December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

page 579, image: s0579a

BREPHOTROPHIUM Graeca vox, locum denotat, in quo infantes partusque recens expositi aut egenis parentibus nati, ali consuevere [orig: consuevêre], in l. 16. et 18. Cod. de Sacros. Eccl. Vide Capitularia Caroli M. l. 2. c. 29. et plura hanc in rem apud Macros in Hierolex.

de BRES Guido, Euangelii administer Valentiis Hannoniae, scripsit A. C. 1561. Confessionem fidei, nomine Reformatarum in Belgio Ecclesiarum, 37. articulis comprehensam, quae Gubernatrici primum oblata, dein excusa est A. C. 1566. scripta lingua [orig: linguâ] Valonica [orig: Valonicâ], paulo post in Belgicam translata, dein Latine reddita est, ut in Syntagmate Confessionum A. C. 1582. Genevae impresso videre licet. Captis dein Valentiis, de Bres una cum peregrino de la Grange, ibidem verbi ininistro, contra fidem datam, interemptus est, A. C. 1567. Confessio haec, de qua supra, ante annos circiter 27. in hodiernam Graeco-barbaram linguam, per Archimandritam quendam, a Batavis eum in finem sustentatum, translata est, cum Catechismo Heidelbergensi Litutgiaque ac Disciplina Eccles. in usum Ecclesiae Oriental. Ioh. Brun, de vera relig. Hollandorum.

BRESEGELLA oppidul. Romandiolae, sub pontific. iuxta Anemonem fluv. ad radices Apennini, 6. milliar. a Faventia, 2. a confinio dominii Florentini. Vulgo Brisighella.

BRESINUS Ludovicus, vide Ludovicus.

BRESLIA fluv. Galliae, vulgo Bresne: unus ex illis est, qui Turonicum pagum a Septentrionibus alluunt; reliqui sunt Ledus le Loir, Coselia Choisille, Braenna la Branle, Sicia vel Sicera la Cisse, et Liger. Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce Turones.

BRESSANUS Bartholomaeus, vide Bartholomaeus.

BRESSERUS Martinus, vide Martinus.

BRESSIA provinc. Galliae inter Rhodanum, qui illam a Sabaudia et Delphinaut, ac Sequanam, qui eam a Lugdunensi et Belliiocensi agro, Burgundia item et Helvetia separat. Comitatus titulo [orig: titulô] clara, alias sub Sabaudiae Duce sed A. C. 1600. Francici iuris effecta. Ei ab Ortu Sabaudia est, a Septentrione Burgundiae Comitatus, ab Occasu Burgundiae Ducatus cum Lugdunensi Praefectura, a Meridie Delphinatus. In superiorem et inferiorem dividitur. Primaria Urbs Burgus. Sub ipsa saepe continentur regiunculae Beugesia et Verromaea. Guicheno, Histor. de Bresse.

BRESSICIA urbs Poloniae in Polesia provinc, ad fluv. Bug, cum arce, Regionis caput.

BRESSURIA urbecula Pictaviensis agri, ad amnem Argentonium, 3. leuc. a Parthenaeo.

BRESSUS Armeniae maioris urbs. Ptol.

BRESTIA Urbs Poloniae in Cuiavia provinc. satis munita, inter paludes. Aliis Brzestye, vix 4. leuc. a Vistula fluv. Hic [orig: Hîc] S. Biblia, in Sarmaticum idioma versa, sumptibus Nicolai Razivilii principis ab Orsacio, Zucio, Tricesio, Iac. Lubelseio et Starorio, insignibus Theologis; excusa A. C. 1565. Postea Concilium A. C. 1595. et A. C. 1620. ad Graecae religionis Lithuanos, cum Latinis uniendos habitum. Starovolscius.

BRESTUM urbs Aremoricae, cum portu. Item Colonia, in nova Armorica, in regione Canada.

BRETELLIUM oppid. Normanniae, iuxta Itonem fluv. Bretevil. 6. leuc. ab Ebroico, 2. a Vernolio.

BRETENA urbs Italiae sub Venetis, Ptol. Brinthum Plinio, hodie Brignano, ut vulgo volunt.

BRETINA oppid. Insubriae. Ptol. quod hodie Barlasina dici putatur.

BRETOLAEUM Lusitaniae oppid. Ptol. Bretulla Moletio.

BRETONIA Urbs olim Hispaniae Tarraconensis in Gallaecia, nunc pagus Bretagna, Mindonensi Urbi, quae illi successit, proximus.

BRETTA oppidul. Sueciae, in Vestrogothia.

BRETTIA regio Italiae, vide Brutia, et hic [orig: hîc] Brettii.

BRETTII populi Italiae, memorati Straboni l. 6. In Lucania Laius urbs, Sybaritarum coloma; a Laio; prima Brettiae urbs est Temese (quam Tempsam nunc vocant) ab Ausonibus [orig: Ausonîbus] primum condita; deinde ab Aetolis, qui Thoantem sequuti sunt. Eius meminit Homerus Od. a. *)es2 *teme/shn meta\ xalko\n, Ad Temesen propter aes. Hos Brettii eiecerunt: Brettios Annibal iuxta et Romani attriverunt. Et quidem *b*r*e*t*t*i*w*n numismata non rara sunt: inclaruitque eorum Res publica ab Olympiade 106. Diodor. Sic. l. 16. Vide Ioh. Marshamum Canone Chron. Sec. XVII. ubi de Magna Graecia, ut et infra ubi de Urutus, it. voce Brettus.

BRETTOTIA insul. in Adriatico mari. Steph.

BRETTUS urbs Tyrrhenorum a Bretto Herculis filio. Addit Stephanus, *kai\ h( xw/ra *bretti/a, kai\ h( glw=ssa, qui locus corruptus est, et pro glw=ssa legendum pi/ssa monet Bochart. Geogr. Sacr. p. 659.

BREUCI Pannoniae populi quos Saus amnis praeterfluit. Plin. l. 4. c. 25.

BREUCOMAGUS vide Brocomagus.

BREVE Graeco-barbar. *brebi/on, scriptum quod fummam rei continet; aliter Pictaceum. Zonaras in Concil. Carthag. *boebi/on, h( e)pitomh\ le/getai, kai\ su/ntomos2 grafh\. Claruit vocabuli usus a tertio post Christum saeculo, in Imperio primum, mox in Ecclesia. Hic [orig: Hîc] Breve Apostolicum, quod a Ponitfice Romano illic Imperatorum, quod emanat a Caesare, nuncupatum. In Anglia Brevia dicuntur membranulae sigillo [orig: sigillô] Regio [orig: Regiô] firmatae, quibus Imperatoria [orig: Imperatoriâ] brevitate Princeps aliquid mandat, vel prohibet. Hinc Breviculus, diminutivum; Hincmar. apud Flodoardum Eccl. Rem. l. 3. c. 21. Bre vigeruius, tabellarius, Hist. Austral. in exordio. Vide Spelmannum Glossar. Archaecl.

BREVIA [1] in Glossis-Graeco Latinis Magici Characteres, in brevibus descripti, quos secum deferre solent, qui iis utuntur. Vide in vocibus Character, Ligatura, Ligula, Magia, Nodus, Phylacterium. Quid autem apud recentioris Aevi Scriptores Breve vocetur, diximus


image: s0579b

in hac voce, plura vero vide apud Car. du Fresne in Glossar. et Macros Fratres in Hierolex. nec non infra, in voce Brevis. Hinc Brevium conscriptio, divinationis species, quae fiebat pet duas pluresve epistolas seu schedulas, sub Altaris palla confuse positas, quarum una affirmationem, altera negatienem rei, de qua dubitabatur, continebat. Quarum illa, quae post folennes preces ac ieiunia indicta, capienti occurreret, pro iudicio divino habebatur. Memorata Gregorio Turonen. de Vitis Patrum c. 9. Tunc pro hospitio quodam Brevibus conscriptis posuit super Altare, vigilans et orans tribus noctibus, ut quid ei Dominus iuberet, dignaretur manifestissinie declarare. Sed pietatis aivinae inclita miseratio, quae eum praesciens eremitam esse decreverat, etc. Cumusmodi stoixeiomanti/as2 exemplum, et Baldricus habet Chronici Camerac. l. 1. c. 21, ubi de contentione pro corpore S. Leodigarii, quod sibi tres Episcopi vindicabant, Pictavensis, Augustodunensis et Atrebatensis; plura vero alia reperias, apud Annam Comnenam l. 10. et 15. Pachymerem l. 7. c. 13. et Durandum Ration. l. 5. c. 2. n. 5. laudatos Car. du Fresne, ubi de Sortibus Sanctorum. Vide quoque Legem Frisonum tit. 14. § 1.

BREVIA [2] Monachorum, dicebantur olim, quae a Monachis in ea Monasteria, cum quibus societatem, sen, ut aiunt, fraternitatem inierant, mittebantur, quibus Monachorum suorum mortem et obitum nuntiabant, quo pro iis statas ac ordinarias preces et missas exsolverent. Literae currentes dicuntur in Concilio apud Saponarias A. C. 859. c. 13. quarum formula ita concipitur in libro Usuum Ordinis Cisterciensis c. 98. extremo [orig: extremô]: Prima [orig: Primâ] Augusti obiit in Monasterio N. Nonnus N. de N. Sacerdos et Sacrista eiusdem Monasterii: pro cuius anima vestras precamur orationes ex charitate et orabimus pro vestris. Vide alias Formulas apud Haeftenum Disquisit. Monastic. l. 8. tr. 1. Disquis. 4. § 3. Brevium istiusmodi cura penes Eleemosynarios erat, uti ex l. Ordinis S. Victoris Paris. MS. c. 14. docet Car. du Fresne Glossar. qui plura hanc in rem ibi congessit.

BREVIANUM castrum agri Tarvisini.

BREVIARIUM in Ecclesia Romana dicitur Liber Ecclesiasticum Officium compendio [orig: compendiô] continens. Quo [orig: Quô] titulo [orig: titulô] donatur Breviarium Chori ad usum Monasterii Casinensis, scriptum Alexio [orig: Alexiô] Comneno [orig: Comnenô] imperante, h. e. circa A. C. 1100. Incipit Breviarium sive ordo Officiorum per totam anni decursionem. In quo quidem Breviario totius Ecclesiastici Officii rubricae, ritus etiam et ceremoniae continentur, tam Officii recitandi, quam Missae celebrandae, necnon peculiares praecipuarum sollennitatum observantiae. Ubi Vir doctiss. Paschasius Quesnellus hiuc colligi posse censet, primitus Breviarii nomine solas rubricas seu ordinem Officiorum olim innotuisse, quod postmodum toti Officio, quod sequebatur, adscriptum est. Vide Car. du Fresue Glossar. Non ante Micrologum autem, qui vixit A. C. 1080. Breviarii vocem hac [orig: hâc] notione occurrere, sicque dictum esse, quod in Cappella Lateranensis Palatii Officium compendiosius, quam in aliis Templis, recitari consueverit, ait Macer. Tum igitur, cum ab Innocentio III. collectum esset, quod Officium Cappellare tunc dicebatur, et da eius recitationem se Franciscani conformassent [orig: conformâssent], Breviarium liber hic primum appellari coepit: postea vero Nicolaus III. exornato [orig: exornatô] mire auctoque [orig: auctôque] Vaticano [orig: Vaticanô] palatio [orig: palatiô], ut omnes reliquae Urbis Ecclesiae Franciscanorum hoc [orig: hôc] Officio [orig: Officiô] uterentur, sanxit; Radulfo [orig: Radulfô] acriter conquerente, quod in hoc Breviario multa 9. lectionum officia contineantur, sicque diminuantur feriae. Tandem, post verias vices Breviarium Romanum decreto [orig: decretô] Tridentini Concili restitutum et successive per alios Pontifices reformatum est et recognitum, etc. In Breviario Graecorum atque Ambrosianae Ecclesiae, ferias quadragesimales ita esse privilegio [orig: privilegiô] exceptas, ut numquam pro ullo festo relinquantur, reperias apud Eundem in Hierolex. Plura de Breviariis Latinorum (nam pro ratione variorum Episcopatuum varia sunt) vide apud Claud. Espensaeum Doctorem Sorbonicum in 2. ad Timoth. c. 4. digress. 2. eique ibidem laudatum Petrum Abbatem Clauniacensem, qui ante quadringentos annos vixit; Petrum porro Pictaviensem Ep. 31. ubi queritur de hymno, m laudem S. Mauri super aquas currentis efficto, Raph. Volaterranum Anthropol. l. 16. ubi inter alia, dolorem suum, de iis quae in publicum cultum irrepserunt, Apocryphis, sibi cum plerisque bonis esse communem, scribit, Guil. denique Lindanum Episcop. Lugdunens. de optimo genere interpr. Scripturae l. 3. c. 3. ubi Agobardi Archiepiscopi Lugdunensis dictum inter alia citans, Bone Deus, ait, quid dixisset, si vidisset ac audisset, quae hodie leguntur etc. Vide quoque intra Oratrix.

BREVIARIUM Canonum , seu Breviatio, dicebatur Veterib. ista Canonum collectio, cum Canones diversorum Conciliorum unius tenoris et sententiae, seu de iisdem rebus agentes, sub uno titulo aut rubriac digeruntur et citantur tantum, ut quivis sciat inter se illos concordantes esse; non verba ipsa recitantur: cuiusmodi Breviarium Cresconius confecit, de quo vide suo [orig: suô] loco [orig: locô].

BREVIARIUM Extra seu Extravagantium dicta est Bernhardi Papiensis, cognomine Circa, prima Collectio Decretalium. Hic enim Pontificum Decretales et Constitutiones, usque ad Caelestmum III. collegit, et sub iisdem fere titulis digessit, quibus Gregoriana Collectio, quae in usu hodie est, constat. Quam primam Compilationem cum Henricus Ostiensis, Iohannes Andreae filius et Aegidius Bellamera vocent, ipse Breviarium Extra, ut dictum, appellavit. Vide infra in voce Circa.

BREVIATORES in Nov. peri\ tw=n *(upa/twn. §. tou\s2 me/ntoi, dicuntur Brevium Scriptores. Sed et sic dicuntur in Curia Romana Officiales, qui Rescripta eiusdem Curiae et scribunt et dictant. Prateius apud Ioh. Calvin. Lexic. Iurid.

BREVIODURUM Antonin. oppidum fuit Galliae Celticae in ora Normanniae, inter Iuliobonam, ad Ortum et Neomagum, ad Occidentem 17. mill. pass.

BREVIS [1] Hispaniae locus inter Bracaram et Augustam. Antonin.

BREVIS [2] idem quod Breve, apud Flav. Vopisc. in Aureliano,


page 580, image: s0580a

c. 36. Mnestheus --- brevem nominum conscripsit, mixtis iis, quibus Aurelianus vere irascebatur etc. Ita enim Palatinus codex habet, teste Salmasio [orig: Salmasiô]. Sic infra, ac Brevem legit singulis: atque ita semper in manu exaratis libris, brevis potius. quam breve; integrum est, brevis libellus. Hodie Breve magis in usu: Ut Breve Apostolicum, quod est diploma vel rescriptum Papae vel Paenitentiarii Magni scriptura exigua in Parvis concessa negotiis in papyto, cui bulla plumbea non appenditur: Sed in cera rubra im primitur annulus Piscatoris, ut refert Gregor. Tholosanus Syntagm. Iuris Univ. l. 15. c. 3. num. 24. et seqq. Vide in voce Breve. Addam saltem, apud recentiores Latinos Breve, pro parvum, frequenter reperiri. Sic Lamprid. in Alex. Severo, c. 39. Unum tantum poculum amicis exhibebat, in honorem Alexandri M. id autem Brevius, nisi si quis, quod licebat, maius habere postulasset [orig: postulâsset] etc. Hinc Breviculum, libellus in quo Ecclesiastiei Communronis Romanae festa mobilia adnotabant et Populo post Euangelium, in Missa sollenni, publicabant, can. placuit de Consecr. dist. 3. apud Car. Marcrum in Hierolex.

BREVIS-OCREA cognomen Roberti Comitis Normanniae Notho geniti, Gall. Courte-heuse, quod esset corpore pingui brcvique statura [orig: staturâ], utait Order. l. 4. et 8. apud Car. du Fresne Glossar.

BREUNI populi Germaniae ad Aenum fluv. vulgo Brunawer. Aventino Brenni. Eos Leander Albertus ad Bellinzonam, quam proin quasi Breunizonam dictam vult, locat: quae cum valle Brennia tribus antiqussimis Helvetiorum pagis subest. Horatius inter Vindelicorum populos a Bruto devictos Breunos refert. l. 4. Carmin. Od. 14. v. 11. Breuci Suet. in Tiber. c. 9. Strabo Brencos nominat, illosque vult Porphyrio Cisalpinos esse. An Bernenses Plinii l. 3. c. 19. Brunecum oppid. in Alpibus, Brunna etiam Suitiorum vicus, nominis vestigia servare videntur. Vallis Bruniae incolas Breunos esse, probabilis coniectura est, Ioh. Bapt. Plantino Helv. Nov. Antiq.

BREXIA (vulgo la Bresse. ) Hanc Brissiam vocari animadverto in Vita S. Triverii Monachi his verbis: Duo pueruli de pago Dobensi (Dombes) ubi Brissia dicitur, iuxta fiuvium Araris sive Sagonnae, etc. Ibidem Prisciniacus vicus (Persieu) et rivulus Monienta (Monian) memorantur. Quibus ex verbis intelligitur, Brexiae seu Brissiae portionem pagi Dombensis partem tum habitam esse. Literae Paschalis Papae II. datae A. C. 1106. in Episcopatu Lugdunensi Ecclesiam S. Germani in Brexia commemorant. Hugo Lugdunensis Archiepiscopus dedit Clauniaco Ecclesiam S. Desiderii sitam in Brixia, et capellam de Roorterco castro (Riotier) A. C. 1094. ut litterae eius docent. A saltu Brexio nomen accepit, ut Briegium a saltu Briegio, Teoracia a silva eius nominis, Perticus a silva Pertico, Aimoinus in l. 3. saltus pagique Brexii primus aut inter primos ante annos 650. meminit his verbis de Guntranno vel Guntchramno Francorum Rege, Cabillonensis Ecclesiae S. Marcelli Martyris conditore. Hanc denique Basilicam ipse divino [orig: divinô] succensus amore in suburbio quidem praedictae civitatis, sed in territorio Segonum [orig: Segonûm] saltuque Brexio studiosissime aedificavit: ubi Monachos aggregans, Monasterium construxit, quod pluribus praediis facultatibusque ditavit. Vocat Aimoinus territorium Segonum [orig: Segonûm] corrupte agrum Sequanorum trans Ararim, ubi in suburbano Cabillonensi et saltu pagoque Brexio Monasterium Sancti Marcelli conditum est; cum Cabillonum sit citra Ararim in Aeduis. Unde apud Fredegarium et in Chronico Sancti Arnulfi Ecclesia Sancti Marcelli in suburbano Cabilonnense, sed tamen Sequanum est territurium. Nimirum pars pagi Cabillonensis una com Monasterio isto suburbioque civitatis Cabilloni trans Ararim est, quo [orig: quô] fluvio [orig: fluviô] Aedui a Sequanis dividuntur: quam agri Cabillonensis protioem hodieque Brexiam Cabillonensem Nostri cognominant, la Bresse Chalonnoise. Brexiam enim in duas dividunt partes, et alteram, sed minorem, Brexiam Cabillonensem nuncupant, quae ad Reges nostros pridem pertinet; alteram Brexiam Sapaudicam, la Bresse Savoyarde, quam Carolus Emmanuel Dux Sapaudorum A. C. 1601. Henrico Magno, Regi Francorum pro Salutiis dedit, Comitatus [orig: Comitatûs] titulo [orig: titulô] insignem inter Rhodanum et Ararim: cuius pars est in Segusianis dioecesique Lugdunensi, pars in Sequanis ac paroecia Belicensi. Haec Provincia Bressia vocatur in catalogo vel polyptycho Monasteriorum Cluniaco subiectorum; in quo Prioratus de Monasterio in Bressia dioecesis Vesontionensis memoratur. In Brexia est una cum Burgo (Bourg en Bresse ) Belica Episcopatus sedes, Vesontioni Sequanorum subiecta, vulgo Beley dicta. Brexiae Cabillonensis meminit compositio de Balma, facta inter Vesontionensem Archiepiscopum et Abbatem Cluniacensem: in qua Bartholomaeus de Bosco Archidiaconus Brissiae in Ecclesia Cabilonensi vocatur. Ubi Brissia est Brexia Cabillonensis trans Ararim, dicta Aimoino supra saltus Brexius. Haec Brexia in Sequanotum quidem finibus iacet, ut supra Frdeegarius et Aimoinus volunt, sed tamen in dioecefi Cabillonensi consistit, quae una est ex 14. dioecesibus Aeduorum in provincia Lugdunensi 1. et nomen suum dedit uni ex Archidiaconis Ecclesiae Cabillonensis, qui Archidiaconus Brissiae vel Brexiae nuncupatur. Quamquam malo dicere, Brexiam Cabillonensem cum Monasterio S. Marcelli in Aeduis esse, cum dioeceseos Cabillonensis finibus contineatur, Cabillonum autem sit oppidum Aeduorum. Vix enim quisquam ignorat, fines Gentium non adeo exacte fluminibus terminari solere, ut non ea saepe transgrediantur, sicut alibi observare non semel memini. Cui rei indicio sunt Andicavi, Turones, Veliocasses, Caleti, Bituriges Vivisci, aliique populi. Licet igitur Arar terminus fuerit Aeduorum; tamen quod ad Cabillonum pertimet, fines eorum ultra flumen aliqua ex parte Patuerunt. Hadr. Vales. Notit. Call.

BRIA [1] Regio Galliae Celticae, Campaniae adiecta, antiquus Comitatus, cui nomen inditum creditur a Gallico Abri, quod significat umbram vel opacitatem, locumque quo venti non perflant; cumautem omnia sint liic [orig: liîc] valde opaca fructiferisque consita arboribus, nusquam non umbrosa sese offerunt loca, quorum beneficio [orig: beneficiô] vel incolae vel viatores gratam auram captare, seque inopacare


image: s0580b

consueverunt: Initium illi ad Cetelium Pagum haud procul poute Charantonio [orig: Charantoniô], ubi Matrona Sequanae commiscetur, quorum flnviorum ille Campanos fere, hic Gastmenses a Briensibus separat: nam quidquid ferme inter haec duo flumina est, ad Burgundiae usque Ducatum, Briensibus ascribi solet. Angustioribus nunc coarctatur limitibus. Ibi Urbes praecipuae Meklae, Latiniacum, Provinum, Sesana et Bria Comitis Roberti. Baudrand.

BRIA [2] Comitis Roberti Urbecula Galliae in Bria provinc. ad amnem Ierre, 6. leuc. a Lutetia, in regione feraci.

BRIADA vide Brias.

BRIANTICA Thraciae regio, quae olim Gallaica. Herodot. l. 7.

BRIANZONIA arx Sabaudiae, in Tarentasiae Comitatu. Vide Arx Brianconia.

BRIAREUS Gigas, Aetheris, Titanis, vel Caeli et terrae filius. Hunc Homerus ait Iliad. 1. v. 403. a superis quidem Briareum dictum fuisse, ab hominibus vero Aegaeona:

*(\on *briare/wn kale/ousi sqeoi\, a)/ndres2 de/ te pa/ntes2
*ai)gai/wna. --- --- -

Hic cum ceteris Gigantibus Iovem a regno depellere conatus est; cui centum manus erant, capita quinquaginta, et magnitudine corporis reliquos omnes mortales antecellebat, ignemque ex ore eructabat, uti testatur Virg. Aen. l. 10. v. 565. in his:

Aegaeon qualis, centum cui brachia disunt
Centenasque Manus, quinquaginta oribus ignem
Pectoribusque arsisse: Iovis cum fulmina contra
Tot paribus streperet clypeis, tot siringeret enses.

Quem idcirco sub Aetnam montem fuisse a Iove fulmine detrusum fabulantur, qui quoties latus moveret, Aetnam flammas ingentes eructaret, ut ait Callimachus in Laucrum Dianae:

*)ws2 d' o(po/t' *ai)tnai/ou o)/reos2 puri\ tufome/noio,
*sei/ontai muxa\ sa/nta, katoudai/oio *gi/gantos2
*ei)s2 e(te/rhn *briarh=os2 e)pwmi/da kinome/noio.

Paucis tamen ante diebus idem Briareus Iovi adversus Palladem, et Iunonem et Neptunum, reliquosque Deos, qui in Iovis tyranuidem coniurarant [orig: coniurârant], fuerat auxilio, teste Homero [orig: Homerô], ubi supra:

*(oppo/te min cundh=sai *)olu/mpioi h)/qelon a)/lloi
*(/hrh i' h)de\ *poseida/wn kai\ *palla\s2 *)aqh/nh,
*)alla\ su\ ta/n g' e)lqou=sa sqea\ u(pelu/sao desmw=n
*)=wx' e(kato/txeiron kale/sas' e)s2 makro\n *)/olumpon,
*(\on *bria/rewn kale/ousi sqeoi/.

Hunc ideo una cum Gyge et Cotto Iovis custodes ac satellites Hesiodus in Theog. v. 735. nominavit, ut est in his,

*)/enqa *gu/ghs2 *ko/ttos2 to\n kai\ o( *bria/rews2 mega/qumos2
*nai/ousin fu/lakes2 pistoi\ *dio\s2 *ai)gio/xoio.

Virg. l. 6. Aen. v. 286.

Centauri in fovibus stabulant, Scyllaeque biformes,
Et centum geminus Briareus, et bellua Lernae.

Claudian. l. 3. Rapt. Proserp. v. 188.

--- - Centum Briareia iurba lacertis.

Statius Theb. l. 2. v. 595.

Non aliter (Geticae si fas est credere Phlegrae)
Armatum immensus Briareus stetit aethera contra,
Hinc Phoebi pharetras, hinc torvae Palladis angues,
Inde Pelethroniam praefixa [orig: praefixâ] cuspide pinam
Martis, at hinc lasso [orig: lassô] mutata Pyracmone, temnens
Fulmina, cum toto nequiquam obsessus Olympo,
Tot queritur cessare manus.

Ita dictus est a corporis robore. *briaro\n enim Graeci fortem dicunt, et robustum. Ventorum autem naturam, sub eiusmodi fabularum involucris, Poetae describunt. Hesych. *bria/rewn a)/nqrwpon e(katonta/xeira. Nic. Lloydius. Coeterum ei rem divinam facere solitos Carystios, tradit Solin. c. 11. Briareo enim rem divinam faciunt Carystii, sicut Aegaeoni Chalcidenses: nam omnis ferme Euboea Titanum fuit Regnum Imo et Chalcidenses; namque Aegaeonem et Briareum, quos ille distinguit, plerique Auctores eundem faciunt, Hesychius, Scholiastes Apollonii, Servius. Alii. Adde quod Aegaea Carystos ab eius nomine sir olim appellata. Stephanus in voce *ka/rustos. e)kalei=to de\ kai\ *ai)gi/a, a)po\ *ai)/gwnos2 tou= dunasteu/ontos. *ai)/gwn autem et *ai)gai/wn idem. Hineque ab Aegaea illa Carystia, nomen Aegaeo mari, uti quidam Veterum prodiderunt. Vide Cononem peri\ th=s2 *nhsi/ados2 l. 3. apud Scholiasten Apollonii, laudatum Salmasio ad Solinum p. 178. ut et supra Aegaeon.

BRIAS adis, Pisidiae urbs. Strabo.

BRIAXES statuarius, vide Bryaxis.

BRIBODURUM Aethicus inter Condate et Beleam Bribodorum ponit, alias Bridoborum vel Briodorum in priscis codicibus scriptum, a Condate (Cosne sur Loire ) 16. a Belea milibus passuum 15. distans. In tabula Theodosiana vel Peutingeriana Brivodurum dicitur, et inter Beleam ac Massavam ponitur. Vulgo Briare nuncupant Nostri: et a briva i. e. ponte quem habet ad Ligerim, Brivodurum vel Bribodorum dictum olim a Gallis videtur, ac Bridobori nomen esse corruptum. Brioderus nuncupatur in Historia Episcoporum Autissiodorensium. Beleam quidem quaedam Aethici exemplaria inter Nevernum et Condate, alia inter Bribodorum et Canabum seu Genaum collocant, ut Simlerus affirmat. Et Brivodurum quidem vel Bribodorum, alias Brioderus est in finibus Senonum, sive in Autissiodorensi dioecesi: At alterum Brioderum, in Biturigibus ponir Monachus Cluniacensis


page 581, image: s0581a

in l. 1. Miraculorum S. Maioli c. 13. his verbis: Briodetensis dicitur vicus in pago Biturico. Hunc locum Nostri Bridiers appellant, Vicecomitatus titulo [orig: titulô] illustrem in Marchia.

BRICINNIA urbs Siciliae. Steph.

BRICIUM Hispan. urbs. Antonin.

BRICKINGTONUS Stephanus, vide Stephanus.

BRICOLA Ital. Briccole, Gall. Bricolle, vox citerioris aevi, machinae liqobo/lou seu saxa eiaculantis species, cuiusmodi machinas privatim in turribus habere vetantur cives, in Iure Municipali Florentinorum l. 3. Eam sic describit Blondus Romae triumph. l. 3. Balistam Maiores dixere [orig: dixêre] prisci trabem validam, ita libratam, ut, cum pars densior ponderibus attracta descenderet, elevata proceritas sua funiculis, quos haberet alligatos, funda [orig: fundâ] saxum maximi pondcris longe emitteret. Eique maxime nunc machinae Brichollae est appellatio. Vastos molares huius machinae ope in hostes evibrari consuevisse, refert Hieron. Magius Miscellan. l. 1. c. 1. apud Car. du Fresne Glossar.

BRICONNETUS Guilielmus, vide Guilielmus.

BRIEGA urbs Silesiae, cum titulo Ducatus e Principum Lignitiorum familia, quibus a Piasto, celebri illo Polonorum Rege saeculo [orig: saeculô] 9. origo fuit. Schola [orig: Scholâ] et aedificiis exornata est, a Georgio Duce, filio Friderici II. Briegensis lineae satore: Hic obiit A. C. 1586. Pater Ioachimi Friderici, ad quem, morte agnati, rediit Liguitius principatus. Ei successit Ioh. Christianus, Reformatae religioni addictus, mortuus A. C. 1639. relictis, Georgio [orig: Georgiô], qui Briegam obtinuit A. C. 1635. Ludovico [orig: Ludovicô], cui Lignitium tum contigit, et Christiano [orig: Christianô], qui, in divisione illa paternae hereditatis, Olaviam nactus est: filiis. Quorum duobus prioribus, A. C. 1664. et 1663. sine mascula prole mortuis, postremus successit, haud pridem defunctus: ex Luisa Anhaltina pater Georgii Wilhelmi, qui ultimus e familia Piastea, post reditum ex aula Imperatoria, et insigria generosae indolis specimina edita, obiit A. C. 1675. aetat. 15. Primus Euangelium hic [orig: hîc] introduxit Fridericus II. de quo supra, A. C. 1523. Vide Spener. Syll. Geneul. Hist.

BRIEGIUS Pagus vel Brigensis aut Brigeius a saltu eiusdem nominis appellationem traxit, la Brie. Ionas in Vitis Columbani et Eustasii Abbatum, Briegensem saltum ad fluviolum Resbacem, et saltum pagumque Briegium nuncupat. Beda in l. 3. Historiae c. 8. Brige semel atque iterum appellat, commemorans Monasterium, quod in regione Francorum ab Abbatissa nobilissima nomine Fara constructum est in loco, qui dicitur in Brige. Locus enim, in quo Monasterium Fara condiderat, Evoriacae seu Eboriacum vocabatur; pagus in quo Eboriacum erat, Brige, Brigensis, vel Brigeius, qui in Vita B. Audoeni Brigiensis silva nuncupatur. Multo [orig: Multô] minor autem et angustior olim fuit pagus Brigensis, quam nunc est: cum distinguerentur ab eo pagus Meldicus, pagusque Pruvinensis, quos ambos pagos cum urbe Meldis et castro Pruvino pago Brigensi nunc attribuimus. Certe Latiniacum villam sitam in territorio Meldico, a Dagoberto collatam Basilicae S. Dionysii; et Latiniacum villam quae sita est in Brieio, anno [orig: annô] post eius mortem 4. a Nanthilde Regina Basilicae eiusdem Martyris donatam esse commemorant Gesta Dagoberti Francorum Regis. Ex quo intelligimus, licet ambo ista Latiniaca nobis ignota siut, pagum Meldicum tum a Brigensi distingui consuevisse. Pagus Brigensis, qualis nunc est, quatuor est ex parte popnlorum, Parisiorum, Senonum, Tricassium, atque Meldorum. Parisiorum sunt Nucetum, Gornacum, Latiniacum, Torciacum, Cauda, Turnomium, Liciniacum, Villa nova S. Georgii, ac Braia Comitis Roberti. Senonum sunt Pruvinum, Calma vulgo Chaume, veteri Monasterio [orig: Monasteriô] insignis. Ad Meldicam Dioecesin pertinent Creciacum, Columbaria, Firmitas Galtheri, Iotrum, Firmitas sub Iotro. Dioeceseos Tricassinae est Castellio ad Mucram, Chastillon sur Morin, vicus in Castellania Sesaniae pagoque Brigensi positus, et Sesania ipsa. His adiungendi sunt et Suessiones: quandoquidem omnes sciunt, Castellum Theodorici, quod in Briegio Pediculoso aliqua ex parte esse constat, Suessionicae dioeceseos sinibus contineri. Constat quidem et Montem Mirabilem castrum in Briegii finibus positum, Montmirail, ad dioecesin Suessionicam pertinere, necnon Buscionem Buisson, cella [orig: cellâ] Cluniaco subiecta [orig: subiectâ] illustrem, et Castellioni ad Matronam propinquum. Hadr. Vales. Notit. Gall.

BRIELA Urbs permunita Hollandiae, prope ostium Mosae, ubi iacta Rei publ. Batavae fundamenta, A. C. 1572. In quem annum, grotius haec memoratu dignissima notavit: Viginti quatuor, in quit, modica navigia, initium belli in potentiam toto [orig: totô] orbe praecipuam, edicto [orig: edictô] eiecta Anglicavis partibus, in Westfrisiam ferebantur, tentandae fortunae: sed, vento [orig: ventô] adversante, rerum necessariarum pennria impulit in maximam insularum, Vornae vocantur, quae Mosae ostia continent: ubi oppid. Brilam classiarii repentino [orig: repentinô] terrore, inter trepidantes, aut volentes, invasere [orig: invasêre]; neque tunc mansuram sedem, sed ad paucos dies starionem decreverant. Exoraverunt prudentiores et loci opportunitas, ut victoriam retinerent, etc. Additque: Ita supremae providentiae fere placuit, Belgicis in rebus, humanam fiduciam et consilia illudere. ut numquam simul essent spes magna et bonus eventus. Annal. l. 2. Postea una cum Flissinga et Zeburgo Walachriae castello Anglorum praesidiis in pignus data est, A. C. 1585. sirb Elizabetha Regina, sed a Iacobo Rege aliquot centenis aureorum Milib. persolutis restituta. A. C. 1616. In Voornia insul. cum portu sat tuto. 2. leuc. a Delphis.

BRIELIUM oppid. German. cum castro Archiepiscopi Coloniensis, ubi Elector saepe moratur. 2. leuc. Germanic. a Colonia in Austrum.

BRIENNENSIS Scaevola, vide Scaevola.

BRIETIUS Philippus, Gallus Abbavillaeus, Iesuita. Edidit A. C. 1648. Parallela Geographiae veter. et novae totius Europae, libris 3. Additae sunt minutae tabulae, accuratae. Morte praeventus, parallela Geogr. Asiae, Africae, et Americae, iam scripta, publici iuris facere non potuit. Obiit Parisiia A. C. 1669. aetat. 70.

BRIGAECIUM Hispaniae Tarraconens. urbs. Ptol. Oviedo


image: s0581b

Taraphae. Aliis Braganza, Urbs Portugalliae, intra montes. Baudrand.

BRIGANCII seu BRIGANTINI Gall. Brgigans, memorati Alberto Argentin. in Chron. A. C. 1351. et Ioh. Thworczio in Ludovico Hungar. Rege, c. 20. et 37 editum fuere [orig: fuêre] in bello genus, uti docet non uno [orig: unô] loco [orig: locô] Froissardus, et Iohannes Villaneus. Postmodum ptaedones sic appellari Gallis coepere [orig: coepêre]: quorum nomenclaturam a Brigantibus Britanniae populis vel a Bagandis, vel a Brigando quodam seu Burgando, de quo Canon, de viro. 14. q. accersit Ludovicus Aurelian. ad l. 2. Annal. Taciti, et ex eo Innocentius Cironus, in Paratit. ad Decret. l. 5. Car. du Fresne vero mavul dictos a briga, quae vox iurgium, rixam, pugnam, citimae aetatis Scriptoribus denotat. Eiusmodi enim praedatores sibi invicem confoederati, vias obsidebant et quosvis transeuntium depraedabantur rixai doque impetebant, postea in iustorum militum numerum accensiti. Cohors eorum Brigata, hodieque Gallis Brigade. Semivestitos et cum brevibus telis pugnasse [orig: pugnâsse], docet Thom. Walsinahamus in Henrico V. p. 388. Reductus est ergo --- Brigantinorum more semivestitus, gestans iagittas breves, qualiter utuntur Equites illarum partium, qui Malandrini dicuntur, etc. Hinc Brigandina, armorum species. Catholicon Armoric. Brigandinou, Gall. Brigandine: Latin. haec Squama. Inde Squamatus, Orne de Brigandine. Quas qui gestabant, Brigandiniers appellantur, Froissardo Volum. 4. c. 2. et Monstrelleto l. 2. Vide Steph. Paschasium in Disquisitionibus Francicis l. 8. c. 43. laudatum Carolo du Fresne in Glossar. Etiam naviculae species, Gallis Brigantin, Italis Brigantino, ab iisdem nomen traxisse videtur etc.

BRIGANCONIA arx Galliae, in littore Provinciae, scopulo affixa instar Insulae parva sed munita. Inter Telonem et Fanum S. Eutropii, contra Stoecades Insulas.

BRIGANTES populi Albionis, qui nunc Eboracenses, vulgo Yorkshire men sunt Lelando. Inde Brigantium urbs Archiepiscopalis York. Camdeno autem sunt Eboracenses, Lancastrienses, Dunelmenses, Westmarienses, et Cumbri. Brigantes quoque Ptolemaeo populi Hiberniae in ora orientali. Ubi nunc Comitatus Waterford, et Triperarii, in Momonia provinc. inter Suirii ostium Confluentesque Neori et Barowi. Baudrand. Brigantes item in Scotia, quorum regio Gallovidia esse videtur. Iuvenal. Sat. 14. v. 196.

Dirue Maurorum attegias, castella Brigantum.

BRIGANTIA urbs Lusitaniae Ducali titulo [orig: titulô] insignis, vulgo [orig: vulgô] Braganza. Intra montes, in confinio Regni Legionensis. Hnius Dux hodie est Rex Portugalliae, ab A. C. 1640.

BRIGANTICUS alio [orig: aliô] nomine Iulius Batavus, aulae praefectus transfugit ad Caecinam, ab obsidione Placeniiae discedentem. Tacit. Hist. l. 2. c. 22. Sorore Civilis genitus, acerrimo [orig: acerrimô] odio [orig: odiô] invisus avunculo, infensusque, l. 4. c. 70. s. Ideo fidus Romanis, ad Grinnes praelio cecidit. l. 5. c. 21.

BRIGANTINI Montes in Ducatu Mediolanensi ubi Addua fluv. exit e Lario lacu, monti di Brianza.

BRIGANTINUS Lacus [1] qui et Acronius Melae, l. 3. c. 2. Brigantia Ammiano, Bodensee Germanis; Rhaetiae lacus inter Alpes, qui mustelas marinis aemulas gignit. Plin. l. 9. c. 17. Maximus est, inter Helvetios et Sueviam, supra Constantiam. Sed ab eo differt Acronius, aliter Cellensis lacus; estque paulo infra Constantiam, Cluver. Rigat Brigantinus lacus Constantiam, Brigantium, Lindaviam, Uberlingam et Buchorniam, Urbes. Baudrand. Longitudo huius lacus 200. stad. latitud. dimidio [orig: dimidiô] minor. Strab. l. 7. Vide omnino Ioh. Baptist. Plantinum Helvet. Antiq. Nova, p. 103. c. 14. de duobus maioribus Helvetiae fluminibus.

BRIGANTINUS Lacus [2] Cenomanorum lacus in finib. Brixiensium, Idro Erythraeo. Aliis edrinus, quod vide.

BRIGANTINUS Portus Hispaniae Tarraconensis portus maximus, Porto della Corunna, teste Mariana [orig: Marianâ], ab urbe Brigantio, Corunna. Aliis tamen Flavium Brigantium est Betanzos, Urbecula in vicinia.

BRIGANTIO A Claudio Ptolemaeo, in Alpibus Cottiis, quas cum ceteris Alpibus Italiae attribuit, ponuntur Segusiam, quorum urbes Segusium, et Brigantium: *segousianoi\, w(=n po/leis2 *segou/sion kai\ *briga/ntion. Ubi forsitan legendum est *segousi/wn kai\ *briganti/wn, Segusio, et Brigantio. Certe Plinius Ptolemaeo [orig: Ptolemaeô] antiquior Segusionem nuncupat l. 3. c. 17. Aethicus in Itinerario semel atque iterum Brigantionem vocat, in itinere a Mediolano Arelate per Alpes Cottias, item Viennam, et inter Segusionem ac Ebrodunum ponit sic: Fines M. P. 18. Segusione 24. Ad Martis 16. Brigantione 18. Rame (alias Roame) 19. Eburuduno M. P. 19. Brigantionem in Alpe Cottia vocat et tabula Theodosiana, et prope Ramam atque Ebrudunum collocat. Ammianus in l. 15 castellum Virgantiam corrupte nuncupat pro Urigantiam vel Brigantiam, et prope stationem Martis, propius Matronae verticem, i. e. montem Matronam seu montem Genebram collocat in Alpibus Cottiis. Iuliano in epist. ad Athenienses dicitur et Brigantia, h( *briganti/a e)pi\ ta\s2 *)/alpes2 *kotti/as2. Itinerarium Hierosolymitanum sive a Burdigala Hierusalem, inter mutationem, quae Rame dicitur, et montem Matronam Brigantionem ponit his verbis, Mansio Hebriduno, unde incipiunt Alpes Cottiae, mutatio Rame 1017. Mansio Brigantio: inde adscendis montem Matronam, cui nomen casus soeminae nobilis dedit, ut ait Ammianus: quare 2. syllabam producit. Et loci et montis meminit Ennodius, sive porius Euhodius Ticinensis Episcopus, qui unus ex omnibus Matronas montem vocat, versumque sic orditur,

Matronas tacco.

Et Matrona quidem vulgo dicitur le Mont Geneure, inter Brigantionem et Segusionem positus, sed Brigantioni proximus: Brigantio autem nuncupatur Briangon, olim tantum mansio seu stativa militum, nunc oppidum montanum Delfinatus [orig: Delfinatûs] in Alpe cottia; unde incipere Alpes Cottias vult tabula Theodsiana, quarum initium facit Ebrodunum Itinerarium Burdigalense. Brigantio nomen


page 582, image: s0582a

suum dedit pago Brigantionensi, le Brianconnois, a quo Dalfini quidam, se Principes agri Brigantionensis dixere [orig: dixêre], Princes de Brianconnis. Hic autem ager pars erat Regni Cottii, qui nomen suum dedit Alpibus Cottiis inter. Meridiem et Septentrionem a monte Vesulo ad montem Cinisium, inter ortum et occasum a Segusione Ebrodunum usque promissis. Ceterum Brigantio dioecesi Brodunensi adscribitur, ita ut non Segusianorum ullorum, sed Caturigam oppidum esse videatur, cum subiaceat capiti gentis eius Ebroduno, a quo 38. milia passuum abest. Liv. in l. 21. c. 31. per Tricastinos et extremam oram Vocontiorum agri tetendisse in Tricorios Hannibalem scribit, mox transito Druentia [orig: Druentiâ] flumine Alpino, ad Alpes campestri maxime itinere Pervenisse: castellum inde quod caput regionis erat, vicosque circum iectos cepisse. c. 33. Illud casiellum caput regionis fuit liaud dubic aut Ebrodunum, vicus Straboni dictum, aut castellum Brigantio, 34. ab Ebroduno milibus passuum distans: ex quibus Itinerarium a Burdigala Hierusalem usque, Ebrodunum initium Alpium Cottiarum facit; tabula Peutingeriana Brigantionem, Brigantionem in Alpe Cottia cognominans. Certe per Caturigas et Ebrodunum, et per Brigantionem ac Segusionem Taurinos Italiamque petiisse Hannibalem, indicant veteres tabulae atque itineraria. Si tamen per Deam Vocontiorum et Vapincum Tricoriorum petiit Hannibal Ebrodunum atque Brigantionem; opus ei non fuit transire Druentiam: cum Ebrodunum ad citeriorem Druentiae ripam obvium haberet. Hadr. Vales. Notit. Gall.

BRIGANTIUM [1] oppid. Rhaetiae in Suevia ad Brigantinum lacum, vulgo Bregentz, vel Bregnitz. Ibi amnis cognom inis infl vir in lacum Brigantinum, sub Austriacis. Eius populi Brigantini, Strab. l. 4. qui illos Vindelicis annumerat. Rhaetis attribuente Ptol. l. 2. c. 12. tab. 5. Coeterum oppid. antiquum omnino, cum arce. Romanorum tempore, horum ibi praesidium fuit, contra Vindelicos et Suevos, excubans. Ab Alemannis postea vastatum, in priorem magnitudinem non iterum excrevit: reparatum tamen. Caput regiunculae adiacentis, Carolovingorum tempore, proprios habuit Comites: quorum familia [orig: familiâ] exstincta [orig: exstinctâ], ad Montfortios, tempore Rodolfi I. Imperatoris pervenit. Obsessum est A. C. 1407. ab Abbatiscellanis et Sangallensibus, sed liberatum A. C. 1408. Hinc Brigantinus lacus, vide supra Brigantina silva, etc. Vide Stumpf. l. 10. c. 36. de Rhaetis. Addam Bodini coniecturam, qui populis his a voce Gall. Brigand, nomen haesisse conicit, ex eo, quod latrociniis illos deditos fuisse Strabo dicit.

BRIGANTIUM [2] quod Brigantio Antonino, Virgantia Ammiano, oppid. Gall. Narbonensis vulgo Brianson. Caput regiunculae cognominis in Delphinatu, vide Brigantio. Item civitas Angliae. Vide Eboracum. Alia Hispaniae in Gallaecia, Compostella nonullis, aliis Betanzos.

BRIGE oppid. Angliae. Antonin. vulgo Broughton in Comitatu Hantoniae inter Ventam Belgarum 11. et Sorbidunum 9. mill pass. Brage etiam legitur.

BRIGES populi Thraciae. Vide Steph.

BRIGEVATERA oppidul. Comitatus Somersetensis in Anglia ad amnem Parret.

BRIGGIUS Henricus, vide Henricus.

BRIGIA fluv. vel potius rivus est in Cenomanis, vulgo Braye dictus: cuius ad caput vel fontem in radice montis silva [orig: silvâ] circumdati est S. Petri Monasterium, S. Pierre sur Braye. Hunc Breiam, et Braiam quoque dici in priscis tabulis reperio, et Vibreium Vibraye, ac Sabiniacum Savigni sur Braye alluere, Lidericoque infra Montem Aureum recipi, Hadr. Vales. Notit. Gall.

BRIGIANA oppid. Hispaniae Tarraconensis haud obscurum in ora regni Valentiae, Buriana. Beutherus.

BRIGIANI populi inter Alpinas gentes. Plin. l. 3. c. 21.

BRIGIOSUM oppidul. Galliae Aquitanicae nunc vicus Brou, in Pictaviensi provinc. ad Botanam fluv. Inter Pictavum et Mediolanum Santonum.

BRIGITTA [1] vel BIRGITA Sueca, ex Nericiae Principe 8. liberorum mater; marito [orig: maritô] defuncto [orig: defunctô], in Italiam et Palaestinam transiit. Gregorium IX. Avenione ut Romam rediret, adduxit, S. Salvatoris ordinem fundavit. Scripsit Volumen Revelationum, in quo Papam animarum interfectorem, peiorem Iudaeis, Pilato [orig: Pilatô], Lucifero [orig: Luciferô]: Sedem eius demergendam, ut lapidem ponderosum, assessores eius arsuros igne inextinguibili, asserit. Et, se vidisse, cum mater Christi ad filium dixisset, Romam esse feracem agrum, respondisse vero Christum, est, sed Zizaniae, etc. Spond. A. C. 1370. 1373. 1415. Morn. in myst. p. 1074. Inter Sanctas relata, a Bonifacio IX. A. C. 1391.

BRIGITTA [2] Virgo e Scotia, sanctitate clara. A. C. 523.

BRIGOBANNA Cluver. Beyern, oppid. Sueviae, ad Danub. 12. mill. pass. a Outlinga in Ortum.

BRIGOLIUM oppidul, Galliae in provinc. Marchiae inferioris prope Vigennam fluv.

BRILESSUS Aegialeus dictus, Atticae mons. Plin. l. 4. c. 7.

BRILETUM mons Atticae regionis. Plin. l. 11. c. 37. In hoc monte sunt leporibus bina iecinora, cervis renes quatuor; pennatis autem et squamosis nulli.

BRILLENDUNUM oppid. Albionis in ora orientali in Comitatu Eboracensi, vulgo Bridlington, quod alias Gambr atovicum in ora, iuxta Flamburgum, 15. milliar. Angl. ab Hullo in Boream Baudrand.

BRIMO unum ex Hecates, sive Proserpinae nominibus, a)po\ to= brima=|n, h. e. a terrendo impositum, eo quod nocturna terriculamenta ab ea [orig: ] immitti credebantur, ut ex Apollonii Scholiaste annotat Cael. Rhodig. l. 11. c. 16. Hesiodi Interpres l. 1. *brimw\ de\ kai\ *)obrimw\ kuri/ws2 h( *persefo/nh, h)/goun h( gh=, kai\ o( sqa/natos2 kalei=tai, o(/sqen to\ o)/brimon le/getai. Fuit et ita appellata Rhea. Theodoretus Therapent. Serm. 1. *(/oti de\ kai\ ta\ th=s2 *re/as2, h)\ kai\ th=s2 *kube/lhs2, h)\ th=s2 *brimou=s2, h)\ o(/pws2 a)/n e)qe/lhte o)noma/zein. Propert. l. 2. eleg. 2. v. 11.



image: s0582b

Mercurioque Sais Fertur Boebeidos undis
Virgineum Brimo composuisse latus.

Interpres Apollonii, *brimw\, h( *persefo/nh, *fati\ de\ *(ermh=n e)rasqe/nta e)pi\ kunhgesi/an e)ciou/sh| sqelh=sai biai/ws2 mixqh=nai, h( de\ enebrimh/sato au(tw=|, o( de\ fobhqei\s2 a)petra/ph. Statius l. 2. Sylv. 3. v. 38. in arborem Atedii:

--- --- Omnia questus
Immitem Brimo, stagna invida. --- -

Nic. Lloydius.

BRINCAS Italiae urbs a Gothis recepta per Narsetem. Cedrenus.

BRINCI Thraciae populi. Suidas.

BRINIO Caninefas, claritate natalium insignis, cuius Pater multa hostilia ausus Caianarum expeditionum ludibrium im punespreveret. Igitur ipso [orig: ipsô] rebellis familiae nomine placuit impositusque scuto, more gentis et sustinentium humeris vibratus, Dux Batavorum delectus est. Tacit. Hist. l. 4. c. 15. Rhenanus, quia in codice Matthiae Corvini Regis Brinio, legendum censet Brinno, ut sit qui hodie Bruno dicitur. A Florentino quoque codice vocatur Brinno, a Veneto Brenno.

BRINIUM Italiae oppid. unde Briniates populi, non procul ab amne Boacte, hodie Brignolo, ut putatur. Boron forte Ptolemaeo.

BRINNICA oppidul. Silesiae in Ducatu Oppoliensi, ad Brinnitium fluv. 3. leuc. ab Oppolio in Ortum, I. a confinio Poloniae, Brinnitka vulgo.

BRINNUM Urbs Moraviae Metropol. in German. ad Suartam fluv. qui ibi in Zuittam cadit. Munita, cum castro valido. 5. leuc. ab Olomutio, in Meridiem; hic [orig: hîc] Iodocus Imperator coronatus sepultus est. A. C. 1410.

BRINOLIUM Urbecula Galliae in Provincia, prunis suis celebris, ad amnem Caranne, intra montes. z. leuc. a Fano D. Maximini.

BRINONIA vulgo BRIGNIOLE, locus Galliae, in Provincia, prunis suis celcbris: haud procul a Luco Luc. Hadr. Valcs. in voce Lucus. Vide quoque Brinolium.

BRINTA seu BRENTA fluv. Venet. apud Patavium, vide Medoacus.

BRINTUM oppid. olim Aemiliae, in territorio Bononiensi, Castel Brito, Aliis Brento, oppid. excisum videtur, in monte, apud Isidin fluv. a Bononia 12. mill. pass. in meridiem distans.

BRIOCENSE Fanum Monasterium primo, dein a Nomenoio, qui sub Carolo Calvo Britannorum Rex factus est, constitutum oppidum Episcopale Dritanniae Gallicanae, inter Episcopatus provinc. Turonensis 8. sub Metropoli Turonis: eius incolae Ptolemaeo Biducenses dicti sunt. Metel. vulgo S. Brieu, ab indigete suo, S. Brioco.

BRIODRUM vulgo BRIERRE, locus Galliae ad Axonam fluv. inter Valles Vaux, et Sabiniacum Savigni.

BRIOLETUM vulgo BRIOLAY, locus Galliae, memoratus in literis datis A. C. 1105. ubi Goffredi de Brioleto mentio: apud Valesium in voce Castrum Celsum.

BRIONIA oppid. munitissimum et in corde terrae situm (Neustriae) dicitur Orderico Vitali Hist. l. 8. vulgo Brionne vel Briosne; ad Riselam flum. inter terram et Pontem Audomari. Caput Comitatus Nortmanniae in pago Rotmensi (le Romois inter Sequanam et Riselam iacente. Briossium in Pictonibus, vulgo Briou, praedium Campaniacum. Hadr. Vales. Notit. Gall.

BRIONIS Saltus Galliae, in confinio Turonum ac Biturigum Cuborum, quorum dioecesi attribuitur, alias Briona dicitur, vulgo Brenne, pagoque circumiacenti nomen suum dedit. Ibi prae coeteris locus, qui Millepecus dicitur Maubec, fluvius Clasia la Claise, et praedium Longoretum Lonrey, ubi Sigirannus Monasterium exstruxit: a quo et loco nomen, qui pro Longoreto dici occoepit Monasterium S. Sigiranni in Brionis saltu, vel in Brionia S. Siran en Brenne. Ibidem quoque Maceriae, Mezeires en Bene, et S. Michaelis Fanum S. Michel en Brenne. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce Longoretum,

BRIONUM P. Diacono, regio Norici, ubi Bruneck, oppid. Tirolis, Lacio a Brixinensi urbe 4. leuc in Ortum. Ibi sanguinem pluisse, habet Diaconus. Aliis est Pernaw, oppid. in terra Salisburgensi. Briones populi Breuni Ptol. Breones Venantio Fortunato.

BRIOSSIUM locus in Pictonibus, Briou. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall.

BRIOVERA Concilio Aurelianensi primo Leontianus Episcopus Ecclesiae Constantinae subscripsit, Leontianus Episcopus de Constantia in codice Corbeiensi dictus, in Remensi et Bellovacensi ex civitate Briovere Leontius Episcopus. In Concilio Aurelianensi 5. quod iussu Regis Childeberti coactum est 5. Kal. Nov Indictione 13. A. C. 549. regni eius 38. actis statutisque praeter ceteros subscripsit Lanto Episcopus Ecclesiae Constantinae vel Brioverensis, non quod Constantia vetere nomine dicta sit Briovera, ut Sirmundus putat; sed quod Lauto Constantiae Episcopus, vir sanctitate vitae insignis, in castro dioeceseos suae Briovera plerumque sedem haberet, et loci amoenitate delectaretur. Briovera autem dicta est, quasi Bria aut Briva Verae, h. e. Pons Verae: uti Briserta, Bria aut Briva Sartae, h. e. Pons Sartae, Sertaeve, vulgo Brisserte; Brioledum, vel Brioletum, Briolay, Bria vel Briva Ledi Lidive, i. e. Pons Ledi. Salbria trunco [orig: truncô] nomine, vulgo Salbris, quasi Salerae Bria vel Briva, i. e. Pons Salerae; Carobriae, Chabris, Briae vel Brivae ad Carum in Biturigibus. Dicta inquam est Briovera, quia Pontem habebat Verae flumini impositum, quemadmodum Brieserta Sartae, Brioledum Ledo Brioveram existimo esse locum dioeceseos Constantinae, qui ab ipsomet Lautone vel Laudo Episcopo quondam suo postea novum nomen


page 583, image: s0583a

accepit, et deposita [orig: depositâ] priore appellatione, vocari coepit castrum S. Laudi, vel castrum S. Lautonis, aut (ut Regino loquitur) ad Sanctum Lot, vulgo S. Lo. In Chronico de Gestis Normannorum, in territorio Constantiae civitatis castrum S. Laudi impugnavisse ac tandem cepisse A. C. 890. et interfectis omnibus incolis solo [orig: solô] aequavisse Normanni dicuntur. Est et Vera Verae flumini orienti apposita atque cognominis, Vire vulgo nuncupata, ut fluvius cui adiacet, larivicre de Vire: sedis locus et castro [orig: castrô] S. Laudi minus clarus est ac nobilis, et Baiocassinae dioeceseos finibus continetur, nec ad Ecclesiam Constantiensem ulla ex parte, pertiner, ita ut ei Brioverae nomen convenire non possit. Hadr. Vales. Notit. Gall.

BRIQUERASCUM oppid. Italiae in Pedemontio, iuxta am nem Peles, in colle, 4. milliar. a Pinarolo, in Auftrum.

BRISA promontor. Lesbi, ubi Bacchus Briseus colitur. Steph.

BRISABRITAE Indiae populi Plin. l. 6. c. 20.

BRISACUS Mons seu melius Brisacum, inter Argentinam et Basileam, vulgo Brisach. Conditum elt a Berchtoldo IV. Duce Zeringiae, saeculo [orig: saeculô] 12. secundum quosdam; in Brisgoia, quae Zeringiis olim subfuit. Sed Lancelinus, iam Brisiacae dominus fuit, qui A. C. 1036. mortuus Berchtoldum I. Ducem Zeringiensem genuit. Nisi forte posterius de oppido, prius de arce intelligendum. Exstincta [orig: Exstinctâ] dein Zetingiorum familia [orig: familiâ], Episcopo Basileensi ius in illud fuit, vide Stumpf. l. 12. de Raur. c. 25. circa A. C. 1254. Ei ereptum a Rodolfo Comite Habspurgico, A. C. 1268. sed aliqua [orig: aliquâ] pecuniae summa [orig: summâ] persolura [orig: persolurâ], postea redditum est. Sequentibus temporibus ad Austriacam familiam devolutum, munitissunumque effectum est. Donec a Bernardo Duce Wimariensi, post diuturnam obsidionem, famemque Saguntinae omnino parem sub Galliae Regis potestatem est redactum A. C. 1638. cui cum Alsatia et Suntgoia, pace Monasteriensi A. C. 1649. remansit. Castelli Brisaci, ad Eberhattum Comitein Palatinum pertinentis, et obsessi ob Ottone M. saeculo [orig: saeculô] 10. meminit, Auctor praefatus, l. 2. de Germ. etc. Vide et Brisiacus Mons. Brisagum vero oppid. est Locarnensis praefecturae.

BRISEIS Lyrnessia puella, a patre Brise ita appellata, cum vero [orig: verô] nomine Hippodamia vocaretur. Haec, capta [orig: captâ] Lyrnello [orig: Lyrnellô] urbe, Achilli victori in sortem cessit, cui postea ab Agamemnone erepta, implacabilis dissidii causa fuit inter eum et Achillem. Vide Homer. Il. 1. v. 184. qui eam vocat *brishi+da kallipa/rhon. Horat. Carm. l. 2. Od. 4. v. 2.

--- --- Prius insolentem
Serva Briseis niveo [orig: niveô] colore
Movit Achillem.

Propert. l. 2. el. 8. v. 35.

Omnia formosam propter Briseida passus.

Ovid. l. 2. de Art. Am. v. 713.

Illis te manibus tange Brisei solebas,

Idem de Remed. Am. v. 777.

Hoc et in abducta [orig: abductâ] Briseide flebat Achilles.

BRISES Chrysis sacerdotis frater, Hippodamiae pater, quae ab eo Brisets dicta.

BRISEUS Liber Pater. Cornutus in hoc Persii, Sat. 1. v. 76.

Est nunc Brisaei quem venosus liber Axi.

Brisaeum appellatum esse scribit, vel a mellis usu, quod ipse primus mel invenisse dicatur: vel ab uva, quod eam expresserit, quum brisare sit exprimere, vel a nympha, quae eum nutrivisse dicitur. Brisaeus etiam Poetarum epitheton est, quod ii in Liberi patris tutela esse credantur. Vide Calaubon. ad locum Persii allatum. Addo, quod Hesychio *brhssai=os2, a Chald. [gap: Hebrew word(s)] brez vel [gap: Hebrew word(s)] briz, h. e. fluxus mellis, e favo egredientis. Cornutus in Persium Sat.1. Est Brisaeus Liber Pater cognominatus a mellis usu, eo quod ipse primus dicitur invenisse mel, et ex favis expressisse. Quo facir, quod Brisas vocabant Nymphas, quae Aristaeum docuerunt mellis conficiendi rationem. Heraclides in Ceorum Rep. *)aristai=on de/ fasi, maqei=n para\ *brisw=n th\n melittourgi/an, Aristaeum vero dicunt didicisse a Brists mellis conficiendi modum etc. Vide Sam. Bochart. Hieroz. Part. poster. l. 4. c. 12.

BRISGOJA regio Germaniae superioris inter Rhenum, et Silvam nigram, vulgo Brisgow, in qua Friburgum urbs et Academia, a Basilca 7. leuc. in Caeciam. A populis Brisigavis, prope Rhenum fluv. Huius tractus primaria, alias Brisacum, nunc Friburgum, ubi Bavaris memorabilis clades illata a Gallis, A. C. 1644. Academia [orig: Academiâ] inclitum. Ferc tota Austriaci iuris.

BRISIACUS Mons Antonino Aug. oppidum, quod hodie Brisacum: vide supra, et plura hanc in rem, apud B. Rhenanum Rerum. Germ. Nov-Antiqq. l. 3. et Cl. Ottonem ICtum Notis ad cum.

BRISIGAVI populi vicinam Monti Brisiaco terram, German. Breisgau incolentes. Hi in Seniore, et Iuniores divisi, sub Romanis quondam signis meruerunt, ut videre est in libro Praesecturarum Rom. Et quidem hi intra Italiam, sub Viro Spectab. Comite Italiae; illi sub Comite Hispaniae intra Hispanias, militabant, circulares lineas coloribus distinctas pro insignibus habentes, sicut Iuniorum digma erat caput humanum hispida [orig: hispidâ] barba [orig: barbâ] ac capillitio [orig: capillitiô], per floccos sursum verso [orig: versô], praeditum, Rhenanus d. l. ubi Cl. Otto, habitatle [orig: habitâtle] hac loca antiquitus Sequanos, Mediomatricos, Triboccos, Alemannos. Vide eum, et Auctores illi laudatos.

BRISOANA fluv. Persidis, qui Persepolim interluit. Bindimir, Moletio et Castaldo.

BRISTOLIUM [1] urbs Albionis in Angliae et Walliae confiniis apud ostium Sabrinae fluv. Emporium celebre, Venta Belgarum olim iuxta nonnullos dicta, sed male. Vulgo Bristol. Nic. Lloydus. partim in Somersetensi agro, partim Glocestrensi ad Avonam fluv. ubi Tronum amnem recipit. Editiore situ gaudet. 5. milliar. a Bathonia in Occasum 7. ab ostio Avonae in aestuarium Sabrinae in Ortum. Speedus. longitud. 17. 30. latitud 51. 45.