CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

ARCHELAUS [3] Dioni l. 55. Herodes dictus, XIII. Iudaeorum Rex regnavit ann. 9. Glaphyram Archelai Cappadocum Regis filiam, Alexandri fratris sui relictam, contra legem, uxorem duxit. A Caesare exilio [orig: exiliô] damnatus Viennae mortuus est. Ioseph. Iud. Ant. l. 17. c. 18. Hegesip. l. 5. c. 5.

ARCHELAUS [4] fil. Herodis illius, qui innocentes occidit, Rex Iudaeae. Matth. c. 2. v. 22. Ob saevitiam suis invisus. Vide priorem Archelaum.

ARCHELAUS [5] Lacedaemonius Rex Heraclides, ab Eurysthene VII. fil. Agesilai, cui successit, Pausan. l. 3. pater Teleclis. Herodot. l. 7. Regnavit ann 42. feliciter, cum Charilao, Rege alterius familiae, captis aliquot urbibus, Aegy inprimis, quam vocem vide. Sed numerum annorum perperam auget Euscbius: brevis aevi enim fuisse Pausan. habet. l. 3.

ARCHELAUS [6] cui Alexander Magnus Susas urbem, ab Abulite deditam, cum praesidio trium millium militum tuendam tradidit. Curt. l. 5. c. 2.

ARCHELAUS [7] unus e Ducibus Antigoni iunioris, qui praesidio Acrocorinthi, cum Persaeo Philosopho, impositus est. Polyaen. l. 6. c. 5. p. 431. Qui prodita [orig: proditâ] a quatuor fratribus Syris Acrocorintho [orig: Acrocorinthô], missus est liber ab Arato.

ARCHELAUS [8] Dux ac Praefectus Mithridatis egregius, de quo Polyaen. l. 8. c. 9. in Sulla.

ARCHELAUS [9] Praesul Mesopotamiae, qui librum disputationis contra Manichaeum Syro [orig: Syrô] sermone composuit, sub Probo Imperarore. Hieron. catal. de Script. Eccl. Epiphan. haer. 66.

ARCHELAUS [10] Philosophus Atheniensis, seu Milesius, patrem habuit Apollodorum: fuit auditor, successorque Anaxagorae, a quo Socrates Philosophiam audivit. Cicer. l. 5. Tusc. Qu. Hic Physicam Philosophiam ex Ionia Athenas invexit, fuitque vel propterea Physicus appellatus, vel quod in eo defecerit Philosophia naturalis, Socrate moralem introducente. Quamquam ne hic quidem Ethicae rudis fuit, qui de Legibus, de honesto, et aequo philosophatus est. Calorem et frigus rerum principia statuit, primusque vocem definivit, pulsum aeris. Plura de ipso vide apud Augustin. de Civ. Dei l. 8. c. 2. Diog. Laert. in eius Vita. l. 2. c. 16. Praeter hunc tres alii celebrantur, teste Laertio [orig: Laertiô]. Primus erat xwrogra/fos2. Hic omnem terram descripsit, quam Alexander M. perambulavit. Alter, quae propriae, ac singularis naturae sunt, versu consignavit. Tertius orator de arte sua volumen reliquit. Secundus istorum Laertio dicitur, o( ta\ i)diofuh= poih/sas2. Unde liquet, eundem intelligi ab Athenaeo l. extr. cum ait, *para\ *)arxela/w| *xer)r(onhsiw/th| e)n toi=s2 *)idiofu/essin. Sed qui hoc [orig: hôc] loco [orig: locô] est Chrersonesiotes is Aegyptius vocatur Antigono Carystio: qui illum parado/cwn kai\ qaumasi/an e)pigra/mmata ad Ptolemaeum scripsisse testis est. Vide eum Hist. Mirabil. c. 23. et 96. ubi et epigrammata eius recitat, quibus docebat, ex crocodilo scorpios; ex equis vespas; ex spinae medulla, in nonnullis cadaveribus, parvos enasci serpentes. Cum autem haec ad animalium historiam pertineant: plane censeo (inquit Voss. l. 3. de Hist. Graec. p. 329.) esse Archelaum eundem, quem de animalibus scripsisse, et qua [orig: quâ] re unum quodque eorum curetur, Artemidorus dicit l. 14. Onirocriticon [orig: Onirocriticôn]. c. 24. Idem confirmat locus Plin. l. 8. c. 50. Archelaus auctor est, auribus capras spirare, non naribus, nec unquam febri carere. Istius quod de capris dicit Plinius, etiam Varro Archelaum laudat auctorem de R. R. l. 2. c. 3. De quibus admirandum illud (respicit ad titulum qaumasi/wn, kai\ parado/cwn ) quod etiam Archelaus scribit, capras, non ut reliqua animalia, naribus, sed auribus, spiritum ducere solere. non alium Archelaum ab eo signari, quam illum Antigono memoratum, liquet ex l. 3. de R. R. c. 16. ubi idem ait, Primum apes nascuntur, partim ex apibus, partim ex bubulo corpore putrefacto. Itaque Archelaus in epigrammate ait, eas esse boo\s2 fqinome/nhs2 pepoihme/na te/kna. Idem,

Haec Varro. Stobaeus Serm. de morbis, et molestiarum in eis solutione, advocat Archelaum, l. 1. peri\ potamw=n. Similiter Plut. l. 1. de Flum. citat Archelaum in ig peri\ potamw=n, itemque primo de lapidibus. Voss. loc. cit. Nic. Lloydius.

ARCHEMACHUS Euboicarum rerum libros conscripsit, quorum 3. citant Athen. l. 6. et Clem. Alex. l. 1. Strom. quartum autem Harpocration, in *)alo/nesos2. Nempe de patria sua hos libros scripserat. Siquidem Straboni l. 10. vocatur *)arxe/maxos2 o( *eu)boieu/s2. Vide etiam Plutar. in Iside et Osiride. et Voss. Hist. Graec. l. 3. p. 130.

ARCHEMIA et ARCHEMISTAE, Patrum aevo [orig: aevô] dicti, qui hodie Alchymistae et Alchymia, vide supra.

ARCHEMORUS qui et OPHELTES, Lycurgi Thracum, vel Regis fil. Hic Hypsipilem nutricem habuit, quae, cum sitientibus Achivis, qui ad Thebaicam expeditionem venerant, Langiam fontem ostenderat, Archemorum puerum super viridi herba deposuit, qui a serpente vulneratus periit. Unde annuus agon, in pueri illius memoriam, celebrari coepit; Ludos hosce Nemaeos vocabant: auctor Archias l. 1. Anthologiae: Eusebio [orig: Eusebiô] de horum ludorum origine aliter sentiente. Archemorus etiam postea Langia fons vocabatur. Nic. Lloydius.

ARCHENNUS nomen Historici seu Grammatici, apud Aristoph. Scholiast. in Avibus.

ARCHEPOLIS coniurationis in Alexandrum, in Ariis, initae, particeps Dymno. Curt. l. 6. c. 7.

ARCHEPTOLEMUS [1] Iphiti fil. Hectoris auriga, suffectus in locum Enipei, qui a Diomede itnerfectus fuit. Homer. Il. q. v. 128.

ARCHEPTOLEMUS [2] fil. Hippodami multis in Athenienses meritis clarus, acerrimus Cleonis adversarius. Alii eum gente Thurium, Alii Milesium faciunt. Schol. in Aristoph. Equit.

fuit decretum, in convivio, ut convivae 3. aut 4. non plures quam 5. essent. Cael. Rhodig. l. 28. c. 8.

ARCHESTRATUS [2] vetus auctor, praeter gastronomi/an, sive leges ventri ferendas, cuius Athen. l. 3. saepius meminit, etiam librum edidit peri\ au)lktw=n, sive de tibicinibus, cuius apud eundem fit mentio l. 14. Erat autem *surakou/tios, h)/ *gelw=os2, teste eodem [orig: eôdem] Athenaeo [orig: Athenaeô] l. 4. Voss. de Graec. Poetis, p. 85.

ARCHESTRATUS [3] an idem cum praecedenti, apud Athen. l. 13. tam macilentus, ut ab hostibus captus, et in lance appensus, oboli pondus non impleret.

ARCHETIMUS primus Historiae Philosophicae scriptor, vixit circa initium regni Persici, quo [orig: quô] tempore 7. Graeciae sapintes floruere [orig: floruêre], qui historiam eorum, nec non cum Cypselo congressum; cui ipse quoque interfuit, persecutus est. Laertius, *)arxe/timos2 o( *surakou/tios2 o(mili/an au)tw=n (sapientum [orig: sapientûm] 7. scil.) ge/grafe para\ *kuye/ lw|, h(=| kai\ au)to/n fhsi perituxei=n. Diog. Laert. in Thalete l. 1. c. 40. Fortean idem est Archetimus ille *)arkadikw=n scriptor, apud Plut. in Qu. Graec. quem incertae aetatis Historicis annumerat Voss. Hist. Graec. 1. 3. p. 330. et l. 4. c. 1. Nic. Lloydius.

ARCHETYPON Politicum, ex numismate extractum, et dicitur Splendor Domus Ioanniae, quae est una ex perillustribus et antiquissimis Hispaniae Familiis; prodiit, Auctore Athan. Kirchero [orig: Kircherô], Amstelodami A. C. 1672. in quarto.

ARCHETHYRUM Graece *)aoxe/quron, dicta est prima domus [orig: domûs] Ianua, quae in publicum aperitur. Cuiusmodi ianuae aedium, ut et Urbium portae, sera [orig: serâ] olim vel vecte ligneo [orig: ligneô] firmabantur transverso [orig: transversô]: ubi ba/lanos2 et balana/gra proin locum habebat, de quibus infra dicemus, in voce Balanus, Ovid. l. 1. Amor. El. 6. v. 24.

Alio [orig: Aliô] munimine, ferreo [orig: ferreô] nempe obice, interiorum conclavium et oecorum fores firmatae fuere [orig: fuêre], ut dicemus infra, ubi de istiusomodi ferreis Obicibus. Vide Salmas. ad Solin. p. 925.

ARCHIABBAS comes Fulco, dicitur in Charta, quam descripsit Gallandus Tr. de Franco allodio p. 295. continentem controversiam, inter Monachos S. Albmi et Canonicos S. Licinii Andegav. in qua refertur, utrosque habuisse Abbates: Monachos, Monachum nomine Hincbertum; Canonicos, Laicum nomine Tetbaudum, et controversiae Iudicem elegisse, Comitem Fulconem utrorumque Abbatum, Archiabbatem, utpote, qui praedia harum Ecclesiarum possidebat eoque [orig: eôque] nomine Abbatem sese inscribebat. Nempe istiusmodi Abbates Laici, modo Decanos habebant, qui curam Monachorum gererent, interdum unum ex Monachorum numero reliquis praeficiebant. Vide supra in Abbacomites, et plura hanc in rem apud Car. du Fresne Glossar.

ARCHIACOLUTHUS vel ARCHIACOLYTHUS Acoluthorum caput. Luithprandus Hist. l. 6. c. 6. Stephanus Archiacoluthus, cum omnibus Acoluthis ac regionariis. Cum enim in Ecclesiis Cathedralibus olim quatuor essent Canonicorum ordines, Presbyterorum scil. Diaconorum, Subdiaconorum et Acolythorum; quilibet horum suis capitibus suberant, Presbyteri Archipresbyteris, Diaconi Archidiaconis, etc. Hodieque Archiacolythorum nomen in Ecclesia Capuana durare, observat Michael Mon. in Sanctuario Capuano p. 576. sed illos cum Acolythis nullum neque in Choro, neque in Capitulo ordinem facere, omnesque pro libitu posse amoveri, addit: olim vero ad eum in Festo Innocentium officium ordinare spectasse [orig: spectâsse], Dominic. Macer ait in Hierolex. Meminit Benno Cardinalis Archiacolythi Ecclesiae Romanae.

ARCHIAS [1] Archon Athenis, Olymp. 108. anno [orig: annô] 3. Item Imperator Corinthius ex Hercule oriundus, Syracusarum an. 13. Urb. Romae, Conditor, cui cum ab Oraculo consulto optio daretur sanitatis ac divitiarum, has legit. Vide Scholia in Aristoph. Equit. Dionys. Halicarn. l. 2. Volaterran. Achaeus fuit, et Myscellum quoque in condenda Crotona adiuvit. An ab eodem Aricia condita? Ita certe mavult Salmas. quam ab Archilocho Poeta, quod Solinus ait, c. 2. Condidit autem Syracusas, circa Olymp. 11. quo [orig: quô] tempore Eumelum e)popoio\n, Corinthium itidem, floruisse, ex Clemente Alex. discimus. Sed et ab Archia, alii Calondam vocitant, Archilochum Poetam in praelio interfectum, scribit Plin. l. 7. c. 29. Vide Salmas. ad Solin. passim.

ARCHIAS [2] Architelis fil. sive puer, qui cum in Oenei convivio manibus aquam infunderet, condylo [orig: condylô] ab Hectore est interfectus. Cal. Rhodig. l. 4. c. 3.

ARCHIAS [3] cuius integrum nomen, Aulus Licinius Archias, Poeta Antiochenus, Romae claruit, adiutus a familia Lucullorum, et nonnullis Graecis civitatibus donatus, Ciceroni imprimis familiaris, discedens e Sicilia cum L. Lucullo Heracleam venit, cuius auspiciis in eandem civitatem adscriptus est. Dein, lite mota [orig: motâ] a Graeco quodam, Cicero ipsum luculenta [orig: luculentâ] oratione defendit, ubi multa de laudibus Poeticae dixit. Ascon. Paed. Item alius Hyblaeus praeco celeberrimus. Iul. Pollux.

ARCHIAS [4] Thebanus, qui cum in adulterio deprehensus esset, quamquam poenam meritus fuisset; quia tamen legibus sancita [orig: sancitâ] poena [orig: poenâ] non fuerat adfectus, sed contumeliosissime in forum ad palum publice vinctus, vindictae cupiditate Oligarchicos oppressit. Aristotel. Polit. l. 5. c. 6. Vide quoque infra, voce Epidauria.

ARCHIATRI Medici Principis et qui in sacro palatio militant, l. un. de Comitibus et Archiatris sacri Palatii, ad quam, de eorum dignitate, multa congessere [orig: congessêre] Cuiacius et Ioh. Filesacus Selectorum l. 1. c. 321. Vide etiam Iocobum Gothofredum ad tit. de Medicis Cod. Theodos. Altaserram ad Epistolar. Gregorii Magni l. 2. Alios: nec non infra voce Medici. Archiatros Galliae Regum, a Mareleifo, qui sub Childeberto Rege id munus sustinuit, usque ad Antonium d' Aquin, qui hodierni Regis Archiater est ordine recenset in suo Glossario, Car. du Fresne, quem vide. Physicos Regis nonnullos eorum appellatos esse, reperies ibid. Hinc Archiatriae dignitas, l. 8. Cod. Theodos. de Archiatris.