tuberculis tetragonis constans, inter squamas duobus scrobibus exeavatas, sunt duo ossicula, saepe alata, feta nucleo oblongo; haec arbor colitur in hortis, et in calidioribus regionibus crescit in montibus. Germania veram pinum non alit, sed pinastrum. Gr. peu/kh. G. Pinienbaum.

PIPER eris, penult. utramque corripit, quia Galeno l. 8. de fimpl med. fac. pe/peri, pepe/rews2.

*)\h pe/peri\ kni/dhs2 te me/ga a)permei=a leh/nas2. Nicand. Alexiph.

Piper, eius variae sunt species, ut vulgare piper sive nigrum, melanopiper. Secundo, album, sive leucopiper, et longum, macropiper; in Malabar maxima piperis provenit quantitas; nascitur et in Malacca, insulis Iavae vicinis, Sunda aliisque locis. Seritur ad radices alterius arboris, ad cuius usque fastigium sese convolvendo scandere solet, foliis raris, mali assyrii effigie, sed minoribus, et per extremum acutis, virentibus, gustu acri. Fructus uvarum fere modo racematim cohaeret, quamvis racemi et fructus minores sint: inter nigri et candidi plantam tam exigua est differentia, ut a nemine quam ab incolis dignosci possint. Longum nascitur in Bengala, cuius planta eadem quidem, sed folia teneriora et pallide virescentia habet, imo et petiolum brevius. Virtute omnia calefaciunt, sed album superat nigrum, et illud iterum longum sua praestantia. G. Pfeffer.

PIPERITIS, est planta cuius folia et praesertim radices acrem et morficantem habent saporem, ideoque a piperis acrimonia nomen mutuatur. Gr. lepi/dion. G. Pfefferkraut.

PISSASPHALTVS, est nativus vel factitius. Nativus describitur a Dioscoride, quod nascatur in Apollonia Epirotarum, quodque ex Cerauniis montibus devolvatur, et impetu fluminis raptus, rursus aestu in littus expuatur, ibique concrescat. Et hac ratione nihil aliud esse videtur quam


page 535, image: s559

asphaltus, de quo vide suo loco. Factitius, est mixtura ex pice ac bitumine, unde et nomen accepit. Arabes veterum medicorum interpretes mumiam ponunt, quoties in Graeco est pissasphaltus.

PISSELAEON, vide pix.

PISTACIA, penult. corr. [abbr.: paenultimam corripit]

Quin et amygdaleos subeunt pistacia ramos. Pallad. l. 14.

Pistacia, PISTACIUM, est arbor nucifera, cuius nomen a Syris inditum, ideoque eius originem nescimus. G. Pimpernußbaum, Pistachien.

PISTILLVM, est instrumentum pharmaceuticum, que res in mortario tunduntur. In botanicis sic vocatur pars illa floris, quae eius centrum inter stamina occupare solet, et pistilli oblongi pharmaceutici formam habet. Sumitur a Cl. Tournefortio pro ovario sive seminali conceptaculo: eoque sensu est femininum plantae organum, semper bene tectum, et in intimo fioris centro ut plurimum dispositum, quod semina, quae vera sunt ova, usque in perfectam maturitatem continet, conservat, et ab externis iniuriis defendit, et postquam fecundata sunt, uteri vicem gerit. Haec autem singula, fetus ad instar umbilicali fune instructa, assurgenti ex utero stylo annectuntur, qui intus cavus est; et ad superiora exporrectus in veram vaginam expanditur, quae diversa plerumque figura praedita mirum in modum in extremis oris fimbriata apparet. G. ein Stösser.

PISTOLOCHIA, est Aristolochiae species fideliter partum expellens: hinc eius nomen a pusto\s2 fidelis et loxo\s2 puerpuera.

PISVM, est planta, quae haber caules longos, cavos, fistulosos, fragiles, coloris viridis, albescentis, ramosos, repentes: folia sunt oblonga, a caule quasi penetrata, cetera pinnata, costis apposita: flores sunt leguminofi, albi, punctis purpureis instructi, flori succedit siliqua longa, inflata, cylindrica, feta seminibus subrotundis, viridibus; sed post siccitatem angulosis albis, aut flavescentibus: radix est parva. Gr. pi/son, pi/ston. Gr. leku/qous2 nominant. G. Erbsen.

PITTACIVM, est pannus modicus, qui medicamento illitus affecto loco imponitur, pitta/lion, pla/tusma, qui latior videtur, ut splenium oblongior. Wundpflaster.

PITVITA, idem quod phlegma.

PITVITARIA, vocatur staphys agria, quia masticando pituitosam salivam copiose elicit.