CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

CAMELOPARDALIS Aristoteli ignota fuit et Graecis omnibus, usque ad Agatharchidem, sub Ptolemaeo VI. seu Philometore; post quem Artemidorus, Ptolemaeo VIII. seu Lathyro aequalis; et tertius Diodorus, sub Iulio Caesare, tam inepte de ea scribit, ut appareat, tum temporis rarum fuisse animal et parum notum. Nempe ante Caesarem Romae nemo camelopardalim viderat. Plin. l. 8. c. 18. Camelopardalis Dictatoris Caesaris Circensibus ludis primirm visa Romae. Neque vero id mirum, cum in iis procreetur locis, quae non remota solum, sed tam inaccessa sunt, ut ea crediderint Veteres prorsus esse inhabirata. Et Strabo quidem sedem iis meratur ad Austri cornu: Leo Africanus et Marmolius, in Nubia nasci ait; Antonius Constantius, in ora Aethiopiae, ad Austri cornu promontor. vergente. Unde est, quod Heliodori l. 10. Axiomitae hoc animal, ut peregrinum, Rgi Aethiopum magni muneris loco [orig: locô] attulere [orig: attulêre]. Dicitur vulgo giraffa, Arab. Zurapha, Aethiop. Nabin, Latinis quoque ovis fera, estque capite camelino [orig: camelinô], collo [orig: collô] equino [orig: equinô], cauda [orig: caudâ] capreae, cruribus et pedibus bubulis, albis virgulis rutilas maculas distinguentibus, quarum gratia [orig: gratiâ] Plinius scribit inditum oi nomen Camelopardalis fuisse. Eius posteriora anterioribus sunt humiliora, ut a cauda sedere videatur; collum vero rectum est, et in altum evectum: Cursu tantum valet, ut nec incitatissimi equites illam assequi valeant. Tollitur e terra caput eius ad altitudinem 15. pedum, ita ut eminus turrim te potius, quam animal, aspicere credas. Porro cornua habet, seu potius tubercula ac molles apices: magnifice ingreditur, etc. interim nullam saevitiam aut feritatem ostentat, uti eam describit praefatus Constantius Epist. ad Galeottam Manfredum Faventinorum Principem, data [orig: datâ] Fani, A. C. 1487. in qua accurate agit de Camelopardali, qua [orig: quâ] Laurentium Medicaeum donaverat Sultanus Aegyptius, ut Iovio; aut Rex Tunetensis, ut Volaterrano placet. Vide quoque Scaligerum Exercit. 109. Gesnerum, alios laudatos Sam. Bocharto Hieroz. Part. prior. l. 3. c. 21. ut et infra voce Nabis. In eiusdem Constantii Epigrammate Laurentium sic compellat camelopardalis,

Albertus, Magni clarus cognomine, plenam
Non didicit nostri corporis effigiem.
Non qui Orbis modiro [orig: modirô] scripsit memoranda libello [orig: libellô]
Plinius, et pulchrae conditor Historiae.
Non qui scriptorem dum corrigit Artemidorum
Strabo, mihi dotes invidet ipse meas.
Quaiiacumque vides, isti mihi cornua demunt, etc.

CAMELORUM Mansiones apud Plin. l. 6. c. 28. ubi Thomnam caput Gebanitarum abesse a Gaza Iudaeae oppido quadragies quatuor triginta sex mill. pass idque spatium in mansiones camelorum sexaginta quinque dividi, scribit: Graece staqmoi\, proprie dicebantur loca, ubi confecto [orig: confectô] itinere per noctem quiescebant; quemadmodum Mutationes seu *)allagai\, loca mutandis animalibus destinata. Et quidem Mansio ut plurimum pro unius diei itinere sumebatur: at in Camelorum mansionibus non semper singulae mansiones singulis diebus itineris conficiendi respondebant, nam pro aquationum ratione, quae u(drd/mata vocabant, erant dispositae, Sic e. g. a Copto Beronicen usque portum Rubri maris, vetus Itinerarium, ducenta et quinquaginta octo mill. pass. computat, quod iter undecim Mansionibus confici docet, quarum singulae aut 20. aut 25. milliaribus constarent. Plinius vero idem illud iter a Copto Berenicen camelis confici scribit, aquationum ratione dispositis mansionibus, l. cit. c. 33. ubi novem tantum Man. siones numerat, cum tamen totum illud iter duodecimo [orig: duodecimô] die peragi dicat Sic idem, ubi supra singulis Manstonibus camelorum sexaginta novem milliaria plus minus imputat; da quem locum vide Salmas. ad Solin. p. 494. et seqq. Plura vero hanc in rem hic [orig: hîc] passim in vocibus Aquatio, Hydreuma, Mansio, etc.

CAMELORUM Pili in Caspiis olim fuere [orig: fuêre] mollissimi et ex iis confectae vestes ad delitias pertinebant. Aelian. Hist. l. 17. c. 34. *ka/mhloi d' a)riqmou=ntai plei/ous2, ai( me/gistai kata\ tou\s2 i(/ppous2 tou\s2 megi/stous2, d)tbixes2 a)/gan. a(palai\ ra/s2 ei)si sfc/dra ai( tou/twn tri/xec. w(s2 kai\ toi=s2 *milhsi/ois2 e)ri/ois2 a)ntikri/nesqai th\n malako/thta, ouk\ou=n e)n tou/twn oi( i(erei=s2 e)sqh=ta a)mfie/nnuntai kai\ oi* tw=n *kapi/wn plousiw/tatoi kai\ dunatw/tatoi. Cameli etiam (apud Caspios) plures numerantur, quorum maximi maximis equis sunt magnitudine pares, pilis magni pretii: ii enim ita molles sunt,ut cum Milesiis lanis mollitie compar ari possint. Ex illis porro Sacerdotes induuntur, et Caspiorum ditissimi quique et opulentissimi. Quod illum habere e Ctesia docent haec Apollonii Mirabil. c. 20. *kihsi/as2 de\ e)n th=| deka/th| *persikw=n kamh/lous2 tina\s2 e)n th=| kw/ra| gi/gnesqai, a(\s2 e)/xein tri/kas2 pro\s2 *milh/sia e)/ria th=| malako/thti. e)n de\ tou/twn tou\s2 *(ierei=s2 kai\ tou\s2 a)/llous2 duna/st as2 th\n e)sqh=ta fe/rein, Ctesias Persicorum l. 10. refert, in ea regione esse camelos, quorum pili mollite lanas Milesias aequent, Sacerdotesque et alios Proceres vestes ex iis confectas gestare. Ita in Imperio Magni Chami, in urbe Calacia, Metropoli Provinciae Tanguth, inveniri pannos, nomine Zambilotte, de lana alba et pilis camelorum contextos, quibus vix pulchriores in mundo inveniantur, narrat Paulus Venetus, l. 1. c. 63. qui etiam c. seq. ubi de terra Gogi et Magogi, Fiunt, inquit, ibi Zambilotti optimi de pilis camelorum. Cuiusmodi pannos proprie significat vox Gallica Camelot, quamvis sumatur hodie latius. Sed camelorum in Caspiis aut in Tartaria villi, quam sunt tenues, tam sunt asperi vulgares, quibus indui consuevisse Iohannem praecursorem Christi, legimus in Historia Euangel. Matth. c. 3. v. 4. et Marc. c. 1. v. 6. Hebraei vocant [gap: Hebrew word(s)] lanam camelorum: ut, cum quaerunt, an ut lanam ovium, ita lanam camelorum, cum lino miscere Lex vetet? Levit. c. 19. v. 19. et Deuteron. c. 22. v. 11. Item, an lepra inficiat vestes ex lana camelorum, quomodo inficit vestes ex lana ovium? Levit. c. 13. v. 47. 48. 52. 59.

Vide Talmudicum Tract. Kelaim c. 9. et Maimonidem in Kelaim c. 10. §. 6. citatos Bochatto, in Hieroz. Part. Prior. l. 2. c. 2. Recentioris aevi Scriptores Camelotum quoque et Camelinum vocant, cuiusmodi pannum sic describit Fortunatus de Vita S. Martini, l. 4.

--- --- --- --- Modo subit. aspera tela,
Hispida cameli rigido [orig: rigidô] quasi vellere texta.

E quo, inter Christianos, olim Monachos vestes confici curasse [orig: curâsse], docet Sulpitius de Vita eiusdem, c. 7. ubi de institutione Ordinis Monastici a S. Martino instituti: Denique camelorum setis vestiebantur, mollior ibi habitus pro crimine erat. Et Paulinus Vitae eiusdem l. 2.

Multis vestis erat setis contexta cameli,
Quae levibus stimulis vigiles contegeret artus,
Excludens tenuem compuncta [orig: compunctâ] carne soporem,
Mollia ne fluxum nutrirent tegmina corpus,
Lasciva et tenui vestis fluctaret amictu, etc.

Vide eundem Ep. ad Severum, et alia quaedam hanc in rem, apud Car. du Fresne Glossar.

CAMELORUM Tubera Graecis kurtw/mata et tu/loi, unde di/tuloi, quae bina habent: Aristoteli u(/boi, unde vox Latina gibbus, Aeolice gu/bos2, petumen antiquis Romanis seu petimen. A qua voce Petiminarii forte dicti, qui saltu periculoso [orig: periculosô] corpus vibrantes, totos plerumque se contrahunt et gibbos faciunt, ut Petauristae et alii huiusmodi paraboli saltatores, de quibus vide infra. Eadem quia oneribus laesa melle inungi solent, hinc cameli tuber, hebraice [gap: Hebrew word(s)] dabbeseth dicitur, Esaiae c. 30. v. 6. tamquam a voce [gap: Hebrew word(s)] debas, quae mel sonat, uti habent Rabbi Selomo in Esaiam, et Talmudici Doctores, Tract. de Sabbatho c. 8. et 14. nec non in Bava Metsia c. 3. Cui tamen originationi utpote longius petitae, non assentitur Bochartus, quem vide Hieroz. Parte poster. l. 4. c. 12. uti de Camelinis clitellis infra, voce Riscus.

CAMENECIA seu CAMIENICUM, urbs Poloniae permunita; caput Podoliae superioris cum arce valida inter rupes sita. Ad amnem Smotrzicum, qui paulo infra in Tyram cadit. In confinio Moldaviae. Episcopalis sub Archiepiscopo Leopolinsi. Incendio [orig: Incendiô] foede vastate, A. C. 1669. Vulgo Kamienick Podolski. Iam sub Turcis.

Est prope piscosas lapidosi Crathidis undas
Parvus ager, Cameren incola turba vocat.

CAMERA [1] cubiculum, cenaculum, conclave, quasi camura, a curvitate, ut placet Papiae: seu potius a Graeco kama/ra ka/maron autem idem quod troxalo\n, curvum seu inflexum, arcuata enim et in morem rotarum rotundata tecta camerae sunt. Unde rotatio camerarum, apud Cassiodorum, h( troxa/lisis2 tw=n kamarw=n, vide infra in voce Trichilae. Itaque errat Vir doctissimus, qui ad verba Vopisci in Aureliano, c. 47. Habuit in animo, ut aurum neque in cameras, neque in pelles mitteretur: per cameras, laquearia privatatum aedium et balnearum vult intelligi. Camerae enim tecta sunt curva, de quarum dispositionibus videri potest Vitruvius, l. 7. c. 3. nam et trullissabantur et inducebantur tectorio [orig: tectoriô]: Laquearia autem vel laqueata tecta erant, quae nunc lambrissata Galli vocant. Ex tabulis namque ligneis fiedbant, in varias figuras et maeandros sectis ac caelatis; quae plerumque etiam versatiles erant, ita ut et flores et unguenta desuper spargerent, ut apud Sueton. in Nerone, c. 31. legimus: id quod in cameris fieri non potuisset. Et quidem camerarum usum Veteres ignoravisse, notat Servius; ea [orig: eâ] ratione vela subtendentes laquearibus ad excipiendum pulverem, qui per rimas tabularum multus consueverat manare: quibus non opus in cameris, ut quae tectorio [orig: tectoriô] opere inductae rimis non dehiscunt et proin pulverem nec admittunt, nec transmittunt. Neque verum, quod Isidorus ait, laquearia cameris subtegi consuevisse, nisi nomine laquearium ibi coronas intelligat, quae subiciebantur cameris, tenuis subtilisque operis et aliquando ex gypso, aliquando ex creto marmore, perducebantur ac modo purae, modo caelatae fiebant. Sed hic camerarum ornatus multum a laquearibus distabat, trullissatis enim politisque cameris subiciebatur. Tectorio [orig: Tectoriô] igitur opere inducebantur camerae, et picturis tectorio [orig: tectoriô] superinductis, non secus ac parietes, decorabantur, quod tectorium u(poxa/rtwsin vocabant. Vide Epistol. Pontificum 61. ubi videtur dici coronarium opus, quod cameris subici solitum diximus, a chartae tenuitate et subtilitate et idem esse, ac u(popla/kwsis2: nisi quis u(poxa/rtwsin dictam malit, quod usus chartarum fuerit, in cameris intexendis et disponendis, vel etiam decorandis. Sed superior sententia potior videtur, cum optimum Glossarium u(poxa/rtwsin tectorium interpretetur. Etiam vero imbracteabantur camerae, ut ex Vopisci l. c. patet: musivo [orig: musivô] item opere decorabantur; imo musivum opus proprie cameratum fuit et de earum ornatu tantummodo apud Auctores usurpatur, quemadmodum solum seu e)/dafos2 arte pavimenti seu patw/tei ornabatur. Porro ex Procopio de Aedif. Iustin. Serm. 1. discas, aliud cameras ornandi pingendique genus fuisse, cera [orig: cerâ] resoluta [orig: resolutâ] igne, quod ad Encausticen pertinet; quo [orig: quô] genere picturae parietes consuevisse pingi, ait Auctor Etymologici magni. Eodem [orig: Eôdem] autem genere et parietes et cameras pingi et ornari solitas dictum. Urere coloribus dixit Ovid. l. 3. Fast. v. 831.

Sic variis modis Camerae ornabantur, coronario [orig: coronariô] opere, musivario [orig: musivariô], cerographia [orig: cerographiâ], vel encaustice, et imbracteatione: quem postremum ornandi modum prohibere in animo habuit Aurelianus Imperator. Apud Recentiores vero vor latius sumi et ad quaevis tecta extendi coepit: unde etiam Camerae cenationes ipsae appellatae sunt, sive laqueatae essent, sive cameratae: et Isidorus sic vocem sumit, cum laquearia esse dicit, quae cameram subtegunt et ornant, figuris vel rotundis vel quadratis, ligno [orig: lignô] seu gypso [orig: gypsô] sive colore etiam factis. Plura eiusdem significata vide hic infra; et de Cameris accurate disserentem Salmas. Notis ad Spartian. in Pescennio Nigro, c. 6. et Vopisc. loc. cit. nec non Exercitat. Plinianis ad Solinum passam, ubi de Camerarum duobus generibus, quae ex lapide struebantur, aut quae ex contignationibus factae signino [orig: signinô] opere inducebantur et albario [orig: albariô] poliebantur: de ornatu porro earum, qui opere musivo [orig: musivô], vitro [orig: vitrô] et gypso [orig: gypsô] fiebat: tandem de variis speciebus, Testudine, Fornice et Concha, complura habes, p. 1214. et seqq. adde p. 232. ubi de Cameris ceris inustis seu encausto [orig: encaustô] quoque pingi solitis, etc.

CAMERA [2] apud citerioris aevi Scriptores, conclavis est, ubi thesaurus reponitur et servatur: qua [orig: quâ] notione apud Graecos koitw\n occurrit, uti Car. du Fresne docet ad Alexiadem. Inprimis sumitur pro Fisco Imperatoris vel Regis. Unde Fridericus I. Imperator apud Helmoldum, l. 1. c. 80. et in Histor. Archiep. Brem. A. C. 1155. Magna, inquit, requiritis, o [orig: ô] viri Romani, de exinanita camera nostra. Sic in Testamento Caroli M. apud Eginhartum legimus, Quidquid in camera atque vestiario eius eo die fuisset inventum. Inde in Francia, Filcus seu Thesaurus Regius hodieque Camera Denariorum dicitur: factumque, ut provinciae etiam atque urbes, quae immediate Principi suberant, et fisci erant propriae, Camerae dicerentur, vide LL. Edwardi Confess. Matthaeum Paris. A. C. 1242. Alios. Sic Monasterium S. Dionysii propriam Cameram Regis Franciae, vocat Rigordus A. C. 1185. etc. Porro pro Curia Principis, pro officina eius monetaria,d pro officio Camerarii in Monasteriis, pro Dotalitio uxoris, vocem usurpatam reperias, in Vita S. Adelberti Prag. Antiqq. Lect. Tom. 5. in Charta Guilielmi Ducis Aquitaniae apud Bessium p. 539. in Monastico Anglic. Tom. 1. p. 148. In Pacto Nupt. inter Ludovicum II. Siciliae Regem et Rolandem fil. Iohannis Regis Aragonum A. C. 1399. Qua [orig: Quâ] ultima [orig: ultimâ] notione hodieque in usu apud Gallos est, qui la Chambre de la Femme vulgo appellant supellectilem, quae, post excessum coniugis, uxori addici solet. De Camera Clericorum, quae in Francia idem erat, quod Garderoba in Anglia, vide Fletam, l. 2. c. 14. §. 1. et plura hanc in rem, apud Car. du Fresne in Glossario.

CAMERA [3] pro sepulchro camerato et hypogaeo seu subterraneo, apud Phlegontem: *)anoixqei/shs2 de\ u(f' h(mw=n th=s2 kama/ras2, ei)s2 h(\n pa/ntes2 oi( oi)kei=oi metalla/ssontes2 e)ti/qento, e)pi\ me\n tw=n a)/llwn klinw=n e)fa/nh ta\ sw/mata kei/mena, tw=n de\ palai/teron teteldthko/twn ta\ o)sta=. e)pi\ mo/nhs2 de\ h(=s2 fili/nnion e)te/qh kai\ sune/bh taflio=ai, d(/romen e)pikei/menon to\n daktu/lion to\n sidhrou=n, kai\ to\ xruso/kleiston poth/rion. Ubi hypogaeum illud monumentum totius familiae, quod fornicatum esset, kama/ran, i. e. camaram, vocat; kli/nas2 vero singulorum cadaverum thecas vel arcas, quae una [orig: unâ] kama/ra| vel fornice habebantur conditae. Etquidem cum Camerae, aliae essent dromikai\, quae semicylindri formam habebant et oblongae erant; aliae ei(lhmatikai, quae ex structra factae et concavos recessus haberent; posteriori modo [orig: modô] fiebant sepulchra Iudaeorum, ut et Graecorum, subterranea omma quas Cryptas dicebant et Speluncas. Cuiusmodi etiam fuit Domini sepulchrum et Lazari, volubile nempe et fornice tectum ac sub terra constructum, e)n pe/tras2 lacdto\n kai\ oi)kodomhto/n. Fiebaut autem camerae illae vel fornices Hypogaeorum ex magnis lapidibus et quadratis, quos Graeci smeno/mous2 li/qous2 dixere [orig: dixêre]. Unde apud Strabonem, u(po/nomoi suno/mw| li/qw| katakamfqe/ntes2, quadrato [orig: quadratô] saxo [orig: saxô] concamerati. Item monoli/qous2, Idem lib. 7. katakamfqeisw=n fali/dwn dia\ mooli/qwn u(poerballo/ntwn tw=n mege/qei. *proti/mous2 quoque: quo [orig: quô] modo [orig: modô] Plato de monumento hypogaeo, ex lapidibus structum et concameratum ingentibus debere esse dicit, e)n li/qwn proti/mwn. Alii loga/das2 li/qous2 appellant. Certe vetus Itinerarii auctor, monumentum Esaiae Prophetae monolithum revera fuisse ait et volubile, quod scilicet cameratum esset monolithis. Et in monumento Domini pe/tran vocant Euangelistae, ob magnitudinem, et latomhto\n ac lacdto\n, quod ingentes et quadrati essent lapides, quibus cameratum atque constructum erat, etc. Coeterum non omnium fuit sepulchra habere aedificata, sed ditiorum solum ac potentiorum: vilis turba cadavera sua facta [orig: factâ] sctobe defodiebat, et aggesta [orig: aggestâ] desuper humo [orig: humô] tumulabat; cippo [orig: cippô] lapideo [orig: lapideô] super illud xw=ma statuto [orig: statutô], qui nomen et elogium defuncti contineret: qua de re infra dicemus. Vide plura hanc in rem apud almas. ad Solin. p. 1213. et seqq. et infra ubi de Sepulchralibus Veterum Cryptis et Hypogaeis.

CAMERA [4] navigii genus, apud Tacitum, ubi de motu ab Aniceto Polemonis liberto, excitato: Quin et barbari contemptius vagabantur, fabricatis repente navibus, quas Cameras vocant, artis lateribus, lata [orig: latâ] alvo [orig: alvô], sine vinculo aeris aut ferri connexa; et tumido [orig: tumidô] mari, prout fluctus attollitur, summa navium tabulis augent, donec in modum tecti claudantur. Sic inter undas valvuntur pari utrinque prora [orig: prorâ], et mutabili remigio [orig: remigiô]. quando hinc velillinc appellere indiserertum et innoxium est, Hist. l. 3. c. 47.

CAMERA [5] Apostolica, Pontificis thesaurus est, et Patriarchium aliquando dicitur. Unde autem sumebat ea, quae ad usum sui corporis erant necessaria? Dicit Beatus manifeste de Patriarchio Romano, etc. Nescitis Ecclesiam Romanam? Dico enim vobis, quia si quis venit illuc miserabilis homo hospitari, omnia ad usum prebentur ei etc. In exilis S. Martini Papae in Collectan. Anastasii bibliothec. per Sermondum in 8. edito p. 99.

CAMERA [8] Papagalli, appellata est in vaticano Palatio, ubi habebatur Consistorium Secretum. Ceremoniale Rom. l. 1. sect. 9. c. 3.

Consistorium secretum celebratur in Aula aliqua palatii Apostotici remotiori (cameram Papagalli, quae est in Vaticano, appellant) sed Pontificalis parieti adhaeret, in medio surgit a solo sine thalamo, etc. apud Macros fratres in Hierolex.

CAMERA [9] Spirensis, supremum Imperii tribunal, instituta est a Meximiliano I. Cum enim vagum saepius esset Consilium Aulicum et Caesar ipse Germaniae provincias prius obire cogeretur, nanc in Gallia Italiaque haberet quod ageret, factum inde, ut causarum decisiones lente procederent, etiamsi Iudices aulici processu summario [orig: summariô] uterentur. Itaque incommodis his remedium allaturus Imperator praefatus in Comitiis Augustanis, A. C. 1530. decrevit Ordinum omnium consensu, ut tribunal Imperiale in posterum Spirae Nemetum fixum esset, perpetuumque ius diceretur ex Legibus Rom. salvis tamen receptis consuetudinibus, et particularibus statutis singulorum locorum. Quae urbs tempore isto [orig: istô], in Germaniae meditullio sita, ab omnibus locis devolutas causas facile recipere poterat: nunc a latere illo, quo [orig: quô] Galliam spectat, valde denudari coepit; quae ratio, quod Status Imperii in Pacificatione Westphalica de commodiore loco, ubi deinceps Camera esset, consilia agitarint [orig: agitârint]. Constare debet amplissimus hic Consessus, Iudice Camerae, Principum, Comitum, Baronum familia [orig: familiâ] oriundo et L. Assessoribus, ex semisse una Pontificiam religionem, ex altera Protestantium Sacra amplectentibus; qui constituuntur partim ab Imperatorib. partim ab Ordinibus, per Circulos X. incolentibus, uti in Pacific. cit. videre est §. Praeterea, cum ob enatas ex praesente bello mutationes, etc. Ad eam vero non deferuntur causae matrimoniales, quas solas Papae reservari Caesares voluere [orig: voluêre]: neque criminales, neque religiosae, quae Status Impetii, vel quisque seorsim in suo territorio, vel coniunctim in Comitiis sibi vendicant. Sed nec de Feudis Regalibus, vectigalibus, absolutione a Banno, decernit; haec enim ad Iudicium Aulicum, quod a veteri more superstes mansit in Caesaris palatio, pertinent, etc. Vide Henr. Kippingum Iuris Publ. Method. nov. l. 2. c. 3. ubi de anno institutionis huius Camerae quod habet, corriges ex aliis, qui A. C. 1495. id a Caesare, et quidem Comitiis Wormatiensibus, factum esse docent. Adde Limnaeum de Iure Publ. Alios.

CAMERACUM permunita urbs Galliae belgicae Episcopalis ad Picardiae fines, vulgo Cambray. Ad Scaldim fluv. 4. leuc. a Duaco in Austrum, 7. a Fano S. Quintini. Sub Hispanis cum olim civitas Imperialis esset et libera: Baudrand. Caput regiunculae le Cambresis, 10. leuc. Metropolitana olim Belgicae secundae. Conditor eius Camber, Sicambrorum Rex, Chlodion Galliae Rex illam occupavit, A. C. 445. Post mortem Lotharii, ad Carolum Calvum pervenit, A. C. 870. Pomum hinc Eridos inter Gallos, Imperatores et Flandriae Comites. A. C. 1543. a Carolo V. occupata, iterum Duci Alenconio, Henrici III. fratri se submisit, recepta ab Hispanis A. C. 1595. quibus tamen iterum nupero [orig: nuperô] bello [orig: bellô] a Gallis erepta est. Huius Episcopi Duces, Comites, et Principes Imperii dicuntur. Guicciard. Belgic. San Marth. Gall. Chron. tom. 1. Concilia ibi habita, vid in Conciliis Gall. Morerius. Hic [orig: Hîc] pax A. C. 1559. inter Henric. III. et Philippum II. coiit. Vide et Camaracum.

CAMERANA vulgo la Chambre, illustris in Gallia Familiae nomen. In qua florui A. C. 1097. Aymon de la Chambre, ac Vicecomitatum Maurienae, dein Comitatum de Leville nactus est; sed cum masculi eius familiae defecissent, ob Margaretam Iohanni de Seissel Dn. de Bariat, nuptam, huic genti Seisseliae (ex qua etiam Domini de la Serra et Aix descendunt) nomen novum est inditum. In ea autem denuo plures lineae exstiterunt, partimque adhuc superant a Iohanne Comite de la Chambre ortae; Nempe Marchionum de la Chambre, Marchionum de Aix, Comitum de Montreal, tum Marchionum de Meximieux, nec non Comitum de Montfort: Praetenderunt etiam alicuius matrimonii titulo [orig: titulô] Principatum Arausionensem. Praecipuus ramus a Iohanne est praefato, qui Margareta [orig: Margaretâ] filia [orig: filiâ] Urbani de la Chambre Comitis de Leville ducta [orig: ductâ], ex ea genuit Amedaeum Comitem de la Chambre, Leville et Dam. patrem, ex Maria de Sabaudia, Ludovici, qui exstinctus A. C. 1517. ex Anna de la Tour, filium habuit Iohannem III. maritum Barbarae d' Amboise: quo [orig: quô] matrimonio [orig: matrimoniô] natus Iohannes IV. Marchio de la Chambre Comes de Leville, ex Amata de la Baume Dn. de la Ferte Chauderon, suscepit Iohannem Ludovicum Marchionem de la Chambre Comitem de Leville (cui obtigit uxor Claudia de Saux Tavanes, a)/pais2 ) Petrum Marchionem de la Chambre (uxor Laurentia de Clermont de Montoyson itidem a)/pais2 ) Car. Emanuelem Marchionem de la Chambre, a)/paida similiter, et filias 4. Luisam, Philibertam, Sebastianam et Carolam, omnes illustribus maritis iunctas. Phil. Iac. Spenerus Theatr. Nobil. part. 1.

CAMERARIUS [1] in Regno Angliae, idem cum Cambellano seu Cubivulario est, apud Fletam, l. 2. c. 6. §. 2. Vide supra. In Regno Scotiae, idem est, qui Iustitiarius itinerans dicitur in Anglia: Is enim certis anni temporibus totam Scotiam peragrat et in delicta incolarum exterorumque, praesertim Artificum, ut Brassiatorum, Pistorum, Carnificum, Appretiatorum carnium, Gustatorum cerevisiae, Piscatorum, Molendinariorum aliorumque inquirit; de stateris, ulnis et ponderibus cognoscit, multas imponit, etc. quae quidem Regni pera Iter Camerariae vel Camerarii nuncupatur, in LL. Scoticis a o editis, in quo opere cognitio et iurisdictio eius pluribus describitur. In Aula Pontificia, Apostolici cognomen habet, sicque dicitur, qui pecuniarum et Ecclesiae Romanae thesauri curam gerit: quod officium, Archidiacom exstincto [orig: exstinctô] nomine, a Gregoriao VII. Pontif. institutum esse, tradit Onuphrius Panvinius. In Monasteriis officium est, ad quod pertinent omnes census et reditus Monasterii, sive de villis, sive de terris, sive de molendinis, sive de aliis rebus quibuslibet, ut (Camerarius) eos tempore statuto [orig: statutô] et percipiat et requirat. Horrea etiam et aratra et terrae arabiles et coeterae culturae Monasterii, nec non et pecora et omnes

nutriturae communes ad eius curam spectant, ut ipse provideat, quae in his omnibus instaurandis et exercendis sive conservandis, necessaria sunt, etc. Lib. Ordinis S. Victoris Paris. MS. c. 10. apud Car. du Fresne. Eiusdem est, procurare omnia vestimenta et calceamenta et lectos et stramenta lectorum -- rasoria et forsices, tersoria ad radendum -- dat ferra, quibus ferrantur equi Abbatis et Prioris et omnium Hospitum, etc. apud Lanfrancum in Deoretis pro Ord. Benedict. Aliter Provisor dictus, apud Hugonem Abbatem in Statutis Clumac. cui Subcamerarius, qui cellarii, granarii, horrei et stabuli quoque curam sibi commissam habet, inservit. De Camerarii dignitate, in Ecclesiis Cathedralibus vide Statuta Ecclesiae Londinensis in Monastico Angl. Tom. III. de Triscamerario, quod nomen est dignitatis Palatinae Camerarii dignitate inferioris, infra etc. De Camerariis inprimis Franciae ut aliquid addam, dignitas ea est in Palatiis Regum, cui Camerae Regiae, i.e. Thesauri seu Cimeliarchii Regii cura incumbebat; de qua sic Hincmarus Remens. de Ordine Pal. c. 22. De honestate vero Palatii, seu specialiter ornamento Regali, nec non et de donis annuis militum, absque cibo et potu, vel equis, ad Reginam praecipue et sub ipsa ad Camerarium pertinebat: et secundum cuiusque rei qualitatem, ipsorum sollicitudo erat, ut tempore congruo [orig: congruô] semper sutura prospicerent, ne quid -- opportuno [orig: opportunô] tempore defuisset. De donis vero diversarum Legationum, ad Camerarium respiciebat, nisi sorte iubente Rege tale aliquid esset, quod Reginae ad tractandum cum ipso congrueret. Ockam cap. de Scaccario, Officium Camerariorum in recepta consistit in tribus, scilicet claves arcarum -- baiulant, pecuniam numeratam ponderant et per centenas libras in forulis mittunt. Vide quoque Gregor. Turonens. Histor. l. 4. c. 26. et l. 6. c. 45. equibus colligas, apud Francos non unicum in Palatio Camerarium fuisse, nisi ii fuerint Camerarii Provinciarum, de quibus infra. Habuere [orig: Habuêre] porro Camerarios Franciae Reges usque ad Franciscum I. qui, post mortem Caroli Ducis Aurelianensis filii sui, quem post obitum Caroli Borboniae Ducis, Camerarium constituerat, dignitatem hanc suppressit. Vide Tillium et plura hanc in rem, apud Car. du Fresne in Glossar. e quo etiam haec subnectimus:

Talto, sub Dagoberto Rege memoratur Ratperto de Casib. S. Galli c. 1. Vandalmarus, sub Guntranno Rege apud Fredegarium c. 4. Reginardus, Praepositus Camerae Regiae sub Ludovico Pio, in Vita eius A. C. 817. Tanculfus, sub eod. apud Ardonem in Vita S. Benedicti Anianensis Abbatis. Bernardus Comes Barcinonensis et Dux Septimaniae in eadem Vita Ludovici Pii, et apud Eginhardum, Nithardum, aliso. Ingelrannus Comes sub Carolo Calvo, apud Aimoini Continuat. l. 5. c. 32. Theodoricus, sub Ludovico II. in Annal. Bertini, A. C. 878. 879. etc. Porro sub secunda Regum horum stirpe, erant Nuntii Camerae, quibus provinciarum et urbium, ad Fiscum Regium, Cameram dictum, spectantium, cura demandabatur; erantque veluti Procuratores Fisci in illis, arque cum Ducibus aequatam habebant potestatem. Sic dicti, quod a Camera, seu Camerario Regio, in provincias mitterentur, essentque quasi Missi Camerae. Ekkehardus Iunior de Casibus S. Galli, c. 1. Nondum -- Suevia in Ducatum erat redacta, sed Fisco Regio peculiariter parebat, sicut hodie et Francia. Procurabant ambas Camerae, quos sic vocabant, Nuntii. Ibidem, Huic-- cum aliqua Potamum Camerae Nuntiorum iuris oppidum pertinentia a Regibus darentur, etc. Quod Camerarios tertae Regum stirpis concernit; recensent eos passim veteres Chartae et Scriptores, quos consule. Camerarios Provinciarum in Regno Siculo et Neapolitano eosdem cum Camerae Nuntiis praefatis, facit Car. du Fresne laudatus.

CAMERARIUS [2] Cardinalis, in Aula Pontificia, qui Camerae, ut vocant, Apostolicae, h. e. thesauri Papalis et redituum Ecclesiae Romanae curam, ac Sede vacante, per illos die, quibus Conclave, ut aiunt, nondum celebratur, magnam iurisdictionem exercet, monetamque cum gentilitiis suis insignibus cudit. Huic, si Sede nondum redintegrata [orig: redintegratâ], decedere contigerit, ex facultate Bullae Clementis V. ipsi Cardinales alium in eadem dignitate substituere tenentur, Dominic. Macer in Hierolex. Vide quae de Cameraria Apostolico retro sunt dicta.

CAMERARIUS [3] Ioachimus, Papebergensis Germanus, eruditione inclitus, praeterito [orig: praeteritô] saeculo [orig: saeculô]. Scripsit plurima, transtulit in Latium Geometras, Arithmeticos, Astrologos, Oratores, Historicos, Poetas, ex vetustate varios. Obiit Lipsiae A. C. 1574. aetat. 74. P. Iovius, in elog. c. 146. Turneb. Lips. Voss. de Scient. Mathem. c. 65. §. 14. Vide et Ioachimus. Addo hic [orig: hîc] saltem Patrem illum fuisse filii cognominis, qui natus A. c. 1534. in Aedibus Melanchthonis, Patris amici, educatus, Medicinae gloria [orig: gloriâ] effloruit, ac paterna scripta collegit, ediditque, ipse Horti Medici ac Philosophici auctor. Nec non Philippi, qui scripsit Meditationes Historicas, a Simone goulartio Gallice versas et auctas. Fuit et tertius Ioachimus Camerarius, iunioris filius, celebris itidem Medicus, de quibus omnibus vide Melchior. Adami, Vitis Medicor. et Antonium Teissier in Elogiis Eruditorum Vol. 1. et 2.

CAMRIACUM urbs satis ampla Galliae Narbonens. Sabaudiae caput et Senatus sedes. In planitie, 2. leuc. a lacu Burgetio, iuxta amnem Orbanne. Vulgo Chambery, vide Chamberiacum.

CAMERINUM Umbriae urbs praeclara a curvitate situs [orig: sitûs] appellata. Abea Camertes dicti. Vide Cluver. Ital. Antiq. l. 2. c. 6. Nunc Marchiae urbs est Anconitanae, sub Pontifice ad pedes montium. Media inter Maceratam et Spoletum, alias Ducatus ritulo [orig: ritulô] clara. 25. milliar. a Fulginio in Ortum, Romanis egregie olim fida, Liv. l. 9. c. 36. Straboni, Plinio, l. 3. c. 14. Ptolem. Cael. Bell. Civil. l. 1. c. 15. Sil. Ital. l. 8. v. 462. Vel rastris laudande Camers, memorata. Quas mutationum vices subierit, vide apud Leandr. descr. Ital. Nic. Lloydius.