CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

BAJOARII populi Germaniae, a Francis olim subiugati, ductu Theodorici I. Regis, Chlodovaei M. filii, ab illo Leges acceperunt. In eos dein Carolus Martellus movit. Tassilonem eorum Ducem Carolus M. compescuit etc. Vide B. Rhenanum Rer. German. l. 2. cum Not. Iac. Ottonis ICti, ut et infra ubi de Bavaris, nec non voce Lex.

BAJOCAE urbs antiqua Galliae Celticae Episcopalis in Normannia insul. vulgo Bayeux, Belocasses, vel Velocasses Caesari, l. 8. Comm. c. 7. Gregor. Turonens. l. 5. c. 27. Ibi Concilium A. C. 1300. Velocasses Plinio l. 4. c. 18. longitud. 19. 45. latitud. 49. 20. Circumiacens regio vulgo le Bessin dicitur, ubi alias Baiocasses populi, qui et Biducasses sunt dicti. Vide Baiocasses.

BAJOCASSES populi Galliae, videntur esse Plinii Viducasses, l. 4. c. 18. in Gallia Lugdun. et Biducasses Ptolemaei, qui et Baiocassini Gregor. Turonens. l. 5. c. 27. et Bagassini trunco [orig: truncô] nomine, Fredegario Chron. 4. c. 80. Hos male in Veliocasses aut Velocasses et Bellocasses Caesaris l. 7. Bell. Gall. c. 75. Pithoeus et Scaliger convertunt. Horum civitas, in Notit. Veterib. secundas tevet, inter civitates provinciae Lugdunens. II. et una cum civitate Abrincatum praecedit civitates Ebroicorum seu Aulercorum Eburovicum atque Lexoviorum, nobilissimarum gentium: ex quibus etiam civitas Lexoviorum civitati Saiorum olim ignotae, certe semper humili infirmaeque subicitur. Hodieque Episcopus Baiocassinus uni Metropolitano secundus, reliquos provinciae Antistites antecedit, seu primus est Suffraganeus Normanniae. Baiocae olim, vide ibi, nunc Bayeux. Hinc pagus Baiocassinus, ut in Capitulis Caroli Magni vel Bagisinus aut Bagassinus, in Capitulis Caroli Calvi, vulgo le Bessin. Hadr. Vales. Notit. Gall. Urbs Viducassium apud Ptolem. Argenus memoratur, 5. mill. Pasi, ab Oceano: in tabul. Peuting. Araegenus, forte ab amne suo Ara vel Aura, Aure, et Lexovios inter ac Osismios ponitur. Idem.

BAJONA [1] Urbs Galliae, in Aquitania, ampla, dives et valde munita, ad Aturum fluv. ubi influit in Oceanum, post receptum Nivum. Episcopalis sub Archiepiscopo Auxitano et portu gaudet sat capaci. Quidam ibi Aquas Tarbellicas, alii Boiatum fuisse rentur. 6. leucis a confinio Hispan. 7. ab Aquis, et 30. a Burdegala in Meridiem. Oihenart. descript. Vasconiae, l. 3. c. 13. de Marca, Hist. Bearn. l. 1. Hic [orig: Hîc] collocuti Carolus IX. Galliae Rex et mater Medicaea, cum Elisabetha, Caroli sorore, Philippi II. Hispaniae Regis uxore et Duce Albano, exscindendis Euangelicis, mutuam opem arcanis pactionibus firmavisie leguntur, A. C. 1566. Hinc in Gallia Belgioque sanguinis torrentes. Vide Thuau. et grot. Histor.

BAJONA [2] cognomento [orig: cognomentô] de Galizia a situ, Urbs Hispaniae permunita, in ora littorali Gallaeciae. Ibi antiquitus fuerunt Aquae calidae Cilinorum.

BAIRA apud Altorferium Monaster. in Histor. de Guelph. Princ. Tandem ingressus navem Bairam, civitatem Sancti Nicolai, pervenit: Barium est, Apuliae civitas. Macri Fratres in Hierolex.

BAISAMPSA Arabiae urbs, ubi Solem cultum, nomen testatur, quod Solis domum signat. Testis Steph. in Urb. descr. *bai/samya, po/lis2 e)n tw=| *)arabikw=| ko/lpw| peri\ to\n *)eruqra\n qa/lassan, o(/ e)stin oi)=kos2 h(li/ou. o( poli/ths2, *baikamyhno/s2, Baesampsa, Urbs in sinu Arabico, ad mare Rubrum, ac significat Solis domum. Gentile eius Baecampsenus. Hinc *b*a*i*k*a*m*y*h*w*n, in nummo Traiani, apud Golczium Thesaur. c. de oppidis fluviisque. Est igitur compositum, ex Syriaco, seu Arabico [gap: Hebrew] , pro quo et per apocopen dicitur, [gap: Hebrew word(s)] domus, templum: ac Arabico [gap: Hebrew] , quod Hebraeis [gap: Hebrew word(s)] Sol. Imo Arabes non modo *sa/mhs2 vel *sa/mywn sed et *sa/mya, extulerint; si recte Stephanus: *sa/mya, kw/mh th=s2 *)arabi/as2, to\ e)qniko\n, *samyhno\s2. *sa/mya de\ para\ ti=s2 *)/arayin o( h(/lios2, Sampsa, vicus Arabiae: Gentile Sampsenus. Sampsa vero Arabibus Sol. Gerh. Ioh. Voss. de orig. et progr. Idolor. l. 2. c. 9.

BAJULI [1] inter Ecclesiae Romanae Ministros occurrunt non lemel, ubi sic dicti sunt, qui processionibus publicis intererant, et cruces ac candelabra baiulabant. Ordo Rom. describens processionem Pontificis: Post Episcopos Presbyteri, deinde Monachi, dein Schola, deinde Milites Draconarii, i. e. qui signa portant, post eos Baiuli, post eos Cereostatarii. Petrus Diac. Chronici Casin. l. 4. c. 37. ait Baiulos cereostatarios, stauroferos etc. obviam Roma [orig: Româ] processisse Henrico Imperatori. Sic Dudo de Mor. Normannorum l. 1. Baiulant, inquit, Scholastici candelabra et cruces, etc. Apud Petrum Chrysologum Serm. 121. et apud Amm. Marcellin. l. 14. Baiulorum Praecentorem, tibicinem, qui vespillonibus praecinebat, interpretantur Viri docti. Planciades namque Vespillones ait baiulos dictos, quod mortuos efferrent: apud Car. du Fresne Glossar. Apud Aimoinum de Vita S. Abbonis Floriac. c. 17. Ingulfum p. 856. et 906. Matth. Paris. ad A. C. 1257. Abbatum Baiuli memorantur, i. e. Officiales domestici. Quo [orig: Quô] sensu Episcoporum quoque Baiulos habes, in Vitis Abbabatum S. Albani p. 41. Atque hinc forte baiulare officium, munus aliquod exercere in Monasteriis, dixit Marculfus l. 1. Form. 1. etc. In Tabulario Brivatensi, variis in locis, mentio sit Baiulorum Horarum Ecclesiae. Sic in Vitis Abbatum inodo laudatis p. 70. Legebantur autem 12. eadem [orig: eâdem] nocte de beate Virgine Lectiones, quas cordetenus, sine candela, Baiuli transcurrere consueverunt. In eodem Tabular. Baiuli obituum novorum, sub. A. C. 1244. et 1253. Officiales sunt in Monasteriis, quibus incumbebat recipere et distribuere legata et pecunias, destinatas servitio Horarum et Obituum, seu ad opus Horarum, ut est in Chartis etc. apud eund. Car. du Fresne Glossar. Dealiis vocis significationibus, vide in voce Baiulus.

BAJULUS [1] inter Magistratus olim Imperii: Hinc refert Cedrenus, Theodosium iuniorem Constantinopoli agentem, Antiochum quendam, Praepositum, Patricium, kai\ to\n *bai/oulon au)tou= constituisse. Hic idem postea Magnus Baiulus dictus est, atque inde apud Italos, Baiulus Regm; quem Angli Protectorem appellant. Magni

Baiuli meminit Curopalates in Offic. aulae Constantinop. ubi Iunius inquit, Baiulos recentiores Graeci vocant paidoko/mous2. Baiulus itaque magnus est, qui Imperatorem infantem quasi gestavit ulnis, educavitque, et inde instituit a pueritia ipsius. Sic Carolus M. filio suo Ludovico Regi quem in Aquitaniam regnaturum misit, Baiulum Arnoldum praeposuisie legitur in vita Ludovici Pii. Vide Flodoard. Hist. Eccl. Rhem. l. 3. c. 24. Hincmarum Ep. 2. c. 2. et seqq. ubi fuse docet, quales Baiuli praeponendi sint Regum filiis, etc. Transfertur Baiulus, ad plures Officarios, apud Italos, ut Ballivus, apud Gallos. Plura Spelmann. Glossar. Archaeol. suppeditat.

BAJULUS [2] vel BAILLIVUS Italis Balio, Magistratus est, qui vice Legati ordinarii Venetorum Constantinopoli fungebatur, cum Imperatores Graeci adhuc rerum potirentur: seu potius Mercatorum Praetor, ut Platinae placet in Gregorio XI. *paiou=los2 et *mpaiou=los2, Pachymeri l. 2. c. 32. Gregorae l. 4. Phranzae l. 3. c. 1. et Codino de Offic. c. 14. num. 13. quomodo haec vox scribitur, apud Ducam c. 17. ubi de Baillivo Ordinis Hierosolymitanorum militum. At id non semper obtinuit: Nam primittis Potestates dicti ii Baiuli, ut colligitur ex Statutis Venetorum A. C. 1242. l. 1. c. 27. Sed et Catalaunis, qui Constantinop. morabantur, Ballivum praefuisse, testatur idem Phranzes loco [orig: locô] cit. Vide quoque infra in voce Ballivi. Addam hic [orig: hîc] paucis alia Baiulorum nonnulla genera,

BAJULI [2] Capitulares, in Ordine HospItaliariorum S. Iohannis Hierosolym. dicuntur in Statutis Ordinis illius, qui Capitulis adscripti sunt, Consilioque intersunt. Hi sunt Baiuli VIII. Linguarum: Provinciae, qui Magnus Commendatarius; Alverniae, qui Marescallus; Franciae, qui Hospitalarius; Italiae, qui Admiratus, Aragoniae, qui Draperius olim; nunc Magnus Conservator; Angliae, qui Turcopolerius; Alemanniae, qui Magnus Baiulivus; Castellae, qui Cancellarius Ordinis, appellantur: tit. 10. §. 42.

BAJULIVI Conventuales, in eodem Ordine, dicuntur praecipui Ordinis Consiliarii, Magnus videl. Commendatarius, Marelcallus, Hospitalarius, Admiratus, Draperius et Turcopolerius: quod suarum Lingnarum Praesides exsistunt, Ibid. §. 1.

BAJULI [3] Dominorum, in Constitut. Neapolit. l. 3. tit. 10. vocantur, quibus aliquid agendum a Dominis suis demandatum est. Quo [orig: Quô] etiam nomine in Gallia veniunt pedanei et fiscales Iudices praediorum ac feudorum.

BAJULI [4] Gabellati, qui gabellas seu tributa publica exigunt ac recipiunt in Constitutionibus praefatis, l. 1. tit. 57. Insuper Baiulivorum nomine insigniuntur Priores et Castellanus Empostae, tit. 19. §. 5. meminitque Magni Baillivi Hospitalis S. Ioh. Hierosolymit. Ducas, c. 17. p. 40. apud Car. du Fresne Glossar.

BAJUS [1] qui et BADASa Graeco ba/i+on, ramus est palmae arboris cum fructus avulsus; (a cuius colore badios equos dici, ostendimus supra) Franc. Gouldmannus Diction. Lat. Angl. Item missus ludicri Circensis, quod ad singulos missus *ba/i+on, i. e. palma daretur. Unde Cedrenus Iustinianum Rhinotmetum, quum Ludi Circenses agerentur, Apsimarii et Leontii antartatum colla pedibus calcasse [orig: calcâsse] iiarrat, a)/xris2 a)polu/sews2 tou= prw/tou bai/+ou, i. e. usque dum primus missus absolveretur. Sic locus palmae, h. e. tou= bai/+ou, Solino creta est seu locus victoriae, c. 45. Donatis enim palma [orig: palmâ] victoribus solvebatur agon, totque palmae, quot missus erant etc. Salmas. ad Solin. p. 935. Sed et *ba/i+a, pro die Palmarum, apud Graecos: Hinc h( *kuriakh\ tw=n bai/+wn, Dominica Ramorum, in Euchologio fol. 241. 1. et *baiofo/ros2, dies in quo rami gestantur, Edit. Iac. Goat. p. 744.. A ramis palmarum, quos Christo Hierosolymam adventanti praelatos fuisse, docet Iohannes Euang c. 12. v. 13. ubi ta\ ba/i+a tw=n foini/kwn expresse nominat: Matthaeo [orig: Matthaeô] generatim kla/dous2 tw=n de/ndrwn, ramos arborum, memorante c. 21. v. 8. Unde etiam in precatione sollenni, ad hunc diem attinente, Graeci populum, qui tunc Dominum exciperet deduceretque, tou\s2 kla/dous2 tw=n dendrwn kai\ *ba/i+a tw=n foini/kwn, Germina arborum ramosque palmarum, adhibuisse aiunt. Sed de toi+s2 *bai/+ois2, vide plura apud Angelum Caninium in Loc. N. T. c. 4. Isaac. Casaubon. Exercitat. 16. § 2. supra Baen et infra in Hosanna, ut et ubi de Palmarum Festo. At de badio colore etiam voce Phoeniceus.

BALA [1] ancilla Rachelis; ab hera Iacobo marito tradita, ex qua hic Danem et Nephthalimum suscepit. Gen. c. 29. v. 29. Item. fil. Azazi, 1 Paral. c. 5. v. 8. Item Urbs, Gen. c. 14. v. 9. Ios. c. 19. v. 3.

BALA [3] Alexander, Rex Syriae, de quo sic Iustin. l. 35. c. 1. Itaque adiuvantibus Ptolemaeo [orig: Ptolemaeô] Aegypti Rege, et Attalo [orig: Attalô] Rege Asiae et Artarathe Cappadociae bello [orig: bellô] a Demetrio lacessiti, subornant Balam quendam sortis extremae iuvenem, qui Syriae Regnum velut paternum armis repeteret et ne quid contumeliae deesset, nomen ei Alexandri inditur. Ita restituit locum Gronovius, ubi Bongarsius legit, propalam; Vulgatique olim habuerunt Prompalum, quod, ceu verum nomen hominis edidit Petav. in Rationario Tempor. Nititur autem Gronovii coniectura Strabonis et Iosephi auctoritate, quorum uterque Balam hunc Alexandrum cognominatum faisse scribunt; nec multum nomen hoc, in illa gente frequens, a Belo, Baalo, Balaco et similibus abludit. Vide Gronov. Observation. l. 4. c. 10. et plura de hoc supposititio Rege, apud Iustinum l. cit.

BALAAM Pseudopropheta, a Balaco Moabitarum Rege, ut Israeli malediceret, adhibitus est; Sed ter id conatus, semper frustra fuit, a propria asina, cui insidebat, per miraculum increpitus;

dirasque in benedictionem vertit, sic Deo [orig: Deô] linguam eius reluctantis dirigente. Ne tamen muneribus promissis excideret, Balaco consilium suggessit, de Israelitis ad scortationem pelliciendis et cultum Beel-Phegoris. Unde horum clades. Postmodum Deo [orig: Deô] suis reconciliato [orig: reconciliatô], cum Midianitae a Iosua immani clade victi estent, Balaamus inter occisos repertus est. Vide Numer. c. 21. 22. etc. 2 Petr. c. 2, v. 15. Ep. Iud. v. 11. Ioseph Iud. Antiqq. l. 4. c. 6. Torniel. A. M. 2583. num. 18.

BALAATH quae et BAAL Hieronymc Ballath, Ios. c. 19. v. 8. 44. civitas in tribu Simeon.

BALABITHENA regio Armeniae maioris inter Arsaniam et montem Antitaurum. P. a Vico. Vide l. cum propitia, ult. Cod. de officio Mag. milit. et Novellam 31. c. 1. §. 3. ac utrobique Gothofredi Notas, quas laudat Ioh. Calvin. Lexic. Iurid.

BALAC filius Tsephor Rex Moabitarum, qui Balaamum conduxit, ut Israelitis malediceret. Numer. c. 22. v. 1. Latine involvens, destruens, vel cum lambente, aut cum percutiente.

BALACRI gentes in exercitu Alexandri Magni, apud Curt. l. 4. c. 13. et Arrianum l. 3. an Milesii?

BALACRUS [1] Praetor Alexandri Magni, qui, Idarne Praetore Darii superato [orig: superatô], Miletum cepti. Curt. l. 4. c. 13. Hunc adnotat Ianus Gebhardusm filium fuisse Nicanoris, ac Pisidis Praefectum; et adhuc superstite Alexandro [orig: Alexandrô] Rege, a provincialibus occisum; demum eius mortem excidio [orig: excidiô] Larandaeorum et Isaurensium a Perdicca vindicatam, e Diodor. Sic. l. 18. f. 639.

BALACRUS [2] Amyntae fil. Praefectus auxiliariis copiis Alexandri Magni. Q. Curt. l. 4. c. 5. Phrygas Balagrus regebat. Sic enim legendus locusiste, Freinshemio [orig: Freinshemiô] notante; Raderus gentis nomen putavit, nempe quia legit apud Arrianum l. 3. *(oi *bala/krou a)kontistai\, cum verba illa sic essent vertenda, iaculatores, quos ducebat Balacrus. Nic. Lloydius. Fuit alius Nicanoris filius, Ciliciae Satrapa; Arrian. l. 2. Vide supra.

BALADAN Latine absque imperio, vel absque iudicio, aut vetustas imperantis vel iudicii. Rex Babyloniae, missis ad Ezechiam Regem Iudae legatis, foedus cum illo feriit. Quibus cum omnia sua cimelia Rex monstrasser [orig: monstrâsser], Deus iratus, per Esaiam illi nuntiari iussit, haec omnia olim Babylonem transvehenda, 2. Reg. c. 20. v. 13. Esaiae. c. 39. v. 2. Ioseph. Iud. Ant. l. 10. c. 3. Nabonassar esse creditur, cuius aera A. M. 3306. incipit. Scaliger, de Emend. Temp. l. 5. Torniel. A. M. 3306. n. 4. Aliique. Pater vero dicitur Mardok-Empadi, seu Merodak - Baladanis, 2 Reg. c. 20. v. 12. et Esai. c. 39. v. 1. Ioseph o( *bala/das2, Iud. Antiqq. l. 10. c. 3. ut et Beroso, qui illum quidem Babyloniorum Regem vocat: verum id nomen in Canone non legitur. Ioh. Marshamus Canone Chron. Sec. XVI. Vide infra Merodach, ubi non Baladanem sed filium Baladanis ad Ezechiam Legatos misisie, dicemus.

BALAENA Graece fa/laina, e cetorum genere, (alias enim cum Ceto, species cum genere, confundi solet) omnium maxima, et velut coeterorum Rex ac Princeps, quam propriam Indico Oceano facit Plin. l. 9. c. 3. Maximum animal in Indico mari Pristis et Balaena est: in Gallico Oceano Physeter. E quo Solin. c. 52. Indica maria balaenas habent ultra spatia quatuor iugerum. Additur in Excerptis, in longitudine, quod necessario subintelligendum, ait Salmas. Habet autem iugerum in longitudine cubita centum ac triginta tria cum semipede, h. e. pedes regios 200. Arrianus ex Nearcho Cete Indica magnitudinem plerum que habere usque ad 25. orgyias extentam, narrat: quod ferme eodem redit; sed hac de re dicemus infra, in voce Cete. Uri autem prodigiosa magnitudo Balaenis, sic et gula tribuitur, integris quoque navibus absorbendis par. Dionysius Periegetes v. 603.

*polla/ki d' a)\n kai\ nh=a su\n au)toi=s2 a)ndra/si nho\s2
*kei=na katabrw/ceie tera/ata.

Protinus haec ipsas absorbent fauce carinas,
Involvuntque simul mox monstra natantia nantes.

Quod tamen Homerus, fabularum pater, non ausus est de Scylla sua pronuntiare, quae solis nautis absorptis naves intactas relinquebat. Nempe in cetaceis quidem piscibus inveniuntur, qui hominem deglutire queant integrum, ut de Carcharia seu Ceto Ionae, infra videbimus: At cete proprie dicta, quales Balaena, pristis, Physeter; ut vastae belluae, tamen gulae meatus ita habent angustos, ut non nisi parvos pisciculos deglutiant, Vincentius Doctrinali l. 16. c. 128. Unde Scaliger, de Balaena professus se non vulgaria dicturum, sed comperta, inter coetera haec habet: Neque molem grandiorem vorare licet eis, propter gulae angustias; aditus enim vix semipedem habet. Ratio in promptu, quia, quotquot animalia pulmone spirant, iis gulae meatus coarctari necesse, ut ex his angustiis spiritus per fauces maiore nisn erumpat etc. Bochart. Hieroz. Parte poster. l. 5. c. 12. Porro vastam hanc molem Leviathanis nomine signifi cari ac describi, Iobi c. 40. v. 20. et seqq. magnus hactenus doctorum consensus fuit. Sed obstant quam plura: Versu enim 26. negatur Leviathanis cutem telis penetrabilem esse; at qui balaenae capturam scripsere [orig: scripsêre], testantur eam obrui teorum nimbo [orig: nimbô] a nautis circumstantibus: utpote laevem glabramque cutem et squamis minime tectam (quod de Leviathane dicitur) habentem. Quae causa, quod tam facilis eius piscatio sit. c. 41. v. 5. Leviathani tribuitur rictus oris immensus, quem magno [orig: magnô] ac horrendo [orig: horrendô] hiatu valvarum instar aperiat: Balaenae vero angustae sunt fauces, uti vidimus. v. 9. Oculi eius ut palpebrae Aurorae. At nihil Aurorae radiis simile habent balaenarum oculi, quos magni Auctores scribunt praegravi superciliorum

pondere, aut arvina [orig: arvinâ], statim obri, cum scil. bubulorum magnitudinem parum excedant. Unde est, quod amisso [orig: amissô] Duce, pisciculo [orig: pisciculô] exiguo [orig: exiguô], fertur talpa [orig: talpâ] caecior in vada scopulosque impigere. Oppian. Halieutic. l. 5.

*ou' ga\r e)/t ou)q' a)/lmhs2 i)oeide/os2 ei)=de ke/leuqai
*)atreke/ws2, ou) ph=ma para/kedon e)cale/ksqai.

Porro Leviathanis halitus carbones incendit et ex ore illius flamma prodit v. 12. Balaena autem non vomit ignes, sed in sublime nimbos efflat, Plin. l. 9. c. 6. Adde quod Leviathani collum tributur, v. 13. quo [orig: quô] balaena caret. Scaliger Histor. Anim. l. 2. sect. 118. Collum habent Trition et Crocodilus: balaena et delphin nullum etc. Quaeque alia sunt, e quibus omnibus conficit Bochartus, Crocodilum potius, quam Balaenam, Leviathanis nomine, a Deo d. l. designari. Vide eum Hieroz. Part. poster. l. 5. c. 16. et. 17. Plura vero de Balaena, apud Plin. l. 9. c. 3. et seqq. ubi inter alia ex ossibus eius tecta contignari apud gentes quasdam refert: Aelian. Histor. l. 2. c. 13. Plutarchum utra Anmal. Alios. Addam hicsaltem [orig: hîcsaltem], descriptionem eius, ex Georg. de Spibus, cui Balaena, pisis est sacile omium. quos monstrorum praegnans Oceanus producere solet maximus; nullas omnino branchtas habet, sed earum loco [orig: locô] praegrandem in fronte hiatum, per quem receptum humorem magna [orig: magnâ] vi evomit; corium est glabrum et in modum exasperatae pellis spisum, durum, tenax, sirmum ac solidum; pinnas habet utringue unam et tertiam in dorso, in modum ale seu falcis, quibus universam molem corporis vibrat. Cauda lunata coloris cyanei, ossatura tanta est. ut ea [orig: eâ] velut sepe Isslandi ad hortos cingendos habitationesque atantur, in collegii Romam Societat. Iesu Musaeo. Hodie Balaenarum captura, iuxta Groenlandiarn (namque et alibi, quam in Indico Oceano) frequens est; observatumque, Septentrionem re piscaria [orig: piscariâ] copiosiorem esse tractibus Meridionalibus. Cuius causa forte, quod vis vivisica melius se per vices habeat, quam si uno [orig: unô] eodemque [orig: eôdemque] tempore constanter atrineatur. Aquae autem quo Austro propiores eo graviorem ac magis continuum Solis aestum sentiunt; unde generationi minus aptae redduntur, quam septenttionales, quae Solem non nisi per intervalla sentiunt. Auctor Anonymus Histor. Orb. Terr. cap. de Commerciis. Coterum variis usibus Balaena inservit. Sinenses, qui inprovinc. Kiungcheu, ad Insul. Hainan balaenas capiunt, eo [orig: eô] plane modo [orig: modô], quo [orig: quô] Batavi in mari Balthico, oleum sicut illi inde ad varios usus excoquunt. Pinguedo insuper, quae nonnumquam pedis altitudine corio subest, Europaeis verno [orig: vernô] praesertim ieiunio [orig: ieiuniô], sale condita, eduliis apta est, hincque laridum quadragesimale vulgo appellatur. Sed et lingua, quae multarum est librarum pondo, in maximis habetur delitiis: reliquas eius piscis carnes bubularum instar quoque salitas audimus vel numerosum exercitum, per integrum diem, posse alere. Sens porro seu barbae eius (sunt ante oculos tenues quaedam assulae, quaternas ulnas longae ac sesquipedem latae loginssimis villis ad latera praeditae, quibus sibi iter praetentat) perpolitis ac bene exisiccatis frustulis, poliriores mulierculae sua pectora communiunt, vestiumque fibras rigidiores ac rotundiores continent: Apparitores etiam publici virgularum ac fascium loco [orig: locô] gestant etc. Vide Auctorem Anonymum Sinae et Europae c. 12. ubi de hoc Ceti genere prolixe et erudite disserit: uti de pisce mille vocum Zamur, cuius opera [orig: operâ] Balaenae in exitium aguntur, fabulam Arabum, infra ubi de eo.

BALAGRUS Historicus Graecus, e)n *makedonikh=| advocatur a Setphano, in *)/olbhlos2, ac e)n *makedonikh=| deute/ra| ab eodem in *)/amolbos2.

BALAGUATA regio Asiae, intra montes, peninsul. Indiae intra Gangem, sub domino Regis Decani, versus confinia regni Golcondae.

BALAMBUANUM Urbs Asiae, in Insul. Iava, vum portu, in ora littorali, versus Orientem, ex adverso Insul. Baliae. Hinc Fretum inter utramque Fretum Balambuanum.

BALAMIR Hunnorum Rex Bosphoro [orig: Bosphorô] Cimmerio [orig: Cimmeriô] traiecto [orig: traiectô] Ostrogothos vicit; Unde tantus reliquis Gothis terror, ut a Valente Imperatore sedes in Modsia peterent. Procop. bell. Gath. l. 4. Sozom. l. 6. c. 37. Iornandes. c. 14.

BALANAGRA Graece *balana/grl, nomen clavis, cuius apud Veteres communis usus fuit. Cuiusmodi claves unco [orig: uncô] dente constabant, qui in balanum infigebatur, ab eam extrahendam. Tibullus, l. 1. El. 2. v. 18.

Quam ob rem cum fravibus illae obnoxiae essent Laconicae claves inventae sunt, quibus tres dentes erant. Unde queruntur apud Aristophanem mulieres in qesmoforiaz. cum antea solerent de facili aperire viris insciis cellaria et apothecas, et inde quae vellent depromere, iam per Laconicas claves, quas Viritum gestare coeperant, id non amplius licere, etc. Vide Salmas. ad Solin. et infra passim, inprim is in voce Balanus, et ubi de Laconicu Clavibus.

BALANAM i. e. idoligrati, vel donum, aut possessor gratiae fil. Achobor, septimus Rex Edom. Gen. c. 36 v. 39.

BALANDRANA Gallis BALANDRAS vel BALANDRAN pallii species, occurrit in Statutis Ordinis S. Benedicti in provinc. Narbonensi. A. C. 1226. Illae quidem vestes, quae vulgo Balandrava et supertoti vocantur et sellas rubeas et frena --- penitus ampuntamus, ubi Car. du Fresne Balandrana legit. Cum his equitare Regularibus interdictum, in Concilio Albiensi A. C. 1254. c. 53. Prohibemas quoque distictius, ut nulli Qegulares cum balandranis vel aliis vestibus Laicorum equitent ac incedant, etc. Vide Car. du Fresne praefatum in Glossar.

BALANEAE Syriae cavae oppid. Stephano Phoeniciae, cui et Leucas vocatur, Bagnias Postello, Valiana Nigro.