CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

BULARCHUS Pictor insignis, cuius picturam Magnetum exitii mediocris spatii, pari rependit auro [orig: aurô] Camaulas, Plin. l. 7. c. 38. Qui de eodem sic l. 35. c. 8. Quid? quod in confesso perinde est, Bularchi pictoris tabulam, in qua erat Magnetum praelium, ac Candaule Rege Lydiae, Heraclidarum novissimo --- repensam auro [orig: aurô]. Tanta iam dignatio picturae erat. Id circa aetatem Romuli, etc.

BULBI cum nucleis pineis, eruca et pipere in nuptiis olim adhibiti sunt; inde enim, in Nuptialia cena, Sponso ferculum parati consuevisse, scribit Alexander ab Alexandro Genial. Dier. l. 2. c. 5. ut apud quosdam idem fiebat ex papaveris semine cum lacte et melle. Ad amorem nempe aptiores bulborum esu fieri, innuit Martialis l. 13. Epigr. 34. cuius lemma, Bulbi.

Cum sit anus coniux, et sint sibi mortua membra.
Nil aliud bulbis, quam satur, esse potes.

Quo facit adagium Graecum, Athenaeo citatum l. 2. c. 23. *ou)de\n s' o)nh/sei bolbo\s2, a)\n mh\ neu=r' e)/xhs2. Unde Bulbi salaces, apud eundem l. 3. Epigr. 75. v. 3.

Ubi erucas iis iungit; sicut cochleas, l. 4. Epigr. 46. v. 10. ubi inter Xenia, Saturnalibus Sabello missa, numerantur.

Et Petronius, Mox cibis validioribus pastus, i. e. bulbis, cochlearumque sine iure cervicibus hausi parcius merum. Vide quoque Plinium l. 1. Ep. 15. Rationem reddit Athenaeus loc. cit. *bolbo\s2 kai\ koxli/as2 kai\ w)o\n kai\ ta\ o(/moia dokei= sp e/rmatos2 ei)=nai poihtika\ kl. De Bulbis vero sic Plinius l. 19. c. 5. Effodiuntur bulbi ante Ver, aut deteriores ilico siunt, signum maturitatis, solia inarescentia ab imo. Vetustiores improbant, item parvos et longos, etc. Genera eorum Theophrastus Histor. l. 7. c. 13. recitat, leucoion, bulbenen, opitionem, cyicem et sisyrinchium; alia quaedam addit Plinius d. l. quem vide. Optimi qui fuerint habiti, ex illo Poetae iterum videre est,

Daunius an Libycis bulbus tibi missus ab oris,
An Megaris veniat, noxius omnis erit, etc.

BULBOCASTANUM quod posset vocari terrea castanea, radix est inaequalis, a cinereo in atrum declinans, medullae candidae, saporis ex dulcedine grati, qualem praeberent castaneae pastinaca [orig: pastinacâ] mixtae: folium ei minutum et concisum, caulis sesquispithamalis, flos exilis et albus, in coronam collectus, plurimo [orig: plurimô] filamento [orig: filamentô]. Amat agrum et vineam. Porci inde saginantur sponte et rustici sub cinere tostum cum sale degluttunt; sed sapientioris palati homines excoriatum excoquunt in iusculo, quod carnes praestant, non sine pipere, ad consistentiam fere, habentque in delitiis feminae, tum ob saporem, tum ob maritorum virtutem, sed crudius officit. Auctor Anonymus Sinae et Europae c. 31.

BULEUTAE in civitatibus olim Graeciae Asiaeque, Senatores et Decuriones quibusdam fuisse videntur, confusa [orig: confusâ] utriusque linguae proprietate. Certe Decuriones fuisse hinc firmat Anton. Augustinus l. sing. ad Modestinum, quod Iustinianus, cum duas Constitutiones de eadem re Graece et Latine scripsisset, altera [orig: alterâ] Decuriones, altera [orig: alterâ] *bouleuta\s2, appellet: l. 2. §. coetera Cod. de vet. iure enucl. Sic Plin ad Traianum, l. 10. Ep. 113. de Buleutis Bithyniae scribit, cui Traianus Ep. 114. de Decurionibus rescribit. Senatores vero a Modestino sugklhtikoi\ dicuntur c. 15. de excus. leg. Spadonem de excus. Subscribit sententiae Augustini Cuiacius l. 1. ff. de excus. differentiam inter Decuriones et Senatores eruens, ex l. 15 ff. eod. tit. et l. kai\ oi( mh\ bouleuta\, de Tutor. et Curator. datis, coniuncto §. 1. d. l. 15. Interim non inficiandum, Curiam et Senatorum et Decurionum fuisse. Cum enim Decuriones, ut Pomponius ait, l. pupillus §. decur. de verb. signif. ex eo dicti sint, quod initio [orig: initiô], cum coloniae deducerentur, decima pars colonorum Concilii publici gratia [orig: gratiâ] conscribi solita sit et nihil Decuriones in coloniis aut municipiis a Senatoribus Romanis differrent, Novell. 38. mirum non est, si in re simili similibus nominibus uterentur. Vide Ioh. Calvin. Lexic. Iurid. De Iure Buleutarum, Alexandrinis a Severo Imperatore concesso, diximus supra, ubi de hac urbe.

BULEUTERION Cyzici aedificium amplum, sine ferreo clavo ita disposita [orig: dispositâ] contignatione, ut eximantur trabes sine fulturis ac reponantur, Plin. l. 36. c. 15.

BULEUTICON locus erat in Theatro, ubi senes sedebant; quemadmodum ex Ephibico spectabant iuvenes. Cael. Rhodig. Antiq. Lect. l. 8. c. 8. Iul. Pollux l. 4. Onomast. c. 19. *)ekalei=to de/ ti kai\ *bouleutiko\n me/ros2 tou= qe/atrou, kai\ *)efhbiko\n, Dicebatur, etiam pars quaedam theatre Buleuticum et Ephebicum. Vide Thom. Dempster. in Iob Rosini Antiq. Rom. l. 5. Paralipom. ad c. 10.

BULGARI [1] Europae populi in parte Moesiae inferioris ad Danubium, gens ferox, multas in Europa clades vicinis remotisque intulit. Nonnullis placet, non indigenas, sed advenas esse, e Scythia egressos. Hi ab Anastasio Imperatore ad foedus pertracti, A. C. 500. Constantinum Pogonatum saepius vicerunt, Mysia [orig: Mysiâ] extorta [orig: extortâ], A. C. 677. ut et Iustinianum Rhinotmetum, ob violatum foedus, A. C. 690. quem tamen ab Absimaro pulsum, Rege Trebellino [orig: Trebellinô], restituerunt; A. C. 705. Rursus, sub Philippico Bardane Thraciam vastarunt [orig: vastârunt], A. C. 711. Leoni Isaurio contra Turcas, forriter adstiterunt, A. C. 718. a Constantino Copronymo coerciti, sub Rege Zeletine, A. C. 763. Eorum vero Rex Telerichus pulsus a Leone IV. ac in fidei

communionem, affinitatem que assumptus est, A. C. 779. Similiter Bogerus illorum princeps, ad sidem conversus est, A. C. 845. At Simcon Leonem Phil. vicit, A. C. 899. qui ab obsidone Constantinopolis, per Zoen, amotus est, A. C. 913. Iterum Constantinus Imperator a Bulgaris victus est, A. C. 928. qui sidem Christianam recepere [orig: recepêre], Graecos sequuti, A. C. 970. sedati a Zimisce, A. C. 971. cuius successor Basilius ab illis superatus est, A. C. 981. Thracia [orig: Thraciâ] et Macedonia [orig: Macedoniâ] vestata [orig: vestatâ]. Postea tamen in extremam Bulgariam Samuelem idem amovit, A. C. 1000. imo iis rursus victis, XV. Mill. captivorum oculos eruit, singulis centuriis monoculo [orig: monoculô] duce relicto [orig: relictô], Samuele vero prae maerore mortuo [orig: mortuô], A. C. 1013. potitus simul tota [orig: totâ] Bulgaria [orig: Bulgariâ], Regumque thesauris. Exin rebelles, pet Maniacem, a Michaele Paphlagone victi, A. C. 1043. cum Henrico Imperatote pacem fecerunt, A. C. 1210. Subacti a Carolo Ungaro A. C. 1310. per Michaelem Ducem, Andronicum imperio [orig: imperiô] exuerunt, A. C. 1321. qui ipse Imperator factus, cum temere Alexandro Bulgaro bellum movisset, ab eo superatus, obsellusque siti cum exercitu periisset, nisi hostis ultro obtulisset pacem, A. C. 1336. etc. Vide infra, et Volaterran. qui illos a Volga fluv. dictos vult. Alii Getarum Gepidarumque prolem faciunt. Eorum regio Bulgaria dicitur. Sita inter Danubium fluv. Serviam, Thraciam et Poutum Euxinum, estque valde extensa et ampla, alias titulo [orig: titulô] regio [orig: regiô] insignis. Eius primaria Sophia, urbs satis culta. Patria Irnerii, ICti clarissimi: et sedes non contemnendi Albigensium coetus [orig: coetûs], circa A. C. 1230. urbe ab Amurathe II. capta [orig: captâ], regio sub Turcis esse coepit. Cedren. Zonar. Vide etiam Itiner. des Hayes, et Suidam in *bou/lgaroi.

BULGARI [2] seu BUGARI Haeretici Manichaeorum asseclae, apud Monachum Altissiodor. A. C. 1201. ubi Ervandus Miles, ait, haeresis illius, quam Bulgarorum vocant, coram Legato arguitur. Et A. C. 1206. Hareticos, quos Bulgaros vocant, vehementer statuit insectari, eiusque instantia [orig: instantiâ] actum est, ut plerique rebus suis exinanirentur, exterminarentur alii, alii cremarentur. Nomenclatione ad eos quoque postea extensa [orig: extensâ], quos Albigenses in Francia, alibi Patarinos, Catharos etc. fictis nominibus criminibusque appellare, inimicis eorum visum est. Matthaeus Paris. A. C. 1238. de quodam Roberto Dominicano scribens, qui in Flandriam missus est cum officio Inquisitoris, Ipsos autem nomine vulgari Bugaros appellavit, sive essent Paterini, sive Iovintani, vel Albigenses, vel aliis haeresibus --- maculati. Et Monachus praefatus ad A. C. 1207. Per idem tempus Bulgarorum haeresis exsecranda, errorum omnium faex extrema, in multis serpebat locis tanto nocentius, quanto latentius: sed invaluerat maxime in terra Comitis Tholosani et Principum vicinorum, etc. Horum haeresin a Manete ortam esse, auctor est Albericus in Chron. MS. 1239. ubi Ludovico [orig: Ludovicô] IX. imperante, in Campania, ad ignis supplicium Bulgaros fuisse damnetos refert: Sic autem appellari consuevisse, quod Bulgari eorum haeresi maxime infecti essent, ab Orientalibus quippe et Graecis Manichaeis hausta [orig: haustâ]: quodque summus eorum Pontifex in Bulgaria sedem fixisset, tradit Petrus Siculus in Histor. Manichaeorum. De quo Pontifice, sic Episcopus Portueusis in Epistola apud Matth. Parisium A. C. 1223. Ille homo perditus, qui extollitur supra omne, quod colitur, aut dicitur Deus, iam habes persidiae suae praeambulum haeresiarcham, quem Haeretici Albigenses Papam suum appellant, habitantem in fimbus Bulgarorum, Croatiae et Dalmatiae, iuxta Hungarorum nationem. Ad eum confluunt haeretici Albigenses, ut ad eorum consulta respondeat. Eundem Episcopum et Filium maiorem Ecclesiae Bulgariae appellatum esse Reinerus habet, contra Valdenses c. 6. Vide quoque Marcam Histor. Beneharn. l. 7. num. 2. et seqq. Gallis Bougres appellantur; quo [orig: quô] nomine hodieque apud illos veniunt oi( kthnoba/tai. Sed iidem usurarios sic vocanr omnes, quod praefati haeretici usurariis mercimoniis operam dederint, etc. Vide Car. du Fresne in Glossar. et de Albigensibus, Catharis, Valdensibus, suis locis.

BULGARIAE Regnum pars Imperii Moscorum, aliter regio seu Horda Zavolhanorum, iuxta Volgam fluv. quae antea [orig: anteâ] paruit Tartaris. Baudrand.

BULGAROCTONUS Graece boulgarokto/nos2, h. e. Bulgarorum occisor, cognomen titulusque Basilii Graecorum Imperatoris qui sic dici amavit, ob stragem Bulgaris illatam. Sicut contra Calo Iohannes Bulgarorum Rex Romaeoctonus; i. e. Romanorum occisor, voluit cognominari, seu potius Graecorum, qui *(rwmai=oi dicti sunt. Vide Car. Marcrum in Hierolex.

BULGARUS [1] Robertus, rigidus in Germania Inquisitor sidei, cum Conrado Marpurgensi, A. C. 1230. Examen Orthodoxiae erat candens ferrum, quo [orig: quô] innumeri periere [orig: periêre], crescente interim fidelium copia [orig: copiâ], vide Argentoratum. Tandem multorum reus flagitiorum, in carcerm coniectus est, A. C. 1238. Conrado [orig: Conradô], ob saevitiam, occiso [orig: occisô]. Munster. Geogr. l. 3. Trithem. in Chron.

BULGARUS [2] , ICtus celebris, citca A. C. 1190. Fischardus, in vita Iurecoss. p. 226.

BULINI gens circa Illyriam, a Hierastamnis usque ad fluv. Nestum, nunc Cetinam extenla. Artemidorus non gentem, sed Bulinem civitatem esse dicit. Steph.

BULLA [1] Graeco-barbar *bou/llh et *boulli/on, a bullae seu monilis similitudine, inter insignia erat Nobilitatis puerilis, ut et praetexta, inaures, aliaque. Et quidem, ex Plinio l. 33. c. 1. constat, a Prisco Tarquinio omnium primo, filium, cum in praetextae annis occidisset hostem, bulla aurea [orig: aureâ] donatum esse: unde mos bullae duravit, ut eorum, qui equo [orig: equô] meruissent, filii insigne id haberent, coeteri lorum. quo respiciens Iuvenalis Sat. 5. v. 164.

--- -- Etruscum puero si contigit aurum,
Vel nodus tantum et signum de paupere loro.

De cuius origine plura Macrob. l. 1. Saturn. c. 6. Ad huius itaque similitudinem maius sigillum, vel cerae inpreflum, vel capsulae cuidam ex auro aut argento aut plumbo inclusum, quod literis Principum appendi consuevit, a sequioris aevi Scriptoribus tam Graecis quam Latinis, Bulla dici coepit. Principales enim literae, praesertim eae, quae pragmaticas sanctiones ad totum Imperium vel posteritatem pertinentes, privilegia et constitutiones Principibus vel Praesulibus vel Collegiis, vel Civitatibus datas aliasque res magnas continerent, non lino [orig: linô] et cera [orig: cerâ], ut vulgo, obligari obsignarique solebant sed erant, uti hodie loquimur, patentes: interim in ima parte fidei causa [orig: causâ] sigillum apponebatur, ut legimus in Pragmatico Childeberti Rgis apud Aimoinum de Gestis Francorum l. 2. c. 20. alibique. Ubi observandum, quod Iac. de Breul notat ad c. 10. eiusdem libr. ex Petro Caroli VI. Franciae Regis Capellano, qui in Chronicon Damasi Papae commentatus: Olim, inquit, non appendebantur sigilla per corrigiam vel fila, sicut hodie, sed affigebantur literis, tenebantque chartam amplexam ab utraque parte, cum bona quantitate cerae. Idque observatum est, usque ad Ludovicum Crassum, qui regnare coepit A. C. 1110. Hic enim prmus coepit appendere sigilla, etc. Quia igitur haec sigilla Bullae postea appellatae sunt, hinc et ipsas Principales literas Pontificumque decreta interdum sic dici legimus: et bullare, apud Petr. Belsensem aliosque nihil aliud, quam sigillare denotat. Eandem ob rationem Petrus de Vineis Ep. 21. l. 1. Bullator nuncupatur, iique Doctores Bullati dicuntur, qui literis eiusmodi suae Docuturae sigillatis, absque legitimo examine atque promotione, nituntur. Vide Ioh. Kirchmannum de Annulis c. 8. Ubi, postquam de Bulla quadruplici accurate disseruisset, et hoc addit, aureis his bullis Imperatorem subscribere consuevisse, singulari quodam [orig: quôdam] genere encausti, de quo vide infra suo [orig: suô] loco [orig: locô]; aliquando et cinnabari usos: et praeterea tres in fonte cruces eiusdem coloris apposuisse, per quas tacite scil. iuraverint, rata se ea velle, quae scriberent. Tutorem vero Imperatoris viridi colore subscripsisse, Patriarcham autem caeruleo [orig: caeruleô], a tempore primorum Palaeologorum: atque, uti Magno Logothetae vel etiam Accubitori palae, cura Annuli vel sigilli Imperatorii commissa fuit, ita Charrophylacem Patriarchalis annuli fuisse custodem eumque a Patriarcha sollenniter acceptum in pectore gesta [orig: gestâ] sle, ex Niceta l. 1. et 6. Gregorio Dialogo Ep. 1. apud Baronium Annal. tom. 9. Phrantze l. 3. c. 4. Cantacuzeno l. 3. c. 36. Balsamone de privileg. Patriarch. p. 455. Meursio, Aliis. Sub inclinato scil. Imperio quadruplex reperitur, quibus omnibus in literis obsignandis usus est Imperator: Nempe.

BULLA [2] Aurea, xruso/boullon, quae ante Carolum M. non fuit in usu, Polyd. Virg. de Invent. l. 8. c. 2. apud Imperatores: Franrorum tamen Reges iam an. 200. ante auro [orig: aurô] obsignasse [orig: obsignâsse] litteras, refert Franc. rosierius, in apparatu ad stemmata Lotharing. Sed fides peves auctorem. Usi autem sunt tali bulla [orig: bullâ] Imperatores, tantum ad Reges, Sultanos, toparchas; praesertim cum ex communi senzentia publice quid statuerent, perpetuoque observandum, Codinus. Bulla Argentea, a)rguro/boullon, potestatem habuit priori proximam. Bulla Cerea, khro/boullon: qua [orig: quâ] ad matrem, ad uxorem, ad filium lireras munivit Imperator: eratque duplex, rubra et prasina, hinc dikh/rion, et utraque [orig: utrâque] usus est Imperator, innuendo, ad semet etiam pariter atque ad Patriarcham docendi munus pertinere. Codius, Meursius, etc. Plumbea tandem, molubdino/boullon, ad Despotas, Patriarchas et reliquos Principes honoratiores mittebatur, Codinus supra memoratus. Cerea fuit, inquit, sed bulla [orig: bullâ] plumbea [orig: plumbeâ] inclusa, quod etiam tum de argentea, tum de aurea dixerit. Interim plures e solido metallo visae. Hanc sui iuris dein fecerunt Pontifices, in tantum, ut Alexander III. inter alia privilegia Rei publ. Venetae, vel huius Duci, concesserit ius obsignandorum plumbo [orig: plumbô] diplomatum. Interim et auro [orig: aurô] interdum obsignarunt [orig: obsignârunt]. Polydorus de Invent. l. 8. c. 2. Eius specimen exhibet Matthaeus Parisiensis, Anno [orig: Annô] 1237. Metallo [orig: Metallô] autem sigillare illustre privilegium, et ad Principes pertinens, ut ex praecedentib. pater. Bullam auream in Orientali Imperio curabat magnus Logothetes, et ut verisimile est, argenteam quoque. Ceream vero et plumbeam Accubitor fundae, i. e. Sigilli annularis praefectus. Bullatas hoc [orig: hôc] modo [orig: modô] literas, tribus in fronte crucibus firmavit Imperator: in calce vero, non pro more Occidental Imperatorum a Carolo M. usitato, complicatis scil. nominis sui literis, sed tituli ipsius conscriptione: omnibus etiam e rubro, nam alioqui haud ratae videbantur hae literae. Atramentum quo [orig: quô] usi, erat cinnabaris, minium, Conchylii sanguis: sed ultimo nemini licuit, si non Imperatoris literas firmare, sub Maiestatis reatu: ne pupilli quidem Imperatoris tutori, qui colore proin viridi usus est: ut de Alexio Sebastocratore, Alexii Comneni tutore, refert Nicetas l. de eiusdem Imperio. Vide Spelmannum, Glossar. Archaeol.

BULLA [3] Aurea, in specie, appellatur, Liber scriptus in Pergameno, in viginti quaturo foliis, cum coopertura grossa, in quo erant scripta diversa negotia sacrum Imperium et Electores eiusdem tangentia: qui quidem liber transfixus erat cum filis sericis glauci et rubei coloris involutis, cum Bulla seu sigillo aureo rotundo Imperiali appendente, in cuius uno latere apparebat figura Imperialis, in Maiestate sedens, cum corona Imperiali in capite, habens in manu dextra sceptrum, et in sinistra manu pomum cum cruce desuper, modo [orig: modô] Imperiali, et a latere dextro clypeum cum Aquila, et sinistro clypeum cum forma Leonis. In circumferentia vero legebantur haec verba: Carolus IV. divina [orig: divinâ] favente clementia [orig: clementiâ], Romanorum Imperator semper Augustus, et Bohemiae Rex. Ab alio vero latere, castrum magnum cum duabus turribus, habens portam inferius in medio, cum literis: Aurea Roma. In circumfeentia vero legebantur haec verba: Roma caput mundi regit orbis frena rotundi. Picus Cardinalis apud Marquatdum Freherum, in not. ad Petr. de Andlo l. 2. c. 5. p. 173. 6. Vocatur haec Carolina quoque ab auctore: qui eam condidit partim Norimbergae, partim Metis: A. C. 1356. Capita eius quatuor 4. Idus Ianuarii; postertora vero Natali

Domini promulgata sunt. Haec Lex nobilissima, nervus firmissimus pacis publicae, firmamentum, propugnaculum, murusque tranquillitatis et pacis in Imperio, firmissima Romani Imperii petra, compendiosa iuris publici inductio, verissimum Imperii Palladium, etc. passim Auctoribus dicitur. Vide sis Limnaeum Enucl. l. 1. c. 9.

BULLA [4] Regia, liberum Numidiae oppid. Plin. l. 5. c. 3. Bullaria Ptol. Antra hodie dici fertur. Urbs Africae, Sansoni, nunc Reye. Inter Constantinam et Tunetum, in regno Tunetano. Cognomen ei Regia inde, quod sedes aliquando Regum fuerit. Regiae enim Urbes hac [orig: hâc] notione passim occurrunt, apud Scriptores. Sic Caesariensis Colonia, Bocchi prius Regia, apud Plin. l. 5. c. 2. oppidum Iol, Fubae Regia, apud Eundem. Et Graecis, Cirtha tou=' *so/fakos2 basi/leion, apud Strabonem: quam Regiam et Regis Domum vocat Mela l. 1. c. 6. Indidem et Hippo Regius dictus est, vide Salmas. ad Solin. p. 475. et infra, in voce Regia.

BULLAE Pontificiae, (quibus Brevia opponuntur, vide supra;) quae manu ipsiusmet Papae et a cunctis Cardinalibus, seu maiori saltem parte, firmantur, praeter plumbum, appictam habent crucem, circa quod praeclarum aliquod dictum, ex S. Scriptura signi loco [orig: locô] aut symboli Pontificis, legere est. Sic Lucii III. signum erat, Adiuva nos Deus salutaris noster. Urbani III. Ad te, Domine, levavi animam meam. Alexandri III. Vias tuas Domine demonstra mihi: Clementis III. Doce me, Domine, facere voluntatem tuam: Caelestini III. et Honorii III. Perfice gressus meos in semitis tuis. Gelasius II. signavit his verbis, Deus in loco sancto suo: Gregorius IX. Fac mecum domine signum in bonum! Paulus III. Confirma hoc Deus, quod operatus es in nobis. Pius V. Utinam dirigantur viae mea, ad custodiendas iustificationes tuas: Urbanus VIII. In Domino sperans, non infirmabor: Innocentius X. Da servo tuo cor docile, ut populum tuum iudicare possim: Alexander VII. Providebam Domino in conspectu meo semper q. a. d. e. m. n. c. id est. quoniam a dextris es mihi, ne commovear.: Clemens IX. Benedicam Dominum in omni tempore, semper laus eius in ore meo: Clemens X. Fesu tibi sit gloria! etc. Vide Macros Fratres in Hierolex. Nec omittendum, sicut Imperatores olim Constantinopolitan. ita Pontifices duplici Bullarum genere uti solere [orig: solêre], simplice Bulla [orig: Bullâ], h. e. tali, quae ab una tantum parte signum haber, Apostolorum videl. Petri et Pauli imagines, ex altera vero omnino plana est, quam ante coronationem adhibent subscribentes saltem, Datum anno [orig: annô] N. die N. suscepti a nobis officii Apostolatus: et duplici, cum praedictis imaginibus ab una et nomine Pontificis, ab altera parte: qua [orig: quâ] utuntur post coronationem, scribentes, Datum anno [orig: annô] Pontificatus nostri. Collocatur autem in hoc plumbo, ut et in aliis quibusdam picturis, a parte dextra D. Pauli; a sinistra, D. Petri, imago: quemadmodum eorundem Apostolorum capita, in antiquis ex argento statuis, supra Ciborium Lateranensis Ecclesiae hodieque visuntur; quita, olim, dignior is locus habebatur, uti habet Leo Allatius de Eccles. Or et Occ. consensu l. 1. c. 6. Certe ex antiquo hoc ritu ottonem Cardinal. litem de praecedentia ortam, inter duos praecipuos Angliae Praesules A. C. 1237. in Concilio Londinens. ita composuisse legimus, ut diceret, in Bulla Papali Petrum ad Pauli sinistram collocari, in signum humilitatis, quod proin Ecclesiasticis praecipue viris imitandum sit, apud Matth. Parisium et Odoricum Rinaldum in Annal. Eccles. Porro Papam Bullas expeditionum et collationum in plumbo signare, sed hoc [orig: hôc] discrimine, quod in expeditionibus in forma dignum, ut aiunt, ex funiculo rubro et flavo colore contorto pendeat, observant iidem Fratres; adduntque, antiquitus duos fratres Cistertienses Conversos ad cudendas Bullas adhiberi consuevisse, qui Fratres plumbi seu dee plumbo, vocati fuerint: translatoqu [orig: translatôqu] postea ad saeculares isto [orig: istô] munere, hos in processione cum aliis Cancellariae Officialibus incedentes, habitum laicalem Cisterciensium tulisse. De Bulla in Cena Domini, de Bulla motu proprio [orig: propriô], vide Eosdem: nec non infra, voce Plumbatores.

BULLAEUM [1] urbs insul. Britanniae. Ptol. Villanovanus scribit Witlam appellari, sed Camdeno magis fidendum, cui est Buelib, oppid. in Wallia comitat. Brechiniens. ad Veium fluv.

BULLAEUM [2] vulgo BULLES, oppid. Bellovacensis agri in Gallia prope amnem Bresche, 4. leuc. a Bellovaco in Ortum.

BULLARIA dicuntur, in Ecclesia Romana quae ex Regestis Pontificum confecta, Constitutiones Pontificum integras exhibent; Quale A. C. 1588. Romae edidit Laertius Chembinus de Neursiae ICtus, quod magnum vocat. Continentur in eo Constitutiones Pontificum Romanorum a Gregorio VII. usque ad Sixtum V. cum rubricis, summariis et lucubrationibus. Summam Bullarii, in principio huius saeculi, dedit Stephanus Quaranta, in qua exhibet Pontificum Constitutiones editas, post libros Iuris Canonici vulgatos, usque ad Paulum V. Venetiis A. C. 1609. Eam continuavit Prosper de Augustino ICtus et Additionibus illustravit, Lugduni A. C. 1661. Gerh. von Mastricht. Histor. Furis Eccles. num 398. et seqq. Vide quoque Macrum in Hierolex.

BULLINGERUS Henricus, Bremogartae natus, Tiguri Zuinglio in Ministerio sacro successit, A. C. 1531. Eruditione, pietate, scriptis editis, inter quae in Esaiam Homiliae, Contiones in Ieremiam, Expositio Danielis, Commentarii in plerosque N. T. libros, aliaque, quae omnia 10. Tomis prodierunt, inclitus. Nec omittendus libellus insignis, A. C. 1527. vernacul\lingua [orig: linguâ] ab eo editus, sub titulo: Anklag Gottes an die Eidgnoschafft; quo [orig: quô] Deum Helvetios acriter increpantem, illisque militiam tum mercenariam, foedera cum Principibus alienae religionis, pensiones annuas, etc. exprobrantem, introducit: Et in hoc quoque Zuinglii imitator. Obiit A. C. 1575. aetar. 71. Melch. Adami. Nullum argumenti genus

fuit, in quo probe is non fuerit versatus, Verheid. Vide et Henricus: plura vero apud Anton. Teissier in Elogiis Vol. 1.

BULLIO oppid. cum arce in monte firmissima seu Ducatus a Gothofrido Lotharingiae Duce, propter expeditionem in Turcas recuperandae Terrae sanctae gratia [orig: gratiâ] Sperto Eburonum Episcopo magna [orig: magnâ] vi auri venditus. A. C. 1096. Aemil. l. 4. A Leodio 16. milliar. in confinio Francicae ditionis.

BULLIONES barbari incolae Macedoniae. Plin. l. 3. c. 23. ubi Buliones dicuntur.

BULLIS [1] oppid. Pelasgoniae regionis Macedoniae, sub Elymioris, eius incolae Bylliones Straboni. Vide infra.

BULLIS [2] Macedoniae urbs in ea parte, qua [orig: quâ] mari Adritico adiacet, non procul ab Apollonia. Ptol. Inde Bullidensis Colonia, et Bulliones populi.

BULSINUS Lacus Procop. et Agathiae Volsiniensis Plinio, l. 3. c. 5. Vulsiniensis Columellae, hodie Lago di Bolsona.

BUMASTUS Uva, quod acinos haberet hederae mammis, i. e. acinis similes, dicta est, a particula intensiva bou= et nomine masto\s2, mamma. Plin. l. 14. c. 3 In pergulis vero seruntur, escariae appellatae: Ederae acinis albae nigraeque bumasti, totidem coloribus. Acini namque hederae Graecis mastoi\, i. e. mammae proprie, a similitudine mammarum. Hinc Plin. l. 16. c. 34. de Hederis, Signa eius folia maxima atque latissima: mammas erigentes, quae sunt coeteris inflexae, racemi stantes ac subrecti. Ubi dicit, eam hederam ( kisso\n dendroeidh= ) racemis stantibus ac subrectis esse, erigentibus mammas, quae sunt coeteris inflexae. Et certe qui acinos istiusmodi hederae inspexerit, deprehendet mammis similes esse, cum parvo a)kromasti/w|, quod papillam refert. Inde igitur Bumastus: cuius et Virg. meminit, Georgic. l. 2. v. 102.

Et Hesychium, *boumane\s2, oi( de\ bou/maston, ei)=dos2 bota/nhs2. Verum tum alia eius origo, para\ tou=' ma=sai videlicet, quod est quaerere, et bou=s2, bos; avide enim a bubus expetitur, etc. Vide Salmas. ad Solin. p. 366.

BUMELLUS sive BUMELUS Assyriae fluvius apud Gaugamelam urbem, Arriano l. 6. et Q. Cuttio l. 4. c. 9. Eundem vulgati codices apud Arrianum et Curtium vitiose Bumadum vocant.

BUNA [1] fil. Ierameel. 1. Paral. c. 2. v. 25. i. e. adificans, intelligens, vel adoptans.

BUNA [2] Atheniensis, qui arbiter in controversia inter Calydonios, et Eleos designatus, per fictas occasiones rem in longum distulit, nec unquam de lite pronuntiare voluit. Unde Proverb. Bunas iudex est.

BUNDIUM vel BURNUM Hunc locum in Aquitania Normannorum latrocinia nobilitarunt [orig: nobilitârunt]. De Nordmannia 13. piraticae naves egressae, tandem in Aquitanico litore prosperis usae successibus, vico [orig: vicô] quodam [orig: quôdam], qui vocatur Bundium ( alias Buin) ad integrum depopulata [orig: depopulatâ], cum ingenti praeda ad propria reversae sunt: ut scribit Eginhardus in rebus anni 820. Quem vicum Bundium in Aquitanico litore vocat, Eginhardus in Annalibus, eundem vicum Buin nuncupatum reperio in Vita Imperatoris Ludovici Pii. Anno [orig: Annô] 820. Naves 13. piraticae a Nortmannia in Aquitaniam sese verterunt: et vastato [orig: vastatô] vico [orig: vicô], Cuius vocabulum Buin, multaque [orig: multâque] oneratae praeda [orig: praedâ], reversae sunt. In Chronico de Gestis Nortmannorum, quod Andreas Chesnius tomo [orig: tomô] 2. Historiae Francicae scriptorum inseruit, nuncupatur vicus Burnad. Northmanni in Aquitanico litore prosperis usi successibus, vico [orig: vicô] Burnad depopulato [orig: depopulatô], cum ingenti praeda reversi sunt ad propria. Ubi legendum videtur, vico [orig: vicô] Burn ad integrum depopulato [orig: depopulatô]. Haec enim ex Eginhardi Annalibus sunt desumpta, et ad verbum fere transscripta. Certe in Annalibus Bertinianis ita scriptum reperio: De Nortmannia 13. piraticae naves egressae, tandem in Aquit. litore prosperis usae successibus, vico [orig: vicô] quodam [orig: quôdam], qui vocatur Burnad integrum depopulato [orig: depopulatô], cum ingenti praeda ad propria reversae sunt. Nemo non videt ibi esse emendandum, vico [orig: vicô] quodam [orig: quôdam], qui vocatur Burn, ad integrum depopulato [orig: depopulatô]: uti legitur scriptum in Chronico S. Arnulfi, quod Annales Mettenses appellant. Ac forsitan et apud Eginhardum et in Vita Ludovici Pii nomen vici emendari convenit, et Buin in Burn mutari. Quippe vulgo etiamnum vocatur Born, vel S. Paul de Born, nomenque dedit Praepositurae Burnensi, la Prevoste de Born. Vetus iste vicus Burnensis positus est in Medulis trans Garumnam, inter duos fluviolos stagnum maritimum, Oceani aestu augeri solitum, ingredientes. Vales. Notit. Gall.

BUNGUM urbs Iaponiae, in ora orientali Insul. Ximo, cum regno cognomine 50. mill. pass. a Nangasaco in ortum. Ibi Rex Christianus alias cum maxima parte subditorum, nunc pauci tautum, reperiuntur ab A. C. 1620.

BUNITIUM Germaniae urbs. Ptol. vulgo Stral Sund. Emporium celebre, et urbs hanseatica permunita, instar insul. sub Suecis ab A. C. 1630. Vide Stralsunda.