CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

ABDIU Propheta ex Sichem, agro Lechtachamar oriundus: ter semicenturionem egit: huic cum Elias Propheta pepercisset, relicto [orig: relictô] Rege suo [orig: suô], Eliae adhaesit, 1 Reg. c. 18. v. 3. [correction of the transcriber; in the print 2 Reg. c. 1. v. 13.]

ABDOMEN Graece e)piga/strion, lapa/ra, u(poxoi/lion, quod sub umbilico est ad pubem. Item pinguedo quaevis, de qua hic [orig: hîc] passim vocibus Adeps, Omentum, Trapeza etc. Crocodili Abdomen tam suaviter fragrare, ut moschum etiam superet, dicemus infrae voce Zahucha,

ABDON [1] Latine servus, aut nubes iudicum, vir Dei, Hieroboamo super altare excelsorum, filiisque ipsius mortem interminatus est: cui interminanti manum arescere fecit: contra praeceptum domini in domo pseudo-prophetae comedit; quamobrem cum reverteretur Hierosolymam, in via a leone est interfectus. Historia 1 Reg. c. 13. nomen autem viri, quod sciam non exprimitur. Nic. Lloydius.

ABDON [2] filius Michai, vel Micha, 2 Chron. c. 34. v. 19. qui 2 Reg. c. 22. v. 12. Achobor dicitur; nomen item civitatis in tribu Aser, Ios. c. 21. v. 30. quae, cum suburbanis suis, Levitis separata est. Fuit et nomen 15. Iudicis in Israele. Iudic. c. 12. v. 12. Ioseph. l. 5. Ant. Iud. Torniel. A. M. 2872. et 2879.

ABDON [3] Regulus quidam Christianus ex Corduba, Persarum urbe, oriundus; una cum Senna etiam regulo, qui cum Christianos (quos Decius Babyloniae captivos inventos, Cordubam secum abduxerat, variisque cruciatibus ad mortem usque mulctaverat) sepeliissent, accusati apud Decium, Romam pertracti sunt; ibi cum ad aras ducti sacrificare noluissent, leonibus et ursis obiecti sunt: at cum ferae membra sanctorum non attigissent, gladiis interfecti sunt. Bergomensis, l. 8. Vincentius. l. 11. c. 4.

ABDUA fluv. Galliae Cisalpinae, qui Addua etiam dicitur, Plin. l. 3. c. 16. nunc Adda Leandro. Fluit in locum tandem Larium. In veterib. Strabonis libris legere est *)abua/llas2, vox quasi Germanica, notans decursum, vel casum potius aquae, quod inde Rhenus decidat. Hic [orig: Hîc] Maximilianus I. Imperat. Venetos, qui A. C. 1507. Romam ad coronam petendam ituro transitum negaverant, Papae Gallisque iunctus, acie devictos, universa [orig: universâ] fere continente exuit, vide Scriptores Rerum Italic.

ABDULA [1] fil. Almonstanzeri illustrissimus Saracenorum in Persia Calypha regnavit ann. 15. mens. 6. a Tartaris, cladem a patre eius acceptam vindicatum euntibus, victus ac ab Olacusane Tartaro obtruncatus: Sicque post captum quoque Bagdetum sive Babylonem, Calyphatus a longo tempore sedem, universum regnum Persicum Tartarorum subiit iugum: e quibus novis Persiae Regibus, primus fuit Chinguis, quem vide. Factum id autem A. C. 1258.

ABDULA [2] Tartarorum Chamus, sub finem praecedentis saeculi. Hic finibus Persiae vastatis, 32. urbes in provinc. Corasan cepit, sed adveniente rege Xa Abas retrocessit. Postmodum cum maioribus copiis reversus, Turbet occupavit; hosti ab pugnam invitanti, respondit, a Maiorum moribus se neutiquam recessurum. Relatio Iuan de Persia.

ABDULAC Rex Fezzae, ignavus et mollis, cum Christianis Ceuten occupantibus se non opponeret, subditorum odium incurrit, et a Viziro suo, una cum 6. filiis strangulatus est. Marmol. l. 4. c. 35.

ABDULASIS Hispali sedem imperii tenens, Roderici Regis viduam, quae Afra erat, duxit, eiusque suasu auream coronam capiti imposuit: una proin cum uxore, eo quod Mahometis legem violasset [orig: violâsset], in Moschea quadam occisus. Marmol. l. 2. c. 12.

ABDULMALIC [1] VII. Calipha Arabum, cadaver Iezidi, aemuli sui, refossum comburi, cineresque in auras dispergi iussit. Mox, Armeniam a Caim Abispa sibi ereptam recuperavit, praecipuis incolarum, quod cum hoste senserant, vivis exustis. Obiit anno [orig: annô] 707. regni 21. Marmol. l. 2. c. 9.

ABDULMALIC [2] Hispaniae ea parte, quam Arabes tenebant, potitus, in Africa Urbem Tanger aliasque plures expugnavit. Indeque reversus, aemulum Abecium occidit. Tandem Carthagena [orig: Carthagenâ] Christianis erepta, obiit. Marmol. l. 2. c. 14.

ABDULMALIC [3] Arabum in Hispan. Calipha, ab aemulo Abul Hagex, occisus. Idem Ibid.

ABDULMALIC [4] Regis Fezzani fil. in Hispaniam traiecis, Regi Granatae contra Christianos suppetiaturus. Inde re fortiter gesta [orig: gestâ] a Patre revocatus est; a quo regnis, Tremissano [orig: Tremissanô] et Tunetano [orig: Tunetanô], occupatis, in Hispaniam reversus, in Christianos milites incidit, et fuga [orig: fugâ] elapsus, postquam, in senticetis delitescens, mortuum se simulasset [orig: simulâsset], deprehensus, lancea [orig: lanceâ] traiectus obiit, A. C. 1339. Idem, l. 2. c. 31.

ABDULMALIC [5] frater Muley Hasceni, Tunetanum regnum occupavit, pulso [orig: pulsô] et excaecato [orig: excaecatô] nepote, qui parentem prius candente pelvi similiter visu privaverat. Regnavit 36. dies. Idem l. 6. c. 16

ABDULMUMEN Rex Saracenorum in Africa, ab Abdala, Mohavedinorum auctore, in thronum evectus est. Hic legitimum Regni Maroci heredem, adhuc infantem, propriis manibus strangulavit, Urbemque in pulverem redigi et cribro [orig: cribrô] succerni, sicuti iuraverat, iussit. Mox omnibus splendidius exstructis, quidquid stirpis Almoravidarum supererat, persequi instituit. Tandem plurimis regnis sibi subiectis, cum in Hispaniam traiecturus esset, obiit A. C. 1156. Marmol. l. 2. c. 34.

ABDULVATES nomen erat Regum Tremissanorum, qui ex familia Magazoarum et Zinhagiorum orti, tota [orig: totâ] Africa [orig: Africâ] pepulerunt Abderamas, circa A. C. 986. Hi quidem primo a Romanis pulsi, sed a gothis imperio restituti sunt, donec Mahometis successores Africa [orig: Africâ] potirentur. Verum propriis viribus in regnum redierunt, 300. annis eo potiti. Idem l. 2. c. 28. et l. 5. c. 11.

coniurationis, ut repudiato [orig: repudiatô] Artabano [orig: Artabanô] Phrahaten Roma [orig: Româ] regem arcesserent. Verum specie amicitiae vocatus ad epulas lento [orig: lentô] veneno [orig: venenô] occubuit. Tacit. l. 6. c. 31.

ABEA Ptolemaeo Peloponnesi urbs est, ad sinum Messeniarum. Pausan. dicit olim Iren appellatam: Hodie Calamata, teste Sophiano [orig: Sophianô]. vide Abaea.

ABEATAE populi in Achaia, non procul ab Aliphireis et Pyrgensibus Plin. l. 4. c.6.

ABECEDARIUS Psalmus, apud Augustin. Enarrat. in Psalm. 118. conc. 32. dictus reperitur, cuius versus quilibet a primis literis alphabeti incipit. Cuiusmodi est Psalmus ille, quem scripsit idem contra Donatistas, de quo haec ille Retractat l. 1. c. 20. Psalmum, qui eis cantetur, per literas feci, sed usque und V. literam: Tales enim Abecedarios appellant. vide vitam Isidori Hispal. et Car du Fresne, ut et Macrum, in Glossar. ac Hierolax. in voce Psalmus.

ABECI Maurus, absente Abdulmalico [orig: Abdulmalicô], Cordubae regnum invasit, Amirumque se et Maceleminum vocari iussit. Sed a legitimo Rege, ex Africa reverso, occisus est. Idem l. 2. c. 14

ABEL [1] Per [gap: Hebrew letter: Alef] , Latine Luctus; locus Palaestinae, Iudic. c. 11. v. 33. Item 1 Reg. c. 15. v. 20. Ubi Iosephus Abellane legit.

ABEL [2] per [gap: Hebrew letter: He] in principio, Latine vanitas, sive anbelitus; aut Syriace vapor; filius Adami, a Caino fratre suo interfectus falsus itaque Iosephus, ubi ait, shmai/nei de\ to\ pe/nqos. quod autem illic sequitur (nimirum Ant. Iud. l. 1. c. 3.) verissimum *)/abelos me\n ga\r o( new/teros dikaiosu/nhs2 e)pemelei=to, kai\ pa=si toi=s2 u(p' au)tou= prattome/nois2 parei=nai to/n qeo\n nomi/zwn, a)reth=s2 pronaei=to. h. e. Abel iustitiam colebat, I omnibus actionibus suis Deum praesentem ratus, virtuti oper am dabat; et proinde Salvator to\n di/kaion eum indigitat, iustum Matth c. 23. v. 33. et D. Ioannes, 1 Ep. c. 3. v. 12. rationem reddens, cur frater eius eum occiderit, ait, o(/ti ta\ e)/rga au)tou= ponhra\ h)n, ta\ de\ tou= a)delfou= au)tou= di/kaia. quia opera eius mala erant, fratris autem eius iusta. vide plura apud Philonem, lib. de Sacrif. Abelis et Caini.

ABEL [3] Daniae Regnum invasit occiso [orig: occisô] Erico [orig: Ericô] fratre, cuius cadaver in mare proici iussit. Sed in bello contra Frisones occisus, et locus sepulturae eius spectris infestatus est. Cranty, l. 7. c. 21. Spondan. A. C. 1250.

ABEL [4] vel ABELA nomen trium urbium facit D. Hieron. in Locis Hebr. Unius quidem in terra Ammonitarum, in septimo lapide Philadelphiae, quae nomen retinet, hic Iephthe dimicavit. Secundae, in duodecimo a Gaderis milliario contra Orientalem plagam. Tertiae in Phoenice, inter Damascum et Paneadem.

ABELARDUS vel ABAELARDVS D. Bernardi su/gxronos2; scripsit opera quam plurima, in uno volumine edita opera [orig: operâ] et studio Francisci Amboesii. vide Abaelardus et Abaillardus.

ABELFEDUS [note of the transcriber: in the print: ABELFEIDUS] Cosmographus, Ptolemaeo [orig: Ptolemaeô], (ut putatur) maior et doctior; a Postello ex oriente Venetias allatus, qui ante annos 300. vixisse, et princeps Assyriae, Syriae, et Persidis fuisse traditur. Neander Geogr. part. 2. Lege tu Abulpheda, et vide Voss. de Mathemat. c. 43. Nic. Lloydius.

ABELIANI vel ABELOITAE. Haeretici in agro Hipponensi sic dicti, erant coniuges, nec tamen consuetudine coniugali utebantur, sed puerum et puellam adoptabant, qui mortuis eadem [orig: eâdem] conditione succederent, ut narrat Augustinus ad Quod-vult-Deum. Haeres. 87. Nitebantur loco [orig: locô] Pauli, 1 Cor. c. 7. v. 29. *(oi e)/xontes2 gunai=kas2, w(s2 mh\ e)/xontes2 w)=si. At cur sic dicti? Ab Abele, inquies. Ita Augustin. cunctanter, et ex relatu aliorum. Quod quis quaeso intellexerit, quum his haereticis non videatur quicquam fuisse commune cum Abele. Fallor, aut eo penetraverat fabula, quae totum Orientem iam pridem pervagata est, Adamum post Abelis necem ab uxore abstinuisse per annos 130? Ita Iudaei doctores. Inde autem Arabicum verbum ex Abele factum theabbala est ab uxore continere se. Giggeius [gap: Hebrew word(s)] h. e. Adam ab Eva se abstinuit ob necem Abelis. Eodem exemplo [orig: exemplô] Abelonii dici potuere [orig: potuêre], qui ab uxoribus se continebant. Hoc certo certius, Punicam declinationem huic nomini Augustinum tribuisse. Bochart

ABELINATES Plinio l. 3. c. 11. Italiae populi qui Protropi cognominantur; item alii, qui Marsi cognomen habent: circa Apuliam utrique.

ABELLA [1] fluv. Samogitiae in Polonia, cadit in Nicwazam fluvium prope Kicydany. Copp.

ABELLA [2] Campaniae oppid. sed in vulgatis auctorum exemplaribus est Avella. Ex Ptolemaeo tamen, (qui Romanorum fere ubique per Italiam sequitur vocabulorum formationes) collegerim, Abella pronunciasse [orig: pronunciâsse] Romanos; habet enim una cum Strabone *)abe/lla; alioqui scripturus erat *)aou/ella. Apud Virg. Aen. l. 7. v. 740. iam inde antiqui Grammatici capite suo [orig: suô] nomen hoc detruncarunt [orig: detruncârunt] in hunc modum,

Silius autem Italicus (quem Virgilii simiam verissime dixeris) Abella habet hoc versu l. 8.

De origine oppidi, Iustin. 1. 20. c. 1. Iam Nolani, Abellani, nonne Chalcidensium coloni sunt? Ambrosius Leo, qui de hac sua patria tres libros scripsit, tradit eam a priscis Graecis *)/aella a venti vertigine hunc tractum perflante, dictam fuisse, a posteris vero Latinis b insertum. Avella autem, ut dixi, vulgo perhibetur, unde Avellanae mices Macrobio Saturnal. l. 3. c. 18. Nux, ait, Avellana, seu Praenestina,

quae est eadem, ex arbore est, quae corylus dicitur. longitud. 38. 15. latit. 41. 5. Nic. Lloydins.

ABELLABA Appleby, oppid. Albionis in Cumbria regione et Comitatu Westmariae, ad Itunam fluv. vide Aballaba.

ABELLINUM urbs Episcopalis Hirpinorum, sub Archiepiscopo Beneventano. Populi Abellinates Plinio l. 3. c. 11. dicuntur. Bapt. Porta l. 5. Villae suae, scribit duo esse in Italia oppida, quae vulgo Avello et Avellino vocantur, an hoc Abellinum, illud Abella? Ortelius in Thes. Geogr. longitud. 38. 19. latitud. 41. 6. Etiam Principatus titulo [orig: titulô] clara, in regno Neapolitano et provinc. Principatus [orig: Principatûs] ulterioris. Eius Episcopatus unitus est cum Frequentino: prope fluv. Sabbathum, a quo distat uno tantum millar. media inter Beneventum ad Boream et Salernum, ad meridiem et 30. milliar. Neapoli ortum distat.

ABELLIO eo quoque inclinat animus (inquit Cl. Vossius l. 2. de Idol. c. 17.) ut Abellionem non alium quam Solem; nec aliunde quam a Belo dictum putem. Firmat opinionem meam, quod et Pamphylii et Cretes, sic dixere [orig: dixêre]. Hesych. *)abeli/nh, h(liako\n. *pamfu/lion. Idem *)abe/lion, *(/hlion. *krh=tes2. Et fortasse Apollo ex Cretico *)abe/lios; Nam veteres Romani Apello; ut pro homo, hemo: pro bonus, benus: unde bene. Nic. Lloydius.

ABELMAIA sic in 2. Paralip. c. 16. v. 5. Abelmea D. Hieron. oppid. Palaestinae, inter Neapolim Samariae, et Scythopolin Galileae.

ABEL-MAIM Latine luctus aquarum, civitas, quam (ut narrat historia Paralipomenon, 2 Chron. c. 16. v. 5.) Rex Asa per Benhadad Syrum expugnavit. 1 Reg. c. 15. v. 20.

ABEL-MEHULA Latine luctus infirmitatis, aut luctus chori, vel tympani Sive ex Hebr. et Syro, luctus veniae, nomen loci, Iudic. c. 7. v. 22. et 1 Reg. c. 4. v. 10. Hieron. in Locis Hebr. ait vicum esse in Aulone.

ABELONII et Abeliani Haeretici ab Abele nomen sibi arrogantes: quem cum imitari se assererent, a matrimonio abstinebant, omnia coniugatorum paria, marem et feminam, adoptabant, illosque heredes ac successores declarabant, de quibus vide Augustin. Ep. ad Quod-vult-deum; Fratres Macri Hierolex. vide supra Abeliani

ABEL-SATIM Latine luctus spinarum, seu declinationum, aut praevaricationum. Non procul a Iordane locus, in deserto ad Meridiem Moabitarum. Num. c. 33. v. 49. Illic fuit 42. mansio Iudaeorum. Dicitur et Sitim, sive Setim. Num. c. 25. v. 5.

ABELTERIUM Lusitaniae urbs Antonino inter Olysipponem et Emeritam; Simlerus legit ab Elterio divisim.

ABEN-BOEN Latine lapis pollicis, aut pollex; vel lapis in eis; a filiis Ruben sic appellatus est terminus filiorum Iudae: iacet in valle contra orientem, in via regia ad Adonim; Magnus est in modum clibani, et videtur esse marmor. Bredenbach itin. 6. Hieron. in Locis Ebr. Videatur Andreas Masius in Ios. c. 5.

ABENDONIA vel ABBENDONIA oppium in Comitatu Bercheriae, 5. mill. pass. ab Oonio distans; Sheovesham primum Saxonibus, inde Abbandune; dictum, ab Abbatia procut dubio (inquit Camdenus( potius quam ab Abbeno Hibernico nescio quo [orig: quô] Heremita [orig: Heremitâ], ut quidam scripserunt. Locus et at (ut habet vetustus liber Abbendonensis) in planitie, visu desider abilis, paulisper ultra villam, quae nunc vocatur Sunningavel, inter duos rivulos amoenissumos, qui locum ipsum, quasi quendam sinum, inter se concludentes, gratum cernentibus praebent spectaculum, et opportunum habitantibus subsidium. Sheovesham autem ipsa olim dicta, civitas famosa, aspectu desiderabili, divitiis plena, agris circumdata uberrimis, vernantibus pratis, diffusis campis, et gregibus lactifluis. Hic [orig: Hîc] sedes regia, huc, cum de regni praecipuis et arduis negotiis tractaretur, concursus fiebat populi. Vulgo Abington. vide Camdenum in Bercheria.

ABEN-EL-HACH Arabs, Damasco [orig: Damascô] oriundus, Rex Cordubae a sociis, qui Alcataranum, legitimum suum Dominum, suspendio [orig: suspendiô] necaverant, dictus est. Hic [orig: Hîc], victis prioris Regis filiis, prae lassitudine, aliis veneno [orig: venenô], obiit, sexto [orig: sextô] regni mense. Marmol. l. 2. c. 14.

ABEN-EZER vel EBEN-EZER Latine lapis adiutorii; locus in Palaestina [orig: Palaestinâ], 1 Sam. c. 4. v. 1. inter Maspha et Sen, ibidem c. 7. v, 12. Corraeus vocatur hic locus a Iosepho. Hic [orig: Hîc] cum castra haberent Israelitae, profligati a Philistaeis arcam restamenti adferri voluerant, tamquam tutiores futuri, Deo [orig: Deô] praesente; sed mox et ipsi caesi et arca capta est. Quod autem Corraeum a Iosepho vocatum hunc locum asserit auctor, vereor ne mendum sit. Coreas quidem apud Ioseph. invenio, de Bello Iud. l. 1. c. s. iuxta Pellam, et Scythopolin; ceterum an locus iste sit Aben-ezer, alii viderint. Nic. Lloydius.

ABENEZRA fil. Rab. Abraham fil. Meyr. insignis fuit Philosophus, Astronomus, et Theologus; qui commentaria praeclara in tota Biblia conscripsit. Commentarium suum in 12. Prophetas minores absolvit in Urbe Rhodo, A. C. 1145. mortuus anno [orig: annô] aetat. suae 75. Ob insignem Doctrinam et Sapientiam fuit kat' i)troxh\n dictus [gap: Hebrew word(s)] i. e. Sapiens, Buxtorf. Unde Mazero in Philol. Sacra. Merito audit sapientissimus Hebraeorum. Obiit in insul. Rhodo, A. C. 1217. secundum Genebrard. Apud Davidem Gany. Chronol. rerum I Rabbinorum, sub secundo Templo ex versione Guil. Henr. Vorstii occurrit Abeneyra, praenomine Moses, Musicus et Sapiens eximius; composuit librum Harugot abosem, i. e. Area Aromatica, p. 132. ad ann. 840. Millenarii vide.

ABEN-HUT Maurus doctissimus, et ex praecipuis Regni Granatensis. Hic in potestatem munitissimis urbibus redactis, Reformator legis dici voluit. Postea in bello contra Christianos, ab aliquo suorum necatus est, A. C. 1234. Marmol. l. 2. c. 28.

ABEN-JOSEPH Primus regnum Fezzae occupavit, post obitum Frattis, qui hanc provinciam gubernaverat, et cum nepote,

ABEN-MAHAMED celebris Arbs, Cordubae et Toleti Rex factus, magno [orig: magnô] animo [orig: animô] Almohadarum inimicis se opposuit. Ibid.

ABEN-NEDDIN librum de Philosophis Arbibus scripsit, teste Mersenno [orig: Mersennô] praefat. in Apollonii Conica.

ABEN-TAAMON fil. Abdalae, VI. Caliphae Damasci, Ab dulmicum, qui patrem occiderat, fugiens, in Mauritaniam Tingitanam appulit, ibique regno [orig: regnô] constituro [orig: constiturô], contra Romanos et Gothos, multa prospere gessit, Post quae Amirus et Moceleminus, sicut Arabiae Caliphae, dici voluit. Marmol. c. 2. l.

ABEN-VERGA Rabbinus, scripsit tabulas Astronomicas. Voss. de Mathemat. c. 35. §. 50.

ABENCHAMOT celebris in Barbaria Dux, fusus a Lusitanis, sed mox unius uxorum captivae inclamatione, animatus pugna [orig: pugnâ] redintegrata [orig: redintegratâ], victor evasit, ea [orig: eâ] recepta [orig: receptâ]. Diego de Torrez, histor. Cheriforum, c. 21.

ABENNA vel ABINNA apud Lucium Ampelium in Descr. Orbis; Ad occasum magnum Mare, idem Atlanticum, quod commerciis totius humani generis peragitur. Hoc intrat in fretum Gaditanum inter duos montes clarissimos; Abinnam atque Calpen, ob impositas Herculi columnas: idem cum Abila mons eit. Sic enim et apud Solinum c. 23. pro Calpe et Abila montibus, scripti omnes Codices habent. Calpe et Abinna montibus. Nec aliter apud Marcianum Eustathius ad Dionysium Perieg. notat, nescio quem sequutus, Calpen et Abylam eandem esse, quae vero vocetur Abenna a Barbaris, kunhgetikh\n Graece dici: unde saltem illud colligitur, Abilam et Abennam synonyma esse. Salmas. ad Solin. p. 287.

ABENSPERGA Urbs Bavariae superioris ad fluv. Abenst. Munster. l. 3. Sub Comitibus olim propriis, e quibus Babo Dn. in Abensperg dicitur 32. filiorum et 8. filiarum pater fuisse, ac decessisse A. C. 1030. Sub Imperio fuere [orig: fuêre], et adhuc. A. c. 1489. decem pedites subministrabant, Zeilerus Itnerar. Germ. Parte 2. p. 32. Recens iterum locus Familiae inter Sueviae Comites concessus est, et subscripsit A. C. 1654. Ernestus Comes in Abensperg et Traun. inter Sueviae proceres receptus, ab emptum Comitatum Eglofs, A. C. 1662. vide Phil. Iac. Spenerum Artis Heraldicae Parte Spec. l. 11. c. 100. ubi de Comitib. de Traun. et Abensperg. eorumque ex veterib. Abenspergus orgine: aliquid etiam voce Babo.

ABEONA Dea ab antiquis culta, quae abeundi facultatem praestaret. Augustin. l. 4. I. 5. de civ. Dei. vide et Adeo na.

ABER Cinaeus, vel Hebr. Kenaeus sive Cenites (e posteris Hobabi Mosis soceri) tentorium olim haud longe a civitate Ayor in valle Sennim versus Vulturnum, 4. a Castro regio, contra Africum autem a castro Zabul, tribus milliaribus, tetenderat: ubi Iael uxor eius Siseram hospitio [orig: hospitiô] exceptum, sopitum interfecit. Brocard. Itin. 3. Iudic. c. 4. v. 17.

ABERAVONIUM oppiod. Angliae, in Wallia [orig: Walliâ], et Glamorganensi Provincia [orig: Provinciâ], in ora, ad ostia Avonis fluv.

ABERCOVONIUM seu ostium Covonii fluv. oppid. Angliae, in Wallia [orig: Walliâ], et Arvonia [orig: Arvoniâ] provinc. in ora. Distat Denbighia [orig: Denbighiâ] 15. milliar. Angl. et 9. Bongaria [orig: Bongariâ]. Alias Conovium, quod vide.

ABERDONIA [1] et ABERDONA olim Devana, vulgo Aberdeen, urbs Scotiae episcopalis, et Emporium, et Academia, in ora Orientali; ab Andreapoli eius metropoli, supra 60. mill. pass. in Caeciam. Salmonum hic [orig: hîc] ingens piscatus. longitud. 18. 12. latitud. 58. 40. Munster. 1. 2. Lesse Descript. Buchan. l. 1.

ABERDONIA [2] Nova, urbs Scotiae, in Provinc. Maniae, non procul ab ostio fluv. Donae.

ABERDORA oppid. Scotiae Septentrionalis in ora in Buguania provinc. Distat Aberdonia [orig: Aberdoniâ], 30. milliar. Scotic. in Boream.

ABERDURA oppid. Scotiae meridionalis in Comitatu Fisae, ad aestuarium Forthae Edinburgo 7. leucis distat.

ABERGENNIUM oppid. Angliae, in Wallia [orig: Walliâ], et Comitatu Monumethensi, ad fluv. Uske. vide Gobanium.

ABERIDES Deus Ethnicorum, qui deinde Saturnus appellatus est; Caeli et Vestae fil.

ABERISTYVIUM oppid. Angliae in Wallia [orig: Walliâ], in ora littorali ad ostia fluv. Istwith, in Ceretica provinc. vide Tybius.

ABERNAETHUM postea Andreapolis, S. Andrews, urbs Scotiae archiepiscopalis, et Academia, in orientali ora; inter Edinburgung 20. et Aberdonam supra 60. milliar. in Caecia.

ABERNETHUM in Strathernia, Scotiae provinc. Primaria olim Pictorum. Eius Episcopat. inde Andreapolim translatus est, procurante Kennetho, Rege Scotiae vide Abernaethum.

ABES Latine ovum, sive caenosus, aut lineus, nomen civitatis in tribu Issachar, Ios. c. 19. v. 20.

ABESAMIS Omanorum urbs in Arabia [orig: Arabiâ] Felici. Plin. l. 6. c. 28. aliis Besannisa.

ABESAN Bethlehemita, mortuo [orig: mortuô] Iephtha [orig: Iephthâ], iudicavit Israel septem annis; habuit 30. filios, et totidem filias, quas omnes maritis tradidit: similiter filiis omnibus uxores dedit: foras misit filias, filiorum autem uxores domum suam introduxit. Iudic. c. 12. v. 8. Latine pater scuti, aut patris scutum, vel arma, aut pater frigiditatis. Rabbi Sol. et Chald. Paraphr. hunc Abesan, Boos esse dicunt. Ibzan autem Ebraeis dicitur.

ABESSALOM Latine pater pacis, sive pater consummationis, sive pater retributionis, aut patris pax, sive patris consummatio, sive patris retributio: Peter Maacha, sive Michaiah; matris Abiam 1 Reg. c. 15. v. 2 qui 2 Chron. c. 13.v. 2. dicitur Uriel.