CAMENA Early Modern Latin Texts

STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.

VITALIS INDICATIO, est cognitio conditionis viscerum et virium vitalium, quae in homine, cui medicinam facit medicus, nunc praesens est, simul cum scientia remediorum, quae vel augendis, minuendis, vel conservandis, aut restitueudis viribus vitalibus conducunt pro scopo praesenti requisito; habetur autem cognitio illius conditionis ex pulsu perspecto, et respiratione observata.

VITEXagnus castus; est arbusculn, quae habet rames longos, flexiles, fractu difficiles, cortice cinereo tectos: folia sunt longa, angusta, acuta, lanuginosa; flores sunt monopetali, tubulosi, in spicas congesti: his succedit fructus sphaericus, in quatuor loculamenta divisus, continens semina obrorunda grisea, coriandrinis fere paria magnitudine, coloris grysei, saporis acris aromatici. Gr. a)/gnos2, id est, castus: item lu/gos2 vimen, vitex, propter invictam fere ramorum exilitatem, unde forte nomen viticis. Vide agnus castus.

VITICVLAE non palmites aut sarmenta sunt, sed flagella, quae vitis modo repentia longe lateque vagantur, ac vicinos frutices nacta sic intricant eos, ut lis perinde quasi pedamentis abutantur: vel scandentia suis irretiunt claviculis, quibus quasi digitis adhaerent, quales in nasturtio indico, cucurbitis et plerisque aliis inveniuntur

VITILIGO vitiliginis tres species sunt. Gr. a)/lfos2, ubi color est albus, fere subesper, et non continuus, ut quaedam quasi guttae dispersae esse videantur. Interdum etiam latius, et cum quibusdam intermissionibus serpit. *me/las2 colore ab hoc differt, quia niger est, et umbrae similis. Cetera eadem sunt. *leukh\ habet quiddam simile alpho, sed magis albida est, et altius descendit, in eaque albi pili sunt, et lanugini similes. Omnia haec serpunt, sed in aliis celerius, in aliis tardius. Vitiligo volunt dici vel e vitio, vel a vitulo, Festo teste. G. weisse Räudigkeit.

VITIS, est arbuscula, quae habet caulem tortuosum, obductum cortice fisso, rubicundo; sarmenta plurima longa veluti brachia dimitrentem, quibus vicinas arbores et pedamenta apprehendit: folia sunt ampla, varie laciniata, ut ficus, alia maiora profundius incisa, quandoque ad pediculum usque in lacinias asutas divisa; alia tenuiora, alia crassiora, alia viridia, alia rubentia, alia maculata, alia ad tactum duriora, alia

molliora, alia laevia, alia subhirsuta: flos est rosaceus, pentapetalus, staminibus quinque praeditus: ovarium in fundo floris natum, tuba brivi, pilosa, instrutum, fit bacca mollis, pulposa, succulenta, rubra, aut alba, seminibus plurimis, plerumque quatuor, feta: fructus et flores in racemos congeruntur: Gr. a)/mpelos2, ab a(/ma una, et phlo\s2 Ion. pro oi)=nos2 vinum, hinc oi)nofo/ros2 vinum gerens: ab oi)=nos2 vinum, et fe/rw fero. G. Weinstock, Weinreben.

VITIS IDAEA, est arbuscula quae habet ramos tenues, cortice viridi obductos: folia sunt oblonga, ampla, inn margine leviter incisa, saporis adstringentis, flores monopetali, campaniformes, globoso ovario innati, coloris albi, subrubicundi: flori succedit fructus mollis, seu bacca mbilicalis succo plena, iuniperino fere similis, per maturitatem violacea potius, quam nigra, sapore grato et acido primulum degustata, quae tamen paulo post aliquid nauseabundi in ore relinquit, purpureo violacea satisque pertinaci tinctura, cui grana immerguntur multa, parva, albescentia vel rubentia: radix lignosa, tenuis, repens. G. Heidelbeer, Bickbeer.

VITIS ALBA, seu VITALBA contracta voce, dicitur non modo quod vitem sativam foliis utriculisque referat, verum etiam, quod fructum in exiguae uvae similitudinem, acinis licet raris confirmatum producat. Vide bryonia.

VITIS NIGRA, Gr. a)/mpelos2 me/laina, nigra dicitur vitis a radice nigra, et quod vitis similititudinem obtineat.

VITRIOLVM, Graecis xa/lkanqon, Plinio l. 34. c. 12. atramentum sutorium, et chalcanthum; Gebri interpretibus cuperosa; recentioribus vitriolum ob colorein vitri caerulei et viridis aemulum. paenult. [abbr.: paenultimam] corripit, ut cetera diminutiva, et diminutivi speciem imitantia, palliolum, strophiolum, et dictum Catullo solatiolum. Vitriolum est sal minerale metallis proximum, ac praecipue cupro etc. varia sunt eius genera, pro indole minerae, quam in se continent, differentia; praecipua autem, quorum hoc tempore est existimatio, sunt primo caeruleum, sapphiri instar, compactum, ut saccharum candum, tactu siccum, Hungaricum vocant, vel Cyprium, aut Gallicum ex agro Lugdunensi. Secundo subviride, herbacci coloris, magis granulatum, grumostumque instar salis communis, paulum unctuosum, manuique tangentis adhaerens, quale

Goslariense, Suecicum etc. Tertio album, in formamm prarvulorum panum effictum, tactu siccum. Eduardus Brorun etiam de rubro mentionem facit. Caeruleum et album, de cupro participat, viride autem de ferro. Uitriola sunt vel nativa sive fossilia; vel artificialia, sive factitia: nativa duplicia reperiuntur, alia ex ferro, quae colore viridi praestant, ex are alia, quae caerulca plerumque amoienitate commendantur: cetera metalla vix soluta in fodinis apparent, quia illorum solventia, nitri acida, vel marini salis spiritus haud reperiuntur in fodinis; unde auri, argenti vivi, plumbi, stanni, succi soluti vel concreti numquam fere inneniuntur, utique non multa. Sed tamen metallica plumbi levi acido solvi posse ut constat, ita simul difficillime in crystallos cogi posse, ars chemica docet, sed statim fere in pulverem cerussae, excusso iterum acido, verti; id et de stanno ita verum. Vitriola et sulpura cadem matrice concipiuntur, foventur, eduntur, lapide scilicet pyrite dictor effosso, aeri exposito, sulpuri abundanti liberato, contuso, in auqa soluto ad bacillos ligneos crystallisato; aut etiam ex misy reterum naturali solutione et erystallisatione ilico producitur: unde vitriolum est quintuplex. 1. Viride ex solo ferro et spiritu sulpuris, medicatis viribus laudatum, atramento optimum. 2. caerulescens, ferro plurimo, pauciori cupro, per spiritum sulpuris soluto, constaus; cuius solutio aqua facta lamellas ferri immissas rubro aeris colore tingit, sie parum admisti aeris demonstrans. 3. Vitriolum albnum videtur parum differre a vero viridi, forte paulo maiori calori originem debens, ut in factitio apparet: namque omni ceterum dote idem omnino exhibet. 4. Chalcites, verum Chalcanthum, vel vitriolum rubrum, quodque simillimum viridi, in eadem resolvendum; forte et aliquid amisti areis capiens: inprimis ferro et acido sulpuris compositum videtur. 5. Cyprium vel Hungaricum, caeruleum penitus; solo cupro fit, et eodem acido suphuris liquore. Factitia fiunt, quoties sales solventes, acidi inprimis, discerpserunt metalla in ramenta minima, atque iisdem arcte adhaerescentia, concrescunt una in glebulas, in aqua dilui aptas integre, sine ulla faece omnino, quamdiu nimirum hanc vitrioli veram formam obtinent. G. Victriol; Kupfferwasser.

VITTA; dicitur pars tunicae amnios, quae capiti infantis, cum in lucem prodit, adhaeret, atque hoc locum habet in sexu feminino, verum in masculis galea appellatur. Vide galea.