December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

page 237, image: s0237b

ANTICONDYLES populi Boeotize. Steph.

ANTICRAGUS mons Lyciae Crago oppositus. Strabo l. 4.

ANTICRATES Lacon, Epaminondam Thebanorum Ducem in praelio ad Mantineam hasta [orig: hastâ] traiecit. Plut. in Agide.

ANTICUM apud Festum, pro ianua. Item pars Templi, quam Graeci pro/o)\omon, pro/naon et pasta/da dixere [orig: dixêre]; cui oppositum posticum seu posticium, pars Aedis sacrae apud Graecos posterior, quam o)pisqo/domon appellavere [orig: appellavêre]: In Christianorum enim Templis liaec pars non fuit. Dictum autem Anticum, ab Antis, de quibus supra. Erat enim pronaus seu pro/domos2, vel parietibus Antarum vel columnis aedificatus cum fastigio. Vide hic [orig: hîc] passim, et apud Salmas. ad Solin. p. 1217.

ANTICYRA *)anti/kur)r(a Ptol. vulgo Suola, Phocidis urbs, inter Crissam ad occidentem et Siphas oppid. Boeotiae ad ortum. Isthmum Corinthiacum versus, a Delphis 10. mill. pass. distans, Cyparissus ab Homero dicta. longitud. 48. 4. latitud. 39. 5. Anticyra vero, in qua Helleborus nascitur, unde proverb. Naviget Anticyras, in insanos, insula est (vel urbs Stephano ) sinus Maliaci contra Oetum montem. Horatius Serm. l. 2. Sat. 3. v. 82.

Danda est Hellebori multo pars maxima avaris,
Nescio an Anticyram ratio illis destinat omnem.

Ovid. Ponticorum l. 4. Ep. 3. v. 53.

I bibe, dixissem, purgantes pectora sucos,
Quicquid et in tota [orig: totâ] nascitur Anticyra [orig: Anticyrâ].

Horatius iterum ibid. v. 164.

--- Ambitiosus et audax
Naviget Anticyram. --- -

Persius Sat. 4. v. 16.

--- Anticyras melior sorbere meracas.

Suidas simpliciter, *)anti/nura, o)/noma xwri/ou tino/s2. Hesych. *)antiku/rikon, o( *(elle/boros2. Vide Plin. l. 4. c. 3. l. 25. c. 5. Strab. l. 9. Erasm, Adag eg lepidam historiam de quodam Praetorio, huc [orig: hûc] relegato apud Sueton. in Caligula, c. 29.

ANTIDALAEI Arabiae Felicis populi. Plin. l. 6. c. 28.

ANTIDAMUS vel ANTIDAMAS, Heracleopolites, edidit praeter moralia, historiam Alexandri Magni. Vide Voss. de Hist. Graec. l. 3. p. 323.

ANITIDICOMARIANITAE Helvidii sectatores, Mariam Virginem, post Servatorem Mundi editum, ex Iosepho marito liberos suscepisse, dixere [orig: dixêre]. Epiphan. haer. 78. Augustin. haer. 84. Hieronym. contra Helvidium.

ANTIDONUS Philippi Regis miles fortissimus, qui in obsidione Perinthi catapulta [orig: catapultâ] confssus, non prius eam evelli passus est, quam hostem fugatum inter moenia compulisset.

ANTIDORUM Graecis a)nti/dwron, Domin. Macro, panis est benedictus, ex cuius parte media, quae cruce obsignata est, secundum Graecorum ritum, aufertur a Sacerdote consecrationis materia, reliquum vero populo post Missam distribuitur. Addit Frater, in lateribus eius haec verba esse impresse, Iesus Christus vicit: Casaubon. panem kata/klaston sic dictum esse ait. Vide Macrum utrumque in Hierolex. Casaubon. Exerc. contr. Baron. et infra in voce Panis.

ANTIDOTUM pro acriori cathartico, apud Ael. Spartian. in Adriano Caes. c. 23. ubi de Ceionio Commodo Vero, quem Adrianus adoptatum Aelium Verum Caesarem appellavit: Denique accepto [orig: acceptô] largius antidoto [orig: antidotô], ingravescente valetudine, per somnum periit. Idem in Aelio hoc Vero c. 9. potionem vocat: Nam cum de provincia Aelius redisset --- accepta [orig: acceptâ] potione, qua [orig: quâ] se existimaret iuvari, Calendis ipsis Ianuariis periit. Vide Salmas. ad Solin. p. 375.

ANTIDOTUS pictor nobilis, Euphranoris Isthmii discipulus, qui maxime inclaruit discipulo [orig: discipulô] Nicia [orig: Niciâ] Atheniensi, cui fuit peculiare diligentissime mulieres pingere. Plin. l. 35. c. 11.

ANTIGENES [1] Secundus inter Chiliarchas ab Alexandro, cum in Satrapene moraretur, pro praemio navatae operae constitutus est. Curt. l. 5. c. 14. Factus deinde Dux cum Teutamo Argyraspidum: qui cum Eumenem Antigono prodidisset, praemium quidem promissum adeptus est: sed ab Autigono eius erfidiam timente in caveam aeream inclusus vivus combustus est.

ANTIGENES [2] Historicus, a Plutarcho in Alex. commemoratur inter eos, qui Amazonem ad Alexandrum venisse narrant, cum Orexartem fluv. traiecisset. Gesnerus censet cognomentum Istri habuisse, nempe quia continuo Istri nomen apud Plutarchum ibidem subiciatur: Sed omnino Ister ab Antigene diversus est, uti postea videbimus. Item, Musici nomen, Plin. l. 16. c. 36.

ANTIGENES [3] pastoris incertum, an choraulae nomen apud Virg. Ecl. 5. v. 88.

At tu sume pedum, quod me cum saepe rogaret,
Non tulit Antigenes, et erat tum dignus amari.

ANTIGENIDAS Thebanus, primus multiforatilem tibiam polu/trhton ka/lamon, excogitasse [orig: excogitâsse] legitur apud Theophrastum; cum ante ipsum tibia paucis foramimibus, et dextera Phrygia quidem uno [orig: unô], sinistra duobus tantum essent apertae. Horat. de Art. Poet. v. 202.

Tibia non, ut nunc, orichalco vincta, tubaeque
Aemula, sed tnevis, simplexque foramine pauco [orig: paucô].

Pollux vero id inventi Diodoro Thebano; Athenaeus tandem et Pausanias Pronomo, indidem oriundo, tribuunt. Vide Salmas. ad Solin. p. 120. et infra, ubi de Musica simplice: ut et in voce Antigenides.

ANTIGENIDES [1] Musicus Thebanus, Philoxeni discipulus, primus calceamentis Milesiis lascivioribus usus est. Plin. l. 16. c. 36. Hic etiam, (auctore Cicerone in Bruto ) discipulo suo Ismeniae, cum scite canens populo minus probaretur, Mihi, inquit, cane et Musis: admonens, prorsus esse contemnendum imperitae multitudinis iudicium. Vide Suidam, Gellium l. 15. c. 17. Val. Max. l. 3.


page 238, image: s0238a

c. 7. Idem, cum esset tibicinio [orig: tibiciniô] apprime nobilis, nihil aeque se laborare, et animo [orig: animô] angi ac mente dicebat, quam quod monumentarii choraulae tibicines dicerentur; ut Apuleius in Floridis refert. Quod tamen de Ismeno Dio Chrysostomus prodidit, ut Iac. Nicol. Loensis l. 6. Epiphyllid. c. 8. observat, itemque Geverhattus Elmenhorstius, ad praedictum Apuleii locum. Nic. Lloydius. Vide etiam Antigenidas. Antigenidae etiam apud Athenaeum mentio fit.

ANTIGENIDES [2] Musicus, Alexandri M. ad bellum incitator. Plut. de fortuna Alex. l. 2. Hunc in causa fuisse cur Athenis iuvenibus arte tibia [orig: tibiâ] canendi interdiceretur, ob lepidum quid, quod Alcibiadi contigerat, auctor est A. Gellius, l. 15. c. 17.

ANTIGONA [1] Berennia, Philippi filia, Pyrrhi uxor. Plut.

ANTIGONA [2] Psaphara, Paraxiae regionis urbs. Ptol.

ANTIGONE [1] filia Oedipi, Regis Thebanorum, patri caeco, et a Creonte in exilium acto, viae Dux fuit; Seneca in Oedip, et Statius in Thebaide. Eadem postea, cum ad officum funebre fratrum suorum Etoclis, et Polynicis venisset, ibique adiuvante Argiva [orig: Argivâ] Polynicis coniuge, fratrum cadavera concremasset [orig: concremâsset], ambae Creontis iussu, captae et occisae sunt: quarum mortem postea Theseus ulciscens, Creontem interfecit. Haemon autem Creontis fil. amator, ad Antigones mortuae tumulum se interfecit. Propert. l. 2. Eleg. 8. v. 21.

Quid? non Antigones tumulo Boeotius Haemon
Saucius ipse suo [orig: suô] corruit ense latus?

Ovid. Trist. l. 4. Eleg. 3. v. 67.

--- Fratrem Thebana peremptum
Supposuit tumulo, Rege vetante, soror.

Apollodorus l. 3. vivam sepultam ait. Hyginus Fab. 72. scribit Haemonem et se, et Antigonem occidisse, cum exorare patrem pro salute eius non potuisset. Idem Fab. 243. Antigonem ipsam sibi manus ait attulisse. Tragoediam Antigonem scripsit Sophocles grandi cothurno [orig: cothurnô], saepissime editam, et doctis omnibus probatam. Item Seneca.

ANTIGONE [2] scortum quoddam, quod Philotam amantem circumvenit. Plut.

ANTIGONIA [1] urbs Epiri mediterranea, in Chaonia, apud Macedonum fines, Argiro castro, teste Nigro [orig: Nigrô]; Sophiano vero et Lazio Croia, urbs quondam Albaniae regia in Macedonia Episcopalis sub Archiepiscopo Dyrrhacino, inter Dyrrhacium, Albanopolin, et Lissum: cui tamen situs Antigoniae repugnat, cum haec in Epiro, illa in Macedonia sit.

ANTIGONIA [2] urbs Macedoniae in Mygdonia regione Coiogna, Pineto [orig: Pinetô] interprete: aliis Antigoca, inter Pydnam et Magnesiam. longitud. 45. 02. latitud. 40. 50. Antigoma item insula Proponitidis, inter Byzantium et Nicomediam. Isola del Prencipe, teste Gyllio [orig: Gylliô], a frequenti filiarum Principum habitatione virginitatem solitariam profitentium. Alia est Antigonia Arcadiae; Mantinea dicta. Alia Bithyniae, iuxta Dascylium. Alia Syriae prope Antiochiam. Est et castellum Cyzicenae. Steph.

ANTIGONIS tribus Atticae ab Antigono dicta.

ANTIGONUS [1] Alexandri praefectus, Lycaoniam cepit. Curt. l. 4. c. 1. quintum locum inter Chiliarchas, praemium fortitudinis ab Alexandro Magno, cum in Satrapene subsisteret, tulit. Curt. l. 5. c. 2.

ANTIGONUS [2] primus post Alexandrum in Asia regnare coepit, duodeviginti annis multa bella gessit, in quibus Eumenem ab Argyraspidis proditum cepit, Cassandrum, Seleucum et Ptolemeum vicit, tandem, in memorabili ad Ipsum in Phrygia praelio, octogenarius occubuit. Plut. in Demetrio, Pyrrho, Diodor. Sic. l. 19. et 20. Iustin. l. 13. 14. 15. Euseb. an. 453. Urb. Cond.

ANTIGONUS [3] I. Gonatas, Demetrii Poliorcetae fil. Antigoni prioris nepos, Macedonum Rex, regnavit A. M. 3778. Atheniensibus libertatem restituit, Gallos superavit, demum a Pyrrho Macedoniam occupante regno [orig: regnô] pulsus est, quod tamen, illo [orig: illô] morruo [orig: morruô], receptum, Dementrio fil. post regni 36. annos reliquit. Iustin. l. 24. et 25. Polyb. Plut.

ANTIGONUS [4] II. Tutor Philippi, filii Demetrii, cuius vidua [orig: viduâ] in uxorem ducta [orig: ductâ], regnum ipse invasit. *dw/swn dictus est, teste Plut. in P. Aemylio, quod multa promitteret, pauca vero praestaret. Cleomenem Spartanum Regem, qui Aetolis contra Achivos favebat, praelio [orig: praeliô] superatum in Aegyptum fugere coegit, Spartamque cepit. Dein Illyrios vicit, et morieas an. Urb. Cond. 533. regni 12. pupillo suo Philippo regnum reliquit. Iustin. l. 28. et 29. Polyb. l. 2. Plut. in Cleomene.

ANTIGONUS [5] fil. Aristobuli II. Iudaeorum Rex, ope Regis Parthorum, cui mille talenta, et 500. feminas pollicitus est, Phazaelem et Hyrcanum in vincula coniecti, auriculis huic posteriori resectis; ne ad Sacerdotium summum porro aspirare posset. Sed ab Herode, Romanis viribus suffulto, captus ipse, et ad Antonium deductus est; qui ipsum ultimum Asmonaeae stirpis, ab Herode magna [orig: magnâ] pecuniae vi adductus, capite plecti iussit; postquam haec familia regnasset [orig: regnâsset] 126. ann. A. M. 4018. Ante Christum Natum 36. Ioseph. Ant. Iud. l. 14. et 15. et de Bell. Iud. c. 1. Dion. Plutarch.

ANTIGONUS [6] fil. Hyrcani, Pontificius summi frater Aristobuli Philelei I. Iudaeorum Rex de Asmonaeorum stirpe, quem ille, postquam in regni societatem ab eo ascitus fuisset, de medio sustulit. Ioseph. l. 12. Ant. Iud. c. 18. et 19. et de Bell. Iud. l. 1. c. 3.

ANTIGONUS [7] Carystius, Historicus; extremi Philadelphi temporibus vixit. De vitis Philosophorum scripsit, quos recensuit Io. Ionsius l. 2. c. 4. de Hist. Phil. Script. Idem i(stori w=n parado/trwn sunagwgh\n reliquit, quam Steph. citat in *gu/aros2; et Meursius edidit, notisque illustravit. Vide Voss. de Hist. Grace. l. 1. c. 12. p. 78. Diog. in Chrysippo, et Pyrrhone. Athen. l. 3. 7. 13. Dionys. Halicarn. l. 1. Plut. in Romulo.