CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

CANIUS [1] vel CANIS, Poeta, tempotibus Matrialis, eique familiaris, natura [orig: naturâ] ita hilaris, ut semper rideret. Martial. l. 1. Epigr. 62. v. 9.

Vide etiam l. 3. Epigr. 64. v. ult. et l. 7. Epigr. 68. v. ult. ubide duabus Canii uxoribus, Theophila et Sappho, agit:

CANIUS [2] Eques Roman. cum in Siciliam otiandi causa [orig: causâ] venisset, hortosque a Pythio argentario dolo [orig: dolô] emisset, instructos piscibus, et piscatoribus de industria positis: postero [orig: posterô] die, quum ad eosdem ipse amicos invitasset [orig: invitâsset], nullos ipsi pisces, neque piscatores reperit. Cicer. l. 3. Offic. Lepida Historia est, quam Nic. Lloydius, his versibus expressit:

Trinacrias olim Canius Romanus in oras
Venit eques, Latia [orig: Latiâ] factus in urbe senex.
Inde Syracosias prae cunctis eligit arces,
Otia longinquae causa fuere [orig: fuêre] viae.
Huc veniens aliquos dicit se frugibus hortes
Velle emere instructos; undique fama volat.
Venales Pythius negat argentarius hortos
Esse sibi, at Canio cuncta licere suo;
Et simul ad cenam invitat, promissaque fiunt
A Canio ad pactum certa venire diem.
Interea piscatores sibi convocat, hortos
Retia proicerent orat ut ante suos.
Ad cenam Canius praedicto [orig: praedictô] tempore venit,
Lautae epulae, ante oculos plurima cymba natat.
Pro se omnis ficto quod ceperat attnlit horto,
Ante pedes Pythii piscis ubique iacet.
Tum Canius, dic oro Pythi, dic unde natantum [orig: natantûm]
Tot pecudum hic [orig: hîc], cymbae prae foribusque iacent?
Cui Pythius, Quid mirum? inquit, nam nullus in urbe
Hac [orig: Hâc] piscis, nostram quin subit hospes aquam.
A Pythio incensus Camus, sibi venderet, orat,
Nolentem primo se simulat Pythius.
Quid multa? (usque adeo urgebat malus ardor habendi)
Obtinuit tandem, nomina deinde facit.
Postridie Canius socios invitat amicos,
Mane venit, toto [orig: totô] cymbula nulla lacu.
Vicinum idcirco rogat, An lux festa fuisset,
Piscatorum isto [orig: istô] iustitiumque die?
Nulla hic [orig: hîc] festa dies vicinus, quod sciat, inquit,
Verum hoc piscari gurgite nemo solet.
Atque ideo multum tacitus mirabar apud me,
Quod piscatorum hic [orig: hîc] affuit ullus heri.
Quocirca Canius stamachari coepit, at ille
Quid faceret, quonam se extrahat inde modo [orig: modô]?
Nondum etenim Titius leges hoc [orig: hôc] tempore, iurae
Deque dolo nobis protulit ulla malo.

CANNA [1] Aeolidis oppid. Mela, l. 1. c. 18. Lycaoniae civitas. Ptol. urbs inter Cyrrhum et Edessam. Antonin.

CANNA [2] Dea Panis, Apuleio, Graece *su/rigc. Alias canne est fistula. Glossae, canna, suri/ggion e)k kala/mwn. Unde canulam et canellam, vocaverunt Recentiores casiae fistulam, uti diximus supra in voce Canella. Veterum quippe fistulae ai( su/rigges2 breviores erant hodiernis, quae monska/lamoi, et septenis ordinibus calamorum erant compactae, quod instar in casia Indica vel lignea visitur, quam et ideo cannellam recens aevum dixit. Indidem Cannivum hodie Galli appellant scalprum Scribae, quod canna [orig: cannâ] seu harundine Veteres, non ut nos penna [orig: pennâ], scriberent, utr supra vidimus, ubi de Calamo Scriptorio. De Canna saccharitide, vide hic [orig: hîc] passim, inprimis in vocibus Calamus Indicus, Saccharum, etc. plura vero hanc in rem, apud Salmas. ad Solin. p. 401. 540. 1021. 1312. et 1325.

CANNABA [1] Gotthorum Dux, a Valeriano trans Danubium interemptus. Orosius, l. 7. Eutrop. l. 9.

CANNABIS utilissima funibus, seritur a Favonio, verba sunt Plinii, l. 19. c. 9. quo [orig: quô] densior, eo [orig: eô] tenerior. Semen eius cum est maturum, ab Aequinoctio Autummi distringitur et Sole aut vento [orig: ventô], aut fuma [orig: fumâ] siccatur. Ipsa cannabis vellitur post vindemiam, ac lucubrationibus decorticata purgatur. Optima Alabandica, plagarum praecipue usibus. Tria eius ibi genera. Improbatur cortici proximum aut medullae: laudatissimum est e medio, quae mesa vocatur. Secunda Mylasea; quod ad proceritatem quidem attinet, Rosea agri Sabini arborum altitudinem aquat. Ex cortice eius, sicut et ex cortice lini byssique, telae olim texebantur, hodieque texi mos. Quemadmodum et urticae genus corticem telae faciendae bonum habere etiamnum compertum est, Salmas. ad Solin. p. 300. Per Bohemiam praesertim, ubi urticae cultae caulem reddunt, unde filum conficitur, quod et Magnatibus in delitiis, ad fimbrias dentatas collaribus circumdandas, Belgico [orig: Belgicô] lino [orig: linô] longe charius, quod rarius, sed flavecit nullis aquis dealbandum. Similiter in provinc. Queichen ad Liping, Sinenses pannos conficiunt ex cruda cannabe, seu herba, cannabi prorsus simili, Co: unde vestes pro aestivo tempore eximiae ac commodissimae, uti refert Auctor Anonymus Sinae et Europae p. 868. etc. In Musaeo Kircheriano Romae; sandalia Sinensia, corii loco [orig: locô], cannabinis ligulis compacta et viridi holoserico [orig: holosericô] contecta, ostendi, docet Georg. de Sepibus in Descriptione illius p. 34. De cannabina chlamyde in veteri marmore, vide infra Gambeso. Affinis cannabi herba, unde Indicum.