CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

ANTONIUS [22] Ulricus, Dux Brunsviconsis, fil. secundo genitus Augusti, ex Christina Elisabetha Barbiensi, Elisabetham Iulianam Holsatam coniugem habet. Item fil. Friderici Wirtembergiae Ducis A. C. 1615. nati: de quibus vide Phil. Iacobum Spenerum Sylloge Geneal. Histor.

ANTONIUS [23] Aegyptius, Monachis Christianorum initium dedit, licet non ante omnes Monachos fuerit. Primus enim mire omnium studia ad eam vitam imitandam incitavit, Monachorumque dogma instituit, sicuti mox D. Basilius in Graecia fecit, et Hilarion in Syria. Polydor. Vergil. de Invent. rerum l. 7. c. 1. Hieronym. vero Paulo Thebaeo id tribuit, qui tempore Decianae persecutionis, affinis insidiis petitus, ad montium deserta confugit, ibique, necessitate in voluntatem versa, 90. fere annos in orationibus duxit, palma [orig: palmâ] in vestem cibumque contentus, in vita Pauli Eremitae. Hunc sequutus Antonius, et ipse A. C. 90. in solitudine exegit: quod unum tum persecutionis effugium erat. Ei panis escae fuit, et aqua potui; semel in die, idque sub occasum solis, tenui cibo [orig: cibô] reficiebatur. Huius sanctitas ita celebris fuit, ut Helena, Constantini Imperatoris mater, se et filium suum per literas illi commendarit [orig: commendârit]. Obiit in eremo ann natus. 105. A. C. 361. Tribuuntur illi 7. Epistolae, Bibliothecae Patrum insertae. Hieron. Chron. et Catal. Nic. Lloydius.

ANTONIUS [24] cognomine Caulaeus Patriarcha Constantinopol. Obiit A. C. 890. Item, Antonius cognomine Studites, eandem dignitatem obtinuit, A. C. 975, eaque [orig: eâque] sponte se anno [orig: annô] vix exacto [orig: exactô] abdicavit. Obiit A. C. 981. Item tertius, itidem Patriarcha Constantinopolit. cui a Latinis Angelus Corarius oppositus est. Onuphr. Genebr. Chron. A. C. 1398.

ANTONIUS [25] Lusitanus vulgo S. Antonio di Padova, Franciscanus, vixit, saeculo 13. Obiit A. C. 1231. a Gregorio IX. Sanctis associatus, anno [orig: annô] post eius mortem. Hunc nautae, in mari periclitantes, quomodo ridicula [orig: ridiculâ] superstitione ligare soleant, vide apud P. de Valle, Itiner. tomo 4.

S. ANTONIUS Ordo, a Gastone quodam, nobili Delphinate, A. C. 1095. Institutus, in solatium eorum, qui igne sacro [orig: sacrô] afflicti. Insigne eius litera T. est. Item, Ordo militaris, in Abassinia, de quo librum edidit Ioh. Balthasar Abyssinus, Eques.

ANTONIUS [27] Augustinus, edidit Collectores Decretalium, quorum primus fuit Bernhardus Circa, Papiensis Praepositus: Secundae collectionis auctores saeculo [orig: saeculô] XIII. memorantur tres, Gilbertus et Alanus quidam Episcop. Antissiodorens. nec non Iohannes Gallensis vel Vallensis: Tertiae Bernhardus Compostellanus, sub Innocentio III. Quarta, sub eodem, quinquennio post concinnata est. Vide eum in Antiqq. Decretalium Collectone. Quintam, quae prodiit circa A. C. 1227. auctore Nacredo [orig: Nacredô] Bononiensi Archidiacono [orig: Archidiaconô]; non edidit inter suas collectiones: Tholosae demum A. C. 1645. ab Innocentio Cirono, publicatam, etc. Vide Gerh. von Mastricht Histor. Iuris Ecclesiastici num. 338. alibique, ut et infra, ubi de Decretalibus.

ANTONIUS [28] de Beek, Episcopus Anglus, a Clemente V. titulum Patriarchae Constantinopolitani nactus Spond. A. C. 1305.

ANTONIUS [29] Bonsinius, Historicus et Philosophus, saeculo [orig: saeculô] 15. Matthiae Corvino gratus, cuius impulsu historiae Hungaricae incubuit.

ANTONIUS [30] Caraffa, Cardinalis Bibliorum Graeco-Latinorum editionem accuravit, auctorque Baronio fuit, ut Annales meditaretur. Obiit A. C. 1591. Vide les Eloges Anton. Teissier Part. 2.

ANTONIUS [31] Cartularius, vitas Philosophorum, Laertium imitatus, scripsit. Voss. Hist. Lat. l. 3. c. 9.

ANTONIUS [32] Castor, in simplicium notitia versatissimus, centenarius obiit. Plin. l. 25. c. 2.

ANTONIUS [33] Chandaeus, Baro de Sadeel, antiqua [orig: antiquâ] nobilitate in Segusianis ortus, Chabotis, domo [orig: domô] materna [orig: maternâ], et Matisconensis agri castello [orig: castellô], in confinio Galliae et Sabaudiae sito; ex illustri et antiqua Chandaeorum gente. Henrici Navarrae Regis, qui postmodum Galliae regno [orig: regnô] feliciter potitus est, praeceptor, Genevae ex febre hectica, an. aetat. 57. a Nato Christi 1591. cum scribendo et docendo totos 36. ann. insumpsisset, obiit, Theologus insignis. Opera eius uno vol. in fol. prodierunt Genevae, A. C. 1614. in quibus genus dicendi lene ac simplex, sine illecebris, sine fuco, nec tamen sine facundia, sine arte, ut rerum utilitas ac doctrina, cum eloquii splendore certaret; nec brevitas obscuritatem, nec prolixitas taedium pareret. Melch. Adami in vitis Theolog. Hunc satum velut ipsius Dei manu excultumque, scribit Lectius in vita eius. Primo Zamariel, dein Sadeel dici voluit. Bucholc. Plura in Elogiis Anton. Teissier. Part. 2.

ANTONIUS [34] Cornazani, Poeta Historicus, Placentinus, Leand. descript. Ital.

ANTONIUS [35] Corrigia, Venetus, alias Tilianus, celeberrimus saeculo [orig: saeculô] exacto [orig: exactô] pictor.

ANTONIUS [36] Cucchus, ICtus Ticinesis, scripsit Institutiones Iuris Canonici, quas edidit A. C. 1564. Notis vero illustravit Sam. Maresius Theologus Groninganus. Vide infra, Marcus Antonius Cucchus.

ANTONIUS [37] Diogenes, memorabilia Thules scripsit 24. libris. Photius Biblioth. n. 166.

ANTONIUS [38] de Doninis, Archiepiscopus Spalatensis, Vir eruditus, A. C. 1600. Ecclesiam Romanam incitatus, ut aiebat, solo Iesu Christi nomine, deseruit, et in Anglia, quo se receperat, Libros de Repub. Christ. conscripsit, quibus Becanus et Eudaemon Iesuitae se opposuere [orig: opposuêre]. Sed postmodum a Gregorio XV. olim condiscipulo, spe ingentium promissorum, Romam evocatus, et a Successore eius Urbano VIII. in carcerem S. Angeli detrusus, ibi non sine veneni suspicione, A. C. 1625. animam efflavit.

Cadaver post mortem, cum scriptis eius combustum est. Iac. Revius in Urbano VIII. Andr. Rivetus in Iesuita vapulante 15. S. 16. et Boccalinus in Epistolis.

ANTONIUS [39] Faber, Eques, Baro de Peroges etc. primarius Praeses Senatus Sabaudici, Sebusianus gente, fil. Philiberti, sub Antonio Manutio Taurini studiis vacavit; summa exin a Principe muneribus admotus. Scripsit Coniecturarum lib. XX. De erroribus Pragmaticorum et interpretum Iuris Civ. tom. 4. Obiit A. C. 1625. aetatis 67.

ANTONIUS [41] Galatheus, Medicus et Poeta, de quo vide Voss. Histor. Lat. l. 3. c. 8.

ANTONIUS [42] Giraldinus, nomine Ferdinandi et Isabellae, coram Innocentio 8. peroravit. Scripsit quaedam versu. Idem ibid.

ANTONIUS [43] Godeau, Episcop. Grassae primum, dein Vincii Druidensis patria [orig: patriâ]. Eruditione illustris, ex primis Academiae Gallicae auctoribus. Scripsit Poemata Christiana, carmen de S. Paulo, Historiam Ecclesiast. etc. Psalmos Davidicos quoque Gallico [orig: Gallicô] carmine expressit. Obiit haud pridem.

ANTONIUS [44] de Govea, Lusitanus, Philosophus et Philologus insignis, obiit A. C. 1565.

ANTONIUS [47] le Maistre, Parisiensis, Orator et Advocatus insignis. Scripsit varias causas publice a se dictas: Plaidoyers. Obiit A. C. 1658.

ANTONIUS [48] Maneti, Florentinus Philosophus et Mathematicus, variis scriptis celebris, Pocciant. de Script. Flor.

ANTONIUS [51] Nebrissensis, insignis in omnivaria scientia, plurima scripsit. Obiit A. C. 1544. Vasseus Chron.

ANTONIUS [52] Panormitanus, ob eruditionem plurimis Principibus gratus, P. Iov. in Elogiis.

ANTONIUS [53] Possevinus, a Gregorio XIII. in Poloniam et Moscoviam missus, eruditione inclitus, obiit Mantuae, A. C. 1611.

ANTONIUS [54] Sarcialupi, Musicus Flotentinus, statuam meruit. Voss. de Mathem. c. 60. §. 14.

ANTONIUS [56] Tudertinus, ex urbe Todi, olim Tuder, in Umbria, oriundus, in omni scientia versatissimus, Erasmo saepius laudatus. Leand. descript. Ital. etc.

ANTORIDES pictor, Aristippi, filii Aristidis Thebani, discipulus. Plin. l. 35. c. 10.

ANTP. in numism. Valentiniani Valentis et Honorii Antiochiae nota est. P. vero Monetarium, an percussa, designat, Car. du Fresne de infer. aevi Numism.

ANTRIM castrum Hiberniae, in Ultonia prov. et Comitatus cognom. caput. Prope lacum Neaugh.

ANTRIMENSIS Comitatus vulgo Countye Antrym Angl., provinc. Hiberniae in Ultonia. Terminatur a septentrione mari Deucaledonio [orig: Deucaledoniô], ab Ortu mari Scotico [orig: Scoticô], a Meridie Comitatu Dunensi et ab Occidente Comitatibus Colranensi et Tyronensi. Eius primaria, Rupes Fergusii.

ANTRONIA urbs in Messenia Peloponnesi regione, ab antris, e quibus molares lapides exciduntur, appellata. Straboni Antron dicitur, itemque Stephano, qui Thessaliae urbem esse scribit. Ab hac Antronii asini dicti, de magnis corpore, et stolidis mente. Hesych. *)/antrwn, po/lis2 *qessali/as2, e)/nqen *)antrw/nios2 o)/nos2. Ita enim legendus ille locus, ubi vulgo male divisim, et o)/gkos2 pro o)/nos2 legi solet. Ego potius Antronios asinos a lapidibus molaribus dictos putem, quos o)/nous2 Graeci vocant. Item Antronis asinus castellum in Phthiotica plaga, cuius meminit Strabo l. 9. Nic. Lloyd.

ANTROS insula in aestu Garumnae fluvii ex Pyrenaeo monte delapsi. Vide Melam. l. 3. c. 2. editionis Vossianae. Vulgo Cordovan: parva, seu verius scopulus, inter Syrtes. Ubi Pharum superbam aedificavit Henricus M. quam post iniuria [orig: iniuriâ] temporis collabentem reparavit magnificentissime, Ludovic. XIV. Vulgo La Tour de Cordovan.

ANTRUM [1] vulgo S. Hermeland, Insul. Galliae Celticae ad Ligerim fluv. Aliis Antrium, vulgo [orig: vulgô] Aindre. Lloyd. Insul. est amnica, in Ligere fluv. non procul ab huius ore et ab urbe Namnetis. Nomen ei a densis opacisque silvis, in medio sui montosa est, longa 24. stadia, habetque proximam insul. atque sibi consimilem, licet minorem, Antricinum vel Antriginum dictam. Forsan Antros est Pomp. Mel. l. 3. c. 2. ea, quae hodie Antrum dicitur, quamque ille pendere et attolli aquis increscentibus, ex vulgi opinione, refert. Hic Hermenlandus Noviomagensis, ex Praeposito Pocillatorum Regis Monachus Fontanellensis, Coenobio a Paschario, Namnetico Praesule exstructo, Abbas primus praepositus est, principatu Theodorici Francorum Regis et filiorum: quod a Nortmannis A. C. 843. post urbem Namnetum direptam, vastatum et incensum esse, docent tabulae Monasterii S. Sergii, in quibus Monasterium Antrum nomine Insulae appellatur, nec non Monasterium Insularum, quoniam in Insulis Namneticis nullum aliud Monasterium reperiebatur. Vulgo [orig: Vulgô] Insula haec Aindre, vel l'Isle d'Andre dicitur. Hadr. Vales. Notit Gall.

ANTRUM [3] Sibyllae, vulgo Grotta Della Sibilla, locus celebratissimus Campaniae, ubi Sibylla Cumana habitavit, in antro, intra durissimum saxum interius mire excavato, apud Avernum

ANTUATES populi circa Rhodanum, finitimi Allobrogibus et Genevae. Vide Nantuates. Ita enim legendum videtur. Hodie provinc. est Sabaudiae, cum titulo Ducatus. Comprehendit Balliviatus de Termer et Gaillard, cum terris S. Victoris, et Capituli. Vulgo le Chablais. Lacum Genevensem ad Septentrionem, Velaunos ad Ortum, tractum Fusciniensem ad Meridiem, ditronem Genevensem ad Occasum habet. Nantnatum et Veragrorum olim sedes. Hanc regionem Conradus Salicus Imperator Humberto 1. concessit, in praemium opis contra Odonem 2. Comitem Campaniae, qui ipsi de regno Burgundiae controversiam moverat, praestitae. Euangelii lucem praeterito [orig: praeteritô] saeculo [orig: saeculô] sensit, sed ad breve tempus. Guicheno, Hist. Sabaud. Eorum meminit Caesar l. 3. c. 1. inquiens, Cum in Italiam proficisceretur Caesar, Servium Galbam cum legione duodecima et parte equitatus, in Antuates, Veragros Sedunosque misit, qui a finibus Allobrogum et lacu Lemanno et flumine Rhodano ad summas Alpes pertinent. E quibus verbis colligit Plantrnus, illos eam occupasse [orig: occupâsse] vallem, quae a S. Mauritio ad Lacum usque extenditur, quaeque maxima ex parte Bernensibus hodie parer: quod reliquum est trans Rhodanum, Vallesianis. Nominis vestigium eidem remanisisse videtur, in viculo Mandamenti, ut vocant, Olonensis, vocato [orig: vocatô] Antagne. Regionem postea Chablasii eam nominatam volunt quidam, extenduntque Genevam usque: a caballis autem sic dictam, quod eo equitatus Romanus sese reciperet. Antuatium celebriora loca sunt Penne locus et Aquilea, vicus hodieque Gallice Aigle, German. Aelen; Hactenus Ioh. Baptista Plantinus Helv. antiq. et nov.

ANTURNACUM oppid. German. inferiorem ad Rhenum. Antonin. vulgo Andernach. longitud. 28.00. latitud. 50. 25. Vero [orig: Verô] ac sincero [orig: sincerô] nomine Antunnacum, vel Antonnacum, in Annalibus Mettensibus, inter fiscos obsequiis Imperialibus debitos, i. e. villas fiscales sive Dominicas, quas Villas publicas, Villas Regias et Palatia Gallici Scriptores appellant, numeratur. Ibi Notit. Imper. Roman. praeter coeteros Praefectum militum Acincensium, sub Duce Mogontiacensi, fuisse memorat, Antonacumque vocat: distinguendum ab Antennaco, quod olim Andetannale, postea Aptennacum seu Epternacum vocatum est. Hadr. Vales. Notit. Gall. Vide et Anterinacum et Antonnacum.

ANTWERPIA olim Atuatum, et Atuacutum, nobile Brabantiae oppidum. Sedes Episcopalis et caput Marchionatus Imperii, in ripa Scaldis fluv. Europae nationibus maxime frequentarum. Sumptuosis tam privatis, quam publicis nitet aedificiis. Augustissimo [orig: Augustissimô] D. Virginis templo [orig: templô], cum turri ex candido lapide altissima [orig: altissimâ]: Civica [orig: Civicâ], Hanseatica [orig: Hanseaticâ], Anglica [orig: Anglicâ], ac Portugallensium Domo: Monasterio [orig: Monasteriô] Praemonstratensium; monumentoque [orig: monumentôque] Isabellae Caroli Ducis Burgundionum nobilis. A. C. 1567. die 3. Novemb. Antwerpiae moenia a Cronemburgio usque ad Caesaream portam divulsa, soloque aequata fuere [orig: fuêre], et arx (vulgo Cittadel ) vallo cincta, fossa [orig: fossâ] et aqua [orig: aquâ] circumdata [orig: circumdatâ], quinque propugnaculis ex vivo saxo munita constructa est: habens in circumferentia inter propugnacula superne eminentes decem et tres formas planas ad hostium insultus propellendos fortissimas. Intus late patentem aream percommode claudunt aedes praesidiariis militibus aptae. In areae medio tunc statua aenea deaurata, maximis sumptibus fusa, Ferdinando Toletano, Albae Duci olim in Flandria, Regis Hispani praefecto posita, paulo post deturbata, et comminuta est. Arx illa diruta et eversa est, denuo autem procurante Alexandro [orig: Alexandrô] Duce Parmensi instaurata, et adhuc crecta permanet. Gallide Anvers, Antorff Germanis; Anveres Hispanice, et Anversa Italis dicitur longitud. 25. 41. latitud. 51, 16. Sub dominio Hispan. deficit in dies, ex quo Amstelodamum crevit in tantam opum abundantiam.

ANTYLLA seu ANTHYLLA, urbs erat Aegypti, apud Alexandriam, cuius vectigal a Regibus Persarum, uxoribus in cinctuum impensas dabatur.

ANTYRIUS Alexandri Magni Dux egregius, qui a sui domini obitu, cum militum strenuorum agmine, qui ipsum Regem elegerant, instructa [orig: instructâ] classe ex Scythia solvens, ad avitas Herulorum terras navigavit, easque armis occupavit, circa 530. annum ante Christum natum: navis principis vela capite bovino [orig: bovinô] aut equi Alexandri, Graece bouke/falos2 dicti, ornaverat: unde in hodiernum diem Duces Megapolenses (qui ab Herulis sunt oriundi) pro insignibus habent caput bovinum. Metel.

ANUBIS Aegyptiacus canis, in cuius forma colebatur Mercurius, Cynopoli inprimis. Strab. l. 17. Virg. Aen. l. 8. v. 698.

Bene latratorem, et latrantem dixerunt, nam colebatur hic Deus canino [orig: caninô] capite, quod scribit Plut. de Is. et Osir. Euseb. de Praep. Euang. l. 2. c. 1. Tertull. Apologet. c. 6. et 15. Arnob. l. 7. Cyprian. ad Demetrianum, Minutius Felix, etc. Rationes huius formae vide apud illos, Plut. inprimis et Euseb. Eundem hunc fuisse cum Cynocephalo, cui caninum caput, certum est. Sunt et quiputent vere hunc Mercurium fuisse. Servius, Quia canino [orig: caninô] capite fingitur, hunc volunt esse Mercurium, ideo quia nihil est cane sagacius. Iuvant verba ista Apuleii l. 5. Ille superum [orig: superûm] commentor, et inferum [orig: inferûm], nunc atra [orig: atrâ], nunc aurea facie sublimis, attollens canis cervices arduus Anubis, laeva [orig: laevâ] caduceum ferens, dextra [orig: dextrâ] palmam virentem quatiens. Strabo l. 9. Plut. etiam, ubi supra, ait Anubin vocatum Hermanubin. Hermes autem Mercurius est Ovid. Met. l. 9. v. 686.

Inachis ante torum, pompa [orig: pompâ] comitata suorum,
Aut stetit, aut visa est, inerant lunaria fronte
Cornua, cum spicis nitido [orig: nitidô] flaventibus auro [orig: aurô],
Et regale decus, cum qua latrator Anubis,

Nos in templa tuam Romana acceptimus Isin,
Semicanesque Deos, et sistra moventia luctum.

Ergo hic praecipuum, summumque meretur honorem,
Qui grege linigero [orig: linigerô] circumdatus, et grege calvo [orig: calvô]
Plangentis populi currit derisor Anubis.

Vide etiam Virgil. l. 8. Aen. Diodor. Sic. ait, Anubin patrem Osirim ad bella secutum gestasse [orig: gestâsse] canis insigne in clypeo: Alii adiuvisse Isidem in Osiridis corpore investigando. Nic. Lloydius. Vide et Ioh. Marshamum Canone Chron. ut et infra voce Cynocephalus. Huius cultum, apud Zonae torridae incolas, perversissimo idololatras, hodieque vigere, refert au)to/pths2, P. de Valle, Itiner. tom. 4. ubi harum gentium miseram superstitionem, a Veterib. Aegyptiis mutuatam, accuratissime descripsit.

ANULATI pedes servorum Appuleio l. 9. Met. in veter. Glossario anati, oi( sumpodisqe/ntes2: ut et damnatorum. Anulus enim vel anuli instar erat, quo [orig: quô] utrorumque pedes vinciebantur, cippus seu cuspus dictum in veter. Glossis, cu/linon sanda/lion, ligneum sandalium, cuius formam scite nobis dat intelligendam Eustathius, *to/n men/ toi kri/non, o(/s2 periqe/ei kai\ peria/getai e(li/sswn to\ cu/lon, ei)s2 o(/ e)mbe/blhtai h( ai)xmh\, o(/n h( a' perino/ntos2 glw=ssakouspi/on *fhsi\n, e)n metafora=s2 tou= peri\ tou\s2 po/das2 culikou= desmou=, po/rphn *(/omhros2 kalei=, etc. Salmas. ad Tertullian. de Pallio, Vide etiam infra in vocibus Cippus, Cuspus, Servus.

ANULINUS Consul Rom, Sabini 2. Collega. Horum tempore Antoninus Caracalla Alexandriae cum esset, Alexandrinam iuventutem convocavit, eamque passim omnem, militibus signo [orig: signô] dato [orig: datô], interemit. Herodot. l. 4.

ANUS locus Samariae, a Neapoli 10. mill. pass. Hierosolymam versus occurrens.

ANXA oppid. Italiae in ora Salentinorum, olim Gallipolis. Plin. l. 3. c. 11. Hodie etiam Gallipoli dicitur. longitud. 42. 12. latitud. 39. 58. Permunitum, cum portu, in regno Neapolitano provinc. Hydruntina. Iacet in scopulo, a mari quasi seiuncto. Alii negant Gallipolim Anxam fuisse dictam. Leand. Vide Callipolis.

ANXANUM Ferentanorum in Aprutio Italiae oppid. Ptol. *)/agcanon, *la/rinon, *frentanw=n meso/geioi po/leis2. Hodie Lanciano sive Lanzano. Populi Anxani, Plin. l. 3. c. 12. lege Anxanenses. longitud. 38. 55. latitud. 42. 27. Deficit in dies.

ANXUR [1] ex Ducibus auxiliaribus Persae, contra Aceten, Colchorum Regem. Val Flacc. l. 6. v. 68.

ANXUR [2] urbs Volscorum. Plin. l. 3. c. 5. Capta et tantum non destructa a Romanis, Anno Urb. Cond. 348. Liv. l. 4. c. 59. Hanc olim Trachiniam, nunc Tarracinam dicunt. Horatius in Hodoeporico: l. 1. Sermon. Sat. 5. v. 25.

Milia tum pransi tria repsimus, atque subimus
Impositum saxis late candentibus Anxur.

Liv. l. 5. c. 12. In Volscis depopulato agro, Anxur nequiquam oppugnatum loco [orig: locô] alto [orig: altô] situm. Longitud. 37. 02. latitud. 41. 08. Urbs Episcopalis munita, Baudrando, Sed parva, cum castro; in Campania Romana et ditione Pontificis ad radices montis, et in ora Maris Tirrheni. Paucos habet incolas, propter aeris gravitatem, et paludes Pomptinas ei adiacentes.

ANXURUS sive potius ANXYRUS, nomen est, quo [orig: quô] Iuppiter a Campanis vocabatur, qui maxime Auxuri colebatur imberbis, vel quasi a)/neu tou= corou=, sine novacula, quia barbam numquam rasisiet. Servius, in illud Poetae Aen. l. 7. v. 799.

Circeiumque iugum; quibus [orig: queis] Iuppiter Auxurus arvis
Praesidet. --- ---

Ubi Axurus. de la Cerda contendit legendum. Sane Pausan. in Eliacis prioribus meminit duplicis simulacri Iovis ou)k e)/xontos2 ge/eina, non habentis barbam. Porro de nummo quodam Iovis aut Axuri aut Crescentis vix est, qui non meminerit eruditorum; Germanus, Laevinus, Scaliger, Ortelius, Dalechamvius, et alii. Non omittendus hic Statii locus Theb. 10. v. 61. de Templo sacro et Iunoni puellae, et Iovi Axuro:

Ipsa illinc magni thalamo desponsa Tonantis
Expers connubii, et timide positura pudorem,
Lumine demisso pueri Iovis oscula libat
Simplex, et nondum furtis offensa mariti.

Talis ab Idaeis primaevus Iuppiter antris
Possessi stetit arce poli, famulosque rccepit
Natura iradente Deos: lanugine nonaum
Vernabant vultus, nec adhuc per colla fluebant
Moturae convexa comae: tum scindere nubes
Disccbat, fulmenque rudi torquere lacerto.

Aliam eiusdem parvuli Iovis imaginem repraesentat Stat. l. 1. Achillcid. v. 588. in hunc modum:

Sic sub matre Rhea [orig: Rheâ] iuvenis regnator Olympi
Oscula securae dabat insidiosa sorori
Frater adhuc, medii donec reverentia cessit
Sanguinis, et versos germanae expavit amores.

Iovis etiam pueri meminit Apollon. l. 1. Argon, dicitur ab eo kou=ros2 et e)pi\ fresi\ nh/pia ei)ow\s2. Et Nonnus Dionysiacwn l. 41. his versibus:

*zeu\s2 to/te kou=ros2 e)/hn, e)/ti pou= bre/fos, ou)/pote puknw=|
*qermo\n a)naxi/sasa ne/fos2 bhtarmoni palmw=|
*)asteroph\ sela/gize. --- ---

Nummus Pansae et Vibii, cuius meminit Constant. Landus. Numis. in cuius parte altera [orig: alterâ] erat IOVIS AXUR. in altera imago barbata, sed intonsa: Unde colliges, non semper Iovem Axurum sumi pro Iove puero, sed etiam pro Iove intonso, quasi a)/neu cue|ou=, ut qui numquam egeret novacula [orig: novaculâ], semper enim tonsus erat, etiamsi grandis fuit. Nic. Lloydius.

ANYSIS caecus a nativitate, urbe cognomine Aegypti oriundus, in regno Aegypti, Asychis fuit successlor; Nechi seu Nechaonis I. Saitarum Regis ut et Bocchoridis su/lxron|os2. Hic audito [orig: auditô], Sabacchum Aethiopiae Regem adventare, regno [orig: regnô] cessit, donec ille insomniis territus in Aethiopiam reverteretur. Tum e latibulo suo insul. Aelaea [orig: Aelaeâ] rediit in thronum, et mortuus, Sethonem, Vulcani sacerdotem, successorem habuit Herodot. l. 2. seu Euterpe, c. 141. Vide Sethon.

ANYSTIS Graece *)/anustis2, Cursor celebris. Solinus c. 1. Anystis Lacon et Philonides, Alexandri Magni Cursores, Elin abusque Sicyone mill. ducenta stadia una die transierunt.

ANYTA poetria, cuius operum fragmenta adhuc exstant. Voss. de Poet. Graec. p. 85.

ANYTUS Rhetor Atheniensis, una cum Melito et Lycone Socratem accusavit, et occidi curavit. Horat. Serm. 2. Sat. 4. v. 2. 3.

Postea ab Atheniensibus cum sociis morte mulctatus est. Laert. in Socrate. Aelian. variae Hist. l. 2. c. 13.

ANZERMA oppid. Americae meridionalis in Regno Popaiano. Aliis S. Anna d'Anzerma. 50. leuc. ab urbe Popaiani in Septentrionem iuxta fluv. Caucam. 12. autem a Caramanta oppid. in meridiem.

ANZETA Armeniae maioris urbs. Ptol. A qua Anzetene regio quae Antizena Nicephoro, et Anaetia Plin. l. 5. c. 24. versus Euphratem fluv. a quo distat 40. mill. pass. in Ortum.

ANZIGI vulgo ANZICAINS, populi Africae, ultra Loanghum, nempe a Zaire fluv. usque ad deserta Nubiae, in Aethiopia inferiori. Dicuntur et Ansincani, Vide ibi. Iidem et Anziges, populus totius Africae ferocissimus et maxime barbarus. Subfuerunt olim Regi Congensi: sed postquam eo [orig: eô] a Iohanne II. Portugalliae Rege ad Christianam fidem converso [orig: conversô], baptizatoque [orig: baptizatôque] A. C. 1491. intra breve tempus, totum fere Regnum, non fidem tantum, sed et mores vestitumque Lusitanorum suscepisset, suspecta barbaris haec peregrinitas esse coepit, primique Anziges obsequium exuerunt, subsequutis mox aliis, uti videre est supra in voce Agages. Vide Georg. Hornium Orb. Imper. p. 467.

ANZUQUIUM oppid. in ora provinc. Vomi, in Iaponia insul. in Asia. Distat a Meaco, primaria Urbe Iaponiae, 20. leuc. in Ortum. In Ora sinus Meaci. Brietius.

AOD Hebr. Ehud. Latine laudans, seu confitens, Iudex Israelitarum, Eglonem Moabitarum Regem occidit, et decem milibus caesis, populum e servitute hostium liberavit, Iudic. c. 3. v. 15. Sulpic. Sev. l. 1. c. 46. Torniel. A. M. 2641. 2720.

AOMAR seu HOMAR, vel OMAR, Arabs, tres libros conscripsit, de die Natali. Voss. Scient. Mathem c. 64. §. 10.

AON Neptuni fil. factione suorum ex Apulia pulsus, navigio [orig: navigiô] Euboeam, et inde Boeotiam venit, ubi populis montes habitantibus imperavit, eosque Aones, ut et montes vicinos Aonios appellavit. Porro hic Aon filium Dymantem reliquit, qui ei in regno successit.

AONES populi AONIAE, Pausan. l. 9. Fuit autem Aonia pars Boeotiae montana, unde totam Boeotiam prius Aoniam dictam legimus. Virg. Georg. l. 3. v. 10.

Primus ego in patriam mecum, modo vita supersit,
Aonio rediens deducam vertice musas.

Hinc Aonios specus posuit Catullus Epigr. 62. v. 28. pro antris Boeoticis. Servius, in illud Virgil. Eclog. 6. v. 64.

Ausonium Boeotia numina dicuntur. Hinc Aonium nemus, et Aonia lyra, apud Ovid. et Propert. l. 2. Eleg. 2. v. 36. Nic. Lloydius.

AORI Graece a)wroi, dicti sunt illi iuvenum, quos mors ante tempus rapit immatura, ut fructus, qui acerbi adhuc et immites avelluntur; Graeci pro\ w(/ras2 qanei=n dicunt. Nempe universo hominum generi certum vivendi tempus praescriptum a Natura et constitutum est, quo [orig: quô] completo [orig: completô] sponte humana compages dislolvitur. Hoc iustae et legitimae aetatis spatium alii centum annis, alii paucioribus, alii etiam pluribus determinarunt [orig: determinârunt]. Ante quod qui de homine exeunt, ante diem mori, Graece pro\ w(/ras2 dicti sunt qanei=n. Aliud est pro\ moi/ras2 qanei=n, quod de illis, qui violento [orig: violentô] exitu defunguntur, Graeci dixere [orig: dixêre]: de quo utroque mortis genere vide pluscula apud Salmas. ad Solin. p. 118. et seqq. In Magicis inprimis sacris differentia fuit tw=n *bioqana/twn, qui violenta [orig: violentâ] morte decedunt, et tw=n *)aw/rwn, qui ante diem; horum enim inprimis Animas, utpote adhuc supra terram vagantes, in Necyomantia evocari quidam opinabantur; imo horum solum alii, qui ex ipsis inferis animas elici posse ne inter Gentiles quidem crediderunt. Sed hac de re dictum supra, in voce Ahori.

AORIS [1] Arantis fil. Corinthi Regis venator bellicosus, Sororem Arathyraeam tam tenere dilexit, ut totam illam, ubi morabatur, regionem eius nomine appellaverit, Pausan. l. 2.

AORNOS vel AORNIS, petra apud Indos praeceps et invia, monumentis historicorum celebrata, quasi avibus inaccessa. Dionysius Pergiegetes, v. 1149.

*(h d' h)toi prone/neuken e)p' *)wkeano\n baqudi/nhn,
*)hli/batos2 taxinoi=si duse/mbatos2 oi)wnoi=si.
*tou)/neka/ min kai\ *fw=tes2 e)piklei/ousin *)/aornin.

Nescio; quo [orig: quô] auctore fretus Dionysius Coliacum promontorium Oceano imminens *)/aornin cognominari affirmet. Celebris quidem est apud auctores eos, qui Alexandri res gestas scriptis mandarunt [orig: mandârunt], *)/aornos2 petra (per hyberbolen, altitudinis causa [orig: causâ], sic appellata, ac si volucribus quoque invia videretur, uti de Macedoniae montibus L. Florus l. 2. c. 12.) quam ab Hercule frustra obsessam ferunt, ab Alexandro vero expugnatam. Vide Curtium l. 8. c. 11. et Arrianum l. 4. Sed petra illa longe a Coliaco promontorio dissita ad Indum scil. fluv. qua [orig: quâ] Alexander Indiam ingresslus iter fecit. Radices eius (inquit Curtius) Indus amnis subit. Et prope ipsos Indi fontes eam statuit Strabo l. 15. *)/aorno/n tina pe/tran, h(=s2 ta\s2 r/i/zas2 o( *)indo\s2 u(por)r(ei= plhsi/on tw=n phgw=n. Scribit Plut. Alexandrum, cum intellexisset hanc petram teneri ab homine meticuloso, dixisse, Nunc locus iste captu facillimus est. De hac rupe Lucianus in Rhetor. Praecept. *ei)=ta e)peida\n plhsia/shs2 tw=| o)/rei, to men\ prw=ton a)poginw/skeis2 th\n a)/nodon, kai\ to\ pra=gma o(/moio/n soi ei)=nai dokei= oi(/a h( *)/aornos2 pe/tra e)fa/nh *makedo/sin, a)pi/curon au)th\n a)pantaxo/qen i)dou=tin a)texnw=s2, ou)de\ o)rne/ois2 u(perpth=nai r(adi/an, *dionu/sou tino\s2, h)/ *(hrahle/ous2, ei' me/lloi kaqaireqh/sasqai, deome/nhn. Nic. Lloydius.

AORNUS [1] locus in Tesprotide, ubi oracula reddebantur. Pausan. l. 9. Item urbs in Epiro. Ptol. et Steph.

AORNUS [2] lacus quidam prope Tartessum, alias Libystinus dictus. Schol. Aristoph. in Ranas: *(h de\ *ta/rthssos2 po/lis2 *)iberikh\ peri\ th\n *)/aornon li/mnhn.

AORNUS [3] lacus inter Puteolos et Baias, Latinis Avernus, sic dictus, quod avibus careat, quae supervolantes gravi eius odore enecantur: sive quod sulpureae exhalationes aerem usque adeo extenuent, ut aves sustinere non possit. Virg. Aen. l. 6. v. 237.

Spelunca alta fuit, vastoque [orig: vastôque] immanis hiatu
Scrupea, tuta lacu nigro [orig: nigrô], nemorumque tenebris;
Quam super haud ullae poterant impune volantes
Tendere iter pennis, talis sese halitus atris
Faucibus effundens supera ad convexa ferebat.
Unde locum Graii dixerunt nomine Avernum.

Principio quod Averna vocantur, nomen id ab re
Impositum est, quia sunt avibus contraria cunctis.

Est locus exciso [orig: excisô] penitus demersus hiatu,
Parthenopen inter, magnaeque Dicarchidos arva
Cocyta [orig: Cocytâ] persusus aqua [orig: aquâ], nam spiritus extra
Qui furit effusus funesto [orig: funestô] spargitur aestu.
Non haec auctumno [orig: auctumnô] tellus viret, aut alit herbas
Cespite laetus ager: non verno [orig: vernô] persona cantu
Mollia discordi strepitu virgulta loquuntur:
Sed Chaos et nigro [orig: nigrô] squalentia pumice saxa
Gaudent, ferali circumtumulata cupresso.

AORNUS Palus in Iberia, propter quam Tartesson collocant. Vide Schol. in Aristoph. Ranas. Act. 11 sc. 11. Vide Aornus Lacus.

AORSI populi Sarmatiae, Tanaim fluv. accolentes, Horum regio Severia hodie dicitur, sub Moschis. Eorum meminere [orig: meminêre] Strabo et Ptol. Aliis populi Asiae, in Scynthia, intra Imaum, versus mare Caspium et ostia Iaxartis fluv.

AOTI populi in finibus Thraciae, Getis sinitimi, non procul ab Istro. Plin. l. 4. c. 11.

AOUS [1] fluv. in ea [orig: eâ] parte Macedoniae; quae mari Adriatico adiacet, non procul ab Apollonia in mare illabens; Vaiussa hodie. Lous Ptol. Aeas Straboni ac Melae l. 2. c. 3. dici videtur.

Anius, Stymphaliam et Elymiotas percurrit. Philippi, Macedoniae Regis clade celebris, hodie Polina. Brietius.

APACHNAS ut Manetho vocat, seu Pachnan, ut Africanus; tertius Pastorum in Aegypto Rex, Beonem excepit, paulo ante nativitarem Aaronis, Choma [orig: Chomâ] Ephtha [orig: Ephthâ] in Thebaide regnante, praefuitque annnos 36. mens. 7. quo [orig: quô] temporis in tervallo Moses quoque natus, expositus, et a Pharaonis filia educatus elt. Eum in regno excepit Aphophis. Vide Ioh. Marshamum Canone Chron. Saeculo VIII.

APACI populi Americae Septentrionalis in parte Boreali regionis novi Mexici. Sunt longe lateque diffusi: dividunturque ab Hispanis in 4. nationes, nempe Apuches de Perillo, versus Meridiem Apaches de Xila. Apaches de Navaio, ad Septentrionem Apaches Vaquiros, ad Orientem.

APAFI Michael [orig: Michaël], nuperus Transzlvaniae Princeps, fortis, prudens, pius. Wendelini, Theologi haud pridem Anhaltini, compendium Theol. in patrium sermonem transtulit. In Hungaros, ob religionem exules, benignus. Decessit A. C. 1690. relicto [orig: relictô] filio [orig: filiô] Apafio II. excelsaeindolis iuvene. I. Franciscus Pariy de Papa Med. D. et in Enied. Acad. Prof. P. in Epist.

APALACHE Floridae in America regio, 6. provincias fertilitate insignes continens. Huius incolae a Gallorum colonia, Ribaldo [orig: Ribaldô] duce, Caroli IX. auspiciis, illuc deducta, Christianismi cognitionem aliquam acceperunt. Linschot. descr. Americae, c. 1. Histor. Antillatum, l. 2. c. 8. Vide Apalateus.

APALAEI apud Solin. c. 49. E quibus celeberrimi sunt Massagetae, Essedones, Satarche et Apalaei: Scythiae populi quos Apellaeos idem vocat c. 19. Mare autem Caspium ex altero Ponti latere, ultra Messagetas et Apalaeos Scythas esse --- dulce haustu Alexandro Magno probatum est. Graeci *)apalaious2 vocanr. Saimas. ad Solin. p. 216. Vide quoque Apllei.

APALAR seu Apalare, et contracte Aplare, cochlear, item discus: Pro vera benedictionis causa direximus ad vos apalareum unum. In Ep. Pontif. a Gretsero editi. Hic posuit in apsida Basilicae suprascriptae super sedem apalaream argenteam pensantem libras centum viginti, Anastasius Bibliothec. in Sergio. Nomen ei ab hapalis ovis: Interim, sicut boletar antea quidem dictum est, quod in eo boleri tantum apponerentur; postea vero omnibus cibis sustinendis serviit et pro quolibet vase escario usurpari caeptum est, unde Martial. l. 14. Epigr.. 101. v. 1.

Cum mihi bolcti dederint tam nobile nomen,
Prototomis, pudet heu, servio cauliculis.

Sic Apalare, quod ab ovis hapalis nomen, ut dictum, habuit primitus, non ovis tantum, sed etiam aliis quibusliber obsoniis capiendis vas aptum significare coepit. Ausonius,Ep. 21.

Iam patinas implebo meas, ut pricior ille
Maiorum mensis apalaria sucus inundet.

Meminit autem ovorum bapalorum Marcellus Empiricus, ut et Apicius, observante Hadr. Turnebo Adversarior. l. 27. c. 10. et l. 28. c. 5. Vide quoque Salmas. ad Trebell. Pollionem in Claudio c. 17.

APALATAEUS mons in Florida, regione Americae Septentrionalis. Ibi quoque populi Apalatei, in mediterran. Europaeis etiam Apalachites dicti, valde potentes; Quibus proprius Rex, cui 6. amplae subsunt provinciae. Nempe, Bemarim, ubi urbs Melilot, regni caput; Amana et Matique, in planitie, et 3. aliae, Schama, Meraco, intra montes, et Aqualaque, iuxta lacum Theomi, versus Septentrionem. Ibi Rex Christianus a paucis annis, et quaedam Coloniae Anglorum, quae ex Virginia illuc [orig: illûc] penetrarunt [orig: penetrârunt], teste Bristokio [orig: Bristokiô] Anglo

APAME [1] Nicomedis mater, uxor Prusiae, Bithyniae Regis a qua urbi Apameae nomen.

APAME [2] sive APAMEA, Antiochi Soteris mater, ex Seleuco Nicatore; qui Apameam Syriae condidisse et nomen ei uxoris indidisse fertur. Eiusdem in honorem Apameam Phrygiae, fil. Antiochus praefatus exstruxit. Salmas. ad Solin. p. 216. Vide etiam in voce Apamea.

APAMIA [1] vel APAMEA, Phrygiae urbs, ad Marsyae fluv. ostia, Cibotos olim appellata. Graece autem kibwto\s2 est area, qua [orig: quâ] voce utuntur tum auctor epistolae ad Hebraeos, c. 11. v. 7. tum B. Pertrus ep. 1. c. 3. v. 20. ubi de arca nae; quam Flav. Iosephus la/rnaka vocat Ant. Iud. l. 1. c. 4. Strabo, *)apa/meia, h( *kibwto\s2 legome/nh. Ptol. *)apa/meia *ki/bwtos2. Plin. l. s. c. 29. 29. Tertius Apameam vadit, ante appellatam Celaenas, deinde Ciboton. Claudebatur enim in arcae modum, a tribus fluviis illam ambientibus. Plinius ubi supra: Sita est in radice montis Signiae, circumfusa Marsya [orig: Marsyâ], Obrima [orig: Obrimâ], Orga [orig: Orgâ] staminibus in Maeandrum cadentibus. Nunc a paucis inhabitata. longitud. 59. 50. latitud. 39. 50. Est et Apamea Bithyniae oppid. a Nicomede Prusiae regis filio, de matris Apames nomine sic dictum, postea Myrlea, a Myrlo Colophoniorum duce appellata, urbs parva et male culta, longitud. 56. 50. latitud. 49. 56. Item urbs Mediae, in illius et Parthiae confinio Miana, teste Moletio [orig: Moletiô]. Item alia in Mesopotamia, apud Euphratem fluv. ex adverso Zeugmatis. longitud. 79. 50. latitud. 49. 56. Altera ad Tigrim in eadem provincia, ubi

is in 2. alveos dividitur, supra Seleuciam ad 125. mill. pass. Alia in Perside. Denique urbs Syriae archiepiscopalis olim clara ad Orontem fluv. inter Antiochiam, et Emesam ad 65. mill. pass. a Larissa 15. Hamous, teste Bellonio [orig: Belloniô], Hama Leunclavio, Aman aliis, a Seleuco Nicanorege condita, ac de sororis, alii, de uxoris nomine dicta. Hanc Thomas Episcopus dexteritate sua [orig: suâ], A. C. 544. ab armis Cosrois, Persarum Regisqui advantabat Antiochiam devastaturus, liberavit. A Rege enim ad spectacula invitatus, processit, quo animum eius modis omnibus mitigarer, et placatum redderet: Interrogatusque ab eo, an expeteretipsum in urbe sua videre; ipse qui sciebat, prudentiae partem esse, etiam apud ferocissimos homines, veritatem cum magnanimitate et modestia dicere, respondit: Se nequaquam id cupere. Quod responsum miratus tyrannus, Apameensibus pacem dedit. Expugnata sub Iustino Minore A. C. 569. cui cum Cosroe et filio huius Hormisda res fuit. Vide Evagr. l. 4. c. 24. 25. et l. 5. c. 7. 10. P. Diacon. l. 10. P. Diacon. l. 10. Item Plin. l. 5. c. 29. Strab. l. 6. et 11. Regio Apamena. Dionys. v. 918.

*au)tar eni\ me/ssh|sin *)apamei/hs2 ptoli/sqron
*th=s2 de\ prg\s2 a)ntoli/hn katasu/retai u)gro\s2 *)oro/nths2.

longitud. 70.00. latitud. 34.45. Notandum hic [orig: hîc], urbes huius nominis fere quotquot sunt, aquis pariter circumfundi. Amm. Marcellin. de Apamea Mesenes: Urbs est, quam Tigridis aquae ambiunt. Steph. *)apameia/ e)sti kai\ a)llh e)n th=| *meshnw=n gh=| tw=| *ti/grhti perie\xome/nh. Et Plin. loc. cit. Tigris circumdatur buic. Idem de Apamia Phrygiae, Sita est in radice montis Signiae circumfusa Marsya [orig: Marsyâ]. Steph. de Apamia Syiae, *)eklh/qh de\ *xer)r(onhsos2 a)po\ perio xh=s2 th=n u(da/twn. Itaque verissimum puto, quod observar Vir Maximus, Apamia vocem esse Syram, quamvis illius originem non videatur plane assecurtus fuisse, quae tota later in Ionae verbis, c. 2. v. 4. [gap: Hebrew word(s)] aphaphuni majim, h. e. circumdederunt me aquae. Bochart.

APAMIA [2] vulgo PAMIERS, urbs Galliae, in Occitania. Hic circa A. c. 1207. Colloquium institutum inter Albigensium Doctores, et Didacum Episcopum Oxoniensem Dominicum Monachum Abbaremque Cisterriensem, ab Innocentio III. missos, cum eadem res prius Carmanii tentata fuisser. Sed cum Albigenses de sententia cedere nollent, crucem in eos sumi iussit Pontifex, pares indulgentias ac contra Turcas largitus. Ita Dominico [orig: Dominicô] incentore, Simone vero Monfortio [orig: Monfortiô] duce, bellum atrox, A. C. 1209. Vide Papyr. Masion. Hist. Call. l. 3. P. Aemyl. l. 6. Propter huiusdem urbis Episcopum, ob insolentiam carceri inclusum, excommunicatus Philippus Pulcher Galliae Rex a Bonifacio VIII. primo huic generose per literas respondit, dein Synodo Parisiis convocata [orig: convocatâ] illum condemnavit, tandem per Vilhelmum Nogaretum Ananiae cepit, A. C. 1301. 1302. 1303. Vide Philippus Rex et Bonif. VIII. Plura autem de Apamea, in Appamia. Addo saltem, quod antequam urbs haec a Bonifacio VIII. cuius ante mentio, Episcopatus [orig: Episcopatûs] sedes constitueretur, quod factum circa A. C. 1296. in Monsterio S. Antonini ad Aregiam, quem Apamiensium Pattonum castro S. Antonini nomen dedisse, retur Valesius: nobilissimum castrum Apamiarum, appellatur Petro in Histor. Albigensium, qui Abbatis ac Ecclesiae S. Antonini Mart. apud Apamias quoque mentionem facit: Villa Apamiensis, in Chron. Simonis Montfortii. Subest Archiepiscopatui Tolosano: alluit eam, Areia vel Aregia fluv. vulgo Ariege, qui Garumna [orig: Garumnâ] recipitur, ut et Tarnis: Hunc auger Avario Avayrou, qui Galliacum, Segodunum Rutenorum. Villam Francam Putenorum, castrum S. Antonini, Nigrum Palatium Negrepelice, praeterlabitur atque Tarni iungitur. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall.

APANARCTICE Graece *)apanarktikh\, in Isidori Characeni staqmoi=s2 urbs est, caput provinciae Apanarcticenes, ita enim is: *)enteu=qen *)apanarktikh/nh, xoi/nion kz. e)n h(=| po/lis2 *)apanarktikh/. Fuit haec provincia, unum ex duodeviginti Regnis Patthorum, quae dict. loc. enumerantur, nec non apud Plinium, ubi de Parthorum Imperio. Vide Salmas. ad Solin. p. 1197.

APANARE in Charta Dominorum Canneti in Provincia A. C. 1328. apud Car. du Fresne, panem est ac cibum porrigere vel pascere [correction of the transcriber; in the print porrigere pascere] panem enim pro quocumque alimento, usurpari palam est. Hinc Apaner unc fille, in Consuetud. Nivern. c. 23. artic. 24. alibique, seu apanager, in Consuetud. Silvanectensi art. 66. et c. apud Eundem est dotem, seu legitimam portionem bonorum filiae conferre, ita ut in coeteris hereditatis bonis locum non habear iisque renuntiet. Ab eodem fonte Apanamentum seu Apanagium Gallicis Scriptoribus usurpatur, pro eo, quod ad victum et in alimentum secundogenitis praestatur et conceditur a Parentibus, Soustenance vocat Petrus de Fontanis in Consilio c. 34. Nam in pluribus Galliae provinciis, ut ait Pertus de Vineis l. 6. Ep. 25. Maior natu, exclusis minoribus fratribus et coheredibus, solus in castro succedit, inter eos nullo tempore dividendo. Quippe Baroniae seu maiora praedia ac feuda divisionem non recipiunt, sed ad solum primogenitum pertinent: qui tamen tenetur apanagium fratribus assignare reliquis, pro dignitatis ac natalium ratione. Unde Apanagium, divisioni, seu partagio, opponitur, in Pacto A. C. 2323. quod refertur in Probationibus Historiae Cabillonensis, eidem laudato. Introductus autem is mos, ut nobilium familiarum dignitas integra illibatusque splendor permaneret, dum ad unum ex liberis universa [orig: universâ] maiorum praediorum pervenienre successione, reliqui apanagio [orig: apanagiô], seu provisione, ut quoque vocatur, contenti vel clericalem aut caelibem vitam eligerent, vel bella sectarentur (nisi aliunde illos bonis ditari contigerit) sicque feuda illa crebra ac frequenti divisione non minuerentur. Quod exemplo [orig: exemplô] gemino [orig: geminô], in familia Montispessulana, illustrat idem Car. du Fresne: ut et Conitibus Flandriae idem docet, ex Lamberto Schaffnaburg. A. C. 1071. Neque alia fuit Principum quorundam mens, qui legum condendarum auctoritatem sibi vindicantes statuerunt ut tota bonorum successio unicum spectaret primogenitum, secundogeniti certis statisque pensionibus pro victu et vestitu ad tempus contenti essent: quod etiamnum in

Pontivensi Comitatu et aliis aliquot Franciae provinciis, oberinet. Inprimis vero id iuris Reges usurparunt [orig: usurpârunt], non quidem primae stirpis, cum Franciae Regnum tunc non semel inter plures filios divilum legamus; nec secundae omnino, nam inter Ludovici Pii filios quanta bellorum hinc seges orta, notum: Tertiae tamen, ubi certis pariter pensionibus secundogenitos contentos esse voluerunt, Regnum unigenito soli attribuentes: ad quem deficiente reliquorum linea [orig: lineâ] directa [orig: directâ], bona ipsis, apanagii iure, concesla redeunt. Quod quidem ex antiqua Regni consuerudine obtinuisse, probatsaepe laudatus Auctor, ex Arcsto, e schedis Peirescianis a se descripto, quod vide, si collibitum est, apud eum in Glossar. idem moris alibi quoque obtinuisse, vigereque etiam nostro tempore, dicemus infra, ubi de Primogenitorum iure.

APANTA provinc. Terrae firmae, in America Meridionali inter lacum de Parime, et foluv. Amazonum, ubi etiam Apantes, populi ad sinistram fluv. Amazonum ripam, ad Occidentem provic. Coropae, Texeira.

APAPPUS Maximus, Regum Thebanorum in Aegypto XX. Successit Pammo Archondae, regnavit und bora [orig: borâ] minus annis C. Manetho apud Syncellu, p. 104. Cognomentum Maximi verisimiliter aber incremento imperii accepit, namque sub eo et Thinitarum et Memphitarum regnum cum Thebano coaluisse videtur. Ei successit Achescus Ocaras. Ioh. Marshamus Canone Chron. Sec. VI. Idem Apappum hunc Memphitis Phiopem dictum, et illo [orig: illô] adhuc in superiore Aegypto regnante, Israelitas in inferiorem advenifle. monet, ad Sec. VII.

APARCTIAS ventus ab Arcto flans, h. e. a Septentrione. Plin. l 2. c. 47. Iidem nempe erant hi duo venti, Aparctias et Boreas, in prima et antiquissima divisione Ventorum quaternaria, ut et in secunda octonaria, cuius auctor fuit Andronicus, de quo supra. At in duodenaria, quae sequuta est, et cuius Aristoteles meminit in Fragm. peri\ *shmei/wn, *)aparktias2, seu septentrio, inter *bore/an seu Aquilonem et Thrasciam medius est. Qua de re vide Salmas. ad Solin. p. 1247. et seqq.

APARIA provinc. Petuviae, in America Meridionali prope fluv. Amazonum, ubi recipit Curaraium, ad Septentrionem provinciae Pacamorum. P. Texeira. Ei insider Canela provinc. ad Occidentem.

APARNI Scythiae populi ex Nomadum gente, Hircanis, et eorum mari proxime adiacentes, Strabol. 11.

APARIBUS titulus quo [orig: quô] Gregotius M. Pontifex Roman. in Regist. in principiis Epistolarum utitur, quoties ad homines mediocris conditionis scribit. Macer in Hierolexico. Vide infra Appar.

APATHIS apud Plin. l. 7. c. 19. Exit hic animi tenor aliquando in rigorem quendam torvitatemque naturae duram et inflexibilem affectusque humanos adimit; quales Apathis Graeci vocant, multos eius generis experti, quod mirum sit, auctores, maxime sapientiae, Diogenem Cynicum, Pyrrhonem, Heraclitum, Timonem, hunc quidem etiam in odium generis humani evectum, etc. Graece a)paqei=s2: de quibus vide inprimis, ubi de Stoicis.

APATURIA [1] Minerva ab Aethra sic dicta, quae per quietem ab ea monita, ut Sphaero sacrificaret, cum in insulam traiecisset, a Neptuno compressa, Palladis templum ibi erexit. Praetereaque constiturit, ut Troezemorum virgines zonas ante nuptias Apaturiae Palladi consecrarent. Item Apaturia Venus dicta. Nam cum Gigentes quodam tempore vellent eam interimere, dicitur in latebris tam diu delituisse, donec Herculis auxilio [orig: auxiliô] sigillatim omnes interfecit. Inde Apaturum, Veneris templum in Phanagoria. Steph. ex Strabone.

APATURIA [2] festa Atheniensium; quam vocem recte Budaus vertit, Festum deceptionis: quippe ciu praebuit orginem a)pa/th, i. e. deceptio. Nam cum finium regundorum controversiam, inter Athenienses et Boeotos ortam, Reges Melanthius, et Xanthius certamine singulari dirimere statuissent, Xanthius astu circumventus occubuit. His enim dimicantibus, quidam a tergo Xanthii nigra [orig: nigrâ] pelle caprae indutus apparuit: Tunc Thymoetas (Is enim tunc regno praefectus fuit) iniuriam sibi fieri questus, quod ad singulare certamen Xanthius cum socio accederet, Xanthius respiciendi gra tia [orig: tiâ] conversus ab adversario interficitur. Cum vero Bacchus creditus esset pelle caprae apparuisse indutus, dies festi fuerunt, in eius honorem, ab Atheniensibus mense Octobri instituti. Aristophanis Interpres numquam satis laudatus in Acharnan. *po/lemos2 h)=n *)anqhnai/ois2 pra\s2 *boiwtou\s2 peri\ *kelainw=n, o(/ hn)= xwri/on e)n meqori/ois2. *sa/nqtos2 de\ o( *botwto\s2 praekale/sato tdn *)aqhnai/wn basile/a *qumoi/thn. *ou' decame/nou de\ au)tou=, *me/lanqos2 e)pidhmw=n, *messh/nios2 to\ ge/nos, a)po\ *periklu me/nou to)z *nhle/ws2 e)pe/sth e)pi\ th=| barsilei/a. *monomaxou/ntwn de\ e)fa/nh tw=| *mela/nqw| tis2 o)/pisqen tou= *sanqiou, tragh=n, toute/stn, ai)gi/das2 me/lainan enhme/nos. *)/efn d' a)dikei=n au)to\n, deu\teron h(/konta, o( de\ e)pestra/fh. *o de\ pai/sas2 a)poktei/nei au)to/n. )/ek de\ tou/tou h(/te e(orth\ *)apatou/ria, kai\ *dionsou *melanaigi/dos2 e)dwmh/santo. Quamobrem, quigenus suum referebant ad Melanthium, i. e. omnes vere Iones, Apaturia celebrant. exceptis Ephenis et Colophoniis. Herodotus Musa prima [orig: primâ]: *)/estwsan de\ kai\ katarw=s2 *)/iwnes2, o(/soi a)p' *)aqhnw=n gego/nasi, kai\ *)apatou/ria a)gousi e(orth\n. *)/agousi de\ pa/ntes2, plh\n *efesi/wn kai\ *kolofoni/wn. *ou(=toi ga\r mou=noi *)iw/nwn ouk a)/gousi *)apatou/ria, kai\ tou=toi kata\ fo/nou tina\ skh=fin. Vide etiam Natal. Comit. l. 5. c. 12. Porro quae ad Acharnaes, Aristophanis Interpres exposuit, repetit in Pace, et Suidas ad verbum, uti fere solet omnia, excerpsit: Nisi quod dies quatuor enumerat, uti etiam tot fuisse confirmat Harpocration, *(eorth\ par' *)aqhnai/ois2, h(\n a)/gousi, *puanefiw=ni e)f' h(me/ras2 te/taras2. Hesych. *)apatou/ria, e(orth\ *)aqh/nhsin e)pi\ h(me/ras2 te/ssaras2. *(wn h\ prw/th, *do/rpia kalei=tai, h( de\ deui e/ra *)ana/r)r(usis2, h( tri/th *kouriw=tis2, h( de\ teta/rth *)/epibda.

De quibus suis locis. Ita Nic. Lloydius. Res vero sic habuit, Atheniensibus cum Boeotis certantibus de Celaenis, in confinio, lite tandem in monomachiae eventum collata [orig: collatâ], Xanthius Thebanus pto Boeotiis pugnaturum se stitit; Thymaetes Autem Atheniensium Rex monomaxi/an detrectans; abdicatur regno [orig: regnô]. Substitutus est Melanthus, qui stratagemate praefata [orig: praefatâ] adversarium stravir: undeilli regnum delarum, et festo Apatutiorum, origo: in cuius primo die Tribules vesperi cpulabantur, unde is *do/rpia; in altero, sacra faciebant Iovi tw=| fratri/w et Minervae, unde is *)ana/r)r(nsis2, in tertio pueros et puellas in Tribus adscribebant, unde is *kourew=tis2 dictus est. Quartam diem *)/epibda adcuntalii, ut visum. Addeiam laudatis Auctoribus Frontinum Strategem l. 2. c. 5. Polyaenum l. 1. c. 19. Cononem apud Phoium Narrat. 39. ubi Mclanthum Messena [orig: Messenâ] et Pylo [orig: Pylô] ab Heraclidis pulsum, singulari certamine Oenaen (non Caelenas) Atheniensibus, sibi regnum acquisivisse, refert. Alios, Illustr. praecipue Marshamum Canone Chron. Sec. XIII. ubi de Melantbo Rege ex professo agir. De tertio die quod diximus, non omittendum, in fratri/as2 ascribi apud Athenienses filios solitos, postquam Patres suos illos esse lacramenti religione confirmarunt [orig: confirmârunt]. Unde, quia prius quasi a)pa/tores2 censebantur, festo nomen datum esse, vult Auctor Etymologici. Xenophon autem Hellen. l. 1. *(/oti oi(/ te pare\res2 kai\ oi( cugtenei=s2 cu/neisi sfisin au)toi=s2, quomam genitores tum cum affinitate iunctis conveniebant eadem [orig: eâdem] ratione hoc festum *)apaou/ri/a vocatum ait, qua [orig: quâ] uxor a)/loxos2 quasi o(mo/lektros2, vel a)/koitis2 quasi o(mo/koitis2 dicta est: Vide Franc. Rossaeum Archaeologiae Atticae l. s. c. 12.

APELBUSA quae et Anelebusa, Insul. Asiae minoris in ora Pamphiliae, et sinu Attalico, inter Attaliam et Sidam, urbes littorales.

APELIOTES idem ventus cum Euro, in divisione ventorum quaternaria; sed ab eo, in octonaria Andronici, divisus: ab Aequinoctiali exortu procedit, Graece *)aphliw/ths2: de quo vide Salmas. ad Solin. p. 1250. et seqq. et infra in Caecias.

APELLA idem esse quod verpum sive recutitum, ac dici quasi sine pelle, etiam magnus Turnebus censet l. 24. c. 9. et l. 29. c. 21. Imo in veteri quoque glossario legas Apella, lipo/dermos2. Imposuit autem iis Horatii locus l. 1. Sat. s. v. 100.

Ubi Apella esse proprium viri, tum quantitas primae syllabae comprobat, tum quod eodem [orig: eôdem] modo [orig: modô] Chium Apellam legimus, apud Ciceronem, Ep. ad Att. l. 12. ep. 19. Quamquam duo veteres Horatii Scholiastae cum vulgo interpretantur: Hic Appella, quod pellem in parte genitali non habeat. Ille, Finxit nomen [correction of the transcriber; in the print Finxit, nomen], quasi sine pelle; aut certe Appella, quia praeputium non habet. Nic. Lloydius.

APELLAS Cyrenaus Geographus, memoratur in epitome Artemidori Ephesii. Forre est idem qui de rebus Delphicis commentarium edidit, cuius meminir Clem. Alexandr. in Protreptico. Videndum annon idem sit, qui Athenaeo apollas vocatur. Vossio quidem de Histor. Graec. l. 3. et scient. Mathem. c. 69. §. 17. sic videtur, quia et is de urbibus scripsit, et proclivis in una litera lapsus fuit.

APELLEI populi quidam. Plin. l. 6. c. 17. lege Apellaei, sunt autem in Scythia.

APELLES [1] Cous, pictor eximius, ingenio [orig: ingeniô], et gratia [orig: gratiâ], quam in se maxime iactabat, praestantissimus, voluminibus etiam apud Perseum discipulum editis, quae artis suae doctrinam continerent. Floruit Alexandri M. temporibus, qui ab illo tantum depingi voluit, Pancaste Larissaea [orig: Larissaeâ] ei donata [orig: donatâ]. Horat. ad Augustum de Alexandro l. 2. Ep. 1. v. 239.

Edicto [orig: Edictô] vetuit, ne quis se, praeter Apellem,
Pingeret; aut alius Lysippo [orig: Lysippô] duceret aera,
Fortis Alexandri vultum simulantia.

Cicer. Ep. 12. l. 5. as L. Luceium: Neque enim Alexander ille gratiae causa ab Apelle potissimum pingi, et a Lysippo fingi volebat: sed quod illorum artem cum ipsis, tum sibi etiam gloriae fore purabat. Plut. de Fortuna Alexandri: *)=hn de\ kai\ *)ape/llhs2 o( zwgra/fos, kai\ *lu/sipros2 o( pla/sths2 kat' *)ale/candron, w(=n o( me\n e)/grafe to\n keraunofo/ron *)ale/candron ou(/tws2 enargw=s2, kai\ kekrame/nws2, w(/ste le/gein, o(/ti duoi=n *)aleca/ndroin, o( me\n *fili/wpou ge/gonen a)ni/khtos, o( de\ *)apellou a)mi/mhtos2 Ovid. l. 5. de Art. Am. v. 401.

Si numquam Venerem Cous pinxisset Apelles,
Mersa sub aequoreis illa lateret aquis.

Sed facies aderat nullis obnoxia gemmis,
Qualis Apelleis est color in tabulis.

Vide Plin. l. 35. c. 10. Aelian. Hist. l. 12. c. 34. Val. Max. l. 8. c. 11. ex. ext. 2 et Quinctil. l. 12. c. 10. Non omittendus hic [orig: hîc] locus ille S. Empirici Pyrrhon. Hypotyp. l. 1. c. 12. *(/oper ou)=n peri\ *)apellou= tou= zwgra/fou le/getai, tou=to u(ph=ocai tw=| *skeptikw=| *fasi\ ga\r o(/ti e)k ei=nos2 i(/ppon gra/fwn, kai\ to\n a)fro\n tou= i(/ppou mimh/sasqai th=| grafh=| boulhqei\s2, ou(/tws2 a)petu/gxanen, w(s2 a)peipei=n, kai\ th\n ssogtia\n ei)s2 h(/n a)pe/masse ta\ a)po\ tou= grafei/ou xrw/mmta prosei/fai ei)ko/ni. *th\n de\ prosayame/nhn i(/ppou, a)frou= poih=sai mi/mhma. Nic. Lloydus.

APELLES [2] Monachus Aegyptiacus plurima miracula edidisse fertur. Hunc, cum in opere fabrili teneretur occupatus, (hanc namque artem profitebatur) spectrum daemonis noctu, habitu mulieris formosae, quam continens esset, tentare coepit, qui ferro [orig: ferrô], quod iam poliebat, ex igne extracto [orig: extractô], daemonis faciem exussit; Daemon autem cum fremitu horrendo et eiulatione aufugit; Sozom. l. 6. c. 28. Item Apelles, vir commendatus a D. Paulo. Rom. c. 16. v. 10.

Fuit etiam Apelles, Marcionis haeretici sectator, a cuius communione reiectus, novae haereseos auctor exstitit. Legem et Prophetas sprevir, Christo corpus aereum adscripsit, resurrectionem negavit, etc. De hoc vide Euselb. l. 5. Hist. c. 13. Epiphan. ber. 44. Augustin. haer. 23. Tertullian. de praeser. c. 30. 31. Baron. A. C. 146.

APELLICON Teius, Ptolemaei Lathyti tempore floruit. Philosophus fuit Peripaterticus, qui de Hermea Atarnensium tyran no, et Ariltotelis cum eo familiaritate scripsit. Testis est Aristocles Peripatericus l. 7. de Philosophia, apud Euseb. de Praep. Euangel. l. 15. c. 1. *peri\ me\n ou)=n *(ermei/ou kai\ th=s2 *)aristote/lous2 pro\s2 a)nto\n fili/as2, a)/lloi te polloi\ sugtegra/fasi, kai\ dh\ kai\ *)apelli/kwn, tou= toi=s2 bibli/is2 o( entnkw\n, pepausetai blatfhmw=n a)ntou/s2. Apellicon autem hic familiaris erat Athenioni itidem Peripatetico, Athenionis illius, qui in Erymnei Peripatetici ludo diligentem se disputatorem praebuit, filio, Atheniensium tyranno, cum Mithridates Asiam in suam potestatem redegerat, An Urb. Cond 665. ut fuse narrat Athenaeus l. 5. Biennio [orig: Bienniô] post Romani, duce Sylla [orig: Syllâ], Athenas receperunt, ubi Sylla Apellicontis iam mortui, teste Strabone l. 13. bibliothecam, in qua plerique Aristotelis et Theophrasti erant libri multis parum noti, Romam deportandam curavit, ut pater ex Plutarcho. Apellicon autem libros illos a Nelei, cui Theophrastus bibliothecam suam tradiderat, posteris magno [orig: magnô] emit. Strabo ubi supra, Apelliconta filo/biblon magis, quam filo/sofon fuisse tradit, eiusque libtorum usum Romae a Bibliothecae praefecto Tyrannionem Grammaticum impetrasse [orig: impetrâsse], a quo nos exemplaria corrupta habeamus. Nic. Lloydius. De eius heredibus Strabo, *kata\kleista, inquit, ei)=xon ta\ bibli/a, quod Aristotelis libros iub clave haberent, nec exire in publicum sinerent. Vide infra in voce Cataclista.

APELITAE Haeretici, Angelum quendam Deo superiorem, quem Deum igneum appellabant, israelitarum Legislatorem fuisse, asserentes; Christum verum Deum esse negarunt [orig: negârunt], etc. ab Apelle quodam dicti, de quo vide suo [orig: suô] loco. Dominic. Macer in Hierolexico.

APENARII apud Trebellium Pollionem in Gallienis c. 8. seu Apinarii aut Apennarii, ut in quibusdam MSS. legi Casaubon. monet; Meursio in Glossar. a)phna/rioi sunt, i. e. aurigae, a)phu/h enim currum asinie aut mulis iunctum denotat. Vide infra Apinarii.

APENESTAE urbs Apuliae Dauniae. Ptol. *apoulw=n *dauni/wn. *salapi/a, *shpiou/s, *)apene/stai. Vieste hodie, Ligorio autem Mansredonia dicitur. Quo [orig: Quô] loco [orig: locô] autem fuerit, divinatu haud facile est, inquit Cluverius. In regno Neapolitano et provinc. Capiranata sitam, 16. milliar. ab Hurio in Eurum, habet Ferrarii ult. editio. Castrum habet munitum, sed paucis constat incolis. In ora maris Adriatici.

APENNINUS mons cuius nominis origo plane incerta est; siquidem nemo eam unquam aperuit, nisi quae per summum delirantis cerebri nugamentum de eo adnotaverunt Grammatici, in quibus Isidor. Origin l. 14. c. 8. ita tradit: Apenninus mons adpellatus quasi Alpes Poeninae; quo Hannibal veniens ad Italiam, easdem Alpes aperuit: unde et Virgilius, Alpes immittet apertas. Has enim Hannibal post bella Hispaniae aceto [orig: acetô] rupit; et inde loca ipsa, quae rupit, Apenninae Alpes vocantur. Servius, ad Virg. Aen. l. 10. v. 13. Alpes immittet apertas. Has (inquit) ante exustas, aceto [orig: acetô] infuso [orig: infusô] Hamibal rupit, et inde loca ipsa, quae rupit, Apenninae Alpes vocamut. Paul. Diaconus, rerum Longobardicarum l. 2. c. 18. Apenninae Alpes, per mediam Italiam pergentes, Tksciam ab Aemilia, Umbriamque a Flaminia dividunt. Alpes autem Apenninae dictae sunt a Punicis, h. e. Annibale, et eius exercitu; qui per easdem Romam tendentes transitum habuerunt. Ecquid hos homines ullam Italiae cognitionem habuisse dixeris? Ecquid Romanas historias de bello Hannibalico unquam legisse credideris? Vix arbitror, (inquit Cluverius ) Quippe quis tam rudis impertusque recum Romanarum esse potest, qui ignorer, quo [orig: quô] tractu sint Pennine, sive ut alii scripsere [orig: scripsêre], Poeninae Alpes, quas Hannibal cum Punico suo exercitu ferro [orig: ferrô], igni, acetoque rupisse traditur? Nempe, qui nuno vocatur mons Iovis, sive alio [orig: aliô] nomine, Mons Divi Bernbardi: qua transitus est ex Salassiis ab Augusta Praetoria in Veragros ad Octodurum, quod vulgo dicitur incolis Maritinach. Ceterum de apennino, ita tradit Liv. l. 36. c. 15. Id iugum, sicut Apennini dorso [orig: dorsô] Italia dividitur, ita mediam Graecioam dirimit. Et Martianus Capella l. 6. Si a primis Alpibus dextrum latus, et prolixi montis brachium contempleris, prominentias utrinque componens: Theatrum quoddam spectare videaris underum. Lunata quippe, et quodam hemicyclo [orig: hemicyclô] in promuntorium memor atum circumfertur Italia. Leucopetram intelligit. Plinius initio c. 5. l. 3. Lucanum Brutiumque litus; quo longissime in meridiem ab Alpium fine lunatis iugis in maria excurrit Italia. Et eodem capite postea, exposita [orig: expositâ] Ligurum ora [orig: orâ] maritima [orig: maritimâ]: A tergo autem supra dictorum onmium Apenninus mons, Italiae amplissimus, perpetuis iugis ab Alpibus tenaens ad Siculum fretum. Vetus commentator Horatii, ad *)epw|dw=n od.16. Apenninus mons ab Alpibus ortus, et mediam Italiam longissimo traetu, versus Siculum stretum, quasi dorso quodarn scindens, inferum mare a supero dividit. Strabo l. 2. *ne/montai d' oi( *li/gues2 me/ros2 tw=n *)/alpean, to\ suna/pton toi=s2 *)apenni/nois2 o)/resi, me/ros2 de\ kai\ tw=n *)apenni/nwn, o)rw=n kate/kousi. *tau=ta d' e)sti\n o)reinh\| r)a/xis2 dia\ tou= mh/kous2 o(/lou th=s2 *)itali/as2 diap efuxui=a a)po\ tw=n a)/rktwn e)pi\ mhshmbri/an, telentw=sa d' e)pi\ to\ *sikeliko\n porquo/n. Ptol. in descriptione Italiae: *ta\ de\ *)ape/nnina o)/rhn u(pe/rkeinta mikro\n th=s2 *ligouri*as2 a)rxo/mena a)po\ tw=n *)/alpewn, kai\ meta\ tau/thn e)pektaqe/ntai a)/xri *)agkw=nos, kakei=qen e/pistrafe/nta pro\s2 meshmbri/an, teleuta=? e)pi\ th\n *leukope/tran. Lucan. l. 2. v. 399.

Mons inter geminas medis se porrigit undis
Inferni superique maris: collesque coercent,
Hinc Tyrrbena pado frangentes aquora Pise;
Illine Dalmaticis obnoxia fluctibus Ancon.

Diversas medius Mons obliquatur in undas,
Qua sert, atque refert Phoebus uterque diem.
Urget dalmaticos Eoo [orig: Eoô] vertice fluctus,
Caerulaque occduis frangit Eirusca iugis.

Polybius l. 2. *to\n d' *)ape/nninon a)po\ me\n th=s2 a)rxh=s2 *ligustinoi\ katoikou=si, kai\ th\n e)pi\ to\ *tur)r(hniko\n pe/lagos2 pleura\n au)tou= keklime/nhn, kai\ th\n e)pi\ ta\ pedi/a para\ qa/latan me\n, mexri po/lews2 *pi/shs2. *(ech=s2 de\ *tur)r(hnoi\, tou/tois2 de\ sunexei=s2 e(ka/teron to\ kli/ma ne/montai tw=n praeirhme/nwn o)rwn *)/ombro. *loipo\n o( me\n *)ape/nninos2 a)pe/xwn th=s2 kata\ to\n *)adri/an qala/tths2 stadi/ous2 w(sanei\ pentakosi/ous2, a)po lei/pei ta\ pedi/a decio\s2 a)poneu/wn, kai\ dia\ ue/shs2 th=s2 loiph=s2 *)itali/as2 dih/kwn ei)s2 to\ *sikeliko\n katarei/nei pe/lagos. Apennini descriptionem etiam nobis exhiber Marcus Vitruvius Pollio l. 2. c. 10. cuius verba apponam: Montis Apennini primae radices ab Tyrrbeno marl in Alpes, et in extremas Hetruriae regiones oriuntur. Eius vero montis iugum se circumagens, et media [orig: mediâ] curvatura prope tangens oras mars Adriatici, pertingit errcuitionibus contra fretum. Itaquwe citerior eius curvatura, quae vergit ad Hetruriae Campaniaeque regiones, aprieis est est potesiatibus: namque impetus babet perpetuos a Solis cursu. Ulterior autem que est proclinata ad superummare, Septentrionali regioni subiecta, continetur umbrosis et opacis perpetuitatibus. Ceterum es Polybii loco, neuper adducto,haec hausit Strabo, l. 5. *ta\ *)ape/nnina o)rh a)rca/mena u(po/ th=s2 *ligustikh=s2, ei)s2 th\n *tur)r(hni/an e)mba/llei, stenh\n parali/an a)polipo/nta. *ei)=ta a)naxwrou=nta ei=s2 th\n meso/gaian kat' o)li/gon, e)peida\n ge/vhtai kata *pisa/tin, e)pistre/fei pro\s2 e' \w kai\ to\n *(adri/an, e(/ws2 tw=n peri\ *)ari/minon kai\ *)agkw=na to/pwn. *suna/yanta de\ toi=s2 to/pois2 tou/tois2, kai\ a)fori/santa, to\ tau/th| pla/tos2 th=s2 *)itali/as2 a)po\ qala/tths2 e)pi\ qa/lattan, e)pistrofn\n lamba/nei pa/lin, kai\ te\mnei th\n xw/ran o(/lhn e)pi\ mh=kos, me/kri me\n dh\ *peuketi/wn kai\ *leukanw=n ou) polu\ a)fi/statai tou= *)adriou, suna/yanta de\ *leukanoi=s2 e)pi\ th\n e(te/ran qa/lattan a)pokli/nei ma=llon, kai\ loipo\n dia\ me/swn tw=n *leukanw=n kai\ *bretti/wn diecio/nta teleuta=| pro\s2 th\n *leuko/petran th=s2 *(rhgi/nhs2. Claudian. in Panegyrico de 6. Consulant Honorii v. 386.

- -- Stipatus adbuc, equitumque catervis
Integer, ad montes reliquo cum robore cessi,
0Quos Apenninum perbibent. Hunc esse ferebat
Incola, qui, Siculum porrectus ad usque Pelorum,
Finibus ab Ligurum populos amplectitur omnes
Italiae; geminumque latus stringentia longe
Utraque perpetuo discriminat aequora tractu.

Unus quidem Strabo Apnnini quasi alrerum quoddam cornu a proximis Lucanorum finibus, fonteque amnis Bradani in Apuliam proaucit; quod iugum Alpibus cohaerens, Vulturem dictum fuisse incolis ostendit Cluverius. Atqui reliqui omnes auctores unum Apnnini lunatum iugum faciunt, ab Ligutum finibus ad Leucopetram usque promuntorium. Strabonis, ut videtur, verbis inducti nostri aevi Geographi, Apenninum in duo seindi cornua affirmarunt [orig: affirmârunt]; quorum alterum in Leucopetra; in Salentino sive Iapygio promuntorio alterum finiatur. Quod idem innuere quoque putarunt [orig: putârunt] Pomponii verba, quae l. 2. c. 4. sunt huiusmodi; Italia ab Alpibus incipit in altum excedere: atque ut procedit, media se perpetuo Apennini mintis iugo attollens, inter Hadriaticum et Tbuscum, sive, ut altier eadem appellantur, inter superum mare, et inferum excurrit: diu solida; verum ubi longe abit, in duo cornua scinditur; respicitque altero Siculum pelagus, altero lonium. Quae ita Solinus c. 8. mutuata refert: Italia universa consurgit a iugis Alpium; inde procedens paulatim, se Apennini dorso extollit, extensainter Tuscum et Adriaticum, i. e. inter superum mare, et inferum. Ubi longius processit, in cornua duo scinditur; quorum alterum Ionium spectat aequor, alterum Siculum. Verum his verbis non Apenninus mons, sed ipsa terra Italia in duo seindi cornua disertissime perhibetur. Praeterea falsum est, quod illi nostri saeculi adfirmant homines, Apennini aliquod continuarum in Iapygium usque promuntorium. Quippe praedictus Vultur mons, quem Strabo vocat parrem Apennini, non ultra regionem Egnatiae extenditur. Reliqua hinc terrarum pars, ad memoratum usque promuntorium satis iam plana est: etiamsi incola nuper huius orae Antonius Galataeus, in libro de Iapygia, montes hic [orig: hîc] extollat tanto [orig: tantô] verborem tummore, uti Apennini, adeo que ipsarum Alpium altitudinem, ante quam coram ipse inspexerat, exaequare eos existimaverit Cluverius. Der cetero nec illud verum est, quod unus Ptol. ait, ad Garganum adpropinquare Apenninum inontem: quum bac [orig: bâc] regione fere medium teneat Italiae inter gemina maria. Apud Lucanum quoque de eodem Apennino sic scriptum est, l. 2. v. 432.

--- Non deserit ante Hesperiam, quam cum Scylleis clauditur undis,
Extenditque suas in templa Lacinia rupes
Longior Italia [orig: Italiâ], donec confinia pontus
Solveret incumbens, terrasque repelleret etquor.
At postquam gemino tellus elisa profundo est;
Extremi colles Siculo cessere Peloro.

Siciliam vult quondam adnexam fuisse Italiae; ut plerique alii veteres auctores (uti ostendemus in Rhegium ) ante eius divulsionem Apenninum extensum fuisse in eam insulam, qua Pelorus mons Messanae Tauromenioque urbibus imminer. At quam hic [orig: hîc] partem ille facit Apennivi, veluri cornu quoddam, in Lacinium usque promuntorium ad 40. ferme milia extensum, Plin. l. c. montem Clibanum vocat. Uno [orig: Unô] igitur perpertuo [orig: perpertuô] dorso [orig: dorsô] Apenninus a Ligurum finibus, per omnem reluquam Italiam, ad fretum usque Siculum in pronuntorium Leucopetram excurrit. Hyperbolice quidem, poetico [orig: poêtico] more, de montis huius rectitudine loquitur Dionysius, dum eum Italiam mediam dividere affirmat, tamquam lineam amussi fabrili ductam. Ita enim verba eius sunt intelligenda. v. 339.

*me/ssh d' )mfote/rwn parape/ptatai *ausoni\s2 ai)=a
*poulutenh\s2, th\n me/n te me/shn o)/ros2 a)/ndixa te/mnei

Ubi in ultimis verbis hypallagen esse oportet, si auctorem errore liberare velimus; ut non intelligatur a Boreali Alpium parte esse Apennini principium, sicut verba pra seferunt (cum ab Australi potius earum parte oriatur scil. iuxta Liguriam) sed quod ipse Apennius ab alpibus, ut Boreali suo [orig: suô] termino [orig: terminô], oriatur, qui inde ad Orientem et Meridiem vergit, Italiam fere mediam secans, donec ad fretum Siculum desinit. Longitudinem buic monti tribuit poeta quidam (quem Netonem fuisse vulgo putant) apud Persium Sat. 1. v. 95.

Altitudinem eiusdem indicare voluir Petronius Arbiter in Satyrico, Discordiam inrroducens hoc [orig: hôc] modo [orig: modô]:

Haec ut Cocyti tenebras, ac Tartara liquit,
Alta petit gradiens iuga nobilis Apennini:
Unde omnes terras, aique omnia litora posset
Aspicere, ac toto [orig: totô] fluitantes orbe catervas.

Quantus Atbos, aut quantus Eryx, aut ipse, coruscis
Quum fremit ilicibus, quantus gaudetque nivali
Vertice se attollens pater Apenninus ad auras.

Umbrosis mediam, qua [orig: quâ] collibus Apenninus
Erigit Italiam, nullo qua [orig: quâ] vertice tellus
Altius intumuit, propiusque accessit Olympo.

Horrebat glacie saxa inter lubrica summo
Piniferum caelo miscens caput Apenninus;
Condiderat nix alta trabes; et vertice celso [orig: celsô]
Canus apex stricta [orig: strictâ] surgebat ad astra ruina [orig: ruinâ].

Verum licet immensae sit altitudinis Apenninus; tamen Alpium sublimitatem minime adaequat, Cluverio [orig: Cluveriô] teste. l. 3. Urrosque conit Ovid. Met. l. 2. v. 226.

Nic. Lloydius Varia sortitur nomina diversis in locis. Inter agrum Mutinensem et Lucensem dicitur Mons S. Peregrini, ibique arduus et difficilis valde, foloque a fluvio Aufido secatur, prope Compsam urbem. Baudrand.

APENNIS Carolo du Fresne scriptum dicitur, confectum in gratiam eorum, qui incendio [orig: incendiô] aut hostili depraedatione, chartas, quibus possessionum suarum proprietarem et iura ostendere possent, deperdiderunt. Tune enim coacta [orig: coactâ] loci plebe ipsoque coram Iudice facta [orig: factâ] accurata [orig: accuratâ] inquisitione, aliud conficiebatur instrumentum, qua [orig: quâ] in posterum rerum suarum iura firmarentur: idque duplici facta [orig: factà] exemplari, quorum unum in Foro civitatis publico affigeretur, ut omnibus innotesceret; alterum penes possessorem remaneret, qui id ad maiorem cautelam Regni ipsi, aut loci domino, firmandum proferret. Unde relatum et Chartula relationis dicitur, in veterib. formulis a Bignonio, et Lindenbrogio editis, quia ex aliorum relatu conficiebatur. Meminit haius rei Incertus auctor in Formulis post Marculfum c. 45. cui titul. Relatum, quod dicitur Apennis: Mos nobilium Romanorum adsuevit et ratio eius daposcit, ut si cuiuscumque domus igne crementur, is per speciem seriturarum Chartulam relationis, quae dicitur Apennis, recipiat. Vide quoque Formulas verter. secundum Legem Roman. eidem laudatas c. 28.

APENROA vulgo APENRADE, urbs parva Daniae et Iutiae Meridionalis prope mare Balticum, in Ducatu Slesvicensi. Portu gaudet capaci.

APER [1] (Arius) occidit Numerianum Imperatorem generum suum, ut ipsemet imperio [orig: imperiô] potiretur, sed a Diocletiano, qui imperator proclamatus est, vicissim neci est datus, qui sic Apro [orig: Aprô] farali, ut quondam ei a Maga quadam praedictum erat, interfecto [orig: interfectô], Imperium obtinuit. Vopisc. in Caro et Numeriano. c. 12.

APER [2] Consul Rom. Catulini collega. Alter Pollionis 2. Collega, etc. Item, Grammatici nomen.

Quemadmodum igitur in lautitiis minorum quadrupedum primus leporinae fiut honos; ita in cupediis quadrupedum maiorum fuit gloria carnis aprugnae sive suillae. Erat interea in utroque animli partium diserimen: Nam in leporibus maxime sepere existimabantur tum anteriori parte armi, tum posteriori coxae; Aprugnae autem suillaeque deliciae erant glandulae et lumbi: Martial l. 7. Epigr. 19. v. 4.

Ter poscit Apri glandulas, quater lumbum,
Et utramque coxam leporis et duos armes.

Idem Menaechmis Act. 1. sc. 3. inter scitamenta, quibus de foro obsonarent, refert.

Adde et varias farturas, de quibus Varro de L. L. l. 4. et dexteritatem coqui illius Alexandri M. qui unicum Aprum m tam varia eduliorum genera digessic, ut regiam inde cenam exstrueret, apud Eustathium in Homer. Vide quoque Voss. de orig. et progresse Idolols l. 3. c. 66. ac infra Singularis Ferus. Apri pelle Tydeum indutum, in Tragoediis olim introduci consuevifle; Aprum vero *sifi/an in Constantii gemma fuisse sculptum, habes apud Salmas. ad Solin. p. 312.

et 1317. De quo. ut et Aprorum Venatione, vide infra in hac voce, nec non in voce Sapphirus. Inter Familiarum hodieque Illustrium Insignia Aper Niger auro [orig: aurô] coronatus, erectus et currens, in aureo campo, Baronum Sainshemiorum in Franconia: in humo vero seu petra viridi Scuti aurei Durlacensis, vetus Ebersteniorum, inde dictorum, teslera est. Dimidius vero seu Protome Apri, in solo argenteo et nigro transverse secto, Giengerorum Baronum in Suevia, est dei=gma At Aprugnum caput. apex scuti Grimaldorum Comitum de Bevil, in Gallia; Comitum Manderscheidiorum, in Germania. Tria vero, in argenteo Solo Scuti Richehi Familiae Vignerodiae de Pont de Courlay, tessera est et gentilitia nora. Vide Cl. Spenerum Arte herald. Parte 2.

APERANTII populi fuere [orig: fuêre] Graeciae, in Epiro, inter Molossiam et Athamaniam, ad fontes Acheloi fluvii, N. Sanso.

APERI [1] Oculos, vulgo Abrolbos, insul. parva et aliquot scopuli, in mari Brasilico, in itinere ex Europa, Pernambucam versus. Ab ora Brasiliae 70. leuc, cireiter, nautis formidabiles, propter Syrtes; quae ad 50. leuc. extenduntur. Sunt autem inter Insulam Ferdinandi Noronae et oram Brasiliae Occidentalis.

APERI [2] Oculos, vulgo os Abrolbos, Scopuli et Syrtes in mari Brasilico, in America meridionali inter Insulam Ascensionis, ad Eurum, et Praefecturam Portus Securi.

APERI [3] Oculos Babuecae, vulgo Abreoios o [orig: ô] Baxos de Babueca. Scopuli et Syrtes Americae Septentrionalis in mari Boreali 16. circiter leucis, ab ora maritima Insul. Hispaniolae, in Septentrionem.

APERIRI foris e)/cw a)noi/gesqai, dicebantur olim ianuae, quae aperturas habebant in exteriores partes, ut loquitur Vitruvius l. 4. c. 6. quo [orig: quô] modo [orig: modô] fores aperiebantur, apud Atticos antiquos. Nempe qui intus domo [orig: domô] exibant, carum aperturam in exteriores partes et versus publicum proiciebant. Hinc ioco [orig: iocô] apud Comicos; qui intus exeunt, prius ostium percutiunt et crepitum faciunt, ut, qui extra sunt, admoneantur recedere, ne apertura ostii laederer transeuntes; quod yofei=n qu(ran dixere [orig: dixêre], crepare ostium Latini. Terent. Andr. Act. 4. se. 1. crepuit a Glycerio ostium. Atcum externus ostium pulsaret intraturus, ko/ptein dicebatur th\n qu/ran. Pandebantur autem foras pleraeque ianuae, quae intus occludi consuevere [orig: consuevêre]: sie apud Atticos dictos, e)/swqen kateklei/onta, e)/cw h)noi/gonto, intus obserabantur, extra aperiebantur. Mediae vero Graeciae temporibus, quaesub Imperio Romano fuit, fores e)/sw h)noi/gonto, i. e. interiorem partem aperturam inclinabant forinsecus tamen habuere adfixas et aptatas seras, quibus occludebantur, etc. Qua dere vide Salmas. ad solin. p. 934. et infra, Ostii apertura. it. ubi de Triumphali domo.

APERRAE Ptol. Apyre Plinio l. 5. c. 27. Lyciae urbs. Phinica, teste Villanovano [orig: Villanovanô].

APERTIO seu Apertionis mysterium, apud Ambrosium l. de Initiandis c. 1. Aperite igitur aures et bonum odorem vitae aternae inbalatum vobis munere Sacramentorum carpite, cum Apertionis celebrantes mysterium diceremus, Epheta, Epheta, quod est adaperire, etc. Qui etiam de Sacrament. l. 3. c. 1. Ergo quid egimus Sabbato [orig: Sabbatô]? nempe Apertionem. Quae mysteria celebrata sunt? Aoertionis: Ceremonia est Car. du Fresne, qua [orig: quâ] Baptistes accedentis ad Baptismum nares auresque tangens, dicebat, Epheta, i. e. adaperire, vide eum in Glossario. Apud Eundem in Regula Magistri c. 44. Domine, labia mea aperies, dicitur Versus Apertionis, quo [orig: quô] sacra liturgia aperitur In Isidis Sacris Apertio quid fuerit, dicemus infra verbo Excitare, tiem Isis.

APES et Bombyces, inter utiliora insecta primas facile obtinent, illi ad cibi obsonia maxime, et lucem noctu in tenebris praestandam et sum mum in Medicina usum; hae ad superbissimas vestes ac utensilia. Et quidem Apes quos in Panos tutela Gentilitas posuit, ut infra videbimus, potissimum ab admiranda earum industria atque ingenio, labore ac sedulitate ineffabili, incredibili regendi peritia et politia Plin. l. 11. c. 5. celebrat: adiungi potest inviolata iustitia, concordia, pietas, temperantia, munditia. Mirabile inprimis, quomodo tam pusilla anmalcula ex tanta florum diversitate mel ceramque colligaut, per longissima intervalla deferant, constipentque ne effluat. Plura genera florum eodem itinere non tangunt, sed a viola in violam spatiantur, donec in alveari se exonerent. Aristodem um Philosophum scribit Augustin. annos multos insudasse [orig: insudâsse], ut naturam apis investigaret; et Aristomachum Cicero Solinensem aunos duodesexaginta nihil aliud gessisse testatur. Hodieque disputant docti, utrum sucum ex floribus ducant, qui protinus mel sit, an in saporem convertant: volunt tamen favos ex floribus, ceram ex lacrimis arborum, mella ex rore aeris, siderum exortu potissimum et arcus caelestis incubiru fieri. Vide infra voce Ros. Pavimentum illinunt ex salice et ulmo, ne bestiolae subeant nociturae. Regum cellas eminentiore, veluti Regio [orig: Regiô] loco [orig: locô], maiori laxitare peramplas fingunt et sepimento [orig: sepimentô], tamquam muro [orig: murô] quodam [orig: quôdam], ad Maiestatem tuendam circumvallant. In regiae autem vicinis cellis, summa senectute affectae, tamquam Regis satellites, habitant: proximae sunt natu minimae, nondum anniculae: adolescentes et firmiores per extima versantur. Mella partem, proles aliam atque aliam fuci per favos poscunt, qui erecti et collapsi fulciuntur, quasi pilis fornicatis. Non in rectum fiunt ingressus in domunculas: si quod animal ingrediatur, hostem propellunt, occidunt et evolvunt gregatim. Si duo cohabitent examina, genere favorum discetnuntur. A tecto pendent favi, solum non tangunt, ut subeant facilius. Favi per Germaniam octo pedes longi etiam Plinio sunt visi. Trino [orig: Trinô] exercentur opere, quod in cibum, mel et savum dispescitur. Cellae omnes sexangulae sunt, pro numero et opere pedum, aequalibus lateribus. Caelo [orig: Caelô]

sereno [orig: serenô] provolant Apes, orta [orig: ortâ] pluvia [orig: pluviâ], lapillis sese muniunt contra ventos, uti anseres Taurum transvolantes in Cilicia, ob merum aquilarum. Urinam horninis expetunt, morbo [orig: morbô] tentae; foris dormientes; supinae iacent, ne ros officiar alis: segnes excitant et morte puniunt. Sunt porro foris et intus munia divisa: operantur intta sexaginta passus et subinde, floribus in propinquo consumptis, speculatores ad pabula ulteriora mittunt: videas flores aggerere pedibus, aquam ore, guttasque totius corporis lanugine: aliae quaerunt mel, aliae stipant, aliae struunt cellulas; adolescentes foris, senes intus exetcentur. Excipiuntur onera et disponuntur; sollicitam castris adhibent custodiam; non insidiantur alienis laboribus. Omnes ut in exercitu vivunt, atque alternis dorminunt et opus faciunt pariter et colonias mittunt. Oberservatum est, ad Solis occasum eas ad alveare congruere et quasi dafatigatas sese ad quietem componere: tum ante vestibulum excubat cohors praetoria, quae per alvearis partes exteriores mittit cursores; ut cives colligant, hostium insidias discant, idque subinde, sed breviore continue spatio [orig: spatiô], donec manipulares paulatim sese condant, et postrema vigil bis terve ante ostium oberret, adeo que sese recipiat. Duces consiciunt quaedam ad vocem, quasi imitatione tubae habentque inter se signa pacis et belli. Statio interdiu ad portas more castrorum, noctu quies in matutinum, donec una exciter bombo, ad quem mox provolant; et cum iam advesperascit; in alveo strepunt minus, donec rursus una circumvolet, eodemque [orig: eôdemque], quo [orig: quô] excitavit, bombo [orig: bombô], veluti, quietem imperans, tunc repente omnes conticescunt. Sunt qui Reges aculeis carere velint; sunt qui negent: concordes ineo, numquam exseri. Quemadmodum Tribuni militum apud Romanos ferebant enses sine acumine, ut docerent, se milites non occidere, sed corrigere debere. Rege prehenso [orig: prehensô], totum agmen tenetur, amisso [orig: amissô] dilabitur, defuncto [orig: defunctô] maeret, aberrantem odoratu sagaci persequitur et reducit, gestar cum volare non potest. Inter se pugnant numquam; sua [orig: suâ] sorre contentae in aliud alveare non migrant; adversus immundos homines acriter insurgunt, ipsaeque, quidquid spurcitiae inter opera oboritur, mox egerunt, etc. Ceterum pennas habent detectas, easque quatuor, Aristoteles memorat et albas; crura sunt scabra, ut flores rectius haereant; lingua praelonga, quam foris gerunt, velut aculeum fungosum et cavum, ut eo simul et gustare et cibum trahere posssint; habent dentes et ventriculos, in quos congeritur mellis liquor aerins: aculeos infigunt et reliquunt, exinde moriturae. Eventus docuit, Apum examina et adversa et prospera significasse [orig: significâsse]. Val. Max. l. 1. c. 6. ex. ext. 3. certe; Formicis Midae, inquit, iure meritoque Apes Platonis praetulerim; In cuius adhuc infantis ore mella eas cohgessisse; notum: quod de Pindaro quoque. Hierone Parentis iussu exposito; Comate servo Siculo apud Theocritum, aliis, legimus, etc. Vide Auctorem Sinae et Europae c. 38. et hic [orig: hîc] passim, inprimis ubi de Apiariis, Cera ac Melle, ut et in voce Apis. De Apibus vero aureis, in Childerici Franc. Regis sepulchto, haud pridem in Flandria, repertis, in uce Childericus: infra item, voce Apis. Sed et de Apium decimis, vide Ordericum Vitalem l. 5. p. 582. de Iure, quod dominus loci habet in Apiaria, in fylvis inventa, Car. du Fresne in voce Abollagium, item Vas apum; de alvearibus Apum cum ipsis Apibus in hostem proiectis, in Hist. Austr. A. C. 1289. etc. Virgilius Apum Rem publ. elegantissimo [orig: elegantissimô] carmine prosequutus est, Georg. l. 4. quod sic incipit v. 149.

Nunc age, naturas Apibus quas Iuppiter ipse
Addidit, expediam: pro qua mercede canoros
Curetum sonitus, crepitantiave aera sequutae;
Dictaeo caeli Regem pavere sub antro.
Solae communes gnatos, consortia tecta,
Urbis habent, magnisque agitant sub legibus aevum;
Et patriam solae et certos novere [orig: novêre] penates,
Venturaeque hyemis memores, etc.

APESAS sive APESUS, APESANTUS, Plinio l. r. c. 5. Apasamus Plut. mons Peloponnesi in Argia regione, apud Lernam paludem, et Nemeam silvam. Papinius Theb. l. 3. v. 460.

Mons erat audarci seductus in aetbera dorso
Nomine Lernaei dicunt Apesanta Coloni,
Gentibus Argolicis olim sacer. ---

Ubi Lactantius Scholiastes vult, montem esse tarsi Ciliciae, unde se Perseus misit ad volandum, a)po\ tou= a)fie/nai; ideoque Aphesanta legit. Abhoc monte Apesantius Iuppiter dictus. Vide Steph. in *)ape/sas2. Nic. Lloydius.

APETUBAE Call. Apetous, populi Americae, in Brasilia, versus praefecturam Portus securi, in mediterraneis.

APEX peculiariter dicebatur apud Romanos, pileus Flaminis (qui Flammeum alias vocabatur) per synecdochen, quod in conum desinebat. Hinc Festus. Apex, inquit, Sacerdotum insigne, diclus ab eo, quod comprehendere antiqui vinculo [orig: vinculô] apere dicebant, unde aptus is qui convenienter alicui iunctus est. Filum autem laneum, quo [orig: quô] totus Apex velabatur, quoque eum regerebant, ne gravis esset summis aestatis caloribus, Apieulum vocabant. Vide Ioh. Rosin. Antiquit. Roman. l. 3. c. 15. Alias vox non pilei solum Flaminici, sed et alterius cuiusliber rei summitatem, notat. Hinc Apices literarum, ai\ kerai=ai, ta' a)/kra tw=n gramma/twn: Apex montis, h( kornfh\. Sic in galea et pileo, to\ para/shnon etiam Apex dicebatur et Conum, Virg. l. 12. Aen. v. 492.

Ut autem Apices diversae formae in galeis veter. ita in capite avium diversi generis Apices natura posuit, quos sic explieat Plinius l. 11. c. 37. In capite paucis animalium, nec nisi volucribus apices, diversi quidem generis: Phoenici plumarumseie e medio eo exeunte alis: pavonibus crinitis arbusculis, stymphalides, cirro: Phasianae, corniculis: praeterea parvae, quae ab illo galerita appellata quondam: postea gallico [orig: gallicô]

vocabulo [orig: vocabulô] etiam legioni nomen dederat alaudae. E quibus phoenicis apicem Incertus Auctor coronam radiatam vocat:

Aequatur toto capiti radiata corona
Phoebei referens verticis alta decus, etc.

Vide Salmas. ad Solin. p. 546. et 547. De Apicibus vero galearum infra in vocibus, Conum et Crista: adde dicenda, in Apices.

APEXABO farciminis genus, memoratum Arnobio adv. Gent l. 7. Si magnificum videtur, atque amplum; iugulare Diis tauros: Quid-sibi haec volunt, apexabo, isicia, silicernia longabo? quae sunt nomina et farciminum genera. Nomen ei ab aper. Varro de L. L. l. 4. ubi de primo farciminis genere, Quod in hoc farcimine summo quiddam eminet, ab eo quod ut in capite apex Apexabo dicta. Vide Godesc. Stewechium Electis ad Arnobii locum.

APHACE urbs Libyae. Steph. Fuit et Aphacc, vel Aphaca, Palaestinae locus inter Helipolim, et Byblum, ubi fanum Veneris Aphacicidis. Eusebius in vita Constantini, l. 3. c. 53. *)/alsos2 kai\ te/emnos2 e)n a)krwrei/as2 me/rei tou= *liba/nou e)n *)afa/kois2 i(drume/non. Ubi pro in Aphacis perperam Musculus in fruticeto, uti Christophorsonus Episcopus olim Cicestrensis inter arbusta. Socr. l. 1. c. 4. *to\ e)n *)afa/kois2 tou= *liba/nou i(ero\n th=s2 *)afrodi/ths2. Et Sozom. l. 2. c. 4. *nao\s2 o( e)n *)afa/kois2 th=s2 *)afrodi/ths2 peri\ to\n *li/banon to\ o)/ros; kai\ *)/adwnin to\n potamo/n. Quod apud Cassiodorum, in Tripart. l. 2. c. 20. sic redditur: In Aphacis iuxta montem Libanum, et Adonim fluvium Veneris domus. Ortelio etiam in Tbes. Geogr. iamdiu observatus locus ille Zosimi, l. 1. *)/afaka xwri/on e)sti\ me/son *)hlioupo/lew/s2 te kai\ *bu/blou kaq' o(\ nao\s2 *)afrodi/ths2 *)afaki/tidos2 i(/drutai. Idem legere est in Nicephoro, nisi quod habet perperam e)n faai/kois2, pro e)n *)afa/kais2. Eius cultores non alia de causa in locum illum confluebant, quam ut in honorem Deae scilicet omni libidinis genere se polluerent, quod etiam testatur Euseb. Tam detestandae libidini videtur dedisse occasionem ipsa loci appellatio. Quippe [gap: Hebrew word(s)] aphaca Syris, adeo que et Phoenicibus amplexum sonat. Aphacis porro ab amplexibus voluerunt ideo nomen obtigisse, quia in eo ipso loco accensa [orig: accensâ] libidine, in Adonidis amplexus ruit Venus. Ne quis nos putet divinare, audi quae profert Etymologicus ex aliquo veterum, quamvis auctorem non citer, *)/afaka *surw=n me/n e)stin h( le/cis2, du/natai de\ kaq' *(ella/da glw=ssan, ei' dei= to\ dhmw=des2 ei)pei=n r(h=ma, peri/lhmma, perilabou/ths2 th=s2 *)afrod\i/ths2 enei\ to\n *)/adwnin, h' \ th\n prw/thn, h)/ th\n e/xa/thn peribolh/n. Vide Bochartum de Phoen. Colon. p. 830. et 831. Oraculum sic describit Zosimus d. l. Propter fanum istud lacus quidam est, sternae manu factae simrlis. Iuxta famm et vicina loca ignis instar lampadis aut globi conspicitur, quoties statutis temporibus ibi convenius habentur; qui quidem ad nostram aetatem usque conspectus fuit. Ad lacum dona, quotquot ibi conveniebant. in bonorern Deae ferebant, ex auro et argento facta, itemque telas lineas et byssinas alteriusque materiae pretiosiorie. Ac siquidern illa viderentur accepta, pari cum aliis pondere panni subsidebant: sin essent ingrata et reiicula, tum ipsas telas aquae erat Videre innatantes; tum siquid erat ex auro et argento, et aliis materiis, quarum est ea natura, ut super aquam se numquam attollant, sed demergantur. Ubi et de Palmyrenis exemplum subiungit. Eiusdem templi meminit Lucianus l. de Dea Syria, ubi inter alia: In eo autem sunt -- donaria -- Deorumque statuae, Diique ipsis admodum conspicui. Nam statuae sudant, moventur et oracula edunt; et clauso Templo clamor in aede saepenumero est coortus, quem audivere [orig: audivêre] multi. Quae omnia arte ac fallaciis hominum, absque ulla praeternaturali Daemonum ope facile potuisse perfici, pluribus docet Anton, van Dalen de Oraculis Dissertat. II. pag. 292. qui etiam ibidem, quae de submersione aut supernatatione diximus, quo [orig: quô] pacto [orig: pactô] vel non ita revera res gesta, sed tantum consultoribus vel absentibus, vel ita procul stare iussis, ut rem exacte oculis arbitrari non possent, a Sacerdotibus ita fuerit recitata; vel horum fraude sic contingere potuerit: erudite exponit, collatione cum aliis huiusmodi Oraculorum praestigiis instituta [orig: institutâ], pag. 339. et 340. Adde Ioh. Marshamnm, qui de Boetylis tum Veneris huius, tum aliorum Deorum, erudite disserit Canone Chron Sec. IV. ubi de Idololatriae vetustate> namque Boetulos huiusmodi seu lapides informes et impolitas statuas, alias alii consecratas fuisse Deo, Saturno, Iovi, Soli, aliis, apud Photium Damascius tradit: sed et ipsam de Baetylis commentarionem adi, suo [orig: suô] loco [orig: locô].

APHAEA Diana dicta, cuius in Aegina templum fuit. Pausan. l. 2. Britomartis a Cretensibus Dictynna vocata est, ab Aeginetis Aphaea, para\ to\ a)feqh=nai, quod effugerit Minois vim. Hesych. *)afai/a, h( *diktunna. )/artemis2. Pausan. de Britomarti, xai/rein de\ au)th\n dru/mois2 te kai\ qh/rais2, kai\ *)arte/midi ma/lista fi/lhn ei)=nai. *mi/nw de\ e)rasqe/nta feu/gousa e)/r)r(iyen e(auth\n e)s2 di/ktua a)feime/na e)p' i)xqu/wn qh/ra?, tauth\n me\n qeo\n e)poi/hsen *)/artemis2. *se/bousi d' ou) *krh=tes2 mo/onon a)lla\ kai\ *aiginh=tai, le/gontes2 fai/nesqai/ sfisin e)n th=| nh/sw| th\n *brito/martin. *)epi/klhsis2 de\ oi( para\ te *ai)ginh/tais2 i)sti\n *)/afaia, kai\ *di/ktunna e)n *krh/th. Virgilius (uti vulgo putatur) in Ciri:

Numquam tam obnixe fugiens Minois amores,
Praeceps aerii specula [orig: speculâ] de montis abisses,
Unde alii sugisse ferunt, et numina Aphaeae
Virginis assignant: alii, quo notior esses,
Dictynnam dixere [orig: dixêre] tuo de nomine Lunam.

APHAECI turris munta, in tribu Ephraim, cui vici circumpositi. Ioseph. l. 2. Bell. Iud. c. 23.

APHANA Insul. sinus Persici, in ora Arabiae. Queximi forsan hodie. 10. leucis distat ab ora marit. in Ortum.

APHANNAE regio Siciliae ignobilis; unde proverbium Ad Aphannas, de obicutis. Steph.

APHAR Arabiae Felicis Metropolis, circa sinum Arabicum Arrian. in Periplo.

APHARA Latin, vacca, sive frugisfera, aut accrescons, sive irritans, urbs in tribu Beniamin. Ios. c. 18. v. 23.