December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

page 41, image: s0041b

ACINIPPO oppid. Hispahiae Baeticae. Plin. l. 3. c. 1. quod idem Acenipo dicitur Ptolemaco.

ACINUS Bohemiae fluv.

ACIPENSER Graece e)/loy quibusilam dictus, ob similitudinem quandam cum eo, marinus est piscis, maximo olim in pretio. Vide Plin. l. 9. c. 17. Apud antiquos pilscinm nobilissimus habitus Acipenser, unus onmium squamis ad os versis contra quam in nando meat. Nempe pisces cmnes secunda [orig: secundâ] squama [orig: squamâ] natant, solus Acipenser in nando meat, contra quam habet squamam, nam ad os versa est. Idem, Acipenserem rarum inventu aetate sud, scribit, et tamen in pretio non fuisse miratur, Cicero raro quoque admodum capi, tradit de Fato: Allatus est forte Scipioni acipenser, qui admodum raro capitur, sed est piscis, ut ferunt, imprinis nobilts. Martialis quoque rarum illum facit, et solum Imperatorum mensis dicatum: l. 13. Epigr. 91.

Ad Pallatinas Acipensem mittite mensas,
Ambrosias ornent muncra rara dapes.

Qui cum non longe sit ab aetate Plinii, imo ferme eadem [orig: eâdem] vixetit; mirum est, qui Plinius scripserit, nullo in honore fuisse suo [orig: suô] tempore. Sammonius apud Macrobium l. 3. Sat. c. 16. testatur, praecipuam huic pisci auctoritatem fuisse, in convivio Caesaris et a coronatis. ministris, cum tibicine, introferri solitum fuisse dicir, Plinii etiam meminit, nec in dubium revocat, quin verum sit; quod ab illo dicitur, additque, Apud antiquos autem in pretio fuisse ego tcstimoniis palam faciam, vel eo magis quod gratiam eius video ad epulas quasi postliminio rediisse. Imo non rediit, sed semper fuit. Diserte quippe testatur Martialis, qui Traiani vixit Imperio [orig: Imperiô], hunc cenis Imperatoriis ablegandum esse, utpote qui plebeii palati non esiet, quin et rarum fuisse innuit. Equibus apparet, Plinii temporibus parum cognitum fuisse hunc piscem, quem proin male quidam cum Sturione confundent, pisce inultis in locis abvio [orig: abviô]. Archestratus galeum Rhodiensem vult esse, seu catellum, vide infra. Ab acumine rostri, quod antiqui pensam pro pennam dixere [orig: dixêre], vox orta; est enim parvus, sed porrecto [orig: porrectô] rostro [orig: rostrô], uti videre est apud Athenaeum. Vide Salmas. ad Solin. p. 1315. et 1316. Post eum lupis et asellis praecipua auctoritas esse cepit, ut dicemus infra, ubi de Lupo pisoe.

ACIRIS [1] vulgo Acri hodie, fluv. cum oppido cognomine in Lucania [orig: Lucaniâ] oriens, ac per Magnam Graeciam in sinum Tatentinum apud Metapontum defluens. Est et Aciris, Acri quoque, oppid. Brutiorum non obscurum, inter Roscianum et Besidianum, urbes Calabriae citerioris.

ACIRIS [2] fluv. etiam Agrius dicitur, vulgo Agri. Vide ibi; habetque ad ostia vicum, qui Torre d'Agri dicitur.

ACIRO vide Acyro.

ACIS Fauni et Simaethidis nymphae fil. pulcherrimus pastor Siculus, quem cum Polyphemus amaret, et ab eo sperneretur, ab eodem saxo illius periit: cuius Galatea miserta in fluvium (alias fontem) sui nominis permutavit, qui in Aetna monte oriens in mare [orig: mâre] Siculum defertur, Ovid. Met. l. 13.

- - - - Acis in amnem
Versus - - - -

Idem Fast. l. 4.

Praeterit et ripas, herbifer Aci, tuas.

Sic dictus autem para\ to\ a)ki/di e)oike/nai ta\ r(eu/mata, inquit Theocriti Scholiastes. Bochart. a Syro [gap: Hebrew word(s)] achis deductum putat, quod festinare, vel citum esse significat. Freddo nunc ab eius frigiditate, teste Tho. Fazello. Leander eundem cum Batheo Ptolemaet putat. Meminit eius Theocritus Idyl. 1.

*ou)' ga\r dh\ potamoi=o me/gan p(o/on ei)/xet' *)ana/pw,
*ou)d' *ai)/tnas2 skopia\s2 ou)d' *)/akidos2 i(ero\n u(/dwr.

Idem Idyl. 11. Eius *yuxro\n u(/dwr vocat. Hesych. *)/akis, potamo\s2 e)n *kata/nh|.Acius dicitur Antonino. Meminit et Silius l. 14.

Quique per Aetnaeos Acis petit aequora fines,
Et dulci gratam Nereida perluit unda [orig: undâ]
Aemulus ille tuo quondam Polypheme calori,
Dum Fugit agreste violenti pectoris iram,
In tenues liquefactus aquas evasit et hostem,
Et tibi victricem, Galaten, immiscuit undam.

Prima syllaba corripitur a Claudiano, De Raptu Proserp. l. 3.

Lucus erat prope flumen Acin, quem candida praefert
Saepe mari, pulchroque secat Galatea natatu.

Eodem [orig: Eôdem] modo [orig: modô] in veteri epigrammate nondum edito:

Diffugiens pontum, silvas Galatea peragrat,
Custodem ut pecorum cernere posset Acin.
Nam teneros gressus infigit sentibus ardens,
Nec tamen alta pedum vulnera sentit amor.
Ipsa Cupidineae cedunt elementa Pharetrae,
Cuius et in mediis flamma suburit aquis.

Atqui non tanta est huius epigrammatis auctoritas, ut priorem syllabam communem credamus, ideoque doctissimus N. Heinsius legit,

Lucus erat prope flavum Acin. - - - -

Et ita Cluverius in antiquissimo codice prius invenerat. Flavos Poetis fluvios dici quis nescit? Sic Flavus Tyberis Lycormas, Alpheus, etc. Acis etiam Siphnos dicebatur Plin. l. 4. c. 12. Monet haec fabula, unirianimos eorum non posse, qui mutua [orig: mutuâ] antipathia [orig: antipathiâ] colliduntur, et insolentem inimicum caute fugiendum. Vide Acilius et Acithius. Nic. Lloydius.

ACISCULUS idem valet quod Dolabella. Erat inter cognomina gentis Valeriae. Nummus vetus: L. VALERIUS ACISCULUS, Meminit Quintil. l. 6. Instit. c. 3. Prudent Hym. 7. v. 17. *peri\ stef.

Afra Carthago tua promet ossa
Ore facundo [orig: facundô] Cypriane Doctor:
Corduba Acisculum dabit, et Zoellum,
- - - - Tresque coronas.

Idem.