December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

page 577, image: s0577a

BRECHINIA provinc. Angl. in Wallia, oppidumque ad Oscam fluv. cognomine, vulgo Brecknock.

BRECHINIUM urbs Scotiae in ora orientali Episcopalis sub Archiepiscopo Andreapolitano, inde ad 55. milliar. in Boream inter Aberdoniam et Castrum Chalcedonium urbes 20. ad Escam fluv. in Angusia regione, vulgo Brechin. longitud. 17. 38. latitud. 58. 12.

BRECHYNIA Urbecula Bohemiae cum arce bello [orig: bellô] Taboritano [orig: Taboritanô] nota. Quibusdam est Bechynia ad Laucnitz amnem, prope Taborum.

BREDA urbs Brabantiae permunita, ad fluv. Mervam, cum titulo Baroniae, in ditione Principis Arausicani, sub Hollandis tamen. Ab amne ei nomen, is Aa hactenus, in latnmque editus moenia perlabitur, mutato [orig: mutatô] in Mercam, vocabulo [orig: vocabulô], et mox ad Septembergas in maris sinum se exonerat. Polana domus ex empto illam tenuit olim: inde Nassavia Engelberti matrimonio [orig: matrimoniô], cuius Henricus pronepos, munimenta follasque addidit, et nobilissimam arcem, praesidio simul, et ostentui. Ab Heraugerio, auspiciis Mauritii Principis egregio [orig: egregiô] stratagemate capta est, A. C. 1590. Vide Grot. Histor. l. 2. In Spinolae manus, nono [orig: nonô] obsidionis mense, pervenit, A. C. 1624. Sed fortiter recuperata est, A. C. 1637. a Friderico Henrico Principe Arausiaco post duorum mensium obsidium: Gymnasio [orig: Gymnasiô] illustri, ac pacis negotiis, A. C. 1575. inter Belgas et Hispanos ac haud pridem inter Belgas et Anglos, inclita. Septendecim vicis imperat, fertili circum agro [orig: agrô].

BREDENARDA vulgo terre de Erenarde, a latitudine pasturae dictus est olim locus pascuus, amplus admodum et latus, Belgii, inter flnmina Vonnam ac Reveriam, teste Lamberto [orig: Lambertô]. A voce Bred vel Breden, quae latum significat, et Arda, incolis, pascnum denotante: quarum prior urbi in Brabantia Breda dictae; posterior Ardae vel Ardeae Morinorum nomen indidisse videtur. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce Arda.

BREDENBERGA oppidul. cum arce permunita, in Holsatia et Stormaria region. ad Sturam amnem.

BREDERODA castrum Hollandiae Septentrionalis prope Harlemum. Hinc Familiae illustri nomen.

BREDERODIUS vide Petrus Cornelius.

BREDO oppidum Galliae in Brexia, 3. leuc. a Rhodano, ad amniculum, qui Indim auget, ubi S. Ragnebertus mattyrio [orig: mattyriô] affectus est. Dicitur Vallis Vebronna vel Bebronna, a torrente, quo [orig: quô] alluitur, si Adoni credere licet: ubi Domitianum Abbatem, primum vitam Eremiticam exercuisse, refert: Et est locus hic cum Monasterio, in eremo aut deserto Lugdunensis pagi, posteaque a caede Ragneberti ibi patrata S. Ragneberti, vulgo S. Rambert drci occoepit; in ipso agri Lugdunensis montisque Iurae confinio. Vide quoque S. Ragneberti oppidum.

BREFURTIUM oppidul. Zutphaniae, sub Hollandis, ab A. C. 1597. in loco paludoso. 2. leuc. a Grolla.

BREGA urbs Silesiae, Ducatus cognominis caput ad Oderam fluv. vulgo Brieg. 4. leuc. ab Uratissvaia, totidemque ab Oppolio distans. Vide Briega.

BREGETIUM Pannoniae superioris urbs. Ptol. Cluverio Strigonium, Gran. Aliis Komara, arx ad Danubium in Scutia insul.

BREGI et BREGES Phryges populi. Strabo l. 12.

BREGMENTENI Asiae populi in Troade. Plin. l. 5. c. 30. Sunt qui Bregneni legunt.

BREITENBACHIUS Bernardus, vide Bernardus.

BREMA [1] dicta a voce Pramen, i. e. navibus latissimis, quibus olim in transnavigando usi, antequam ponte Visurgis iungeretur: Civitas est Imperialis muro [orig: murô] circumdata, circa A. C. 1309. et inter insigniores Germaniae urbes locum tenet: in inferiore Saxonia cum Archiepiscopatu, cuius sedes olim ab Hamburgensibus huc translata est, ubi ante Archiepiscopatus erat omnium Aquilonarium provinciarum; et Ducali Frisiae orientali vicina, Hansdagica, mercimoniis florens est, ad Visurgim fluv. posita, ex quo admirandae altitudinis rota aquam ad incolarum necessitates in hanc urbem per canales subterraneos artificiose transfundit. Ligneum habet pontem, sub quo molae frumento frangendo, et tormentario pulveri tundendo destinatae complures ordine haetent. Gubernatio ab antiquo penes Potestates et Iudiciariam manum: postmodum Proconsules et Consules, stetit, donec in Oligarchiam, tempore Groepelingii, interfecti A. C. 1307. vergeret: quibus eiectis magis Democratice regi coepit, donec A. C. 1391. sub Bonifacio Papa dispositione huius accedente, optimi quique de civitate in Senatum cooptarentur: quae electionis ratio hodieque in usu. Caput est regiunculae adiacentis, in varias Gohen divisae. Libera semper fuit, neque in illa Archiepiscopus ius terrendi aut merum mixtumque imperium, aliaque iuri territoriali adhaerentia, habuit unquam. Ioh. Wachmannus Descr. Reip. Brem. Zelieri Itiner. Germ. Saurii Theatr. urb. Ob fidelitatem iam olim insignibus privilegiis donata est, a Carolo M. Friderico I. Henrico V. Wilhelmo, Carolo V. Matthia, Ferdinando III. Imperatorib. De controversia cum Archiepiscopo A. C. 1639. ut et de statu immedietatis eius, mota [orig: motâ] A. C. 1641. ab Archiepiscopo et A. C. 1653. a Suecicis Legatis iisque quae hinc suborta, vide Burgoldensem p. 3. ad Instr. Pac. Disc. 13. n. 3. et ibi not. Franc. Irenici, in Colleg. ad Burgold. Insignium ei loco [orig: locô] Claves sunt, eo quod, ob viciniam maris, non modo Imperio mercibus suis multum utilitatis affert, sed et mare praesertim ad Wiserae ostium, et in Wisera a praedonibus liberum, tutumque praestat. Pluta vide apud Limnaeum de Civ. Imp. Reformatam religionem sequitur, primo [orig: primô] Euangelii praecone usa Henrico [orig: Henricô] Zutphaniensi: Lutheranis exercitio [orig: exercitiô] libero [orig: liberô] quoque concesso [orig: concessô]. Bremerfordia, sedes postea Archiepiscopi, cuius ditio nunc sub Suecis, ab A. C. 1649. Adam de Bremen l. c. 17. Crantz. histor. Sax. l. 1. et 2. Cluver. l. 3. longitud. 30. 17. latitud. 53. 25. Vide Bremensis Ducatus et Phabir anum.

BREMA [2] urbs Asiae, in India extra Gangem, ad fluv. Menanum. Caput regni cognominis in regione Pegu.