CAMENA Early Modern Latin Texts

STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.

PVLSVS, sive PULSATIO CORDIS et ARTERIARUM, est alterna cordis et arteriarum dilatatio et contractio, facta ex sanguine influente et dilatante tum cor tum arterias; et ex harum fibrarum musculosarum vi contrahente in sanguinem dilatantem agente; eumque propellente; haec actio in corde dicitur diastole et systole, in arteriis dicitur pulsus. Hae vicissitudines in corde fiunt tempore contrario, quam in arteriis. Dum enim cor constringitur, arteriae a sanguine replente ex corde emisso dilatantur, prout igitur cor vel arteriae frequentius vel lentius agunt in sanguinem, pulsus variant. G. Der Puls.

PVLVERISATIO, est quando contundendo res durae in pulucrem rediguntur. G. Das Pulverisiren.

PVMEX lapis est erosus, porosus, spongiosus, exiguisque cavernulis, seu foraminibus plenus. Ad Confluentiam Germaniae invenitur. Probatur, qui candore, minimoque pondere, ut et qui quam maxime spongiosi, aridique sunt, trituque faciles, nec fricandi arenosi etc. G. Bimbstein.

PVNCTVM AVREVM, vox est chirurgorum, hernias curantium, atque illud fit, quando peritonaeum ab hernia in sacculum formatum, reducto intestino, aureo filo constringitur, ne rursus intestina in eundem incidant locum. Sed usu pridem excidit.

PVNCTVM SALIENS, dum ovum grandescit, in interiori eius tunica, amnios dicta, nubecula quaedam comparet, quae sensim crassior evadens, mucosam materiam acquirit, in cuius medio primo punctum saliens, deinde rude embryonis corpusculum conspicitur: quod indies augescendo maiorem perfectionem nanciscitur.

PVNCTVRA NERVORVM, est quando nervus, tendo aut membrana, acu, spina, aut alia re acuta compungitur, unde saepe symptomata letalia orta fuerunt. G. Sennaderstich.

PVNICVM MALVM, rami huius arboris sunt exigui, angulosi, spinosi; eius cortex est rubicundus: folia exigua, myrtum referentia sed minus acuta, caules rubicundos habentia, contusa odorem satis fortem praebentia: flores sunt magni, rubicundi, rosacei, polypetali, ovario intra calicem innati, staminibus numerosissimis praediti: ovarium excusso flore,

emarcidis staminibus, calicem in umbilicum contrahens, sit fructus pomiformis, cuius cortex coriaceus, saporis amaricantis adstringentis, austeri; fructus est fere globosus, coronatus, in plura loculamenta divisus, acinis succi plenis feta, membranis tenuissimis distincta, et semine turgentibus ut plurimum oblongo: punica mala triplicia sunt ratione saporis, dulcia, acido dulcia, seu vinosa, acida. Haec arbor crescit in hortis praesertim in regionibus calidis, ut in Hispania; dici volunt a Poenis, quod in Punica regione abunde inveniatur. Idem quod granatum. G. Granatenbaum.

PVPILLA, seu PUPULA, est chorioidis sive uveae tunicae apertio, in homine rotunda, quae pro influxu spirituum animalium in fibras radiantes longitudinales, et orbiculares limbum internum constituentes, musculi in modum contrahi vel dilatari solet. Gr. ko/rh et glh/nh. G. Der Stern in dem Auge, der Augapfel.

PVRGANTIA, sunt medicamenta, quae externe vel interne corpori vivo applicata, irritando fibras musculares oesophagi, ventriculi, intestinorum, ita agunt, ut haec omnia in sua cavitate vel glandulis vicivis haerentia determinent sua contractione versus inferiora, et excernant per intest num rectum extra corpus. Gr. kaqartika\. G. Purgirende Artzeney.

PVRGATIO, seu CATHARSIS, COPROPHORIA, est ipsa excretio materiae contentae in ventri ulo et intestinis per anum, producta vel ab ipsa se exonerante natura, vel medicamentis purgantibus. G. eine Purgation.

PVRPVREA FEBRIS, est in qua corpus externe maculis purpureis coloratur. G. Purpurfieber.

PVS, est materia alba, viscida, tenax, aequalis coloris, in vulneribus et ulceribus bonis haerens, facta ex affusa lympha ex vasculis ruptis, una cum partibus vasculorum emortuorum mista, cuius pars tenuior avolavit vel absorpta est intera corpus, unde non nisi aliquo tempore post collectionem in vulnere dictis characteribus donatur. G. Eiter.

PVSTVLAE, sunt sanguinis vitiosi efflorescentiae in cute excitatae, quae vel propter diaphoresin impeditam, vel propter pustularum materiam nimis viscidam, co loco haerent et inaequalitatem quandam excitant. G. ein Blätterlein, Blatter.