CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

CALYPTRA genus mitrae, Isidor. in Glossis: genus vestimenti, quo [orig: quô] caput feminae operiebant, Festus l. 3. Etiam Hesychii glossae, kalu/ptrun interpretantur kefalh=s2 ka/lumma, capitis operimentum. Aliter Flameum dicta est, rubri coloris: unde Interpres vetus Iuvenalis Sat. 2. vestem hanc pudori similem, eamque propter pudorem gestatam fuisse, docet. Tali veste Priamum a sorore e captivitate liberatum esse refert Lycophron: Capto [orig: Captô] enim Ilio [orig: Iliô], Laomedonteque sagittis confixo, cum Telamoni ab Hercule, ob rem praeclare gestam, Hesione donata esset, potestatem Hesionae fecit Hercules, quem veller potissimum captivorum abducendi: quae cum Podarcem fratrem elegisset, herculesque in servitutem redigendum esse dictitaret, dempto [orig: demptô] de capite flammeo [orig: flammeô] auteo [orig: auteô] eum redemit; a quo tempore non Poearces amplius, sed Priamus, para\ to\ pri/asq ai vocitatus est. Verba Lycophronis in Cassandra haec sunt:

*(o pro\s2 kalu/ptrhs2 th=s2 o(mai/monos2 ta/las2
*)wnhto\s2 ai)qalwto\n e)s2 pa/tran molw/n
*to\ pri/n d' a)mudro\n ou)/nom' ai)stw/sas2 sko/tw|.
Sororis olim lutea [orig: luteâ] calantica [orig: calanticâ]
Redemptus, ustam cum rediret patriam,
Vetus tenebris, nomen obruens suum.

Nomen habet a Graeco kalu/ptw, velo, tego, operio. Anselmo Solerio Calyptra, proprie erat, Reginarum tegmen: unde, apud Lucianum, Aetio pictor, Alexandri et Roxanes nuptias repraesentans, in tabula, expressit Alexandrum Reginae calyptram detrahentem, et Plato in Alcibiade meminit agri in Perside, cui nomen erat Reginae calyptra, quod agri illius proventus Reginae in Calyptrae sumptus essent attributi: sicuti pendi solitam Reginae Lusitaniae, nomine soccorum, certam pensionem, Acta Xaverii produnt; ut de Zonario Reginarum veterum Galliae nil dicam. Similia ex Tullio Verrina [orig: Verrinâ] 5. Athenaeo ac Diodoro, notat Brissonius de Regno Persar. l. 1. Hinc Aristides Smyrnam, terrae motu et ruinis deformatam, commendat Imperatoribus, ei)/te w(s2 ka/luptran basili/dwn, ei)te w(s2 basile/wn a)na/dhma, sive ut calyptram Reginarum, sive ut regiam fasciam. Uxor quoque Tiridatis, cum Romam una cum marito proficisceretur, kra/nos2 xrusou=n, ne patrios transgredi mores videretur, legitur gestasse [orig: gestâsse], apud Xiphilinum Ner. Idem kekru/falon, pro kruptoke/falon. Faciem autem quo [orig: quô] tegetent Reginae, karakalu/ptra; ad quem eundem usum, velum Penelopes krh/demnon Homerus vocat Il p. v. 100. Il x. v. 470. etc. Vide Pollucem quoque l. 7. c. 30. Athenaeum l. 4. Car. Paschalium Coronar. l. 4. c. 20. et Dausqueium ad Orat. Basilii Seleuc. de Adamo. Cum Regillo, quod Reginas operiret, nomen adepto, eandem facit Isidorus Origin. l. 19. c. 15. Siocut cum Caliendro Hadr. Turnebus; sed aliud tegminis genus fuisse Caliendrum, diximus supra in hac voce. Vide Anselm. Solerium de Pileo sect. 6. Diadematis genus, ab eo, quod Venetus Dux gestat, non dissimile esse, habes apud Car. Macrum in Hierolex. qui illud sic describit ex Nicephoro Greg. Histor. l. 5. et 7. Calyptram in capite panno [orig: pannô] purpura [orig: purpurâ] et auro [orig: aurô] intexto [orig: intextô] circumdatam gestavit: quatenus sursum vergit et ad pyramidem superficiei funditur; Et Georg. Logotheta in Chron. Constantinop. Iohannes rubra talaria cum pyramide margaritis distincta, in cuius summitate purpureus lapis fulgebat (ea Regum sunt insignia) mox despotia [orig: despotiâ] dignitate a Rege muneratur: iconemque eius ex aeneis valvis Templi Vaticani depromptam, Lectori exhibet. Vide quoque infra in Camelaucum, it. voce Umbella.

CALZA vel GALZA, Ordo militaris, Venetiis, ex occasione Ordinis La Bande, in Hispania institutus, ad iuventutem bellicis exercitiis, terra [orig: terrâ] marique instruendam. Renovatus A. C. 1562. Iustinianus.

CAMAE seu potius CAMEUNAE, Graecis dictae sunt strata humilia et lectuli humo propiores, quod homines veluti kamai\ humi iacerent. Hesych. xameu/nh stiba\s2, kai\ h( tapeinh\ klini\s2: kai\ xameu/nhs2 o( xamai\ koimw/menos2, Chameuna torus est et Humilis lectus et Chameisnes, qui humi iacet. Proprie autem Hesychio dicitur *stiba=s2, a)po\ r(a/bdwn kai\ xlwrw=n xo/rtwn strw=sis2 kai\ fu/llwn, h)\ xamaikoi/th, stratum e frondibus viridique gramine, ac foliis constructum et lectus humi positus Inde Stibadium tricliniare, etc. Eo [orig: Eô] usi olim Ascetae Hebraei Christianique, pauperes item, unde quia id stratum pauperum erat, idem Hesych. xameu/nion klini/dion penixro\n, lectulum paupertinum, interpretatur. A Camis igitur hisce Camisiam dictam vult Isidorus, quod in his dormimus, in Camis, i. e. in stratis nostris. Vide infra in voce Camisia.

CAMAEAE figurae dicuntur simulacra variarum rerum, puta arborum, fructuum, urbium, fluminum, literatum alphabeti, numerorum, animalium et id genus aliorum, quae in lapidibus variis occultus Naturae penicillus depinxit. Cuiusmodi complures lapides asservantur in Musaeo Kircheriano, Romae. Vide Georgium de Sepibus in Collegii Rom. Soc. Ies. Musaeo p. 43. ut et in ipsius Kircheri Mundo Subterraneo Tom. II. Certe nemini ignotus Pyrrhi achates apud Plinium, in qua novem Musae et Apollo citharam tenens spectabantur, non arte, sed sponte naturae ita discurrentibus maculis, ut Musis quoque singulis sua redderentur insignia, l. 37. c. 1. De Imperatoris hodierni achate prodigiosae magnitudinis, similiter ipsa [orig: ipsâ] natura [orig: naturâ] artifice ei insculptas esse literas B. *x*r*i*s*t*o*s refert au)to/pths2 Car. Patinus Relation. Histor. 1. ubi literam B. *b*a*s*i*l*e*u*s exponit. Vide supra in voce Achates. Aliis tamen Camaeae etiam illae dicuntur imagines, quae in gemmis lapidibusque sculpuntur. Matthaeus Paris Histor. Nobilibus lapidibus insculptis, quos Camaeos vulgariter appellamus: ex Gallica voce Cameyen. Hinc in Ecclesia Messanensi duo cum cappis ad Canonicalem missam cantatam adstantes, Camaei appellantur; quod tamquam duae statuae adsistant nihilque agant; uti legere est apud Dominic. Macrum in Hierolex. Vide quoque infra, in voce Cameus -