CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

ADDIDA urbem Iudeae habet Ioseph. Iud. Antiquit. l. 13. super montem sitam, undd Iudaeae campi patescunt. a)/didos2 est 1 Machab. c. 12. v. 38. Adus legit D Hieronym. vide Adida.

ADDIRDAGA vox Syriaca, piscem magnificum denotans; unde Atargatis, quae alias Derceto, et sub piscis specie colebatur. vide Salmas. ad Solin. p. 574.

ADDO fil. Ioah. 1 Paral. c. 6. v. 21. Pater item Barachiae. Alias Iddo. Item nomen Prophetae. 2 Paral. c. 9. v. 29. Vide etiam Adon.

ADDOMIN in tribu Iudae, hodie Maledomin vocatur. D. Hieronym. in Loc. Hebr.

ADDUA [1] fluv. Galliae Cisalpinae, qui, ut nonnullis placet, Larium lacum ingreditur, et ex eo integer emergens in Padum influit: bonos quidem pisces nutrit, et potissimum tinulos. Plin. l. 2. c. 103. Adva dicitur Polybio, Advas Straboni. Davity. fluv. Vallis Telinae habet, cuius sabulo aurum permixtum nitet. Claudian. de 6. Consulatu Honorii,

--- Celer Addua nostro [orig: nostrô]
Sulcatur socero [orig: socerô]. --- --

ADDUA [2] Glarea, Giera d'Adda, regiuncula Italiae, in Ducatu Mediolanensi, inter Adduam, et Serium fluvios, celebris victoria [orig: victoriâ] Ludovic. XII. Francorum Regis contra Venetos, prope vicum Agnadello in illo tractu.

ADDUS [1] Civitas in tribu Ephraim sita in monte, unde patebat longe prospectus in subiectum campum.

ADDYMA oppid. Mauritaniae Caesariensis mediterraneum. Ptol. Ted. Velez, tu aliquibus videtur.

ADEA regnum Africae, in ora Orientali Aethiopiae, ubi Magodoxium Urbs cum portu, in Zangucharia regione. Vide Sanur. l. 12.

ADEDA oppid. Hispaniae, ubi forsan Amposta, ad ostia Iberi fluv. in Catlonia Provinc. Sansoni est Adobra supra Dertusam.

ADEL [1] Sueciae Regis fil. an nepos Gothari Regis Suecorum et Gothorum. Obiit, equo [orig: equô] excussus, ad fores templi Dianae. Histor. Suec.

ADEL [2] regnum Africae, in ora Orientali Aethioiae, cum urbe cognomine versus fauces maris rubri, in Zanguebaria regione ad Adelum fluv. vide Histor. Aebiop. Urretae, l. 1. c. 32. Marmol. l. 10. c. 7. Aliis Azania. Vide ibi.

ADELA Ludovici Gallorum Regis filia, quam Ricardus Anglus ob suspicionem violatae virginitatis repudiavit. Polydor. Virgil. l. 13. et 14. et Ludovic. Vives de officio mariti.

ADELARDUS Abbas quidam, qui corpus Edgari, Regis Anglorum Glascoviae integrum et incorruptum inventum, cum angusto loculo includere non posset, ferro [orig: ferrô] laesit, unde extenplo sanguis promanavit largus. quo [orig: quô] viso [orig: visô] exterritus, temploque egressus, brevi post obiit. Vicentius l. 25. c. 13.

ADELBAIS vel potius Adelbais, vidua Lotharii Imperatoris. Ottoni M. postmodum nupsit, Ottonis Iunioris henrici, Brunonis et filiae cognominis quam Hugo Capetus duxit, es illo mater. Flodoard. in Cbron. Paul. Aemil. l. 3. Baron. A. C. 973. Vide Adeleis, et Adelbeidis.

ADELBERO Boiorum Dux, Cunegundae Imperatricis frater. Aventinus Hist. Boiorum.

ADELBERTUS [1] ultimus Italiae Rex, ab Ottone Imperat. captus ac in Bavariam relegatus est; quo [orig: quô] facto [orig: factô] Italia Imperio Germanico dst subiecta A. C. 969. Hornius Orb. Imper.

ADELBERTUS [2] Dux Alsatiae, fil. Ethiconis seu Athici, (qui Ducatum hune, a Theodorico Rege nactus, Ehenhemii habitavit) fundator fuit templi, quod B. Stephano argentinae dicatum: Pater Eberhardi, fundatoris Monasterii Murbacensis A. C. 724. Luitfridi, qui Comites Neckergavios et Auntgavios prosevit, ac Masonis. Fratrem habuit Ethonem seu Hettonem, a quo Austriaca familia orta, vide Phil. Iac. Spenerum in Fam. Ausir. et infra in voce Albertus.

ADELBERTUS [3] Babembergae Regulus, ab Attone Moguntiae Episcopo, ultra fidem datam, inique traditur Ludovico regi gosti suo capitali.

ADELBERTUS [4] Episcopus Pragensis, Bohemos ob malam vitam deseruit: Ungarorum plurimos, cum Stephano Rege convertit: in Polonia Archiepiscopus Gnieznensis creatus docuit: sub finem saeculi 10. Vide infra.

ADELBERTUS [5] sive Albertus, Bavariae Comes, ab Henrico III. Imperatore, Archiepiscopatum Hamburgensem et Bremensem assecutus, Metropolitanus Aquilonarium regnorum: cum sub Henrico IV. puero Imperii gubernacula teneret, in eos qui vel in regem Henricum manus iniecissent, vel Ecclesiastica bona invasissent, animadversionem meditatus, conspiratione principum, Hannonis praesertim Coloniensis Archiepiscopi, es aula pulsus, ab Ordulfo et Magno Saxoniae Ducibus, fortunis omnibus exutus,

aliena [orig: alienâ] misericordia [orig: misericordiâ] per triennium exul vixit. In gratiam receptus ab Imperat. cum Coloniense quoque in gratiam rediit, et Vicedominatum adeptus est. Gloriae tantum indulsit, ut non iam Latino [orig: Latinô] more Ecclesiastica vellet obire ministeria, sed nescio qua [orig: quâ] Graecorum consuetudine per tres missas, quibus adstitit, ubicumque esset, duodecim modulari praecepit offichia, omnia magna quaerens, omnia mirabilia, omnia gloriosa, divinis et humanis in rebus: et ideo dicitur fumo [orig: fumô] delectatus aromatum, et fulguratione luminum, et tonitruis alte boantium vocum: quae omnia traxit a lectione Vet. Testamenti, ubi maiestas Domini dicitur apparuisse in monte Sinai: plurimainsuper ambitionis suae indicia protulit: tandem gravissimo [orig: gravissimô] dysenteriae morbo [orig: morbô] correptus, et usque ad ossa attenuatus spiritum exhalavit, A. C. 1062. Crantzius l. 4. et 5. Metropol.

ADELBERTUS [6] Eporoediae Marchio, qui Berengarii gener erat, atque ex filia eius Gisla Berengarium genuerat, eum qui post et ipse regnum Italiae tenuit: tanta [orig: tantâ] sanctitate ab ineunte preritia fuit, ut si a venatione forte revertens in pauperem incidisset, neque praesentem pecuniam, quam ei daret, habuisset, cornu, quod pretiosum collo [orig: collô] gestabat, elargiretur, et post ab eo, quanti aestimaret, redimerer. At mox regnandi libidine accensus, ut Lambertum regem, sic post etiam socerum de regno deturbare studuit. Sigonius l. 6. regni Italici. De Adelberto, seu Berengario, qui regno [orig: regnô] Italiae, ab Ottone 1. cedere coactus est, 6. saeculo [orig: saeculô]. Vide Genebrard. in Chron.

ADELBERTUS [7] Hamburgensis Archiepiscopus profusissimus et ambitiosissimus, videns ecclesiam suam, quam Adaldagus, decessor suus principum molestia [orig: molestiâ] liberam fecerat, iterum in id ipsum recidisse, summo [orig: summô] nisu conatus est eam reddere pristinae suae libertati, ita ut nec dux, nec comes, nec aliqua iudiciaria personz ullam iurisdictionem haberet in suo archiepiscopatu: quod cum per summum multorum odium fieri non posset, totus ad auxilium palatii confugit, nec sibi, nec suis, nec ecclesiae pepercit, Caesarem Henricum III. et aulicos placando, dum-Modo id efficeret, ut ecclesia liberaretur: proinde tantos visus est in curia labores toleralle [orig: tolerâlle]. ut indefatigabilem eius constantiam miratus Caesar, ad omnia rei publicae consilia primum illum habere voluerit: expeditiones in Hungariam, vandaliam, Italiam, Flandriam cum Caesare fecit multas. Aedisiciorum et pompae splendore etiam cum regibus certans, humilitatem solis xhibuit servis Dei, pauperibus et peregrinis, adeo ut saepe, antequam cubitum iret, triginta aut amplius mendicantibus ipse genu flexo [orig: flexô] pedes lavaret: principibus autem saeculi et coaequalibus suis humiliari nullo modo [orig: modô] voluit. Crantzius l. 4. Metropol. sed hoc fortassis ambitioni tribuatur, maioribus vel paribus cedere nolle, ne superiorem esse nemo non sciat. Conspiratione cedere, quibus te superiorem esse nemo non sciat. Conspiratione principum imperii, ab aula henrici IV. Imperar. eiectus, numquam balneis usus est, neque hilaris visus est, raroque concessit in publicum: ex dysenteria decumbenti, ex qua etiam periit, tanta fuit animi magnitudo, ut numquam ab aliquo vellet sustentari, numquam emitteret vocem doloris. Crantzius l. 5. metropol.

ADELBERTUS [8] Moguntinensis Archiepiscopus, Henricum filium contra Henricum I. Imperatorem atrem concitavit: Impeperatorem contra Paschaflem Ii. Papam irritavit: Calixto II. ut Imperatorem excommunicaret, auctor fuit, unde bellum ingens civile in Germania exortum est. Saxonibus, uti rebellarent Imperatori, suasit. Aventinus l. 5. Frisingensis l. 7.

ADELBERTUS [9] Lucae Marchio, suasu uxoris suae Bertae, inquieti ingenii feminae, oddulte adversus Lambertum Imperatorem exercitum comparavit, in societatem ascito [orig: ascitô] Hildebrando comite, regni cupiditate accensus: Lambertus autem, cum per aliquot dies assiduis venationibus intentus cognovisset, albertum cum diversis et infirmis copiis superare montem Bardonem, ne tempus in assiendo maiore exercitu tererer, strenuos centum, quos secum in armis habebat, milites sumpsit, ac propere adversus hostem eduxit. Illi ex monte in campos ad burgum S. Domini degressi, cibo ac potui largius indulserunt: ac quieti se tradiderunt. Lambertus Placentia [orig: Placentiâ] silentio [orig: silentiô] noctis profectus, ac raptim gamine facto [orig: factô] eos oppressit: ipse Adelbertus in praesepio, cum ibi forte latitaret, est captus. Sigonius l. 6. regni Italici.

ADELBERTUS [10] Episcopus Pragensis, A. C. 997. in Prussiam profectus, populum illum a gentili sur errore avertere conabatur: sed frustra hanc sibi sumens ooperam, ab eis oecisus, corpusque eius in minutas partes dissectum, avibus in escam obiectum est. Vide supra.

ADELBERTUS [11] Wormatiensis Episcopus, Frater Rudolphi Ducis Sueviae, corpore monstroso [orig: monstrosô] (altero enim pedum claudus) supra modum vorax, corpore iza obeso [orig: obesô] et crasso [orig: crassô] fuit, ut aspicientibus incuteret horrorem: atque ipsa [orig: ipsâ] adipis mole tandem suffocatus est, A. C. 1070. Chronicon Hirsaugiense.

ADELBERTUS [12] cognomento Ursus, Orientalis Sclaviae Dominus, qui profligatis oppressisque Sclavorum contumacibus ad Havelam Albimque degentibus, Hollandos, Flandros et Rheni accolas substituit, quibus urbes et oppida rursus incolenda dedit. Helmoldus in Sclavorum Chronico. c. 89.

ADELBURGIS matrona quaedam in Falderensi parochia, in villa Horgene, Vicelino Episcopo Aldeburgensi, Vandalorum Apostolo, propter vitae simplicitatim admodum familiaris: hanc post luminibus orbatam ille consolari frequentius solebat: post obitum eius vidit mulier caeca in visione nocturna assistentem sibit Vicelinum, et de statu suo percunctantem: cui illa, quae (inquit) mihi salus, quae in tenebrissum, et lumen non aspicio? ille statim praetendens dextram, signum crucis oculis eius impressit, adhibens benedictionem, et abiit: mane facto [orig: factô] evigilans mulier, visu recipro [orig: reciprô], proan cecidit in terram, prorumpens in gratiarum actionem: si fidem meretur Crantzius l. 4. Vandal c. 20.