CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

CAREPULA Mauritaniae Caesariensis urbs, Baitalio a nostris, Giraflumar Poenis dicitur, Fovio [orig: Foviô] teste. Castaldus Mustagani vocat.

CARERE Lanam proprie vocabant Veteres cai=nein. Unde non carminare modo, sed et carinare, i. e. carpere, et per tralationem, mordere, et dictis dicteriisque incessere. Glossae, carinare, xarienti/zesqai: quod mepte Grammaticorum ratio a navis carina deducunt. Secunda enim brevis est, ut apud Ennium,

E qua eadem arte metaphoris mutuatis, plu/nein pro eodem Graeci dicunt, carpere et depectere Latini, Galli hodie drapper. Et quidem Primum hoc lanae purgamentum, cum carminantur; h. e. quum ipsae per se purgantur, priusquam in fila deducantur et in tela texantur: quae lanae purgandae Ars cantikh\ Graecis dicta est. Quam vis enim in novissimo purgamento, cum in veste ipsa carperentur et depecterentur erinaceo fullonis, cai/nesqai quoque dicerentur, proprie tamen cantikh\ ad primum pertinebat, etc. Salmas. ad Solin. p. 399.

CARES [3] pluralis numeri, populi sub Minae fuerunt, et tunc Leleges dicebantur, et insulas habitabant, sed sua [orig: suâ] ditione parum contenti, magnam maritimaeorae, et mediterraneae partem occuparunt [orig: occupârunt], eam prioribus habitatoribus adimenres, qui et ipsi magna [orig: magnâ] ex parte Leieges Pelasgi erant: sed Iones et Dores, ut allatam iniuriam ulciscerentur, eos rursus, quamvis belli studiosissimos, suis finibus expulerunt. Cares et Mysos eiusdem fuisse cum Lydis originis, ex Herodoto discere est, qui de Caribus haec habet, l. 1. *)apodeiknu=si de\ e)n *mula/ssoisi *dio\s2 *kari/ou i(ero\n arxai=on, tou= *musoi=si me\n kai\ *ludoi=si me/testi, w(s2 kasignhtoisi, e)ou=si toi=s2 *karsi\. *to\n ga\r *ludo\n kai\ to\n *muso\n le/gouti ei)=nai *karo\s2 a)delfeou/s2: In Mylassis, Fovis Carii delubrum vetus ostenditur, quod Mysis etiam et Lydis commune est, ut qui sint Carum Germani. Quippe Lydum et Mysum Caris fratres esse dictitant. Ovid. Met. l. 9. v. 644.

CARESSUS [2] fluv. Troadis. Homer. Il. 12. celebratus, cuius Plinius ait nulla sua [orig: suâ] aetate vestigia exstitisse, l. 5. c. 30.

CARETHA insula in mari Lycio, postea Dionysia dicta. Plin. l. 5. c. 31. Gironda Nigro.

CARETIUS M. Britanniae Rex ad regnum pervenit, illo [orig: illô] bellis intestinis admodum turbato [orig: turbatô], a Saxonibus paulo post pulsus. Hist. Angl.

CAREUM locus Galliae, ubi bello contra Albigenses, horum 60. suspensi sunt, A. C. 1212.

CARFERONIANA alias GRAFINIANA quod vide, regiuncula Italiae, intra montem Apennin. in Hetruria, vulgo Carfagnana.

CARGANI populi Transrhenani in Galliam Celticam, circa fines Sequanorum, ac Heduorum, ab Ariovisto Germanorum Rege transportati, quos non abs re opinari possumus eosdem fuisse cum Harudibus ab ipso Rege similiter translatis.

CARGAPOLIA provinc. Moscoviae Occidentalis cum oppido cognomine prope lacum Onegam, inter confinia Sueciae et Duinam fluv.

CARIA [1] nunc Aldinelli, regio minoris Asiae inter Lyciam nunc Mesenteli, et Ioniam Strabo eam a Borea [orig: Boreâ] Maeandri flumine clausit, ab occidente Icario [orig: Icariô], et Myrtoo [orig: Myrtoô] pelago [orig: pelagô], a meridie rhodiensi, ab ortu Lyciis, et aliis gentibus, magnamque Tauri montis partem in Caria conclusit, omnem oram Rhodiam ei attribuens, quae meridionalis est. Huius Metropolis est Halicarnassus, in qua regnavit Mausolus, cui ibidem Artemisia coniux Mausoleum illud celebratissimum exstruxit. Dicta Caria, a Care Rege, qui primus auguria avium dicitur invenisse. Epahroditus totam Cariam Chrysaoridem, vocat, alii urbem quandam Cariae tantum sic nominant. Steph. a Care conditore dictam scribit. Poeta.

Subest dominio Turcarum ab aliquot saeculis. Ibique sunt rarae urbes alicuius momenti. Baudrand. Olim Magnesia, Alabanda, Stratonice, Mynda, Priene, Miletus, nunc Malazo vel Milasso, 80. coloniis et Thalete ibi genito [orig: genitô] clara. Mons Ladmus huius regionis fabulae de Luna et Endymione originem dedit, Strabo, l. 14. Mela, l. 1. Cluver. l. 5. Concilium a Macedoniae Episcopis A. C. 366. in Caria habitum, quo [orig: quô] reiecto [orig: reiectô] termino [orig: terminô] Consubstantialis, formulae Antiochenae et seleuciensi, subscripsere [orig: subscripsêre]. Sozom. l. 6. c. 9. Est et Caricus gentile, et Carius, quo [orig: quô] nomine Iuppiter apud Mylassenses colitur. Herodot. Caricam gentem celeberrimam fuisse scribit. Vocabatur etiam Caria, magna quaedam arx a care filio Phoronei: alioqui femininum est a Cario, ut et Cariatis et Caira, unde Homer. Il. d. v. 142. *mh|oni\s2 h)e\ *ka/eira. Cos etiam insula *kari\s2 dicebatur. Est et Phrygiae urbs. In Caria exstitit olim amnis, qui fuerat ante dulcis, postea in salem mutatus. Plin. l. 2. c. 5. [gap: Hebrew word(s)] Car hebraeis est aries, aut agnus, atque ab eis ad Iones transiisse hoc vocabulum, ex his Hesychu colligas: *ka\r, pro/baton *ka/ra, *iw)/nes2 ta\ pro/bata. Inde

videtur Caria dicta. Cicer. l. 1. de Divin. Arabes autem et Phryges et Cilices, quod pastu pecorum maxime utuntur, etc. Tum caria tota, etc. Et *kari\s2 alterum nomen insulae Co apud Stephan. et Eustath. in Iliad. B. quia, eodem [orig: eôdem] auctore, insula erat poluqre/mmwn, et celebris di' eu)boi/kn. Hinc Callimachus, Hymno [orig: Hymnô] in Delum, illam cum Delo confert,

Bochart. l. 1. Chanaan, c. 7. Cares autem, licet in rebus bellicis eminuerunt, ut arma Carica, et lorica Carica in proverbio essent, viles tamen habiti sunt, quod mercede militarent, ac in prima acie locati, primos hostiu impetus sustinentes vitam suam nihili aestimarent. Unde adagium natum, In Care periculum facere, apud Platonem in Socrate, cum periculo exponitur res, cuius iactura gravis non sit. Illud quoque, apud Diogenianum, Cum Care Carissa, h. c. cum rustico rustice agas, quod Cares inter agrestes et rusticos haberentur. Item Caricum vinum, apud Suidam pro tenui, et Carica Musa pro insuavi. Item Caricus hircus in hominem vilem, et contemptibilem, vel pro oblatione vili, ut et Caricum sacrificium, quod Cares pro hirco canem immolarent. Carium Schema quoque apud Hsychium, pro modo congressus libidinosi spurco, et turpi, qualem figurae Caricae ostendebant. Sic enim ille, *kariko\n eu)tele\s2, mikro\n. *dhloi= de\ kai\ *)afrodi/sion xh=ma ai)xro\n. Idem *karika/zein, *bkrbari/zein. Nic. Lolydius. Coeterum una erat ex regionibus, quae Asiam Proconsularem, sub primis, et Thracensium provinciam, sub posterioribus Im peratoribus constituebant. Postquam vero Alia proconsularis imminuta est tribus provinciis, inter has et Caria Asianae Dioeceseos Vicario subiecta est, ac proprium Praesidem habuit. Qua de re vide Salmas. ad Solin. p. 803. et seqq. Populi Cares, qui et *ka/rbai nonnullis dicti videntur. Unde karba/zein, *karikw=s2 lalei=n, Carice loqui, et *karbati/nai, genus calcei a Caribus inventum. Vide eundem Ibid. p. 1259.

CARIA [2] Portus in Thraciâ Mela, l. 2. c. 2. Portus ipse *karw=n limh\n vocabatur, sed vero regio circumsita Caria. Testantur hoc Arrianus, et Anonymus, de Ponto Euxino; quamvis apud posteriorem perperam legitur kataklu/zetai, pro *kkri/a| klu/zetai. Notum enim, Pontum Euxinum non esse obnoxium reciprocationi alicui sensibili. Scio quidem aquas et hic [orig: hîc] quoque multum intumescere, adeo que attolli, ut totum hunc tractum ad quatuor usque milliaria operuerit, quandoque urbes vero Odessum, et Dionysiopolim totas pene absorpserit, prodentibus id Cedreno [orig: Cedrenô] aliisque. Verum particularia ticularia ista diluvia locum hic [orig: hîc] habere non possunt, cum toto [orig: totô] saepe saeculo [orig: saeculô] vix semel contingant. Sed vero, quod Arriani lectionem maxime confirmat, Cariamque regionem hic [orig: hîc] fuisse evincit, i. e. quod praeter hunc Portum Carum, situm hic [orig: hîc] fuerit et aliud oppidulum *ke/ramos2 dictum, cuius meminit Pausan. Eliacis posterioribus: *(o poli/ths2 d' h)=n ou(=tos2 e)n *kera/mou th=s2 e)n th=| *qraki/a| *kari/a. Perperam viri docti id accipiunt de Ceramo in Caria [orig: Cariâ] Asiatica [orig: Asiaticâ], tamquam si et illic aliqua fuisset Thracia. Recte vero Suidas, in voce *(ippo/damos2, locum illum Pausaniae respiciens, *qraki/an *kari/an interpretatur th\n e)n *qra/kh| *kari/an. Is. Vol. in Melaeloc. cit. Idem Nic. Lloydius.

CARIARA quae et Cararia, oppid. Lunegianae, in Hetruria ad radices montium. A paucis annis Principatus titulo [orig: titulô] gaudet, in ditione Massae Duc. e gente Cibo, iuxta amnem Lavenzam, 6. millar. a Sarzana, totidem a Massa.

CARIAS civitas Peloponnesi, quae cum Persis hostibus contra Graeciam consensit, posteaque a Graecis deleta est. Vitruv. l. 1.

CARIATA urbs Bactrianae, quam Alexander subvertit, ubi Callisthenes comprehensus est et in vincula coniectus. Strabo, l. 11.

CARIATH civitas in tribu Beniamin, Ios. c. 18. v. 28. i. e. civitas, vel vocatio, sive lectio, aut occursus.

CARIATHAA alias CARIATHBAAL nomen civitatis in tribu Iuda. Ios. c. 15. v. 60.

CARIATHAM urbs Moabitarum, antiqua et valida, in tribu Ruben, Ios. c. 13. v. 19. ubi olim Emim gigantes habitabant. Hieronym. in Ecloga, scribit, eam esse iuxta Medebam urbem Arabiae, et appelari Coraiatha.

CARIATH-ARBE i. e. civitas quatur, civitas in tirbu Iudae, sic dicta ab Arbea conditore, non autem a quatuor Patriarchis, Adam, Abraham, Isaac et Iacob, qui ibi sepulti, sepulchris, ut quidam volunt. ios. c. 15. v. 13. quae et Hebron dicitur Ios. c. 20. v. 7.

CARITH-BALL i. e. civitas idoli, vel domini, civitas in tribu Iuda, quae et Kiriathiarim, Ios. c. 15. v. 60. Uno [orig: Unô] tantum milliario ab Aelia, qua pergimus Diospolim, distat.

CARIATHIARIM urbs Silvarum, in tribu Dan: est de Ierusalem ad quatuor milliaria et dimidium contra Occidentem euntibus Diospolim. Urbs prius Gabaonitarum, postea tribus Iudae et Beniamin, sita in colle, 1. milliar. ab Aemilia, versus Diospolim. Vide Cariath-baal.

CARIATH-SEPHER i. e. civitas literarum, civitas in tribu Iuda. Ios. c. 15. v. 15.

CARIATUM urbs parva Calabriae citerioris in ora littorali maris Ionii. Principatus titulo [orig: titulô] gaudet. Episcopalis sub Archiepiscopo S. Severinae, 10. milliar. ab Umbriarico, 20. a S. Severina.

CARIBAE populi Americae Septentrionalis, qui alias occupabant omnes Antillas. Nunc vero insul. ab Europaeis occupatis, ipsi maiore ex parte in proximam continentem Americae meridionalis se receperunt. Ubi Guaiana regio.

CARICA [1] certum genus ficorum Plinio, l. 15. c. 19. Ex hoc genere sunt, ut diximus, Cottona et Caricae, quaeque conscendenti

navem adversus Parthos, omen fecere [orig: fecêre] M. Crasso, venales praedicantis voce Cauneae. Et quidem Syriae peculiare, Omnia haec, addens, in Albense rus e Syria intulit L. Vitellius. Vide quoque eum, l. 13. c. 5. Alibi tamen et Aegypto vindicat, l. 15. c. 28. ubi illas cute in Aegypto placere, haneque solere detrahi in ficis vitentibus, in siccis maxime gratam haberi, ait; sicque siccas ficus a Caricis separat, quum alii Caricas ta\s2 i)sxa/das2 appellent, i. e. Ficus siccas. Hinc Cicero de Divin. l. 2. Cum M. Crassus, inquit, exercitum Brundusii imponeret, quidam in portu Caricas Cauni advectas vendens, Cauneas clamitabat: Caricuam generale vocabulum faciens, cuius species Cauneae. Quas itaque alii Carieas vocant, i. e. i)sxa/das2, Plinius siccas ficus et siccatas nominat. Ut l. 15. c. 19. Panisque simul et opsonii vicem siccatae implent. Et paulo ante: Senescunt in arbore, anusque destillant gummium lacrima [orig: lacrimâ]. Siccas honos laudatas servat in capsis. Certe, sutcumque Caricae sicus certum suerint genus, a Caria quippe denominate, ai( *karikai\ i)sxa/des2; Prisci tamen Romani, ut in multis aliis rebus fecerunt, Caricarum nomen de omnibus ficis siccatis et transmarinis usurparunt [orig: usurpârunt]. Quod idem et Cauniis postea contigit, quae ex Cauno advehebantur, Cariae urbe, ut infra videbimus. Unde Plinium Syriae, et Aegypto caricas vindicantem hallucinatum esse, colligit Salmas. ad Solin. p. 937. Earum optimae et praestantissimae erant Ebusitanae, quarum meminit Statius, Saturnal. l. 1. Sylv. 6. v. 12.

Quidquid nobile Ponticis nucetis
Fecundis cadit aut iugis Idumes,
Quod ramis pia germinat Damascus,
Et quas percoquit Ebosea caunas.

Ubi eum Damascenis prunis et palmulis recte iungi Caricas sive ficus aridas, nemo non videt, etc. In massas autem compositae afferebantur seu globos, quae pala/qai Graecis. Hesych. pala/qh, h' tw=n su/kwn i)pa/llhlos2 sqe/sis2: pala/qai su/kan mazi/a: quod idem de prunis cottanisque legimus. Martialis, l. 13. Epigr. 28.

Haec tibi quae torta venerunt condita meta [orig: metâ],
Si maiora forent cottana, ficus erant, etc.

Ubi metam tortam Poeta vocat, e tortis iuncis textam sportam, metae modo [orig: modô], in acuminatum fastigium desinentem. Cuiusmodi camstris Massilienses hodieque caricas suas recondunt ac exportant et cabas vocant. Dalechampius, Not. in Plin. l. 13. c. 5. Vide infra in vocibus Massa et Offa: plura vero hanc in rem apud Salmas. ad Solin. p. 935.

CARICA [2] domicilia dicuntur, quae in edito sita sunt, et naturali munimento [orig: munimentô] tuta. Cael. Rhodig. l. 27. c. 23.

CARICAE Claves etiam dictae quae Laconicae alias, quod his etiam Cares uterentur. Avienus Arati Interpres, ubi de sidere Cassiopeae,

Lux hebes est matri. Sic qualem Caria quondam
Noverat intrantem per claustra tenacia clavem,
Formatur stellis distantibus.

In quibus verbis Laconicae clavis dentibus, similem esse stellarum dispositionem in asterismo hoc innuit. Non multae enim, nec in congerie acervatae et alternatim positae stellae, Cassipeae corpus effigiant, sed in lineae seriem sitae dissitaeque invicem, et aliae aliis recto [orig: rectô] filo [orig: filô] subiectae. Quod verum esse vetus eius asterismi mo/rfwsis2, apud Hyginum, c. 9. descripta, fidem facit: qui in capite Cassiopeae unam stellam ostendi dicit; in papilla dextera, ponit claram unam; in lumbis, magnam unam; in genu, unam; et in pede dextro, unam. Quo [orig: Quô] situ ac dispositione dentes, in clavi Carica seu Laconica locati erant, ut scil. unus alii subiceretur; quod hodieque in nostris clavibus videre est. Vide typum huiusmodi occultarum clavium, tribus gomfi/ois2, quos Aristophanes iis tribuit, constantium, apud Salmas. ad Solin. p. 929. et seqq.

CARICUM locus solitarius in Memphide, ubi Cares affinitate, cum Memphitis Memphitis contracta [orig: contractâ], Caromemphitae dicti sunt. Steph. Res sic habet: Psammitichus I. Aegypti Rex invidia [orig: invidiâ] ceterorum Regulorum pulsus, consulto [orig: consultô] Latonae carcaulo [orig: carcaulô] responsam accepit, ultionem ei affuturam e mari, xalke/wna\ndrw=n e)pifane/ntwn, viris aeneis apparcentibus. Paulo post, praedatores quidam Iones et Cares, cere armati, in terram exierunt et campestria populati sunt. Qui nuntius cum Regi allatus esset, is agnito [orig: agnitô] oraculo [orig: oraculô], cum iis amicitiam iniit. Sed et, cum Oraculum Ammonis Tementhem Regem iussisset fula/casqai tou\s2 a)lektruo/nas2, caveret a Gallis, Psammitichus vero, Pigrete Care familiariter utens, ab eo cognovisset, Cristas galeis primos imposuisse Cares, intellecta [orig: intellectâ] oraculi mente, magnam illorum multitudinem conduxit. Quorum ope cum, devictis coeteris Regibus, toto [orig: totô] Aegypti regno [orig: regnô] potitus esset, in praemium navatae operae, fundos illis dedit ad utrumque Nili latus, prope mare, infra urbem Bubastin, ad ostium Pelusiacum; locus Castra vocabatur: quos dein Rex Amasis Memphis transtulit, illorum satellitio [orig: satellitiô] contra Aegyptios se muniturus. Ita ab his pars Memphidis Caro-Memphitae dicta est. Hi primi a)llo/glwssoi, linguae diversae, in Aegypto habirtarunt [orig: habirtârunt]: quibus postmodum, traditi sunt pueri Aegyptii, Graeca [orig: Graecâ] lingua [orig: linguâ] imbuendi, a quibus sic edoctis orti sunt, qui in Aegypto deinceps fuere [orig: fuêre] Interpretes. His ita in Aegypto habitantibus, et cum Graecis commercium foventibus, Nos (ait Herodotus, l. 2. c. 154.) res Aegrpti, a Psammetichi tempore, ac deinceps, certo cognoscimus: quod ad illius auctoritatem non parum facit: vetustiora enim ex Sacerdotum fide tradidit. Postea, eodem [orig: eôdem] adhuc Rege, circa initium Cyaxaris I. Medorum Regis Olymp. 36. Milesii cum 30. navibus in Bolbiticum ostium appulerunt, ibique to\ *milhsi/wn tei=xos2, Milesiorum murum, condiderunt. Quo [orig: Quô] pacto [orig: pactô], circa Psammitichi demum tempora, Graecis Historia Aegypti exploratior esse coepit. Vide Ioh. Marshamum, Canone Chron. Sec. XVII. ubi de Psammiticho Rege.