CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

CALAMUS [1] ex Graeco ka/lamos2, et arundinem significat et stipulam sive avenam, h. e. to\n tou=' si/tou kaulo\n. In fistula tamen pro avena aut stipula non accipitur optimis et antiquissimis Scriptoribus ac Poetis, sed arundinem aut cannam significat. Unde et do/nakas2 Graeci vocant. Theocritus,

*da/fnis2 o( leuko/xros, o( kalh=| su/riggi meli/sdwn,
*bwkolikou\s2 u(/mnous2, ai)/qeto *pani\ ta/de.
*tw\s2 trhtw\s2 do/nakas2, to\ lagwbo/lon --- -

ubi intelligit fistulam ex pertusis arundinibus compactam. Graecus Poeta apud Plutarchum, o( tw=n bouko/lwn khro/plastos2 o)tobei= do/nac etc. Et Theophrastus hinc suriggi/an genus arundinis dictum tradit, quod fistulis faciendis utilis esset. At stipulam, qua [orig: quâ] indocti bubulci, fistula [orig: fistulâ] canere nescientes, ludebant, kala/man idem Theocritus vocat, ut supra vidimus in voce Calamaules: alias r(apath\n vocatam, unde *p(apatau=lai vulgo dicebantur. Sed et alias ka/lamos2 fere semper, pro arundine. Sic ka/lamoi i)ceutikoi\, sunt arundines vel calami: ka/lkmoi ad scribendum, ex atundine: kala/mous2 quoque de tibiis dixere [orig: dixêre], quae ex arundine utique olim fiebant. Hinc kala/moio boh\ Pindaro, tibiae cantus; et polu/trhtoi ka/lamoi, in Epigramm. multiforatiles tibioe, et kala/manlos2, de qua voce supra diximus, etc. Sed et ka/lamos2, lyrae crepitaculum est, cui chordae adnectuntur, quodque sonum edit, do/nac vocatum quoque Graecis: Hesych. do/naka u(polu/rion, pa/lai ga\r tai=s2 lh/rais2 ka/lamos2 u(peti/qeto. Unde lapillus, qui in alveo aetitis movetur ac sonat, Latinis calamus, Graecis do/nac etiam, appellatus est, vide Salmas. ad Solin. p. 714. Porro et ka/lamoi, virgae dictae sunt ac surculi, quibus haerebant malabathri folia, pe/troi etiam dicti item quibus storax adhaerescens adferebatur, uti vidim us supra in vocibus, Betre et Calamites styrax. Mensurae tandem genus, ka/lamos2 dictum, Rgiorum X. pedum sive Philetaeriorum, Italicorum vero XII. cuius mentio apud Ezechielem Proph. c. 42. v. 16. 17. Graeci certe, ut Hero, et alii, qui Latina etiam nomina in eiusmodi mensuris recensendis explicant, nullum mensurae genus habent X. pedum, praeter ka/lamon: et Hero quidem dicit, Aegyptios toi=s2 xoiniois2 kai\ toi=s2 kala/mois2 kai\ toi=s2 ph/xesi, arva sua metiri solitos etc. apud Eund. p. 683. Plura vide apud Plin. l. 16. c. 36. et 37.

CALAMUS [2] Aromaticus, cuius mentio Ierem. c. 6. v. 20. Salmasio non nisi Indicus est, quem ideo Arabicum ac Syriacum nonnullis dici vult, quia ex India in Arabiam et Syriam advehebatur. Sed solum in India crevisse falsum, cum Mosis aevo [orig: aevô] Iudaeis iam fuerit notus, eiusque adeo mentio fiat Exodi c. 30. v. 23. Neque verisimile est, Indiam Iudaeis aut vicinis gentibus iam fuisse tum apertam. Unde non sine ratione in Arabiae parte aromatifera illum quoque provenire censet Bochartus: quam Dionysius Periegetes v. 937. odorem exhalare scribit,

*)/h qu/ou h)\ smu/rnhs2, h)\ eu)o/dmou kala/moio,
Aut thuris aut myrrhae aut odorati calami.

--- - --- --- - Hic [orig: Hîc] ladani vim
Vellera desundunt, calami coma pullulat almi.

Namque thyo [orig: thyô] myrrhaque [orig: myrrhâque] viget, cum thuris odore,
Et casia [orig: casiâ], nec non et cannae dulcis odore.

Ac propterea calamum odoratum Arabicum vocat Plut. m l. Quod bruta ratione utantur, etc. Vide eundem Bochart. Hieroz. Part. prior. l. 5. c. 6. Latinis Odoratus calamus dictus est. Solinus c. 52. Mittit India calamos odoratos, et multa alia mirifici spiritus suavitate grata. Revera [orig: Reverâ] enim grati ac flagrantis odoris fuit, unde toi=s2 qumia/masi pro\s2 eu)w|di/an, suffimentis suaveolentiae ergo, misceri consuevisse, ait Dioscorides. At recens talis, quemadmodum iuncus; utriusque vero odorem ciro exspirate ac evanescere, quum alia pleraque aromata inveterata ac servata flagrantius ac suavius oleaut, tradit Theophrastus. Odoratissimum in Syria nascl, in modica convalle, quae inter Libanum patet et alium monticulum, habes apud eundem. Porro Alexandrinus idem appellatus est Celso, quia ab Alexandria Roman adferebatur, cum coeteris Orientis aromatibus. Nonnulli et e)ruqrai=on, quod ruber esset, dictum volunt Dionysio Rebus Indioe; sed e)ruqrai=os2 is longe alius ab odorato. Inter res enim edules illi Erythraeus est,

*)allo/qi men\ ga\r ke/glros2 a( e)ce tai, a)/lloqi d' au)=te
*(/ulai thleqow=ssin *)eruqrai/ou kala/moio.
Alibi erim (in India) milium provenit, alibi vero
Silvae surgunt Erythraei calami.

Radix scil. esui apta, propter eximiam ac melleam suavitatem; ipse vero in proceritatem non modicam surgebat: quod cum odorato calamo non convenit, qui minutus fuit, et parvae harundini similis, lepto\s2 hinc vocitatus Anonymo de Vita Alexandri. Calamum ergo Indicum Dionysius intelligit ab odorato diversum; quem Erythroeum vocat, quod ad ripas Indici vel rubri martis nasceretur. Probationem porro optimi Calami Aromatici Dioscorides his verbis complectitur, ei)s2 pollou\s2 skindalmou\s2 qrauo/ menos, ge/mwn araxni/wn th\n su/rigga, qui in multas assulas frangitur, quique intus fistulam habet, velut aranearum telis refertam. Concavus namque est, et fistulam habet tenuibus membranulis intus conseptam, sicut reliquae arundines: quas membranas is ara/xnia vocat, ob similitudinem. Praestantissimum ergo videri ait, qui non inanis prorsus intus sit, sed membranulas araxnaeidei=s2 habeat, etc. Quam in rem vide plura apud praefatum Salmas. ad Solin. passim, inprimis p. 1049. et seqq. ubi, inter alia, Calamum officinarum, non esse legitimum antiquorum ka/lamon arwmatiko\n, sed Acorum potius, docet.