December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

image: s0549b

BODROGUS fluv. Hungariae superioris, oritur ex monte Carpatho, et auctus aliquot fluminibus, in Tibiscum se exonerat, prope Tokaeum oppid.

BODUNI Britanniae populi a Claudio Caesare in fidem accepti. Dio Cassius l. 60. Vide Dabuni.

BODUOGNATUS Dux Nerviorum, qui summam imperii tenebat, cum illi adversus Caesarem pugnarent. Caesar, Comment. l. 2. c. 23. Olim apud Germanos et Belgas Hac [orig: Hâc] voce Boden corpus significabatur, estque hodie eius appellationis usus apud plerosque populos. Erit itaque Boduognatus, quasi dicatur Germanice Leibsgenade.

BOEA oppid. Pelopounesi, in sinu Argolico, non procul ab Epidauro. Plin. l. 4. c. 5. Item urbs Cretae. Steph.

BOEBE Thessaliae civitas, est et Cretae palus. Steph. Strabo l. 9. *boi/bh de\ xwri/on e)pi\ th= li/mnh| kei/menon. Vide sis illic Palmerium.

BOEBEIS lacus Thessaliae iuxta Ossam montem. Lucan. l. 7. v. 176.

Ire per Osseam rapidus Boebeida sanguis.

Val. Flaccus, l. 1. v. 449.

Perderet et pungui miseros Boebeide crines.

*boibia\s2 Hesiodo:

*ni/yato *boibia/dos2 li/mnhs2 po/da parqe/nos2 a)dmh\s2.

Homer. Il. 2. v. 711.

*(oi de\ *fe/ras2 ene/monto parai\ *boibhi/+da li/mnhn.

Pindar. Pythiorum 3. *)epei\ para\ *boibia/dos2 krhmnoi=sin y)/kei parqe/nos2. Propert. l. 2. el. 2. v. 11.

Mercurioque sacris fertur Boeberdos undis
Virgineum Brimo composuisse latus.

Nic. Lloydius.

BOEBAI seu BOEBIA Lex ut alternis annis quaterni [orig: quaternî] Praetores crearentur, apud Liv. l. 40. c. 44. Alia, a M. Boebio Tribuno Pleb. eodemque Triumviro coloniae deducendae lata, voluit, Ne agri amplius dividerentur: sed possessores in us relingquerentur, vectigal pro us populo Rom. solventes, eaque pecunia plebi divideretur, Appianus Bell. Civil. l. 1. Fuit quoque Aemilia Boebia lex, a M. Boebio, L Aemilio Consulib. de ambitu lata, cuius meminit Liv. l. 40. c. 19. anno Urb. Cond. 571. Vide Iohan. Rosin. Antiqq. Rom. l. 8. c. 5. 10. et 29. Car. Sigonium etc.

BOEDAS Philosophus, inquem Diphilus comicustotum drama composuit: de quo vide Scholai, in Aristophanis Nubes.

BOEDROMIA nomen habent a)po\ tou= *bohdromei=n, quod, testibus Hesychio [orig: Hesychiô] et Suida [orig: Suidâ], est meta\ spoudh=s2 paragi/nesqai, aut potius, sublato [orig: sublatô] clamore, ut in pugna fieri solet, succurrere. Festi causam Atheniensibus dedit Ion, qui illis auxilio venit, cum ab Eumolpo invaderentur. harpocration, *bohdro/mia, e(arth/ tis2 *)aqh/nhsi ou(/tw naloumen/h, hn(/ fhsi *filo/xoros2 e)n deute/ra| nenomi/sqai e)peidh\ *)/awn o( *sou/qou e)boh/qhse spoudh=| polemoumen/ois2 *)aqhnai/ois2 u(po\ *eu)mo/lpou tou= *poseidw=nos, *)erexqe/ws2 basileu/ontos. *bohdromei=n ga\r, to\ *bohqei=n o)noma/zeto toute/stin e)pi\ ma/xhn dramei=n. Suidas autem, dum ista exscriberet, se indiligenter habuit, quod Xuthum Atheniensibus auxilio venisse narrat. Ubi forte lengendum *)/iwn o( *sou/qou. Neque enim Xuthum, sed Ionem Atheniensibus suppetias tulisse scribit quoque Pausan. In Atticis. Et Aristides in Eleusina, *)/iwn *)aqh/naze e)boh/qhsen. At Plutarchus in Theseo, festi causam a bello contra Amazonas gesto deducit, quod eas Theseus mense *bohdromiw=nos2, h. e. Iunio [orig: Iuniô], facta [orig: factâ] Apollini re divina [orig: divinâ], profligasset [orig: profligâsset]. Sic enim ille, *(h me\n ou)=n ma/xh *bohdromiw=nos2 e)ge/neto mhno\s2 e)f' h(=| ta\ *bohdro/mia me/xri nu=n *)aqhnai=oi qu/ousi. Callimachus Hymno [orig: Hymnô] in Apol.

*w po/llwn, polloi/ se *bohdro/mion kale/ousi,
Phoebe Boedromium multi te nomine dicunt.

Vide et infra.

BOEDROMION qualis apud Athenienses Anni mensis fuerit, vide in Boedromia. Eodem [orig: Eôdem] magna Mysteria celebrari solebant. sicut Anthesterione parva; quae qui acceperat, magnis initiabatur, post annum epopta futurus: simul enim ista fieri non poterant. Nifi quod Demetrio indultum est to\ a(/ma muhqh=nai kai\ e)popteu=sai, apud Plutarchum in Vita eius, aliisque nonnullis. Sed illud in eius gratiam vel ad eius imperium potius, circa haec sacra, innovatum est, ut non statutis temporibus celebrarentur et ei traderentur. Venit namque Athenas Demetrius mese Munychione, cum parva mystetia, quae pro\s2 a)/gra dicebantur, vel e)n a)/gra|, Anthesterione mense celebrati mos esset. Itaque, ut Munychion diceretur Anthesterion. decreto [orig: decretô] sanxerunt Athenienses. Rursus, ut eodem [orig: eôdem] tempore magna Mysteria suscipere posset et in iis e)popteu=sai, quia mense Boedrominae agebantur, Munychion, qui Anthesterion iam factus erat, de Anthesterione etiam decreto [orig: decretô] factus est Boedromion: atque ita ille e)de/cato th\n loiph\n teleth\n a(/ma kai\ th\n e)poptei/an, etc. Salmas. ad Ael. Spartian. in Hadriano Caes. c. 13.

BOEMIA vel BOHEMIA vel BOEHEMIA Germaniae regio, fertilissima, circa Silvam Hercyniam. Quod nomen antiqui Bohemiae annales interpretantur, Vaticinium, fatum, eo quod ea loca Libyssa quaedam mulier fatidica habitaret; Sclavi autem, qui tum has partes invadebant, eam occupatam Bohemiam vocarunt [orig: vocârunt], quod sic vaticinium ipsi appellarent. Verum ratio nominis facilius intelligitur, si prius veteres huius regionis colonos consideraverimus: Boii enim, Galliae populi fuere [orig: fuêre], ii a Caesare victi, Gallia [orig: Galliâ] excedentes, Italiam transcenderunt, quos Romani finibus eiecerunt: inde trans Rhenum in Germaniam profecti, Hercyniae syivae incinctos incoluerunt campos, a quibus regio Bohemi nomen accepit, quod vocabulum si interpreteris, signssicat


page 550, image: s0550a

Boiorum patriam seu domicilium; hos Boios e Boiohemo potentissimus Suevorum populus Marcomanni depulit, paulo ante Iulii Caesaris adventum, qui non solum in locum, sed etiam in appellationem Boiorum successit, ut Boici, i. e. Boieri fuerint appellati. Hodie Bavari ii corruptius vocantur. Eiectis tandem e Boiohemo etiam Marcomannis Quadisque, Sclavini Scythica et Barbara gens Duce Czecho [orig: Czechô], intraverunt, A. C. 550. quos ab occupato Boiohemo vulgus Bohemos vocat. Eius fines ab ortu Solis ad Marcomannos et Quados, ab occasu ad Noricos protenduntur, meridionalem eius plagam Pannoina superior, nunc Austria dicta occupat, sicut Saxonia et Misnia Septentrionalem. Universam Hercynia silva perpetuo [orig: perpetuô] ambitu cingit, clauditque undique ad amphitheatri faciem, unde aequa ei fere longitudo atque latitudo, ac etiam utraque paulo amplius ducenis milibus passuum extenditur, diciturque continere 780. tum arces tum oppida muris cincta, et 32. pagorum milia. Regimen huius regionis primo sub Duce fuit: Primus Dux fuit Zechus, ut dictum, qui e Croatia migrans, Bohemicae gentis fundavit primorida, huic succesisse dicuntur Crocus, Lybussa filia, cum marito Primislao, Ninissaus, mnata nepos, Urissuas filius, Mnatae, Necla, Nottericus, Borsivous: sub hoc Christianismum suscepit Bohemia A. C. 900. tempore Arnulfi Imperatoris. Anno [orig: Annô] vero Domini 1086. Bohemia in regnum evecta est, et in Concilio Moguntino Uratissaus I. Rex ab Henrico IV. Caesare creatus, Gisbertusque Trevirorum Episcopus Pragam missus, qui coram populo Regem inungeret, regalibusve insignibus convestiret. Est inter octo Electores Bohemiae Rex, magnus Pincerna Imperii. Huius regni titulo quoque subsunt Moravia, Silesia, et Lusatia regiones, Egra etiam civitas A. C. 1315. Bohemorum hypotheca facta fuit. Regnum Bohemiae a Carolo, qui A. C. 1346. factus est Rex Imperator, divisum guit in duodecim regiones, quibus singulis annuatim praesunt capitanei, Baro unus; et alter ex ordine equestri. Metel. Merc. Elsctivum cum antea Regnum esset, nunc hereditarium sibi Austriaca familia vindicat, a quo Ferdinandus II. Imperat. Fridericum, ex Comitibus Palatinis, Bohemiae Regem, A. C. 1620. prope Pragam acie vicit; Regio haec olim Hussi, Taboritarum Valdensiumque opera [orig: operâ] instructa, et a Zisca saepius miraculose defenda, diu Euangelicae Ecclesiae, ab a. nempe C. 1404. fedes fuit: Versis etiam A. C. 1978. in linguam Bohemicam Bibliis, et inito [orig: initô] Fratrum Bohemorum Euangelicorumque reliquorum consensu, A. C. 1609. nunc vero, post retro memoratam cladem inde exulat. Vide de hoc regno plura, apud Aeneam Sylvium, Le Mire, Histor. Bohem. Cluver. l. 3. Geograph. c. 30. Ioh. Lasicium, de gestis fratrum Bohem. Camerarium, in Historia Fratr. De quaestione autem. An Bohmeiae regnum finibus Imperii bodieque inclaudatur. quaeque Imperii in Bohemiam sint iura? tractatum Nobiliss. D. Conringii, de Finibus Imperii c. 29. etc. Item, in voce Bohem. et Dubravium l. 1. Historiae Bohmeicae. Quae Cosmas in Boiemorum Chronicis de nescio quo Boemo seniore, unde terrae nomen, refert, fabulae sunt, et merae nugae, Faber. Flumina quae terram irrigant, universa exonerantur in Albim, qui mediam ferme provinciam perlabitur. Oppida, Praga regni caput, Egra, et alia non pauca. Plura habes praeter supra laudatos, apud Munsterum, Sabellicum, Crantzium, et Cromerum, qui l. 1. rerum Polonicarum de Bohemiae incolis, unde venerint, et de antiquis eorum sedibus disserit. Vide etiam Boiemum Reg.

Urbes Bohemiae maiores hae sunt:

Austia, Aussy. Broda gemina Bohemica, Bohmisbroda, et Teutonica, Deutschenbrod. Budovissa, Budweiss. Cutna, Cuttemberg. Egra, Egra. Glacium, Glatz. Glatovia, Klataw. Hradecium geminum, unum Reginae, Konigingretz, alterum Henrici, Hradecz Herry. seu Newhaus. Iaromitia, Iaromirz. Littomeritium, Littomeritz. Littomescum, Littomissel. Marobudum. Vide Parga. Misa. Pilsna, Pilsen. Praga, Prague. Salecium, Satz. Slania, Slany. Taboria, seu Taborium, Tabor. Tachavia, Tachaw. Verona, Bern. Sunt et Commodu, Commetaw. Launa, Launy. Limburgum, Lymburg. Mutha, Mosta. Pardubitia, Pardubitz. Tetina, Teyn. Trebonia, et aliae.

BOEMUNDUS [1] I. Princeps Antiochiae, ex principe Tatentino, fil. roberti Guichardi, Apuliae Ducis. Contra Saracenos Graecosque rebus gestis clarus, duxit Constantiam Philippi I. ex Bertha filiam. Obiit A. C. 1111. Petr. Diaconus, Chron. l. 4. Guil. Tyrius l. 11.

BOEMUNDUS [2] II. huius fil. non aeque felix. Ex Adelaide, filia Balduini II. Hierosol. Regis pater Constantiae, quae Raimundi Pictaviens. uxor Boemumdum III. genuit. Huius fil. ex Erine, nepte Emanuelis Imperator. Boemundus IV. secundo genitus, nepotes ex fratre Antiocheno principatu exuit, oculumque in Libano amisit. Boemundus V. Patris successor, obiit A. c. 1251. Ex Lucia, pater Boemundi VI. qui ducta [orig: ductâ] Sibylla [orig: Sibyllâ], filia [orig: filiâ] Haytonis, Armeniae Regis. Obiit A. C. 1275. filio [orig: filiô] Boemundo VII. admodum iuvene relicto [orig: relictô]: Qui paulo post improlis decessit. Guli. Tyr. l. 11. 15. 19. etc. Sanut. l. 3. part. 12. etc.

BOEN i. e. pollex, sive in eis, lapis in tribu Iudae a filiis Ruben sic appellatus. Ios. c. 15. v. 6.

BOENIUM oppid. Galliae, in provinc. Forensi, ad Linionem fluv. qui 3. leucis infra cadit in Ligerim. 5. leuc a Rodumna in Austrum.

BOEODURUM oppid. Norici excisum, apud Pataviam urbem. Vide Boiodurum.