CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

CALLISTRATUS [6] ICtus, inter discipulos Papiniani et Consiliarios Alexandri Seu. Lamprid. in Alex. c. 68.

CALLISTRATUS [7] videtur fuisse Grammaticus, quem aliquoties laudant Scholia in Aristoph.

CALLISTRATUS [8] Statuarius, Plin. l. 34. c. 8. Ceterum de variis Callistratis videsis Voss. de Hist. Graec. l. 3. p. 338. De Scient. Mathem. c. 33. §. 21. p. 156.

CALLISTUS [1] unus inter comites Iuliani Principis, expeditionis eius Heroico [orig: Heroicô] versu Historiam conscripsit. Nicephorus, l. 10. c. 34. Socr. l. 3. c. 18.

CALLITHRIX seu CALLITRICHUM apud Plin. l. 25. c. 11. idem cum Trichomane, de quo infra, Graece kalli/qric: sicut Adiantum proprie Polytrichon dictum est, quae tamen cognomina Auctores plerumque confundunt. Dalmas. ad Solin. p. 1294. Sed et Callitriches inter simiarum genera recensentur Plinio, l. 8. c. 54. Effer atior cynocephalis natura, sicut mitissima satiris et sphingibus. Callitriches toto [orig: totô] pene aspectu differunt: barba est in facie, cauda [orig: caudâ] late fusa [orig: fusâ] primori parte. Nempe caudatarum, quae Graecis kerkopi/qhkoi; de quibus festive Iuvenal, Sat. 10. v. 192. de rugoso sene,

--- -- deformem pro cute pellem,
Pendentesque genas, et tales aspice rugas,
Quales, umbriferos ubi pandit Tabraca saltus,
In vetula scalpit iam mater simia bucca, etc.

Vide Delechampium Not. al l. et de Simiis plura apud Solin. c. 40. Aristotelem Histor. Animal. l. 2. c. 8. Alios, ut et infra fuo [orig: fuô] loco [orig: locô].

CALLITHYIA fil. Peranthi, prima Iunonis Argivae Sacerdos, uno [orig: unô] fere saeculo [orig: saeculô] ante Cecropem, Euseb. num. 376. Dictae autem hae Sacerdotes *(hresi/des2, Etymol. Magno in H. per quarum aetates Hellanicus Lesbius Historiam suam digessit, uti dicemus suo [orig: suô] loco [orig: locô]. Vide et infra Criasus, it. Heresides.

CALLIXENUS [1] Atheniensis, qui cum Theramene Steriensi Praerores in Arginusa populo adduxit. Schol. in Aristoph. Ranad V.

CALLIXENUS [2] Rhodius, libro de Alexandria, testis citatur ab Athenaeo, l. 6. c. 11. Pluribus ex libris id opus constabat, nam Callixenus in quarto de Alexandria, laudatur Harpocrationi, in *)egguoqh/kh. Voss. l. 3. de Hist. Graec. p. 339.

CALLIXENUS [3] Statuarius nobilis, qui Olympiade 155. quo [orig: quô] tempere illorum ars revixit, quum antea aliquando cessasset [orig: cessâsset], floruit. Plin. l. 34 c. 8.

CALLIXENUS [4] de Pictoribus et Sculptoribus librum edidit. Photius in Biblioth. Item, Dux militaris, fame enectus, Xenoph. Hist. l. 1.

CALLUS item nucleus, de margaritis, apud Plin. l. 9. c. 35. Sani quidem partus multiplici constant cute, non improprie Callum ut existimuri corporis possit. Et paulo post, Multo [orig: Multô] deinde obrutas sule in vasis fictilibus, erosa carne omni, nucleos quosdam corporum, hoc est, uniones decidere in ima. Nempe, lapides quidem et lapillos margaritas Solinus, c. 56. gemmas Ammianus, l. 23. Arabesque Scriptores Aliohar, quod idem est, passim vocant: At alii, Latini praecipue, margaritas extra gemmarum censum ablegarunt [orig: ablegârunt]. Unde Plinius inter gemmas et lapillos margaritis Iocum neutiquam dedit, seorsim eatum naturam persequutus, calli et nuclei nominibus de illis usutpatis. Imo cum gemmarum nomina S. Scriptua singulati numero [orig: numerô] efferre soleat, vocem peninim, qua [orig: quâ] margaritae indigitantur, in plutali usrpat: quod in annulis et ornatu quottidiano fere singulae gemmae adhiberi, at margaritae in torquibus et monilibus plures censti soleant. Vide Salmas. ad Solin. p. 1115. Et quidem margarita non est lapis in terra editus, quomodo gemmae proprie dictae, unde Gen. c. 2. v. 12. ubi dicitur, ibi Bedolach et lapis soham, Bedolach, i. e. inargarita, non vocatur lapis, ut sequens loham: tamen niliil obstat, inquit Bochartus, quominus margarita vocetur lapis in concha editus, quomodo multos alios certum est in animalibus nasci, in galli iecore, lapidem alectorium: in ventriculis hirundinum et lacertorum, chelidonium et saurirem: in oculis hyaenae et testudinis, hyaenium et chelonium: in felle porci et hystricis, porcinum et Malacensem: in cerebro draconis, dracontiam: cynaedium et synodontitem, in cerebris piscium cognominum, etc. Quare si qui margaritam nucleum, aut callum, aut verrucam, aut ossiculum appellant, ita appellant eidem analogice, propter similem duritiem. Alioquin enim nucleus pomorum aut nucum est proprius; callus et verruca in cute nascuntur; margarita, in media conchae carne: ita ramen, ut ossis vices supplere non possit, cum non eodem [orig: eôdem] modo [orig: modô] se habeat in omnibus. In plerisque scilicet concharum, omnino nulla, in aliis plures numero [orig: numerô] procreantur, quemadmoduin Aelianus in una concha memorat viginti fuisse editas, Americus centum et triginta, etc. Quam in rem vide plura apud illum, Hieroz. Parte poster. l. 5. c. 8. ubi ex consensu gentium, sub genere lapidum, non nucleorum aut ossium, margaritas contineri, plnribus docens, inter alia, Chaldaeos margaritas [gap: Hebrew] , i. e. lapides, simplicitet nominare, observat, ex Pomario, post auctorem Baal Aruch.

CALMA vulgo Chaune, locus Galliae, in Briegio, veteri Monasterio [orig: Monasteriô] insignis: ad Parisios populos pertinens. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in vote Briegium.

CALMARIA urbs munita Sueciae, in Ostrogothia et Samlandia provinc. cum portu, in ora littorali maris Balthici, e regione Oelandiae inssul. Mite desormata incendio [orig: incendiô] A. C. 1647. Arcem habet validam. 4. lent. a Uhrsitianopoli. 40. ab Hafnia. Ab ea mare,

inter ipsam et Oelandiam Insulam Calmarsund. Hic [orig: Hîc] Ericus VIII. Daniae, Sueciae. et Norvegiae Rex proclamatus, factumque est deeretum, tria haec regna unum Regem agnoscerent, A. C. 1396. quod tamen minime diu duravit. Expuguata a Friderico II. Daniae Rege A. C. 1611. sed postea recepta est.

CALIMICIACUM locus Galliae, haud procul Remorum urbe, Frodoardo in A. C. 922. memoratus, nunc Chermizy dicitur: Eiusdem fere nominis est Culmisciacum villa, vulgo Cormicy, in eadem dioecesi. Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce Culmisciacum.

CALMONTENSIS Pagus seu Calvomontensis nomen accepit a loco Calmons, vel Calvus Mons, aliis Calmontis, hodie Chaumont, ad Mosellam in Lotharingia, quibusdam: sed in Lothariensium finibus ad flumen hoc nullum eius nominis locum exhibent tabulae. In pago hoc castrum Spinal est, sedes Episcopalis a spinae montis Moselae proximi dictum: hodie Espinal, in Lotharingia ad fluminis Mosellae ripam, 4. leucis ab Alteriaco, ubi Abbatia illustris, Antrey: Castrum quoque Vendopera, nunc ignotum, in eodem pago fuit. Est et Calmons vel Calmontis, inter Lutosam et Deonantum, vulgo Calmont, in paroecia Leodiensi. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall.

CALNE locus olim celebris in Angliae provinc. Cantio. Ibi Concilium A. C. 977. ob S. Dunstanum a Clericis accusatum. Matth. Westmon. addit. Bedae, Hist. Angl. l. 2. c. 11.

CALNIACUS oppid. lepidum Gall. ad Oesiam, fluv. In Insul. Franciae, sed in limite Picardiae, in agro Tarteniaco, 3. leuc. a Novioduno, Vulgo Chauny.

CALOBATAE Graece *kaloba/tai in Gloss. Latin. Funambuli; nam ka/loi, sunt sxoini/a, Hesychio. Vide Origenem contra Celsum l. 3. et infra ubi de Funambulis.

CALOCERUS [1] seu CALOGERUS, nomen apud Graecos Monachorum, eorum praesertim, qui senio [orig: seniô] et aetate venerandi, ex kalo\s2 pulcher, et gh=ras2, senium. Phil. Mazerius in Vita S. Thomasini Patriarchae Constantinopolit. num. 130. Et alii divisi ab Ecclesia, maxime Graeci et Calogeri eorum. In Vita S. Severi Abbatis Agath. c. 16. Adolescentiores Calogeri, tam quottidiani operis, quam labore ieiunii, victi. Sic *kalogh/rou epitheton Episcopo Thessalon. tribuit Palladius in Vita Chrysostomi p. 26. Vide Stephanum Paschasium in Disquisition. Francic. l. 8. c. 50. Moniales similiter *kalograi/as2 vocabant. Ad quorum imitationem *tourkokalogh/rous2, Turcocalogeros, Monachos Turcicos, qui vulgo Dervisii dicti, appellat Ducas c. 21. et c. 42. apud Car. du Fresne Glossar. Habent autem Caloceri seu Sacerdotes Graecorum, praeter 4. Ieiunia seu Quadragesimas communes, de quibus suo [orig: suô] loco [orig: locô], tres alias peculiares: Quarum prima S. Demetrii dicta 26. dies, Altera, incipiens Kal. Sept. 14. dies ante enaltationem S. Crucis; Tertia, ante Festum S. Michaelis, 8. dies durat. Iacobus Sponius Itinerar. Graeciae Part 2. p. 354. Coeterum rndes sunt magna ex parte, et vix Religionis suae elementa norunt [orig: nôrunt], etc. Idem Ibid. passim.

CALOCERUS [2] praefectus camelorum, in Cypro, Regem se proclamavit. Sed a Delmatio. nepote Constantini M. victus, excoriatus et combustus est, Tarsi in Cilicia.

CALO-Iohannes [1] vel Iohannitzus, Bulgarorum Rex A. C. 1202. Innocentio III. se submisisse scribitur. Balduinum lamperatorem per insidias captum, Trinobi vel Ernae, Bulgariae Metropoli ultra annum caprivum detinuti, postea interemir A. C. 1206. Romanicidae dictus, quod Imperatorum Graecorum subiectos letali odio [orig: odiô] prosecutus, illos occidere summae voluptati haberet. Obtt Thessalonicae. Ioh. Georg. Nicetas, Outremann. Constant. Belg.

CALO-Iohannes [2] Iohannes, etiam Iohannis Comneni, et Iohannis Palaeologi nomen fuit. Vide ibi.

CALON Stoma apud Plin. l. 4. c. 12. ubi de Danubio, tertium Calon stoma, iuxta insulam Sarmaticam, Solino, Kalon stoma, c. 13. Hister --- sexaginta amnes in se recipit -- septem ostiis Pontum influit: quorum primum Peuce, secundum Naracustoma, tertium Kalonstoma, quartum Pseudostoma, etc. Ammiano iunctim Calonstoma dicitur. Graece *kalo\n sto/ma, Ptol. sto/mati kaloume/nw| kalw=|. Arrianus in Periplo Ponti, *)enqe/nde e)pi\ to\ kalo\n kalou/menon sto/ma, etc. Vide Salmas. ad Solin. p. 186. et in voce Danubius.

CALONDAS interfector Archilochi Poetae, quem Archian alii vocant. Ab uno enim Archilochum in praelio occisum constat, licet interfectores in plurali nominet Plin. l. 7. c. 29. et Solin. c. 1. Archiilochi Poetae interfectores Apollinem arguisse Delphis, referat. Salmas. ad Solin. p. 52.

CALONES militum servi, dicti quia ligneas clavas gerebant. quas Graeci km/la vocant. Festus. At Servio in l. 6. Aen. v. 1. sic dicuntur, quia militibus ligna portant, et impedimenta. *skeuofo/roi. Horat. Sat. 6. l. 1. Serm. v. 102.

Quidam tamen a calando derivant, quod ad ministerium advocarentur: alii a Calendis, quod Calendarum die cibaria pro toto mense caperent. Nic. Lloydius. Huiusmodi servitia indigitantur verbis Spartiani in Hadriano, c. 13. a Cappadocibus servitia castris profutura suscepit: ubi sine ratione sunt, qui castrenses Ministros, in aula Principis militantes, intelligunt. Servorum enim in castr is Romanis magna multitudo, calonum scil. lixarumque, quo tum illi hic [orig: hîc] onuino sunt accipiendi. Hi per incuriam disciplinae magno [orig: magnô] numero [orig: numerô] in castra semper inducti, qui munus facerent, vallum portatent, fossam ducerent: semper vero ab illis Imperatorib. ac Ducibus remoti, qui disciplinam militarem labantem revocare et in antiquum restituere studuerunt. Florus l. 2. c. 18. de Scipione, disciplinae militaris apud Numantiam correctore; Sed tunc acrius in

castris, quam in campo; nostro cum milite, quam cum Numantino, pugnandum fuit. Quippe assiduis et iniustis et servilibus maxime operibus attriti-- ad hoc scorta, calones, sarcinaenisi ad usum necessariae, amputantur. Vide quoque Hittium, de bello Alexandr. c. 74. Itaque prioribus temporibus, quibus adstrictior disciplina, rari in castris servi, nec nisi digniorum, Ducum, Tribunorumque: postea vero labantibus moribus plures pene servi, quam milites, ita ut ne gregarius quidem ullus sine servo, inprimis sub Imperatoribus: cuiusmodi servi veteribus calones, recentioribus Galiarii, Graecis Scriptoribus infimi aevi, kallhka/ria dicti sunt. Vide Salmas. ad Spartian. in Hadriano c. 13. et infra in voce Galearii. Quomodo, quo [orig: quô] successu cum Legatis, ad Syphacem, calonum loco [orig: locô] primos ordines spectatae virtutis atque prudentiae servili habitu miserit Scipio, hostilibus castris imminens, qui, dum in colloquio Legati estent, vagi per castra alius alia aditus exitusque omnes, situm formamque et universorum castrorum et partium, qua Poeni, qua Numidae, haberent, specularentur, moremque simul noscerent stationum vigiliarumque, refert pluribus Liv. l. 30. c. 4. et seqq. Vide etiam infra voce Ribaldi, it. Servitia.

CALONESUS Insul. Galliae in ora meridionali Britanniae minoris cum portu et uno alteroque fortalitio. Eius longitud. 6. leuc. latitudo 2. circiter. Item Insul. Asiae in mari Sinico. Vide Formosa insul.

CALONIS vulgo Cleves, teste Lazio [orig: Laziô], urbs Germaniae Ducatus [orig: Ducatûs] Clivensis caput. Melius Kalenhausen, vicus Clivensis Ducatus ad Rhenum. 2. milliar. infra Ordingarn. Cluver.

CALONNA vulgo CHALONNE, locus illustris Galliae, in Andibus, ad sinistram Ligeris ripam. hadr. Vales. Notit. Galliae, in voce Andes.

CALOPODIA calcei ex ligno; qualibus Belgae per constrictas frigore aquas quam velocissimo [orig: velocissimô] cursn ludibundi quaquaversum oberrant. Vulgus Schaatsen vocat, praesentissimum itineris instrumentum, sed quod exercitatum hominem requirit. Originem traxisse videntur, ex illo nartarum genere, quo [orig: quô] Scriefinni altissimas nives et cacumina montium; vel potiuseo [orig: potiuseô], quo [orig: quô] apertam planitiem et lubrica glaciei pertranseunt: quorum omnium imaginem habes, apud Ben. Balduinum de Calceo antiquo c. 5. Vide quoque infra in voce Nartae.

CALOR Italiae fluv. prope Beneventum, teste Livio [orig: Liviô], l. 24. c. 14. et Vibio [orig: Vibiô] Sequestri, Pugna hodie inquit P. Diaconus. *)/alwra legitur apud Appianum in Annibalicis. et l. 2. Civilium. Baudrando fluv. est provinc. Principatus Ulterioris, qui ortus in Apennino monte Montem Maranum civitatem rigat; dein auctus Miscano [orig: Miscanô] et Tamaro [orig: Tamarô] fluviis prope Beneventum labitur, pauloque infra in Sabatum se exonerat.

CALOS-LIMEN i. e. bonus Portus, portus in Enxino. Mela l. 2. c. 1. Calostoma Plinio, l. 4. c. 12. commemoratur inter Danubii ostia. Vide Boreostoma.

CALPAE urbs Bithyniae, Steph. *kalpai po/lis2 *biqunw=n, e)/sti de\ kai\ limh\n *ka/lph. Calpae urbs Bithyniae: est et portus Calpae. Arriano limh\n *ka/lphs2, Plinio, l. 6. c. 1. portus Calpas, a fluv. cognomine, vide Salmas. ad Solin. p. 880. ut et in voce Calpes portus.

CALPAR Festo vinum novum, quod ex dolio demitur sacrificii causa [orig: causâ], antequam gustetur. Iovi entm sua vina prius libabant, quae appellabant Vinalia festa. Vide infra Vinalia, it. ubi de Inferio Vino.

CALPARE vel CALUPARE unde Gallorum galopare, Latini dixere [orig: dixêre] de equis, a kalpa/zein vel kalpa=|n, quod currere significat; de tripedantibus equis inprimis, qui altius pedes tollendo et volubiliter glomerando grestus, quodammodo saltare et subsultim ambulare videntur. Cuiusmodi equos, ut et cursurae modum, ka/lpas2 Graeci dixerunt; Galli le trot dicunt, cursum inter nimis lentum et concitatissimum medium, i. e. inter passum et galopum: quamvis haud dubie vox haec a Graeco ka/lph orta. Sed et ka/lpan dixere [orig: dixêre] Graeci, mollem illam et ad delicias compositam vecturam, qualem exhibent cum magna sedentium commoditate ac voluptate, tolutarii vel asturcones: unde Hesychius, ka/lphn, interpretatur. badisth\n i(/ppon kai\ ei)=dos2 dro/mou, ambulatorem equum et speciem cursus, utrumque designavit. Ideo vero kalpa/zein Graeci tam de tripedantibus, quam de tolutariis equis, usurparunt [orig: usurpârunt], quod proxime tripedariorum ille cursus, accederet ad hune tolutariorum gressum; facileque tripedarii tolutim quoque docerentur, et ad levitatem mollitiemque vecturae, qualis in asturconibus est, edomarentur. Imo et de tricenariis, qui crebra [orig: crebrâ] genuum inflexione et alternis crurum voluminibus, gradu per minutias fracto [orig: fractô], incessum suum celeriter impediebant expediebantque, sicque gressibus intricatis et minutissime cribratis incedebant (ad cumusmodi ambulaturam, inter asturcones et trepidantes mediam, equos suos astuefaciebant Parthi) kalpa/zein quoque dictum, quod o)cupodei=n Hesychius exponit et sakka/zein. Elegantissime sane sakka/zein dicebantur asturcones et tolutars equi, quorum gradus in ambulando perinde minutus ac creber, quasi sacco [orig: saccô] colatus estet et eliquatus: crebris enim et minutis guttis eunt liquores, per saceum, dum exprimuntur. Cui haud absimili, imo prorsus eadem [orig: eâdem] metaphora [orig: metaphorâ], de minutissimo ac spissisimo gradu dixit Plautus, Paenul. Actu. 3. sc. 1. v. 9. eum succretum esse cribro [orig: cribrô] pollinario [orig: pollinariô], etc. *ka/lph autem ad verbum est, guttus vel gutturnium. Hinc etiam guttonarii equi, oi( kalpa/zontes2, kai\ oi( kalpastikoi\, apud Vegetim, l. 4. c. 6. Nempe, ut colatorios idem vocat asturcones, equos minutim ambulantes, a sacco vel colo, quod minutim vacuefieri consuevit: Sic guttonarios, a gutto vel guttone, qui proptet oris angustiam minutim guttatimque evacuatur. Ut enim Graeci sakki/zein, proko/ptein et sakkismo\n prokoph\n interpretantur, h. e. minutam et per gradus promotionem progressionemque: Sic Latini guttum quoque et gutturnium, in eodem significatu accepetunt. Glossae, Gutturnium, ei)=dos2 skeu\ous2 o)straki/nou, Gutturnium, baqmo\s2, prokoph\, w(s2 *ba/r)r(wn. Vide

CALPAS vulgo Carrathassan, si Theveto fides, fluv. (portus item et oppid.) Bithyniae, inter ostia Psyllidis et Sangarii in Euxinum labens. Aqua, teste Moletio [orig: Moletiô] dicitur, Pineto autem Zagari. Sed hic Sangarius est a Calpa diversus.

CALPE [1] Hispaniae oppid. ad fretum Gaditanum, hinc Estrecho de Gibraltar, antiquitus Heraclea dictum, ut auctor est Timosthenes apud Strab. Nunc Gibraltar, Urbs Vandalitiae parva, sed munita cum arce, 4. mill. pass. ab Heracleae ruderibus, Gabraltar Veio dictis. Baudrandus.

CALPE [2] mons in extremis Hispaniae finibus ad fretum Gaditanum Gibraltar Clusio, et Aretio, Gebel Tarifi (i. e. mons Tarif ) Arabibus, teste Beutero [orig: Beuterô]; ambitu quidem non magnus, sed altitudine ingens, e regione oppositam habens Abylam, vel Alyben extremum Mauritaniae montem forma [orig: formâ] et magnitudine non dissimilem, Hispan. Sierra de las Monas, mons Simiarum. Hi 2. montes procul aspicientibus columnarum speciem praebent, Nic. Lloydius. unde Herculis columnae veter. In Andaluzia est, Moret. Sub hoc monte sita fuit Tartessus urbs vetustissima, alio [orig: aliô] nomine Carteia dicta. Unde et Tartessia Calpe a Poetis appellatur. Claudian.

A Graeco vocabulo sic nominatum volunt, quoniam esset conca. vus instar vasis, quod Graeci *ka/lphn vocant. Hesych. *ka/lph stamno\s2, u(dri/a. Avienus in oris matitimis, ex magnis Salmasii emendatione:

Unde Melae mons ist in mirum modum concavus dicitur l. 2. c. 6. Bochartus tamen, l. 1. Chanaan c. 34, *ka/lphn, ex Phoenicio [gap: Hebrew word(s)] galpha eiusdem significationis deductum putat. Nam Arabice inquit, [gap: Hebrew word(s)] galph est vas fictile, vel effracti vasis ima pars.

CALPE [3] *ka/lphs2 limh\n Arriano in periplo Ponti Euxini. Straboni fluv. est inter Chalcedonem, et Heracleam fluens. Ptol. *ka/lpan fluv. inter Psyllin et Sangarium ponit. *ka/lpis2 Apollonio, quem baqur)r(ei/onta vocat.

CALPHURNIA [1] Triti unius e XXX. Romanorum Tyrannis uxor, sancta et vener abilis femina, de genere Censorinorum, id est, Pisonum, quam Maiores--univiram sacerdotem inter sacr atissimas feminas adorarunt [orig: adorârunt]; cuius statuam in Templo Veneris -- acrolitham sed auratam -- Haec uniones Cleopatranos habuisse perhibetur: haec lancem centum librarum argenti, cuius plerique Poetae meminerunt, in qua maiorum eius expressa ostenditur Historia. Treb. Pollio. c. 32.

CALPHURNIA [2] mulier fuit importunissima, quae sexus [orig: sexûs] sui verecundiae oblita, per se ipsam causas egit, adeo que se molestam iudicibus praebuit, ut occasionem dederit edicto, quo [orig: quô] cautum est, ne mulieri in posterum causas agere liceret. Vide etiam Calpurnia.

CALPHURNIA [3] quonam [orig: quônam] pacto [orig: pactô] pro patriae salute a Mario, patre suo, victima Diis immolata fuerit, vide in dictione Marius. et Plut. in paral. c. 20.

CALPHURNIA [4] L. Pisonis filia, fuit quarta Caesaris uxor, cum in Consulatu ei successurus esset L. Piso, haec post viri necem omnem pecuniam ad M. Antonium tulit, Sueton. in Caes. c. 21.

CALPHURNIANA Turdulorum in Baetica urbs. Ptol. iuxta Boetim fluv. media inter Cordubam et Illiturgim. Carpio hodie.

CALPHURNIUS [1] memoratus in Epistola Faustinae ad Marcum, apud Vulcatium in Avidio Cassio, c. 10.

CALPHURNIUS [2] Agricola, a Marco Antonino Imperatore adversus Britannos missus legitur, apud Iul. Capitolin. in Marco, c. 8. Quam Historiam firmat unicum veteris apud Britannos arae restimonium, cuius inscriptio servat hodieque nomen Calphurnii Agricolae legati Augusti: sic enim exoletam eius lapidis scripturam legit Camdenus, apud Casaubon. ad Capitolinum. loc. cit.

CALPHURNIUS [3] Bestia, nobilis Romanus, qui pccunia [orig: pccuniâ] corruptus, rem adversus Iugurtham male gessit. Huic a M. Caecilio accusatore obiectum est, quod uxores suas dormientes interemisset. Plin. l. 27. c. 2. vide et Lucius.

CALPHURNIUS [5] Crassus, patricio [orig: patriciô] genere ortus in expeditionem Reguli focius in Mastylos, ut munitissimum castellum, nomine Garaetium diriperet, mistus est: ubi in hostium potestatem reda ctus Saturno immolandus destinatur. Bisaltia Regis filia, iuvenem adamatum, patris a se proditi victorem fecit: Calphurnio [orig: Calphurniô] autem retro abeunte, puella sibi ferro [orig: ferrô] iugulum transverberavit. Plut. in Paral.

CALPHURNIUS [6] Crassus, in Nervam Imperatorem coniuratione facta [orig: factâ], veniam impetravit a clemente Domino, eique in ludis publicis assidere iussus est. Dion, l. 68.

CALPHURNIUS [8] Galerianus, C. Pisonis fil. a Muciano nrbem ingresso, cinctus militari custodia [orig: custodiâ], et ad quadragesimum ab urbe lapidem Via [orig: Viâ] Appia [orig: Appiâ], fuso [orig: fusô] per venas sanguine, occisus, ob nomen insigne et decoram iuventutem, et quia vulgus Principatus inanem ei famam circumdedit. Tacit. Hist. l. 4. c. 11.

CALPHURNIUS [9] [note of the transcriber: in the print: CAEPHURNIUS] Piso, socer Iulii Caesaris, Consul an. 753. Urb. Cond. qui plurimis ICtis natalis est: nobilis ac ferox vir, qui cessurum se urbe ob factiones accusatorum in Senatu clamitaverat: et spreta [orig: spretâ] potentia [orig: potentiâ] Liviae Augustae trahere in ius Urgulaniam domoque [orig: domôque] Priucipis exire ausus erat. Sed paulo post, recrudescente in

animo Tiberii ira [orig: irâ] Pisonem Granius secreti sermonis incusavit; adversus Maiestatem habiti: adiecitque in domo eius venenum esse, eumque gladio [orig: gladiô] accinctum introite curiam. Quod ut atrocius vero [orig: verô] tramissum, ceterorum, quae multa cumulabantur, receptus est reus, neque peractus ob mortem opportunam. Tacit. l. 4. Annal. c. 21. Alterius Calp. Pisonis, meminit Val. Max. l. 4. c. 3. ex. 10. memorabilis abstinentiae. Vide et Caius, et Cneus, et Lucius: it. Quintus.

CALPHURNIUS [11] Repentinus, duodevicesimae legionis in inferiore Germania centurio; cum Galbae imagines protegeret, impetu militum abreptus vinctusque est. Tacit. Hist. l. 1. c. 56. et occisus.

T. CALPHURNIUS Poeta Latinus, natione Siculus fuit, Bucolici carminis author. Per eadem tempora floruit, quibus Diocletianus Caesar, et Constantii Principes Romanum imperium moderati sunt. Vide Crinitum, de Poetus Lat. c. 83. Sub Caro, Carino et Numeriano, habet Morerius. Hincmari tempore iam in Scholis praetegi solitus est. Eius 7. carmina restant. Lil. Girald. in dial. Voss. Poet. Lat. c. 4.

CALPINUS lacus German. in Ducatu Megalopolitano in confinio Brandeburgico, iuxta Warenum oppid. 5. leuc. a Gustrovia in Austrum. Inter Muritium et Plavensem lacus.

CALPURNIA [1] Famil. apud Ronos, nobilis. A Calpo Numae Pompil. filiorum und dicta Plut. in Numa.

CALPURNIA [2] uxor Iuli Caesaris, somniavit eo [orig: eô] die, quo [orig: quô] maritus occisus est, culmen domus corruere, maritumque inter amplexus suos trucidari. Etiam sponte dissilierunt aedium fores. Sueton. in Caelare, c. 81.

CALPURNIA [3] illustris femina, ab Agrippina perversa, quia formam eius Claudius fortuito [orig: fortuitô] sermone laudaverat, Tacit. l. 12. Annal. c. 22. restituta, post caedem Agrippinae, a Nerone, l. 14. c. 12. Annal.

CALPURNIA [4] altera pellicum, cui Claudius C. maxime insueverat, a Narcisso largitione et promissis inducta, ut indicaret Messalinam nupsisse Silio. Tacit. l. 11. Annal. c. 30.

CALPURNIA Lex Roman. de Ambitu, crescente mdies Magistratuum in provinciis libidine, lata a L. Calpurnio Pisone Tribun. pleb. an. Urb. Cond. 604. L. Marcio [orig: Marciô] Censorino [orig: Censorinô], M. Manilio [orig: Maniliô] Consulib. fuit, Ut non tantum poena [orig: poenâ] graviore hoc crimen vindicaretur, sed etiam, ut certum haec quaestio posthac haberet Praetorem: quo sic nova [orig: novâ] lege sociis opus non esset, sed certum, ad quem confugerent, Iudicem statim haberent, Cicer. de Offic. l. 2. in Bruto, etc.

CALPURNII a Calpo Numae filio dicti, Romae plebeii fuerunt, cognominibus Pisone, Frugi, Bestia [orig: Bestiâ], Caesonino [orig: Caesoninô] et Biulo [orig: Biulô] distincti, Consulatibus, Censuris et triumphis maxime illustres.

CALPURNIUS [1] Poeta Latin. Auctor Comoediae, cui Phronesis titulus. Voss. de Poet. Lat. c. 8.

CALSAE Graece ka/ltzai, caligae sunt: Codinus, to\ tampa/rion au)tou= to= me\n palaio\n zhtei=tai, plh\n ai( ka/ltzai h)reane/ai. Ita nomine a caliga detorto [orig: detortô] calceos recentiores Graeci appellarunt [orig: appellârunt]. At calsas hodie Galli vocant tibialia, qua [orig: quâ] appellatione femoralia quoque seu braccas nuncupant, sed ad distinctionem eorum, quibus crura vestiuntur. Has enim superiores calsas dicere consueverunt: interiora etiam feminalis calsones appellant. Quemadmodum Veter. calceamenta quoque dixerunt, de fasciis femoralibus et cruralibus. Iustinus de Semiramide virum mentia, l. 1. c. 2. Igitur brachia et crura calceamentis, caput tiara [orig: tiarâ] tegit. Et Calsae Gallorum plane femoralibus et tibialibus fasciis, quibus Veteres crura et femora velabant, respondent. Caligae vero, etsi tibiatim calcearentur, numquam tamen pro braccis aut femorum tegmine apud Veteres fuere [orig: fuêre] acceptae, etc. Vide Salmas. ad Trebellium Pollionem, in Gallienis, c. 16.

Tum casia [orig: casiâ] atque aliis intexens suavibus herbis,
Mollia luteola [orig: luteolâ] pingit vaccinia caltha [orig: calthâ]:

a Siculo ka/lqa, quod illi ex ka/xla vel ka/lxa, de qua voce supra dictum, fecerunt, nomen habet. Habet autem caltha haec, quae proprie ka/xla Graecorum, Solsequia vulgo, Gallis Soucy, croceos flores in rubrum vergentes, unde luteola Poetae: Pliniusque violis luteis illam concolorem facit, l. 21. c. 6. Quare cum buphthalmo et Chrysanthemo eandem facit Neotericus Auctuarii Dioscoridei auctor, qui buphtalmum a Romanis dici annotavit, Caltham Coroniam, quod scil. ad coronas admitteretur; vel quod in flore folia in orbem disposita instar coronae radiatae redderent. Sed buphtalmum folia habet maraqoeidh=, foeniculacea et chrysanthemum proxidh=, incisa, calthae vero folia incisuris carent, et satis ampla sunt ac oblonga: ob similitudinem tamen floris non taro modo hoc [orig: hôc], modo illo [orig: illô] nomine venit. Salmas. ad Solin. p. 1158. et 1160. Prudentius Caltha dixit, numero [orig: numerô] plurium, eoque vocat pinguia, in Cathemer. Hymn. 5. v. 114.

Illic purpureis tecta rosariis
Omnis fragrat humus; calthaque pinguia
Et molles violas --- --- --- ---

Sociabatut in coronis nectendis violis, papaveribus, narcisto [orig: narcistô], croco [orig: crocô], lilio [orig: liliô]. Virgilius, Cir.

--- - aut suave rubens narcissus,
Aut crocus alterna [orig: alternâ] coniungens lilia caltha [orig: calthâ].

Illa legit Calthas; huic sunt violaria curae;
Illa papavereas subsecat ungue comas.

Quam in rem, vide Car. Paschalium, Coronar. l. 3. c. 15. Eam Iesuita Pomey his verbis describit: Quid est, quod ita iacet, quod tam nullo in loco? caltha est. Quem certe in metallis aurum, cum in storibus

meretur, aut mereri videtur locum, cum innatus ei sit tum cotor, tum fulgor aureus. Ad haec quae, oro, alio in flore elegantior compositio partium? quae figurae conformatio fingi praeclarior potest? Quid longulis concinnius foliolis, quibus tamquam radiis coronatur pusillus hic florum Sol. An quod, sicut nihil est, quod minus miremur, quam Solem, tametsi nihil mirabilius habet Mundus, quia nimirum se nobis quottidie praebet aspectabilem; sic nihili, aut certe parvi, Caltha idcirco penditur, quod passim occurrat, quod quovis [orig: quôvis] ferme tempore ac loco [orig: locô] se exhibeat intuendam? Rem fateamur ipsam, nec dissimulemus ingenitum huic fiori vitium. Teter odor, quem efflat, obscurat formae famam et in contemptum adducit floris pulchritudinem: quippe qui usque adeo male olet, ut vel attingentis inficiat manum. Vide eum Description. divers.

CALTHAEI Indiae apud Polyaenum, l. 4. c. 3. Populi, ab Alexandro Magno divicti.

CALVA [1] Veneris epitheton, sic ab eventu dictae. Urbe enim a Gallis occupata [orig: occupatâ], obsessi in Capitolio Romano, cum ex mulierum capillis tormenta fecissent, aedem Veneri Calvae consecrarunt [orig: consecrârunt], Lactant. l. 1. c. 20. Cuius Historiae et Vegetius meminit l. 4. c. 9. In obsidione, inquiens, Capitolii, corruptis iugi ac longa [orig: longâ] fatigatione tormentis, cum nervorum copia defecisset, matronae abscissos crines viris obtulere [orig: obtulêre] pugnantibus: repar atisque machinis, adversartorum impetum repulerunt. Maluerunt autem pudicissimae deformato [orig: deformatô] ad tempus capite libere vivere cum maritis, quam cum hostibus integro Vide quoque infra Mulier.

CALVA [2] pro poculo. Sic Calvam L. Postumii Consulis Boii auro caelasse [orig: caelâsse], poculoque eo [orig: eô] libasse [orig: libâsse], leguntur apud Livium, l. 23. c. 24. Et nota Historia Alboini Longobardorum Regis, de quo dictum suo [orig: suô] loco [orig: locô]: ut de Thracum Veterum inhumano more, ex parentum proximorumque calvariis bibendi, nihil addam. Vide aliquid infra quoque voce Ossa. Hinc Calvariolae, parvi caliculi; instat Calvariarum minutarum, apud Commentatorem Pithoeanum Iuvenalis, Sat. 5. qui ad v. 48.

Tu Beneventani sutoris nomen habentem
Siccabis calicem nasorum quatuor, ac iam
Quassatum et rupto [orig: ruptô] poscentem sulfura vitro [orig: vitrô];

Ut solent, inquit, sulfure calices fractos, sive calvariolas, componere. Sulfure enim vitrum solidari maltharique consuevisse, docet Gasp. Barthius ad Statium, Thebaid. l. 1. Sylv. 6.

CALVARIUS Mons Palaestinae, prope Hierosolymam, passione Iesu Christi D. N. illustris. Iudaeis Golgotha. Hic [orig: Hîc] plurimis Patrum placet, Adamum sepultum, et Abrahamum filium suum offerre iussum esse. Postmodum Adrianus Imperator in odium Christianorum, Iovis Venerisque impura idola ibi loci erexit, Hieronym. Ep. 3. ad Paul. Sulpic. Sev. l. 2. Paulin. Ep. 11. Ambros. in Psalm. 43. quaea Constantino M. destructa, templisconditis. Euseb. in vitae Constantmi. Hieron. in Chron. Sozom. l. 4. c. 4. De cruce media [orig: mediâ] die, A. C. 353. hi [orig: hî] ciusa [orig: ciusâ], cum Constantinus M. Maxentium aggressurus, ambigeret, cuinam religioni se applicaret, cum inscript. In hoc vince, vel ut habet nummus eius, Hoc [orig: Hôc] Signo [orig: Signô] victor eris, vide Zonar. in Constantin. Eusebium, in eiusdem vita, etc.

CALUBAI idem qui Caleb, fil. Esron, filii Phares. 1. Paral. c. 2. v. 9. Latine caninus, aut canistrum meum; sive totus ipse in me.

CALUCONES Rhaetiae populi, Ptol. quorum regio Argovia, Aegid. Tschudo, oppid. Leutkirchen, Laz. a Campoduno 5. leuc. Memmingam versus. Aliis 3. Collucones. Plin. l. 3. c. 20.

CALUCULA oppid. Hispaniae Baeticae ex stipendiariis. Plin. l. 3. c. 1. vulgo Cabra. sed male: hoc enim Aegabra veter.

CALVI Mimici, apud Nonium: Calvitur dictum est frustratur. Tractum a calvis mimicis, quod sint omnibus frustratui. Caput nempe et faciem videntur rasisse mimi, vel mimici scurrae, ut ridiculosiores essent. Hinc Tertullian. de Spectac. Placebit et ille, qui vultus suos novacula [orig: novaculâ] mutat, infidelis ergo faciem suam, quam non contentus Saturno et Isidi et Libero proximam facere, insuper contumeliis alaparum sic obicit, quasi de praeceuto Domini ludat. Sic Nonius idem alibi Libertos calvos vocat, quod capite raso [orig: rasô] essent, apud Salmas. Not. ad Vopisc. in Aureliano. c. 42. Sed et Sacerdotes Aegyptiorum calvi olim, uti discimus ex Herodoto, Euterpe *(oi i(ere/es2 tw=n qew=n me\n a)/llh|kome/ousi, i)n *ai)gu/ptw| de\ curw=ntai, Sacerdotes Deorum alibi quidem comam nutriunt, in Aegypto vero sunt calvi. Et quidem tertio [orig: tertiô] quoque die non capitis solum, sed et totius corporis pilos funditus radebant, illudque sollicite laevigabant, Idem ibid. Vide quoque Apuleium Milesiar. l. 11. et Plut. de Iside. Inprimis vero Isidis Sacerdotes, quos proin calvos notanter vocat octavius apud Minucium; i(erou\s2 a)/ndras2 e)curhme/nous2 e)n o)qoni/ois2, sacros viros rasos in linteis, Lucianus *filoyeud. quemadmodum et Iuvenalis linigeros et calvos coniungit, Sat. 6. v. 533.

Qui grege linigero [orig: linigerô] circumdatus et grege calvo [orig: calvô].

Rationem Plut. suppeditat, quoniam crines sint perittw/mata trofh=s2 kai\ sku/bala, superfluitates et excrementa e cibis orta, kaqarou= de\ ou) qemito\n a(/ptesqai mh\ kaqarw=|; purum autem ab impuro tangi sit nefas, et vide Iac. Ouzelium ad Minucium Felicem, p. 88. et seqq. Cum itaque haec Sacerdotum Aegyptiacrum Mimorumque, quos proin coniungit Artemidors, l. 1. c. 23. nota fuerit: Christianis similiter rasis capitibus esse non licere, demonstrat Hieronymus, Comm. in Ezechtel. c. 44. Vide quoque infra, Calvitium, Floralia, Octo, nec non ubi de Tondendi Radendique ritibus.

CALVIA Crispinilla, Magistra libidinum Neronis, a Veste Spoto fuit et eius custos. Transgressa in Africam ad instigandum in arma Clodium Macrum, famem populi Romani haut obscure molita; totius postea civitatis gratiam obtinuit, Consulari matrimonio innixa, et apult Gabam, Othonem, Vitellium illaesa. Vide Tacit. Hist. l. 1. c. 3.

CALVINUS [1] Iohannes, natus est A. C. 1509. Novioduni, in Picardia, ex Gerado patre, Avariti Biturigum, sub Alciato iuri

aliquandiu vacavit, ubi hausta [orig: haustâ] purioris doctrinae aura [orig: aurâ], post Encolismae Graecam literaturam professus, mox ad sublimiora divino [orig: divinô] instinctu vocatus, Institutiones Christianae Relig. elucubravit, in Germaniam transiens, quae Basileae primo, ubi aliquandiu moratus est, A. C. 1534. dein Argentorati A. C. 1539. impressae, etc. Genevae post Farellum et Viretum A. C. 1536. S. Theologiae Professor inde Argentinam vocatus, sed suae Genevae itorum redditus est. Fuit ei ingenium vivacissimum, iudicium subactissimum, memoria tenacissima, eloquentia docta, rerumque et sententiarum pondere tonans. Unde Melanchthon de illo: Nullius hoc [orig: hôc] tempore oratio in disputando vel nervosior fuit, vel splendidior. Eloquentia [orig: Eloquentiâ] ipse sua [orig: suâ] enervat nostros, terret adversarios et sanabiles iuvat. Barclai. ex Communione Romana in Euphorm.

Et qui tergeminam rides Calvine coronam,
Et Latium Latio [orig: Latiô] destruis eloquio [orig: eloquiô], etc

Et factum hinc, ut complures etiam adversariorum, ignorato [orig: ignoratô] scriptorum eius auctore, ea in summo habuerint pretio, imo vitula [orig: vitulâ] Calvini araverint. Quod notabili exemplo [orig: exemplô] demonstrat Mich. Beuterus, in Censura novae ordin. Eccl. Argentin. institutae, A. C. 1598. Ceterum, laboriosissimus, quotannis statas contiones 286. lectiones 186. habere solitus est, elogium meritus Pet. Matthaei, in Hist. Pacis: Vix repertus est, inquientis, qui Calvinum aequaverit, in perferendis laboribus. Quae causa, quod per integrum decennium a prandio abstinuerit, frugalitatis et filoponi/as2 insigni exemplo [orig: exemplô]. Ut nihil dicam de plurimis et continuis eius ex quavis religione et gente adversariis, cum quibus illi perpetuo conflictandum fuit: non sine frequenti vitae discrimine, quo [orig: quô] inter alia Lutetiae, inter primos agonismos, et Genevae inter factiosos tum Pontificios, tum disciplinae adversarios, exercitus est. Calumniae scopus fuit omnibus in hunc unum irruentibus, ut vulgatum illud ostendit:

Sis fur, sis nebulo, sycophanta, et turpis adulter,
Calvinum ferias fulmine, Magnus eris.

A superbia, a prima iuventa alienissimus, unde non nisi Farelli primum, subinde Buceri gravissima [orig: gravissimâ] obsecratione ad ministerium S. protractus, et deinceps iterum retractus est. In dicendo minime mordax, aut in calumnias pronus, a Bucero proin Sanctissimi appellatione, Ep. A. C. 1536. data [orig: datâ], honoratus, ab ipso Luthero pro docto et pio habitus: Ab avaritiae ctiminatione, mors illum absolvit. Praeter divinum Institutionum opus, plurimos tum V. tum N. T. libros eruditissimis commentariis explicuit, aliaque ingenii sui monumenta edidit, e quibus facile patet, quidquid in eius cineres convitiorum congeritur, nil nisi pravae loliginis nigrum sucum esse. Obiit pie die 27. Mai. A. C. 1564. in morte illustre insuper patientiae exemplum, si verum est, quod de eo Eruditiss. Morerius, ex communione Romana scribit: qui tot illum morborum generibus excruciatum memorat, ut sigillatim distributa facile numerosum nosocomium instruere potuissent. Ita etiam laudi invidia velificatur. De illo Verheiden: Iurisprudentiae, inquit, operam dedit Aureliis, sub Petro Stella, Iurecoss. Gallorum facile tum Principe. Thuanus, Acri vir ac vehements iudicio [orig: iudiciô] et admirabili facundia [orig: facundiâ] praeditus. Iterum Verheiden: In Oratione gravitas ac Maiestas singularis est: concinna, nervosa prorsus, et virilis compositio, quae pondere suo [orig: suô] penetret, moveatque maxime cum iudicio legentium animos, qua [orig: quâ] scribendi ratione vix ullum sibi habuit parem. Andr. Wintonus Episc, de Usuris: Illustris vir nec sine summi honoris praefatione nominandus. Vide Antibolsecum, ab Anonymo editum, A. C. 1622. Cliviae: Rivet. Cath. Orthod. tom. 1. in prooem. et Iesuita vapulante, c. 2. Theod. Zuing. in theatro Sap. Cael. Bezam, in eius. Vita. Quod purioris Religionis cultores Calvinistae dicuntur, non illum sectarium aut hos novae doctrinae vel schismatis arguit, sed adversarios impotentis animi. Hinc Franc. Andelotius, Admiralis Colinii frater, qui primus ex Gallica nobilitate, Religionem Reformat. publice professus est, Calvinismi ab inimicis apud Henricum II. delatus, nec quidem nosse se Calvinum sancte affirmavit, protestatus, solius Scripturae S. iudicio [orig: iudiciô] staturum se vel casurum. Thuan. Vide praeter iam dictos Anton. Teissier in Elogiis Vol. 1.

CALVINUS [2] Ignatius, operis auctor, a Plinio, l. 10. c. 48. laudati. Fuit etiam nomen plurimis olim Romanis familiare, ut, Domitius Calvinus, Consul, etc.

CALVISIANA Actio appellatur, quae Patrono datur, ad revocanda ea, quae in fraudem eius libertus alienavit, l. 16. §. idem scribit. ff. de petit. hereditat. l. 1. §. si plurib. l. 2. et l. 3. §. si intestatus et l. ult. ff. si quid in fraud. patron. l. 2. ff. si a parent. quis manum. l. 16. §. 1. ff. de iure patronor. Brisson. apud Calvin. Lexic. Iurid.

CALVISIDIUS Sabinus, praenomine Caius, partium Caesarianarum Dux, cuius legio, teste Arriano [orig: Arrianô], circa Macedoniam a Scipione tota caesa est, exceptis octingentis. Postea Africam administravit, et sub Trium viris ad Consulatum evectus est.

CALVISIUS [1] Iuniae Silanae cliens, subornatus a Patrona Agrippinam deferre; tamquam destinavisset ea Rubellium Plautum per maternam originem pari, ac Nero, gradu a Divo Augusto, ad res novas exteollere, coniugioque [orig: coniugiôque] eius etiam imperio [orig: imperiô] Rem publ. rursus invadere. Sed falsi compertus relegatus est. Tacit. l. 13. Annal. c. 19. 22. Inde revocatus, l. 14. Annal. c. 12.

CALVISIUS [2] Sabinus, Legatus T. Vinii: illius uxor mala [orig: malâ] cupidine, visendi visendi situm castrorum, per noctem militari habitu, ingressa; in ipsis principiis stuprum ausa et criminis eius reus T. Vinius arguebatur. Tacit. Hist. l. 1. c. 48. Vide et Sabinus.

CALVISIUS [3] Sabinus, Consul, Calvisius Tullus, Consul, Collega Palmae, quo [orig: quô] tempore Plinius II. Novocomensis floruit,

CALVISIUS [4] Sethus, plurima scripsit, Chronologiam inprimis, hoc [orig: hôc] saeculo [orig: saeculô]: defunctus Lipsiae, ubi Chori Musici director fucrat, A. C. 1617. aetat. 62. a Ios. Scaligero in Can. Isagoc. impense laudatus, vide Paul. Freherum Theatro [orig: Theatrô] Viror. erudit. claror.

CALVITIUM obtrectatorum iocis obnoxium Elisaei Prophetae Historia docet; 2. Reg. c. 2. v. 23. et Caesar eosdem saepe expertus legitur iniquissime tulisse, apud Sueton. in Iulio c. 45. Qui proin deficientem capillum a vertice revocare assuevit, et ex omnibus decretis sibi a Senatu P. Q. honoribus, non aliud aut recepit, aut usurpavit libentius, quam ius laureae perpetuo gestandae. Nempe capillitium inter praecipua est capitis oramenta. Unde Ovid. l. 3. Art. Am. v. 249.

Turpe pecus mutilum, turpis sine gramine campus,
Et sine fronde frutex, et sine crine caput.

Quod summum formae decus est, periire [orig: periîre] capilli,
Vernantesque comas tristis abegit hiems, etc.

Neque aliter Synesius Calvitium laudavit, quam ut alius pestem, alius Phalaridem, alius Busiridem, alius Neronem proposuit sibi laudandum, non tam, ut persuaderent, quam ut rei paradoxae tractatione vim ingenii ostentarent. Vide Bochart. Hieroz. Part. prior. l. 3. c. 10. ut et infra, ubi de Decalvatione.

CALVIUM oppid. Corsicae munitum, in Ora Occidental. cum arce permunita, in modum peninsul. fere inaccessum, sub domino Genuensium. 30. milliar. ab Aiacio in Boream.

CALUMNIA et IMPUDENTIA apud Athenienses suas habuerunt aras, ut testis est Theophrastus apud Diogenianum: ita vero Calumnia efficta fuit ab Apelle. in dextra quidem sedet vir permagnas habens aures, quales ferme Midae feruntut: manum longe ille protendit accedenti Calumniae: curcum ipsum vero sunt mulieres duae Ignorantia et Suspicio. Ex adverso Calumnia, mulier ornata et pulchra, sed aspectu ardens et in iram et rabiem concita: laeva [orig: laevâ] faciem accensam praeferens, dextra [orig: dextrâ] adolescentem quendam per capillos trahere videbatur, qui manus ambas ad caelum tendebat superosque obtestabatur; praecedebat vir pallidus, impurus, acute intuens, his propemodum similis, qui longiori morbo [orig: morbô] sunt confecti. Hunc, Invidiam vel Livorem, facile cognoscas coniectura [orig: coniecturâ]. Pone duae erant aliae mulieres, Calumniam dirigentes et adornantes: altera quidem Insidiae, altera vero Deceptio, vel Fallacia, seu Fraus: a tergo sequebatur Paenitentia, pullas lacerasque vestes induta, quae retro caput inflectens, flens ac lugens, pudore venientem veritatem excipere videbatur. Coeterum de Calumnia vide plura infra ubi de Delatoribus et Sycophantis, it. Remmia lex.

CALUPENA Armeniae minoris regio. Strabo, l. 11. Nusquam alibi melegisse memini. Plinius Colopenae facit mentionem, sed id nihil huc pertinet.

CALUSIDIUS in inferiore Exercitu Germanico miles. Hic, cum Germanicus ad legionum imperium offerentium clamorem, tribunali desiliens moriturum se potius quam fidem exueret, asseveraret, ferrumque latere direptum in pectus deferret; ni proximi prehensam dextram vi attinuissent; Imperatori strictum obtulit gladium, addito [orig: additô] Acutiorem esse. Vide Tacit. Annal. l. 1. c. 35.

CALVUS Cornel. Licinius, Orator celebris suo [orig: suô] tempore, amicus Catulli: cuius hic meminit Epigr. 14. v. 1.

Quod Epigramma scripsit Catullus tum, cum Calvus ipsi inepta ignotorum hominum carmina misisset, ut illorum lectione in Saturnalibus tempus falleret. Vide etiam Epigr. 54 et 97. Ovid. in eleg. qua [orig: quâ] Tibulli mortem desset, Horat. item l. 1. Sat. 10. v. 19. ubi de eo:

CALVUS Mons [1] Urbs Gall. ampla et munita, in Campania et Bassiniaco tractu, a Ludov. XII. Francisco I. Henric. II. aucta et munita. In colle, prope Matronam fluv. olim sub propriis Dominis, donec Campaniae Comitatui iuncta est. Item, oppid. in Insul. Franciae, in colle. Item, in Salonia tractu, inter Aurelianos et Romorentium medium. Item, oppidul. ad Garumnam fluv. Gall. Chaumont. Aliis est Calvomontium, etc. Duchesnius. Nomen his omnibus a loci sterilitate. Potest etiam a nimio calore arcessi, quasi Calidus Mons. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall.

CALX [1] cum arena mixta arenatum, item calx arenata, in veter. Inscr. Eosque parietes marginesque obmes, quae lita non erunt, calce harenata [orig: harenatâ], lito politoque, et calce nuda [orig: nudâ] dealbato: in tectorio opere locum habuit, cum albarium opus calce nuda [orig: nudâ], h. e. mera [orig: merâ] et pura [orig: purâ], cui arena non admixta, fieret. In structuris item, ad ligandos inter se lapides, atque, ut loquitur Plinius, ferruminandos, seu solidandos, ut alii. Solidati certe parietes tectorio [orig: tectoriô], passim leguntur, apud Vitruvium, quod est munire, tegere, loricare. Unde Tectores dicti, quod parietes tegerent ac solidarent, et Virtuvius loricas ex calce et arena memorat, l. 7. c. 1. Pro calce tamen et arena multi luto [orig: lutô] subacto [orig: subactô] et paleis mixto [orig: mixtô] utebantur, in patietum instructura. Unde

vicem luti bitumine fartos tradit Babylonis muros Herodotus Musa [orig: Musâ] 1. Aliter tamen Vitruvius, l. 1. c. 5. Non enim, ait, uti Babylone abundantes liquido [orig: liquidô] bitumine, eo [orig: eô] pro calce et arena et cocto [orig: coctô] latere factum habent murum. Et Iustin. de Semiramide, l. 1. c. 2. Haec Babyloniam condidit, murumque urbi cocto [orig: coctô] latere circumdedit, harenae vice bitumine interstrato [orig: interstratô]. Ubi arenati vice, legendum conicit Salmas. cum arena in parietibus aut muris struendis numquam locum habuerit sine calce: quam ob causam de oratione non cohaerente dictum olim, arenam esse sine calce. Arenatum autem calx est et arena confusa, ac ligneis vectibus in mortario subacta, Vitruvius, l. 7. c. 3. Vide quoque Catonem, c. 18. et plura hanc in rem apud Plinium, l. 14. c. 19. l. 17. c. 8. et l. 36. c. 24. nec non Salmas. ad Solin. p. 1228. et seqq. De Calcis usu, in bello, vide Zuingerum Theatro Hum. p. 1842. ubicontra Genuenses eam sparsisse, non sine successu, Venetos refert: in vitris glutinandis Isidorum et ex eo Isaac. Casaubon. ad Vopisci Firmum, c. 3. etc. Apud Sinenses, montes sunt fecundi lapide Hiesso [orig: Hiessô]; ex quo calcem, imo notae singularis gluten, conficiunt, quod usitato [orig: usitatô] nunc nomine Architecti: tarram vocant, muris consolidandis, firmandisque aedificiis maximam vim habens. Hoc siquidem lapidis genus igne coctum, contusum perque incerniculum cribratum, aqua [orig: aquâ] dein maceratum, calcem et tenacissimum reddit caementum, quod in priorem soliditatem mox coalescit, hinc structuras tanta [orig: tantâ] industria [orig: industriâ] com ponunt et adeo tenaces muris incrustationes inducunt, ut aedificia continuo ex lapide nata videantur. Eadem [orig: Eâdem] calce, an gypso [orig: gypsô] potius, glutinatores utuntur in obturandis ligneis fictilibusque vasis, quae condimentis et vario [orig: variô] liquore feta, in Indiam, Belgicasque, regiones et alio deferuntur. Auctor Anonymus Sinae et Europae, c. 30. De fovea calce plena, prope Carthaginem, in qua Christiani, idolis sacrificare renuentes olim praecipitati, vide infra Massa candida.

Nemini fortuna currum carcere emissum intimo
Labi inoffen sum per aequor candidum ad calcem sinit.

Graecis est to\ te/rma leuko\n h)\ leleukwme/non. Nempe calcem vocarunt [orig: vocârunt] Veteres locum illum Circi, qui creta [orig: cretâ] praeductus fuit. Seneca, Ep. 108. hanc quam nunc in Circo cretam vocamus, amiqui calcem vocabant. Non quia calce, pro creta, uterentur Antiqui, sed quia finis ibi statutus quadrigarum cursibus, post ultimum metarum flexum. Nam calx, to\ te/rma; quomodo et Graeci vocarunt [orig: vocârunt], ubi consistebant quadrigae, cursu legitimo [orig: legitimô] peracto [orig: peractô], ad palmam accipiendam, ut videre est apud Pollucem. Et cretam quidem, quod albo [orig: albô] notatus esset ille locus, dixerunt Latini: calcem vero, quod terminus esset currendi: Atque, ut cretam ultimam Poetae appellant, quia finis erat, ita alii Calcem candidum, quia terminus ille creta [orig: cretâ] notatus esset. Sic Graecis pte/rna, h. e. calx seu calcaneus, to\ e)/xaton, i. e. ultimum, denotat. Salmas. ad Solin. p. 914. Vide quoque supra Calce.

Sunt topia et calybae, cyathi, rosa, tibia, chordae,
Et trichila, umbrosis frigida arundinibus:

Non est sonus vel crepitus aereorum vasorum, baculo [orig: baculô] ferreo [orig: ferreô] pulsatorum, quem vulgo in Gallia caribarium appellant, ut censet Vir doctus. Sed pergulam notat et attegiam, quales in meritoriis tabernis vulgo fieri solent, in quibus ganeones potatent. Copa enim, ut transeuntes alliciat, ad divertendum in suam tabernam, omnia tabernae hic [orig: hîc] bona et delitias enumerans, sunt, inquit, in mea taberna topia, calybae, cyathi, rosae, tibiae, barbiti citharaeque et trichilae seu porticus virides, alique multa, quae ibidem commemorat bibentibus accommoda et iis, qui genio volunt indulgere. Et meminit huiusmodi kalubw=n, quae in diversoriis hac [orig: hâc] fini struebantur, Harmenopulus l. 2. tit. 6. peri\ kaphlei/ou. *mh\ e)cei=nai de\ tw=| to\n o)+ikon poiou=nti e)n ve/ou, kalu/ban poiei=n h' stiba/das2, de\ yia/qia pro\s2 to\ toi=s2 pi/nein e)qe/lousi dido/nai e)n th= *r(w/mh, h)\ th= a)gora=, a)lla\ mo/non/ e)/sw e)n tw=| oi)/kw| th\n tou= kaphlei/ou xrh=sin poiei=n. At in Graeco Epigramm. ubi de Cybeles Sacerdotibus, kalu/bh, thalamus est seu pasta\s2 matris Deum [orig: Deûm], circa quam saltabant huiusmodi mulieres ministrae et qalamhpo/loi Cybeles, cum tympanis et crotalis, caputque iacatbant bacchabundae. Certe Hesych. *kalu/bh, ait, skhnh\, pasta\s2. Sic itaque Calybae oeci erant, in interiore, ac secretiore sacratioreque templorum parte, in quibus Deorum Dearumque et quidem harum potius simulacra et pulvinaria: unoquoque Deorum suam kalu/ban et in ea suum pulvinat et simulacrum, habente. Atque sic vox accipienda in Oraculo.

*ei)/pate tw=| basilh=i, xamai\ pe/se da/dalos2 au)la,
*ou)ki/ti foi=bos2 e)/xei kalu/ban, ou) manti/da da/fnhn,
*ou' paga\n lale/ousan, a)pe/fqito kai\ la/lon u(/dwr,
Dicite Imperatori (Regi) humi cecidit affabre facta aula,
Non amplius Phoebus habet calybam, non vaticinatricem laurum,
Non fontem loquentem, exaruit et loquax lympha:

Quod Oribasio a Iuliano misso datum erat aliquando. Hinc Gallum, Matris Deum [orig: Deûm] Sacerdotem, idem Copae Auctor calybitam vocat, h. e. qalamhpo/lon:

Nam et pulvinaria et lectos suos in illis thalamis et calybis structos stratosque habuere [orig: habuêre] Veter. Numina, quorum cura hisce qalamhpo/lois2, ceu cubiculariis eorum, incumbebat etc. Vide Salmas. ad Vopisc. in Carinoc. 19. et infra voce Pastas, it. Thelamus. Ab ea vero voceloco in Graecia hodieque nomen esse, annotavit Iac. Sponius Itiner. Graeciae.

CALYBE Thraciae urbs. Strabo l. 17. Eam Philippus Amyntae filius collectis de exercitu ignavissimis habitaudam constituit.

pro coniugio votis Veneri factis, tamen despecta de Leucadia rupe praecipitem se dedit. Vide I. C. Scaligerum Poetic. l. 1. c. 50.

CALYCADNUS Ciliciae fluv. ad quem Seleucia civitas sita est, iuxta Sarpedonem promontorium. Strabo. Saleso Nigro. Aliis fiume del ferro.

CALYDNA [1] insul. maris Myrtoi, quam quidam unam esse cum Calymna putant. Alii Calydnas duas, Leron et Calymnem, quae sunt circa Rhodum. Strabo Calydnam quandam prope Tenedum constituit, cuius meminit Q. Calaber, l. 10.

*dh\ ga\r pou= pe/len a)/ntron u(po\ stufelw/dei+ pe/trh|
*he)ro/en, qnhtoi=sin a)ne/mfaton, w(=| e)ni\ qh=res2
*smerdale/oi nai/eskon, a)p' ou)lome/noio gene/qlhs2
*tufw=nos2 nh/soio kata ptu/kas2, h(/n te *kalu/dnhn
*laoi\ e)piklh/skousin e)/sw a(lo\s2, a)nti/a *troi/hs2.

CALYDNA [2] urbs Thebae, a Calydno Caeli filio. Dicitur et Calydnus, unde Apollo *kaludneu/s2 et *kalu/dnios2. Steph.

CALYDNUS quidam Thebis regnasse [orig: regnâsse] fertur, unde Poeta Chalcidensis urbem eam *kalu/dnou po/lin vocat. Sicur autem *)wgu/gion, pro antiquo, usurparunt [orig: usurpâtunt] Poetae; ita et *kaludnai=on Hesychius a)rxai=on interpretatur.

CALYDON Aetolorum civitas primaria, regia Oenei patris Meleagri, distans a mari septem millium quingentorum passuum spatio [orig: spatiô], Eveno [orig: Evenô] fluvio [orig: fluviô] interfluente divisa. Ovid. Met. l. 9. Fab. 2.

Inde Calydonius, ut Calydonius amnus apud Ovid. l. 2. Met. v. 2. Item Calydonis: Plangunt ora simul matres Calydonides, apud eundem, l. 8. Met. v. 527. Inde regie Calydonia, quae olim Aeolus dicebatur. Thucyd. l. 3. Hic [orig: Hîc] Diana Laphria colebatur olim. Nunc parvi momenti urbs est, in provinc. parva Graecia. Baudrand. Addo, quod hinc Patras, cui urbi e regione Calydon olim opposita, iam exiguus vicus est, nomine Calata vel Galata, statuam Bacchi cognomin. Calydomi, allatam, ibique Templum ei exstructum, legimus apud Iac. Sponium Itinerar. Graeciae Part. 2. p. 14.

CALYDONIUM promontor. Britanniae Borealissimum, quo Ulyssem pervenisse Solinus testatur, pro Caledonium, vide Caledonia.

CALYMNA Stephano insula, quam Scepsius in plurali Calymnias vocat, alii Calymniam, unde Calymniates. Fuit autem non longe a Lebintho, et Astypalaea [orig: Astypalaeâ]. Ovid. l. 2. Art. Am. v. 81.

Dextra Lebinthos erat, fecundaque melle Calymna,
Cinctaque piscosis Astypalaea vadis.

Inde mel Calymnium, de quo Strabo in fine libri decimi, *(/apan me\n ou)=n to\ nhsiwtiko\n me/li w(s2 e)pipolu\ a)stei=o/n e)sti, kai\ e)na/millon tw=| *)attikw=|. *to\ de\ e)n tau/tais2 nh/sois2 diafero/ntws2, ma/lista de\ to\ *kalu/mnion, i. e. Omne quidem mel insulare, plerumque est egregium, et cum Attico certat; maxime tamen excellit in istis insulis, et Calymnium imprimis. Itaque Calymna Phoenicibus erat [gap: Hebrew word(s)] Chalimnah: h. e. dulcis sedes. Alii Calydnam et Calydniam malunt, quod esset [gap: Hebrew word(s)] Chalitina, dulcis rupes, i. e, quae melle fluit, ut Deuteron. c. 32. v. 13. et Psal. 81. v. 17. Nic. Lloydius.

CALYNDA Cariae urbs. Steph. circa quem tractum montes Calyndici, Herodoto.

CALYPSO nympha Oceani et Thetidis filia, vel ut aliquibus placet, Atlantis. Regnavit in Ogygia insula, et Ulyssem naufragum hospitalitet suscepit. Ovid. l. 2. Art. Am. v. 125.

De ea Homer. in Odyss. Haec de sui nomine insulam in Ionico mari cognominatam tenuit, Lacinio promontorio propinquam. Vel, ut aliis placet, in mari Africo. Pliu. l. 3. c. 10. Ad hanc pervenit Ulysses naufragus, ubi 7. annis detentus est: licet Ovid. l. 4. Pont. sex tantum dicat, Eleg. 10. v. 13.

An grave sex annis pulchram fovisse Calypso,
Aequoreaeque fuit concubuisse Deae?

Insula quoque eius Aea dicitur Hygino, c. 125. et Melae l. 2. c. 7. Id autem nominis illi, et insulae illius inditum, quia Aeaetae et Circes soror a quibusdam traditur Calypso, uti testatur Tzetzes in Lycophronem. Calypsonis insulam iuxta Puteolos describit Philostratus, l. 8. Nic. Lloydius. Baudrando Calypsus insul distabat. 15. milliar. a Lacinio promontor. in Boream: ubi nunc ostia fluv. Ne-- ethi, in Calabria citeriore versus sinum Tarentinum. Nunc non apparet. Addo, quod inter Niciae Pictoris opera, memoratur Plinio, l. 35. c. 11. Fecit et grandes picturas, in quibus sunt Calypso et Io et Andromeda. Ididem Calypsus mentio, quae senem et praestigiatorem Theodorum pinxerit.