CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

CABURUS Princeps civitatis Helviorum, cuius filius C. Valerius Donotaurus anno [orig: annô] belli Gallici septimo [orig: septimô] interfectus est. Caesar l. 7. c. 65.

CABYLA urbs et regiuncula Thraciae. Steph. Suidas, *kabu/la, xw/ra th=s2 *qra/nhs2, i(/druma pro\s2 tw=| *ta/cw| potamw=| kata me/son th=s2 *qra/khs2. Quid nunc sit, non constat. Baudrand.

CACA soror Caci, quam quidam volunt fratris furtum Herculi indicasse [orig: indicâsse], et ob id sacellum meruisse, in quo ei per Virgines Vestales sacra fiebant. Servius in Aen. l. 8. Quamquam Virgilius ibidem, et Ovid. l. 1. Fast. furtum hoc longe aliter detectum fuisse velint.

CACABUS [1] inter vasa coquinaria, quae primum ex argento habuisse Heliogabalum, memorat Ael. Lamprid. c. 19. nempe de illo privato adhuc loquitur. Alias, sicut lectos plane argenteos atque aureos apud Veteres Graecos Latinosque, etiam in Pandectis, reperimus, ita et mensas iam olim Romani argenteas habuere [orig: habuêre], teste Plinio [orig: Pliniô] l. 33. c. 11. qui et vasa coquinaria iam inde a Calpo Oratore fieri ex argento coepisse, ibidem observat: Cacabi autem inter ista. Ulpianus l. 19. §. 12. ff. de auro, argento, mundo etc. legat. tractans de legato argento escario: Si cacabos, inquit, argenteos habebat vel miliarium argenteum, vel sartaginem, vel aliud vas ad coquendum, dubitari poterit, an escario contineatur, et haec magis cocinatorii instrumenti sunt. Sed et Pistorum vas erat: unde panes cacabacei dicti, qui saporem malum ex aqua in cacabo calefacta retinerent. Vide Zenonem Veronensem Serm. VI. ad Neophytos post Baptism. laudatum Causaubono ap Lamprid. loc. cit. Synthesis cacaborum, occurrit apud Papinium Statium l. 4. Sylv. 9. cui titulus Risus Saturnalitius: ubi dona ab amicis sibi invicem eo [orig: eô] tempore missitar: solita recensens, ait inter alia, v. 44. 45.

Est autem Synthesis, plurium rerum in unum agmen conlatio. Unde sensus, Quid metuis mihi mittere albos calices et cacabos, in unum fascem constipatos? Vide quae notarunt [orig: notârunt] ad hunc locum, Iacobus Cuiacius Observationum l. 26. c. 29. Hadr. Turnebus Adversar. l. 23. c. 19. Dionys. Gothofredus ad Pandectas p. 1025. et 1136. Casp. Barthius Animadversionum ad Statium, l. 1. p. 421. ut et infra, in voce Synthesis. Nec omittendum, quod in cacabis quoque cineres mortuorum olim condi consuevisse, monet Salmas. ad Solin. p. 1204. Hinc Cacabaceus panis, Vide infra Panis.

CACALLA Augustinus, Hispanus, Theologus et Caroli V. contionator aulicus, ab Inquisitione Hispanica propter veritatis agnitionem damnatus et combustus est, die 21. Maii A. C. 1558. Valledoleti in Hispania. Vide Pintia.

CACANUS Hunnorum Rex, in Thuringiam incursionem fecit, sed a Brunichilde, accepta [orig: acceptâ] pecunia [orig: pecuniâ], praedam restituit, et domum rediit. Blondus. Vide et Caganus.

CACCABE olim Carthago sic dicta. Stephanus in *karxhdw/n. *)ekalei=to dh\ kai\ *kakka/bh. tou/tw| de\ kata th\n oi)kei/an au)tw=n le/cin, tppou kefalh\ dhlou=tai. Hic [orig: Hîc] autem Graeci videntur, peregrinae linguae vocem ad suam accommodasse [orig: accommodâsse], sed ita ut facili negotio [orig: negotiô] possit restitui, nempe si legatur [gap: Hebrew word(s)] Carcabe. Car enim ut Hebraice ducem, ita Punice caput videtur significasse [orig: significâsse] analogica [orig: analogicâ] ratione, et inde transisse [orig: transîsse] ad Graecos. Porro [gap: Hebrew word(s)] recaba, equum innuere potest, nam Ebraeis [gap: Hebrew word(s)] racab est equitare. Virg. Aen. l. 1. v. 547.

Effodere [orig: Effodêre] loco [orig: locô] signum, quod regia Iuno
Monstrarat [orig: Monstrârat], caput acris equi. --- ---

Iustinus l. 18. c. 5. In primis fundamentis caput bubulum inventum est, quod auspicium quidem fructuosae rerrae, sed laboriosae, perpetuoque servae urbis fuit: propter quod in alium locum urbs translata, ibi quoque caput equi repertum, bellicosum, potentemque populum futurum significans, urbi auspicatam sedem dedit. Addit Eustath. in Dionysium, una cum equino capite repertam quoque palmam, quo [orig: quô] omine firmati Punici ibi civitatem construxerunt. Cui consentit nota Ursini asserentis, exstare apud se numisma argenteum Punicis literis notatum, in cuius altera parte equi caput, et palma percussa sit. Nic. Lloydius.

CACERAE urbs Asiae, in parte Australi Luzoniae Insul. Philippinar. praecipuae, in mari Indico. Parvi circuitus in ora littorali, cum portu, sub Hispanis, Episcopalis sub Archiepiscopo Manillano. Alias Caderensis civitas, Vulgo Caceres et Caceres de Caramintha.

CACHERELLUS apud Willh. Thorn, et in veter. Charta, Spelmanno laudata [orig: laudatâ], Iudex est pedaneus, seu Baillivus inferioris ordinis, apud Anglos.

CACHRYS Graece ka/xrus2, proprie granum hordei est; Hinc apud Comicum kaxrudi/wn pefrug men/wn, hordeo [orig: hordeô] frictoo [orig: frictoô]. Et kaxrudi/as2 a)/rtos2, panis hordeaceus: apud Aristophanem in Nubibus,

Ubi ka/xrus2 sunt kri1ai\. Cum enim coetera semina levia sint, hoc asperum et scabritie horridum ac rugis striatum, inde ka/xrus2, quod idem ac ka/rxus2, et asperitatem vel asperum quid significat. Unde postea et certarum arborum germinatio nomen hoc invenit: quod peculiariter semini libanotidis, rotundo, anguloso, et incisuris aspero tributum; in robore bru/on, in nuce Heracleotica i)/oulos2, in pinu, vel picea ku/ttaros2 dictum est. Salmas. ad Solin. p. 599. et seqq.

CACIA [1] vide Caca. Item CACIA, *kaki/a Graecis recentioribus dicitur, quae Acacia veteribus; unde Casiam fecit infimum

Latinitatis aevum. Sed Casiam errore nominavit non ipsam illam spinam, cui hoc nomivis competebat, verum aliam illam Acanthon, quae siliquam quoque fert, itidem Aegyptiam. Occurrit vox apud Hippiatricae Auctores c. 1108, h)/ *kakias2 th=s2 pur)r(a=s2. Ut autem distingueretur a Casia aromatica, de qua infra dicemus, quaeque absolute Casia dicebatur, cognominarunt [orig: cognominârunt] illam Casiam fistulam, a fistulacea siliqua, ut videre est apud Marinum Sanutum de Bello sacro. Quo [orig: Quô] tamen cognomine etiam gaudet species Casiae aromaticae. Gall Cassam vocant, Arabes Chiarxamber, vel Chiarianber, Hispam Cannam fistulam: de qua vide erudite disserentem Salmas. ad Solin. p. 1308. et 1309.

CACIA [2] seu CHACIA venatio. Gallis et Anglis Chace, passim in Monastico Anglic. alibique. Item saltus ipse et statio, qua [orig: quâ] venationis gratia [orig: gratiâ] ferae aluntur, nullo [orig: nullô] cincta sepimento [orig: sepimentô], sed privilegio [orig: privilegiô] tuta, vel a Principe concesso [orig: conceslô], vel praescriptione acquisito [orig: acquisitô]: cuius hoc a parco et foresta discrimen, quod parcus angustior est et palis ac muro [orig: murô] circumclusus, foresta extensior multo [orig: multô] et amplioribus privilegiis insignis. Nomivis originem a captando arcessit Aegid. Menagius, a cassibus Sylvius; quippe venatores in casses feras propellunt et clathratas fenestras quas Chassis Galli vocant: Octav. vero Ferrarius, ab agere vel agitare deducit: Nec desunt qui a capsum vel cassum quod clausum quidpiam denotat etc. Vide Car. du Fresne in Glossario.

CACIZOTECHNOS ob nimiam diligentiam, cognominatus Callimachus Statuarius, Plin. l. 34. c. 8. De eo infra aliquid, voce Saltus.

CACTOS apud Plin. l. 21. c. 16. in Sicilia tantum nascitur, suae proprietatis et ipsa, cuius in terra serpunt caules, a radice emissi, lato [orig: latô] folio [orig: foliô] et spinoso [orig: spinosô]. Caules vocant ka/ktous2, nec fastidiunt in cibis, inveteratos quoque. Unum autem caulem rectum habent, quem vocant pte/rnika, eiusdem suavitatis, sed vetustatis impatientem. Semen ei lanuginis, quampappum vocant, quo [orig: quô] detracto [orig: detractô] et cortice, teneritae similis cerebro palmae est: vocant Ascaliam. Quae vera est descriptio Articacti, uti Galli vocant. Sed fallitur, quod sui generis esse et in Sicilia tantum nasci scribit: nam eadem res Carduus Romanorum et Cactus Siciliae. Eius pomum, squamatim compactum et pineae nuci simile, quod intus semen pakpw=des2 gerit inclusum, perika/rpion vocat Theophrastus: semen enim proprie karpo\s2; quod detrahi solebat, cum cactus manderetur. Uti hodieque lanuginem illam detrahunt, quam foenum vocant Galli. Sed nullus ibi cortex detrahendus, uti Plinius ait: quin ipse caulis cortice detracto [orig: detractô] mandebatur etc. Salmas. ad Solin. p. 226. Vide quoque infra in voce Carduus.

CACUS [1] pastor Aventini incola, qui inter cetera furta, quibus agrum Latinum quottidie infestabat, Herculis quoque boves, quos ille, occiso [orig: occisô] Geryone ex Hispania abduxerat, noctu e pascuis abegit, et ne vestigiis furtum deprehenderetur, cauda [orig: caudâ] in antrum suum pertraxit. Hercules autem ad primam Auroram evigilans, cum gregem oculis perlustrasset [orig: perlustrâsset], et partem numero [orig: numerô] abesse sensisset, ad proximam speluncam pergit, si forte eo vestigia ferrent, quae ubi omma foras versa videt, incertus animi abigere subinde armentum coepit. Verum cum praeter speluncam actae boves quaedam ad desiderium, ut fit, relictarum mugissent, reddita inclusarum ex spelunca boum vox Herculem convertit: Quem ad speluncam accedentem cum Cacus aditu prohibere conaretur, clava [orig: clavâ] ictus occubuit, ut latius exsequitur Livius l. 1. c. 7. Virg. l. 8. Aen. v. 193.

Hic [orig: Hîc] spelunca fuit, vasto [orig: vastô] submota recessu
Semihominis Caci, facies quam dira tegebat
Solis inacessam radiis: semperque recenti
Caede tepebat humus, foribusque affixa superbis
Ora virum [orig: virûm] tristi pendebant pallida tabo.
Huic monstro Vulcanus erat pater, illius atros
Ore vomens ignes, magna [orig: magnâ] se mole ferebat.

Sed non infido [orig: infidô] manserunt hospite Caco [orig: Cacô]
Incolumes, furto [orig: furtô] polluit ille Iovem.
Incola Cacus erat, metuendo raptor ab antro,
Per tria partitos qui dabat ora sonos.
Hic ne certa forent manifestae signa rapinae,
Aversos cauda [orig: caudâ] traxit in antra boves.

Silvarumque tremor tacita [orig: tacitâ] qui fraude solebat,
Ducere non rectas Cacus in antra boves.

Sunt qui adfirmant, hunc Cacum Euandri fuisse servum, qui in eo loco Italiae omnia latrocinio [orig: latrociniô], et incendio [orig: incendiô] vastaverit, et ob id Vulcani filium appellatum. Ovid. ubi supra, v. 553.

Dira viro facies, vires pro corpore; corpus
Grande: pater monstri Mulciber huius erat.

Liv. loc. cit. ait, Cacum ictum fuisse clava [orig: clavâ]. Accepit credo ab Ovidio, qui v. 575.

Occupat Alcides, adductaque clava trinodis
Ter quater adversi sedit in ore viri.

Sed Virg. loc. cit. cum conficit telis, vastisque molaribus, ac ramis. Unde Propert. loc. cit. v. 15.

Nic Lloydius. Coeterum, habitavisse locum, ubi postea Trigemina fuit porta, notat Solin. c. 1. Quippe aram Hercules, quam voverat, si amissas boves reperisset, punito [orig: punitô] Caco [orig: Cacô] patri Inventori dicavit: qui Cacus habitavit locum cui Salinae nomen est: ubi Trigemina nunc porta. Vide ad eum Salmasium p. 9.

CACUS [2] Mons Hispaniae Moncaio, in Aragonia, prope confinia Castellae, inter Turiassonem, Boriam et Agredam. Melius Mons Caunus, quod vide.

CACYPARIS Siciliae fluv. Thucyd. l. 7. Ita dictus, ut putat Bochartus, a sinu magno, in quem se infundit, prope Ptolemaei *makra\n a)/kran, longum promontorium. Punice enim Cacyparis videtur esse [gap: Hebrew word(s)] ebec babir, i. e. sinus magnus.

CACYRON Siciliae urbs mediterrenea, Ptol. hodie Cassaro. Versus Austrum. In valle Neaetina. Principatus titulo [orig: titulô] clarum. 8. milliar. ab ora maris Ionii, totidem a Syracusis in Occasum.

CADALOUS vel CADOLUS, Episcopus Parmensis, homo impius, Antipapa Alexandro II. oppositus, sub nomine Honorii II. Copiis contractis Romam properavit, sed a Duce Godofredo pulsus, Parmam rediit. Mox a seditiosis quibusdam revocatus templum Vaticanum occupavit. Sed denuo victus, inque arce S. Angeli obsessus, vitam pecunia [orig: pecuniâ] redemit. Obiit, Concilio [orig: Conciliô] Mantuano [orig: Mantuanô] prius condemnatus, A. C. 1064. Leo Ostiens. l. 3. c. 20. Platina in Alex. II.

CADARA insul. ingens rubri maris, cuius obiectu vastus efficitur sinus undecim dierum et noctium remigio [orig: remigiô] navigatus Ptolemaeo Regi quando nullius aurae recepit afflatum. Plin. l. 9. c. 3.

CADAVER a cadendo, Latinis Graecisque, quibus ptw=ma dicitur. Quod videre propinquis aliisque olim nefas, attrectare, piaculum habitum. Vide infra ubi de Funebribus ac Morticinio. Hinc Cadavera hostium sepultura [orig: sepulturâ] arcendi aut canibus laceranda obiciendi, consuetudo, atrox, at vetus est. Ita enim iam Homerus ll. a. v. 4.

--- --- au)tou\s2 d' e(lw/ria teu=xe ku/nessin
*oi)wnoi=si/ te pa=sin.
--- - Ipsos vero praedam obiecit canibus
Volucribusque carmvoris omnibus.

*dw/deka me\n *trw/wn megaqu\mwn ui(e/as2 e)sqlou\s2,
*tou\s2 a(/ma soi pa/ntas2 pu=r e)sqi/ei. *(/ektora d' ou)/ti
*dw/tw *priami/dhn puri\ dapte/men, a)lla\ ku/nessi.
Duodceim quidem Troianorum magnanimorum filios egregios,
Quos tecum omnes ignis devorat. Hectora vero neutiquam
Dabo Priamidem igni depascendum, sed canibus.

Quamvis Sapientibus idem sepulchrum. Petronius. At enim fluctibus obruto non contingit sepultura, Tamquam intersit perituro, corpus quae ratio consumat, ignis an fluctus, an mora. Quidquid feceris, omnia haec eodem ventura sunt. Ferae tamen corpus lacerabunt. Tamquam melius ignis abripiat. Crudele enim, ultra mortem saevire. At non vetusto [orig: vetustô] solum aevo [orig: aevô], sed et recentiori, per varias contumelias id factum saepius. In Historia Sacracen. Georgii Elmacini l. 2. c. 2. filios Ommiae effodit atque combussit Abdalla. Et mox, profectus Rusapham, sepulchro [orig: sepulchrô] eruit Hisiamum --- et centum atque viginti plagis eum cecidit, donec caro eius dispergeretur, quam deinde collectam igne combussit. Historiae Principum apud Romanos, Pontificumque notissimae. Inprimis memorabilis rigor in Phocae Tyranni cadaver, licet sine dubio peiora meriti; exercitus iussu Heraclii Imperat. apud Nicephorum Gregor. qui ludibriis illud innumeris expositum prolixe refert: cuiusmodi exempla in Graeca eius Imperii Historia ubique occurrunt, ut pluribus dicemus infra, in voce Tractio cadaveris, vide etiam Caro humana. Quanto [orig: Quantô] humanius Athenienses, qui hostium cadavera sepulturae neutiquam negarunt [orig: negârunt]. Urde Statius Theb. l. 9. v. 518.

Ubi vetus Scholiastes, Morem, ait, Atheniensium tangit, qui hostium cadavera non negabant sepulturae, instituente Theseo [orig: Theseô]? Et Romani apud quos damnatorum quoque Cadavera non facile negata fuisse petentibus, nisi in crimine Maiestatis maxime, ut et iis qui relegati aut deportati fuissent in Insulam, ex Rescriptis Augusti, Severi et Antonini Caracallae, docent Ulpianus et Martianus; quod hac [orig: hâc] tamen restrictione capit Barthius, ut isti in loco obitus sepeliri quiverint, alidi non, sine Rescripto etc. Imo et quibuslibet petentibus danda censuit Paulus ICtus. Et Diocletianus ac Maximinianus Imperatores ita responderunt, Obnoxios criminum digno [orig: dignô] supplicio [orig: suppliciô] affectos sepulturae tradi non vetamus. Vide L. 2. Code. de Relig. Quod legi divinae Hebraeis datae, ut omnis virtutis, ita et humanitatis Magistrae consonum, quae illos ipsos, qui suspensi patibuslo erant (quod maximopere ignominiosum censebatur, vide Numer. c. 25. v. 4. Deuteron. c. 21. v. 23. 2. Sam. c. 21. v. 26.) eodem [orig: eôdem] die sepeliri iubet, vide plura in hanc rem, apud Hug.

Grotium de Iure Pacis et Belli l. 2. c. 19. ut et hic [orig: hîc] passim, inprimis ubi de Asini Sepultura et in voce Insepulti. De Cadaverum vero cura, hic infra.

de CADAVERE cibum sumere prohibitum Christianis, docet Augustin. contra Faustum l. 32. Vide infra, ubi de Morticinio.

CADAVERUM Cura apud Romanos Graecosque. Corpus defuncti, postquam sollenni ritu oculi eius clausi essent, per intervalla conclamabatur primo, quod apud Graecos fiebat magno [orig: magnô] aeneorum vasorum fragore, an ad Lemures Furiasque accendas, an ad iacentem, si forte lethargo [orig: lethargô] tantum consopitus esset, excitandum? Postea naulo [orig: naulô] Charontis et offa [orig: offâ] Cerberi ori indita [orig: inditâ], oculis itidem fascia [orig: fasciâ] obvelatis, vultus mentotenus panno [orig: pannô] cooperiebatur, quod officium proxomis incumbebat: Hinc Hippolytus apud Euripidem, v. 148. sic patrem moriturus alloquitur.

*kru/yon de/ me mou pro/swpon w(/s2 ta/xos2 pe/plois2,
Operi vero meam faciem quam celerrime peplis.

Imo tota cadaveris extendendi velandique cura ad proximos spectabat: quae causa, quod Cassandra apud Euripidem Graecorum, procul a patria morientium, conditionem, Troianorum, qui in Patria occubuerunt, longe postponat, cum ait:

*xersi\n peristale/ntes2 w(=n e)/xrhn u(po\:
Manibus compositi, quorum id officii erat.

Cum Pater moriebatur, aut mater vidua, libeorum id erat: Eurip Medea [orig: Medeâ] v. 1036.

*kai\ katqanou=san xersi\n e)=n peristalei=n,
Et fato [orig: fatô] functam manibus rite componere:

de liberis loquens. Marito demortuo id officii genus uxor exhibebat: fratri soror. Dein a propinquis ac affinibus calida [orig: calidâ] aqua [orig: aquâ] abluebatur, et unguentis ungebatur. Virgil. Aen. l. 4. v. 683.

Ad quae verba Servius: Lavare, inquit, cadavera proximiis concedebatur. Qui autem cadavera ungerent, Pollinctores, Graecis *katagew=tai dicebantur, unde Nonius Marcellus, Pollinctore, sunt, qui mortuos curant. Apud Graecos, hi corpus eviseratum calida [orig: calidâ] abluebant aqua [orig: aquâ], labro [orig: labrô] ad id in loco sacro asservari solito [orig: solitô] usi: qui ritus, lou=tra panu/stata Electrae apud Eurip. i. e. lavacra novissima dictus, tam habebatur necessarius, ut Socrates cicutam hausturus apud Platonem aquis prius corpus ablueret, ne post mortem id negotii facesseret pollinctoribus. Et Alcestis apud Euripidem v. 116.

*)epei\ ga\r h)/sqeq' h(me/ran kuri/an
*(/hkousan, u(/dasi potami/ois2 leuke\n xro/a
*)elou/sat).
Postquam sensit diem destmatam
Advenientem, aquis fluvialibus candidam cutem
Abluit.

Feminis autem id proprium apud Graecos, quae si non in promptu erant, tum aliis munus hoc concedebatur. Sic apud Galen. de Meth. medendi l. 13. c. 15. a Cynicis ablutum legimus Theagenis cadaver. Lotum rite corpus unguentis inungi mos, ambrosiaque [orig: ambrosiâque] caput ac vultus perfundi. Homerus de Sarpedone Il. p. v. 670.

Quo [orig: Quô] facto [orig: factô], ablutum unctumque candida [orig: candidâ] vel alba [orig: albâ] induebatur veste, toga [orig: togâ] nempe, ut Lipsius vult: Nam, inquit, cadavera in honestissima veste effervi mos erat: quae in vulgo civium et in tacito funere togd vulgata fuit, in Magistratibus toga praetexta, in Censoribus purpurea tota. Apud Graecos cadaver involvebatur mundo [orig: mundô] amiculo [orig: amiculô], diu ante, vel ab uxore, vel ab aliquo proximorum hunc in finem confecto [orig: confectô], quod suas *keiri/as2 fascias, quibus manus pedesque vinciebantur, habebat: ut de Lazaro quoque legimus Iohannis c. 11. v. 44. Hinc Apuleius l. 10. Feralibus, inquit, amiculis obstrictus. De colore tamen dubium, sunt enim qui feralis huius amictus colorem apud Graeeos quidem album, nigrum vero apud Romanos fuisse contendant. Sic curatum cadaver porro sertis coronabatur, tamquam miseriarum vitae huius Olympionices, orique placenta indebatur, quod non minus, ac serta, victoriae praemium, apud Graecos fuit. Quo alludens apud Eustathium in Ismen. pw=st se katastefanw/sw toi=s2 da/krusin, quomodo coronabo te lacrimis? ad filium Pater inquit. Ita ergo corpus ablutum, unctum, indutum ac coronatum humi, in lecto, ad ianuam deponebant, qui ritus Collocatio a Romanis dictus a filiis vel heredibus solebat peragi: idque hoc [orig: hôc] modo [orig: modô], ut corpus demortui foras spectaret et facie pedibusque esset in publicum versis; fortasse eo [orig: eô] situ abitionem illam postremam significantes. Hinc Persius, Sat. 3. v. 103.

--- - --- Tandemque beatulus alto [orig: altô]
Compositus lecto [orig: lectô], crassisque lutatus amomis,
In portam rigidos calces extendit --- -

Graeci hanc ceremoniam verbo [orig: verbô] proti/qesqai expresserunt, et nomine pro/qesis2. Unde Euripid.

Vide quoque infra, verbo Collocare it Positi. Interim cupressus, teste Sexto [orig: Sextô] Pompeio [orig: Pompeiô], quae arbor excisa renasci non solet, apud Romanos, in vestibulo demortui affigebatur, ne quis imprudens funestam domum, rem divinam facturus, introitet: quod tamen sero, et non nisi apud divites, invaluisse, notat Scaliger, et colligitur ex illo Lucani, l. 5. v. 442.

Statuebatur insuper in domus [orig: domûs] aditu ingens vas fictile, aqua [orig: aquâ] aliunde petita [orig: petitâ] repletum, Hesychio ga/nra, Aristophani o)/strakon, Polluci a)/rdanon, Euripidi phgai=os2 xe/rniy, dictum, ut qui ingrederentur vel egrederentur, se ableudni commoditatem haberent: quem ritum lou/esqai a)po\ nexrou= seu bapti/zesqai a)po\ neprou= vosarunt [orig: vosârunt]. Cuius loco [orig: locô] suffitione Romani usi sunt; utrique enim contaminatam crediderunt domum, ubi cadaver hominis iaceret. Confer in sacris Numer. c. 19. v. 11, 12, 13. Unde apud Eutipidem Helena, v. 1446.

*kaqara\ ga\r h(mi=n dw/mat' ou) ga\r e)nqa/de
*yuxh\n a)fh=ke *mene/lews2 --- -
Purae enim nobis aedes: Namque non isthic
Animam reliquit Menelaus.

Simul apparabantur ea, quae ad funus necessaria erant. Vendi illa apud Romanos solebant, in templo Libitinae, quae eadem cum Venere fuit: unde Libitinarii dicti, qui funera curabant, et pyram, si cremandum foret cadaver, lignis aliisque rebus pro defuncti conditione instruebant, etc. Hactenus apparatus exsequiarum, quem Graeci *sugkomidh\n dixere [orig: dixêre]. Ubi ita septem dies in aedibus cadaver servatum fuisset, die octavo [orig: octavô], per praeconem populus ad exsequias vocabatur, his verbis. EXEQUIAS L. TITIO L. FILIO QUIBUS EST COMMODUM IRE IAM TEMPUS EST, OLLUS EX AEDIBUS EFFERTUR. Hinc Funus indictum Festo: ad quod postquam populus convenisset, lecto [orig: lectô] constrato [orig: constratô] aut linteis splendentibus et in eo defuncti corpore collocato [orig: collocatô], post ultimam conclamationem, ad sepulturam, Graece *(ekkomidh/n, se accinxere [orig: accinxêre]. De die autem id fiebat, unde Castandra in Troadibus v. 446. id tamquam infaustum praepicit Talthybio,

*kako\s2 kakw=s2 tafh/sh| nukio]s2, ou)k e)n h/me/ra|,
Malus male sepelieris nocte, neque interdiu.

Et quidem apud Graecos, postridie statim collocationis, ante Solis ortum, Il. z. v. 175.

--- - --- w)s2 e)fa/nh r)odo da/ktulos2 h)w/s2,
--- - --- Ut primum aurora refulsit.

Apud Romanos autem efferebatur cadaver, tibicine seu siticine praecedente, qui naeniam funebrem, laudes ac res gestas defuncti continentem, non saltabundus, ut olim, sed stans Phrygio [orig: Phrygiô] modulo [orig: modulô] canebat. Praeficae quoque ante demortui domum ad numerum lamentabantur, reliquis lugendi modum praecuntes: ritu etiam aliis gentibus usitato [orig: usitatô], hinc [gap: Hebrew] Israelitarum, de quibus vide Ierem. c. 9. v. 16. *aoi\doi\, qrh/nwn e)/carxoi et penqh/triai Graecorum, etc. Quare Macrob. l. 2. in Somn. Scipion. c. 3. Mortuos, inquit, quoque ad sepulturam prosequi oportere cum cantu, plurimarum gentium vel regionum instituta sanxerunt, persuasione hac [orig: hâc], quia post corpus anima ad criginem dulcedinis Musicae, i. e. ad caelum redire credatur. Sed pro\s2 au)lo\n ad titibam, unde *tumbau/loi tales dicti, non vero pro\s2 lu/ran, ad citharam, canere tum licebat, quia haec, utpote Apollini sacra, Paeanibus solum laetisque hymnis inserviebat. Sie pompa funebris procedebat, et cadaver efferebatur, (apud Athenienses per portam *(hriai=an, seu *ie(ra\s2 pu/las2 dictam;) et quidem ditiores lectis efferebantur, tenuioris vero fortunae homines capulis sive feretris, ut Servius notat: utrique pro dignitate quam scitissime comti ac exornati. Deferendi feretrum propinquioribus virilis sexus dabatur munus. Itaque filii, interdum parentes, et fratres sorores elatas funere deferebant: nonnumquam servi libertate donati, plerumque Senatorii, Praetorii, ac Consulares, quique amplissimis functi erant honoribus, Imperatorum ac Consularium virorum feretra detulerunt. Quare Pauli Aemilii, qui de Macedonia triumphavit, legati Macedonum, et Sullae Dictatoris feretrum Senatores, ac sacrae virgines extulerunt; et Metello filii tres Consulares, duo triumphales, unus Censorius, et alter Praetor, lectum subiere [orig: subiêre]. Qui fortunae erant tenuioris, a Vespillonibus portabantur. Graeci suos hic [orig: hîc] habuere [orig: habuêre] prospo/lous2, quorum meminit Euripidea in Alceste, v. 607. qui idem in Rheso, hunc efferendi ritum fora/shn pe/mpein vocat. Dum efferebatur, insignia honorum, quos defunctus gessisset, fasces, lictores armaque et dona militaria, coronasque omnis generis, quas in vita meruit, vexilla atque urbium dona et legionum, spoliaque hostium, ac munera quae quis daturus erat, expressosque cera [orig: cerâ] vultus et decota Maiorum totiusque familiae longo [orig: longô] ordine simulacra in oblongis perticis sive hastis praeferebans ab ultima origine, quanto cum poterant apparatu. Si quis violenta [orig: violentâ] periisset morte, in pugna inprimis, arma eius simul efferebantur: Hinc de Arcadibus, Pallantem efferentibus, Virg. l. 11. Aen. v. 91.

Corpus elatum praecedebant servi a defuncto manumissi ac libettate donati, illi inprimis, qui fide prae reliquis in herum erant noti: Hi pileati, aut alba [orig: albâ] lana [orig: lanâ] capita velati, lacrimis funus deflebant. Feretrum sequebantur liberi, propinqui, affines, atque alii amici lugentium habitu, capillo [orig: capillô] demisso [orig: demislô], in veste pulla. Ac filii quidem velatis, filiae nudis capitibus passisque crinibus incedebant, albo [orig: albô] vestitu; Sequebantur reliqui, qui funeris deducendi causa [orig: causâ] confluxere [orig: confluxêre]: idque apud Graecos partim pedibus, partim vehiculis. Apud quos viri feretrum praecedere, feminae sequi, illi candida [orig: candidâ] veste sertisque ornati, si illustre funus esset: hae peplo [orig: peplô] quaeque suo [orig: suô] obvelatae, solebant. Apud Romanos, ferebatur defunctus, si splendidi generis ac meritis in Rem publ. insignis fuisset, primum in Forum, ubi Oratione sunebri honorabatut: dein

procedebat funus ad locum, ubi mortuus sepeliendus vel cremandus erat. Et antiquitus quidem domum suam referebatur, ibi sepeliendus. Unde Virg. l. 6. Aen. v. 152.

Postea vero, vi legis XII. Tabb. extra urbem communiter; ubi vel in agris suis tumulabantur, vel in viis extra portas sepulchra habebant: quibus locum designabant vel Augures, vel Pontifices. Qui vero cremandus erat, qua [orig: quâ] ceremonia [orig: ceremoniâ] fuerit compositus, vide infra, in Cremandi ritus: Et de tota cadaveris funerandi cura Ioh. Rosin. Antiq. Rom. l. 5. c. 39. P. Bellonium ac P. Victorium Var. l. 10. c. 6. Io. Kirchmannum l. 1. c. 8. et seqq. Franc. Rossaeum Archaeologia Att. l. 5. c. 16. et seqq. etc. nec non infra, in voce Sepultura. Addit Dempsterus, cadavera pauperiorum olim insepulta in puteos abiecta; divitum in domibus suis condita: communiter postea in viis publicis; Principes autem demortuos in montibus aut ad montium radices sepultos fuisse. Unde Virg. Aen. l. 11. v. 850.

--- - --- Fuit ingens monte sub alto
Regis Derceni terrene ex aggere bustum.

Hinc quoque Aurelius Victor in Orig. Gentis. Rom. c. 18. de Aventino Sylvio loquens, ait: Sepultus circa radices montis, cui ex se nomen dedit. Idem apud Graecos obtinuit, ut in excelsis locis Principes conderentur, plebs vero depressioribus tumulis contenta esset, usque ad tempora Cecropis, et quae illum diu sequuta sunt: donec Coemeteria duo Athenis constituta sunt, dicta *keramikoi\, o( mi\n e)/sw, o( de\ e)/cw th=s2 po/lews2, Ceramici duo, quorum unus intra, alter extra moenia erat: in quorum illo, quem Thucydides *dhmo/sion vocavit sh=ma, publico [orig: publicô] sumptu recondebantur, qui pro patria occubuissent: iste in certas portiones ac septa divisus plebem capiebat; et locus insupet erat, ubi scorta prostabant. Quod si aliquis peregre obiisset, cadaver melle perungebatur, ne corrumperetur, autequam domum referri posset: quod de Agesipoli Lacedaemoniorum Rege, natrat Xenophon Hist. Graec. l. 5. Etiam cera [orig: cerâ] cadavera eadem [orig: eâdem] fini oblinebant, ut de Persis refert Cicero Tuscul quaest. 1. ad fin. quod in mellis inopia factum esse, colligitur ex Corn. Nepote in Agesilao, c. ult. Cedria [orig: Cedriâ] quoque conservata fuisse cadavera, docet Plinius l. 16. c. 11. Hoc [orig: Hôc] modo [orig: modô] delibuta cadavera ornabantur. coronabanturque, ac si viverent, imo et menfis adhibebantur; quem morem in Principum Christianorum aulis adhuc vigere videmus: apud Aegyptios iisdem ornamentis, quibus vivens utebatur, simulacrum defuncti indutum tumuloque vitreo illatum, Herodotus l. 3. narrat; postquam videl. more patrio [orig: patriô] conditum cadaver esset, de quo vide aliquid supra, ubi de Aeguptiaca tarixeu/sei et infra, voce Grammaticus. Barbarus vero mos Magorum ac Hircanorum, quibus cadavera suorum, nisi prius a canibus laniata essent, tumulari fuit nefas. Vide Auctores supra memoratos, ut et in voce Apotheosis. Apud Christianos sui aevi quid circa haec moris fuerit, Auctor Hierarchiae Eccl. Dionysii nomine, c. ult. sic enarrat, Propinqui eius qui mortuus est --- victoriae auctori gratias cum cantu agunt et praeterea sibi similem requiem optant. Sumptum eum ad Antistitem portant, quasi ad sanctarum coronarum donationem Ille autem eum libenter accipit --- sique erat ordinis Sacerdotum, quum ante sanctum altare eum posuit, Deum precari incipit, eique gratias agere. Sin autem sacris monachis sanctove populo annumeratus erat, eum ad --- sacrarium ante Sacerdotum introitum collocat: dein persicit sacrum sollenne precationis, qua [orig: quâ] agit Deo gratias pontifex: deinceps Ministri promissis veris quae feruntur in scriptis divinis de sancta nostra resurrectione, recitatis, sancte cavunt cantus psalmorum, qui eiusdem rationis sunt atque idem valent. Tum Ministrorum primus catechumenos dimittit, sanctosque qui iam dormerunt [orig: dormêrunt], a)nakhru/ptei praedicat, cum quibus pari laudatione dignum iudicat eum, qui paulo ante excessit e vita hortaturque omnes, ut beatum in Christo finem petant. Tum accedens divinus Antistes ei sanctissimas preces adhibet; quibus rute perfectu et ipse eum, qui e vita migravit, a)spa/zetai, salutat, seu osculatur; et secundum eum omnes, qui adsuns, ex versione Perionii. Vide hunc Dionysii locum erudite illustrantem Desid. Heraldum Animadver sionibus Arnobianis l. 4. ubi unctum post haec demortuum, et i)n o)hnw| repositum, ex eodem addit.

CADAVUS amnis Lusitantiae, Cadavo. Oritur versus confinium Galloeciae, alluitque Bracaram urbem, et Borcalum oppid. in Oceanum se exonerat. Sansoni et Clusio est Celandus, quod vide.

CADEMOTH i. e. antiquitas, vel priores, vel orientales, nomen solitudinis. Deuteron. c. 2. v. 26.

CADENACUM oppid. Galliae, in Cadurecnsi provinc. in cuius viciniis visitur Uxellodunum Caesaris, l. 8. Bell. Gall. c. 32. quod nunc in ruinis. Ad Oldum seu Lotium fluv. in limite Ruthenensis provinc. 1. leuc. a Figeaco. 9. a Cadurco in Ottum.

CADERE [1] maximum olim Aurigarum, in Circensibus, dehonestamentum fuit; unde id maxime Antagonistas egisse, ut adversarios praecipitarent e curru, discimus ex Statio Theb. l. 6. v. 474.

Hic anteps sortuna diu decernere primum
Ausa venit ruit Haemonium, dum servidus instas
Admetum superare Thoas, nec praetulit ullam
Frater opem. velit ille quidem, sed Martius ante
Obstitit Hippodumus, mediasque immissit habenas.

Atque hinc Dio Chrysostomus Orat. 32. *nuni\ de\ to\ mi\n tw=n h=eio/xwn tina\ e)kpesei=n e)k. tou=di/frou, deino]n h(gei=sqe, kai] sumfora\n. pasw=n megi/sthni, au)toi\ de\ e)kpi/ptentes2 e)n tou= ke/smou tou= prosh/kontos, kai\ th=s2 a)ci/as2 th=s2 e(ausw=n ou(

fronti/zete. Nunc quidem aurigam aliquem cadere de curru, grave iudicatis, imo calamitatum omnium maximam: at cum ipsi exciditis decore ac dignitate vestra [orig: vestrâ], curae non habetis. Quae confer, si placet, cum doctis ingeniosisque Hendecasyllabis Sidonii in Narbone; qui studium insanum in Spectaculis vulgi, etiam, afflictis illis temporibus, indicat obiter; dedita [orig: deditâ] vero opera [orig: operâ] Salvianus, qui, spoliatis exhaustisque a Barbaris civitatibus, cum Imperatores aliqui succurrere vellent, dementes homines ante omnia Circenses postulasse [orig: postulâsse] scribit. Vide Casp. Barthium Animadversion. ad Statium l. 3. p. 529. Sed et excusso [orig: excussô] Auriga [orig: Aurigâ], principatu Claudii Caesaris, quadrigas eius currus aemulos non minus astu, quam velocitadte, praevertisse, et post decursa legitima spatia, ad locum plamae, sponte constitisse, velut victoriae praemium postulantes, tradit Solinus c. 45. Vide quoque infra in voce Rutumanna.

CADERE [2] ter in Lucta Veterum, victi erat. Omnis enim luctae ratio ad victoriam in eo consistebat, ut adversarius stans et erectus deiceretur, ac solo illideretur, quod p(h=cai proprie Graeci dixere [orig: dixêre]. Unde e)n skele/wn e(drostro/foi. luctatores vocantur Theocrito e)n *(hrakli/skw|, quod illorum esset supplantare ac subvertere: qua in arte Argivi olim primi habiti. Non nisi autem ter deiectus ab adversario, victus censebatur. Seneca de Benef. l. 5. c. 3. Cursor metam prior contingit. velocitate alium, non animo [orig: animô] antecessit. luctator ter abiectus perdidit palmam; non tradidit. Unde in Epigramm. veteri, Milo, qui, cum in certamen luctae descendisset, nec antagonistam reperisset et vocaretur ad accipiendam palma, forte cecidit, et propterea indignus corona [orig: coronâ] haud paucis visus est,

*)ansta\s2 d' e)n me/ssoisin a)ne/kragen, ou)xi\ tri' e)sti\n;
*(/en kei=mai, loipo\n t' a)lla me/ tis2 bale/tw.

*ou)xi\ tri' i)sti\n, subintellige ptw/mata, semel cecidi, non ter, exclamavit. Ceterum, inquit, si quis est, qui me victum pronuntiare ausit, accedat et quod reliquum est ad victoriam de me referendam, peragat, et cum iam semel ceciderim, bis me deiciat, tri/a sint ptw/mata, victusque sic videri possim. Atque hoc dicebatur tria/cai et a)potri/acai, trinis deiectionibus aliquem superare. Glossae Grammat. *triaxqh=nai le/gousin oi( palaistrikoi\, a)nti\ tou=' tri\s2 pesei=n. Et Hesych. a)potria/cai, trei=s2 plhga\s2 dou=nai, imo ter deicere aut tres ictus infligere, qui adversarium prosternant. Sed hac de re infra dicemus plura, in voce Sternere. *ptw/mata itaque et u(ptiasmoi\ magnopere cavebantur Luctatoribus; at contra affectabant illos Pancratiastae; in qua arte, non qui cadebat, victus erat, sed qui prior animum desponderat. Unde Pindarus Isthm. ode 4. pancratiasten, qui arte sola [orig: solâ] maiorem viribus adversarium vicit, comparat vulpi, quae aquilae impetum sustinet ac repellit, a(/te a)napitname/na, quasi supina cadens. Nempe in pancratio cecidisse ac succubuisse erat artis, humique volutati nexus suos expediebant impediebantque (Graece sumploka\s2, item tou\s2 xamai\ tro/pous2 ) et viribus superiores adversarios saepenumero, arte hac [orig: hâc] kulistikh=| seu volutatoria [orig: volutatoriâ], superabant. Vide Salmas. ad Solin. p. 290. et seqq. nec non infra passim, inprimis ubi de Lucta, Pancratiasmo et Volutatoria pugna. Uti vero in lucta, sic et in Cursu ter vincendum fuisse, dicemus suo [orig: suô] loco [orig: locô].

CADES [1] i. e. sanctitas, alias Cedasa, urbs est Tyriorum agro, et regioni Galilaeae propinqua, 1. Machab. c. 11. v. 62. Ioseph. l. 13. Ant. Iud. c. 8. et l. 2. Bel. c. 19. Est in tribu Aser.

CADES [2] urbs in finib. Edom, ubi principes Amalec a Chodorlahomor caesi sunt, a qua et adiens solitudo appellatur desertum Cades.

CADES BARNEA i. e. sanctitas filii instabilis, aut frumenti vel puritatis commotae, civitas regionis Moabitarum, limes terrae sanctae. Deuteron. c. 1. v. 2. Aliis locus in deserto Pharan.

CADETES populi Galliae Celticae inter civitates Armoricas in Britannia minore quorum oppid. Chasteau Briant, inter Andegavos, et Rhedones. Lege Caletes, quod vide. Baudrand.

CADI [2] Phrygiae urbs, quamvis nonnulli ad Mysiam dicant pertinere. Strabo l. 12.

CADI [4] tollenonibus suspensi, aut trochleis e puteo per funes tolli soliti. Vide infra, ubi de Tollenonibus etc.

CADIANA apud Amm. Marcellin. Tabiana Ptolemaeo est, Tibiana aliis, Insul. una ex tribus Insulis, quas in Perside memorat uterque, praeter quam et Phara ibi et Alexandri Insul. de quibus vide Salmas. ad Solin. p. 1182.

CADICIA uxor Scevini, post caedem mariti ob coniurationem cum Pisone, a Nerone Italia [orig: Italiâ] prohibita. Tacit. l. 15. Annal. c. 71.

CADILLACUM oppid. Aquitaniae in Burdegalensi agro. cum castro cultissimo. Caput Comitatus Benalgii, iuxta Garumnam fluv. 4. leuc. supra Burdegalam, totidem a Vasato.

CADISCUS [2] Graece *kaddi/skos2, urna in quam immittebantur calculi per to\n khmo\n, cum suffragia ferrent Iudices. Non enim hi manu sua [orig: suâ] calculos, quibus suffragia ferebant, in Iudicialem urnam conicere consuevere [orig: consuevêre]; Sed per vasculum oblongum, vimine textum: eos demittebant in Cadiscum, quasi per colum vel infundibulum. Quod postea in ludum aleatorium migravit, ubi pyrgus, in quem tesserae mittebantur, urnae vicem obtinebat et in parte alveloi residebat, crebris intus gradibus exsculptis, per quos tesserae saltantes in tabulam effunderentur etc. Vide Salmas. ad Flav. Vopisc. in Proculo. c. 13.

CADISTUS mons Cretae, memoratus Solino c. 11. ubi de Creta Insul. Albet iugis montium, Dictynnaei et Cadisti, qui ita excandescunt, ut eminus navigantes magis putent nubila; ubi vulgo Cadischi

legitur, sed libri omnes Cadisii habent, teste Sal masio [orig: masiô] ad Solin. p. 171. qui idem, Solinum, quod proprium Alborum fuerit in Creta montium, ad Dictynnaeum et Cadistum perperam transtulisse, monet. Certe Ptolemaeo inter famosos Cretae montes, ta\ *lenka\ o)/rh kalou/mena, Ida et Dicte: quibus id nominis impositum, quod iuga illorum nix numquam desereret. Vide quoque Theophrastum Histor. Plant. l. 4. c. 1. et Plin. l. 16. c. 33.

CADIUS [1] vulgo CADI, Iudex, Praefectus apud Turcas et Saracenos, Meursius in *ka/dhs2, Cadmus corrupte habet Matthaeus Parisius in Histor.

CADIUS [2] Rufus, lege repetundarum, accusantibus Bithynis, damnatus sub Claudio. Tacit. l. 12. Annal. c. 22. Restitutus Senatorio ordini ab Othone Hist. l. 1. c. 78.

CADMEA fuit arx Thebana, a Cadmo, Agenoris Phoenicum, et Tyriorum Regis filio conditore sic dicta, quam pro Thebis ipsis antiqui usurpare soliti sunt. Strabo l. 9. Stephanus quoque Carthaginem olim Cadmeam dictam scribit.

CADMELUS Mercurii cognomen. Nonnus Dionys. 4. *ou/de( ma/thn *ka/dmhlos2 a)ei/detai. Forte a Chadama quod Arabice est ministrare.

CADMIA quid sit, lege apud Plin. l. 34. c. 10. Ibi paulo aliter, quam Posidonius refert, qui sic habet apud Strab. l. 3. *b)pei/fhsin o( *poseidw/nios, kai\ o( *ku/prios2 xalko\s2 mo/nos2 fe/rei th\n *ka/dmeian li/qon. Plin. autem, Omnis, Cadmeia in Cypri fornacibus optima. Et Dioscorides. *kadmei/as2 a)ri/sh mh\n h( *kupri/a. Deinde autem eius *kadmei/as2 mentionem facit, quae ex Macedonia, Thracia, Hispania advehitur. Nic. Lloydius.

CADMUS [1] Agenoris fil. Phoenicum Rex. Alii eum e Tyro, alii autem e Sidone arcessunt, quibus habenda potior fides, quia Cadmi aevo [orig: aevô] Tyrus nondum erat condita. Regis filium Graeci faciunt, ut suo honori consulant, quia regnavit in Graecia; sed hoc commentum refellunt Sidonii, apud Euhemerum Coum (Athen. l. 14.) Cadmum dicentes, cum sui Regis esset ma/geioos2, i. e. coquus, cum Harmonia [orig: Harmoniâ] tibicina [orig: tibicinâ] aufugisse. Id videtur verisimilius; modo is cocus intelligatur qui Ebraice dicitur, [gap: Hebrew] , quales fuere [orig: fuêre] Potiphar et Arioch, et Nebuzaradan. Iosephus, et Graeci reddunt arxima/geiro\n. Familiam quod attinet, ex ipso nomine colligimus, *ka/dmon fuisse [gap: Hebrew] Cadmoni: i. e. Cadmonaeum, ex illis puta, de quibus agit Moses, Gen. c. 15. v. 19. Hi porro Cadmonaei cum Hevaeis iidem erant. Neque obscura ratio, cur Hevaei Cadmonim, i. e. orientales dicti sunt, cum Ios. c. 11. v. 3. et 17. et Iud. c. 3. v. 3. legamus, eos occupavisse montem Hermonem, quae pars erat Terrae Chanaan maxime Orientalis. Unde est, quod pro Oriente Hermon, ut pro Occasu Thabor habetur, Psal. 89. v. 13. Cadmonaeus igitur idem qui Hermonaeus. Atque hinc factum est, ut Cadmi uxor vocetur Harmonia vel Hermione. Nempe a monte Hermone, ex quo erant oriundi. Nec iam obscurum, cur in serpentes fingantur esse mutati. Hevaei enim erant. Ovid. Met. l. 4. v. 575.

Dixit: et, ut serpens, in longam tenditur alvum;
Durataeque cuti squamas increscere sentit,
Nigraque Caeruleis variari corpora guttis, etc.

*kei=non d' a\\n peri\ ko/lpon i)/dois2 e)rikude/a tu/mbon,
*tu/mbon, o(n *(armoni/hs2 *kadmoi/o te fh=mis2 eni/spei,
*kei=qi ga\r ei)s2 o)fi/wn skslio\n ge/nos2 hlla/canto.

*)=irin d' h(/n e)/qreye *dri/lwn kai\ *na/ronos2 o(xqh\,
*sidoni/ou *ka/dmoio qemei/lion, *(armoni/hs2 te,
*)/enqa du/o dasp lh=te nomo\n stei/bousi dra/konte.

*ka/dmos2 a)meibome\nwn mele/wn e(likw/dei+ morfh=|
*)allofuh\s2 h)/melle, par' *)illuri/dos2 sfura\ gai/hs2,
*suno\n e)/xein i)/dalma drakontei/oio prosw/pou.

Libet hic [orig: hîc] alius [orig: aliûs] de Cadmo fabulae priori non minus intricatae rationem aperire. Aiunt ex serpentis dentibus a Cadmo disseminatis, ortos fuisse milites magno [orig: magnô] numero [orig: numerô]; quibus in mutuam perniciem ruentibus, solum quinque superstites universam Boeotiam imperio suo subiecisse. Hac [orig: Hâc] fabula [orig: fabulâ] nihil ineptius. Hinc Cadmea victoria, *kadmei/a ne/kh, le/getai u(po\ tw=n kakw=s2 nikw/ntwn. *(oi me\n le/gousin o(/ti *ohbai=oi nikh\santes2, u(/steron e)pi\ tw=n e)pigo/nwn h(tth/qhsan. *(oi de\ o(/ti *oi)di/pous2 to\ ai)/nigma lu/sas2, e)/paqlon th\n mhte/ra e)/ghme. *ti/qetai de\ kai\ e)pi/ tw=n a)lusitelw=n, o(/ti *ka/dmos2 a)nelw\n to\n th\n *)arei/an krh/nhn throu=nta dra/konta, e/qh/teusen *)/arei o)ktw\ e)/th. Suidas. Idem, *kadmei/an ni/khn a)podido/asi th\n e)pi\ th=s2 a)lusitelou=s2 ni/khs2, e)pei\ *)eteoklh=s2 kai\ *polunei/khs2 monomaxh/santes2, a)mfo/teroi a)pw/lonto. *(/eteroi de/ fasin au' th\n le/gesqai, e)p/i\ tw=n nikw/ntwn me\n tou\s2 pilemi/ous2, plei/onas2 de\ tw=n oi)kei/wn a)poballo/ntwn. Sed bene est, quod in illo, quicquid est reconditum, Phoenicius sermo detegit. Rem paucis explicat Bochartus o( me/gas2. Primo, inquit, Cadmus Hebraea [orig: Hebraeâ] phrasi dicitur fecisse milites, quos conscripserat. Sic. 1. Sam. c. 14. v. 48. [gap: Hebrew] et secit copias, i. e. conscripsit. At quorsum ex serpentis dentibus? Resp. Phoenicia [orig: Phoeniciâ] lingua [orig: linguâ] quae partim fuit Syra; partim Hebraea, [gap: Hebrew] dentes serpentis erant areae Cuspides, qualibus primus in Graecia Cadmus milites suos armavit. Is enim repertor aeris. Hyginus c. 274. Cadmus Agenoris filius aes Thebis primus inventum condidit. Proinde lapis aerosus, ex quo fit aes, Cadmia dicitur, Plin. l. 34. c. 1. et 10. Iam, ut conscripti milites ad numerum quinarium redigerentur, fecit ambiguitas vocis [gap: Hebrew] ,

quae pro soni varietate aut quinque significat, aut cum, qui ad bellum expeditus, et accinctus est. Vide Exod. c. 13. v. 18. Ut rem in pauca conferam; De Cadmo verisimile est sua [orig: suâ] lingua [orig: linguâ] Phoenices in hunc modum scripsisie.: [gap: Hebrew] quae verba sic reddita sunt. Fecit exercitum quinque virorum, armatorunt ex dentibus serpentis, cum reddi debuissent, Conscripsit exercitum expeditum virorum armatorum cuspidibus, i. e. hastis aereis. Tales enim olim hastae Graecorum. Aere scil. pro ferro prisci mortales utebantur. Porro idem Cadmus, aliud in Graecia sui monumentum aere perennius reliquit, nempe literas, a. b. g. d. e. i. k. l. m. n. o. p. r. s. t. u. quas a Cadmo se accepilse Graeci pene omnes agnoscunt. Herodot. l. 5. c. 51. *oi\ de\ *foi/nikes2 ou(=toi oi( su\n *ka/dmw| a)fiko/menoi, etc. ei)sh/gagon didaska/lia ei)s2 tou\s2 *(/ellhnas2 kai\ dh\ kai\ gra/mmata ou)k e)o/nta pri\n *(/ellhsi. Zenodotus de Zenone apud Laertium.

*ei' de\ pa/tra *foi/nissa, ti/s2 o( fqo/nos; h)=n kai\ o( *ka/dmos2
*kei=nos, a)f' ou(= grapta\n *(/ellas2 e)/xei seli/da.

Literas tamen in ipsa Phoenice natas non crediderim. sed a Syris, vel Assyriis ad Phoenices devenisse. Diodor. Sic. l. 5. *suroi\ men\ euretai\ gramma/twn ei)si\, para\ de\ tou/twn *foi/nikes2 maqo/ntes2 toi=s2 *(/ellhsi paradedw/kasin, ou(=toi d' ei)si\n oi( meta *ka/dmou pleu\santes2 ei)s2 th\n *eu)rw/phn. Plin. l. 7. c. 56. Literas semper arbitror Assyrias fuisse; sed alii apud Aegyptios, alii apud Syros repertas volunt. Utique (malim utrique ) in Graeciam intulisse e Phoenice Cadmum. Iosephus contra Apionem, l. 1. contendit, literarum usum apud Graecos Cadmo [orig: Cadmô] esse multo [orig: multô] recentiorem: *(oi gou=n (inquit) arxaiota/thn au)tw=n th\n xrh=sin ei)=ai qe/lontes2, para\ *foini/kwn kai\ *ka/dmou semnu/nontai maqei=n. *ou' mh\n, ou)d' e)p' enei/nou tou=' xro/nou du/naito/ tis2 a)\n dei=cai swzomen/hn a)nagrafh\n ou(t' e)n i(eroi=s2, ou)t' e)n dhmosi\ois2 a/naqh/masin. Additque post multam quaestionem tandem constitisse, Graecos Troiani belli tempore adhuc ignorasse [orig: ignorâsse] literas, atque id esse in confesso, nullum apud eos extare scriptorem Homero [orig: Homerô] antiquiorem. Nec deesle, qui Homerum ipsum asserant, poemata sua non scriptis; sed recitantium memoriae commisisse. Sed pleraque haec plane falsa sunt. Neque enim in Graecia deerant inscriptiones, non Homero [orig: Homerô] solum, sed et Troiano [orig: Troianô] bello [orig: bellô] vetustiores. Talis illa Amphitroyonis, quam Thebis, in Ismenii Apollinis templo, literis Cadmeis in tripode incisam se legisse scribit Herodotus;

Facta haec aetate Laii, qui Cadmum habuit proavum. Ibidem legere est duas alias inscriptiones pene eiusdem aevi. Scriptores Graecos quod attinet, quamvis hodie nullus exstet Homero [orig: Homerô] vetustior, tamen olim multi extierunt, de quibus vide Bochartum Geograph. l. 1. Chanaan. c. 19. 20. Contrario [orig: Contrariô] errore Tzetzes probare nititur Graecos habuisse literas, etiam ante Cadmum, duplici argumento [orig: argumentô]. Priore, quod oraculo redditum fuit Cadmo.

*fra/zeo dh\ to\n mu=qon *)agh/noros2 e)/kgone *ka/dme
*)hou=s2 e)gro/menos2, etc.

Altero [orig: Alterô] argumento, quod Bellerophon antiquior Cadmo [orig: Cadmô] scriptas tabellas de sua caede attulit. Sed utrumque argumentum futilissimum est, inquit illustris Scal. ad Euseb. Nam utrumque gestumfictum est a Poetis. Potuit vero aliud regeri, nempe prius argumentum prorsus esse a)nako/lou1on. Oraculum ipsi Cadmo in Gaecia redditum est, ergo literae tunc temporis erant in usu inter Graecos. Non sequitur. Multi populi ante literarum usum habuere [orig: habuêre] suos vates, In posteriore argumento Tzetzes supponit rem falsissimam, nempe Bellerophontem antiquiorem esse Cadmo [orig: Cadmô]. Nam Bellerophontis avus Sisyphus, et Cadmus su/nxronoi fuere [orig: fuêre]. Ab hoc Cadmo eruditi Academiam, quasi Cadmiam deducunt, quo [orig: quô] nomine indigitari, locum Musis studiisque consecratum, notissimum est. Nic. Lloydius. Vide Academia, Item Societas: de Cadmo autem porro Tacit. Annal. l. 11. c. 14. Plut. Vossii Aristarchum, l. 1. c. 10. Pausan. l. 9. Ovid. l. 3. Met. Hygin. fabul. Natal. Com l. 9. c. 14. Alexandr. Rossaeum, in Mystagogo poetico. Addo, quod Gortynae, quae mediterranea Insul. Cretae urbs, cultum esse, e Solino discimus, qui c. 17. Iidem, ait, Gortynii et Cadmum colunt, Europaefratrem, ita enim memorant. Nisi hic, verba sunt Vossii, non Cadmum scripseret, sed Atymum ex Iove et Cassiopea natum, ut est legere apud Apollodorum Biblioth. l. 3. Vide Vossium de Idolol. l. 1. c. 13. sub fin. De tempore eius in Graeciam adventus, non idem sentiunt Eruditi. Circa Iosuae aetatem id factum esse, quidam contendunt: Alii sub exitum Israelitarum ex Aegypto, eum ex eadem regione in Graeciam, coloniae Ducem, migrasse [orig: migrâsse] atque ibi urbem Thebas, ad imitationem Thebarum Aegyptiarum condidisse volunt. Secundum eosdem, Cadmus in insul. Rhodum appellens, a)nqrwpoqusi/an incolas docuit; neque alias, quam Aegyptias literas Graeciae dedit, quae Phoeniciae, sicut et ipse dictus, tum quod Phoenices Graecis, quam Aegyptii, notiores essent: tum quod Cadmus ex Aegypto in Phoeniciam prius transiit, ob navigationis commoditatem, autequam in Graeciam perveniret. Eundem e patria sua in Graeciam Liberi Patris sacra, in Samothraciam vero Cabirorum mysteria, attulisse dicunt; inter quos apud Graecos Cybele quoque habita est, Deorum mater et praecipuo [orig: praecipuô] honore apud Phrygas culta. Ante Cadmum autem, Cecrops Athenarum conditor, et post hunc Danaus, Argivorum Regni auctor, ex eadem Aegypto in Graeciam colonias deduxere [orig: deduxêre], qua de re vide Franc. Burmannum ad Iosuae c. 24. sub fin aliosque: ut et in voce Harmonia. Filiam Cadmi huius Agaven duxit Echion, unus de quinque Dentigenis, plebi Thebanae mutuis caedibus interemptae superstitibus, ut videre est apud Apollodor. l. 3. Quibus genitus Pentheus Cadmo in Regno successit: Post Penthea, Polydorus Cadmi filius Thebis Rex fuit. Huic filius Labdacus; qui Laium procreavit, eo [orig: eô] anniculo [orig: anniculô] relicto [orig: relictô], pari cum Pentheo morte sublatus. Laius parer fuit Oedipi, quo [orig: quô] Eteocles natus est. Atque haec fuit Cadmeidarum successio, ex tertio Apollodori, in epitomen hodiernam redacti, plena

Tragicis infortuniis ac facionoribus apud Casp. Barthium Animadversion. ad Papinium Statium l. 3. p. 313.

CADMUS [2] Milesius Historicus de quo vide Voss. Hist. Graec. l. 1. c. 1. l. 3. p. 237. et l. 4. c. 1. De Philol. c. 10. §. 2. Porro Cadmi Milesii duo fuere [orig: fuêre], quorum uterque Historiam reliquit. Prior Pandionis fil. qui origines Mileti, ac totius Ioniae quatuor libris comptehendit. Ei sine ratione Inventionem Historiae tribuit Plin. l. 7. c. 56. Alter eo [orig: eô] iunior fuit, qui sexdecim Atticae Historiae libros condidit, ut auctor est Suidas. Ioseph. contra App. l. 1. Clemens l. 1. Strom.

Tune Syri, Damae, aut Dionysi filius, audes
Deicere e saxo cives, et tradere Cadmo?

CADMUS [4] mons Laodiceae superimminens, e quo Lycus fluv. exoritur, apud Strabonem: vide Salmas. ad Solin. p. 828.

CADOCUM vulgo CAYEU, locus Galliae, in Ambianis. Hadr. Vales. in voce Ambiani.

CADOLES Idem cum Camillo Cabirorum quarto apud Dionys. Halicarn. Vide infra Tellus.

CADOMUM Gall. urbs, quam hodie Caen vocant in Normandia. Hanc quasi Caii domum, a Caio Iulio Caesare ridicule dictam Britto aliique putant. Caput est Normanniae inferioris cum castro permunito, ad Olinam fluv. a quo bisecatur, ponte iuncta, in quo Curia. Hic 4. leuc. infra se in mare Britannicum exonerat. 26. leuc. e Roghomago, 6. a Baiocis in ortum. De ea sic Vales. urbs clara est Baiocassium, ad Olinae et Uldonis Oudon confluentes: Archidiaconatu Ecclesiae Baiocassinae, studiis literarum, ac duobus praecipue Monasteriis, altero [orig: alterô] S. Stephani Protomartyris, altero [orig: alterô] SS. Trinitatis, insigue. Pons ibi Olinae ex tribus fornicibus constat, qui fluv. 10. ab urbe lapide in Oceanum effunditur. Rigordius Cadumium vicum opulentissimum vocat, eumque cum Falesia, castro validissimo et Domnofronte receptum esse a Philippo Aug. Cadomum vocat similiter Guil. Britto Armoric. villam opulentam, et tot Ecclesiis, tot domibus ac civibus ornatam et cultam.

Idque tum ob situm, tum ob nundinas suas veteres, quae feriae vulgo, hodieque post Pascha clausum, ibi quotannis celebrantur, magna [orig: magnâ] mercatorum immunitate et frequentia [orig: frequentiâ]. Wilhelmus Conquestor feriam trium dierum, i. e. nundinas triduanas Cadomensibus concessit, ante annos 600. Cadomenses vulgo Caenois; in Notit. Gall. longitud. 22. 20. latitud. 49. 04.

CADORINUS Ager tractus Marchiae Tarvisinae, sub Venetis. Ibi oppid. praecipuum Paroecia Cadori, ad Planim fluv. Eius tractus, totius Italiae maxime Septentrionalis, terminatur Comitatu Tirolensi, versus Alpes et Occasum.

CADRA Collis in Asia minore circa Taurum montem. Tacit. l. 6. Annal. c. 2.

CADUCEUS Mercurii virga fuisse dicitur, qua [orig: quâ] ille ad dissidia, et discordias tollendas utebatur. (unde Caducifer dictus est) a cadendo sic vocata, quod contentiones et bella cadere faceret, nam quemadmodum per Faeciales bella indicebantur, ita per Caduceatores finiebantur. Vide Voss. in Caduceus. Ceterum Aegyptii veteres Caduceum in speciem 2. draconum maris et feminae figuraverunt, qui parte media [orig: mediâ] sui voluminis, nodo [orig: nodô] quem Herculeum vocant; sibi alligantur, primisque partibus reflexi, in modum circuli oscula iungunt. Hanc virgam Apollo dicitur invenisse, et Mercurio donavisse, lyra [orig: lyrâ] vicissim ab illo accepta [orig: acceptâ], De draconibus autem caduceo additis hanc afferunt rationem: Mercurium, hanc virgam manu tenentem cum in Arcadiam proficisceretur 2. serpenres pugnantes invenisse, virgaque [orig: virgâque] interposita [orig: interpositâ] dicto [orig: dictô] citius praelium diremisse: ad cuius rei memoriam posteri Caduceum 2. draconum si militudine figurarunt [orig: figurârunt], illudque Mercurio, veluti peculiare insigne, attribuerunt, qui illo [orig: illô] et animas ab inferis revocare, et somnum, quibus volebat, immittere credebatur. Virg. Aen. l. 4. v. 242.

Tum virgam capit, hac [orig: hâc] animas ille evocat orca [orig: orcâ]
Pallentes; alias sub tristia tartara mittit,
Dat somnos adimitque. --- ---

Tu pias laetis animas reponis
Sedibus, virgaque levem coerces
Aurea [orig: Aureâ] turbam. --- ---

Nic. Lloydius. Vocem Salmasius e Graeco karu/keion deducere mavult; et inter symbola Eleusiniorum Sacrorum Caduceatores quoque fuisse, spondofe/rous2 forte Polluci notat, ex Clemente Alex. ubi totam sacrorum horum scenam facunde traducit. Vide in voce Eleusine. Nec omittendum supplices olim caduceum quoque praeferre consuevisse, quod hunc gestantes ab omni violentia tuti essent: cuius rei exemplum Livius exhibet l. 8. c. 20. Vide etiam Caelium Rhodig. Lect. Antiq. l. 21. c. 16. Coeterum coronari nonnumquam Caducei consuevere. Sic nuntius Thesei Athenas praemissus, apud Plutarchum in Theseo, cum plurimi inibi essent, qui ei alacriter imponerent coronam salutis (de qua infra dicemus) ille accepta [orig: acceptâ] corona [orig: coronâ] caduceum coronavit. Sed et khru/keia sumpeplegme/na e)n tw=n qallw=n, Caducei cirumvoluti ramis oleaginis, occurrunt apud Dinarchum in Demosthenem. Vide Car. paschalium Coronar. l. 2. c. 9. et l. 6. c. 16. et infra Felices arbores.

CADUCUM Auspicium, si quid inter sacrificantes cecdisset; dictum est; quod pessimi semper ominis loco [orig: locô] habitum. Sic Hadriano Caes. paulo ante obitum, praetexta sponte delapsa caput operuit

annulusque, in quo imago eius sculpta erat, sponte de digito elapsus est, apud Spartian. c. 26.

CADUNIUM vulgo CADOUIN, locus Galliae, memoratus Hadr. Valesio in voce Mulcedonum.

CADURCI populi Galliae Aquitanicae, de quibus I. Caesar in 7. Commentario c. 75. scribit, Vercingetorigem Arvernum adolescentem cum Senonibus, Parisiis, Pictonibus, Turonis, Aulercis, Lemovicibus, Andis adversus Romanos sibi Cadurcos adiunxisse, et Lucterium Cadurcum cum Parte copiarum in Rutenos misisse, qui eani civitatem Arvernis conciliaverit, et a Nitiobrigibus et Gabalis obsides acceperit: ac postea Vercingetorigem Rutenos Cadurcosque ad fines Volcarum Arecomicorum depopulandos misisse: Cacurcos una cum Gabalis et Vellavis sub imperio Arvernorum esse consuevise. A Strabone *kadourkoi\ Cadurci adnumerantur 14. Gentibus inter Garumnam et Ligerim sedes habentibus, Aquitaniae finitimis, eique ab Augusto attributis; Plinio l. 19. c. 1. inter Rutenos et Nitiobriges Aquitaniae populos Cadurci; Ptolemaeo quoque in Aquitania *kadou=rkoi. Caturci, Catorci et Cadorci a recentioribus scriptoribus non raro vocantur, d in t, et u in o conversis. In culcitis praecipuam gloriam Cadurci obtinent. Galliarum boc, et tomenta pariter inventum: uti ait Plin. loc. cit. Nimirum tomentum Lingonum, culcita Cadurcorum inventum fuit. Unde alterum tomentum Lingonicum et Lingonicum stramen dictum est; culcitam veteres nomine Gentis inventricis Cadurcum vocavere [orig: vocavêre]. Iuvenalis in Sat. 7. v. 221.

In veteri Epigrammate Sulpicia Poetria Cadurcas fascias, lineas fascias e lino Cadurcino vocat his versibus de Sole,

Adicit Plinius, Gallias censeri reditu lini, et Cadurcos, Caletos, Rutenos, Bituriges, ultimosque bominum existimatos Morinos, immo vero Gallias universas vela texere [orig: texêre]. Cadurcorum fines Cadurcinum absolute vocat Gregorius in l. 4. c. 42. ubi pagi vel termini aut territorii nomen subauditur. Vocant et Cadurcinum Gesta Francorum in c. 32. et Gallus in litteris ad Desiderium Cadurcorum Episcopum, aliique: Cadurcum Palladius Episcopus in Epistoia ad eundem Desiderium: Pagum Caturcinum Fredegarius in l. 5. ac ultimi Cbronici c. 57. Gesta Dagoberti, ac liber de Vita Leodegarii Augustadunensis Episcopi, Ermenario eius successori nuncupatus. De pago Cadurcino vel Cadorcino Nostri olim fecerunt Caorcinum, et agrum Cadurcinum appellaverunt le Caorsii vel Caborsin, aut la terre et pays de Caborsin, ut in pactione inter Ludovicum et henricum Reges A. C. 1259. facta, in pactione Britiniacensi et alibi non raro appellari observavit Petrus Pitboeus: Cadutcos ipsos seu incolas pagi Cadurcini Caorcinos nuncupaverunt, Caborsins, quasi Cadurcinos. Nunc pagum quidem Cadurcinum vocitant le Querci, c in qu, a in e commutatis; Cadurcos vero les Quercinois, i. e. Cadurcinos vel Cadurcinenses. Pagus Cadurcinus dividitur in superiorem, et inferiorem. Superiorem, le haud Querci, occupant Cebennae: inferior, le bas Querci, sub Cebennis iacet. Hic olim fons, haec patria foeneratorum fuit, qui per totam Galliam, et per Britanniam insulam Italiamque diffusi, Mercatores se ac Cambitores Papae dicebant, et iniquis exactionibus debitores suos vexabant: adeo ut non ipsi modo, sed etiam Senonenses, et alii cuiusvis nationis feneratores, communi nomine Caursini appellarentur. Eorum meminit praeter ceteros Matthaeus Parisiensis, in rebus A. C. 1253. bis verbis. Usurarii Transalpini, quos Caursinos appellamus: item, Caursini manifesti usur arii, quos Sancti patres, quos vidimus et audivimus, a pautibus Franciae eiecerunt. In A. C. 1240. Rex (Henricus III.) Caursinis, praecipue Senonensibus terram suam mterdixit. Idem, veri Caursinos, quasi causantes, vel capientes et ursinos nuncupari ait. Nomen hoc feneratoribus cum Cadurcis, tum etiam aliis eorum exem plo [orig: plô] iniquum fenus exercentibus, Angli imposuisse, mihi videntur omnium primi, quod eos primi experti essent nomine Papae graslantes, quod Cadurci cum Aquitania iam inde ab anno 1154. Anglorum Regibus rarere coaeperant. Caput Cadurcorum seu urbs princeps *douhw/na a Ptolemaeo dicitur, i. e. Doveona. Sed *dhou/wna vel *dtou/wna legi apud Ptolemaeum cum Scaligero ac recentioribus malim; h. e. Devona aut Divona. In tabula Peutingeriana maioribus litteris notantur Cadurci, et urbs eorum Bibona corrupte pro Dibona sic. Aginnum, Excisum, (Eyxse Abbatia [orig: Abbatiâ] illustre) Diolindum, Bibona, Varandeto, Carantomago, Segoduni. Ubi Bibonam Dibonam esse vel Divonam Cadurcorum, et ita restitui oportere, vel ex eo intelligitur, quod Cadurei sunt inter Nitiobriges et Rutenos, et Divona Cadutcorum inter Aginnum Nitiobrigum ac Segodunum Rutenorum. Certe Magno qui notas Tironis et Senecae multis de suo additis collegit, ac Notas etiam iuris, quae exstant inter opera veterum Grammaticorum, Regi Karlo disticho [orig: distichô] dedicavit, Divonnam vocat. Cadurcus, (inquit) Divonna, i. e. Cadurcus, cuius caput est Divonna vel Divona. Divonam autem fontem Deorum vel fonte divinum lingua [orig: linguâ] Gallica [orig: Gallicâ] significasse [orig: significâsse] Ausonius docet, quod nomen non capiti modo Cadurcorum, sed etiam fonti Burdigalensi fuit. Diu Deus, Wonam Gallis fons erat, si Blondello creditur: vel potius ut existimo, Diu fons, Ona Celtis Dea exstitit: inde Epona Gallis equorum Dea. Divona nuncupabatur caput Cadurcorum, a magno fonte ibi prorumpentem quem nunc fontem Cartusiensium vocant, quo [orig: quô] quatuor molae vertuntur. Postea Divona Gentis cuius caput erat, appellationem ex more accepit, dictaque est Cadurci. Paulinus Presbyter apud Gregorium nuncupat Aletbium Cadurcis praeter ceteros dignum Domino Sacerdotum, et totius fidei veligionisque custodem. Boetbius Episcopus de Cadurcis Concilio Agathensi subsoripsit, et Anrelianensi 1. ubi

Episcopum Ecclesiae Cadurcinae se vocat. In veteribus Notitiis provinciarum et civitatum Galliae nuncupatur civitas Cadurcorum, et inter provinc. Aquitanicae primae civitates 8. quintum locum tenet; apud Gervasium Tisleberiensem et in recentioribus Notitiis quartum: civitas Caturcorum, Catorcorum etiam ac Cadorcorum nonnumquam dicta corrupte Cadurcum urbem, aut absolute Cadurcum plerumque Gregorius appellat: Cadurcam urbem Desiderius eius Episcopus, Sulpicius Biturigum Episcopus in Epistolis ad Desiderium et ad Verum Rutenorum Antistitem, aliique: Cadurciam oppidum Eginbardus, ac Veteres verum Francicarum Annales. Aimino et Hugoni Floriacensibus monachis inter Aquitaniae urbes egregias 3. aut 4. loco [orig: locô] numeratur Cadurx. Nostri Cabors; Cabours Vascones vocitant. In ea urbe est locus las Cadurcas nuncupatus: quam urbem Olitis flexuoso [orig: flexuosô] recursu maiore ex parte circumdat atque complectivur, fluvius Lot vulgo dictus, tribus ibi pontibus lapideis iunctus. In ea urbe vestigia aquaeductuum, rudera Amphitheatri, et rupes perfossas hodieque cerni aiunt. Sanson Geographus Regius multum sudat, ut nobis persuadeat uxellodunum oppidum in agris Cadurcorum, natura [orig: naturâ] loci egregie munitum, in monte positum ac praeruptum undique, non esse Puecb d'Usselou, vel lo Puecb d'Ussoldun, nec Martellum ei proximum, nec Capdenacum; sed caput esse ipsum Gentis, nimirum civitatem Cadurcorum. At caput Gentis vocabatur Divona, ut supra docuimus, non autem Uxellodunum: quod oppidum quidem Cadurcorum fuit, seu castrum in finibus Cadurcorum; caput Gentis numquam fuit. Certe oppidum Uxellodunum in clientela fuisse Lucterii Cadurci Hirtius l. 8. Bell. Gall. c. 32. scribit: quod in caput Gentis minime convenire nemo non videt. An enim Lucterius Cadurcus, summae quidem homo audaciae, et apud cives quondam integris rebus multum potens magnaeque auctoritatis, sed certe tamen privatus, patronus esse potuit eius urbis, quae caput Gentis suae esset, ac sic patriam suam ac Cadurcos omnes in clinentela habere? Frontinus quidem uxellodunum Caesaris, in l. 3. Strategematon, c. 7. ex. 2. Cadurcorum civitatem vocavit, quo [orig: quô] nomine veteres Notitiae caput Gentis Cadurcorum designavere [orig: designavêre]. Sed apparet Frontinum improprie locutum esse, et nomine civitatis Cadurcorum non primam aut maximam totius Gentis urbem, verum unum aliquod ex minoribus oppidis Cadurcorum designavisse. aut certe ei, sicut Sansoni, placulisse, uxellodunum pro capite Cadurcorum lvabere: qui error pluribus refelli non meretur. In Vita S. Desiderii Cadurcorum Episcopi invenio, Desiderium praeter civitatis Caturcae opera, castellum etiam Caturcum, quod antea nudum paene ac exiguum videbatur, conspicua [orig: conspicuâ] quadam [orig: quâdam] munitione ampliavisse, erexisse ac sir mavisse, Ecclesias, domos, portas, turres murorum ambitu ac quadr atorum lapidum compactione munivisse. Quod castellum Cadurcum mihi videtur esse Querci, locus Divonae Cadurcorum proximus, et ab ea Olite interfluente divisus. In pago Cadurcino est et rupes Amatoris, Roquemadour, ad rivum, qui in Duranium defluit, peregrinationibus votivis locus olim celeberrimus. Hadr. Vales. Notit. Gall.

CADURCUM [1] Aquitaniae urbs Episcoalis sub Archiepiscopo Bituricense Cabors, ad Lotium fluv. 12. leuc. ab Aginno, 9. a Montalbano in Boream; Urbsampla, elegans, munita, inque modum peninsulae a fluvio cincta. Divona Cadurcorum prius Ptolem. l. 2. Plin. l. 4. c. 19. Gregor. Turonens. l. 2. c. 12. et l. 9. c. 20. Hist. Hic [orig: Hîc] Exsuperus, celebris Rhetor Tholosanus, sepultus, Auson. in Professorib. n. 17. Iohannes XXII. natus est: cuius opera [orig: operâ] Academia hic [orig: hîc] erecta, A. C. 1331. Autexerr. Hist. Aquit. l. 1. c. 8. Gallia Christ. tom. 2. p. 458. 2. et 459. 1. Ibisynodus A. C. 1639. Regio Quercy nominatur. Vide in Cadurci.

Ubi vetus interpres: Caduscum quidam cucullum dicunt candidum, propter hyemes ac nives comparatum, alii tabernaculum, aut tentorium, quibus merces suas protegere consueverunt. Sed hic [orig: hîc] pro vili merce, tam Cadurcum, quam teges, ponitur. Sententia enim Poetae est, de mercede sive minervali Grammatici praemordere aliquid pueri custodem, quin et dispensatorem eandem delibare. Hortatur porro Grammaticum, ut patiatur derrahi potius aliquid, quam totum perire: quemadmodum mercium vilislimarum institor patitur aliquid de solito pretio imminui potius, quam nihil vendere. Cadurcum igitur vestis fuit stragula, sive lodix, ad frigus arcendum, densa scil. ac villosa, ex lino Cadurcensi facta. Apud eundem Poeram, pro lecto nonnullis sumitur, cum inquit, v. 537.

Ubi voce Cadurci, lodices et stragula ac culcitas, ex lino Praefato factas intelligunt: Salmas. vero aliter exponit versum hunc, ex hisce duobus praecedentibus 535.536.

Ille petit veniam, quoties non abstinet uxor
Concubitu, sacris observandisque diebus.

Nempe Matronae, quae in casto Isidis aut Cereris [orig: Cererîs] erant, concubitu abstinebant: et per eos dies, quibus castum obser vabatur, secubabant a lectis suis ac toris genialibus et stramentis incubabant in Temploipso, in quo et pervigilia celebrari mos fuit. Erant autem ea stramenta utplurimum iis herbis foliisque farta, quae castitati conducere aestimabantur, ut videbimus infra, ubi de more in Stramentis cubandi. Latini vero Cadurcum, cum primitus proprieque significaret Cadurcicam culcitam, ex lino apud Cadurcos nato factam, postea pro quolibet stramento usurparunt [orig: usurpârunt], Plin. l. 19. c. 1. Hinc itaque violatum cadurcum sive stramentum dicitur Poetae, ab illa muliere, quae in casto non fuerat, nec stramento incubuerat cum reliquis a(gneuou/tais2, sed quae sacris observahdisque diebus non abstinuerat concubitu: pro qua proin marieus veniam petere et magua [orig: maguâ] mercede ac poena [orig: poenâ] violatum Cadurcnm redinere cogebatur. Vide eum ad Solm. p. 938. In carmine Sulpitiae,

eidem Cadurcae fasciae, non institae sunt, quibus lectus intenditur, uri quidem Scboliastes Iuvenalis contendit, sed fasciae lineae, quibus ipsa Sulpitia velabatur, ut videre est apud eundem Salmas. ibia. p. 938. et 1170. Vide quoque in voce Cadurci.

CADURCUS Iohannes, Occitanus, Professor iuris Tholosae, veritatem, quam sanguine suo [orig: suô] sanciebat, sic asseruit, ut non modo Tholosae, sed propter celebrem illam Academiam, in universa Gallia, semen purum verbi Dei sparsisse merito videatur, A. C. 1532. Beza, in Iconibus.

CADUS quo [orig: quô] vinum Romani condiderunt. Ita enim Plautus Aulul. Actu 3. sc. 6. v. 34.

Solebat pice diligenter oblini, ac in loco, quo fumus posset pertingere, statui. Marcellus de Medicam. operculo [orig: operculô] superposito [orig: superpositô], et clauso [orig: clausô] vel gupsato [orig: gupsatô] diligenter de argilla. Iunius Moderatus Columella Rei Rust. l. 1. c. 6. vinum celerius fumo [orig: fumô] maturescit. Hinc Horat. l. 1.ode 20. v. 2.

--- Graeca [orig: Graecâ] quod ego ipse tesia [orig: tesiâ]
Conditum levi.

Hic dies anno [orig: annô] redeunte festus
Corticem astrictum pice dimovebit,
Ampborae fumum bibere institutae
Consule Tullo [orig: Tullô].

Picandi sic reponendique vini primus auctor L. Opimius Consul fuit, sub quo generosissimum vinum collectum est, testante Plin. l. 14..c. 4. Martialis l. 1. Epigr. 27.

Testa sed antiqui felix siccatur Opimi,
Egerit et nigros massica cella cados.

Notabantur autem cadi, inscripto [orig: inscriptô] nomine et auctoris et Consulis elencho [orig: elenchô] seu pittacio [orig: pittaciô] iis adsigi solito. Petronius Satyr. Statim allatae sunt ampborae vitreae diligenter gypsatae, quarum in cervicibus pittacia erant affixa, cum hoc titulo: Falernum Opimianum annorum centum. Horat. l. 1. Sat. 10. v. 22.

--- - --- Rbodio quod Pitbolenti
Contigit, at sermo lingua [orig: linguâ] concinnus utraque [orig: utrâque]
Suavior, ut Cbio nota si commista Falerni ist, etc.

CADUSII populi circa Caspium marc. Steph. De his quaeri possit non immerito, an Israelitarum sint reliquiae? Quae Fulleri est sententia, qui Cadusios dici vult, quasi [gap: Hebrew word(s)] Kedosim Sanctos, ratione vocationis. Sed fallaci etymo non est nitendum. Cadusios et Tapyros non esse advenas, pater ex vetustissimo scriptore Ctesia, qui utrosque Nino subicit, *)ekuri/euse (inquit) th=s2 te *kaddousi/wn xw/ras2, kai\ *tapu/rwn. Narrat idem, Cadusiorum bellum ingens cum Artaeo, vel Arsaeo Rege medorum, quem cum octingentis hominum milibus irruentem vicit Parsodes. Inde inter Medos et Cadusios odia, et bella perpetua usque ad Cytum. Quo [orig: Quô] imperaute, cum Persarum iugum volentes subiissent, et denuo rebellassent [orig: rebellâssent] sub Artaxerxe Longimano, is expeditionem in illos suscipiens, trecentorum millium peditum et decem mille equitum exercitu instructus; re tamen infecta [orig: infectâ] rediisset, nisi duos Cadusiorum Regcs dolo [orig: dolô] circumvenisset Tiribasus. Vide Plut. in Artax. Nic. Lloydius.

CADWALLADER ultimus Cambrorum in Anglia Rex: post quem Campria divisa est in Meridionalem et Septentrionalem, quarum utraque peculiares suos Reges habuit, usque ad A. C. 1140. quo [orig: quô], exstincto [orig: exstinctô] Regum nomine, Principes successere [orig: successêre], donec sub Henrico III. Angliae Rege Cambria, titulio [orig: tituliô] Principatus Walliae, in Angliae Regum potestatem pervenit. Georg. Hornius Orb. Imper.

CAEA insul. magis Aegaei. Zea, vel Zia, inter Cycladas, Graecis Hydrussa. Ceos Ciceroni, l. 5. ad Attic. Ep. 12. Cia Ptol. a Ceo Titanis filio dicta. Ovid. Ep. 20. Heroid. v. 222.

Recte dumeta dixit, quia Caea insula feracissima est. Athen. l. 3. *)en tw=| de\ deute/rw| peri\ futw=n o( *qeo/frastos2 kai\ th\n e)rineo\n e)=nai/ fhsi di/foron, oi( de\ kai\ tri/foron, w(/sper e)n *ki/w.

CAEACHOS Thinitarum in Aegypto Rex X. post Bochum, praefuit annos 39. Ameneme in inferiore Aegypto regnante. Sub eo Apis in Memphi, Mnevis in Heliopoli et Mendesius caper Dii sunt habiti, de quibus vide Ioh. Marshamum Canone Cbronico ad Sec. IV. Illi successit Biothris, quem vide.

CAEADA locus apud Spartanos, in quem maleficum genus hominum coniciebant. Cael. Rhodig. l. 17. Antiq. Lection. c. 8. Vide et Caeadas.

CAEADAS Graece *kaia/das2,, barathrum erat prope Lacedaemonem, in quod maleficos conicere soliti erant; quemadmodum in Messeniacis Pausan. memorat, Aristomenem ei)s2 to\n *kaia/dan, in Caeadam, coniectum et ibi triduum commoratum, per sublustres

tenebras vidisse vulpem cadavera appetentem. Nempe kaiu/das2 Lacedaemoniis id ipsum fuit, quod Graecorum aliis kaia/ta vel kaieto\s2, h. e. locus effossus, vel terrae debiscentis ruptura, quam faciunt terraemotus, ut ex Hesycbio discimus. Cuiusmodi rupturae cum in agro Laconico fuerint frequentes, sunt qui Spartam ab Homerodici statuant, non, uti vulgo legitur,

Iliad. ss. v. 581. et Od. d. v. 1. sed kaieta/essan, o(/ti oi( a)po\ tw=n seismw=n r(wxmoi\ kwetoi\ le(gontai kai\ kaia/das2 to\ desmwth/rion enteu=qen, quia rupturae, quae fiunt ex terrae motibus, kaietoi\, atque inde carcer kaia/das2, Strab. l. 8. quamvis Caeadas non tam carcer fuerit, quam barathrum, in quod capite damnati praecipites ex alto demittebantur, tu post Thucydidem l. 1. asserunt Pausan. l. 4. Thucydidis Scboliastes, Suidas et Grammaticorum alii. Wuo [orig: Wuô] lapsu tam praecipiti cum plerique contererentur, erat in eorum fosla magna tadaverum vis et per meatus subterraneos vulpes eo se conferebant, ut pabulum inde carperent. Wuarum unam cauda [orig: caudâ] arreptam sequutus Aristomenes, per viarum opaca, tandem evasit, Pausan. l. 4. et Polyaenus Stratagem. l. 2. c. 31. Ut Plinium omittam, qui hanc Historiam persequens l. 11. c. 37. locum hunc latomias appellat. Vide Bochart. Hieroz. Part. prior. l. 3. c. 13. quod est de Vulpibus.

CAECADES Comes Aeneae, a quo quidam Caecilios derivant. Vide et Caeculus.

CAECIAS ventus flans inter Aquilonem, et exortum aequinoctialem, nubes occulta [orig: occultâ] quadam [orig: quâdam] naturae ratione ad se attrahens, non propellens, ut post Aristotelem docet Plin. l. 2. c. 47. Unde Proverb. Mala ad se trabens, ut Caecias nubes. Aristoteli Boreas vel Aquilo; cui eidem meses inter Boream et Caeciam: Plivio addititius et sputius ventus est, inter Boream et Aequinoctialem exortum, de quo vide pluribus agentem Salmas. ad Solin. p. 1247. et seqq. In turre ventorum octogona, quam Andronicus Cyrrhestes Athenis exstruxit, specie batbati senis, patinam olivis plenam offerentis, expressus est. Atheniensibus sine dubio gratissimus, ut quibus ex hae arbore maximus proventus. In Oceano Nord-est, in mari Mediterraneo Grec; in Adriatico, Burino appellatur. iac. Sponius Itiner. Graeciae T. 2. p. 177.

CAECILIA [1] gens fuit, de cuius origine variae fuerunt veterum opiniones. Festus. Vide Metellus.

CAECILIA [2] praenomine Caia, Tarquinii Prisci uxor, maximi animi mulier et lanificii peritissima, quae prius Tanaquil dicebatur. Plin. l. 8. c. 48.

CAECILIA Lex de Fullonibus, data a Caecilio Metello, C. Flam. Lucio [orig: Luciô] Aemylio [orig: Aemyliô] Censoribus, ad populum ferenda, cum illis non liceret; Sonuit de ratione poliendarum vestiu, Plin. l. 35. c. 17. Alia, de iure Italiae et tributis tollendis, lata a Q. Caecilio Metello Nepote, L. Afranio [orig: Afraniô], Q. Caecilio [orig: Caeciliô] Metello [orig: Metellô] Celere Consulib. A. 693. Urb. Cond. ut Italia a vectigalibus immunis esset; Eius meminere [orig: meminêre] Dio l. 37. Cicer. l. 2. Ep. 9. ad Attic. etc. Alia, cuius auctor Q. Caecilius Metellus Pius Scipio Consul, cum Pompeio M. an. Urb. Cond. 701. fuit, Ut. Censoria potestas, quam P. Clodius Tribunus Pl. imminuerat, restitueretur, Dio, l. 4. Alia de repetundis, apud Valer. M. l. 6. c. 9. ex. 10. quam vel eandem cum Calpurnia esse, vel pro Caecilia. ibi legendum Calpurnia, sentit Sigonius.

CAECILIA Gabinia lex ab Aul. Gabinio Tribuno Plebis L. Metello [orig: Metellô], Q. Martio [orig: Martiô] R. Consulib. an. Urb. Cond. 685. lata, fuit: Ne ius diceretur de iis pecuniis, quae versura [orig: versurâ] facta essent sumptae: Ne scil. provinciales homines a Romaenis exhaurirentur: Ne gravior usura, quam centesima, exigeretur: Etiam praeter amissam sortem certam poenam statuens. Vide Ciceronem Ep. 2. ad Attic. l. 6.

CAECILIA [3] Renata, filia Ferdinandi II. Imperatoris ex maria Anna Bavarica, nupsit Vladislao VI: Poloniae Regi, vide Phil. Iac. Spenerum Sylloge Geneal. Histor.

CAECILIANA lactucae species, apud Plin. l. 19. c. 8. Purpuream maximae radicis Caecilianam vocant: a Caecilio videl. metello, quod docent haec Columellae in Horto, l. 10. ubi varia lactucarum genera describit,

Altera crebra viret, fusco [orig: fuscô] nitet altera crine,
Utraque Caecilii de nomine dicta metelli.

Fuit autem is primo [orig: primô] bello [orig: bellô] Punico [orig: Punicô] Romae Consul creatus au. Urb. Cond. 503. annis circiter 220. antequam imperaret Augustus, etc. Vide quoque infra ubi de Lactucis. Sed et inter Cerasorum genera, Caeciliana recensentur Plinio eidem l. 15. c. 25. Caeciliana rotunda sunt: cuiusinodi cerasa proprie cerasa Galli vocant. Salmas. ad Solin. p. 959.

CAECILIANUS Senator, quod plurima adversum Cottam Messallinum in accusatione prompserat, calumniae damnatus.Tacit. l. 6. Annal. c. 7.

CAECILII a Caecade Aeneae Comite, alii a Caeculo Volcani Fil. Virg. Aen. l. 7. qui Praeneste condidit. Dictus autem hic Caeculus, quod unam oculi pupillam altera [orig: alterâ] minorem haberet. Plebeii fuerunt, nullis ante annum Urb. Cond. 470. honoribus gestis, cognominibusque metelli, Macedonici, Calvi, Dentricis, Balearici, Dalmatici, Vittati, Caprarii, Nepotis, Celeris, Cretici, Pii, Numidici, Scipionis et Silani distincti. Nobilis admodum Romae haec gens fuit, Pontificatus maximos IV. Dictaturas duas, magisteria Equitum totidem, Consulatus XX. Censuras VII. Triumphos novem, intra annos 250. adepta: quibus honoribus funeti sunt viri undeviginti. Haec feamilia Praeneste oriumda et pest exactos Reges in civitatem accepta. Vide Caeculus.

CAECILIUS [1] Africanus, in disciplina iutis atque legibus populi Romani noscendis tractandisque scientia [orig: scientiâ], usu, auctoritateque illustris fuit tempore Gellii, cuius etiam ipse meminit, l. 16. c. 5.

dicitque librum scripsisse, de verborum significatione, quae ad ius civile pertinerent.

CAECILIUS [4] Callantianus, Iudaeorum religionis sectator, Romae docuit Rhetoricam, sub Augusto, usque ad Adrianum. Scripsit librum contra Pbrygas, Dictienarium ex ordine literarum, comparationem Demosthenis, et Ciceronis, et alia multa. Suidas. Aliis parum id credibile, cum ab Augusto ad Adrianum anni esstuxerint ad minimum 60. Crdeunt proin plutes Caecitios fuisse. Dalechamp. in Athen. l. 6. vocat Caetilium Atticum. Alii Siculum faciunt. Vide Casaubon. in Athen. l. 6. c. 21. Voss. de Hist. Graec. l. 2. c. 4. Callantiano huic Athen. l. 6. et 11. tractatum historicum ascribit, et relatienem eorum, quae bello [orig: bellô] servili gesta.

CAECILIUS [5] Claudius Isidorus C. Asinio [orig: Asiniô] Gallo [orig: Gallô], et martio [orig: martiô] Cyrino [orig: Cyrinô] Consulibus ad 6. Calend. Feb. Testamento [orig: Testamentô] suo [orig: suô] edixit; Quamvis multa civili bello [orig: bellô] perdidisset, tamen telinquere se servorum 4116. iuga boum 3600. reliqui pecoris 257. milia, in numero pondo 600. milia. Plin. l. 33. c. 10.

CAECILIUS [6] Cornutus Praetorius a calumniatoribus delatus ad struendas Principi insidias et mittendos in Galliam concitores belli Q. Vibio Sereno mmistravisse pecuniam. Sed innocens Cornutus et falsa exterritus sua [orig: suâ] manu cecidit. Tacit. l. 4. Annal. c. 29. et 30.

CAECILIUS [7] Epirota, libertus Attici Equitis Romani ludum Gram maticae Romae aperuit. Primus dicitur Virgilium et alios Poetas novos praelegere coepisse. Domit. Marsus:

CAECILIUS [8] Metellus, Consul Ron. C. Servilii Collega. An. Urb. Cond. 470.

CAECILIUS [9] Metellus, Baleaticus cognominatus T. Q. Flaminii Collega, an. Urb. Cond. 631.

CAECILIUS [10] Metellus, Numidicus dictus. M. Iunii Silvani Collega. An. Urb. Cond. 656. Iugurtham vicit. Censor Quinctium quendam, qui se Tib. Gracchi fil. ferebat, admittere noluit. In legem apuleiam, utpote vi latam, iurare nolens, Smyrnam exul abiit, inde precibus filii, hinc Pii, revocatus. Aur. Victor de Viris Ill. c. 62. 63.

CAECILIUS [11] Metellus Calvus Lucii Aurel. Cottae Collega. An. Urb. Cond. 635.

CAECILIUS [12] Metellus Dalmaticus cognomine Q Mutii Scae volae collega. An. Urb. Cond. 637.

CAECILIUS [13] Metellus, Princeps Senatus [orig: Senatûs] Cn. Pompeio M. et M. Licinio [orig: Liciniô] Craslo [orig: Craslô] Consulib. An Urb. Cond. 685. Vide et Caius, et Lucius, et Marcus.

CAECILIUS [14] Metellus Pius Scipio praenomine, Consul, addito [orig: additô] Cn. Pompeio [orig: Pompeiô] Magno [orig: Magnô], cum plutes menses solus magistratum gessisset. An. Urb. Cond. 702.

CAECILIUS [15] Metellus Quintus Macedonicus, cognomine Praetor Macedoniam subegit, Andrisco [orig: Andriscô], qui Philippi nomine sumpto [orig: sumptô] regnum sibi vindicabat, devicto [orig: devictô]. Superavit Achaeos, feliciter rem in Hispania gessit. Ob severitatem exosus suis, aegre Consulatum obtinuit. Quatuor filiorum humeris, quorum tres Consularem iam dignitatem obtinuerunt, quartus triumphavit, elatus. Liv. l. 49.et 50. Flor. l. 2. c. 14. Aur. Victor de Viris Ill. c. 61.Vide et Quintus.

CAECILIUS [16] Poeta Comicus, Insubria [orig: Insubriâ] oriundus, circa annum 150. Olymp. 575. Urb. Cond. 875. M. Ennii commilito, scripsit comoedias, quarum fragmenta Stephanus collegit. Eius Hieronym. in Cbron. A. Gellius l. 4. c. 20. et l. 15. c. 15. meminerunt. Vide infra Cacilius Statius.

CAECILIUS [17] Praeceptor S. Cypriani, huius nomine in Baptismo aslumto [orig: aslumtô]. An Minutii Felicis hic Caecilius?

CAECILIUS [20] Simplex, qui arguebatur Consulatus [orig: Consulatûs] honorem pecunia [orig: pecuniâ] mercari non sine exitio Marii Celsi voluisse. Tacit. l. 2. Hist. c. 60. cui sibi assistenti Vitellius, Imperium eiurans, exsolutum a latere pugionem, velut ius necis vitaeque civium reddidit. Hist. l. 3. c. 68.

CAECILIUS [21] Spado, memoratur in Epist. Faustinae ad marcum, apud Vulcatium Gallicanum, in Avidio Cassio, c. 10.

CAECILIUS [22] Statius, Poeta Comicus, quem Tullius l. 7. ad Attic. Ep. 3. malum Latinitavis autborem vocat. Voleatius tamen Comicorum palmam ei concedit. Fuit natione Gallus et Ennii contubetnalis. Decessit uno [orig: unô] anno [orig: annô] post Ennium, sepultus in Ianiculo. Euseb. Horat. l. 2. Ep. ad Aug. 1. v. 59.

CAECINA [2] (praenomen et nomen A. Severus ) in initiis Principatus [orig: Principatûs] Tiberiani inferioris Germanici exercitus [orig: exercitûs] legatus; qui plures per provincias quadraginta stipendia parendi aut imperandi explevit: de quo Tacit. l. 1. Annal. c. 31. 56. 64. 65. 66. 68. 72. et l. 2. c. 6. l. 3. c. 18. et 33.

CAECINA [4] Tuseus, nutricis Neronis fil. Praefectus Aegypti, a Nerone relegatus, quod in procuratione eius Provinciae, balneis in adventum suum exstractis, lavisler. Sueton. Nerone c. 35. Vide Tacit. l. 3. Hist. c. 38.

CAECINOS Suidae amnis vocatur, qui Rheginum agrum a Locrensi dividit, Plin. l. 3. c. 10. Satriano, teste Barrio [orig: Barriô]. Steph. Caecinon ait esse xw/rion *)italiko/n. Vide Cluver. Ital. Ant. l. 4. c. 15. Vide Cecinus.