December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

page 536, image: s0536a

BILSENUM oppidul. Episcopi Leodiensis, ad Demeram fluv. Metel.

BILSTINUM oppidul. Germaniae in /werteravia, Comitatus cognominis caput inter Confluentias et marpurgum. Vulgo Beilstein.

BILUMNUM Antonin. Beauvois, Simler. oppid. Sabaudiae, a Tarantasia 13. mill. pall. versus Vieunam distans.

BIMA ex Graeco *bh=ma, chorus Templi, seu porius pars illa Altaris clausa, secundum Orientalem usum, tribus portis, quo nemini penetrare permissum. Vide Macrum in Hierolex. in voce Chorus, et hic [orig: hîc] passim, in vocibus Bema, Chorus etc.

BIMATER cognomen Bacchi, quod duas matres habuerit, Semelem, et Iovem matris officio [orig: officiô] fungentem. Hinc Bis genitus dicebatur. Et nonnus Dionys. l. 1. *ba/kxou dissoto/koio. Nic. Lloydius.

BIMATRA Nesopotamiae urbs. Ptol.

BIMINA Insul. Americae Septentrionalis una ex Lucaiis.

BIMONIUM Angliae oppid. vulgo Bincester, in Episcopatu Dunelmensi. Lhuidus ex Ptolemaeo. Vinnonicum legitur apud Ptol. Brigantum urbs.

BIMYXUS Lychnus, apud Anastasium, in Vitis, ut et Trimyxus, a totidem myxis, dicti sunt; a quarum forma oblonga, mu/ca, item muca/ria in Aegypto appellata sunt olim pruna, quibus hodieque Musa nomen est, ex antiquo illo mutuatum. Vide Salmas. ad Sotin. De candelabris vero poly my xis, supra in voce Arbor.

BINAE [1] et BACENAS Gaudentio Merule Binasco, pagus Insubriae, in via, medio [orig: mediô] itinere inter Papiam et Mediolanum occurrens, ubi multae cauponae.

BINAE [2] uxores vide Bigamus, et Polygamia.

BINAGARA Indiae intra Gangem urbs, Ptol.

BINARIAE formae apud Ael. Lamprid. in Alexandro Severo, c. 39.Formas binarias, ternarias et quaternarias, et denarias etiam, atque amplius usque ad bilibres quoque et centenarias --- resotvi praecepit: Viris doctis sunt nummi binis aureis valentes. Salmas. vero formas hic [orig: hîc] interpretatur tu/pous2 aut sfragisth/ria vel shmanth/ria, quibus nummi rali forma [orig: formâ] signarentur, binarii seil. et quaternarii et similes. Interim sequitur, Eas resolvi praecepit, nec in usu cuiusquam versari: unde manifesto formas pro nummis ipsis dixit Lampridius. Quemadmodum et i XXX. Tyrannis, apud Pollionem, c. 31. Cusi sunt eius nummi aerei, aurei et argentei, quorum hodieque forma exstat apud Treviros, h. e. qui etiam hodie exstant, vel quales hodieque visuntur apud Treviros. Sic itaque Binarius hic et Ternarius nummus aureus, qui binos et ternos aureos simplices pendebat. Uti quinarii olim, qui quinos asses, denarii, qui denos, pendebant. Graeci, uti binarium aereum, vel dupondium, di/xalkon vel di/noummon; ita binarium aureum di/xruson dixere [orig: dixêre]. Iidem Biniones quoque appellari poterant. Glossae, biniones, di/noumma; etiam dupliones, ut Graecis diploi= xru/sinoi. Glossae iterum, Dupliones, diploi=. Ita Galli hodie aureos binarios vocant, et quadruplos, quos quaternarios Latini vocabant etc. Salmas. ad Lamprid. loc. cit.

BINCHIUM oppid. Belgii in Hannonia, ad fluv. Henium, qui in illo tractu oritur. Permunitum, Gallissubest, cum toto tractu, ab A. C. 1667. Aliter Binium, vulgo Bins en Hainaut: est in dioecesi Cameracensi. Vide Hadr. Vales. voce Sonegiae.

BINGIUM nunc BINGEN, German. oppid. Belgis ascribendum, inter Moguntiam et Confluentiam urbes, cis Rhenum eius ripis finitimum, meminit Tacitus, l. 4. Hist. c. 70. ut et Navae flum. omnium primo. Situm est ad Navae et Rheni confluentes, 8. mill pass. a Bodobrica, Notitia Imp. Rom. Praefectum militum Bingensium, Bingio praesedisse tradit sub dispositione V. Sp. Ducis Moguntiacensis. Bingia Eginhardo in Annal. A. C. 819. Nithardo l. 3. Binga. Annal. Fuldens. urbs. Pinguia, etc. longitud. 31.00. latitud. 49. 30.

BINGUM oppidul. Asiae, in Iaponiae parte, quae Niphon dicitur.

BINIONES vide hic supra.

BINIS Poculis, honoris ergo, bibendi ritus, Scuthis loim in usn, vide infra voce Poculum.

BINNA Assyriae urbs, Ptol.

BINOCULUM instrumentum oculare dioptricum, a Cherubino Capucino excogitatum, A. C. 1663. cuius ope idem obiectum utroque [orig: utrôque] oculo [orig: oculô] coniunctim cerni potest. Vide librum Gallic. de la Vision parfaite.

BINOMIUS Festo, cui geminum nomen est. Usurpat vocem Lamb. Ardensis, Robertum qui, ut tunc temporis erat consuetudo et abhuc plerumque tenetur, binomius erat, sed suppressa [orig: suppressâ] vocationis proprietate, inolescente usus assuetudine, dictus est Manasses, postea Ghisnensis Comes. Ubi Eucherius notat, Manassem a Parentibus post nativitatem, Robertum vero a Roberto Flandriae Comite in baptismate appellatum. Mos quippe olim invaluit; ut nascentibus a Parentibus nomina imponerentur, alia postmodum interdum adderentur in Baptismo, uti discimus ex Gregorio Turonens. Histor. l. 8. c. 22. Florentio Tricastino Presbytero de Vita S. Rusticulae , ad Celsam, Aegidio Aureae Vallis c. 97. Aliis: Unde factum, ut alterum horum nominum cognominis vice haberetur. Idem Gregor. l. 4. c. 26. Austrigildem, cognomento [orig: cognomentô] Bobilam. Et l. 7. c. 3. Vedastem, cognomento [orig: cognomentô] Avonem. Et l. 8. c. 22. Gundegisilum, cognomento [orig: cognomentô] Dodonem, etc. Sed et ab antiquo obtinuit, ut in Baptismo de novo nomen imponeretur, quod ex Theophane et aliis colligitur, qui Athenaidem, Theodosii Iunior. coniugem, in Baptismate Eudoxiae nomen accepisse, ab Attico Patre narrant. Qua in re Hebraeos Christiani videntur imitati, qui statim post circumcisionem peractam nomen imponebant infantibus: quanavam et peculiaris quaedam ratio Christianis fuit, cur id observarent. Nempe, ut significarent, non avitos modo patriosque ritus, per Baptismum exuere se, verum et ipsius prisci nominis oblivisci, nova [orig: novâ] indita [orig: inditâ] nuncupatione, quae


image: s0536b

singularis gratiae indicium estet, etc. Neque mirum tamen Christianos, adultos praesertim, binomios fuisse; cum ante Baptismum, siquidem a Paganismo, ad Christianismum, transirent, gentilitiis nominibus appellarentur. Unde baptizandorum, etiam infantium, nomina in matriculam relata, observat Car. du Fresne. Vide quoque infra in voce Nomen, item Paganus, et plura hanc in rem apud modo dictum Glossarii Auctorem.

BINOTHRIS Rex Thinitarum in Aegypto XI. Caeachi successor, regnavit annos 47. Sub eo sancitum, Mulieres in regno successionis ius habere, Euseb. cui Biophis vocatur. Nulla tamen in Thinitarum serie occurrit Regina: in Thebanorum vero et Memphitarum prima regno praefuit Nitocris. Eum excepit Tlas. Ioh. Marsham us Caenon. Chron. ad Sec. IV. circa initia Abrahami Patriarchae. Vide et Manethonem apud Syncellum.

BINSFELDIUS Petrus, vide Petrus.

BINSITTA Mauritaniae Caesariensis oppid. Ptol.

BINTAMUM est insula Indiae Orientalis, Cincapuranis obdita faucibus, nobili secatur amne, qui ponte iunctus, dein in mare se exonerans, portum navigantibus praebet. Huic amni imposita urbs insulae cognominis, praeclare munita. Nat. Metel.

BINTHA Libyae interioris urbs. Ptol.

BIOBIUS fluv. Americae meridionalis in regno Chiles. Oritur ex Andibus montibus, et in mare Pacificum se exoneratm prope Civitatem Conceptionis, et Aquirinam Insul. Alf. Ovallius.

BIOCOLYTI Graece biokwlu/tai, apud Iustinianum Nov. 8. to\ de\ e)n toi=s2, et Nov. 145. dicuntur Iuliano Patricio in Epitom. Officiales quidam, qui vim ac depraedationes arcebant, et violentiam omnem prohibebant, Brisson. Etiam specialis quidam olim Dux fuit, *biokwlu/ths2, qui in Phrygia utraque, Pisidia, Lycaonia et Lydia, quae Asianae dioeceseos provinciae erant, imperium habuit, vide Cuiacium in Exposit. Nov. Iustiniani 8. sub. fin.

BIOEU Sardinae urbs. Ptol. Biora Antonino.

BION [1] Borysthenites Philosophus, et Sophista callidus, Philosophiam vario [orig: variô] orationis flore vestivit. Laertius, l. 4. c. 46. Fertur hic dixifle ad eum, qui fundos suos ingluvie voraverat, Terra Amphiaraum absorbuit, sed terr am tu. Auditor Cratetis fuit. Ad Cynicam sectam prius transiit, sumpto [orig: sumptô] pallio [orig: palliô] et pera [orig: perâ], deinde ad Theodorea instituta se convertit, tandem Theophrasto Peripatetico se applicuit. Poeseos musicaeque insignis cultor. Antigono, Macedoniae Regi genealogiam facete texuit, illum servi ex scorto filium dicens. Plut. Diog. Laert. in eius vita. loc. cit. Reliquit commentarios plures, qui non exstant, Apophthegmata item plura. Suidas. Fuerunt et alii Biones novem, de quibus vide Laertium. Ex horum numero quartus, e Democriti familia, Mathematicus Abderitanus, primus certas esse regiones docuit, in quibus semestri diei, aequalis nox succederet. Sextus Rhetor. 9. libros scripsit, Musarum nominibus insignitos. Hinc Bioneus. Horat. Ep. l. 2. ep. 2. v. 60.

Ille Bioneis sermonibus, et sale nigro [orig: nigrô].

Ubi Bionei sermones Satyrae sunt, explicante Turnebo [orig: Turnebô] l. 21. c. 8. Sed quaeramus (inquit Marcilius ) deinde, cur Satyrae hi sermones dicerentur. Quia, inquium, Bion ille Borysthenites insigni dicacitate fuit. Sed quid obsecro Philosopho cum Satyra? aut cur a Bione, homine dicace, magis Satzras indigitare Bioneos sermones voluit Horatius, quam alio [orig: aliô], cum vel sexcenti exstiterint facile Bione illo [orig: illô] diecaciores, et Salibus nigris adfluentiores. Haec itaque non successit, alia [orig: aliâ] aggrediendum via [orig: viâ]. Satzrae autem Bionei sermones a Bione Poeta Satzrico, de quo Laertius in Bione. Quo [orig: Quô] pacto [orig: pactô] inquies? Nec enim Bion Satyricus ibi ullus, sed Tarsicus quidam Poeta [orig: Poëta]: *bi/wn, poihth\s2 tragwdi/as2 tw=n *tarsikw=n legome/nwn. Adversaria, ubi supra rescripsere [orig: rescripsêre] *qarsikw=n Tragoediarum videlicet genus fuisse unum, quod a conviciandi audacia tharsicum diceretur; At mihi tam liquet quam meridie ipso [orig: ipsô], hoc iam lucere, Diogenis manu scriptum fuisse tw=n *saturikw=n legome/nwn. Bene hoc inquies: sed quo [orig: quô] pacto [orig: pactô] esse Tragicus idem Poeta et Satyricus potest? Tragoedia est duples una mera, altera, mixta sive Tragoedia Satyrica, in qua partim Tragicae, partim Satyricae personae fuerunt, cuiusmodi Sophoclis Tragoedia, quam laudat Interpres Apollonii ad l. 1. Argon. Nempe So. phoclem e)n kwfoi=s2 *satu/rois2, in Satyris surdis. Hoc genus Tragoediae inventum est, quemadmodum Horat. tradit Epistola [orig: Epistolâ] ad Pisones, ut Tragicarum personarum severitas, Satyrorum risu, procacia [orig: procaciâ], et dicacitate dilueretur. Hinc ergo et apud Vitruvium l. 5. c. 8. scena triplex ponitur, Tragica, Comica, et Satyrica. Atque haec illa quae *saturika\ dra/mata Origenes vocavit, l. 7. contra Celsum. *ta\ *saturika\, inquit, dra/mata e)mpoiei= ge/lwtas2. Isacius prolegomenis ad Lycophronem, *(h me\n *tragwdi/a sqrh/nous2 mo/non e)/xei, kai\ oi)mwga\s2, h( de\ *saturikh\ sugkirna=| tai=s2 o)lofu/rsesin i(laro/thta, kai\ a)po\ dakru/wn ei)s2 xara\n katanta=n ei)/wqe. Nic. Lloydius.

BION [2] Solensis, Aethiopica conscripsit. Est hic quintus eius nominis apud Laertium in Bione. Testimonio [orig: Testimoniô] huius quoque Plinius utitur, cum alibi, tum l. 6. c. 29. ubi inter illos refertur, qui mensuram Aethiopiae tradiderunt. Idem videtur, ex quo Plut. in Theseo, narrat, Antiopam Amazonem, a Theseo fuisse captam. Item is, quem de Belitara, reguum Assyrium, cum Semiramidis stirps desiisset, occupante, literis consignasse [orig: consignâsse], Agathias narrat l. 2. Hist. suae. At alius, puto, Bion est, qui ta\s2 diatriba\s2 scripsit, ex quibus Laertius refert, Aristippum, famulo [orig: famulô] gestante magnam pecuniae vim, ac de gravitate oneris querente, iussisse, ut effunderet, quod portare non posset. Alius quoque a Solensi illo videtur Caecilius Bion, de quo Plinius l. 18. c. 13. Voss. Hist. Graec. l. 3. p. 336.

BION [3] ex exercitu Darii, cum praelium ad Arbela committendum esset, ad Alexandrum transfuga, qui nuntiavit, murices ferreos in terram defodisse Darium, qua Alexandrum equites emissurum esse credebat. Curt. l. 4. c. 13.