CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

ADUNATUS mono/xwros2 e)n ta/blh in veterib. Gloss. Graec. Lat. Adunatus in tabula, i. e. ad unum redactus calculum, o( monwqei\s2, cum uno calculo solo relictus: cui calculus unus in suo loco sedeque relictus est, coeteris a collusore captis. In ludo enim calculorum tum tesserarm, quam pettei/an Graeci dicunt, lineze, in quibus disponebantur calculi, xw=rai vocabantur. Hinc mono/ xwros2, tam in tesseris, quam in latruculis, lusor ille, qui omnibus suis calculis spoliatus et victus bibat, utpote qui ad unum esset redactus. Unde Aristaeneto in Epistolis nomen infelicis aleatoris ac tablistae, mono/xwros2 l. 1. Ep. 13. Porro loca illa in alveo seu tabula lusoria, etiam to/pous2 appellare consueverunt. Etymologicum magnum, pro\s2 tou\s2 to/qous2, ou(\s2 e)/xei palamh/deion a)ba/kion, ad loca, quae habet Palamedis tabella. xaralw/mata quoque vocabant: Latini mandras. Martial. l. 7. Epigr. 72. v. 8.

--- --- --- --- Hic ad maiora movetur,
Ut citus et fracta [orig: fractâ] prorumpat in agmina mandra [orig: mandrâ].

Item septa vallos, carceres, etc. Salmas. ad Vopisc. in Proculo. Car. du Fresne vocabulum hoc unum est ex nominibus locorun in tabula; alia fuere [orig: fuêre] Autigonus Divus etc. ex Agathiae Epigr. l. 1. Anthol. c. 61.

ADVOCARE in LL. Inae Regis, apud Bromptonum c. 52. 59. in LL. Ethelredi part. 2. c. 9. part. 3. c. 10. et in LL. Eduardi Regis Saxonicis c. 2. est rem factam agnoscere, seu in se suscipere, Gall. advover: furto [orig: furtô] inprimis venditam. Erat enim olim in mote positum, ut si quis rem furto [orig: furtô] surreptam mercatus, eandem alteri vendidisset, atque is porro rem illam cuiquam alienasset [orig: alienâsset], idemque fecissent alii praeterea plures; Domino tamen per leges liceret, rem suam ubivis deprehensam suo [orig: suô] sibi iure vindicare. Tum vero eius, quem penes erat res deprehensa, partes erant, venditorem proferre, causaeque illum advocare, ut is venditionem praestaret atque in se susciperet. Is demum causae advocatus alium citabat aliquem atque ita alio alium advocante, in ipsum tandem furti auctorem culpa transferebatur; quod ipsum Franci Veteres dicebant, Voucher a garantie; quod idem est ac Appeller son garant. A cuiusmodi rerum venditarum advocationibus, translata postmodum vox est, ad id, quod quis ut suum, aut a se factum, agnoseit. Concilium Lugdun. A. C. 1274. c. 22. Recognoscendo seu profitendo ab illis ea, tamquam a Superioribus se tenere, seu ab ipsis eadem advocando, prout in quibusdam partibus Gallicanis vulgariter dicitur advover. Chron. Nagii A. C. 1296. Nihil ab eo se tenere in fendo aut quoquo [orig: quoquô] modo [orig: modô] alio advacabat, etc. apud Car. du Fresne Glossar. Alias Advocare, est advocatum postulare, vel sub Advocati patrocinio se collocare, Gall. s' Advover de qulequ'un. In Charta Margaretae Comitis Flandriae pro Ecclesia Tornacensi A. C. 1250. Ita tamen quod dictus Episcopus et successores sui, nos et successores nostros Comites Flandriae. qui pro tempore fuerint, si indiguerint auxilio, advocabit, nec alium dominum saecularem poterunt advocare, etc. Hinc Advocati Ecclesiarum, qui iura, bona et facultates Ecclesiarum tuebantur: quibus id muneris conferebatur, ut essent, qui in publicis iudiciis eorum causas defenderent et actoris vel rei partes agerent. Hos tum primum post Consularum Stiliconis institutos, innuit Synodus Carthagin. can. 99. pro causis Ecclesiae; a diversis muneribus, Defensores et Cansidicos, quoque dictos. Erant autem ex ordine Scholasticorum, i. e. Advocatorum, qui in actu erant --- defensionis causarum, ut est in Cod. Canonum African. c. 97. antiquitus: Nam Ecclesia suos antea Defensores habebat, sed exordine Ecclesiastico, qui etiam Oeconomi dicit, atque inde Defensorum Latcorum origo manavit, cum alias Clerici Laicorum Forum terere et litibus causisque vacare vertarentur. Postmodum id muneris attributem viris militaribus ac potentibus, ut essent, qui non ligua [orig: liguâ] duntaxat, sed et armis iura tuerentur Ecclesiarum, quarum protectionem in se recipiebant. Hoc [orig: Hôc] modo [orig: modô] Ecclesia Romana contra Longobardos, Reges Franciae et Imperatores Occidentis sibi Advocatos delegit. Unde Carolus M. Advocatus S. Petri, in Vita eius: Pipinus Defensor Romanus apud Baron. A. C. 761. num. 18. Conradus Imperator. Advocatus Pacificus, apud Browerium Antiqq. Fuldens. l. 3. c. 17. Fridericus I. Ecclesiae Romanae Defensor, apud Radericum etc. dicti occurrunt. Quem morem imitatae reliquae, quae sub ipsis Principibus suorum interdum hostium et usurpatorum patebant iniuriis, suos quoque sibi Advocatos sumpsere [orig: sumpsêre]. Et primitus quidem elgebantur illi in praefentia Comitum, ab ipsis Episcopis seu Abbatibus, ut est in L. Longob l. 2. tit. 47. §. 2. 3. 7. facultate hoc faciendi Ecclesiis indulta [orig: indultâ] a Regibus Principibusque, cum huiusmodi Formula, quae habetur in Charta veteri Caroli Regis Franciae pro Frotario Archiepiscopo Burdegalensi et Ecclesia S. Iuliani, in Comitatu Brivatensi, Liccat eis qunlemcumque sua [orig: suâ] sponte elegerint, Advocatum habere, ipsumque Advocatum, nemo praesumat temerario [orig: temerariô] ausu distringere, sed nostro coram Comite Palatii res iam praelibati Martyris, videl. S. Fuliam, absque aliquius inquietudine vel morarum dilatione liceat inquirere etc. Vide et alias, apud Auctores, magno [orig: magnô] numero [orig: numerô] laudatos Car. du Fresne in Glossar. Interdum perebantur Advocati ab ipso Principe, a quo deligebantur; vel ab ipsis ultro dabantur; vel ab ipsis Episcopis; aut tandem a Pontifice: Nonnumquam Ecclesiarum fundatores ipsi earum advocatiam sibi posterisque reservabant, ut videre est in Chron. Montis Sereni A. C. 1127. Tenebantur autem Advocati in illo Comitatu, in quo erant Ecclesiae, propriam habere hereditatem, uti cavetur in Capitulis ex L. Salica et Gumbada c. 14. Itaque per hos Episcopi, Abbates et Sacerdotes, in iure respondebant, atque in prima litis contestatione iuramentum calumniae fubibant: unde L. Longob. l. 2. tit. 47 § 8. singulis Episcopis, Abbatibus et Abbatitlis concessit, ut duos Advocatos haberent,

unum qui causam procuret, alterum qui sacramenta deducat. Intererant igitur Comitum placitis et ut Patroni, Ecclesiarum suarum iura tuebantur. Eorundem in distractionibus ac alienationibus reum Ecclesiasticarum reguqirebatur consensus: ac donationes aut restitutiones Ecclesiae dum fierent, illas habehant ratas. Munus denique illorum erat, Monsterii bona ab omni rapina et in debitis exactionibus illaesa conservare, ut est in Charta Ecberti Bambegensis Episcopi in Metropoli Salisburgensi tom. 2. p. 29. Abbatibusque a consiliis esse, in rebus maioris momenti, uti legimus in Chron. Laurisham. p. 74. Sequentibus temporibus Advocati ipsimer iudicia exercuere [orig: exercuêre] iusque dixere [orig: dixêre] Ecclesiarum suarum vasallis; Ter autem in anno, quemadmodum Comites, placita sua seu malla tenebant, quae tria generalia placita dicuntur, in Charta Adalberonis Episcopi Metensis A. C. 1065. apud meurissium. Quae ne gratis tenere viderentur, concessa iis est es recepto usu tertia hannorum seu mulctarum pars, quae in reos et iniuste litigantes decernebatur: ita tamen, ut nihil praeterea possent exigere, cum partes duae aliae in usus Ecclesiae cederent; quae avidem tertia pars Iudicum semper fuit in milctis iudiciariis, ut constat ex L. Baiuvar. tit 2. c. 16. Unde passim Tertii banni Advocatorum in verterib. Tabulis. Item tcrtii denarii, tertiae partis compositionum, tertiae partis legum etc. quo [orig: quô] modo [orig: modô] tertia haec pars consueverat appellari. Praeter hanc vero partem, tenebantur Ecclesiarum Praesules dum haecce obirentur placita, Advocatis famulisque eorum certa ac definita praebere cibaria, ut docet Car. du Fresne ex Charta Henrici III. Imperatoris pro Monasterio S. Maximini Trevirens. apud Nicol. Zyllesium et ex Iuribus Bambergensis Ecclesiae pro Advocatia, in Metropoli Salisburgensi tom. 3. p. 50. Sed Advocati levioribus eiusmodi commodis ac comolumentis non contenti, alia insuper iura in Ecclesiarum praediis non sibi duntaxat asseruere [orig: asseruêre], sed et ipsa interdum usurpavere [orig: usurpavêre] praedia, tantumque eorum rapacitas ac tyrannis crevit, ut saepe a Peincipibus summoverentur, aliis substitutis: unde damnosi et cupidi appellantur in Capitulari 1. Caroli M. A. C. 802. Vide quoque L. Longobardorum l. 2. tit. 47. §. 1. Ut igitur eorum exactiones et usurpationes coercerentur, Principes operam identidem Pontificesque adhibuere. Hinc in Concilio Remensi A. C. 1148. can. 6. et Lateranensi sub Innocentio III. c. 45. Praeter ius et beneficium antiquitus constitutum sibi aliquid accipere vel usurpare vetantur. Inde etiam pfovisum, ut ratae haberentur Advocatorum praestationes, quae legitima Advocatorum iura dicuntur Ditmaro l. 2. p. 22. et ut in Diplomatibus, in quibus de eorum institutione agitur, describerentur ea, quaeque habentur in Gestis Abbatum Laubiensium p. 663. in Codice Donat. piar. c. 95. in Hist. quoque Guinesi p. 191. apud Hemereum in Augusta Viromand. p. 96. etc. Quibus adiunge Bullam Nicolai Pontificis ad Theodoricum Virdun. Episcopum exscriptam Car. du Fresne in Glossar. Nonnumquam autem eorum stipendia erant, pro lubitu Abbatum, uti discimus ex Chron. Montis --- Sereni A. C. 1127. Tandem vero, cum eo devenit rerum status, ut cuilibet sua iura armis et bello [orig: bellô] prosequi ac tueri liceret, Fpiscopi ceterique Praesules, quibus arma serre in Conciliis toties fuerat interdictum, non iam Advocatis, qui res suas in placitis ac mallis defenderent et tutarentur, opus habuere [orig: habuêre], sed milietibus ac proceribus, qui suos in praelium vassallos possent educere. Hinc ut Advocatos suos ac Proceres, quos ad sui tutelam adsciscebant, magis sibi devineirent ac obstringerent, bonorum Ecclesiarum suarum partem indulsere [orig: indulsêre], quae clientelari iure ab ipsis Ecclesiis in feudum possiderent, et hac [orig: hâc] saltem ratione, tamquam Ecclesiarum vassali, earum bellis interesse tenerentur. Sie totam tetram S. Crucis (Ecclesiae Aurelianensis) Fulco Episcopus pro adiutorio sui Hugoni potenissimo Belvacensi dederat, A. C. 652. apud Hadoindum Episcopum Cenom. in Testam. cuius Brissonius meminit. Vide praeter alios Iustellum in Histor. Turenensi p. 19. Quapropter sidei sacramentum seu hominium Praesulibus Ecclesiarum Advocati praestabant, evius rei multa apud Auctores mentio. Neque tamen id semper obeinuit: nam interdum Advocati, ratione Advocatiae, Regi vel Principi obnoxii erant, si nempe ab eo Ecclesiis essent dati. Cum enim Princeps iure Monarchiae Ecclesiarum omnium Regni sui Defensor sit et Advocatus, si quem iis tutandis Advocatum destinae, Regius is omnino vassallus est. Potiori iure si Rex ipse Advocatus instrtutus fuerit et electus ab Ecclesia, vel Ecclesiam construens ac dotans, Advocationem sibi reservarit [orig: reservârit] et alii commiserit: tunc enim Advocatus delegatus Regem, ut Maiorem Advocatum Dominum agnoscit etc. Eiusmodi igitur Advocatorum erat, necessitate compellente, res et facultates Ecclesiatum bello [orig: bellô], tutari, earumque milites ac vafallos in aciem educere; praeterea, si in legalem expeditionem submonerentur Episcopi et Abbates, eorum vasallis ducem se praebere: in quibus occasionibus, quid iis ad apparatum expeditionis praestandum esset, definitum erat. Hinc apud Malbrancum de Morinis l. 8. c. 46. in Charta Balduini Comit. Flandriae A. C. 1056. pro Monasterios S. Martini, legit Car, du Fresne: Ut quicumque Advocatus fuerit in Regalem expedirionem iturus, unum baconem et unam pensam caseroum et unum equum ad summaridm, vel pro his unam marcam argenti ab Abbate accipiat. Sed et eorum erat, Ecclesiarum vexilla, cum in propriis Ecclesiarum bellis, tum etiam in Regalibus expeditionibus, deferre. Unde de Advocato tornacnsis Ecclesiae distichon hoc exstat, apud Buzelinum Gallo-Flandr. l. 3. c. 9.

Signifer Ecclesiae vexilli munere grato [orig: gratô],
Et Castellanus feudum capit a Cathedrato.

Vide infra in voce Signifer Interdum vero Advocati ipsi advocationes suas aliis in beneficium seu feudum dabant, vel quod potioris longe dignitatis essent, quam ut Ecclesiarum et Monasteriorum expeditionibus interesse possent, ut Reges ac Principes, vel quod propriis bellis districti aliis vacare non possent: vel potius, quod Ecclesiae praedia in longiquis essent regionibus, aut in exterorum Principum territoriis iacerent. E. quo factum, ut tot essent fere Advocati,

quot maiora Ecclesize praedia: atque hi minores Advocati, qui ab Ecclesiarum Advocatis praediorum tutelas in se recipiebant, Subadvocati, Subdefensores, Proadvocati, Secundi Advocati, Postadvocati, viccadvocati etc. dicti passim leguntur; sicut contra primores illi Advocati, quibus hiclientelae ratione obnoxii erant: Maiores et Principales et Summi Ecclesiarum Advocati, vocabantur. Ita in Historia Landgraviorum Thuringiae c. 143. Rudolfus Saxoniae Dux Advocatus Generalis nuncupatur Archiepiscopi Moguntini. Verum cum eiusmodi Subad vocarorum multitudine ac exactionibus gravarentur Ecclesiae, abrogati tandem illisunt in Concilio Remensi A. C. 1148 can. 6. etc. Vide plura in hac rem apud Car. du Fresne Glossar. et Auctores ei laudatos.

ADVOCATA Evae, apud Irenaei interpretem l. 4. c. 19. Quemadmodum Eva per Angelicum Sermonem seducta est, ut effugeret Deum, praevaricata verbum eius: ita et haec (Maria scil.) per Angelicum sermonem Evanglii sata est, ut portaret Deum oboediens eius verbo. Et sicut illa seducta est, ut effugeret Deum, sic haec suasa est obedire Deo: ut Virginis Evae Virgo Maria fierct Advocata. Et quemadmodum astrictum est morti genus humanum per Virginem, solvatur per Virginem etc. consolatrix est, seu ea, in qua habemus consolationis aliquam materiam. Sic enim Interpres hic vetus verbum Graecum parakalei=n accepit, pro consloari: quemadmodum Tertullianus Graecissans, advocare languentes dixit, contra Maric l. 4. c. 14. et advocationem ac risum coniunxit de Patient, c. 11. contra Maric. l. 4. c. 5. etc. Vide quae notavit Rigaltius in Glossario Tertulliani. Accepit autem Eva cum posteritate sua in B. Virgine consolartionem maximam, quatenus ex ea semen illud exortum est, quod serpentis caput contrivit. Chamierus Panstrat. Tom. II. l. 8. c. 5. Et Rivetus Apolog. pro Sanctiss. Virgine Maria l. 2. c. 2.

ADVOCATI Urbium ac Regionum, quoque occurrunt passim apud Scriptores. Sie Berchtoldus Dux Zeringensis, Die et Impcriali gratia [orig: gratiâ] Thuregici locilegitumus Advocatus seu Kastvogt (quasi Castri tutor ) inscribitur in Charta A. C. 1187. et A. C. 1210. Henricus Comes Lovaniensis Comes et Advocatus patriae Brachbantensis dicitur, in literis A. C. 1086. apud Miraeum Notit. Eccles. Belg. c. 109 Theobaldus Comes Ferretensis ab Adolfo Romano Rege Terrae Alsatiae Advocatus institutus est, qui eam contra Gallorum insultus tueretur, in Annalib. Colmar, ad A. C. 1293. Dux Rudolfus --- --- Advocatus terrae in Suevia, dicitur apud Henr. Rebdorssensem etc. Quo etiam pertinet, quod habet Raymundus de Agiles, dum ait, captis Hierosolymis, cum de Rege creando ageretur, Episcopos respondisse, Non debere ibi eligr Regem, ubi Deus passus et coronatus est --- -- sed esset aliquis Advocatus, qui et civitatem custodivet, et custodibus civitatis tributa regionis divideret et reditus. Vide Dodechmomen A. C. 1120. apud quem Godefridus S. Sepulchri Advocatus dicitur, Albertum Aquensem l. 5. c. 2. et Laventium Leodiensem in Histor. Episcopor. Virodunens. p. 293. At non desunt, qui plerosque ex Proceribus istis existimant hosce sibi arrogasse [orig: arrogâsse] Titulos, non quod revera has provincias, ut earum Advocati, regerent; sed quod Monasteriorum ac Ecclesiarum in iis sitarum defensores ac Advocati essent. Quemadmodum Albertus Austriae marchio, Lepoldi fil. primogenitus. sactus legitur Advocatus omnium Monasteriorum terrae Austriae, in Histor. Coenobii Melicnsis, i. e. Marchio: ita ut Dux Zeringianus Ecclesiae Zruigensis, Comes Lovaniensis Ecclesiae Nivellensis in Brabantia sua, Advocati fuerint etc. Vide Car. du Fresne. Etiam alii quidam Advocati occurunt, Matriculares, Ecclesiae matricis Cathedralis, in veteri Charta, apud Wiguleum Hondium in Metropoli Salisburg, tom. II. p. 254. Advocati Camcrae et Imperii, qui publicae pecuniae functionem et procurationem Imperatoris vice gerebant; Advocati hinc Fisci et tandem Fiscales dicti: qui erant sub Camerae nuntiis, quorum cum Ducibus aequata habebatur potestas, apud Goldastum Tom. 1. Rerum Alamannic. p. 180. Liberi Advocati mentio fit, Chron. Senoniensi l. 2. c. 17. apud eundem Car. du Fresne Glossar. ut de Advocatis sive Causidicis veterum Romanorum nihil hic [orig: hîc] addam, nisi hoc, quod Togatorum nomine non raro veniant apud Auctores: cuius appellationis quae fuerit causa, vide infra in voce Togati. Hinc Advocaria, Gall. Advoverie; pensitatio, pro protectione Domino praestari solita [orig: solitâ] etc.

ADVOCATIA apud bladricum in Chron. Camerac. l. 1. c. 10. Abbatis Advocatiam imploravit: est protectio seu tuitio. Alias denotat Advocati munus, ius, officium, in l. 1. Feud. tit. 1. § 1. ablibique. Sic Advocatiae Imperii mentio sit in Chron. Casin. c. 35. Porro, praestatio quae sit Advocatis, in Charta Everardi Archiepisc. Salisburg. A. c. 1231. in Metrop. Salisburg. Tom. III. p. 65. Etiam, Advocati infeudat districtus, in Speculo Saxon. l. 1. artic. 35. §. 2. et apud Albertum Stadensem A. C. 1089. Ius quoque praesentandi Ordinario aliquem ad Beneficium vacans, Angl. Advvouson, in Littletone sect. 10. 180. Vide infra Advocatus et Patronus. Tandem, datio Campionis, qui Advocatus et Advocator, Gallis Avove dicitur, in Charta Blanchae Comitissae Campaniae de divisione terrarum, inter filias Baronum A. C. 1212. in Tabular. Campaniae Thuani. Vide quoque infra in Vicaria, namque et sic nonnumquam vocem sumi, docet Car. du Fresue Glossar. De Advocatia provinciali Alsatiae, Germ. Landvogtey Hagenau, (qui Hagenoia inter X. Alsatiae urbes huc pertinentcs praecipua fuerat) quam Sigismundus Imperator Palatinis oppigneravit, Maximilianus I. bello [orig: bellô] Bavarito [orig: Bavaritô] durante, iis ereptam suae adscripsit genti; ab illis tamen et posthac retentam, Carolus V. cum praefectura Ortenaviae, 80000. foloren. et 20000. nomine expensarum Lucemburgicis iterum vindicavit. Vide Phil. Iac. Spenerum in Familia Palatino-Bavar. et apud Chiffletium in Alsatia vindic. c. 9.

ADVOCATUS [1] Ecclesiae Spelmanno duplex, alius causarum Ecclesiae, alius soli: Hic haecditartus, ille dativus. Causarum Advocati a Principe dabantur, ad respondendum in colloquiis iudicialibus, Can. 99. Synod. Carthag, Post Consulatum Stiliconis

inducta est Advocatiorum defensio, pro causis Ecclesie. Capitul. Caroli, l. 5. can. 31. Defensores Ecclesiarum, versus potentias singularium vel divitum ab Imperatore sunt poscendi; vide quoque l. 7. can. 308. Ecclesiae Advocati ratione soli sunt ipsi sundatores seu heredes, hodie Patroni dicti: quod genus advocationis etiam feminis competit ex iure Canonico, quae et ideo Advocate dicuntur, et in illis Ecclesiis ius praesentandi habent. Advocati Monasteriorum seu Coenobiorum, erant Tutores religiosi, congregationibus a Principibus Regibusque constituti, ne qui diumo cultui detinati essent, politicis vacare negotiis constiruti, In Cod. Theodosiano Procuratores, ab aliis Vice-Domini, seu Oeconomi, German: Kastenvogte seu Schirmherren dicti. Horum munus erat, non solum Coenobia, sed etiam eorum iura possessionesque tueri, villis servisque imperare, Monasterii nomine iuramenta exigere, quae ad vitae alimoniam et censum Caenobiorum pertinebant, curare, reditus omnes in neumerato habere, ut belli necessitate ingruente, quantum Principibus quodvis Coenobium pendere necesse haberet, in prom tu esset, et si quae alia: quibus idcirco de iudiciorum fructibus et emolumentis pars aliqua cedebat, neque Conventui, citra illorum consensum, bonorum imobilium quidquam alienare licebat. Dignistas haec, non nisi Maximae auctoritatis Viris a Principibus olim collata est, unde Hugonem Ducem, qui postea Rex Francorum evasit genetum suum cognominem, Advocatum Ecclesiae S. Richarii constituisse, refert Hatiulfus l. 4. c. 12. additque, insigni hoc [orig: hôc] nomine, etiam Angelramnum eius filium fuisse contentum; qui demum, Bononiensi Comite victo [orig: victô] acie ac caeso [orig: caesô], et Adelberta [orig: Adelbertâ] eius uxore sibi iuncta [orig: iunctâ], Comitis nomen accepit, quae Comitum Pontivorum origo, etc. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce Abbatisvilla, infra in Comites et de Advocatis pauperum, supra in voce Adminiculator. Reperitur et Advocatus provincialis, apud Historicos. German. Landvogt. Sic Fridericum VII. ex familia Zeringio-Teccia, apud Caolum IV. Imperatorem gratiosum, Advocatum provinciallem Sueviae et Alsatiae factum esse legimus, quae dignitas ad filios quoque eius transiit, apud Phil. Iac. Spenerum in Famil. Badensi. Plura de voce hac, vide apud Henr. Spelmannum Gloss. Archaeol. et supra. Hinc Advocatissa, mulier nobilis, cui iure Feudi Advoatio alicuius Monasterii competebat etc.

ADVOCATUS [2] etiam passim pro Patrono, cui ius competit praesentandi Ordinario ad Beneficium vacans. Cum enim saepe Monasteriorum Fundatores Advocatiam sibi posterisque reservarent, inde postamodum manavit ius Patronorum, quos Advocatos alii vocant, qui ius habent praesentandi, ut dicetur ifra, ubi de Patronatus iure: vide quoque quae retro dicta sunt, in voce Advocare. Item Tutor, Ballivus. qui nomine tutorio [orig: tutoriô], res pupilli administrat ac tutatur. Sie in Charta Petri Decani Trecensis A. C. 1207. Notum facimus, quod carissima Domina nostra et Advocata nostra Blancha etc. Gall. Advoverie vel Vourie: Car. du Fresne Glossar. vide quoque infra Praelocutor.

ADURUM loci nomen, in Codice Theodosiano: ubi Anianus hunc eundem iussu Alarici Regis edidit.

ADUS Ciliciae urbs, Steph. in verbo *zu/agra: iuxta Syagram et Laertem. vide Addida et Ondicaeovae.

ADYLISUS Plinio l. 4. c. 7. Boeotiae mons. Adillisius, alio codice legitur. Ortel.

ADYRMACHIDAE populi interioris Libyae, Adyrmachitae Ptolemaeo. Herodot. l. 4. c. 168. ponit eos in litore Mediterranci maris, prope Aegyptum, in Marmarica, quos Aegyptiis ait moribus fuisse similes, et sola [orig: solâ] veste diversos: *prw=toi *)adurmaxi/dai *libu/wn katoi/khn tai, oi( no/moisi men ta\ ple/w *agupti/ois2 xre/wntai, e)sqm=ta de\ fore/ousi oi(/hn kai\ a)/lloi *li/bues2, h. e. Colunt Aegyptum versus Lybiam primi Adyrmachidae, qui iisdem fere quibus Aegyptii legibus utuntur; Sed vestem gestant qualem et alii Libyes. Quae potuit esse ratio nominis Adymachidarum; Nam Arabice addermuch, est vestis genus. Bochart. in Phaleg. l. 4. c. 29. Plura de his, mirabili imprimis vindictae cupiditate eorum, nuptiis, etc. Cael. Rhodig. l. 18. c. 38. Herodot. l. 4. im Melpon. c. 168. 169. Nic. Lloydius. Vide Marmarica.

ADYTOS locus in Aegypto circa Memphin videtur, ex Germanico Caesare in Arati Phoenom.

ADYTUM templi apud Gentiles locus, quem adire non licet: to\ a)p/xrufon me/ros2 tou= i(erou=. Item *be/ths2 seu *bai/ths2 Graecis. Caesar de Bello Civ. l. 3. c. 105. Pergami in occultis et remotis templi, quo praeter Sacerdotes adire fas non est, quae Graece a)/duta appellant. Ubi Rhellicanus interpres, Graeca vox a)/duton, secretum et penetrale sacrum dicitur. Iul. Firmicus, l. de errore porfanar. religion. in Adytis habent idolum Osiridis sepultum. Hinc oracula reddebantur, Senec. Tbyeste Actu 4. sc. 1.

Responsa dantur certa, dum ingenti sono [orig: sonô]
Laxantur adyto fata.

Ad imitationem Sancti Sanctorum in Templo Salomonico, a simia Dei Satana, excogitatum. Diversum tamen videtur a Penetrali, de quo infra, ubi honoratiorum cadavera recondi, et pretiosissima quaeque abdi solebant, ut metus praesentis Numinis sacrilegos deterreret: Item a Delubro, ubi sacrificaturi sese abluebant. Isidor. l. 15. c. 4. et somnia captabantur. Virg. Aeneid. l. 8. etc. Vide Dempster. ad Rosin. l. 2. Antiqq. Roman. c. 2. et Salmas. ad Solin. p. 1212. ubi Adyta huiusmodi plerumque subterranea fuisse addit: ut et infra in voce Crypta. Neque vero secretior aedis

solum paganicae, sed et Templi apud Christianos pars, solis sanctorum Ministris pervia, sic dictaest, recentioribus Graecis bh=ma. Leo Ostiensis Chron. Casinensi l. 3. c. 31. Fecit et cancellos ex aere ante altare, inter Chorum et Adytum, hinc inde statuendos, apud Car. du Fresne Glossar. Vide infra Bema.

ADZELIA oppid. Livoniae Ducatus prope Treideram fluv. iuris Suecici: aliis est Abzel, et iuxta fluv. Aa.

ADZIGERI aliis Acikircl, et Ezigerei, Camus Tartariae regnavir profunda in pace. Cui Haider fil. successit A. C. 1446. Neugebau, l. 6. Michov. l. 1. c. 16.

AEA [1] nomen puellae venatricis, quae Phasidis fluvii amplexus fugiens, Deorum miseratione in sui nominis insulam versa est. Val. Flacc. Argonaut. l. 5. v. 425

Barbarus in patriis sectatur montibus Aeam
Phasis amore furens: pavidas iacit illa pharetras
Virgineo [orig: Virgineô] trubata metu: discursibus et iam
deficit ac volucri victam Deus alliat unda [orig: undâ].

Quod propterea fictum est a poeta, quia Aeam insulam, sive urbem Colchidis Phasis fluvius praeterfluit.

AEA [2] Colchidis metropolis ad Phasim amnem, Aeopolis Ptolemaeo, Lippotamo hodie, teste Moletic. logitud. 72. 30. latitud. 45. 30. Vide Plin. l. 6. c. 4. Manil. l. 5.

Sicenim legendum esse, non Aeta, dicit Gronov. ad Livium,: imo imnes illos locos, ubi Aeta dissyllabon, vitiatos esse docet Heinsius ab Ovid. Vide Ioan. Frid. Gronov. Observ. l. 4. c. 21. Eam postea Dioscuriadem, tandem Sebastopolin, dictam esse, discimus ex Stephano in voce *dioskouri/as2, et Arriano in Periplo Ponti Euxini. Plinius tamen et Aean et hanc Sebastopolim a Dioscuriade facit diversas, apud Salmas. ad Solin. p. 193. Sane Dioscuriada, quasi suo [orig: suô] adhuc tempore notam, memorat Ammianus etc. Est quoque Africae urbs. Sil. l. 3.

Vide Oea. Est et in Thessalia urbs. Item Macedoniae fons circa Amydonem urbem. Vide Aeas.

AEACIDARUM familia omnis fere, diumitus oblata [orig: oblatâ] nece, occubuit. Achilles enim, ut Homerus tradidit, ab Alexandro Priami filio et Apolline interfectus est. Pyrrhus eius fil. oraculi iussu, a Delphis occisus est. Pausan. in Attic.

AEACIDAS fil. Neoptolemi, frater Olympiadis, Rex Epiri. Im odium subditorum incurrens, quod continuis contra Macedonas bellis, illos attereret, fugit e regno, relicto [orig: relictô] filio [orig: filiô] Pyrrho [orig: Pyrrhô] vix bimo [orig: bimô]. qui educatus apud Chaucum Illyriorum Regem, delituit. Iustin. l. 17. c. 3.

AEACUS [1] Iovis ex Europa, sive ex Aegina fil. Hic apud Oenopiam (sic quidem legitur, sed nisi mendum sit apud Strabonem, Oenonem legendum est) regnasse [orig: regnâsse] dicitur, quem, ex nomine matris, Aeginam nominavit. Ovid. Met. l. 7. Fab. 25.

Oenopiam veteres appellavere [orig: appellavêre]: sed ipse
Aeacus Aeginam, genetricis nomine, dixit.

Ubi, cum ob pestem defecillent homines, Iovem oravit, ut formicas, quas viderat, hominesfaceret, et exauditus eos Myrmidonas ex etymo vocavit. Ovid. ubi supra.

Vota Iovi solvo, populisque vecentibus urbem
Partior: et vacuos priscis cultoribus agros,
Myrmidonasque voco, nec origine nomina fraudo,
Corpora vidisti, mores quos ante gerebant
Nunc quoque habent, parcum genus est, patiensque laborum,
Quaesitique tenax, et qui quaesita reservent.

Endeida Chironis filiam in uxorem duxit, ex qua Telamonem genuit, et Peleum. Deinde e Psamathe Nerei filia compressa [orig: compressâ] genuit tertium, Phocum; quem Peleus occidit. Aeacum autem tantae iustitiae fuisse dicunt, ut apud inferos animarum creditus fuerit a Plutone delectus iudex cum Minae, et Rhadamantho. Horat. l. 2. Carm. Od. 13.

Aut si quis posita [orig: positâ] iudex sedet Aeacus urna [orig: urnâ],
In mea sortita [orig: sortitâ] iudicet ossa pila [orig: pilâ].

Aeacus huic pater est, qui iura silentibus illic
Reddit, ubi Aeolidem saxum grave Sisyphon urget.

AEACUS [2] fluv. Stephano, circa Narrabonitem portum. In ditione Narbon.

AEAE Insula Colchidis circa Phasim, Apollonio l. 3. Satabella dita ab Herbersteinio. Vide Circaeum.

AEAEA ita Circe dicta est (inquit Turnebus Adversar. l. 7. c. 14.) Homeri exemplo [orig: exemplô]. Ductum epitheton a peninsula [orig: peninsulâ] Aea [orig: Aeâ] sita ad Phasin amnen, ut idem sit ac Colchica. Sic Eustathius in 1. Odys. *ai)ai/h, a)nti\ tou= *kolxixh/. *ai)=a ga\r po/lis2 *kolxi/dos2 para\ *luko/froni. Aliunde autem forsan rimari possis huius vocis etymon. *)hw\s2 Graecis Aurora est, inde syllabarum mutatione, quae frequentissima illis est, *ai)ai=os2 potuit dici, quasi *h=w=os2, i. e. Matutinus vel Eous. Adiuvat hanc coniecturam, quod Circe non folum fuerit Solis filia, ut et Virg. asserit Aen. l. 7. verum in illius insula Sol dicatur nasci, et Aurora domicilium suum habere. Homer. Od. m. v. 3.

*nh=son e)s2 *ai)ai/hn, o(/qi t' *)hou=s2 h)eigenei/hs2
*oi)ki/a kai\ xoroi/ ei)si, kai\ a)ntolai\ h)eli/oio.

Fuit etiam Aeaea insula in mari Tyrrheno, non modico [orig: modicô] olim freto [orig: fretô] ab Italia dirempta, hodie vero continens, ita tamen ut paludibus undique cincta insulae speciem parae se ferat. Plin.