December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

image: s0497b

BAUTIS Sericae regionis fluv. apud Ammiam. l. 23. pro quo corrupte Bautisis alias scriptum. Salmas. ad Solin.

BAUTISUS Sericae regionis in Asia fluv. Ptol. Quiam cum interpretatur Mercator. Graece *bau/ths2.

BAXEA calceus fuit virilis, imo Philosophicus, qui cum pallio sumebatur, idem ac crepida. Apuleius l. 11. Nec deerat, qui pallio [orig: palliô] baculoque [orig: baculôque] et baxeis, et hircino barbitio [orig: barbitiô] Philosophum fingeret. Idem alibi, de Sacerdote Aegyptio: Inducit iuvenem quendam palmeis baxeis indutum. Hinc et Tertulliam. de Pallio: Nisi quod et Philosophi. inquit, ipsi aliquid eiusmodi adfectant. Audio enim et in purpura philosophatum: si Philosophus in purpura, cur non et in Baxea Tyria calciare? nisi aurum minime Graecatos decet: quin alius et sericatus et crepidam auratus incessit. In quibus verbis de Aristippo loquitur, dicere volens; Si Aristippus purpuream sumpsit vestem, cur non et calceamentum sive baxeam Philosophicam purpura [orig: purpurâ] infecit, ut esset habitus aequalis. Cur non et baxea [orig: baxeâ] Tyria [orig: Tyriâ] calciare? i. e. cur non Aristippe etiam baxeam purpuream induis? Oct. Ferrarius de Re Vestiaria part. 2. l. 4. c. 10. Vide quoque Salmas. Not. ad Tertulliam. de Pallio. nec non infra Femina.

BAYANA Urbecula Asiae, in India, sub M. Mogole, versus Agram, in Occasum.

BAYARDUS Pet. Terralius cognomine Eques imperterritus, nobilis Delphinas. Sub Carolo VIII. Neapolitanum regnum sibi vindicante egregia fortitudinis specimina edidit, inprimis in praelio ad Furnoam. Dein sub Ludovico XII. in occupatione Ducat. Mediolanensis praeclare rem gessit; inde Neapolim remissus, contra 200. equites solus pontem tuitus est. Exin contra Genuenses rem gessit, Paravii obsidioni interfuit, Comitissam Mirandulae, et Ducem Ferrariensem iuvit. Duci Nemorosio, contra Andream Gritti, Venetarum copiarum Ducem, praesto fuit, sub cuius auspiciis etiam Brixiam cepit: Ubi hospitis sui filiabus, oblatos 2000. dupliones, ne domus diripererut, reddidit. Post Delphinatus praefectus, interfuit obsidioni Pompeiopolis, et praelio Calcarium, quo [orig: quô] captus. Hinc postmodum liberatus Francisco 1. contra Helvetios, ad Marignianem adstitit, qui ab illo Eques creari voluit, eius amplexus, l'accolade, ad veterum morem, initiatus. Tandem vulnere in Italia accepto [orig: acceptô], pugnans obiit, A. C. 1524.

BAYRAS Haereticus, Iacobita professione, unus ex praeceptoribus Mahometis, eiusque in Alcorano consarcinando adiutor. Prateolus, in Bayras.

BAYTHOS cum Tzadoko, discipulus Antigoni, qui ambo famosissimi sunt Duces Karraeorum et Sadducaeorum. De utroque Maiemon ad c. 1. Avot. Habuit hic Sapiens (Antigonus) duos discipulos. Qui ubi audiverunt dictum hoc discesserunt ab illo, et dixit unus alteri: En Magister dilucide ait quod bomo non habeat praemium neque poenam, neque ullam omnino spem. Non enim intelligebant scopum eius. Tanto [orig: Tantô] apud Iudaeos odio [orig: odiô], ut nulla humanitatis officia suctatoribus illorum praestari velint, severeque suis interdicant, ne connubia cum iis contrahant. Vorstius Observation. ad Chronologiam Rabbi Dav. Ganz ad ann. 460.

BAZACATA Indici maris insul. Ptol. Basse Castaldo.

BAZAENTES Drangarum Satrapes, coniurationis et parricidii in Darium Regem particeps Besso; qui suppliciorum, quae meruerat, metu profagit in Indiam. Curt. l. 6. c. 6.

BAZANIA Familia Hispaniae illustris. In ea floruit circa A. C. 1000. in regno Navarrae Alfonsus Gonsalus de Bazan, Dn. de Bazan: a quo descenderunt Domini de la Valduerna, nominis de Bazan; e quibus postea titulum Vicecomitis obtinuit Petrus Gonsalus, Pater Iohannis et Alvari I. quorum ille Vicecomites de Valduerna et Dominos de Banneza propagavit, successione dein, per neptem Mariam, ad Franciscum de Zuniga et Avellaneda Comitem de Miranda translata [orig: translatâ]. Qui celebris belli in Mauros Dux filium cognominem, itidem bellis, inprimis maritimis, clarum genuit: patrem Alvari tertii, primi Marchionis S.Crucis de Santacruz: a quo filius et nepos Alvari omen ac dignitatem patriam atque avitam accepere [orig: accepêre]. Eo [orig: ] enim et Maria [orig: Mariâ] Manuelia [orig: Manueliâ] Ben avidia [orig: avidiâ], nati sunt: Alvarus IV. pater Alvari V. (ex uxore Gutomara Manricia de Lara ) Franciscus Eques Calatravae, Petrus Eques Alcantarensis (cui uxor obtigit Maria Mendozia) Anna Isabella de la Cueva (uxor Alfonsi Portocarreri Marchionis Villaenovae) Maria Manuel Benavidia (uxor Francisci Benavidii et de la Cueva Comes de Santistevan ) qui hoc [orig: hôc] saeculo [orig: saeculô] floruerunt. Vide Phil. Iacobum Spenerum Theatro [orig: Theatrô] Nobilitatis Europ. tom. 2. ex Alt. Lopezii de Haro opere Geneal.

BAZANIS Armeniae urbs, olim Leontopolis. Eustath. Postea vero Iustinianopolim dictam notat Gul. Stuckius.

BAZARIA regio Asiae, Scythiatica, uti videtur apud Q. Curtium l. 8. c. 3. Urbem Basistin habet in ea Diodorus, ut apparet ex fragmento l. 17.

BAZATA i. e. contemptus, vel depraedatio, aut in Oliva. Eunuchus. Esth. c. 1. v. 10.

BAZIOTHIA i. e. contemptus, vel despectiones eius, sive praeda eius, aut in oliva Domini, urbs in tribu Iuda. Ios. c. 25. v. 27.

BAZIRA urbs Indiae, memoratur Arriano l. 4. haud longe ab ora: forte ea est, quam *pasera\ alibi vocat et in Ichthyophagorum ora statuit. Salmas. ad Solin. p. 1176.

BDELLIUM Graece *bde/llion, diminutiv. a *bde/lla, quomodo aliquot locis Auctori Pertpli vocatur; Bedella, Marcello Empirico,

--- -- --- -- crocon atque bedellam:

apud Plantum in antiquis libris Bedellium, Salmasio est ex Hebraeo Bedolach, quae vox occurrit Numer. c. 11. v. 7. ubi dicitur


page 498, image: s0498a

manna, sicut coriandri semen esse et colorem eius, ut [gap: Hebrew] Quippe, inquit, et Bdellium subalbidum et munna magis ad bdellii colorem accedit, quam ad margariti aut alterius gemmae, de qua alii vocem exponunt. Verum quia terra Havila, ubi bedolach a Mose describitur, Gen. c. 2. v. 12. bdellii proventu celebris non est, sed unionum; Bochartus quatuor Paraphrastarum Arabum, aliorumque quorundam eruditorum sententiam, margaritam hac [orig: hâc] voce denotari asserentium, praesert, ut videre est apud eum Hieroz. Parte poster. p. 675. et infra. Graecis, teste Plinio [orig: Pliniô], dictum est brochum, a bre/xw, i. e. humecto, quod humectius esset et liquidius; item Maldacon, quasi maltako\n, quod gummi Bdellii molle esset, instar malaxatae cerae; unde Arabes suum Molochil vel Malachal fecille videntur. Quae nomina varia Bellio Mercatores Graeci imposuerunt, qui et Indicum a(dro/bwlon vocabant, quod in offas convolutum erat, erussiore nempe gleba [orig: glebâ]. Certe monet Monardus, Anime Orientale (quod idem est cum bdellio) tam magnis glebis et adeo transsucentibus afferri, ut plerique speciem esse succini liquidioris suspicati sint. Describitur autem Bdellium antiquis, gummi seu lacyrma arboris transsucida, alba, pinguis, aequaliter cerea et quae facile molliatur, verba sunt Isidori, quae ex Graecis Dioseoridis l. 1. c. 81. videntur expressa, *diauge\s2, taurokollw=des2, liparo\n dia\ ba/qous2 kai\ eu)ma/lakton. Qui idem de optimo Bdellio, a)mige\s2, inquit, cu/lwn kai\ r(upari/as2, eu)wdes2 e)n th=| qumia/sei, e)oiko\s2 o)/nuxi, ligno sordibusque non miscetur, odor atum cum incenditur, simile ungui: unde *bde/llh o)/nuc: totum enim aequaliter o)nuxoeide\s2 est et laeve ac splendidum instar unguis. Quibusdam unum fuit ex quatuor aromatum generibus, ex quibus factum fuit sacrum thymiama, Exodi c. 30. v. 34. ubi vocem [gap: Hebrew word(s)] secheleth, nonnulli reddunt spicam myrrhae; alii ladanum; quidam unguem aromaticum: atque hi in diversa iterum abeuntes, pars conchlii testam interpretantur, pars radicem aromaticam laevem et lucidam, ut unguis, h. e. bdellium. Nempe bdellium, Saracenicum videl. seu Arabicum, ungut simile, ut dictum, cui Dioscorides alterum opposuit r(uparon kai\ me/lan kai\ a(dro/bwlon,, sordidum et nigrum et erassioris glebae, quod ex India defertur. Sed et Bactriano nidor siecus et multi candidt ungues, Plin. l. 12. c. 9. Aroma vero est ungue odoratius, myrrhae natura [orig: naturâ] proximum, et Dioscordi dicitur da/kruon de/ndrou *sarakhnixou=, lacrima arboris Saracenicae, quod in Arabiae Saracenis seu scenitis, non procul a Iudaea, magnus eius proventus esset. Nec obstat quod [gap: Hebrew word(s)] nigrum esse vel nigrescere notat, unde secheleth factum: non minus enim in bdellium hoc, quam onychem, quadrat. Bdellium namque in India absolute nigrum est, et in Atabia Petraea u(pope/lion, sublividum, de quo vide Dalechamp. Append. ad Plin. p. 23. Sed et ipsa bdellii arbor nigra est, ut idem Plin. ait l. 12. c. 9. Vicina est Bactriana, in qua bdellinum nominatissimum. Arbor nigra est magnitudine oleae, etc. Vide S. Bochart. praefatum Hieroz. Parte poster. l. 5. c. 20. Porro, cum adulterari amygdala [orig: amygdalâ] nuce bdellium Indicum, scribat idem Plinius, probationem addit optimi esse, si sit transsucrdum, simile cerae, odoratum. Plurum vero bdellium Natef quoque et Alnates Arabibus dicitur, quia hoc, dum guttatim ex arbore fluit, nunc rotundiore forma [orig: formâ], nunc cylindracea [orig: cylindraceâ] concreseit, vide supra in voce Alnatef. Sic in offas convolutum erat, quod a(dro/bwlon Mercatoribus vocatum esse diximus. Vide infra Hadrobolum. Floc ex Binnagara Indoscythiae Mecropoli plurimum venale exivisse, Ptolemaeus refert. *)antiforti/zetai de\ ko/stos, *bde/lla, lu/kion, na/rdos2 kai\ *kallai+no\s2 li/qos2: unde Bdellium Scythicum Galeno et Aeginetae, quod idem cum Indico, vide infra Minnagar, etc. Quam in rem vide plura apud Salmas. ad Solinum p. 1140. et seqq. de ungue autem odorato, infra voce Onyx.

BEANUS Studiosus est novellus, qui ad Academiam nuper accessit, seu potius, qui e trivialis scholae carceribus cluctatus, consuetis ceremonlis Academicae vitae nondum initiatus est. Statuta Academiae Viennensis in Austria: Item quod nullus praesumat superveniemes novos, quos Beanos vocant, indebitis quibuscumque exactionibus gravare aut aliis iniuris aut contumeliis molestare. Ubi Lambecius Beani, inquit, definitio in ipsa nominis sui acrostichide latitat, Beanus Est Animal Nesciens Vitam Studiosorum. Quod vero de exactionibus hic [orig: hîc] habetur, clarius, siet ex iis, quae Wendelinus hanc in rem habet Doctr. Polit. l. 2. c. 20. thes. 15. Hodie primus in Academias Germanicas ingressus sit per ritum Depositionis --- --- qui alta [orig: altâ] nititur vetusiate et ex Atheniensi Academia ad nos manasse [orig: manâsse] creditur --- --- Praeter hunc initiationis ritum, alia invaluit supertoribus annis in plerisque Academiis Germaniae barbaries, quae a communibus Studio sorum iuribus et sacris repellere nititur Tyrones et Novitios, nisi annum integrum iniquissimis se submiserint exagitationibus, et subinde graviora damna largis poculis et sumptuosis dapibus redemerint, etc. Addit, exarsisse in hanc pestem zelum Academiae Rinthelensis, publico [orig: publicô] programmate testatum A. C. 1621. Ienensisitem Academiae, A. C. 1635. et 1638. etc. Sed obex nondum petulantiae illi tum poni potuit; donec re ad ipsa Comitia Imperii delata [orig: delatâ], tandem succisa est haec hydra, subinde tamen, ut fertur, variis in locis, occulte adhuc capita lacertosque movens. Penalismum barbariem hanc vocari consuevisse notum.

BEAREFORDIA oppidul. Groenlandiae, seu regionis viridis, ad Septentrion. Americae, cum Coenobio ibi exstructo, a 300. et amplius annis, sub Daniae Rege. Nunc vix rudera supersunt, et totus hic tractus aegre ab Europaeis frequentatur.

BEARNIA vide Benearnia.

BEATI quinam dicti olim vide infra Dii. Sed et Sophistarum nomen olim adeo venerabile fuisse apud omnes, ut eorum familiares vulgo Beati nominarentur, observat G. Elemnhorst. ad Arnob. adv. Gent. l. 1. Graece *maka/res2, aut *maka/rioi, de cuius posterioris vocis, in Sacris et apud Patres usu, vide apud Cl. Suicerum Thesauro Eccles.

BEATISSIMUS titulus honorarius, quo [orig: quô] Patriarchas et Episcopos in Constitut. subinde compellat Iustinianus: nec sine


image: s0498b

Veterum exemplis. Beatitudinis enim titulo [orig: titulô] affici Episcopeos legimus, apud Hierouymum, Augustinnum, alios passim. Ut recentiores, Senatorem l. 3. Ep. 37. Avitum Viennensem Ep. 6. 8. 11. 37. Ludovicoum Pium Imperator. Ep. ad Sicharium Archiepiscop. Burdigal. Nicolaum I. Pontif. Ep. 28. alios, omittam. Neque vero Episcopis solum, sed et Laicis, ut vocant, id nominis tributum non semel legimus in Epistolis Anselmi. Hodie solus Pontifex Roman, hunc titulum sibi vindicat, vide Brissonium in Formulis p. 361. et infra in voce Papa.

BEATITUDINES Graece *makarismoi\ in gentis huius Liturgis hymni dicuntur ac troparia, incommemorationem beatitudinis Sanctorum. Sic in Liturgia Chrysostomi, *ei' de\ kai/ e)sti kuriakh\, *ya/llei tou\s2 makarismou\s2 kai\ tou= a(=gi/ou th=s2 h\me/ras2, Si vero etiam sit Domimca, canit Beatitudines et Sancti illius diet. Idem nomen tribuitur Psalmis sex Davidicis, qui a voce *maka/rios2 incipiunt, sunt illi I. XXXI. XL. CXI. CXVIII. CXXVIII. Theophylactus ad Matthaeum c. 5. *)/arxetai kai\ a)po\ tw=n *makarismw=n, w\spr kai\ o( *daui\d a)po\ makarismou= h)/rcato. Incipit etiam a Beatitudinibus, quemadmodim quoque David a beatitudine incepit. Versinculis tandem 9. c. 5. Matthaei, a tertio ad undecimum, similiter incipientibus, ut ex Horologio et Menologio observare est: quorum *makarismw=n singulis subici consuevere [orig: consuevêre] ista, *mnh/sqhti h(mw=n *ku/rie, o(/tan e)/lqhs2 e)n th=| basilei/a| sou=. Memento nostri Domine, quum veneris in regnum tuum. Quod enim in Pentecostario occurrunt makarismoi\ a)napau/simoi, hi nihil aliud sunt, quam hymni supra indigitati, commemorationem beatitudinis Sanctorum, quorum animae iam in pace requiescebant, continentes. Vide Cl. Meursium in Glossario: uti de alia vocis Beatitudo significatione ac usu hic [orig: hîc] infra; de iis vero, qui in Beatitudines Matthaei commentari sunt, diximus ubi de S. Matthaeo. Addo saltem in Rhetoricis *makarismo\n, idem quod *eu)daimonismo\n, orationem proprie dici, qua [orig: quâ] aliquem felicem aut beatum praedicamus; comprehendentem tum e)/painon virtutis, tum e)gkwmi/on factorum, ex Aristotele Rhetor. l. 1. Vide Gerh. Ioh. Voss. Institut. Orat. l. 1. c. 5. num. 2.

BEATRIX [1] virgo Romana, cuius comes fuit Lucina, ambae insigni erga sanctorum Martyrum corpora, quae in suis agris tumularuntm [orig: tumulâruntm], pietate praediae; quamobrem a Diocletiano ob Faustinum ac Simplicium reconditos, extremo [orig: extremô] supplicio [orig: suppliciô] multatae sunt.

BEATRIX [2] Sabaudica, uxor Raimondi Berengarii Comitis Provinciae, quatuor filiarum, quae omnes Regibus unpserunt, mater. Virtutibus illustris. Iterm, uxor Ludovici IV. et Othonis V. Imperat.

BEATRIX [3] de Forcalquier uxor delphini Viennensis.

BEATRIX [4] de Melgueil Berengarii Raimondi, Comitis Provinc. prinmo, dein Bernardi Peleti, ex Natbonenfium Ducum familia, uxor.

BEATRIX [5] Provincialis, haeres Provincliae, uxor Caroli Audegav. fratris S. Ludovici, etc.

BEATUS Rhenanus, praeterito [orig: praeteritô] saeculo [orig: saeculô] Tertullianum, Plinium, Livium, Velleium, Tacitum, etc. Commentariis illustravit. Scripsit de rebus Germaniae. Obiit Argentinae, A. C. 1547. Voss. Hist. Lat. l. 3. c. 10. Gualtier, in Chron. Vide Rhenanus.

BEAUCAIRE [1] vide Bellicadrum.

BEAUCAIRE [2] Franciscus, Episcopus Metensis, Concilio Tridentino interfuit cum Cardinali Lotharingo. Auctor tractatur de infantibus in utero materno mortuis, Poematum diver sorum; et Historiae Gallicae, 30. libris comprehensae. Obiit A. C. 1591. Sanmarth. Gall. Christ. Part. 3. p. 724. Vide et Francistus.

de BEAUVOIR Iacobus, vide Iacobus.

BEBAI i. e. pupilla, sive concavus, aut vacuus, nomen viri. Esdr. c. 2. v. 11.

BEBEECUS Hesych. *bebe/hkos2 o( *)hridano\s2 u(po\ tw=n *(enetw=n. Sed legendum *bo/digkos2. Palmerius. Vide Padus.

BEBELIUS Henricus, vide Henricus.

BEBIANI Ligures sic dicti in 2. regione Italiae. Plin. l. 3. c. 11.

BEBIUS [1] delator insignis, cognomento [orig: cognomentô] Massa, tempore Vespasiani. Iuvenal. Sat. 1. v. 35.

--- --- Quem Masse timet, quem munere palpat
Carus. --- --- --- ---

Damnatus postea est, accusantibus Baeticis, apud Plin. ep. ult. l. 7.

BEBIUS [2] Macer, Praetorio Praefectus, sub Aureliano Imperatore apud Vopisc. in Vita huius c. 13. Vide supra in Baebius.

BEBIUS [3] Pamphilus, Consul Roman. cum P. Cornelio, eo [orig: ] anno [orig: annô], quo [orig: quô] Numae Pompilii libti in agro C. Perilii effossi sunt. Val. Max. l. 1. c. 1. ex 12. Vide et Caius.

BEBIUS [4] mons Campmae ignem instar Aetnae exhalans; corrupte ut puto, pro Besbius, sive Vesuius, ex Vesuvius.

BEBRA missilis aut teli species apud Vegetium l. 1. c. 20.

BEBRIACUM [1] viocus inter Cremonam et Veronam, apud quem Vitellius Othonem superavie. Iuvenal. Sat. 2. v. 106.

Bebriaci in campo spolium affectare palati.

Hunc vicum Itali hodie Labinta vocant. Frecculphus Tom. 2. l. 1. c. 21. Hedriacum legit. Apud Ioseph. de Bell. Iud. l. 5. c. 8. *frhgdako\n est. Tacit. l. 3. Hist. c. 15. Brediacum vocat. Plut. *bhtriako\n habet. Ita enim scribit in Othone: *)/esti de\ poli/xnh plhsi/on *kremw/nhs2 to\ *bhtriako/n. Vide Cluver. Ital. Ant. p. 259. 260. Inde Bebrtacensia bella, de quibus Plin, l. 10. c. 49. Nic. Lloydius.

BEBRIACUM [2] seu BEDRIACUM aliis est Caneto oppidul. Duc. Mantuani, ad Ollium fluv. ubi recipit Clusium. Medium inter Cremonam et Mantuam, celebre pugna [orig: pugnâ] inter Ottonem et Vitellium; mox alia [orig: aliâ] inter Vitellium et Vespasianum. Baudrand.

BEBRYCE una fuic ex Danai filiabus, quae suo etiam sponso


page 499, image: s0499a

pepercisse traditut, Eustath. in Dianys. *(h *bebru/kh me\n, kai\ *(upermnh/stra mo/nai tw=n suneu/nwn e)fei/santo. Ibidem dicit hanc una cum sponso suo fugisse in regionem, quae post ab ea fuit Bebrycia dicta. Apollodotus quidem, in Catalogo Danaidum, Bebrycem fortasse nominavit, quae in vulgatis codicib. perperam *bru/kh appellatur. Idem auctor innuit, duas Danai silias maritis pepercisse: Danaus. inquit, Aegypti filius praeter unum aut alterum ( plk\n e(no\s2 h)\ duoi= ) filtarum suarum opera [orig: operâ] necavit. Plerique tamen auctortes Hypermnestram solam, quae a caede sponsi sui abstinuerit. commemorant. Ita Pind. Nem. 10. *ou)d' *(upermnh/stra parepla/gxqh mono/yafon e)n kolew=| kataxoi=sa ci/fos2. Ita etiam Horat. Carm. l. 3. Od. 11. v. 33

Una de multis face nuptiali
Digna, periurum fuit in parentem
Spiendide mendax et in omne Virgo
Nobilis aevum.

Nic. Lloydius.

BEBRYCES vel BEBRYCII populi a Thracibus oriundi, quos Stephanus ponit iuxta Pontum, et Iberos, de quibus Strabo l. 7. et 12. Hos Arrianus originem a Bebryce Danai filia traxisse scribic, Eorum regio Bebrycia, quae postea Mygdonia, deinde Bithynia dicebatur. Regio est, inquit Solin c. 44. opulenta, fertilis atque fecunda. Unda Apollonius eam e)riqhle/a gai=an, virentem, Dionysius liparh\n, i. e. pinguem ierram vocat. E'Latinis duos eis adiungam Val. Flaccum, et Lucanum. Hic, scil. Flacc. l. 4. v. 99. 100.

Proxima Bebryaci panduntur litora regni,
Pingue solum. Ille:
Pinguis Bebrycio [orig: Bebryciô] discessit vomere sulcus.

BEBRYX Rex fuit in montibus Pyrenaeis, teste Silio [orig: Siliô], quos etiam a Pyrene illius filia nomen traxisse idem auctor est.

BECA Iohannes, vide Iohannes.

BECACIA Gallis rasticula dicitur, Becace, a longitudine rostri, quod becum vocant. Quemadmodum eadem avis skolo/pac Graecis, quod habeat rostrum aeque longum, ac sko/loy, qua [orig: quâ] voce lignum significatur in acumen desineus ac longum. Aristotteles, *(o *skolo/pac d' en toi=s2 kh/pois2 a(li/sketai a)/rkusi to\ me/geqos2 o)/ona\lekioros, to\ r(u/gxos2 makro\n, to\ xrw=ma o(/moion a)ttagh=ni, Scolopax in hortis capitus retibus, rostro [orig: rostrô] longo, maguitudine est galli gallinacei, colore simtlis attageni. Quod omnino becaciae Gallorum convenit. Et certe Artagen Graecorum, Rusticula est Latinorum; nec enim Graeci aliud nomen habent, quo [orig: quô] Rusticulam Latinorum exprimant, nec Latini, quo [orig: quô] Graecorum *)attagh=nas2, uti infra dicemus, in voce Rustica Gallina, item Rusticula.

BECANUS Martinus, vide Martinus.

BECARE portus utilissimus in Asia, quo piper monoxylis liutribus inprimis invehitur. Plin. l. 6. c. 23.

BECBUC viri nomen. Esdr. c. 2. v. 49. Latine laguncula, vel vacuitas.

BECCUM Helvini, Abbatia Galliae ditissima, in Normanniae Ducatu et Rothomagensi Dioecesi, prope Riblam fluv. Inter Ebroicum et Pontem Audomari. 6. leuc. a Rothomago in Occasum. Gallice le Bec Helovin.

BECCUS dictus est Antoninus primus, puer adhuc, Tolosae natus.

Rabbi BECHAI Fil. Ascher, scripsit librum Bechai, it. Cad Kemach, h. e. Cadus farinae, anno [orig: annô] 51. Millen. VI. iuxta Rabbi Ganz. Alius, Rabbi Bechai Senior Arabice scripsit Chevat Levavot, ann. 4921.

BECHER filius Ephraim. Numer. c. 26. v. 35. Latine primitiae, aut in ariete.

BECHIRES gens Scythica, quae cum ad Italiam venisset cum Attila, vinumque bibisset, omnium bibacissima facta est. Steph. Dionys. v. 765.

*bo/zhre/s2 toi prw=ta kai\ a)gxo/qi fu=la *bexei/rwn.

Vide Plin. l. 6. c. 4. Suidas, *be/xeires2, e)/qnos2 *skuqiko/n.

BECHOR fil. Beniamin Gen. c. 46. v. 21. Idem significat quod Bether. Inde Bechorath, filius Apia. 1. Sam. c. 9. v. 1.

de BECK Andreas, vide Andreas.

BECKIUS Sebastianus, vide Sebastianus.

BECLAS nomen a Photio confictum, qui cum a Basilio Imperatore in Patriarchalem Constantinop. sedem eset intrusus, deinde eiectus ac in exilium missus; ad recuperandam Imperatoris gratiam, antiquam Historiam characteribus Alexandrinis, de nobili Basilii stirpe, commentus, inter alias narrationes fabulosas, eidem Imperatori hoc nomen BEKAAC atribuit. Librum dein, Theophanis opera [orig: operâ] in Bibliotheca Imperatoris reponi curavit, ubi post aliquod tempus, Theophanes, scenae dextre inserviens, se in librum quendam mysticis characteribus plenum mcidisse, significavit Imperatori. Qui cum avidus esset discendi, quae iis continerentur, negaret autem Theophanes, vel se ista explicare posse, vel ullum alium, praeter Photium: hic mox revocarus ab exilio vocem Beclas, unicuique literae nomen aliquod proprium tribuendeo, exposuit hoc [orig: hôc] pacto [orig: pactô], B. Basilius, qui ipse Imperator; E. Eudoxia, Augusta eius uxor; C. Constantinus; A. Alexander; S. Stephanus, omnes Imperatoris filii, quibus bonum omen augurabatur. Sicque cali arte, in Imperatoris gratiam, et post Ignatii Patriarachae obitum, in pristinam dignitatem rediit. Vide Macrum Hierolesx. et ubi de Photio Patriarcna.

BECMANNUS Christianus, patre natus Andrea [orig: Andreâ], in Misnia Steinbacensis Ecclesiae Pastore, Poeta, Philologus et Theologus insignis. Laurum Poeticam, a Frid. Tabmoanno nactus, in Philosophia I. C. Sacligeri et Iac. Zabarellae auditor fuit. Rector dein Gymnasiotum Naumburgi, A. C. 1608. Mulhusii, 1612. Ambegae A. C. 1615. Bernburgi, ann. 1624. tandem ad Carhedram Theologicam in Gymuasio Anhaltino Sevestrae una cum Ecclesiarum


image: s0499b

Anhaltinarum Cisalpinarum Episcopatn et Parochiae oppidanae Pastoratu, Vocatus, A. C. 1627. obiit A. D. 1648. aetat. 68. Pater inter alios Philippi Dessaviensis Melici, et Friderici in Academia Viadrina Logicae Prof. Exstant eius Magno [orig: Magnô] numero [orig: numerô] Seripta Philologica, Oratoria, Logica, et Poetica; Theologica it. tot numero [orig: numerô], ut plura exspectari ab homine publicis functionibus occupato non potuissent. Paul. Freherus Theatro [orig: Theatrô] Viror. clar. ubi et Lucae Becmanui Hamburg. ICti Witteberg. et Saxoniae Electori a Consiliis vitam habes.

BEDA [1] Britannus. Natus A. C. 673. in castro exiguo propa fluv. Tyne, ob vitae modestiam Venerabilus dictus, clarus sub Ioanne VI. Pontifice, cum Saraceni ex Africa fol ventes Hispaniam invasere [orig: invasêre]. Graece, Latineque eruditus scripsit in Vetus et Novum Testamentum. de quo Possevin. Apparat. Sacr. Tom. 1. Praeterea tractatus quosdam Mathematicos, Historiam 6. atatum, Martyrologium, etc. In omni disciplinarum genere. Graecae Latinaeque linguae gnarus excelluit, Poeta, Rhetor, Historicus, Astronomus, Arichmeticus, Cosmographus, Philosophus, Theologus; ita eo [orig: ] tempore mirabilis, ut in proverbium apud eius saeculi Doctores abierit, Hominem in extremo orbis angulo natum, universum orbem suo [orig: suô] ingenio [orig: ingeniô] perstrinxisse. Obiit A. C. 735. Vide Sigebert. Trithem, in Catal. Voss. de Hist. Lat. l. 2. c. 28. Anglo Saxo fuit, oppido [orig: oppidô] Girvicensis in Northumbria Salaeo: Cantabrigiensis Sixto Sen. Benedictinus. Opera eius prodiere [orig: prodiêre] Tom. 8. Vol. 4. in fol. Basileae A. c. 1564. in fol. 3. Vol. Parisiis A. C. 1543. 1558. Vol. 3. in fol. Coloniae Agrippinae A. C. 1612. Tom. 7. et 8. Tom. A. C. 1545. Numquant Britanniae fines excessisse legitur, Baloeus / Obiit Trithemio A C. 732. aetat. 72. aliis 90. Sixto Senensi A. C. 734. aetat. 62. Parco A. C. 734 aetat. 72. Helvico A. C. 735. septuagenarius vel aliis 71. Non vero, ut Baronius et Spondanus quidus adsentitur Gaulterius A. C. 776. aetat. 106. Labbaeus. Vide quoque in voce Venerabtlis.

BEDA [2] vulgo Bidburg, pagus Belgii, in Ducatu Lucemburggensi prope confinia ditionis Trevirensis. Braudrand. Hadr. Vales. Notit. Gall. de hoc loco: Bcda vicus, in Itinerario Aethici memoratur, et inter Treviros ac Ausanam vicum medius ponitur, in itinere a Treviris Agrippinam sic, Beda vicus leucas 12. Ausana vicus leucas 8. in tabula Peutingeriana, Beda inter Augustam Trevirorum et Ausanam. Hunc vicum Bedam, vulgo Bidburg, in Luciliburgensi Ducatu, vocari, ait Cluverius: a quo Beda vel Beta Betasios, vel Betasas, aut Vetasios dictos esse exsistmo. Betasios in l. 4. Hist. c. 56. memorat Tacitus et quidem in illo libro non semel, et cum Nerviis Tungrisque coniungit. Betasos Plinius l. 4. c. 17. eos appellat, et in Belgica ponit prope Leucos et Treviros. Notitia Imperii Vetasios eosdem nuncupat, et in litore Saxonico insulae Britanniae Regulbium ponit, ubi cohors 1. Vetasiorum. Nomen dedir Bedae vicus pago Bedensi: quo in pago Epternacum villa quondam Regia, nunc Monasterium fuit. Pagum Bedensem Nithardus in l. 1. inter Odornensem et Blesensem ponit. In Divisione Regni Lotharii facta A. C. 870. inter Reges Ludovicum et Carolum fratres, pagus hic nunc Bedensis vocatur Latino [orig: Latinô] nomine, nunc Bedagouva Germanico [orig: Germanicô]; et flumen Urta quod defluit in Mosam, pagum Bedensem, irrigare dicitur. Aubertus Miraeus duos vicos Bedas Latine, vulga Biaburg dictos distinguit: et Bedam quidem Aethici, ab Augusta Trevirorum leucis 12. ab Ausana vico leucis 8. distantem, Bidburgum nuncupari ait, ac esse oppidum Ducatus [orig: Ducatûs] Luciliburgensis, inter urbem Treviros et vicum Ausanam sive Pallescheit: alteram autem esse Bedam, Bidburg similiter dictam vulgo, non procul ab Antunnaco et Megenensio, (Meyen) quae pago Bedensi seu Bedagouvae nomen suum dederit, inter Megenensium et Nitachouvam iacenti. Brouverus Bedensis pagi seu Bedonici in Treviris, tribus fluviis Sura [orig: Surâ], (Saur) Gelbi aut Celbi (Kyl ) et Lesura [orig: Lesurâ] terminarti, caput ait esse Bedense castrum, hand procul a Nemesa, (Nims ) quod Biedtburgum dicimus.

BEDA [3] Natalis, vide Natalis.

BEDACUM oppid. Norici. Vide Badacum.

BEDAR in tribu Aser, municipium situm in terrirorio Acon, quod cum suis agris Balduinus I. Rex Ierusalem Bethleemitico Episcopo cum hereditario iure dono dedit.

BEDEGENE locus ad radicem Libani situs in tribu Manasse, ubi limpidissimae emanant aquae, unde et domus volupta is dicitur, quem occidentales Christiiani bellica [orig: bellicâ] manu occupaverunt et depraedati sunt, ac postea cum viculis adiacentibus incendio [orig: incendiô] devastarunt [orig: devastârunt]. Tyr. l. 21. bel. sacr. c. 10. et l. 22. bel. sacr. c. 22.

BEDELLUS vox medii aevi, Saxonibus Bydel. Praeco, nuntius, apparitor, faecialis, ballivus. Gall. Sergend. Ductum a verbo Bydde, i. e. pero, rogo, precor. Sic Episcopi dicuntur Dei bedelli, h. e. praecones, MS. Sax. Sic apud Ingulphum Hist Croyl. Edgatus interdicit omnibus Ministris suis, i. e. Vicecomitibus, Bedellis et Ballivis, etc. Inc. c. 12. v. 58. Exactor, bydele dicitur. Legg. Burgor. Scot. c. 112. Citatio facta in burgo, super burgensem, per servientem Domini Regis, sine Bedello eiusdem burgi, est invalida. Apud Scotos et Spieg. quaest. 5. alias legitur Pedellus, unde errorem proculdubio contraxit Skenaeus, inquiens: Dicitur autem Pedellus, a pedo, i. e. baculo, propterea quod huiusmedi servientes virga [orig: virgâ] aut baculo [orig: baculô] utertentur. Vide Spelmann. Glossar. Archaeol. Vide et Bidellus.

BEDESIS fluv. vulgo Ronco, seu Bedese, oritur in agro Florentino. Fanum S. Sophiae et Meldolam rigat, dein infra Ravennam Mari Adriatico miscetur. Alius est fluv. Aemiliae, Montone vulgo.

BEDEWINI vide Beduini.

BEDFORDIA urbs Angliae in Comitatu cognomine ad Usam fluv. Unde regio adiacens Bedfordshire.

BEDOLACH vox Hebraea, quae occurrit Numer. c. 11. v. 7. ubi manua eius colorem habuisse dicitur. Salmasio bdellium est, quam vocem inde ortam contendit: Graecis Interpretib. species crystalli. ei)dos2 krusta/llou: Bocharto margarita. Terra enim Havila, ubi Bedolach,


page 500, image: s0500a

Gen. c. 2. v. 12. ea pars Arabiae est ad Catipham et Bahaten, ex qua margaritae eruuntur, quod in accurata Paradisi terrestris descriptione, plurimis argumentis Vir eruditus probat. Certe, cum maima et album fuerit et rotundum, quae duo sunt in margarita maximeinsignia, optime si eciem habinsse dicitur tou= [gap: Hebrew word(s)] bedolach. Unde Talmudici Doctoreshunc ipsum locum explicantes in Iona c. 8. fol. 73. a. Mamna fuisse, dieunt, rotundum ut coriandrum, et album, ut margalith: ut margatitam. Et Baal Hatturim, in Genes. c. 2. inhunc Numerorum locum excurrens, coniectar Mannae tribui speciem tou= [gap: Hebrew word(s)] bedolach, quia pretiosi lapides et margaritae cum Manna descendebant. Eodem [orig: Eôdem] modo [orig: modô] vocem sumit Auctor Historiae Templi secundi, a Munstero editus, qui p. 4. Antiochum Pium bovem misille Deo Israelis offerendum, cuius coruna auro [orig: aurô] ductili operuerit, quemque cinxerit filis bedolach, i. e. margaritis filo [orig: filô] consertis, ait. Et p. 146. ubi Herodisvitem auream habuisie resert botros ex bedolach, h. e. margaritis, etc. Origo voeis a [gap: Hebrew word(s)] babal, quod separare et segregare significant: unde non margarita quaevis, sed egregia et eximai, quaeque praestantiae nomine a reliqais est segregata, hac [orig: hâc] voce indigitari videtur; Unio forte, quod nomen impositum maxime grandibus margaritis, Plin. tradit l. 9. c. 35. Certe Latine unicum dici, quidquie eximium est, discimus es Plinio de Cleopatrae unionibus, Gerebat aurebus tum maxime singulare illud et fere umcum naturae opus. Propertio l. 1. El. 2. ad Cynthiam, v. 29.

Unica nec deerit iucundis gratia verbis, etc.

Vide praedictum Bochart. Hieroz. Parte poster. l. 5. c. 5. et infra in vocibus Bidlecha, Margarita, Unio etc.

BEDIRUM Libyae interioris urbs, Ptol. Debris Plinii est, l. 5. c. 5. Hermolao [orig: Hermolaô] teste.

BEDRIACUM vide Bebriacum.

BEDVINI Arabes ac Saraceni, nulla [orig: nullâ] ratione, inermesque in bellum ruebant, dicentes mortem vitari non posse, fatoque omnia referents, hireinis amicti pellibus Solem orientem adorabant. Volaterran. Hi Haiapiam et Crachum versus, Arabiam incolunt, in tabernacilis degentes, unde etiam iis nomen. Auctor enim est Abrabamus Echellensis in Histor. Arabum c. 1. quos Scenitas Strabo appellat, hodie, Baduinos dici a Badia, deserto. Frequens horam mentio, aptid Rerum Hierosolym. Scriptores Silvestres Tuni dicuntur, apud Auctorem Historiae expeditionis Friderici I. Imperatoris, laudatum Canisio Antiqq. Lection. Tom. V. Cum Assassinis eos perperam confundit Ioinvilla, ad quem vide Notas eruditas Car. du Fresne, ut et infra aliquid voce Odewini.

BEEL vel BAAL Syrius Belus dictus, qui *bh=los2 Graecis; Bel enim ex Beel contracte. Unde sententia eorum coneidit, qui Syrium Belum Beel vel Baal, Assyrium vero Bel vocaturm esse contendunt. Adde, quod idem fuerit Belus Syrius et Assyrius, imo et Tyrius et Aegyptius. Hinc et Numen idem apud Syros Assyriosque, hoc [orig: hôc] nomine appellatum, quem Graeci Latinique *bh=lon appellarunt [orig: appellârunt], qua de re vide Samlas. ad Solin. p. 1128. et sunpra in voce Baal.

BEEL-PHEGOR Idolum Moabitarum, proprie Bel adoratus im monte Phegor. Numer. c. 25. v. 3. Deuteron. c. 4. v. 3. Vide Baass-Peor.

BEEL-ZEBUB Hebr. [gap: Hebrew] , Philistaeorum Accaronitarum olim Deus, quasi dicas, Deus muscae. Cuius nominis non alia forte causa, quam quod abigerer muscas ab aede sua, quod et Herculi tribuunt Plin. l. 10. c. 29. et Solin. c. 1. hine *)apomui/w| dicto. Quamquam alios ipsum Iovem non puduit epithto [orig: epithtô] hoc [orig: hôc] insignire, ut cui Elienses hoc [orig: hôc] nomine sacra fecisse, apud Clementem Protreptico [orig: Protrepticô] et Pausaniam in Eliacis prior. legimus. Eum ipsum Myoden vocat Plin. l. 29. c. 6. ubi tamen Salmas. muiw=n *di/a vult legi. Alibi, l. scil. 10. c. 28. cum Myiagro Deo eundem faciens, Invoeant Elei, inquit, Myiagron Deum, muscarum multitudine pestilentiam adferente: quae protinus intereunt, postquam litatum est et Deo. At Myagrus Heros fuit, non Deus; nec in Elide cultus, sed Alipheris Arcadiae urbe, ut diserte docet Pausanias in Arcadicis. Nempe uldentur eo translata fuisse haec sacta, ex Accarone Philistaeorum: fuituqe etiam hac in parte Diabolus Dei veri simia, in cuius templum muscis nullus aditus, si Talmudicis creditur. LXX. Interpretes mui/an, muscam hoc idolum interpretantur, quod sequuntur Veteres multi: quia putabant, sub museae imagine Nume hoc cultum. Sed verior interpretatio prior. Cur autem Pharisaei hunc Daemoniorum principem esse voluerint, Matthaei c. 12. v. 24. et Lucae c. 11. v. 15. qui Hebraeorum aliis est Asmodaeus, non adeo liquer. Nec aliam Bochartus rarionem adfert, nisi quod Philistaeorum urbs Accaron etiam scibitur Acharon ab Hieronymo et ahiis: quo cum Acheron proxime alludat, potuit ab ignaris Deus-Acharon, cum Acherontis Deo, i. e. cum Plutone confundi, quem Inferis praefecisse Gentilium Theologiam notum est. Hebraei vero posteriores non pauca suae linguae vocabula e Graeca deduxerunt, uti plurbus docet modo dictus Samuel Bocharrus Hieroz. Parte poster. l. 4. c. 9. ubi de Deastro hoc prolixe agit.

BEERA fil. Ioel. 1 Paral. c. 5. v. 6. puteus, vel declaratio.

BEERGIOS vel BERGION unus ex Neptuni filiis, quem Hercules devieit.

BEERI Latine explanans, vel puteus, vel in luce, vel in leone. Pater Iudith uxoris Esau. Gen. c. 16. v. 33. Item pater Osee Prophetae, c. 1. v. 1

BEER-RAMATH urbs in tribu Simeon. Ios. c. 19. v. 8. Latine puteus, vel declaratio celsitudinis, aut in luce excelsa.

BEER-SHEBA nomen civitatis. Latine puteus iuramenti. 1 Reg. c. 19. v. 3. Ubi Iosephus, *fobhqei\s2 de\ o( *)hli/as2 feu/gei ei)s2 po(lin *bersoubee\ legome/nhn, e)p' e)xa/tois2 d' e)sti\n au)th\ th=s2 xw/ras2 tw=n *)iou/da fulh\n e)xo/ntwn kata th\n *)idoumai/wn ghn=. Borsenam vocar Ptolemaeus.

BEERUS Ludovicus, vide Ludovicus.