CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

BAPTISTA [2] Egnatius, Venetus, Humaniorum literarum Professor, Historiam Imperatorum Romanorum a I. Caesare exorsus usque ad Maximilianum I. conscripsit; Item de origine Turcarum, etc. Gesner. in Biblioth. qui huncce Virum decrepitum plane, Venetiis vidit, A. C. 1543.

BAPTISTA [3] Ferrariensis, Secrerarius Herculis I. Ducis 2. Fertariae. Scripsit quaedam in Theologia, Item opus Historicum, cui Florida titulus, ab incarnatione I. C. usque ad sua tempora, nempe A. c. 1494. Chronologiam item Ferrar. aliaque Trithemio et Voss. laudata Hist. Lat. l. 3. c. 11.

BAPTISTA [4] Trovamala, Italus, Franciscanus, vixit Lovanii A. C. 1483. Auctor Summae Casuum Conscientiae, cui titulus Rosellae, vel Baptistiana. Ballarm. de Scriptorib. Ecclesiast.

BAPTISTA [5] Fulgosus, Dux Genuensis, ab Avo Ducatu palsus, A. C. 1483. Scripsit exul. 9. libros exemplorum memor abilium, ad imitationem Valer. M. quos Petro filio dedicavit. Ex Italico in Latin. transtulit Camillus Gilinus Mediolanensis. Leand. descript. Italiae, cui Fregosus, sicut Volaterrano Frigosus dicitur. Meier l. 1.

BAPTISTA [6] Spagnolus, cognomine Mantuanus, quia ibi natus, A. C. 1448. Carmelitarum aliquot annis Generalis Prior. Poemata plurima scripsit, quatuor nunc voluminibus comprehensa. Vitiorum errorumque Romanae communionis acer reprehensor, cecinit venalis Romae Templa, Sacerdotes, altaria, etc. Obiit A. C. 1516. aetat. 68.

BAPTISTERIUM [1] Graece *baptisth/rion dictum est olim, quod alias Piscina, quo [orig: quô] nomine vas, quo [orig: quô] Veter. Romani lavabantur, appellabatur, in frigida lavatione; quemadmodum in calida, Labrum seu Alveus. Vide supra. Apud Scriptores vero Ecclesiasticos Baptisterium, aedes vel locus est, in Aede Sacra, vel ei adiunctus, in cuius medio erat fons antiquitus, ubi Catechumeni baptizabantur. Baptisterii Basilica, Ambrosio Ep. 13. Aula Baptismatis, apud Fortunatum l. 1. Poem. 15.

Instaurata etiam sacri est Baptismatis aula,
Quo [orig: Quô] maculas veteres fons lavat unus aquis etc.

Primitus enim ad obvium flumen baptizandi ducebantur novi Fideles, ut supra vidimus, postea, Constantini M. tempore, erigi in templis *baptisth/ria et sacri Fontes coepere [orig: coepêre]. Et quidem Baptisteria non nisi in maioribus Templis et Parochialibus constituta; Oratoriorum privatorum usu prohibito [orig: prohibitô], ut est in Epist. Zachariae Pontif. ad Pipinum c. 15. Sed ea fere semper exstructa erant seorsim a Templis, iisque adiuncta, ut observare est ex Paulino Ep. 12. et Natali 10. Gregorio Turonens. l. 10. Aliisque passim. In iisdem Oratoria itnerdum et Altaria exstitisse, tradit Anastasius in S. Hilaro, ubi Pontificem hunc tria fecisse Oratoria narrat, in Baptisterio Basilicae Constantinianae, S. Iohannis Bapt. S. Iohannis Euang. et S. Crucis: praeterea in Baptisterio Lateranensi Oratorium S. Stephani. Idem in Symmacho, Ad Fontem, inquit, in Basilica B. Petri, Apostoli oratorium S. Crucis ex argento, Confessionem et Crucem ex auro, etc. Quem quidem morem indicat etiam Paulinus Natali X. ubi Baptisterium sic describit:

--- - --- Medio [orig: Mediô] pietatis
Fonte nitet, mireque simul novat atque novatur.
Namque hodie bis eam geminata novatio comit,
Dum gemina Antisies gerit illic munera Christi,
In geminis adytum venerabile dedicat usus,
Castifico socians pia Sacr amenta lavacro [orig: lavacrô] etc.

Idem variis adornata Baptisteria haec figuris testatur Ep. 12. quas sic describit Aegidius Mon. Aureae Vallis in Oberto Episcopo Leod. c. 18.

Fontes fecit opere fabrili,
Arte vix comparabili.
Duodecim qui sustinent
Boves, typum gratiae continent.
Materia est de mysterio,
Quod tractatur in Baptisterio.
Hic baptizat Iohannes Dominum:
Hic gentilem Petrus cornelium:
Baptizatur Craton Philosophus:
Ad Iohannem confluit Populus.
Hoc quod Fontes desuper operit,
Apostolos et Prophetas exserit.

Ubi per Fontes idem Baptisterium intelligit. Unde, quum in qualibet Civitate maiori Templo adiuncta estet cappella Baptisterii, ea quae Metropolitanae Revennati Ecclesiae adnexa est, S. Iohannis in Fonte appellata est. Quemadmodum contra Baptisterium pro Aqua baptismali ipsisque Fontibus usurpari videmus, in Libro Sacramentorum Gregorii M. Hic [orig: Hîc] mittantur duo cerei intus in Baptisterio. Ubi Ordo Rom. Hic [orig: Hîc] deponitur benedictus cereus in fontem, etc. Vide Sansovinum et Stringam, in Venetia l. 1. c. 106. et Car. du Fresue in Glossar. item in Descript Aedis Sophianae num. 82. 83. ubi de Baptisterio Sophiano: e quo etiam hoc addatur, in Baptisteriis mortuos sepeliri vetitum esse, Concil. Altisiodor. can. 14. De Baptisterio S. Ioannis, uti vocatur, e marmore magnifice exstructo, in quo ipse baptizasse [orig: baptizâsse] fertur, quodque etiamnum Ephesi visitur, quid sentiendum, vide Iac. Sponium Itinerar. Part. I. p. 328.

BAPTISTERIUM [2] locus Romae in Vaticano, prope custodiam Mamertinam, hodie ostenditur cum cochlea intra aedes Pontificias, evius usui aqua servit Sabatina, deducta ab innocentio VIII. Olim enim, qui Gentilismo [orig: Gentilismô] eiurato [orig: eiuratô] fidem Christi sequerentur, duobus in locis romae baptizari solebant, in Vaticano, ubi proin loco praefato nomen, et in Esquilino, iuxta aedem Lateranam, ubi adhuc labrum ostentatur, quod Lavacrum Constantini nominant. Georg. Fabricius Commentar. in Poetas [orig: Poëtas]

Christiaeos. Item nomen Aedis sacrae, S. Iohanni Baptistae dicatae, Florentiae in Italia, e regione maximi Templi, quae tota marmorea iannas habet, quas aeneae valvae egregii operis occludunt. In eius medio Baptisterium e marmore lucidissimo positum visitur, in quo Florentini omnes Baptismi lavacrum percipiunt, neque ssibi quisquam incolarum salutaribus his aquis ringitur. Idem Car. du Fresne Glossar. Item nomen Festi Epiphaniae, apud armenos, quo [orig: quô] diememoria Baptismi Christi recolitur, ut auctor est Willebrandus ab Oldenborg in Itinerario Terrae Sanctae, p. 137. Porro Liber, in quo ritus Baptismi et orationes describuntur, vel certe Ordo ad baptizandum, in Capitulis Caroli M. de diversis rebus A. C. 789. c. 7. apud Burchardum l. 19. c. 8. alibique passim. Obventiones tandem et Reditus Sacetdotum, ex Baptismis, in Charta Theotolonis Archiepiscopi Turon. A. C. 933. inque Tabularto Conchensi in Ruthenis Ch. 15. Apud eundem Car. du Fresne, qui plura ibidem vocis significata enarrat.

BAR-JONA [1] unum ex tribus nominibus Petri Apostoli, quem Trinomium propterea vocat Petrus Blesensis Serm. 26. quae sunt, Simon, Bar-Ionn et Petrus: occurrit Matthaei, c. 16. v. 17. *maka/rios2 ei)= *si/mwn *ba\r *iwna=, o(/ti sa\rc kai\ ai(=ma ou)k a)peka/luye/ soi etc. Beatus es Simon bar-Iona: quia caro et sanguis non retexit tibi; Dominico Macro ex duabus vocibus Chaldaicis formatum est, ex Bar, nempe, h. e. Filius et Iauna, i. e. Columba: ut sit Bar Iauna, h. e. Filius columbae, vide eum in Hierolex. Hieronymus vero corruptum videri locum annotat, et legendum monet, *ba\r *)iwanna=, sicut etram legitur apud veterem Interpretem, in quibusdam codicibus et vetustis aliquibus exemplaribus Graecis, Ioan. c. 1. v. 43. et c. 21. v. 17. Vide Theod. Bezam Annotat. ad loc. cit.

BARA [1] [gap: Hebrew] Latine incendinm, sive expurgatio, aut pastus, vel iumentum, sive insipientia vel in vigilia, altera uxor Saharaim. 1 Paral. c. 8. v. 8.

BARA [2] [gap: Hebrew] , Latine in malo, sive in socio, aut in clamore, vel in pastu, sive in constructione, Rex Sodomae. Gen. c. 14. v. 2.

BARA [3] insul. non longe a Brundusio. Festus. Hodie St. Andreae, ni tabulae fallant.

BARA [4] vide Dumbarum, in ubi Scoti victi ab Anglis, A. C. 1651. magna [orig: magnâ] clade.

BARA [5] oppid. Africae, in Abyssinia in provinc. Gorga, prope lacum Zaflanum. Sanson.

BARAA nomen viri. 1 Paral. c. 8. v. 13. Latine in societate, vel malitia, aut in ululatione, vel pastu.

BARABANES vel BARATANES Persarum Rex, regnavit ann. 20. Christianos persecutus est, hinc inter Romanos et Persas bellum obortum. Hist. Tripart. l. 11. c. 13.

BARABBAS Latine filius patris, insignis latro et homicida, Matth. c. 27. v. 16. Sedulius de Iudaeis:

Tunc coluere [orig: coluêre] Baal, tunc elegere [orig: elegêre] Barabbam.

BARAC Latine fulgur, sive in vanum, vel in vacuum, fil. Abinoam de tribu Nephthalim, praefectus fuit exercitui Deborae. Hic Dux fortissimus, decem hominum milibus tantum assumptis, exercitum Sisarae, longe copiosiorem, imo bis decies ampliorem ad unum confecit, ac delevit. Quartus iudex israelis, praefuit cum Debora, 40. annos. Vide Iudic. c. 4. et Iosephum Iud. Ant. l. 5. c. 9. Item civitas in tribu Dan. Ios. c. 19. v. 45.

BARACE [1] insul. Gedrosiae. Steph. Bazaim Mercatori. Auctori Peripli *bara/kh, Ptolemaeo *baka/rh. Plinio l. 6. c. 23. Becare, Alius utilior portus gentis Nelcyndon, qui vocatur Becare, Lege Bacare. Accepit is autem Nelcyndas, pro gentis nomine, in cuius regione situs erat ille portus Becare vel Barace. Atqui Nelcynda emporium etiam fuit eidem flumini adpositum, sed longius a mari situm, quam Barace, quae in ipso ostio fluminis ad mare iacebat, utpote emporium maritimum, cum portu; quo ex Nelcyndis naves descendebant, quae piper vehebant ex Cottonara, pro quo corrupte Cotiara, hodie Calicutum, dicitur. Statio autem na vium ad Baracen haerebat, quae piper Cottonaricum, ex Nelcyndis secundo [orig: secundô] flumine lintribus monoxylis delatum accipiebant. Nomen emporio a flumine Baris, in evius ostiis situm erat. Hinc o( ko/lpos2 *bara/khs2, sinus Baraces, apud Auctorem Peripli, qui ab Indi fluv. ostiis versus Orientem procedebat etc. Vide Salmas. ad Solin. p. 1187.

BARACE [2] vel BURACE est Diu, urbs permunita, in parva Insul. prope sinum Cambaiae, longe ab ostio Indi fluvii. Baudrand.

BARACHA i. e. benedictio, aut genuessexio, nomen viri. 1 Paral. c. 12. v. 3.

BARACHEL nomen viri. Iob. c. 32. v. 2. Latine benedicens Deum, aut genuflectens Deo.

BARACHIAS Latine idem significat quod Baracheli Pater Zachariae Prophetae. Zachar. c. 1. v. 1. Fil. Mosollamoth. 2 Paral. c. 28. v. 12. Filius Zorobabel. 1 Paral. c. 3. v. 20. Item cognom. Ioiadae, de cuius filio vide Matth. c. 23. v. 35. Ioseph. Bell. Iud. l. 4. c. 10.

BARACURA Indiae extra Gangem emporium. Ptol. hodie Bengala, civitas fecundissima, et reguum latissimum. Castaldo Bacala.

BARAD Latine grando, sive in descensu, aut imperio, nomen loci in deserto Sur. Gen. c. 16. v. 14.

BARAJA i. e. ereatura Domini, sive impinguatio, vel electio Domini, sive in visione. Fil Semei. 1 Paral. c. 8. v. 20.