CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

ANATOLIUS [2] Alexandrinus, successor Eusebii, in Episcopatu Laodicensi, non minus pietate, quam eruditione illustris. Orator insignis, Marhematicus excellens, Philosophus consummatus, doctissimus aristotelis interpretum suo [orig: suô] tempore habitus. Pauca, sed bene scripsit. Euseb. Chron. A. C. 280. et l. 7. c. 26. Histor. Hieronym. in Catal. Ado in Chron. Trith. de script. Eccles. Voss. de Scient. Mathem. c. 50. §. 3. et c. 67. §. 3

ANATOLIUS [3] Diaconus Romanus A. C. 533. Item Dux copiarum Theodosii II. Imperatoris contra Persas, Sarracenos et Isauros, Amm. Marcellin. l. 31.

ANATOLIUS [4] nuntius Dioscuri, apud Imperatorem prius, dein Patriarcha Constantinopolitan. Eutychianorum fautor. Obiit A. C. 458. Concil. Chalced. Act. 1. 3. 6. Leo ep. 51. 52.

ANATOLIUS [5] humili loco [orig: locô] natus, ingenii ope ad summas dignitates Antiochiae evectus est. Sed deprehensus, clam idolis facere, a Tiberio II. Constantinopolim accersitus est, et a feris dilaniatus. Baron. A. C. 580. n. 1.

ANAVE provinc. Regni Partici, unum ex duodeviginti regnis Parthorum, quorum mansiones recenset, in libello parqikw=n staqmw= Isidorus.

ANAURUS fluv. Thessaliae; oriens in Pelio monte: sic dictus, quod ex se neque auram, neque nebulam mittat. Lucan. l. 6. v. 369.

Quique nec humentes nebulas, nec rore madentem
Aera, nec tenues ventos aspirat Anauros.

Lege suspirat Videtur autem in Lucanum censoria distringi merito virgula debere, inquit doctissimus Turnebus l. 3. Advers. c. 2. Anaurus enim ab eo, ut Thessaliae fluv. recensetur, et tamen, quod sciam, nec Strabo, nec Plinius eum nominat in Thessalia reddenda. Videtur autem eum in errorem induxisse Apollonius Rhodius l. 1. Argonaut. cuius versus est:

Sed eo [orig: eô] nomine, non perennis, nec iugis fluv. sed torrens et hibernus intelligitur, vel eius interprete auctore, cuius haec verba sunt: *)/anauron le/geito\n xei/mar)r(on, oi( ga\r e)c u(etw=n sunista/menoi potamoi\ ou(/tw kalou=ntas2. Quin ex eo nomen habere videtur, quod nullas gignat auras. Lucanum tamen inscitiae magnis testibus absolvere possumus. Callimacho v. g. hymno in Dianam:

Cuius interpres ait: *potamo\s2 *qessali/as2 *)/anauros2. Quin et Hesychius: *)/anauros2 o)/oma potamou=. Item, Troadis fluv. ad Idam montem, ubi Paris paternas pascebat oves, ut refert Coluthus Theb. de raptu Helenae. Nic. Lloydius.

ANAUSIS Alanorum et Heniochorum Rex, procus Medeae, postea a Styro rivali interfectus. Val. Flacc. Argonaut. l. 6. v. 43.

Miserat ardentes, mox ipse secutus, Alanos,
Heniochosque truces, iampridem insensus Anausis;
Pacta quod Albano coniux Medea tyranno.

ANAX [1] Caeli et Terrae fil. a qo Miletus olim dicta fuit Anactoria. Indidem id esse factum putaverim, quod, apud Poetarum antiquissimos, nomen Anax in honore fuit, tamquam sacrum et augustum, Regibusque, et Heroibus peculiare. Etiam Dioscuros *)/anakas2 ideo dictos esse consentaneum est, quod statura [orig: staturâ] et maiestate ceteris mortalibus antestarent. Cicer. l. 3. de Nat. Deor. auctor est, primos *dioskou/rous2 ex Iove antiquissimo Rege et Proserpina natos, Athenis Anaces fuisse appellatos. Cum vero plures Dioscuros fuisse constet, idem nominis etiam Tynaridis alii tribuerunt; Plutarchus in Theseo, ubi causam quoque exponit appellationis: *tima\s2 i)soqe/ous2 e)/xon, *)/aakes2 prosagoreuqe/ntes2, h' \ dia\ ra\s2 geno me/nas2 a)noxa\s2, h' dia\ th\n e)pime/leian, kai\ khdemoni/an tou= mhde/na kakw=s2 paqei=n, stratei=as2 tosau/ths2 e)/ndon ou)/shs2. *)anakw=s2 ga\r e)/xein tou\s2 e)pimelou me\nous2, h)/fula/ttontas2 o(tiou=n. *aai tou\s2 basilei=s2 i)/tws2 *)/aaktas2 dia\ tou=to kalou=sin. *ei)si\ de\ oi( le/gontes2; dia\ th\n tw=n a)/strwn e)pifa/neian *)/anakas2 o)noma/zesqai, *to( ga\r a)/nw tou\s2 *)attikou\s2 a)ne/kas2 o)noma/zesqai, Divinos honores obtinuerunt Anaces appellati, vel propter inducias (quas Graeci vocant a)noxa/s2 ) vel ob curam operamque, quam adhibuerunt, ne quis iniuria [orig: iniuriâ] afficeretur, cum tantus esset in urbe exercitus (quem illi duxerant ad recuperandam Helenam) nam a)nakw=s2 e)/xein dicuntur, qui quamcumque rem tutantur, et custodiunt. Et Reges fortassis ob hoc ipsum *)/anaktas2 vocant. Sunt autem, qui dicant, sic appellatos propter splendorem siderum; nam a)/nw, quod est sursum, sive supra, Athenienses a)ne/ekas2 efferunt. Ad posteriorem nominis rationem forte respexit Horat. l. 1. Od. 3. v. 2.

Eustathius ad Odyss. a. probat etymon, quod Plut. priore loco [orig: locô] pont: e)/stin, inquit, e)n xrh/sei a)nakw=s2, a)nti\ tou= frontistikw=s2, e)pimelw=s2 pefulag me/nws2. Quo [orig: Quô] sensu ab Herodoto et Thucydide usurpatum esse, testis est Pausan. l. 2. Pindarus Pythionic. 2. Epodo ultima [orig: ultimâ], unum Pollucem nominans, sic tamen, ut etiam de Castore intelligi debeat, non *)/anakon, aut *)/anaka, sed *)/anakta vocat. Quem secutus est Tzetzes ad Lycophronem: *(oi ga\r *dio/skouroi meta *qhse/ws2 strateu\santes2, e(neka th=s2 a(rpagh=s2 th=s2 *(ele/nhs2, e)fei/santo pa/ntwn tw=n e)n th=| po/lei, plh\n mo/nhs2 th=s2 *ai)/qras2. *dio\ kai\ qauma/santes2 au)tou\s2 oi( *)aqhnai=oi, *)/anaktas2 h)/toi qeou\s2, kai\ swth=ras2 e)ka/lesan. Divinos autem honores Tyndaridis habitos, non Lacedaemone modo, sed etiam Athenis, ostendit Theodoretus, l. 8. de cur. Graecorum affect. *kai\ me/n toi, kai\ *tundari/das2 qeou\s2 e)ka/lesan *(/ellhnes2, kai\ *dioskou/rous2 w)no/masan, kai\ *)efesti/ous2, kai\ *)/ana. kas, kai\ temenw=n ouk e)n *spa/rth| mo/non, a)lla\ kai\ *)aqhnai=s2 tou/tous2 h)ci/wsan. In tantum, ut illis festum dicarint [orig: dicârint], quod ratione nominis iam adducti, *)ana/keia nuncuparunt [orig: nuncupârunt]. Iulius Pllux l. 1. c. 1. Pausanias itidem

loc. cit. Illius verba sunt. *(eorth\ *dioskou/rwn *)aq/h|si *)ana/keia. Huius vero *ana/keia, e(orth\ *dioskou/roin, *)ana/koin. Nic. Lloydius.

ANAX [2] apud regorium Turonensem de Gloria Confess. c. 8. Patenam et urceum, qui Anax, dicitur, in patriam deferunt: materiam denotat, e qua vasa conficiebantur, ut colligere est ex Histor. Episcoporum Autisiodor. In qua Anacteus, ut adiectivum, vasis aliis adiungitur. c. 20. Missorium anacteum pensantem l. 30. --- Bacchonicam aliam anacteam pensantem etc. --- Scutellam anacteam etc. Ubi vasa rita anactea eiusdem forte materiae vel operis, atque adeo nominis fuere [orig: fuêre], ac ea quae anacaea vocat Plautus in Rudente Actu 2. sc. 3. v. 33.

Alii legunt anancaeo. Certe, ut ab anacte, anacteum; sic ab anace, anaceum esse potest. Et Plautiniani vocabuli vestigium agnoscit in Gloss. Latino Graec. Car. du Fresne, ubi pro Apnades, qh/rklaion, e)sti\n ei)=dos2 a)rgurw/matos2, legit, Anaces, qhrhkleion etc. Sed et Altasserra, apud Gregorium M. l. 4. Ep. 40. anacem legendum censet, Unam vero anacem cum duobus parvulis Atticis; ubi Attica, vasa fictilia pariter itnerpretatur, sic nuncupata ab Attica regionee t ab Anace, vocem Anap vel Hanap Gallicam, pro scypho grandiore, inde deductam putat. Sic itaque videtur Anax fuisse materia quaedam argentea, vel vas quoddam argenteum, ei)=dos2 a)rgurw/matos2, cum in Historia Episcoporum praefata, pondus observetur, perinde ac aureorum et argenteorum vasculorum. *)akh\n xu/tran Hippocrati e)xi=non appellari annotat Phavorinus et *)attiko\n a)ggei=on esse eidem Hippocrati, sed an ea nomenclatura Greogrii adhuc aevo [orig: aevô] in usu fuerit, incertum, Car. du Fresne Glossar.

ANAXAGORAS [1] fil. Megapenthis, patri in Argivorum regno successit. Ab eo, an avo eius Praeto, Melampus sibi tertiam partem regni, tertiam fratri so Bianti, ut eius filias melancholia [orig: melancholiâ] laborantes (vaccas enim se esse rebantur) sanaret, obtinuit, Pausan. p. 116. illi successit Alector, quem vide.

ANAXAGORAS [2] Clazomenius Philosophus, Anaximenis discipulus, ob ingenii subtilitatem, Spiritus dictus, in Physicis praecellens. Socratis, Periclis, Europidis Praeceptor. Hic non modo generis gloria [orig: gloriâ] et divitiis, verum animi quoque magnitudine clarisrissimus, totum patrimonium suis sponte reliquit, et cum ab eis negligentiae infimularetur; Quid ergo, inquit, nonne vos ista curatis? Mox abscedens, ad speculandam rerum naturam se contulit, studio [orig: studiô] doctrinarum flagrans, reique tum privatae, tum publicae omnino negligens, et adeo incuriosus, ut cuidam ipsum ita compellanti; Nullane tibi patriae cura est? dixerit, Mihi vero patriae cura, et quidem summa est: digitum in caelum intendens. Cum autem post diutinam peregrinationem, quam in Aegyptum inprimis, sapientiam illorum addiscendi cupidus, susceperat, in patriam rediisset, possessioneque desertas vidisset, Non essem, inquit, ego salvus, nisi ista periissent. Qui pluris faciens culturam ingenii, quam praediorum, famam consecutus est inter Philosophos, non tamen apud Apollonium Tyaneum. Sic enim Suidas in *)anacago/ras2: *(=Outos2 *klazome/nios2 w' \n, a)ge/lais2 te ka\ kame/lois2 ta\ e(aurou= a)nh=ke, *peri\ tou/tou e)/fh /a)pollw/nios2 *tuaneu\s2, *prob/atois2 ma=llon h' \ a)nqrw/pois2 filosofh=sai,. Idem unum esse Deum agnovit, (fulmine proin, kuxta Luciani figmentum, a Iove percussus) et caelestium literarum scientia [orig: scientiâ] praedixisse fertur, quibus diebus saxum e sole esset casrum. Plin. l. 2. c. 58. Lunae quoque defectus primum commonstrasse [orig: commonstrâsse] eum, ait Plut. in Nicia, idque ex eo probat; quod, cum Nicias, rebus male gestis, Siciliam deserere decreviset, et nocte forte Luna defecisset; omnes milites eius propter rei ignorantiam, quam paulo ante Anaxagoras calluerat, turbati, malum aliquod sibi portendi arbitrati sunt. De illo Tullius l. 4. Academ.Qu. c. 23. et 31. Anaxagoras nivem nigram dixit esse; ferres me si ego idem dixissem? Argumentum eius autem erat huiusmodi, referente Sexto [orig: Sextô] Empirico [orig: Empiricô] Pyrrhon. Hypotyp. l. c. 13. *(ws2 o( *)anacago/ras2, to\ leukh\n ei)(nai th\n xio/na, a)nteti/sqei. o(/ti xiw\n u(/dwr e)sti\ pephgo/s2. *to\ de\ u(/dwr e)sti\ melan, kai\ h( xiw\n a)/ra me/laina/ e)sti. Lactantius l. 5. c. 3. Discipulus hic fortasse Anaxagorae fuerit, cui nives atramentum fuerunt. Idem primus, Homeri poema de virtute et iustitia compositum esse, dixit, poi/hsin peri\ a)reth=s2 kai\ dikaiosu/nhs2. Eius meminit Lucretius l. 1. v. 829.

Est autem o(moiome/reia, partium similitudo. Ea [orig: Eâ] voce utitur Iustinus Martyr, *)en tw=| pro\s2 *(/ellhnas: *)anacago/ras2, inquit, ta\s2 arxa\s2 tw=n pa/ntwn ta\s2 o(moiomerei/as2 ei)=nai/ fhsi. Sunt autem o(moiomerh= partes simplices, et inter se similes, quas Medici similares vocant. Talis est caro, cartilago, nervus, vena, arteria, membrana, ligamentum, os. Quae vero partes ex his compositae sunt, dissimilaresque dicuntur, a)nomoiomerh= Graecis vocantur; talis oculus, manus, pes. Sed ad Anaxagoram redeamus, cuius morientis praeclarum dictum refert Cicer. Tuscul. l. 1. c. 42. Praeclare, inquit, Anaxagoras, qui cum Lampsaci moreretur, quaerentibus amicis, velletne Clazomenas, in patriam, si quid accidisset, auferri? Nihil necesse est, inquit, Undique enim ad inferos tantundem viae est. Rogantibus iterum principibus, numquid fieri mandaret? iussisse, ferunt, ut pueri quotannis eo [orig: eô], quo [orig: quô] efecisset mense, ludere permitterentur. Quae consuetudo Lampsaci diu servata est. Obiit an. aerat. 62. Olymp. 88. A. M. 3626. Urb. Cond. 326. Plura de illo vide apud Suidam, et Diog. Laertium Augustin. de Civ. Del, l. 8. c. 2. Plut. in Nicia, Plin. 1. 2. c. 58. Nic. Lloydius. Fuere [orig: Fuêre] item eodem [orig: eôdem] nomine alii tres; Primus Aegineta statuarius, cuius meminit Pausan. l. 5. Alius, cuius meminit Antigonus, Tertius Grammaticus, Zenodoti discipulus. Quibus adde quartum Argivorum Regem, de quo Pausan. in Corinthiacis.

ANAXAGORAS [3] fil. Echeanactis Ephesi, qui cum fratribus, Codro et Diodoro, Hegesiam Ephesi tyrannum e medio sustulit. Vide Diodorus.

ANAXANDER [1] Eurycratis fil. Pater Eurycratidae, Heraclides. Herodot l. 7. Spartae Rex, ab Eurysthene XII. collega

Anaxidami Proclidae, Paulan. in Laconicis. Hic interrogatus, quare Lacedaemonii nullum congererent thesaurum, respondit, quia timent, ne custodes corrumpantur, Plut. in apophth. Lac. c. 34. Eo [orig: Eô] regnante, bellum Messeniacum II. ferbuit, caeptum anno [orig: annô] post Ithomes excidium 39. anno [orig: annô] 4. Olymp. 23. tum enim Messenii Aristomene duce lecto [orig: lectô] a Lacedaemoniis defecerunt. Et primo quidem ad Deras pugnatum, anno [orig: annô] 1. Olympiad. 24. ubi neutris aderant socii, ac Aristomenes praeclara edidit facinora. Anno [orig: Annô] sequente cum utrisque, socii accessissent, praelio [orig: praeliô] ad Apri monumentum (quod vide) Aristomenes lectissimis e Messenia iuvenibus 80. stipatus contra Anaxandri cohortem in acie stetit quam tandem difficulter fudit; fusam persequi alios iubet, ipse alios atque alios adoritur, donec hostes penitus in fugam vertit: Quos dum palantes ageret, scutum amisit, non nisi post descensum in Trophonii adytum, recuperatum. Post quae, collectis Messeniis, assumptaque [orig: assumptâque] iuvenum manu, quos circum se habere solebat, sub vesperam ad Pharas contendit Laconiae oppidum; quo [orig: quô] direpto [orig: direptô]. Anaxander illum praeda [orig: praedâ] redeuntem a tergo urgebat: verum Aristomenes Regem iterum fudit et insequutus est, donec natium altera [orig: alterâ] iaculo [orig: iaculô] traiecta [orig: traiectâ], retrocedere cum praeda coactus sit. Tertio [orig: Tertiô] belli anno [orig: annô] proditione Aristocratis Arcadis, pecunia [orig: pecuniâ] a Spartanis corrupti, ad Magnam Foslam praelio [orig: praeliô] commisso [orig: commislô], Aristomenes fugere coactus, in Eiram montem se recepit: indeque ex Laconio praedas frequentes egit. Triennio [orig: Trienniô] exacto [orig: exactô], anno [orig: annô] 2. Olymp. 25. cum Anaxandro et Anaxidamo ambobus Regibus congressus, et percusso [orig: percussô] ictu lapidis capite corruens, cum 80. de suis captus, Spartam pertractus et th\n *kea/dan coniectus est. E qua fovea [orig: foveâ] tantum non miraculo [orig: miraculô] liber varia porro praeclare egit, donec Eira [orig: Eirâ] capta [orig: captâ], secundum hoc Messeniroum et Laconum bellum finem habuit anno [orig: annô] 1. Olymp. 28. Quo [orig: Quô] facto [orig: factô] Aristomenes hominibus 500. selectis, quibus se Arcades 300. obtulerant in facinoris societatem: Spartam invadendi consilium cepit, dum Lacedaemoniorum pars magna rapiendis Messeniorum rebus adhuc occupata esset. Verum Aristocrates praefatus iterum Lacedaemoniis rem prodidit: utriusque proditionis indicio [orig: indiciô] ex rescripta Anaxandri Regis epistola [orig: epistolâ] intercepta, detecto [orig: detectô]. Arcades itaque proditorem lapidibus obrutum et insepultum, extra fines abiecerunt: Messenii vero, quotquot ad Eiram et alibi relicti, a Lacedaemoniis, in publicorum servitiorum, numerum conscripti sunt etc. Pausan. Messeniacis, Successorem habuit filium Eurycratidam, quem vide.

ANAXANDER [2] Megalopolitarum, ut videtur, Dux, a Thebanis ad Telphusam captus. Diodor. Sic. l. 16. f. 503.

ANAXANDRIDES [1] Fil. Leontis, Pater Cleomenis I. et Leonidae, Herodot. l. 17. Lacedaemoniorum Rex, ab Euristhene xv. Solus Lacedaemoniroum duas uxores simul habuit, et duas domos simul inhabitavit. Pausan. ubi supra. Plut. apophth. Lac. c. 33.

ANAXANDRIDES [2] Comicus Rhodius, tempore Philippi Macedonis, docuit fabulas 65. vicit 10. Suidas. *pr=tos2 ou(=tos2 e)/rwtas2 kai\ parqe/nwn fqora\s2 ei)sh/gagen. h. e. primus amores et virginum stupra in scenam introduxit. Item alius Historicus, qui confecit libros peri\ tw=n sulhqe/ntwn e)n *delfoi= s a9naqhma/twn. In eorum primo retulerat, unde ortum proverbium: *)/akron la/be, kai\ me/son e(/ceis2. Narrat hoc collector Proverbiorum, quae e Bibliotheca [orig: Bibliothecâ] Vaticana edidit Schottus. p. 255. Nic. Lloydius,

ANAXARCHUS [1] Philosophus Abderita, sectator Democriti; habuit inimicum Nicocreontem Cypri tyrannum, cuius caput quia deesse convivio regali dixerat, interrogatus ab Alexandro M. apud quem summo [orig: summô] loco [orig: locô] erat, post huius mortem a tyranno comprehensus, coniectusque in pilum ptisanae, sive mortarium saxeum, i)/lmon vocant, ibique ferreis malleis contusus, adeo toleranter pertulit asperrimos illos cruciatus; ut verbum illud memorabile conduplicaverit: *ptu/sse to\n *)anaca/rxou qu/lakon, *)ana/carxon de\ ou) plh/rteis2, h. e. Tunde Anaxarchi culeum, Anaxarchum vero ipsum non tundis. Ad ultimum, amputationem linguae minitante tyranno [orig: tyrannô], protinus dentibus abscissam, et commanducatam in os eius ira [orig: irâ] patulum conspuisse dicitur. Ovidius in Ibin. v. 571.

Aut, ut Anaxarchus, pila [orig: pilâ] minuaris in alta [orig: altâ],
Iactaque, pro solitis frugibus ossa sonent.

Ad quem locum vetus Scholiastes: Anaxarchus in mortario positus fuit, et sicut sinapi contritus. Plut. in Tractatu de Virtute morali, ubi de Anaxarcho: *(o men ga\r (Nicoreon scilic.) u(pe/rois2 sidrroi=s2 kate/ptisse; kai\ kate/kopten e)kei=non. Tertullian. in Apologetico: Anaxarchus, cum in exitium ptisanae pilo [orig: pilô] tunderetur, Tunde, tunde, aiebat, Anaxarchi follem, Anaxarchum enim non tundis. Origenes contra Celsum l. 6. *gennai=os2 men oun i( *)ana/carxos2 le/gwn tw=| th=s2 *ku/prou tura/nnw| *nikokre/onti, *pti/sse, *pti/sse to\n *)anaca/rxou qu/lakon, au)to\n ga\r ou) pti/sseis2. Clemens Alexand. Strom. l. 4. *ta( ga\r *)anaca/rxou siwpw), *pti/sse, e)pibow=nios, to\n *)anaca/rxou qu/lakon; *)ana/carxon ga\r ou) pti/sseis2. Meminit Nemesius quoque, de Natura Hominis c. 30. sed qui tormenti causam aliam reddit: *)aa/carxos2 o( o( filo/sofos2 u(pomei\nas2 pti/ssesqai u(po\ *nikokre/ontos2 tou= tura/nnou u(pe\r tou= mh\ wro dou=nai tou\s2 fi/lous2. Ex quibus locis patet, *pti/ss2 legendum esse apud Laertium, non *ptu/ sse. Vide Philonem in libro Quod omnis probus liber. Gergor. Nazianz. Ep. 58. Theodor. Serm. 8. Cicer. l. 3. de Nat. Deor. c. 33. et l. 2. Tuscul. c. 22. Val. Max. l. 3. c. 3. Diog. Laert in Anaxarcho. Plut. in Alexandro. Arrian. l. 4. Floruit Olymp. 114. Suidas. Idem Lloyd.

ANAXARCHUS [2] Thebanorum Dux, Thucydidi, Hist. de bell. Peloponn. saepius memoratus.

ANAXARETE puella Cypria ex Salamine oppid. forma [orig: formâ] insignis, et regia [orig: regiâ] stirpe superba; quam cum Iphis infimae sortis iuvenir perditissime adamaret, et ab ea [orig: eâ] ludibrio haberetur, doloris impatientia [orig: impatientiâ] sese ad fores eius suspendit: cuius funus cum Anaxarete siccis, immotisque oculis intueretur, in saxum conversa est. Ovid Met. l. 14. v. 748.

Forte viae vicina domus, qua [orig: quâ] stebilis ibat
Pompa, fuit: dur aeque sonus plangoris ad aures
Venit Anaxaretes; quam iam Deus ultor agebat.
Mota tamen, videamus, ait, miser abile funus:
Et patulis iniit tectum sublime fenestris.
Vixque bene impositum lecto prospexerat Iphim:
Diriguere [orig: Diriguêre] oculi; calidusque e corpore sanguis
Inducto [orig: Inductô] pallore fugit; conataque retro
Ferre pedes, haesit: conata avertere vultus,
Hoc quoque non potuit: paulatimque occupat artus,
Quod fuit in duro iampridem pectore, saxum.

ANAXENOR citharoedus, quem Tyana civitas valde extulit, sed magis M. Antonius, qui quatuor civitatum ei tributa legenda dedit. Strabo l. 14.

ANAXIBIUS [2] Laco, praesidii Abydeni praefectus, de quo Polyaenus l. 3. com. 44. c. 9. in Iphicrate. Ubi vitiose legitur Axibius. Vide de eo quoque Frontinum l. 1. c. 4. Exempl. 7. Et l. 11. c. 5. Exemplo [orig: Exemplô] 42.

ANAXIDAMUS Zeuxidami fil. post Patre, Spartanorum Rex, ex Proclidarum Familia XI. Anaxandri Eurysthenidae collega, sub quibus Messenii a Lacedaemoniis deficientes bello [orig: bellô] Messeniaco [orig: Messeniacô] II. ansam praebuere [orig: praebuêre], anno [orig: annô] 4. Olymp. 23. quo [orig: quô] durante Aristomenes Messenius res praeclarissimas gessit; Lacedaemonii Tyrtaei Atheniensis Poetae consiliis et cohortationibus elegiacis ac anapaesticis, prostitutione dein Virginum Lacaenarum, randem proditione Aristocratis Arcaclis usi, Eiram ceperunt et Messenios denuo subactos in publicorum servitiorum numerum conscripserunt, vide Anaxander, A. ristomenes, Eira, Messene, etc. Pausan. in Laconicis. Habuit fil. Archidamum II. successorem.

ANAXILAS [2] vel ANAXILAUS, Messenius, Rheginorum tyrannus, Zanclen bello [orig: bellô] cepit, Olymp. 20. et Messanam appellari iussit. Ioh. Marshamus Zanclaeos a Tyranno navali praelio [orig: praeliô] superatos notat, circa idem tempus annum nempe 1. Olymp. 29. quo [orig: quô] Navale praelium quoque commissum est inter Corinthios et Corcyraeos, quod omnium, quae novimus vetustissimum iudicat Thucydides l. 1. Utroque autem prior erat Salmanasari et Tyriorum naumachia, ut idem Marshamus docet Canone Chron, Sec XVII. Fuit autem Anaxilas iustitia [orig: iustitiâ] cum ceterorum tyrannorum crudelitate certans, moderationis suae haud mediocrem fructum tulit: quippe decedens, cum filios parvulos reliquisset, tutelamque eorum Micalo (aliis Smicytho) spectatae fidei servo commisisset, tantus amor memoriae eius apud omnes fuit, ut parere servo, quam deserere Regis filios mallent; principesque civitatis obliti dignitatis suae, regni maiestatem administrari per servum paterentur. Is vero tutelam sancte gessit, et perductis in aetatem pueris, et bona, et imperium tradidit, dein parvo [orig: parvô] viatico [orig: viaticô] sumpto [orig: sumptô], profectus est Olympiam, ibique summa [orig: summâ] tranquillitate consevit. Pausan. in Messen. Iustin. l. 4. c. 2. Marcrob. Saturn l. 1. c. 11. Fuit autem Anaxilas hic quartus ab Alcidamida (qui post Aristodami Messeniroum Regis mortem, Ithome expugnata [orig: expugnatâ], e Messneia Rhegium commigraverat) et Messenios, bello [orig: bellô] II. debellatos a Lacedemoniis in Italiam accivit, zanclaeorum, quibuscum tum illi res erat, agrum opimum traditurum iis pollicitus, si secum hostem confecissent. Quod cum placuisset Messeniis, hi terra [orig: terrâ], illi mari hostem devicere [orig: devicêre], obsessam dein ab utrisque urbem captamque deditione, pro Sancle Messenem appellarunt [orig: appellârunt]. Vide Marshamum praefat. d. l. ubi de Bello Messinaco Secundo.

ANAXILAS [3] vel ANAXILAUS, Magus, ab Augusto tota [orig: totâ] Italia [orig: Italiâ] pulsus. Larissa [orig: Larissâ] oriundus erat, et sectator Pythagorae. Euseb. in Chron. Item, Historicus, apud Dionys. Halicarn. l. 1. Item, Medicus, Plin. l. 19. c. 1. et l. 25. c. 13. et l. 35. c. 15. Plures vide apud Plut. in Alcibiad. et Apothth. Lac. c. 35. etc. Vide Anaxilaus.

ANAXILAUS [2] Historicus, cuius meminit Dionys. Halicarn. initio Antiqu. Rom. ubi eum dicit, prooemium historiae suae a vituperatione aliorum orsum esse, idemque factum esse a Theopompo, quorum neutrum ait se imitari velle. Neque alium putat Voss. l. 3. de Histor. Graec. p. 320. Anaxilaum, ex quo Mysonem fuisse Arcadem, Laertius refert, in Mysone. At alius est Anaxilaus Comicus, cuius fabulas longe plurimas citat Athenaeus, qui Anaxilas dicitur Suidae, et Etymologo; de quo supra. Alius est etiam Anaxilaus Medicus, quem laudat Plinius. l. 19. c. 1. et l. 25. c. 13. et l. 30. c. 8.

ANAXILIDES de Philosophis libros conscripsit, quorum secundum citat Laertius, in Platone. De hoc B. Hieronym. contra Iovinianum, scribit, quod in l. 2. Philosophiae ferat, Platonis matrem phantasmate Apollinis oppressam fuisse, et ob id sapientiae principem Platonem arbitraretur. Vide Diog. Laert. in Platone.

ANAXIMANDER [1] Milesius Philosophus, Thaletis sodalis, auditor, ac successor; Claruit tempore Servii Tulli Romanor. Regis. Primus terrae, marisque circuitus descripsit, et sphaeram construxit. Cylindri formae terram esse asseruit, tantae profunditatis, ut ad altitudinem profunditas tertia inveniatur. Is infinitatem rerum posuit, qua [orig: quâ] omnia nascerentur. Cicer. Acad. Qu. l. 4. c. 37. Horologium et Gnomonem invenit, primus etiam Geographicam tabulam edidit, Strabo ex Eratosthene. Opinatus est, nativos fuisse Deos, longis intervallis orientes, occidentesque. Idem ex aqua, terraque calefactis homines exortos esse putavit. Denique Lacedaemoniis fertur praedixisse, ut urbem ac tecta custodirent, quod instaret terrae motus; ac

tunc urbs eorum tota corruit, et Taygeti montis magna pars ad formam puppis eminens abrupta, cladem insuper eam ruina [orig: ruinâ] oppressit. Plin. l. 2. c. 79. Dieg. Laert. l. 2. c. 1. etc. Vide infra.

ANAXIMANDER [2] Anaximandri fil. Milesius iunior, temporibus Artaxerxis Mnemonis. *sumbo/lan *puqagoreiwn e)ch/ghsn scripsit, teste Suida [orig: Suidâ] in *anacim. Vide Voss. de Hist. Graec. l. 1. c. 6. Augustin. l. de Div. Dei 8. c. 2. Plut. Plac. Phil. Plin. l. 2. c. 8. et l. 7. c. 56. Strabon. l. 1.

ANAXIMENES [1] Philosophus Erasistrati filius, (Eurystrati, *eurustra/tou Suidae. ) Anaximandri discipulus et successor, eo die obiit, quo [orig: quô] Sardis capta est, et Croesus a Cyro victus. Hic principium rerum aerem opinatus est, quem genere infinitum, qualitatibus finitum aiebat, cuius condensatione, ac rarefactione cuncta gigni putavit: Motum vero ab aeterno esse dixit: Terram ex aere constipato, primum omnium factam, latam, magnam, idcirco non absque ratione super aerem contineri. Solem, Lunam, ceterasque stellas a terra ortum habere, Aerem Deum esse asserebat. Cicer. Acad. Qu. l. 4. c. 37. et l. 1. de Nat. Deor. c. 10. Primus Solarii manualis auctor exstitit, etc. Dieg. Laert. in eius vita, l. 2. Augustin de Civ. Dei l. 8. c. 2. Plin. l. 2. c. 76. Voss. de Scient. Mathem. et sectis Philos. c. 34. §. 2. 3.

ANAXIMENES [2] Aristoclis filius, Lampsacenus orator, discipulus Diogenis Canis, et Zoili Amphipolitani Grammatici illius, qui Homerum maledictis est insectatus. Praeceptor fuit Alexandri Macedonis, ipsum etiam in bellum secutus est. Hic Regem Alexandrum, Lampsacenis iratum, huiusmodi arte circum venit. Cum Lampsaceni Persarum partibus studerent, Alexander ira [orig: irâ] praeter modum inflammatus, minabatur se gravissimis quibusque malis ipsos affecturum. Illi vero in uxorum liberorumque amittendorum, et patriae funditus evertendae manifesto periculo versantes, Anaximenem mittunt Alexandro supplicaturum, ut ira [orig: irâ] deposita [orig: depositâ] sibi parceret. Alexander vero cum cognovisset, qua [orig: quâ] de causa [orig: causâ] ille veniret, per Deos iuravit, se profecto contraria ipsius precibus facturum. Anaximenes vero hoc beneficium, inquit, o [orig: ô] Rex, mihi largiatis, ut uxores, et liberos Lampsacenorum in servitutem abstrahas, eorm templa incendas, et urbem solo aeques. Alexander vero, cum nihil haberet, quod adversus hoc excogitaret callide, aut quod contra moliretur, cum etiam iuris iurandi necessitate constrictus teneretur, Lampsacenis invitus veniam dedit. Haec Suidas. Eandem historiam habes apud Pausen. l. 6. Is etiam, testibus duobus praedictis, primus dicitur instituisse, ut oratio extemporalis, et declamatio fieret, exercitationis gratia [orig: gratiâ]. Vide Diog. Laert. l. 2. Adscribunt huic quidam Rhetoricam Aristotelis, Pausan. l. 2. et 6. Strabo, l. 13. Fabius l. 3. c. 5. Val. Max. l. 7. c. 3. ex. 15. Freinshem. supplem. Curt. l. 1. c. 2. Voss. de Hist. Graec. l. 1. c. 10. Ceterum de variis Anaximenibus vide Meursium, in Notis ad Chalcidicum, fol. 37. Addam solum Anaximenem Lamps. iuniorem, huius e sorore nepotem, Historicum et Orat. sub Ptolomaeo Lago, cuius scripta Veteribus frequenter laudantur. Athen. l. 12. Clem. Alex. Stromat. l. 6. Voss. l. 1. c. 11. Hist. Graec. Nic. Lloydius.

ANAXIPOLIS Thasius, Poeta Comicus, de quo Plin. l. 14. c. 14. in veterib. editionibus: Sic quoque diu vina transmarina fuerunt in auctoritate, ad atavos usque nostros. sicut apparet ex illo Comici versu Anaxipolis Thasii.

Falerni bina. Huius meminit M. Varro l. 1. c. 1. et Columella l. 3. c. 1. inter R. R. scriptores. Vide Voss. de Poet. Graec, p. 68. et 69. et infra Anazipolis.

ANAXIPPUS [2] Novae Comoediae scriptor; floruit temporibus Antigoni ac Demetrii Poliorcetae. Dicere solebat, Philosophos in sermone tantum sapientes esse, in vitae vero actionibus insipientes. Multae illius fabulae recensentur ab. Athenaeo. Suid. Voss. de Poet. Graec. c. 8. etc.

ANAXIS Boeotus Historicus, historiam suam perduxit usque ad Olym. 104. ac imperium Philippi Amyntae filii, teste Diodoro [orig: Diodorô] Sic. extremo l. 15.

ANAXO Ancaei filia, quam quidam Alcmenae matrem faciunt, non Lysidicen sororem Pierhei ex Pelope et Hippodamia [orig: Hippodamiâ], sicut vult Plut.

ANAZARBUS urbs Ciliciae, Stephano Anazarba, ad Pyramum fluv. a conditore eiusdem nominis sic dicta. Oppiani Poetae et Dioscoridis rei herbariae peritissimi patria. Plin. l. 5. c. 27. eam Caesaream Augustam suo tempore, et Suidas Diocaesaream olim fuisse dictam, ait, cuius in hoc tractu meminit Ptol. Azar hodie Moletio, aliis Axar. Vide Carol. Steph. et Davity, in Cilicia. Populi Anazarbeni. Plin. loc. cit. longitud. 64. 20. latitud. 38. 50.

ANAZIPOLIS melius per x. Poeta Graecus de Agricultura scripsit, cui quidam attribuunt versum, apud Plin. l. 14. c. 14. Voss. de Poetis Graec. c. 8. qui eum sub Proloniaeo Lathuro floruisse conicit. Vide supra Anaxipelis.

ANCA vel ANCA MEGAREB, h. e. Occidentis, apud Arabes, avis fabulosae nomen, quam tantae molis esse fingunt, ut ova pariat montium instar, et rapiat elephantes, eadem [orig: eâdem] facilitate, qua [orig: quâ] mures milvus. Addunt, cum volat, ex alis eius fragorem audiri tamquam torrentis, vivere annos mille et cum femina sua copulari circa annum vitae quingentesimum: fuisse autem aliquando inter homines, sed quum aliquando Sponsam una cum monilibus suis

rapuisset, imprecatum ei esse Handalam Saphuani filium, Prophetum illorum temporum, Deumque illam relegasse [orig: relegâsse] in insulam hominibus inaccessam, in qua sint elephantes, monocerotes, bubali, tigres, aliaeque ferae et aves rapaces: ut alia omittam. Sed fabulam explodit [reading uncertain: print faded] ipse Poeta Arabs, cum ait: Probitas et Empusa et Anca tria sint nomina, quae non reperiuntur, nec unquam exstant. Interim verum animal esse Aukam, sed molis non multo amplioris, quam vulgus magnarum avium, Ibnocholcan bis verbis docet: Vidi in Historiis --- Azizum, filium Arami, Aegypti dominum, aves peregrinas collegisse --- et in us ancam, quae ipsi venerat ex Aegypti Thebaide, longa ut ardea --- super caput tutelam habens et multicolores pennas, etc. Quin aquilae speciem alii faciunt: Unde colligere est, licet ut plurimum fictitiae avis hoc nomen sit, tamen etiam pro vera ave nonnumquam sumi. Vide Bochart. Hieroz. Part. poster. l. 6. c. 14.

ANCAEUS [1] Lycurgi et Antinaes filius, patria [orig: patriâ] Tegeates, unus ex Argonautis. Hyginus, in Fab. Poeticis. c. 14. Orpheus in Argonaut.

*agkai=on d' a)n' o(/milon a)p' ' *arkadi/hs2 polumh/lou
*ps/mye path\r ghraio\s2 e)pi/ plo/on ' *acei/noio.

ANCAEUS [2] Neptuni et Astypalaeae fil. patria [orig: patriâ] Samius (alias Rex Sami) qui et ipse inter Argonautas ab Hygino loc. cit. memoratur; Cui, defuncto Tiphy, navis gubernandae munus mandatum est, teste Simonide. Is (uti scibit Aristomenes ) agriculturae studiosus fuit: Quum autem vineam planta nimium gravi labore servos premebat. Quare illorum quidam dixit, Dominum ex illa vinea fructum numquam percepturum. Ancaeus vero, posteaquam uva maturuit, laetus vindemiabat, coactaque [orig: coactâque] vindemia [orig: vindemiâ], vinum ex lacu sibi hauriri iussit, increpans eum, qui futurum praedixerat; ut numquam eius vineae vinum biberet. Poculum igitur cum ori admoveret, dictum servi in memoriam revocavit. Cui servus,

His vero dictis, quidam accurrit, nuntians quam maximum aprum vineam ingressum illam vastare totam. Itaque abiecto Ancaeus poculo, ad aprum festinavit, ab eiusque dente ictus interiit. Unde natum est proverbium, in eos, quibus praeter spem aliquid evenit; Quod sic e Graeco in Latinum Cato vertit, Multum interest inter os et offam. Vide Natal. Com. l. 7. c. 2. Cave autem, ne Ancaeum hunc confundas cum eo, qui ab apro Claydonio percussus fuit. Is enim Parrhasius Ovido. l. 8. Met. Fab. 4. v. 315. dicitur:

' *agkai=os2 t' e)/mole *pleurw/nios, o(/s2 ra torei/as2
*ou)rani/as2 a)/strwn e)da/h| ku/klous2 te planhrw=n.

ANCALITES populi in Anglia, Trinobantibus, Bibrogis, Cassiis, et Cenimagnis proximi. Caesar Com. l. 5. c. 21. The Hundred of Henly. Camdeno.

ANCAMARI populi Americae meridionalis, prope fluv. Maderam, qui postea cadit in fluv. Amazonum, in Cayana provinc. Aliis Anoamares.

ANCAMIA vulgo l'Isle d'Ancam, Insula Sinarum oblonga, in littore provinc. Cantonensis.

ANCARIA Dea ab Asculanis populis colebatur, tamquam tutelaris, ne hostium incursu vastarentur. Alex. ab Alex. Anchariam scribit Cael. Rhodig. l. 22. c. 3. Vide Tertull. Apolog. c. 24. Turneb. adversar. l. 17. c. 24. Pamelium c. 24. Apol. n. 387. Nic. Lloydius.

Sic enim legit Is. Vossius, seu ancarium; observans in optimo codice Thuanaeo, iam ante annos 800. exarato Anchalium legi, cum vulgo Anchialum habeatur. Significat autem vox asinum, qui a)gta/rios2 est seu a)xqofo/ros2. Unde Lucillius.

Haec inquam rudet e nostris atque eiulifacit,
Concursans velut ancarius clareque quiritans, etc.

Nempe atrocis huius calumniae labe Iudaeos aspergere conabantur Ethnici, ut asinum pro Deo ab ipsis coli per summam impudentiam scripserint. Primus fabulae architectus Apion fuit, Grammaticus Aegyptius, sub Tiberio, Caio et Claudio, qui edito [orig: editô] contra Iudaeos libro [orig: librô] asseruit, eos in ipso Templi sacrario asini caput collocasse [orig: collocâsse] et id colere --- additque, ex Idumaea urbe Dora Zabidum quendam multa [orig: multâ] quicte ad templum venisse et aureum detraxisse cantherii caput et rursus Doram velociter se contulisse. Eum sequutus Damocritus Historicus l. de Iudaeis, diserte o(/ti xrush=n o)/nou kefalh\n proseku/noun, aureum asini caput adorasse [orig: adorâsse], tradidit; ei hostias humanas immolasse [orig: immolâsse] addens, ut ex Suida discimus voce Iudaei; qui proin Iudaeorum illos, qui relinquere suam fidem vellent, asino albo per synagogas eorum sollemni sabbathi die vehi solitos, adnotat in Zenon. Rationem adiecit Plutarchus Sympos. l. 4. quaest. 5. *to\n o)/non de\ a)nafh/|nanta phgh\n autoi=s2 u(/datos2 timw=sin, Asinum, qui olim illis monstraverat aquae fontem, honore prosequntur. Et latius Corn. Tacitus Histor. l. 5. c. 4. quem vide. Unde factum, ut Christianis etiam id obiceretur, ut videre est apud Tertullianum Apologet. c. 16. et Caecilium Ethnicum in Octavio Minucii. Quin et Tertullian. ubi modo, picturae meminit a

quodam proposirae cum blasphema hac inscriptione, Deus Christanorum Ononychues: ubi Vossius legendum putat, Onochaerites, vide infra. Sed calumnias has Gentilium recitasse [orig: recitâsse] refutasse [orig: refutâsse] est. Ipsae enimse destruunt, ut a Iosepho et Tertulliano iam olim observatum: quorum ille Apioni Polybium, Strabonem, Nic. Damascenum, Timaginem, Castorem et Apollodorum opponit, qui Hierosolumitani Templi ab Antiocho Epiphane expilati (quo [orig: quô] tcmpore id detectum fuisse finxit Apion) historiam ita referebant, ut de Asini capite aureo in Templi adytis reperto ne gru= quidem haberent. Addit non Epiphanem selum, sed et Antiochum Theum et Pompeium M. et Licinium Crassum, Titum denique Caesarem, vidisse Templi penettalia, nec tale quidquam ibi invenisse etc. Iam Tacitum ex ipso Tacito Tertullianus refellit, qui in eadem Historia l. 5. c. 5. refert, Pompeium in Templo Hierosolymitavo nullum reperisse simulacrum. Dum vero anxie multi quaerunt, quid occasionem dederit putidissimae huic calumniae de asino a Iudaeis culto, ex Aegyptia lingua (Aegyptius enim fuit Apion) illam arcessit Bochartus qua [orig: quâ] cum *p*i*e*w sit o)/nos2, asinus; videntur, inquit, impuri homines (horresco referens) quod in Scriptura tam frequens est, [gap: Hebrew word(s)] pi-jao h. e. os Domini, item mandatum aut verbum Domin, ad asinum traxisse --- Hic [orig: Hîc] nomen a)nekfw/nhton Iao scribimus more Veter. Graecos enim ita --- extulisse nullus est, qui nesciat --- proinde id in Patribus frequens etc. Iam quod die siti additur, putat idem originem traxisse, ex historia de deserto Elim, in quo, post longam sitim, aquas Mara per miraculum Deus edulcavit, tandemque in umbra palmeti tot fontes reperti sunt, quot erant in populo tribus: Elim autem legit Iosephus *)ili\n Hin, ac si ab asinis nomen haberet, qui Syris ita appellantur. Vide cum Hierox Part. 1. p. 227. et in voce Anchialus.

ANCENISIUM Alii ANGENISIUM, oppid. Britanniae, in Gallia, ad Ligerim, alias munitum, nunc dirutum. Vide Amnitae.

ANCHARIA [1] Familiae nomen apud Romanos, sicut Asellia. Ancharius enim, vel Ancarius, est Asinus. )(axqofo/ron Graeci interpretantur *)agga/rion, accipiuntque istud vocabulum aeque de iumento atque homine a)xqofo/rw|. Utitur hac [orig: hâc] voce Lucillius:

Haec mquam rudet e rostris, atque eiulitavit
Concursans, veluti ancarius, clareque quiritans.

ANCHARIUS vir nobilis Romanus, a Marianis occisus, prosagoreuqe/nta, Plut. in C. Mario, *)agxa/rion a)/ndra bouleuth\n, kai\ strathgiko\n entugxa/nonta tw=| *mari/w| kai\ mh\ kataba/llousin e)/mprosqen a)ntou=, tai=s2 maxai/rais2 tu/ptontes2.

ANCHEMOLUS filius Rhaeti Marrubiorum Regis in Italia, cui cum pater Casperiam, sive Caspiam novercam superinduxisset, privignus eandem constupravit; quo [orig: quô] cognito [orig: cognitô], cum pater cum persequeretur, et ad poenam vocaret, fugiens ille ad Turnum se contulit. Postea tamen a Pallante Evandri filio occisus est. Virg. l. 10. Aen. v. 388.

--- -- Et Rhaeti de gente vetusta
Anchemolum, thalamos ausum incestare novercae

ANCHESITES ventus ab Anchisa portu Epiri spirans, cuius mentio est apud Dionysium. Halicarnass. Cicer. l. 7. ad Attic. Ep. r. Flavit ab Epiro plenissimus Anchesites. Antea legebatur, Anchemitis: sed ita restituit Turnebus.

ANCHESIUS mons iuxta Orchomenum, ab Anchisae monumento dictus. Pausan. l. 8.

ANCHESMUS mons Atticae, in quo Iovis Anchesmii statua. Pausan. in Atticis.

ANCHIALA vel ANCHIALE, Dionysio *)agxia/leia, Ciliciae civitas, Eius Ptolemaeus non meminit, quam tamen Strabo et Plinius inter Tarsum, et Solos ponunt, exiguo [orig: exiguô] a mari intervallo [orig: intervallô], unde nomen. Hanc una cum Tarso, a Sardanapalo Rege, eodem [orig: eôdem] die, conditam fuisse, affirmat Aristobutus apud Strabonem, atque ibi monumentum eius consipici, in quo imago plaudentis, cum hac [orig: hâc] inscriptione: *sardana/palos2 o( *anahundaracew pai=s2 *)agxia/lhn kai\ *tarson e)/deimen e)n h(me/rh| mi/h| *su\ d' w)= ce/ne, e)/sqie pi/ne, pai=ze, w(/s2 t' a)/lla tou/tou ou)k a)/cia. Vide Scholia in Arstoph. Aves. 359. D. Eius meminit Plin. l. 5. c. 27. Ex hac urbe fuit Athenodorus, qui non a Sardanapalo, sed ab Anchiala Iapeti filia conditam vult, a qua nomen vicino fluvio, qui *)agxialeu\s2 dicebatur.

ANCHIALUS [1] urbs Thraciae sita intimo [orig: intimô] sinu, atque ubi Pontus alterum sui flexum angulo [orig: angulô] finit, non procul a magna Apollonia. Anchialo ac Achelo hodie Graecis, teste Sophiano [orig: Sophianô]. Kenkis vero Turcis, ut ait Leunclavius. Ovid. l. i. Trist. Eleg. 11. v. 35.

ANCHIALUS [3] Mentis filius (imo potius pater) vir bellicosus. Homer. Od. 1. v. 180.

*me/nths2 *)agxia/loio dai/+fronos2 e)/nxomai ei)=nai
*(uio\s2, a)ta\r *tafi/oisi filhre/tmoisin a)na/ssw.

ANCHIALUS [5] Iudaeorum Deus, ut quidam colligunt ex loco Martialis l. 11. epigr. 95.

Ecce negas, iurasque mihi per templa Tonantis,
Non credo: iura verpe per Anchialum.

Salmas. l. de lingua [orig: linguâ] Hellemistica [orig: Hellemisticâ], legit [gap: Hebrew word(s)] et interpretatur, per cum qui vivit in aeternum. Verum illud non est Hebraeum, prima enim litera abundat, duaeque insuper voces sunt [gap: Hebrew word(s)] , uti est apud Damelem, c. 11. Et sic iam olim Scaliger legebat hunc Martialis locum. Sed profecto nihil minus, quam Hebraice,

doctus fuit Martialis. Optimus codex Thuanaeus, iam ante octingentos annos exaratus, qui excerpta continet Martialis epigrammata, legit hoc [orig: hôc] loco Ancharium. Omnino itaque legendum:

Ancharius vero vel ancarius est Asinus. Unice autem confirmat hanc coniecturam versiculus ille Petronii in Fragm. Carmin. ex quo liquet, Iudaeos olim male audiisse, quod crederentur per Asinum iurare:

Cillus autem est asinus, hinc hemicillus, h(mi/onos2 et cillanus; agaso Ciceroni. Male autem caeli vulgo legitur. Gentiles enim finxeruht, asini ductu repertam aquam in eremo; Et hinc fabula illa fluxit, Iudaeos asinum coluisse. Tacit. l. 5. Hist. c. 3. Iamque hand procul exitio, totis campis procubuerant: cum grex asinorum agrestium, e pastu in rupem nemore opacam concessit. Secutus Moses consectara herbidi soli, langas quarum venas aperit. Plut. l. 4. Sympos. *timw=si to\n o)/non a)nafai/nonta phgh\n au)toi=s2 u(/datos2. Sed a Graeculorum impudentia [orig: impudentiâ] in Christianos etiam derivata est haec calumnia, quorum Deum, non ranrum Sileni, uti Mosem sed Satyri instar finxerunt, uti videre est apud Tertullianum, cum hac inscriptione; DEUS CHRISTIANORUM ONOCHOIRITES. Ita enim legendus locus ille, qui omnes hactenus exercuit eruditos. *)onoxoiri/ths2 enim fingebatur, tamquam ex asino et porco compositum monstrum. Epiphanius, de Gnosticis: *fati\ de\ to\n *sabaw\q oi( men\ o)/nou morfh\n e)/xein, ei( de\ xoi/rou. Hinc [orig: Hînc] Asinarii dicti Christiani. If. Voll. in Annotat. ad Melam p. 48. Vide et Ancarius.

ANCHIDOLIUM Mare vulgo Mer de Lanchidol, pars Oceani Orientalis, a Iava Insula et Freto Sundano, ad Australem terram parum cognitam porrecta.

ANCHIMOLUS [1] Dux Lacedaemonius, contra Pifistratidas missus, in expeditione occisus est. Herodot. l. 5. Item, fil. Rhaeti, Marrubiorum Regis, qui Casperia [orig: Casperiâ] noverca [orig: novercâ] corrupta [orig: corruptâ], ad Daunum Rutulorum Regem confugit, et Turnum contra Aeneam secutus est. Virg. l. 10. Aen. v. 388.

--- --- Et Rhoeti de gente vetusta,
Anchimolum. --- --- - Vide supra Anchemolus.

ANCHIMOLUS [2] Sophista apud elidem fuit, aquae potor, ac sicis tantummodo vesci solitus, nec tamen aliis imbecillior habebatur. Cael. Rhodig. l. 6. c. 4.

ANCHION cursor nobilis Lacedaemonius. Pausan l. 3. Seu Anchionis, aut Chionis, vide Chionis.

ANCHISA oppid. Italiae. Steph. Dionys. Halicarn. Ant. Rom. l. 1. *p(pmon de\ *kapu/hn me\n a)po\ tou= propa/ppou *ka/puos, *)agxi\shn de\ a)po\ tou= propa/toros2 *)agxi/sou.

ANCHISES [1] Capyos fil. ante bellum Troianum, nemorum latebras, et solitudines coluisse fertur, gregibus, et armentis intentus: quibus cum vacaret, a Venere adamari coepit, et cum ea concubuit, unde natus est Aeneas, apud Simoenta, Troiae fluvium. Ovid. l. 2. Trist. v. 299.

Tune ille Aencas, quem Dardanio Anchisae
Alma Venus Phrygii genuit Simoentis ad undam?

Dissident liic [orig: liîc] inter se Homerus et Hesiodus. Ille 2. Il. ait genitum Aeneam *)/idhs2 e)n knhmoi=si, i. e. in imis partibus Idae. Ille in Theog. v. 1010. *)/idhs2 e)n kogufh=|si, in Idae verticibus. Virgil. Homero adhaesit, nam Simois fluebat per radicem Idae. Ovid. autem Hesiodo, nam in Ep. 16. Heroid. v. 201.

Phryxerat Aeneas, volucrum cui mater Amorum
Gaudet in Idaeis concubuisse iugis.

*)/ikelos2 *)agxi/sh| r(odoeidei/+, tou= pote *ku/pris2
*)argennh\n e)nomeusen o)ressino/mwn sti/xa tau/rwn,
*kesto\n e)lafri/zousa boosso/on. --- --

Ceterum Anchises, cum se Veneris concubitu usum fulsse iactare, ab eadem oculis privatus est: propterea dicunt eum Troianorum consiliis non interfuisse. Ardente Troia [orig: Troiâ], cum nulla saluris spes appareret, senio [orig: seniô] confectum Aenea humeris eum imposivit, secumque Drepanum usque Siciliae urbem vexit, ubi fatis concessit. Hinc Anchisaeus. Virg. Aen. l. 5. v. 761.

Item Anchisiades, pro Aenea [orig: Aeneâ] Anchisis filio. Virg. Aen. l. 6. v. 348.

ANCHISUS Arcadiae mons, apud cuius radices Anchisae monumentum. Pausan. l. 8.

ANCHOE locus circa Cephisi fluv. ostia, et ibidem lacus eodem [orig: eôdem] nomine. Strabo.

ANCHORA [1] Graece *)/agkura, Tectosagum, qui quondam Galatiae partem tenuerunt, Phrygiam maiorem versus, castellum erat. Alterum quoque fuit eiusdem nominis, Lydiam versus, circa Blandum Phrygiae oppidum. Strabo. l. 12.

ANCHORA [2] vide infra Sacra anchora. Signum Seleucidarum genitale fuisse, refert Iustinus l. 15. c. 4. Mater eius (Seleuci) Laudice-visa est sibi per quietem ex concubitu Apollinis concepisse; gravidamque factam munus concubitus annulum a Deo accepisse, in cuius gemma anchora sculpta esset: iussaque donuni filio, quem peperisset, dare. Postera [orig: Posterâ] die eiusdem sculpturae annulus in lecto repertus est; et figura anchorae, quae in femore Seleuci nata cum illo parvulo fuit. Originis argumentum etiam in posteris, mansit: Siquidem filii nepotcsque eius, anchoram in femore, veluti notam generis naturalem, habuere [orig: habuêre]. Hinc Ausonius, de Antiochia, in Claris Urbib. Epigr. 3.

Vide quoque Appianum in Historia Syriaca, et de huiusmodi notisgenitivis haud protrita, apud Mich. Piccartuin Dec. 1. c. 7. Inter insignia hodierna Familiarum illustrium, Anchora frequens quoque in scuto Ducum Veraguae, inter alia, Auchorae 2. aureae in decussim dispositae occurrunt, symbolum Thalassiarchiae sive Admiralatus Indiae Occidentalis, quae dignitas Columbis concesla est. Et quidem Isabella filia Iacobi Columbi Ducis Veraguani, cuius patet Christophorus Americanas insulas detexit, insignia haec marito Georgio Comitl de Gelves attulisse videtur Cl. Spenero Oper. Heraldic. Parte 2. c. 72. Sic Anchorae caeruleae 4. in clypeo Ducum Henriqueziorum, Thalassiarchiae Castellanae dei=gma est, ibid. l. 1. c. 36. etc.

ANCHUNIUS Ochy, Rex Thebaitlis in Aegypto, vel tyrannus porius post Choma-Ephtham, per annos 60. rebus Pastorum sub Apachna et Aphophe adhuc praevalidis. Eum excepit Pente-Athyris, quem vide. Circa illa tempora Moses natus, exposirus et a filia Pharaonis Aphophis educatus est; Ioh. Marshamus Canone Chr.

ANCHURUS Mide fil. de quo sic Plut. in Parall. Circa Celaenon, Phrygiae oppidum, terrae hiatus cum aqua domos complures ipsis cum hominibus absorpsit in profundum. Midas Rex oraculo [orig: oraculô] monitus, ut res eo pretiosissimas conficeret; ita enim futurum, ut terra coiret, auro [orig: aurô] et argento [orig: argentô] iniectis, nihil opus attulit. Anchurus igitur, Regisfilius, cum nihil in vita humana pretiosus esse anima [orig: animâ] fecum ipse versassets datis genitort complexibus, et Timotheae uxori, equum ascendit, inque biantem locum concitatus est. Ac sic terra rursus coiit, et auream eo loco Iovis Idaei aram Midas dedicavit. Huius rei quoque testis est Callisthenes, l. 2. Metam.

ANCHUSA Graecis a)/gxousa, item porfuri\s2, a colore rubrae purpurae, Plinio l. 22. c. 20. dicitur praepar arelanas coloribus pretiosis, h. e. substerni coloribus pretiosis, ut conchyliis ac purpuris et cocco. Ea [orig: Eâ] enim ut et alga [orig: algâ] marina [orig: marinâ] imbuebantur primo lanae, ut alii pretiosiores modo dicti superinducerentur. Quemadmodum hodie varantia et guastum coccineis purpureisque substerni solent, ut colorem alligent et faciant tenacem. Sed et radice eius mulieres olim usas esse, ut ruborem genis conciliarent, docet Hesychius, *)/agxousa, r(i/za h(=| fukou=ntai ta\ gu/naia: Sanguineo [orig: Sanguineô] enim colore Anchusae radix imbuit; quam proin in ornatu muliebrl quoque enumerat Aristophanes in alteris *qesmoforiazou/tais2, quae non exstant, exceptis versibus quibusdam apud Clem. Alexandrinum et Pollucem, quos exhibet Salmas. ad Solin. p. 1148. Ubi notandum, a)/gxousan et fu=kos2 ibi distincte recenseri; contra eos, qui Anchusam cum Fuco terrestri (de quo infra in voce Phucarium et Radicula ) confundunt. Memoratur quidem praeter haec duo paide/rw; quoque, ad eundem usum mulieribus usurpatus, sed eo [orig: eô] nomine nil aliud, quam unguentum ex radice Anchusae, aut ex radicula Syriaca, Fucus dicta [orig: dictâ], intelligi docet Salmas. loc. cit. Vide quoque infra in Paederos. Certe in colorandis unguentis auchusae meminit Plinius l. 15. c. 7. ubi de Rhodini confectione; quam to\ gh=s2 *)axai/+as2 a)/nqos2, i. e. colorem Achaicum vel Graecum vocat Democritus, quod in Graecia passim nasceretur: cum Fucus praefatus, qui ei passim iungitur, to\ th=s2 *suri/as2 a)/nqos2, item xrpma, per excellentiam vocaretur. Quae duo tamen subinde sibi invicem substituebantur, ut docet idem Salmas. ad Solin. p. 1146. et seqq.

ANCILE scutum breve, auctore Festo [orig: Festô], ad vocem Manurii, ita ex utroque latere recisum, ut nullus angulus videri posset, et summum infimumque eius latus medio pateret. Fertur id, Numae Pompilii tempestate, de caelo decidisse, unaque editam vocem, omnium potentissimam fore civitatem, quamdiu in ea mansisset. Ovid. Faest. l. 3. v. 373.

Ecce levi scutum versatum leniter aura [orig: aurâ]
Decidit, a populo clamor ad astra venit.

Idque ancile vocant, quod ab omni parte recisum est.
Quemque notes oculis, angulus omnis abest.

Virgil. Aen. l. 8. v. 664. --- --- - Lapsa ancilia caelo. Iuvenal. Sat. 2. v. 124.

Segmenta et longos habitus et flamea sumit,
Arcano [orig: Arcanô] qui sacra ferens nutantia loro
Sudavit clypeis ancilibus.

Nonius ancilia, grandia scuta interpretatur. Mureto et Camerario dicl videntur ancilia; a Graeco a)gku/los2, h. e. incurvus. Est et aliorum quorundam haec opinio, qui idcirco ancylia per y scribunt. Verum, in veteri Antonini Pii nummo, ubi tria scuta, ovali proge figura [orig: figurâ], conspicere est, ANCILIA adscriptum. Eodemque [orig: Eôdemque] modo [orig: modô] in antiquis codicib. mss. inveniri auctor est Pierius, ad l. 8. Aencid. Verius etymon apponit Varro l. 6. de L. L. Ancilia, inquit, dicta ab anctsu, quod ea arma ab utraque parte, ut pcltae Thracum, incisa. Sed mihil aeque ancilium formam explicat, ac verba Plutarchi in Numa, quae ideo apponam: Ancilia vocant, propter figuram, cir culus enim non cst, neque cxprimit, ut pelta, orbiculatam formam, a)ll' entomh\n e)/xei grammh=s2 e(likoeidou=s2, sed excisa est, ita ut revoluta linca fiat. Historiam autem seu fabulam, de lapsis caelo ancilibus, quae eam ob causam toelestia arma Liv. l. 1. c. 20. vocat, habes apud Dionys. Halicarm. l. 2. et Lactant. l. 1. c. 2. Vet. Gloss. Ancilia, *diopeth=i. Quae oratio integra non est, et puto desiderari vocem o(/pla. In Gloss. Graeco Lat. *diopete\s2 o(/plon, a)spioika/rion, Ancile. Haec ancilia autem Romae in Templo Martis asservabantur, et annis singulis circumferebantur Mense Martio [orig: Martiô], per Sacerdotes, aliosque primores per urbem: dieque trigesimo [orig: trigesimô] demum recondebantur. Quod antequam fieret, nihil publice feliciter fieri, superstitio tenebat. Hinc Sneronius, Othonem contra religionem nondum conditis ancilibus, inauspicato profectum scribit, in eius vita, c. 8. Vide sis ibi Casaubon. qui similem superstitionem Athenis, cum Plynteria celebrarentur, obtinuisse erudite, uti solet, observat. Aliter de istoc superstitionis genere Turnebus, quem Torrentius sequitur, in explicando Suetonii loco. Male autem, uti Lipsio

ostensum, l. 5. Antiq. Lect. c. 16. Figuram eorum habes, in antiquo nummo, apud Guther. l. 1. de Iure Pontificio, c. 11. Nic. Lloydius.

ANCILLA [1] quasi ANCULA. Ab ANCLO enim, vel ANCULO antiquo, i. e. ministro, primum Anculc, dein Ancillae. Argumento Dii illi, quibus nomen. Anculi et Anculae, tamquam ministri quidam, Fest. Aliis Ancillae dictae, ab Anco Martio Roman. Rege, quod is magnum foenrinarum numerum cepit; vel ab anculare, quod est ministrare. Item ab a)gkw\, i. e. cubitus; quod ipsum ab a)gku/los2, quia opera [orig: operâ] manuum ministrabant. Nonnullis vor est ab am et cillco, i. e. circum moveo. Harum non mimis, ac Servorum, ingens apud Veteres fuit numerus; unde apud Scriptores non raro ministeriorum catervas, turbas etiam aliquando ac populos, legimus. Nota certe apud Tacitum Annal. l. 3. c. 33. Severi Caecinnae querela: Inesse mulierum comitatui, quae pacem luxu, bellum formidine morentur et Romanum agmen ad similitudinem barbari incessus convertant. Quare Mater Iuliani Martyris apud Surium Tom. 1. in publicum legitur prodiisse cum innumerabili familia, utriusque sexus. Nec hyperbolice quidem Caecinna locutus est, si Amm. Marcellin. audimus l. 14. qui Matronarum comites recenset Textrices, Coquos, Spadones, et universum promiscue servitium. Respexit huc Iuvenal. Sat. 6. v. 418.

--- Gravis occursu, teterrima vultu
Balnea nocte subit, conchas et castra moveri
Nocte iubet, etc.

Vide Laur. Pignorium Comm. de Servis, e quo etiam sequentia decerpsimus et in ordinem digessimus: ut et supra, voce Abra.

Ab argento potorio, ministram habuit Livia, Vibiam Successam. A cubili. A cura catellae, qualis Aurelia erat, Liviae itidem Aug. Ancilla. Adstetrix, memorata Ovidio Met. l. 9. v. 307. ubi de Galanthide, Aderat, faciendis strenua iussis. Ancillulae ex Aethiopia, Gaditanie etc. Vide hic [orig: hîc] infra Puellae. Anteambulatrices, ex officio praeibant, cum Matrona in publicum prodibat, sicut Pedissequae subsequebantur. Dictae eaedem Amicae, vide supra in voce Amicus. Crotalistriae. Cymbalistriae. Citharistriae. Flabelliferae, inter Ancillas conspicuae erant; quod tamen officium Eunuchi illis in plurimis domibus praeripiebant. Ianitrices. Lanificae. Lanipendiae, quae inter Lanificas pensa partiebantur, quando ea munera sordere dominabus visa sunt. Mamma, eadem quae Nutrix. Medicae, quoque in usu fuerunt, quae videntur Gynaecia curafle [orig: curâfle] et curam adhibuisse Mulierum passionibus. Nanae, memorantur Lampridio in Seucro c. 34. Negotiationi quoque Ancillas a dominabus fuisse praepositas, ICti testantur. Nutrices. Obstetrices. Vide suis locis. Ornatrix, similiter. Pedissequae, sequebantur dominas, sicut Anteambulatrices praecedebant. Penaria, vel penuaria, Graece h( *tami/a. *perhtri/a, olim dicebatur in Graecia, paragge/llousa th\n w(/ran tai=s2 kekthme/nais2, Hesych. quae nuntiabat horam dominabus. Sicut enim Proceres Romani pueros habuere [orig: habuêre] ad hoc, qui horas sibi nuntiarent; sic in Graecia idem obtinuit, Dominae vero ancillas habebant, quae hoc munus sibi fungerentur. Nempe cum horologiis adhuc homines carerent, umbram pedibus dimetiebantur Veteres etc. uti docet Salmas.ad solin p. 634. Psecades, vide infra. Puellae in ministerio variae, nuditate, cantu, saltatione. Sandaligerulae. Sarcinatrix. Textrices. Tibicinae, quae in convivio epulantium animos oblectabant. Tonstrices, memorantur Martiali l. 2. Epigr. 17. et in veter. Inscr. Earum erat ungues quoque resecare. Tractatrices, corpus fricabant, Medicarum, ut videtur ministrae. Namque et Medici Tractatores habuere [orig: habuêre]. Tympanistriae. Vestificae. Vestiplicae. Vestispicae. Umbelliferae, distenta suis umbracula virgis tenebant, ut ait Ovidius de Arte am. l. 2. v. 209. Unctrices, Dominas post balnea ungebant etc.

a Coquina mulieres, pulmentaria rusticis coquebant. Custodes villae, ne quid vicini rerum, quae villa [orig: villâ] continebantur, occuparent, dabant operam. Focariae, ad culinam pertinebant, quia focus in culina. Sunt qui Focarias concubinas interpretentur, non male, ut colligitur ex Varrone de R. R. l. 1. c. 10. Laniae et Lanificae, cum adscriptitiis glebae, quam incolebant, adsignatis, cohabitabant. Panicoctariae Chrysologo Ser. 99. dicuntur, quae panem coquebant. Pistrices: Viros enim mulieresque, ubi non aderat quae vis, in pistrinum fuisse coniectos, perspicuum est ex Euangelio Lucae c. 17. v. 35. *du/o e)/sontai a)lh/qousai e)pi\ to\ au)to\. h(mi/a paralhfqh/setai kl.

ANCILLA [2] Honorum, Treb. Pollioni dictus est Antipater quidam, in Divo Claudio, c. 5. Nam Gallus Antipater, Ancilla honorum et Historicorum dehonestamentum, principium de Aureolo sic habuit, Venimus ad Imperatorem nominis sui. Ubi alii legunt, Ancillariorum et Historicorum dehonestamentum; Vir doctus emendat, Pater ancillariorum: sed constanter optimi codices suggerunt, Ancilla Honorum etc. Ancillam nempe honorum An tipatrum hunc vocat

Trebellius, adulatorem et assentatorem summarum potestatum vel ambitiosum. Namque ancillam vocabant Latini, qui sordide adularetur et ambiret vel honores vel honoratos. Gloss. Ancillula, e)rgo/mwkos, paidi/skh; ubi ancillula idem plane est, quod hoc [orig: hôc] loco [orig: locô] ancilla. *)ergo/mwkon enim Graeci vocant hominem adulandi adsentandique artificem. Eaedem Glossae, Adsentatores, e)rgo/mwkoi, adsentio, e)rgomwkw=, sugkatati/qemai. In aliis Gloss. e)rgo/mwkos2, adulator, ambitiosus. Ita apud Trebellium, Ancillam honorum accipere possumus, ambitiosum et honorum cupidum; cuiusmodi homines etiam e)ri/qous2 Graeci vocant: e)/riqos2 autem, ut nemo ignorat, ancilla est lanifica; unde e)riqei/a, ambitio exponitur in optimo Glossario. Sic et e)riqistai\ tw=n maqhtw=, adsectatores, in iisdem Glossis exponuntur. Salmas. ad Pollion. loc. cit.

ANCILLAE Dei, Moniales seu Monachae dicuntur, m Concilio Roman. A. C. 721. Si quis Monacham, quam Dei Ancillam appellamus, in coniugium duxerit, anathema sit. Et apud Gregorium M. l. 6. Ep. 23. Ancillas Dei, quas vos Graeca [orig: Graecâ] lingua Monastrias dicitis. Vide Car. du Fresne Glossare ubi etiam meminit veteris Epitaphii in Monasterio S. Victoris Massil. descripti a Ioh. Mabillonio Tom. IV. Vitarum Ord. Benedicti p. 539. Per hic [orig: hîc] requiesset in passe Eusebia religiosa magna ancela Domini.

ANCILLARIOLI dicebantur apud Romanos, qui non libere uxoribus imperabant, adeoque ut vel consciis iis adulterarentur. Quo de infami maritorum erga uxores obsequio, admiranda sunt, quae scribit Seneca, de Benef. l. 1. c. 9. Coniugibus alienis, nec clam quidem, sed aperte ludibrio habitis, suas aliis permiseres [orig: permisêres] Rusticus, inhumanus, ac mali moris et inter matronas abominandae conditionis est, si quis coniugem in cella prostare vetuit, et vulgo admissis inspectoribus vehi undique perspicuam. Si quis nulla [orig: nullâ] se fecit amica [orig: amicâ] msignem, nec alienae uxori aemulum praestat, hunc matronae humilem, et sordidae libidinis et Ancillariolum vocant. Hinc decentissimum Sponsaliorum genus est adulterium et in consensu vidui caelibatus nemo uxorem duxit, nisi qui abduxit, iam raptam. Usque adeo quidem, ut coniugium pudicum vulgo diceretur unius adulterium, l. 3. c. 16. Numquid iam ullus adulterii pudor est, postquam eo ventum est, ut nulla virum habeat, nisi ut adulterum irritet? Argumentum est deformitatis pudicitia. Quam invenies tam miseram, tam sordidam, ut ei satis sit Adulterorum par? Nisi singulis horas divisit? Et non sufficit unus dies omnibus. Nisi apud alium gestata est, apud alium mansit? Infrunita et antiquata est, quae nesciat, Matrimonium vocari unius adulterium. Quae, licet horrenda, non tamen tunc nova, aut prius inusitata erant. Notissima Horatii loca, quibus ob frequentiam adulteriorum omnia mala Romanis obvenire testatur, et ut verus Sapientiae Magister, dehortatur omnes suos discipulos, dum in Satyris morum et doctrinae Praeceptorem profitetur. Ad eadem tempora pertinent Ovidii, Propertii, Tibulli amores, quorum omnium illae celebratae delitiae, Muliercs fuerunt nuptae etc. Vide Caspar. Barthium Animadversion. ad Stat. Tom. 2. p. 757. et Not. ad Tibullum. Item infra in Arga.

ANCILLARIS Vestis cuius Ulpianus D. de iniuriis meminit, cum ait: Si quis Virgines appellasset [orig: appellâsset], si tamen Ancillari veste vestitas, minus peccare videtur: multo minus si meretricia [orig: meretriciâ] veste feminae, non matris familias [orig: familiâs], vestitae essent: qualis fuerit apud Romanos, non est proditum. Verum cum matronae stola [orig: stolâ] et palla [orig: pallâ] uterentur, facile est credere, utraque [orig: utrâque] ancillis interdictum, atque ita tunica [orig: tunicâ] breviori ad medium crus pertinente, nulla [orig: nullâ] instita [orig: institâ] assuta [orig: assutâ], illas usas esse, qualem tunicam meretriciam fuisse docent eruditi: Hoc [orig: Hôc] tamen ancillas ab his distinctas, quod hae togatae insuper, illae tunicatae tantum fuerint. Fabet verstem ancillarem, atram ac sordidam interpretatur, sed talis etiam feminarum ingenuarum viliorum esse potuit, Octav. Ferrarius de Re Vestiaria Parte I. l. 3. c. 23. Dii Deaeque. Ancillarum, Anculi Anculaeque dicti sunt, vide ibi. De Ancillis plura, supra; De Ancillis comae ornandae praefectis, quoque in voce Psecades. etc.

ANCIUNA vulgo Ancium Fu, urbs Sinarum in provinc. Sciensia, teste Martino [orig: Martinô] Martinio [orig: Martiniô].

ANCKLITZEN Constantinus, alias Bertholdus Schvvartz, Friburgo German, oriundus, et Monachus professione, inventor pulveris pyrii et scloporum ignivomorum, chymiae beneficio [orig: beneficiô]. His Venetos primum usos, in bello contra Genuenses, A. C. 1380. dicunt. Vide Salmuth. Observat. hanc in ren, in Comment. rerum memorab. Pancirolli, part. 2. tit. 18. Polyd. Virgil. de rerum invent. l. 2. c. 11.

ANCLA instrumentum, quo [orig: quô] aqua hauritur de puteis, quod haustrum Veteres appellabant; ab anclare, i. e. haurire: ut orna ab orno, vox ad Graecos delata, qui o)/cnas2 vocant institas, quibus vestes ornabantur. Rotarum cados, interpretatur Nonius; quo [orig: quô] modo [orig: modô] etiam Ancla plane accipitur, in hoc veteri Epigramm. nondum edito:

DE ANCLA.
Pendet et haurit aquas, pendentes evomit undas,
Et fluvium vomitura bibit, mirabile factum:
Portat aquas, portatur aquis, sic unda per undas
Volvitur et veteres haurit nova machina lymphas.

Apud Salmas. Not. ad Vopiscum in Bonoso. c. ult. Vide quoque eum ad Solin. p. 830. a.

ANCLABRIA vide infra ubi de Romanorum Vasis, quae in sacrificiis adhibuerunt.

ANCLAMUM urbs Germaniae in Pomerania, valde munita, sub dominio Regis Sueciae, ad fluv. Pene. Distat volgastia [orig: volgastiâ] 4. leucis German. in meridiem, Osedomia [orig: Osedomiâ] 3. in Occasum, et Stetino [orig: Stetinô] 8. in Circium.

ANCLIO apud Ugutionem MS. ubi forte legendum Coclio, Car. du Fresne. Vide infra Caucularin.

ANCOHARITIS regio Arabiae desertae opposita. Epit. Strabonis. In Mesopotomia est Ptolomaeo, versus Euphratem.

ANCON [1] Leucosyrorum urbs in Cappadocia. Ptol. Portum vocat Arrianus, in Periplo.

ANCON [2] vel ANCONA, unde ditioni, Marca Anconitana, nomen urbs Episcopalis totius Piceni celeberrima, in litore Adriatici

maris, a Siculis condita, portum habens insigni opera a Traiano Caesare constructum. Nomen habet a situ; qui cubiti flexuram refert. Graeci enim et cubitum, et locum cubiti modo [orig: modô] sinuosum a)gkw=nk vocant: Unde in nummo *a*g*k*w*n et Brachium, urbis symbolum. Plin. l. 3. c. 13. A Siculis condita est colonia Ancona: Apposita est pronuntorio Cumero, in ipso flectentis se orae cubito. Lucan. l. 2. v. 402.

Stat fucare colus nec Sidone vilior Ancon,
Murice, nec Lybico [orig: Lybicô].

Portum habet hodie amplum, sed non valde tutum arcemque munitam, prope Crumerum promontor. quod vulgo Monte S. Ciriaco. A Firmo, 30. milliar. in Boream, 15. ab Auximo, in Caeciam; sub Pontifice est. Longitud. 37. 16. latitud. 43. 48. Item nomen Coloniae in Sicilia. Item urbs Galliae, Strab. l. 5. et 6. Plin. l. 2. c. 72. et l. 3. c. 14. et 19. Cluver. l. 3. Merula, Sanson, Du Val.

ANCORA [1] vulgo ANCRE, oppid. Picardiae, in Gallia, ad amnem cognominem, quibusdam Albret dictum, repugnantibus tamen incolis, inter urbes Corbeiam, in Africum, et Bapalmam, in Caeciam.

ANCRINA Siciliae oppid. Ptol. Nomen haud dubie corruptum ab genuino *)agku/rina, Latine Ancyrina. Vide Cluver. Sic. Ant. p. 373.

ANCUDIA provinc. regni Chile in America meridionali. Hinc Ancudanus Archipelagus, Archipelague de Ancud, ou de Chilve, multitudo illa Insularum adiacentium, in ora maris Pacifici. Vocatur etiam illa provinc. Ancudiana, aliter Agualaia; estque in parte Australi Ciles. Sed nullam in illo tractu coloniam habent Hispani.

ANCULUS in Gloss. isidori, ministerialis domus regiae: vetus verbum, ministrum seu nuntium denotat, a Graece *)/aggelos2; hinc enim angulus et anculus, ut a *sikelo\s2 Siculus. Unde anculari; ministrare et ancillari diminutive. Vide infra in Cauculus et Ministerialis, ut et in Anculi.

ANCUS [1] praenomen a Sabinis translatum. Appellatur autem teste Festo [orig: Festô], Aucus, qui aduncum brachium habet, ita ut exporrigi non possir, a)po\ tou= a)gkw=nos2, i. e. a cubiro incurvo, sicut et Ancona frve Ancon, Piceni urbs dicta est, a cubito curvo. Fuit autem praenomen quarti Romanorum Regis Anci Marcii et Anci Poblicii Imperatoris Lanuvini, contra Hostilium Regem, de quo Dionysius. Vide Ancus Martius.

ANCUS [2] Martius, quartus Romanorum Rex, nepos Numae ex filia. Latinos bello [orig: bellô] domuit, Aventinum, et Martium montem urbi addidit; Ianiculum ponte sublicio [orig: subliciô] urbi coniunxit, Romanorumque limites ad mare usque promovit, ubi et Ostiam condidit. Fertur praeterea primus carcerem instituisse. *)apo\ tou= a)gkw=nos2, i. e. a cubite sic dictus fuit, quem incurvum habuisse fertur, ut ait Servius, tales enim ancos appellari, Festus affirmat, ut vidimus. Aliter Constantinus Manasses, v. 1654.

Ingenium eius quale fuerit, satis indicat Liv. l. 1. c. 32. Nam de illo: avitae gloriae memor: et, medium et at in Anco ingenium, et Numae, et Romuli memor: et, cuilibet superiorum Regum belli, pacisque et artibus et gloria [orig: gloriâ] par. Plutarchus ait, peri\ tu/xhn, conditum Fortunae templum ab hoc Rege, arrogante sibi Romanas victorias. Quae res etiam satis declarat illius iactantiam. Regnavit satis feliciter 24. ann. Dionys. Halicarn. l. 3. c. 9. Flor. l. 1. c. 4. Liv. l. 1. c. 32.

ANCYLION Impius quidam in matrem, a Comicis, perstringitur. Vide Scholia in Aristophan. Crabron. 515. B. Cuius uxor paulo post perhibetur Sostrata, filia Myrtia, p. 530.

ANCYRA Galatiae urbs, Magnae Phrygiae contermina, ideoque ab aliis Phrygiae, ab aliis Galatiae tribuitur. Plin. l. 5. c. ult. duas Ancyras memorat, alteram in Phrygia, alteram in Galatia. Hinc Synodus Ancyritana, in Iure Pontificio. Quae duplex, una A. C. 314. Baron. A. hoc. Altera A. C. 357. habita. Hilar. l. 6. de Synodis. Baron. A. C. 357. in quarum priore scripti sunt Canones viginti quatuor; tot enim tantum genuini sunt: atque hi primi exstant in Codice Canonum. Gerh. von Mastricht Histor. Iuris Eccles § 22. Hanc dein excepit ac supplevit Synodus Neocaesariensis, itidem provincialis, Neocaesareae habita, ut quidam coniciunt, sub A. C. 318. Baronius in A. C. 314. conicit. Idem ibid. Sic dicta, ab anchoris navium captarum a Mithridate, quas Ptolemaeus Aegypti Rex suppetias GalloGraecis miserat. Stephanus. Hodie Angouri. Merropolim Galatiae fuisse testatur Libanius, Orat. 26. *)en *)agku' ra th=| prw/th|kai\ megi/sth| *galatw=n po/lei. Fecunda errorum mater Hieronymo dicta est. Hinc enim Photinus, A. C. 374. hinc Ophitae, Cataphryges, Manichaei, Artotyritae, Ascodrogi. etc. quibus Episcop. Athanasius, Basilio laudatus, fortiter restitir. Hieron. praef. ep. ad Galat. Basil. ep. 67. Baron. A. C. 347. 373. In huius urbis agro Baiazetes a Temirlanco victus est. Longitud. 62. 10. latitud. 42. 30. Aliam Livius collocat circa Macedoniam, aut Illyricum, l. 38. c. 24.

ANCYRAE Siciliae urbs, Carthaginensium partes secuta. Diodor, Sic l. 14. Vide Cluver. Sicil. Ant. l. 2. p. 373.